CDA fel tegen
uitbreiding
winkelzondagen
PI
„Het zijn vaak goed
geoliede bedrijven
oe
Nederland bereid marechaussee
naar Suriname te sturen
li
BINNENLAND BUITENLAND
Plat Haags
kan zo
mooi zijn
Duitse huurder doorn
huisbaas mishandelc
m
Meidóe Qowiant
VRIJDAG 13 SEPTEMBER
9i tide
Oprichting nieuwe
CP in Sovjetunie
MOSKOU Drie onbekende communisten
hebben de oprichting aangekondigd van een
Partij voor Communisten. De nieuwe partij
moet de plaats innemen van de oude CPSU,
die na de mislukte coup tegen president Gor-
batsjov praktisch niet meer bestaat. „Partij
voor Communisten. Zo zullen wij de partij noe
men totdat we een echte naam gevonden heb
ben", zei Sergei Skvortsov, een van de oprich
ters. Skvortsov maakte zijn plannen voor een
nieuwe partij bekend op een door Sovjet-jour
nalisten genegeerde persconferentie. „Er zijn
miljoenen aanhangers van het communistische
ideaal in dit land en tientallen miljoenen aan
hangers van socialistische waarden", zei
Skvortsov. „Alleen het communisme kan de
mensen gratis scholing, gratis medische ver
zorging en sociale gerechtigheid geven".
V-raad stemt in met
toetreding Balticum
NEW YORK De Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties heeft giste
ren met algemene stemmen besloten
de Baltische landen voor te dragen
voor het lidmaatschap van de Vere
nigde Naties. Met het besluit van de
vijftien leden van de V-raad is de
eerste en belangrijkste stap gezet op
weg naar toetreding van Estland,
Letland en Litouwen tot de landen-
organisatie. De Algemene Vergade
ring zal de aanbeveling van de V-
raad naar verwachting dinsdag of
woensdag overnemen. Tegelijk met
de drie Baltische landen worden
Noord- en Zuid-Korea, de Marshall
eilanden en Micronesië tot de Vere
nigde Naties toegelaten, waardoor het
ledental zal stijgen van 159 tot 166.
Kamer wil beveiligers
in uniform pak steken
DEN HAAG Particuliere beveiligingsorganisaties
moeten standaard-uniformen gaan gebruiken. CDA
en PvdA willen zo de herkenbaarheid van beveili-
gingsbeamten verbeteren om verwarring met poli
tiemensen te voorkomen. Per bedrijf of organisatie
wordt dan nog wel een eigen embleem toegestaan.
Minister Hirsch Ballin (justitie) vreest echter dat als
deze CDA- en PvdA-voorstellen worden aangeno
men de beveiligings- en bewakingsdiensten daar
mee aanzienlijk op kosten worden gejaagd. Ook
vreest hij dat volstrekt uniforme uniformen het
beeld van 'quasi politie-mensen' juist versterken. De
coalitiepartners willen verder bij misdragingen een
beter systeem van straffen voor deze organisaties
dan alleen het intrekken van de vergunning. Ka
mer en bewindsman zijn er over eens dat politie
mensen naast hun normale werk niet mogen
schnabbelen bij particuliere bureaus.
Problemen taxi's
Schiphol voorbij
ZAANSTAD Acties van boze Schiphol-taxichauf-
feurs worden niet meer verwacht. De fusie tussen de
twee betrokken taxiregio's in het Openbaar Lichaam
Taxivervoer Amsterdam, Zaanstreek, Amstelland en
Meerlanden (AZAM) betekent het einde van deze ta
ferelen.
Tien gemeenten zijn bij het samengaan betrokken.
Gedeputeerde van de provincie Noord-Holland J.
Achterstraat installeerde gisteren het bestuur in het
gemeentehuis van Zaanstad. Tijdens de voorberei
dingsfase kwam deze gedeputeerde meermalen hard
handig in conflict met verontwaardigde taxichauf
feurs, onder meer op Schiphol. Over de houding van
de politie daarbij zei hij: „Ze keken alleen maar, ter
wijl ik werd belaagd. Het is zo jammer dat de politie
nooit optreedt als je ze nodig hebt".
DEN HAAG Het CDA
doet een klemmend
beroep op de PvdA om
niet in te stemmen met de
uitbreiding van het aantal
zondagen dat winkels geo
pend mogen zijn. Volgens
CDA-woordvoerder
Schartman heeft zijn frac
tie „zeer grote bezwaren"
tegen de motie. Waar
schijnlijk zal het CDA nu
zijn steun aan de nieuwe
winkelsluitingswet intrek
ken, maar zal een meer
derheid van PvdA, VVD,
D66 en Groen Links de
wijzigingen toch doorzet
ten.
Gisteren kwam de Tweede
Kamer overeen de wet aan te
passen en de sluitingstijden
door de week te verschuiven
van zes uur naar half zeven.
Bovendien worden de moge
lijkheden om avondwinkels te
openen groter. Hoewel het
CDA niet enthousiast is over
de wijzigingen gaat de rege
ringsfractie toch met het com
promis akkoord.
De motie van de VVD om het
aantal zondagen waarop de
winkels open mogen zijn uit te
breiden van vier naar zes, gaat
de christen-democraten te ver.
De PvdA wil de winkeliers
Acht winkelavonden
voor Sint en Kerst
RIJSWIJK De koepelorga
nisatie van de winkeliers, het
WOD, heeft alle detaillisten in
Nederland gisteren opgeroe
pen om voor Sinterklaas vijf
en voor Kerst drie koopavon
den te houden. De winkeliers
mogen op de adviesdata voor
de koopavonden (28 en 29 no-
vember, 2, 3, en 4 december en
19, 20 en 23 december) afwij
ken van het normale openstel-
lingsrooster. Zoals gebruikelijk
wordt een openstelling tot ne
gen uur 's avonds aangeraden.
zelfs de mogelijkheid bieden
om acht zondagen open te zijn.
Schartman wilde nog niet zeg
gen wat hij zijn fractie zal ad
viseren. Eerder deze week liet
hij doorschemeren dat zijn
fractie misschien tegen het
hele wetsvoorstel zal stemmen.
De opvatting van het CDA
wordt gedeeld door de drie
kleine christelijke partijen.
Minister Andriessen van eco
nomische zaken is eveneens
tegen de uitbreiding van het
aantal zondagen. Het is echter
onduidelijk wat hij tegen de
motie van VVD en PvdA zal
doen. Samen met Groen Links
en D66 hebben VVD en PvdA
namelijk een grote meerder
heid in de Tweede Kamer. De
opstelling van Andriessen zal
mede afhangen van de positie
die de CDA-fractie zal inne
men. De minister heeft de mo
gelijkheid om de motie naast
zich neer te leggen, hoewel de
kans dat hij dat zal doen zeer
gering wordt geacht. Komende
woensdag wordt in principe
over de winkelsluitingswet ge
stemd, maar het is niet uitge
sloten dat het CDA de be
raadslagingen over de wet zal
heropenen.
Schartman vindt de openstel
ling van de huidige vier zon
dagen verdedigbaar. Die dagen
waren oorspronkelijk bedoeld
voor de vier feestdagen, maar
gemeenten mogen de winke
liers ook toestemming geven
om in plaats van een feestdag
op zondag geopend te zijn.
Volgens het CDA-kamerlid
zou uitbreiding van het aantal
winkelzondagen deze dag als
rustdag definitief aantasten.
„We komen op een hellend
vlak terecht waarbij voor
600.000 mensen die werkzaam
zijn in de detailhandel het ka
rakter van de zondag verloren
gaat. Ook voor veel niet-chris-
tenen is die dag een markant
rustpunt in de week. In deze
tijd is de zondag misschien nog
wel belangrijker dan vroeger",
aldus de CDA'er.
Volgens de oppositie bij monde
van het D66-kamerlid Groen
man probeert het CDA als
vertegenwoordiger van een
christelijke minderheid de
meerderheid van de samenle
ving zijn wil op te dringen.
Per heli naar vergadering
Natuurlijk wil je als nieuw ziekenhuis dat de minister van WVC de officiële openingshandeling ver
richt Dat levert publiciteit op. Maar toen de directie van het fonkelnieuwe St. Josephziekenhuis in
Veldhoven (nabij Eindhoven) dit vroeg zei Hedy 'd Ancona niet te kunnen omdat ze in tijdnood
kwam. Geen probleem, antwoordden ze in Veldhoven, dan wordt u na de opening in een half uurtje
op onze kosten naar Den Haag gevlogen. En zo geschiedde. De minister landde gistermiddag op
de helihaven van het Ziekenhuis Westeinde in Den Haag. Ze was precies op tijd voor een vergade-
rinq die wellicht gingover bezuinigingen in de gezondheidszorg!
a a foto: stephen evenhuis
SUSKE EN WISKE "TAZUUR EN TAZIJN"
Draaibare slagboom
Vrolijk versierde kinderen hebben gisteren in Arnhem een nieuw oversteeksysteem in gebruik ge
nomen. Het gaat om een draaibare slagboom die door de moederbrigade kan worden neerge
haald, zodat kinderen veilig over kunnen steken. foto: anp
MISDAAD ORGANISEERT ZICH STEEDS BETER
(c) Standaard Ultfleverij/Wavery Productions
DEN HAAG Hij zou er
soms jaloers op worden.
Strak geleid, perfect geor
ganiseerd, goede afspra
ken. „De organisaties zijn
vaak goed geoliede bedrij
ven. Ze weten heel goed
waar ze mee bezig zijn",
beoordeelt E. Anneveldt,
hoofd van de recherche
van de gemeentepolitie
Den Haag, een deel van
de criminele organisaties
in Nederland. Als lid van
de Centrale Politie Re
cherche Commissie
(CPRC) was hij betrokken
bij de jongste analyse van
dit fenomeen.
Uit het deze week uitgelekte
onderzoek blijkt dat er in Ne
derland zeshonderd groepen
zijn die zich bezighouden met
georganiseerde qriminaliteit.
Hiervan is tien procent (zestig
bendes) zeer goed georgani
seerd, vijftig procent kent ook
nog een aardige organisatie
graad en de overige veertig
procent heeft een laag organi-
satiepeil. De handel in verdo
vende middelen is het belang
rijkste werkterrein van de cri
minelen. De meeste organisa
ties proberen hun slag te slaan
in de Randstad, Brabant en
Zeeland, maar ook de rest van
Nederland wordt niet onge
moeid gelaten.
Inzet helikopter
vermindert
aantal overvallen
AMSTERDAM De inzet
sinds eind juni van een politie-
helikopter heeft tot gevolg ge
had dat het aantal overvallen
en berovingen in Amsterdam
is verminderd. Volgens een
woordvoerder van het roofbij-
standteam van de gemeentepo
litie heeft het gebruik van de
helikopter bij drie overvallen
geleid tot vijf aanhoudingen
en is in minstens vier gevallen
mogelijk een overval voorko
men door de nadrukkelijke
aanwezigheid van de wentel
wiek.
De helikopter wordt sinds eind
juni gemiddeld zes tien keer
per week ingezet op de tijd
stippen waarop volgens de sta
tistieken de meeste overvallen
worden gepleegd. „Die hoge
risico-tijdstippen zijn", aldus
de woordvoerder, „inmiddels
lage risicotijdstippen gewor
den."
Zo werden in het tweede
kwartaal van dit jaar in de
hele stad binnen een tijdspan
ne van twee uur op zaterdag
tien overvallen gepleegd.
Sinds de inzet van de helikop
ter wijkt het beeld niet meer
zo sterk af van de „normale"
situatie over de hele dag.
Drie jaar geleden toonde een
onderzoek aan dat er zo'n
tweehonderd bendes actief
waren. Omdat er nu andere
criteria zijn gehanteerd, durft
Anneveldt niet te spreken van
een stijging. „De organisatie
graad neemt toe. In de loop
der jaren is er als het ware een
tegenpartij ontstaan die net zo
goed georganiseerd is als elk
ander bedrijf, de politie in
cluis. Er is onderling natuur
lijk wel hier en daar concur
rentie, maar m sommige ge
vallen knappen ze ook rustig
karweitjes voor elkaar op. En
de goed georganiseerde groe
pen hebben ook internationaal
goede contacten. Dat maakt
het bestrijden van dergelijke
organisaties zeer moeilijk".
Drugs
Vierhonderd van de zeshon
derd bendes trachten zich te
verrijken door drugshandel en
-smokkel. Minstens driehon
derd groepen zijn ook actief in
de sector diefstal en berovin
gen. De CPRC heeft vastge
steld dat er zich een verschui
ving heeft voorgedaan van
fraudezaken naar verdovende
middelen. „Het motief is vrij
simpel: de misdaad houdt zich
bezig met terreinen waar het
meeste geld te halen valt",
stelt Anneveldt.
Volgens hem probeert de poli
tie de laatste jaren vooral suc
ces te boeken door de geldstro
men van de criminele organi
saties vaak in samenwer
king met de Fiscale Inlichtin
gen en Opsporingsdienst
bloot te leggen. „Dat heeft
vaak meer effect dan bijvoor
beeld één persoon eruit te pik
ken, want je weet van tevoren
dat zijn positie direct weer op
gevuld wordt. Bovendien is
het vreselijk moeilijk om aan
te tonen dat iemand lid is van
een criminele organisatie.
Maar je zult eigenlijk zo'n or
ganisatie regelmatig een be
hoorlijke financiële dreun
moeten uitdelen. Dan ben je
redelijk succesvol bezig. Op
die manier hoop je dat het in
vloed heeft op de totale orga
nisatie".
Kwaliteit
Maar het opsporen van de
goed georganiseerde misdadi
ger blijft een zaak van lange
adem, beaamt Anneveldt. De
afgelopen twee jaar heeft de
Nederlandse politie zo'n vijf
bendes ontrafeld, meldt de re
chercheur. „Daar zaten af en
toe hele groten bij. Maar het
blijven landurige aangelegen
heden. Natuurlijk kun je je af
vragen of het voldoende ople
vert als je bekijkt hoeveel tijd,
energie en geld erin gestoken
wordt. Misschien moet de in
formatie op hoger niveau uit
gewisseld worden, moet er
meer samenwerking komen.
Maar ik denk dat we in Ne
derland toch al zeer behoorlijk
geoutilleerd zijn. We leveren
een behoorlijke kwaliteit.
Maar dat neemt natuurlijk niet
weg dat je je af en toe moet be
zinnen. Misschien moet er nog
meer aan specifieke opleiding
gedaan worden, misschien
moet er nog meer deskundig
heid komen. Want het kan al
tijd beter".
nd po
door BERT VAN VELi fylS
en „o
die
air is.
leiden
aide
fan te
;he scl
e uitri
Het Toernooi plat Haags, het Grand Gala van de
Gouden Muil, is een bittere tegenvaller geworden.
Er verschenen zes deelnemers op de voor het
verbale vuurwerk gereedstaande zeepkist en de
ramp was zo groot dat Jacobse en Van Es, hadden
zij er bij gestaan, aan de vertoning hardhandig een
einde zouden hebben gemaakt. Een der
deelnemers was een nerveuze Rijswijker, die bij
het beklimmen van de kist 'bijna op ze lijer
pletterde'. Hij zei dat hij vaak in 'de Luifel' kwam,
een zeer Haagse kroeg waar mijmeringen over het
oude ADO worden opgehaald. De oude Willem
Koek stond daar somber achter de tapkast te
dromen van het mooie ADO met de gebroeders
Wim en Ben Tap, de Jong en Choufour en het in
de Tweede Wereldoorlog verworven
landskampioenschap. De Rijswijker was natuurlijk
onsamenhangend. Er was een vrouwelijke
deelnemer, een echt Haags meisje, Mirjam
genaamd, dat een afgrijselijke litanie
verschrikkelijke ziekten aan elkaar laste met de
steekvlam van knetterende vloeken. Onder dat
geweld deinsde een deel van het publiek ontzet
terug. Volgden een paar moppentappers van zwak
allooi. Het werd al ras duidelijk dat de eenvoudige
aannemer Frits van Antwerpen de beste Haagse
kwebbel had. Hij voelde zich door bekakt
sprekende Hagenaars gediscrimineerd: „Het is om
te hèuli dat veejle menze je d'r op an kèke as je
plat praat. Dat ze dan denke dat je de boel
bedondagt ofzoow. Een ander die binnenkomp
begint moowje verhale te vertelle van ja
mevrahtsje. nee mevrahtsje, zodat je dus voor een
dubbele prés in de maling wor genoowme". Dat
was dus een pleidooi voor de afschaffing van het
Haagse plat om economische redenen. De andere
deelnemers droegen slechts argumenten aan om
het plat Haags om esthetische redenen uit te
bannen.
Toch was er in de marge van het evenement mooi
plat Haags te vernemen uit de huig van figuren als
Adriaan Bontebal, de schrijfster Hennie Bekker
('Ga je lekker Hennie Bekker' en 'Pak ze galbak'),.
Mensje van Keulen, de Haagsche Nachtkoningin
en anderen, die, bevangen leken door diepe
schaamte. Het platte Haags kan toch zo mooi zijn!
Onder invloed van Koot en Bie en hun volle
neven, de vrije jongens Jacobse en Van Es werd
het platte Haags tot ontzetting van Hare Majesteit
de Koningin, zelfs door personages als Willem
Alexander ten hove gesproken. Het is niet bekend
of hij zijn hooggeplaatste moeder 'mevrahtsje'
(mevrouwtje) noemde, of een hofmaarschalk met
een scherp getekende neus ('die lakè met die
zinksnèjer', maar er is het een en ander om te doen
geweest. Willem Alexander beheerst het plat
Haags voldoende om de bekroonde aannemer Frits
van Antwerpen verbaal in een ijzeren houdgreep
te kunnen nemen. Wijlen Renate Rubinstein
maakt melding van het speciale talent van de
kroonprins in de in 1985 verschenen biografie
'Willem Alexander'. Met zijn broers praatte de
prins een plat Haags, waarvan bij zijn moeder de
haren ten berge rezen. Zij was bang dat het plat bij
de prinsen zou blijven hangen, zoals bij haar zelf
een saus van bekakt Leids aan het toch al deftig
taalgebruik is blijven kleven. De jongens hoeven
geen 'oude tade, jipje jipje jee' te zingen als ze het
'ouwe taaie' willen aanheffen, maar het is
natuurlijk van den gekke als ze lintenknippende
arbeid zouden opluisteren met kleurrijke termen
uit de plat Haagse woordenschat met de ui van
freule en de ei van Louis Seize.
Inmiddels is het goed, nu we tranen plengen om de
armoede van het hedendagse Haagse plat, dat de
minnaars van deze taal ten hove drie
beschermheren weten. Wellicht ook zullen zij er
toe bijdragen dat het platte Haags zijn weg vindt
naar het deftige Haags zoals dat reeds met het
woordje mögge (als in goeiemögge) is gebeurd.
'Even m'n zinksnijder 'snuiten', dat is toch een
verrijking van de taal, niet?
e rece
it, een
ermist
sji'il
te El I
nd is.
)OP
AV
fan
lijnaé
nese
yam,
sche
wie 1
(dig j
inwe
vc
ngep
e leg
ste ai
Isra
KOl
;en
endt
>p hc
intei
schu
ROTTERDAM Een 33-jari-
ge Duitser is gisteren in Rot
terdam door zijn huisbaas en
kele uren mishandeld en vast
gehouden omdat hij de huur
niet betaald zou hebben. Vol
gens de politie werd de huur
der door de huisbaas en een
andere man met een staalbor-
stel geslagen, werd zijn hoofd
met gele verf bespoten, een
hakenkruis op zijn lichaam ge-
klin
schilderd en werden i
een scherp voorwerp
kruizen in zijn rug g n iuj
opbre
Verder is hij gescho n to
moest hij urine dïinkf 0rig
enige tijd kon de h liljoei
vluchten. Hij is inmiddild. D
der behandeling bij h iet tv
AGG. De daders zijn bij
litie bekend maar nog r
gerekend.
DEN HAAG Nederland
wil een verzoek van de
binnenkort te vormen
nieuwe Surinaamse rege
ring om enigerlei militaire
assistentie serieus bekij
ken. Ter bestrijding van
de drugshandel is ons
land bereid marechaus
see-troepen uit te zenden,
met name voor de bewa
king van havens en vlieg
velden.
Minister van Staat mr. Max
van der Stoel brengt deze
boodschap begin volgende
week namens het kabinet
over. Van der Stoel gaat naar
Paramaribo voor de inhuldi
ging van de onlangs gekozen
president Venetiaan. Minister
Van den Broek van buiten
landse zaken heeft zelf ook
een ontmoeting met Venetiaan
op het programma staan in
New York tijdens de binnen
kort te houden Algemene Ver
gadering van de Verenigde
Naties.
Venetiaan verklaarde vorige
maand voor de Nederlandse
radio dat hij een 'militaire op
lossing' van het drugsprobleem
niet wilde uitsluiten. Neder
land heeft zelf ook groot be
lang bij een harde aanpak van
de drugshandel in Suriname.
Een groot deel van de 'Suri
naamse' cocaïne wordt naar
Nederland gesmokkeld. Dit
jaar is ons land al voor zeven
honderd miljoen gulden aan
dit soort verdovende middelen
in beslag genomen.
Minister Hirsch Ballin van jus
titie wees er gisteren op dat
president Venetiaan „een ver
sterking van de Surinaamse
politie en justitie nastreeft om
het drugsprobleem te kunnen
oplossen". Hirsch Ballin over
legde gisteren met de betrok
ken commissies van de Twee
de Kamer over infiltraties van
de Surinaamse drugsmaffia in
de Nederlandse overheid. Ook
id
tns z
lakt
gelo
reeg
de
voor;
lie ree
jaar i
errot
berei
in de
egval
lie nc
het v
VS houden geldkraan voor Suriname dicht
PARAMARIBO Suriname krijgt voorlopig geen kredieten
van de Verenigde Staten omdat het niet kredietwaardig is. De
Surinaamse regering heeft een achterstallige schuld van ruim
een miljoen dollar bij de VS, zo is uit welingelichte bronnen in
Paramaribo vernomen. De hoop op hervatting van een leenga-
rantieprogramma voor de aankoop van graan, maïs en concen
traten voor veevoer is hiermee de bodem ingeslagen. In Para
maribo werd verwacht dat het programma na het aantreden van
de democratische regering hervat zou worden. Het werd na de
militaire coup van december 1990 opgeschort. De regering-
Kraag/Wijdenbosch, die na de staatsgreep aan de macht kwam,
staakte in mei de overmaking van de reguliere betalingen aan
Washington. Eind juli bedroeg de achterstallige schuld 530.000
dollar en nu is die opgelopen tot ruim een miljoen.
de ministers Van den
en Dales (binnenlandse
waren bij deze besloten
dering aanwezig, even
chef van de Binnenlani'
ligheidsdienst.
Geen van de drie mi|
wilde iets zeggen
gelijkheid van een ge1
interventie in Surinam!
in dat land weer een
greep gepleegd zou
Hirsch Ballin erkende
Nederland de ontwik!
in Suriname 'heel
volgt. Den Haag heeft
goede nota van genoi
Venetiaan „andere verl
gen wil op het punt vai
sitie van de militairen'
de minister van justitii
In politiek Den Haag
erop gewezen dat het
den van marechaussi
eventuele militaire ini
van ons land in Surini
makkelijker maakt. Mi
gerleider Bouterse we^an r
coup plegen, dan kan
land zich beroepen
noodzaak de veiligl
waarborgen van de hng~
manschappen.
