itsubishi brengt
(wee ruimte-auto's
>p show Frankfurt
Frankfurter
nieuwscocktail
21
Plannen voor nieuw registratiesysteem van gestolen auto's
fitroën ZX wil
net Franse charme
m Ires slaan in
olf Astra-bolwerk
Nieuwe Camry: Toyota's topper
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1991
[Mitsubishi Space Runner heeft een uitneembare achterbank en een schuifdeur rechts.
FOTO
ETER FOKKER
heeft het gevolgen
^Hde collectieve Japanse
^^jfc-industrie afspraken
akte met de Europese
meenschap om de im-
rt van in Japan ge-
uwde auto's te begren-
l Mitsubishi laat op de
'rk^toX' n^^urtse autoshow een
rs,'in°gri uwe Spacewagon debu-
insi., bi en, met daarnaast als
ledig nieuw kleiner
Rrtje de Spacerunner.
lijn echter voorlopig geen
Êlijkheden meer om die
modellen in redelijke
niallen te importeren, door-
Ide totale import van auto's
Japan dit jaar al is geste-
Vanaf half september
ad i de Spacewagon alleen bij
lealer als demonstratiemo
del in februari 1992 volgt de
icerunner en kunnen beide
lellen worden geleverd.
LC voorbeschouwing introdu
ce men toch alvast beide
j's voor de pers. Het is op
JI i natuurlijk opmerkelijk
I Mitsubishi niet alleen van
nieuwe Spacewagon meer
i echte ruimte-auto maakt,
Is de Renault Espace of
^■ysler Voyager, maar er
Jjeen nog een model naast
^ogt. Men verwacht, net als
i (pige Europese fabrikant,
dat er een sterk toenemende
vraag naar dit soort auto's zal
optreden zodat de tijd rijp lijkt
om meer keuze te bieden.
Veel interessanter
De eerste Spacewagon, die in
1984 verscheen, was nogal
conservatief opgezet. Mitsubis
hi durfde geen zeer afwijken
de modellering aan zoals Nis
san met de Prairie, laat staan
iets werkelijk bijzonders zoals
de Renault Espace. Het werd
meer een vrij gewoon station-
car-achtig model met drie zi-
trijen. Zeven jaar na dato
waagt men de sprong naar ori
gineler stilering wel al
thans, de nieuwe Spacewagon
wijkt meer af van gewone au
tomodellen, maar heeft het no
dige weg van de nieuwste Nis
san Prairie. Die voert de im
porteur bereidwillig ter verge-
lijkking op, waarbij de Mitsu
bishi Spacewagon wat langer
blijkt, wat sneller en wat com
pleter. Tegenover de oude
Spacewagon is het nieuwe mo
del 22 cm langer en 5 cm ge
groeid in breedte en hoogte.
Niettemin biedt de derde zitrij
zichtbaar niet zo volwassen
ruimte als de twee andere
voor kinderen volstrekt vol
doende, maar volwassenen
zullen het er bij een lange rit
niet naar hun zin hebben.
Vergelijkbaar in praktische
(variatie-)mogelijkheden met
een ware ruimte-auto van het
slag Renault Espace is de Spa
cewagon dus nog niet. Aan de
andere kant is-ie met prijzen
van 46 tot 53 mille ook een
stuk goedkoper, en deson
danks even luxueus uitgerust.
Nu heeft ook niet iedereen zes
tot zeven zitplaatsen nodig,
een ruimte-auto wordt tevens
aangeschaft om de bijzondere
uitstraling die hij heeft. Van
daar dat het een heel interes
sant idee lijkt om ook een Spa
cerunner uit te brengen, die
geen drie zitrijen biedt. Hoe
wel hij uiterlijk veel lijkt op de
Spacewagon is hij nog wat ho
ger, en niet langer dan de
oude Spacewagon. Hij heeft
wel een uitneembare achter
bank en een schuifdeur rechts,
in plaats van de twee normale
achterportieren van de Space
wagon. De prijzen lopen van
42 tot ruim 47 mille.
Nieuwe motor
Beide modellen worden gele
verd met een nieuwe zestien-
kleps 1,8 liter benzinemotor.
Die levert 90 kW/122 pk, wat
pieer vermogen dan de tweeli
ter uit de oude Spacerunner.
Beide modellen kunnen met
handschakeling of automaat
geleverd worden. Verschillen
zijn er ook: de Spacerunner
kent een minder luxueuze GLi
als basisuitvoering, die bij
voorbeeld geen elektrisch be
diende ramen spiegels deur
vergrendeling heeft zoals de
GLXi. De Spacewagon kent
alleen die GLXi-uitvoering,
maar dan tevens in dieselver
sie die er bij de Spacerunner
niet is. Het gaat dan om de be
kende 1,8 turbodiesel uit de
Mitsubishi Galant.
Om vooral maar niet in
het grote geheel van het
tentoonstellingsnieuws
weg te zakken kondigen
de meeste merken tevoren
vast aan wat er op de
show staat. We hoeven bij
wijze van spreken alleen
nog naar Frankfurt af te
reizen om te controleren
of al het beloofde nieuws
er echt staat.
Zelfs prototypes, die vaak die
nen om de aandacht te trek
ken als er geen nieuwe serie-
produkten te presenteren val
len, trekt men niet meer als
verrassing pas op de show on
der een laken vandaan.
Zo laat Renault ons vast weten
dat het Scenic-prototype te
zien zal zijn, een studiemodel
voor nieuwe autostilering. Het
is een 'éénvolume'-model zoals
een Renault Espace, maar niet
speciaal een ruimte-auto met
extra zitplaatsen. Men bereikte
juist bijzondere compactheid
door de bagageruimte aan te
brengen in een dubbele wa
genbodem, zoals bij een reis-
bus. De auto heeft verder een
navigatiesysteem en een nieu
we motor, een multikleps
tweeliter met verstelbare nok-
kenas, die alle wielen aandrijft
via een automaat. Die auto
maat wordt bediend met een
knoppenpaneeltje, dat uit-
neembaar is als het frontpa
neel van een autoradio om au
todiefstal tegen te gaan. Apart
is verder ventilatie die niet
door aparte leidingen gaat
maar via holle delen van de
carrosserie, en een zeer ruime
instap aan de rechterkant zon
der middenstijl tussen de deu-
Elektrische auto's
Het wordt ernst met de ont
wikkeling van bruikbare elek
trische auto's, die men nodig
heeft om de in het vooruitzicht
gestelde Amerikaanse milieu-
eisen te kunnen beantwoor
den. General Motors zette
daartoe eerder de sportieve
Impact op de wielen, die in
produktie zal gaan. Men komt
daar nu achteraan met de Im
puls 2, een Opel Astra station
car met dezelfde aandrijftech-
niek als die Amerikaanse Im
pact. Nissan toont nu alleen
nog als model, later op de To
kyo Motor Show in het echt
zijn FEV, ofwel Future Elec
tric Vehicle. Het bijzondere
aan dit sportieve stroomlijn-
karretje is een snellaadsysteem
voor de accu's, die in een
kwartier op te laden zijn.
Daarmee zou de FEV dan
weer 250 kilometer ver weg
komen, met een mogelijke top
van 130 km/h. Ook BMW
brengt een elektrische auto, de
El die in uiterlijke stijl wel
iets wegheeft van de Renault
Scenic. Zijn actieradius en top
snelheid komen overeen met
die van de zojuist genoemde
Nissan, maar de BMW moet
nog zes tot acht uur aan het
stopcontact om hem bij te tan-
en Ford
Aangevuurd door het enorme
verkoopsucces van de Calibra
coupé gooit Opel er nog een
schepje bovenop. Aan het
gamma wordt een 150 kW/204
pk sterke turbomotor toege
voegd, afgeleid van de beken
de tweeliter zestienklepper.
Uiteraard zal de Calibra Turbo
alleen met vierwielaandrijving
geleverd worden. Verder in
troduceert Opel de 1,7 liter
turbodiesel van de Astra (pri
ma motortje, merkten we
daarmee) ook voor de Vectra-
serie, een waarschijnlijk heel
welkome aanvulling.
Ford heeft voorlopig zijn kruit
verschoten. Men probeert, zo
willen de geruchten, zo snel
mogelijk de nieuwe motorge
neratie die voor de Escort be
loofd is klaar te stomen. Nu
blijft het nieuws echter be
perkt tot een minimale facelift
(nog maar eens) voor de Sier
ra, die iets andere bumpers in
carrosseriekleur, een iets ge
wijzigd dashboard en verder
opgewaardeerde uitrusting
krijgt. Nogal stilletjes introdu
ceerde men voor de Fiesta een
nieuwe, schone 1,3 liter motor
met 44 kW/60 pk tussen de 1,1
en 1,4 liter aggregaten. Die
zelfde 1,3 liter komt nu ook in
nieuwe basismodellen van de
Escort en Orion, die bijna dui
zend gulden in prijs zijn opge
slagen de 1.3 CLi is zo altijd
nog ruim vierhonderd piek
duurder dan voorheen de 1.4
CLi was.
Facelift
Een facelift dient zich aan bij
Seat, die als 'showmodel' een
Marbella Petit laat zien. Men
Boven: Renault
laat vast weten
dat het Scenic-
prototype te zien
zal zijn op de
auto
tentoonstelling in
Frankfurt.
Rechts: Bij de
Calibra coupé
gooit Opel er nog
een schepje
bovenop: aan het
gamma wordt een
150 kW/204 pk
sterke
turbomotor
toegevoegd.
Onder: Seat laat
als 'showmodel'
een Marbella
Petit zien.
FOTO'S: PR
maakte er een speels pickupje toe nooit zomaar een slag in de
al de nieuwe neus. Die zal bin- lucht gebleken. De Marbella
nenkort wel de produktie- zal overigens vanaf 1993 ook
Marbella gaan sieren, want Se- motoren met geregelde kataly-
at's showmodellen zijn tot nu sator moeten krijgen, in ver
band met aanpassingvan de
Europese uitlaatgaseisen, dus
wie weet komen die eveneens
alvast bij een aanstaande face
lift.
AMSTERDAM Het RAI
Data Centrum in Amsterdam
heeft een plan gelanceerd voor
een nieuw registratiesysteem
voor gestolen auto's, het Ver
miste Auto Register (VAR).
Volgens directeur A. Greeven
van het RAI Data Centrum is
het grote voordeel van het sy
steem de snelheid waarmee
auto's als vermist kunnen wor
den geregistreerd.
Het voorstel van Greeven is
gepresenteerd in het Platform
Autocriminaliteit waarin
bedrijfsleven en overheid sa
menwerken op het gebied van
de bestrijding van autocrimi
naliteit. Volgens Greeven kost
aangifte van autodiefstal bij de
politie te veel tijd.
Het duurt
lang voordat een auto in het
justitiële opsporingsregister is
opgenomen. Tevens is dit re
gister niet altijd even actueel.
Het VAR maakt gebruik van
de bestaande databank van de
autobranche, waarin techni
sche gegevens van alle auto's
in Nederland zijn opgeslagen.
Het is volgens Greeven de be
doeling om bij vermissing van
een voertuig dit direct door te
geven aan de verzekerings
maatschappij of in andere ge
vallen aan lease- of verhuur
bedrijf. Vervolgens kan in het
elektronische overzicht van de
databank een bepaald signaal
voor de vermiste wagen wor
den gezet, waarmee direct dui
delijk wordt dat er iets aan de
hand is met het voertuig. De
VAR is niet toegankelijk voor
particulieren. Dit om even
tueel misbruik te voorkomen.
De verzekeringsmaatschappij
en en leasebedrijven zijn al en
thousiast over het VAR, aldus
Greeven. Hij wil ook de rijks
overheid warm krijgen voor
het systeem. Greeven acht dit
van belang om de gegevens
die in de databank zijn opge
slagen te beschermen. Binnen
kort wordt het plan voorge
legd aan de Rijksdienst voor
het Wegverkeer (RWD) en het
ministerie van justitie. Gree
ven verwacht dat het VAR
ook als Europees registratiesy
steem dienst kan gaan doen.
aparte 1
i-visue
rs, eel
nenta-
jgelijk
1. maanden van gespan-
n afwachten, waarin Ci-
tèns nieuwe compacte
iwezig iddenklasser ZX in de
n ovet 1(jen roncjom ons al op
weg verscheen, is Ne-
rland dan nu ook aan
beurt. Zo verschijnt Ci-
verhoopte Golf- en
lett-killer hier in het-
fde seizoen als de nieu-
generaties van die op-
ichtige Duitse con-
mten.
ire kwaliteit, zowel in
•'age als rijgedrag, moet
ZX in staat stellen met een
JUQe Franse charme als ex-
r attractie een bres te slaan
gal het Golf /Astra bolwerk.
I de ZX aantrekkelijk moet
■6n is moeilijk precies te
"hrijven, daarom adver-
men met 'Je voelt dat het
zit'. Niet alleen doelend
[het zitcomfort, natuurlijk,
op een gevoel dat de Ci-
ZX als geheel een goede
is.
topvallend
ZX-collectie, zoals men het
dgamma graag betitelt,
int bij proeven op argeloos
Jiek ook zonder merkem-
fjjtn meteen als Franse auto
r»end te worden. Toch kun
^lêt zeggen dat deze Citroën
bijzonder origineel uiter-
Ot'heeft, zeker niet in het erg
ke"jk ingerichte interieur.
Technisch biedt hij even wei
nig spektakel, met motoren die
we van de BX kennen en een
wielophanging die gebaseerd is
op het'onderstel van de Peuge
ot 205. Een meesturende ach
teras is apart, ie ziet er echter
weinig bijzonders aan omdat
het dóódsimpel werkt via spe
ciale ophangrubbers.
Evenals bij de internationale
presentatie in Zuid-Frankrijk,
een half jaar geleden, valt de
ZX pas op als je ermee gaat rij
den. Je gaat zoeken naar mo
gelijke aanmerkingen en ont
dekt dan dat die er nauwelijks
zijn; het zit inderdaad wel
goed met die auto, hij hééft
iets. We reden een ZX Avan-
tage 1.4i, een van de modellen
die naar verwachting het po
pulairst zullen worden. Met de
slimme in de lengte verschuif
bare achterbank, die naar keu
ze relatief veel beenruimte
achterin of relatief veel baga
geruimte voor deze klasse be
werkstelligt. Voorin doet de
ZX in elk geval ruim aan, het
dashboard oogt alleen nogal
kaal. In feite zit alles wat je
nodig hebt erop en eraan, en
nog allemaal binnen handbe
reik ook. De voorstoelen had
den wat groter mogen zijn, dat
is de enige praktische aanmer
king. Maar verder: de ZX
schakelt prima, de besturing
gaat heel licht en toch erg ge
voelig, het windgeruis is heel
bescheiden, de vering biedt
een uitstekend echt Frans
comfort. De 55 kW/75 pk
sterke 1,4 liter motor is op
zichzelf niet stil, op de een of
andere manier stoort zijn lied
tijdens het rijden echter niet
bijzonder. Hij reageert wel
naar verhouding heel pittig op
Achteraanzicht van de luxueuze Aura 1
Het dashboard van het sportmodel Volcane 1.91.
I FOTO: PR
het gaspedaal, zowel bij hoog
als bij laag toerental.
De Citroën-importeur ver
wacht dat de meeste kopers
een Avantage met 1,6 liter mo
tor (66 kW/90 pk) zullen kie
zen. Deze grotere motor is, in
tegenstelling tot de 1.4, juist
helemaal niet luidruchtig en
zorgt voor een nog sportiever
rijgevoel dan het kleinere aan-
drijfaggregaat al doet. Globaal
denkt men dat eenderde van
de kopers een Avantage 1.6i
kiest, zodra die (in oktober) le
verbaar wordt. Ruim een
kwart zal met de Avantage
1.4i tevreden zijn, iets minder
dan een kwart doet het voor
de simpel uitgeruste Reflex
1.4i. Dat laat nog een paar
klanten over voor de luxueuze
Aura 1.6i en het sportmodel
Volcane 1.9i. Hierin zijn nog
geen diesel-klanten verwerkt,
die geduld moeten hebben tot
het vooijaar van 1992. Op de
Frankfurtse autoshow debu
teert de ZX Diesel, voorzien
van de gewaardeerde 1,9 liter
met 52 kW/71 pk uit de BX.
In 1992 komt ook een automa
tische transmissie beschikbaar,
wellicht nog voor het eind van
dat jaar verschijnt ter afron
ding een driedeurs ZX-collec
tie.
We keren terug naar de proef
rit. Daarbij viel ook de beloof
de bouwkwaliteit op, tenmin
ste als je erop let: de ZX ram
melt en kraakt nergens, hij zit
kennelijk stevig inelkaar. Ver
der bevestigde de ZX de
eerder gevestigde indruk dat
zijn onderstel uitstekend werk
verricht. Behalve comfortabel
is de ZX heel wendbaar. De
auto loopt stabiel rechtuit en
gaat toch ook zonder enige te
genzin een bocht in, waarbij
het meestuur-effëkt van de
achteras zorgt voor opvallend
neutraal en flitsend stuurge-
drag als het hard gaat.
De goedkoopste ZX, type Ref
lex, kost 25.900 gulden. De be
langrijkste versies Avantage
1.4i en 1.6i komen op 27.400
gulden en 29.100 gulden. Een
fors prijsverschil voor de ster
kere motor, als we zien dat de
ruimer uitgeruste Aura 1.6i
nog maar 1850 gulden duurder
is dan de gelijk gemotoriseerde
Avantage. Een Volcane ten
slotte is met bijna veertig mille
wel heel wat duurder. Vol
gend jaar denkt men 9000 ZX-
en te kunnen slijten, in 1993
zou dat naar 15.000 stuks
moeten stijgen.
Veel waardering is er
nooit geweest voor de
Camry, bijna tien jaar ge
leden voor het eerst ver
schenen. Het was bij zijn
debuut een der eerste
Toyota's met voorwielaan
drijving, een bijzonder
ruime en moderne vijf-
deurs auto bovendien.
Met een totaal herziene carros
serie in veel luxueuzer stijl
probeerde Toyota vanaf 1986
meer succes te oogsten. De bij
zonder fraaie stationcar trok
aardig wat aandacht, maar met
de vierdeurs sedan wilde het
nog steeds niet echt lukken.
Dat de Camry nooit zo aan
sloeg kan alleen maar gelegen
hebben aan het zeer onper
soonlijke uiterlijk, want prak
tisch bezien was het altijd een
auto die heel wat bood voor
zijn geld.
De Camry die nu verschijnt
moet zich duidelijker dan ooit
profileren als Toyota's topmo
del. Nieuwe styling, groter for
maat en vergrote motoren on
derstrepen dat. Voor wat het
uiterlijk betreft kon Toyota bij
zichzelf te leen gaan: bewust
koos men voor ronde en vloei
ende lijnen die doen denken
aan de Lexus, de achtcilinder
topklasse-auto waarvoor Toyo
ta een apart merk opzette. Nu
is het wel zo dat die Lexus op
technisch gebied diepe indruk
maakte, doch alweer uiterlijk
te weinig exclusief wordt be
vonden. Zo is ook de nieuwe
Camry geen opvallende ver
schijning, zij het dat de lage
neus (het stuk van de auto dat
niet op de Lexus lijkt) nog wel
voor een apart aanzien zorgt.
Gevoelsmatig raak je van deze
Camry weer niet opgewonden,
terwijl er praktisch eigenlijk
niets aan mankeert. De nieu
we carrosserie is een flinke
maat groter dan de oude. De
auto doet veel gestrekter aan
door een twee decimeter gro
tere lengte en zeven centime
ter toegenomen breedte. De
lengte tussen de wielen groei
de met maar twee centimeter,
de uitwendige groei heeft
mede te maken met de ronde
re vormgeving. Niettemin na
men de ruimte op de achter
bank en de interieurbreedte
zeer duidelijk toe, en valt op
een bagageruimte met 517 liter
inhoud net zo min iets aan te
merken.
Stilte
Overal ter wereld kwamen
testers tot dezelfde conclusie:
de Lexus is de stilste auto ter
wereld. Die weldadige inte-
rieurrust wilde men ook in de
Camry bieden. Daarom kreeg
hij aparte subframes waaraan
de wielophanging en aandrij
ving bevestigd zijn, dezelfde
sandwichplaat (staal/kunst
stof/staal) tussen motorruimte
en interieur als de Lexus, en
een hele reeks geluid- en tril-
lingdempende maatregelen
voor de motoren. Zo heeft de
viercilinder nu balansassen om
trillingen tegen te gaan en
staat hij ook nog op vloeistof-
fedempte motorsteunen, die
e overblijvende trillingen
dempen. Zelfs is er een klepje
in de uitlaatdemper aange
bracht, voor geluidsverminde-
ring bij laag toerental.
De motoren zijn evenals de
rest van de auto vergroot. De
zestienkleps tweeliter werd op
2,2 liter inhoud gebracht,
waardoor hij 100 kW/136 pk
levert in plaats van 89 kW.
Naast deze motor voor de
Camry XL en GL is er een
van 2,5 naar 3,0 liter vergrote
V6. Die levert 138 kW/188 pk,
tegen 118 kW/160 pk voor zijn
kleinere voorganger. De V6 is
standaard gekoppeld aan een
automaat, welke als extra voor
beide viercilinder-versies be
schikbaar is. .Een Camry XL
biedt al complete uitrusting
met onder meer stuurbekrach
tiging, rondom elektrisch be
diende ramen, centrale deur
vergrendeling, hoogteverstel
ling op stuurwiel en bestuur
dersstoel. De GL voegt daar
elektrisch bediende spiegels en
wat minder essentiële versie
ringen aan toe, de zescilinder
GX heeft ook nog ABS-rem-
men. Die zijn er als extra voor
de XL en GL, wat spaarzaam
aandoend is dat die beide mo
dellen pas met ABS uitgerust
schijfremmen op de achterwie
len meekrijgen, maar stan
daard trommels hebben.
De aandacht voor geluiddem
ping zorgt, in combinatie met
de groei van de Camry, voor
forse gewichtstoename. Met
een goede 150 kg extra ge
wicht om mee te slepen zorgen
de sterkere motoren als voor
heen voor redelijke doch niet
opmerkelijke prestaties. Het
brandstofverbruik ligt nu een
procent of tien hoger on
danks een van 0,35 naar 0,31
verlaagde Cw-waarde, dus
sterk verminderde luchtweer-
stand. Vanzelfsprekend wer
den de prijzen er evenmin la
ger op. De Camry XL kost
44.950 gulden, het topmodel
GX V6 71.750 gulden; dat be
tekent een prijsstijging van
drieeneenhalf duizend gulden
voor het basismodel, tot ruim
tienduizend gulden voor de
topversie.
