SCHIPHOL
1
Van weiland tot Mainport
mal
Ie
DRIEKWART EEUW
CcidócSoiruiTit1
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1991 PAGINA
Schiphol omstreeks 1920, de begindagen van de burgerluchtvaart in Nederland. Jan
Dellaert (vierde van rechts) en Albert Plesman (vijfde van links) waren erbij.
Onder grote belangstelling landde in 1970 de eerste Boeing 747 op de luchthaven in de Haarlemmermeer.
Schiphol blijft uitbreiden. De bouw van het nieuwe stationsgebouw is in volle gang en moet in 1993 zijn voltooid. FOTO: DIJKSTRA
Een nieuw snufje. In 1961 kreeg Schiphol zijn eerste 'aviobrug'.
SCHIPHOL - Vliegweide Schiphol
(1916). Dat waren nog eens tijden. Kloe
ke kerels met lange leren jassen, stofbril
len en parmantige hoofddeksels lieten
hun kisten op een perceeltje drassig gras
land neerploffen. Toen was vliegen nog
een kunst.
Op de kop af vijfenzeventig jaar geleden
landde de eerste vliegmachine op het
terrein dat thans Luchthaven Schiphol
heet. En stilaan groeit de vliegweide van
weleer uit tot 'Mainport'. Met alle voor-
en nadelen vandien. Maar hoe dan ook
een mijlpaal.
Om precies te zijn was het een Farman
tweedekker van het leger die op 19 sep
tember 1916 de eerste landing op Schip
hol maakte. Het terrein in de Haarlem
mermeer werd in die dagen gebruikt
voor de opleiding van leerling-vliegers.
De burgerluchtvaart kwam in het voor
jaar van 1920 op gang toen een door de
KLM gehuurde machine na de vlucht
Londen-Amsterdam op Schiphol zijn
wielen kan de grond zette. De groei was
niet meer te stuiten, hoewel toestellen
van de Luftwaffe in de Tweede Wereld
oorlog nog roet in het eten gooiden door
boven Schiphol de bommenluiken open
te zetten. Maar al tijdens die oorlog ont
wikkelde Jan Dellaert, Schiphols eerste
stationschef, een spectaculair plan voor
een nieuwe luchthaven. Het idee werd
pas later uitgevoerd. In '67 kon koningin
Juliana „een van de meest toonaange
vende luchthavens ter wereld" openen.
Schiphol bleef groeien, zij het dat de
burgerluchtvaart tussen de bedrijven
door werd getroffen door oliecrises en
economische inzinkingen.
De economische betekenis van Schiphol
is groot. Momenteel werken er 36.000
mensen. Twee jaar geleden verscheen
het Masterplan, dat ervoor moet zorgen
dat Schiphol ook in de toekomst mee
blijft tellen. Vandaar dat de luchthaven
thans midden in een langdurige verbou
wing zit. De stationsgebouwen zijn te
krap om jaarlijks zestien miljoen passa
giers op een fatsoenlijke manier te kun
nen verwerken. Schiphol rekent erop dat
in 2003 zo'n 30 miljoen passagiers ge
bruik maken van het complex. En dan
nog is de rek er niet uit. Volgens de
prognoses staan in 2015 jaarlijks 50 mil
joen passagiers voor de poorten van
Schiphol en moet vier miljoen ton
vracht worden verwerkt. Het Plan van
Aanpak - in feite een intentieverklaring
- is getekend en de uitbreidingsplannen
worden in fasen uitgevoerd.
De milieubeweging heeft zo zijn beden
kingen tegen de gevolgen van de uitbrei
dingsplannen. Want de zorg voor het
milieu en economische groei willen nog
al eens botsen. Het jaar 2015 is volgens
de milieubeweging nog ver en onzeker.
De luchthavendirectie houdt intussen
vol dat ook de tijd vliegt.
EUROPA
mmsmmjsL
tur -m-HM
De geallieerden voerden in '45 voedseldroppings uit boven Schiphol.
Vrachtvervoer te Schiphol, een jaar of veertig geleden.
In de jaren dertig werd mondjesmaat gevlogen vanaf de nationale luchthaven.