Jivel: wao'er is
een luxe-klager
VOOR DE TROONREDE
Ritzen: duur technische
studies blijft vier jaar
NOORWEGEN 99,
ONDERBREEKHETWERK
ndbouw wil delen
ddenzee afsluiten
De joker
van
Fuchs
Tankstations boos over
verbod alcoholverkoop
—dózQowiarit
BINNENLAND
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1991
cloorl
mpron.
Dikes
It. Ml
1, all!
is hel
iianciële positie
iroepen zeer sterk
ERSUM De Hilversumse omroepen hebben
jaar het eigen vermogen met 42,4 miljoen zien
tot 402,5 miljoen gulden. Het Commissariaat
e Media beoordeelt de financiële positie van de
kar Pen a*s zeer stei"k- Dat blijkt uit een rapportage
Commissariaat aan de minister van wvc. De
is met een eigen vermogen van 99 miljoen gul
koploper, gevolgd door AVRO met 74 miljoen,
lica 59 miljoen, VARA 48 miljoen en KRO 42
n. Relatief arm zijn TROS en VPRO met een
nermogen van 26 miljoen en EO met een ver
van 21 miljoen. Verder is de vermogenspositie
NOS met 8 miljoen gulden zwak. De verbete-
jn de financiële positie wordt deels veroorzaakt
ninder verliezen bij de produktie van radio- en
v leprogramma's en winst op de programmabla-
Amsterdam houdt salaris stakende ambtenaren in
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM De gemeente Amsterdam
houdt het salaris in van ambtenaren die op Prins
jesdag staken. Dat heeft het college van b en w
meegedeeld'aan het bondsbestuur van de Abva
Kabo. Het gemeentebestuur is van mening dat
Amsterdam onevenredig-zwaar wordt getroffen
door de oproep van de bond aan een aantal
diensttakken om 24 uur te staken. De door de Ab
vaKabo aangekondigde 20-uursstaking bij het
GVB heeft tot gevolg dat er in Amsterdam op 17
september in het geheel geen openbaar vervoer
is. De gemeente verzet zich daartegen, omdat de
actie zich richt tegen de beleidsvoornemens van
het kabinet met de wao en de ziektewet; een be
leid waar het gemeentebestuur geen verantwoor
delijkheid voor draagt en waar het bovendien
geen invloed op heeft. Naast het vervoerbedrijf
GVB staakt ook het elektriciteitsbedrijf GEB ge
durende 24 uur. Het college wil dat er niettemin
een ongestoorde gas- en elektriciteitsvoorziening
plaatsvindt en dat urgente storingen worden ver
holpen.
Wat betreft stakingen bij het GVB heeft het col
lege zich sinds vorig jaar hard opgesteld. Toen het
vervoerbedrijf tijdens de landelijke ambtenaren-
staking op 5 februari 1990 voor het vierde achter
eenvolgende jaar staakte, werd op de salarissen
van stakende ambtenaren een korting doorge
voerd. De actiebereid onder de 27.000 Amster
damse ambtenaren is bijzonder groot. Tijdens bij
eenkomsten bleek dat de 10.700 AbvaKabo-leden
de 2-uursstakingen waartoe door FNV en CNV
werd opgeroepen, beschouwden als niet meer dan
een magere vorm van stoom afblazen. Op aan
drang van de achterban besloot de ambtenaren
bond tot hardere acties. De AbvaKabo opent de
stakingskassen voor leden bij wie een korting op
het salaris wordt doorgevoerd.
Nieuwbouw gevangenis
Lelystad vervroegd
DEN HAAG De bouw van een
nieuwe gevangenis annex huis van
bewaring in Lelystad zal niet in 1997
beginnen, maar al in januari aan
staande. Staatssecretaris Kosto (justi
tie) heeft dit gisteren aan de Tweede
Kamer laten weten. Het gevangenis
complex, waarvan de bouw ongeveer
twee jaar in beslag neemt, zal plaats
bieden aan 192 gedetineerden. Er zul
len ongeveer 170 personeelsleden no
dig zijn. Met het besluit om de bouw
te vervroegen komt Kosto tegemoet
aan de unanieme wens van de Twee
de Kamer om de geplande uitbrei
ding van het aantal gevangeniscellen
in Nederland zoveel mogelijk te ver
snellen.
n de
lleen
at de
;r goe
lev<
Depen
te. Bi
en er
ICHT Mensen
een wao-uitkering
jjmiddeld in alle op-
n aanzienlijk onge-
dan hun leeftijdge-
die een betaalde
lebben, het huishou-
oen of werkloos zijn.
ze conclusie komt het
(Nederlands Instituut
jchgai iderzoek van de Eerste-
londheidszorg) op basis
Nationale Studie naar
en Verrichtingen in
sartsenpraktijk. De stu-
>msta h voor bet eerst
n(j ke landelijk niveau cijfers
'erd over de medische
men ejjng door de huisarts
en is zondheidsklachten van
gende i
culti e helft van alle wao'ers
jan p<en ernstige lichamelijke
)che aandoening en
procent een ernstige of
Jrnstige aandoening. De
steed scoren ook hoger dan
iyon iere groepen als het gaat
an depctionele beperkingen
aar tillen, geen trap op
herTli1 lopen, slecht zien, ho
ren hfl
lukt
ren of spreken).
Verder wijzen de gegevens uit
dat de mensen met een wao-
uitkering veel vaker naar dok
ter en fysiotherapeut gaan dan
de anderen en meer medicij
nen voorgeschreven krijgen.
Het contrast met de andere
groepen is het grootst bij de
wao'ers onder de vijftig jaar.
De wao'er is met zijn gezond
heid slecht af, concludeert het
Nivel. Dat geldt voor de jonge
ren minstens zo sterk als voor
de ouderen. De politiek zo be
langrijk geachte leeftijdsgrens
van vijftig jaar vinden de on
derzoekers daarom medisch
gezien arbitrair. Ze conclude
ren ook dat „het moderne
beeld van de simulant of de
luxe-klager die zijn overspan
nenheid koestert in ruil voor
een levenslange riante uitke
ring" duidelijk bijstelling be
hoeft.
Dekker
In het tweede kwartaal van
dit jaar is het aantal arbeidson
geschikten met 7100 toegeno
men tot 897.000. Die toene
ming is aanmerkelijk minder
dan vorig jaar. Het aantal uit
keringen aan volledig arbeids
ongeschikte mannen (voor
tachtig procent of meer afge
keurd) liep in het tweede
kwartaal van 1991 zelfs met
honderd terug. De Sociale
Verzekeringsraad durft nog
niet te spreken van een trend
breuk.
Op de landelijke kaderdag in
Utrecht heeft voorzitter
J. Schuller van de Bouw- en
houtbond FNV vandaag ge
pleit voor een adviescommissie
voor de wao. Hij maakte een
vergelijking met de herziening
van het belastingstelsel en de
gezondheidszorg, waarvoor de
commissies Oort en Dekker
besluiten hebben voorbereid.
„Waarom moeten dan ingrij
pende besluiten over het stel
sel van sociale zekerheid zo
overhaast worden genomen?
Een adviescommissie zou de
discussie uit de loopgraven ha
len, waarin het nu door de
botte opstelling van de rege
ring terecht is gekomen", al
dus Schuller. De bouwbond is
de bakermat van vice-premier
Kok.
"af1
Bedolven
Met man en macht proberen
hulpverleners de gigantische
zandberg in Zoelen af te gra
ven nadat twee jongens in een
krater waren gezakt. Voor de
14-jarige Henricus van Alphen
uit Tiel kwam de hulp te laat.
Zijn vijftienjarige vriendje werd
zwaar onderkoeld uit het zand
gehaald. De jongens waren
aan het spelen op het afgeslo
ten terrein waar gewonnen
zand uit de plassen wordt op-
Omdat het zand via
trechters in vrachtauto's wordt
gespoten, ontstaan in het mid
den van de zandbergen (on
zichtbare) kraters.
FOTO: PERS UNIE
genoefBRAND BIJLEVELD
5 zoal^
van iHAAG Het minis-
is, vr^van landbouw en
Landeijj WR delen van de
Er is ênzee afsluiten voor
ling, nj,vaart en visserij,
de garnalenvissers
in die gebieden
of gedeeltelijk ont-
Voor mosselvis-
omt compensatie in
rm van nieuwe per-
in het ondiepe oos-
deel van het Wad,
fn op verzet zal stui-
an de garnalenvis-
kt bij de voorbereiding
Structuurnota Zee- en
iserij die eind dit jaar
;omen. Over het afslui-
delen van de Wadden-
>rdt al jaren gediscus-
Totnogtoe werd dat
egengehouden door het
rie van landbouw en
Nu verklaart echter
Wolkers accepteert
Airad Busken Huëtprijs
hoven.
Pieterse.
liekstra, L
ook dit ministerie na aandrin
gen van milieu-organisaties
zich voorstander van het in
stellen van verboden vaarge-
bieden. Het aanwijzen van die
gebieden zal nog minstens een
jaar op zich laten wachten
vanwege de bestuurlijke pro
cedures.
Volgens een woordvoerder
van het ministerie gaat het om
aanzienlijke delen verspreid
over het gehele Wad. De pre
cieze omvang en plaats van de
afgesloten gebieden moeten
nog vastgesteld worden in
overleg met het ministerie van
verkeer en waterstaat.
In de structuurnota, die nog
niet door de minister is goed
gekeurd, wordt gewezen op
het grote belang van de mos
selvisserij op het Wad. Van
daar dat hêt ministerie de uit
drukkelijke wensen van de
mosselsector wil honoreren
door hen percelen aan te wij
zen op het oostelijk gedeelte
van het Wad. Dat is ook een
belangrijk visgebied voor de
garnalenvissers. Die hebben
zich in de jarenlange discussie
altijd fel verzet tegen mossel
percelen in het ondiepe visge-
Schooljongen-
spret bij minister
Ritzen van
onderwijs (rechts)
en zijn
staatssecretaris
Wallage. Onder
embargo tot
Prinsjesdag
gaven zij
journalisten
gisteren alvast
een toelichting op
hun begroting.
FOTO: ANP
IRDAM De schrij-
:ldhouwer Jan Wolkers
besloten de Busken
1991, die hem deze
loor het Amsterdamse
voor de Kunst werd
nd, te accepteren. Wol-
rijgt de prijs, waaraan
Irag van 10.000 gulden
ie Dnden, voor zijn essay-
,Tarzan in Arles".
weigerde Wolkers de
jli- en de PC Hooftprijs,
omdat hij het onzin vindt de
onderscheiding voor zijn gehe
le oeuvre te ontvangen. „Dat is
een soort lafheid van de toe
kenners. Bijvoorbeeld bij een
boek als Turks Fruit durfde
niemand zijn nek uit te steken,
men was geschokt. Ik waar
deer het dat nu één boek van
mij, gelijk bij het uitkomen er
van, in de prijzen valt. Dat is
een moedige beslissing", aldus
de auteur.
ZOETERMEER De
cursusduur van de studies
die de technische univer
siteiten in Delft, Twente
en Eindhoven verzorgen,
blijft vier jaar. Minister
Ritzen van onderwijs is
niet van plan om het ver
zoek van deze universitei
ten en ook de PvdA-frac-
tie in de Tweede Kamer
om de cursusduur met een
jaar te verlengen te hono-
Ritzen schrijft dit in de notitie
„Versterking technisch weten
schappelijk onderwijs" die hij
gisteren naar de Tweede Ka
mer heeft gestuurd.
De technische universiteiten
hebben om een uitbreiding
van de cursusduur van hun
studies gevraagd omdat de op
leiding tot ingenieur in het
buitenland vaak langer duurt
dan vier jaar. Volgens de uni
versiteiten staat daardoor de
internationale positie van de
Nederlandse ingenieur op de
tocht.
Verder heeft Ritzen de Twee
de Kamer laten weten dat hij
afziet van zijn voorstel om de
universiteiten en hogescholen
de mogelijkheid te geven om
een zelf een lager collegegeld
te vragen dan het door hem
vastgestelde bedrag. Ook de
aangekondigde mogelijkheid
voor de instellingen om zelf te
bepalen welke vakken eerste
jaars studenten in hun eind
examenpakket moeten heb
ben, trekt hij weer in. Datzelf
de geldt voor zijn idee om stu
dentenstops in te stellen als de
belangstelling bij studenten de
„maatschappelijke behoefte"
zou overstijgen.
Op al deze punten was Ritzen
door de Tweede Kamer heftig
gekritiseerd.
Ritzen wil eerst nog eens on
derzoeken wat de gevolgen
zijn van zijn plan om de hoog
te van de collegegelden vrij te
geven, schrijft hij de Tweede
Kamer.
Eerder zag de bewindsman al
af van zijn voorstel om de uni
versiteiten en hogescholen
volledig vrij te laten bij de in
stelling van nieuwe studierich
tingen. Onder druk van de
Tweede Kamer behoudt hij
zich het recht voor om in te
grijpen als er een „ondoelmati
ge" verdeling van nieuwe stu
dierichtingen over de onder
wijsinstellingen ontstaat.
Kok versus
Biesheuvel
DEN HAAG PvdA-lei-
der en vice-premier Kok
noemt de beschuldiging
van oud-premier Biesheu
vel deze week dat niet
toenmalig KVP-fractie-
voorzitter Schmelzer maar
PvdA-voorman Den Uyl
in 1966 de kwade genius is
geweest achter de be
faamde val van het kabi
net Cals/Vondeling „ver
bijsterend en onkies".
Kok zei dit gisteren tegenover
Het Parool naar aanleiding
van de uitlatingen van Bies
heuvel eerder deze week bij de
presentatie van het boek van
de gewezen financieel specia
list van de KVP Notenboom
over de val van het kabinet-
Cals (KVP, PvdA en ARP).
Het kabinet-Cals kwam 25 jaar
geleden formeel ten val na de
aanvaarding van de motie-
Schmelzer die door het kabi
net werd uitgelegd als een mo
tie van wantrouwen.
Biesheuvel verhaalde woens
dag evenwel dat Den Uyl in
1966 als minister van economi
sche zaken een financieel soli
de plan, waardoor het kabinet
mogelijk had kunnen worden
gered, in de ministerraad aan
flarden ,had geschoten. In die
periode stoomde Den Uyl op
als PvdA-partijleider, nadat
Vondeling als beoogd lijsttrek
ker bij de statenverkiezingen
zijn gezag was kwijtgeraakt.
Kok: „Ik vind het verbijste
rend dat volgens de CDA-co-
ryfeeën vijf en twintig jaar na
dato de Nacht van Schmelzer
de Nacht van Den Uyl blijkt te
zijn geweest. Ik heb er eigen
lijk ook geen goéd woord voor
over. Ik vind het zo onkies en
verbijsterend. Ik denk dat de
heren op deze manier de ge
schiedenis niet moeten ver
draaien".
door BERT JANSMA
Rudi Fuchs heeft dan wel z'n zin gekregen, ik zit er
toch een beetje mee in m'n maag. Want als een
museum topstukken mag verkopen, welke worden het
dan? En moet een verkoop een direct doel hebben?
Bijvoorbeeld het aanschaffen van een nóg mooier
doek, of een werk dat een 'missing link' is in de
ontwikkeling van een kunstenaar? Of kan de
opbrengst ook aangewend worden voor aanleg van
pakweg een nieuwe toilettengroep? Fuchs wil
twee Picasso's van de hand doen, de doeken 'Sybille'
en 'Harlequin'. Dat laatste doek staat nota bene trots
afgebeeld in een niet zo oud Engelstalig boekje dat ik
in het museum voor buitenlandse gasten kocht.
Getiteld 'Highlights of the collection of the Haagse
gemeentemuseum'. Toen hoorde die Harlekijn nog bij
de hoogtepunten. Onder meer omdat het een voorbeeld
was van de kubistische fase van Picasso's
kunstenaarsschap, waarin hij ik citeer „niet
langer de werkelijkheid analyseerde, maar
construeerde vanuit visuele 'tekens' De Harlekijn
past niet meer in de collectie van het museum, vindt
Fuchs. Stel dat Fuchs het straks verkoopt, en stel dat
Fuchs er na een tijdje de brui aan geeft als
museumdirecteur. En stel dat z'n opvolger vindt dat
het een stommiteit was om juist deze Picasso de deur
uit te doen? En het opnieuw aanschaft. Ik kom er niet
uit. Fuchs was ondanks dat de Haagse raad hem groen
licht gaf „een teleurgesteld man". Een beetje eigen
schuld, denk ik. De discussie over het al dan niet
verkopen van museumbezit is nu een discussie over
een incident geworden. Het gaat Fuchs natuurlijk niet
alleen om die Harkekijn. Fuchs lijkt te willen sleutelen
aan de invulling van het begrip museum. Is een
museum een monument waaraan geen spatje
veranderd mag worden? Waarvan het bezit heilig is?
Of is het een instituut dat in beweging kan zijn? Dat
verzamelingen kan sturen al naar gelang het denken
over kunst, dat 'iemand' is in de kunstwereld. Een
museum is volgens mijn Van Dale
oorspronkelijk een 'tempel der muzenen in de
praktijk 'een gebouw waar voorwerpen van kunst of
wetenschap zijn bijeengebracht en (althans voor een
gedeelte) voortdurend uitgestald worden'. Ik denk dat
het dat woord museumzélf Fuchs dwars zit. Het is
een museumstuk geworden waarvoor een andere naam
moet komen. Het woord is aan Fuchs. Laat hij uit de
doeken doen waar de Harlekijn-discussie wat hem
betreft voor staat. Hij mag z'n joker inzetten. Ik zal
intussen m'n kennissen in het buitenland schrijven dat
ze voor die Harlekijn niet meer naar Den Haag hoeven
te komen.
Droog
Om de lage waterstand eens goed in ogenschouw te nemen
klautert deze man met zijn fiets onder zijn arm over de rotsblok
ken die de pijlers van de Waalbrug in Nijmegen bij hoger water
beschermen tegen de kracht van de stromende rivier.
FOTO: ANP
ADVERTENTIE
LUXE APPARTEMENTEN HEMSEDAL inkl.overtocht
:r de super naiaarsaanbiedlngen onze 'AKTIELIJN' 072-611580 ol schrljl naar Scandinavia Postbus 20020,1000 H* Amsterdam.
ADVERTENTIE
PER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
DEN HAAG De branche
organisatie van tankstations is
boos over het voornemen van
staatssecretaris Simons van
volksgezondheid om de ver
koop van alcoholhoudende
dranken aan de pompen te
verbieden. De onafhankelijke
belangenorganisatie stichting
BETA, noemt bij monde van
secretaris mr. E. Schuitema
het voornemen een kwestie
van „onbehoorlijk bestuur".
De verkoop van alcoholhou
dende dranken maakt een we
zenlijk deel van de omzet van
de tankstations uit. Die drank
is niet bedoeld voor consump
tie in de auto, „maar wordt
meegenomen voor thuis of
voor gebruik bij recreatieve
doeleinden". Schuitema zegt
zich af te vragen waarom er
nu weer apart een regeling
voor benzinestations moet ko
men. „Het oogmerk van con-
currentie-overweging zoals de
staatssecretaris dat noemt, acht
ik onjuist. De Winkelsluitings
wet regelt de verkoop na zes
sen en op zondag immers al".
Volgens BETA is de betreffen
de wijziging van de Alcohol-
wet te omschrijven als „puur
hobbyisme". Automobilisten
kunnen volgens de stichting
overal alcoholhoudende dran
ken krijgen. Een eenzijdig ver
bod voor de tankstations bete
kent opnieuw omzetderving
voor deze noodlijdende bran
che. „Laat meneer Simons
maar eens met betrouwbare
cijfers komen die daadwerke
lijk aantonen dat er een relatie
is te leggen tussen de verkoop
van bier via tankstations en
ongelukken", aldus Schuitema.
Dinsdag 17 september. Prinsjesdag. De Troonrede.
Blijft het kabinet bij z'n ongezonde plannen voor WAO
en Ziektewet? Oordeel zelf.
(leef gehoor aan de oproep van de complete Neder
landse vakbeweging: onderbreek het werk en volg de
Troonrede!
Kijk vanaf 13.00 uur naar Nederland 3 of stem af op
Radio 1.
cnv^:
IÏIHP
