ïelikopter
£G-gezant
eschoten
fan den Broek: Sovjetunie krijgt alléén voedselhulp
De Spaanse
dodenweg aoor^m^LS
idóeGou/uMit
BUITENLAND
DONDERDAG 12 SEPTEMBER 1991
roonprins co-piloot
>or Van den Broek
N HAAG Kroonprins Willem-
xander heeft al enkele vluchten ach-
de rug als co-piloot van het rege-
jsvliegtuig PBX.
teren vervoerde hij, gekleed in Mar-
-uniform, minister Van den Broek
buitenlandse zaken van Moskou
Amsterdam, zo heeft de rijksvoor-
tingsdienst bevestigd,
ids Willem-Alexander een brevet
zwaardere tweemotorige toestellen
ik heeft, is hij al meerdere keren
riloot op de PBX geweest", aldus de
D. Bij aankomst op Schiphol ver
arde Van den Broek en prettige
:ht te hebben gehad.
Politieke gevangenen
Sovjetunie komen vrij
MOSKOU Mensen die in de Sovjetunie op politie
ke gronden veroordeeld zijn, krijgen binnenkort am
nestie. Dit heeft minister van buitenlandse zaken Bo
ris Pankin gisteren gezegd op de CVSE-conferentie
over de mensenrechten. Hij zei dat het proces „om
deze mensen te rehabiliteren is begonnen". Vermoe
delijk is het afgerond voordat de conferentie op 4 ok
tober eindigt. Pankin noemde het noodzakelijk dat
„dergelijke situaties zich niet herhalen". Daartoe wil
Moskou „mechanismen in het levep roepen die de
rechten van het individu waarborgen". De Sovjet
minister sprak zich verder uit voor een totale vrij
heid van reizen. „De pan-Europese democratische
ruimte moet geen gesloten gebieden meer hebben: de
burgers van deze landen en buitenlanders moeten
vrij zijn om te reizen", aldus Pankin.
Moskou wil snel oplossing
voor Koerilen-kwestie
MOSKOU De Sovjetunie is vastbesloten spoedig
met Japan tot een vergelijk te komen over de Koeri-
len-eilanden, die sinds het einde van de Tweede We
reldoorlog door Moskou worden bezet. Dat heeft Gri-
gori Javlinski, vice-voorzitter van het Economisch
Managementscomite van de Sovjet-Staatsraad, giste
ren gezegd. Javlinski verklaarde dat een Russisch-
Japans verdrag uit 1885, op grond waarvan de vier
eilanden aan Japan toevielen, de basis moet vormen
voor de oplossing van het conflict. „Ik heb reden om
aan te nemen dat dit proces op betrekkelijk korte
termijn resultaat kan afwerpen", zei Javlinski. De
Koerilen-kwestie heeft Japan er tqt dusver van
weerhouden om op grote schaal economische hulp te
verlenen aan de Sovjetunie. De economische nood is
nu echter blijkbaar dermate hoog gestegen, dat in ie
der geval de regering van Rusland is omgeslagen.
Gorbats jov getuigt
tegen putschisten
MOSKOU Sovjet-president Michail
Gorbatsjov zal als getuige worden ge
hoord in de processen tegen de 14 perso
nen die ervan worden beschuldigd lei
ding te hebben gegeven aan de mislukte
putsch in augustus, zo heeft een woord
voerder van het Russische openbaar mi
nisterie gisteren gezegd. Gorbatsjov was
door de coup-plegers tijdens de putsch
van 18-21 augustus in zijn datsja op de
Krim onder huisarrest geplaatst. Het
Russische openbaar ministerie, dat het
onderzoek naar de coup leidt, heeft 14
samenzweerders aangeklaagd wegens
hoogverraad, waar de doodstraf op kan
LGRADO/ZAGREB
I helikopter van de Eu-
bse Gemeenschap met
I boord de Nederlandse
Igezant Henry Wij-
li dts is gisteravond be
ften in de omgeving
het verkeersknoop-
l Okucani, 100 kilome-
en zuidoosten van Za-
lelikopter werd zwaar be-
pigd, maar geen van de
Jtenden raakte gewond.
I toestel werd gedwongen
Jen noodlanding te maken.
Jens het officiële Joegosla-
fe persagentschap Tanjug
len de EG-missie en de le-
joordvoerders hebben ver
dat de Kroatische Na-
Garde verantwoorde-
Was voor de beschieting.
I vorige week ontsnapte
(aendts ook al aan de
Slechts door een snelle
lijkende actie en dank zij
1 flinke dosis geluk kon
toen worden voorkomen dat
de EG-helikopter met de Ne
derlandse gezant aan boord
werd neergehaald.
De minister van buitenlandse
zaken van Kroatië, Zvonimir
Separovic, uitte gisteren scher
pe kritiek, vlak voordat hij
naar Den Haag vertrok. Daar
wordt vandaag de vredescon
ferentie voortgezet. „De vre-
desgesprekken over Joegosla-
vië die op initiatief van de Eu
ropese Gemeenschap gehou
den worden, zijn zinloos zo
lang het geweld in het land
aanhoudt", aldus Separovic.
De gevechten in Joegoslavië
tussen de verschillende partij
en houden onverminderd aan.
Separovic zal in Den Haag
Kroatië vertegenwoordigen,
maar doet dat „met volledige
ontevredenheid". „Mensen
worden gedood en mensen lij
den. Onder dergelijke omstan
digheden is een vredesconfe
rentie een illusie", zei hij. Se
parovic neemt het Europa
kwalijk dat het zo langzaam
en ondoelmatig reageert op
net geweld in Joegoslavië.
De Franse president Francois
Een Kroatische soldaat blijft op zijn post naast een verwoeste vrachtwagen in een dorpje op zestig kilometer van Zagreb.
De gevechten in Joegoslavië gaan onverminderd door.
Mitterrand zei gisteren te ver
wachten dat Kroatië en Slove
nië onafhankelijk zullen wor
den. Mitterrand verklaarde
verder dat eventueel een vre
desmacht van de Verenigde
Naties naar Joegoslavië gezon
den zou moeten worden om op
te treden als buffer tussen de
strijdende partijen. Het Euro
pees Parlement benadrukte
gisteren in Straatsburg dat alle
republieken en autonome pro
vincies van Joegoslavië een
„onvervreemdbaar recht" heb
ben op zelfbeschikking.
Servische rebellen hebben in
tussen een nieuw front in
Kroatië geopend door een stra
tegisch belangrijke brug aan te
vallen die de laatste verbin
ding vormt tussen de steden
aan de Dalmatische kust en
centraal Kroatië.
meenschap en in mindere
mate Nederland leek te
vertegenwoordigen, be
vestigde vlak voor zijn
vertrek uit de Russische
hoofdstad, dat de Sovjetu-
vooralsnog alleen
ik, die in Moskou maar op korte-termijn-
al de Europese Ge- hulp kan rekenen om de
SKOU Een voor-
Itige minister Van den nie
bevolking door de winter
te helpen.
De internationale gemeen
schap is absoluut niet in staat
dit land van bijna 290 miljoen
mensen langdurig overeind te
houden, als Moskou en de re
publieken niet bereid zijn
zichzelf te helpen, aldus Van
den Broek.
Dat besef bestaat, volgens de
minister, in Moskou ook. Van
den Broek: „Je proeft hier
enerzijds een soort euforie
over het falen van de coup na
de overwinning van de demo
cratische krachten, maar an
derzijds bestaat er grote be
zorgdheid over de naaste toe
komst.
Volgens Van den Broek heeft
het weinig zin om Moskou fi
nancieel te steunen als de eco
nomische verhoudingen tussen
het centrum en de republieken
niet zijn geregeld, en als er
geen markteconomie komt
met een gunstiger onderne
mersklimaat. Per slot van re
kening wordt het belangrijkste
werk gedaan door prive-on-
dernemers, niet door overhe
den, aldus Van den Broek.
De minister herhaalde het idee
van een 'driehoeksverhouding'
waarbij de EG voedselaanko-
pen in Oost-Europa doet om
de exporten van die landen op
te stuwen en de slechte voed
selsituatie in de Sovjetunie te
verbeteren.
BARCELONA De C 246 tussen Castelldefels en
Barcelona is de dodenweg van Spanje en je rijdt er
liever niet dan wel. Een C-weg vormt de
verbinding tussen steden en dorpen in de
provincie. Normaal zijn dat kleine kronkelige
weggetjes, maar het verraderlijke van de C 246 is
dat hij eruit ziet als een snelweg. Je mag er zelfs
100 in het uur rijden.
Probleem is dat de infrastructuur van Spanjes
dodenweg niet op die snelweg-snelheden is
berekend. In het Spaans heet de verbinding tussen
Barcelona en Castelldefels een Autovia. een
snelweg waarvoor je geen tol hoeft te betalen.
Normaal bestaat zo'n Autovia uit vier rijbanen,
gescheiden door een heuse vangrail. Ook de C 246
telt vier rijstroken - op enkele stukken zelfs zes of
acht - maar de vangrail houdt na de helft ineens
op. Vier doorgetrokken strepen moeten op het
laatste deel de frontale botsingen voorkomen. Dat
lukt niet altijd. In 1990 vielen er ruim dertig doden
op de C 246, anderhalf slachtoffer per kilometer.
Om over de zwaargewonden maar niet te spreken.
Opvallend is wel dat een groot deel van de
slachtoffers voetgangers zijn. Want de C 246 is net
geen snelweg, dus mag je er ook lopen en fietsen.
Op de kilometers waar geen vangrails meer zijn.
bij de plaatsjes Ga va en Castelldefels, ligt een
dozijn campings. Een aantal daarvan wordt door
de C 246 van het strand gescheiden. Dagelijks
proberen met strandtassen beladen families, of op
sandalen of slippers, de oversteek te maken tussen
auto's die 120 tot 140 kilometer per uur rijden,
want een maximum-snelheid is ook in Spanje niet
iets om je aan te houden.
Dat is een van de gevaarlijke situaties die zich elke
dag op de C 246 voordoen. Maar er zijn er veel
meer. Op de weg rijdt ook een bus. De bus stopt bij
bushaltes en bushaltes liggen op de vluchtstrook.
De vluchtstrook is iets van een meter breed. Dus
stopt de bus eigenlijk gewoon op de weg. De
automobilisten die achter de bus rijden, moeten
dan öf hard op de rem springen öf met een ruk
aan het stuur naar de linkerbaan uitwijken. Het is
allebei even gevaarlijk.
Op de C 246 lopen ook heroïnehoertjes, een stuk of
tien. Die tippelen de hele dag door. ook als het
heet is. En daardoor hebben ze nogal weinig
kleren aan want dat trekt misschien wat meer
klanten. Maar het trekt ook de aandacht van die
duizenden andere bestuurders, die niets willen,
maar toch even kijken. En ongemerkt drukken ze
allemaal even het rempedaal in, want bij 100 in het
uur zie je niet zo gek veel.
C 246 heeft, tot slot, ook gewone verkeersborden
die de afritten aangeven. Met een beetje geluk
staat zo'n 150 meter voor de afrit het eerste bord.
Maar vaak tref je het bord pas aan als de afrit al
begonnen is van de Autovia af te wijken. Vooral
buitenlanders, en die rijden er veel op de C 246
richting strand of vliegveld, hebben er duidelijk
moeite mee. Dus zie je Italianen of Fransen ineens
vlak voor je van de linkerbaan naar de afrit
richting vliegveld kruisen.
Omdat het vliegveld aan de C 246 ligt en er steeds
meer reizigers naar Olympisch Barcelona komen,
is de Autovia nu een beetje opgeknapt op de acht
kilometer richting de stad. Dat maakt een goede
indruk. En de meeste reizigers komen toch nooit
op dat andere deel, voorbij het vliegveld richting
Castelldefels. Dat kan er dus gewoon zo bij blijven
liggen als tot nu toe. Met overreden honden en
poezen die langzaam wegrotten. Alleen de
verongelukte voetgangers of automobilisten
worden snel weggehaald.
;en
peak£
ntovi
lENA BONNER:
esten moet
skou niet
lstoppen
3t geld"
volg van de voorpagina)
KOU De hulp aan de
etunie dient naar repu-
en te gaan die de men-
echten in acht nemen. Dit
Jelena Bonner, de wedu-
an de activist voor de
-enrechten en Nobelprijs
laar Andrej Sacharov ge
prest
in Stis
n be
uw dei ;j(
ïer, die in Moskou aanwe-
bij de CVSE-conferentie
de mensenrechten, zegt
,het gevaar van een bur-
orlog zeer reëel is" als. het
ten het centrum volstopt
geld en zich weinig gele-
aat liggen aan het etnisch
het zuiden van de
etunie.
feer bleef gisteren zeer ge
nen in de zuidelijke repu-
Georgië, waar een deel
de Georgische Nationale
Ie aan de rand van de
dstad Tbilisi bleef staan
ldus een opdracht van de
dent negeerde om naar de
terug te keren,
stad bespraken opposi-
hun strategie ter-
machtsstrijd doorging
aanhangers en tegen-
Minister van buitenlandse zaken James Baker overhandigt Sovjet-president Michail Gorbatsjov een
cadeautje, verpakt in de Amerikaanse vlag. De sfeer is bijzonder vriendelijk in het Kremlin: even
daarvoor kreeg Baker van Gorbatsjov de video cadeau, waarop beelden van de Sovjet-president
en zijn familie tijdens hun gedwongen verblijf in de Krim. tijdens de coup.
FOTO: AFP
schermen om tegen de presi
dent te protesteren.
Gamsachoerdia had eerder
deze week de Garde opgedra
gen zich aan hem te onder
werpen, naar hun barakken te
gaan en opdrachten van hem
af te wachten.
Crititci zeggen dat Gamsa
choerdia, zelf een vroegere
dissident die in mei met over
weldigende meerderheid tot
president is gekozen, de oppo
sitie en een groot aantal etni
sche minderheden in zijn
standers van president Zviad
Gamsachoerdia. Een deel van
de Nationale Garde staat op
ettelijke kilometers van Tbili
si,' aldus woordvoerder Tamaz
Tseretely van de oppositionele
Nationaal-Democratische Par
tij van Georgië.
Hij wees er op dat de opstandi
ge militairen neutraal willen
blijven in het geschil over de
regeerstijl van Gamsachoerdia,
maar dat ze gezworen hebben
het recht van het volk te be-
Ivan Silajev, die na de misluk
te staatsgreep door president
Gorbatsjov was benoemd tot
feitelijk interim-premier van
de Unie, heeft gisteren ver
klaard volgende week uit zijn
functie te zullen treden. Sila
jev, die officieel hoofd is van
het Comité voor de leiding
over de Sovjet-economie dat
tijdelijk de Unie bestuurt,
geeft zijn post maandag op.
JAN VAN RIEBEECK IN ZUID-AFRIKA
j 12 Van Riebeeck ontvangt de Hottentotten zeer vriende-
"^^v'óór alles wil hij onenigheid met de inboorlingen voorkomen
btuurlijk is hij graag bereid een paar buffels te kopen. Onder
/plichtplegingen trekken de inboorlingen na enkele uren weer
J aar wanneer 's avonds Van Riebeeck in zijn hut zit te wer-
I jtreedt een wachtsman plotseling gehaast binnen. De onbe-
ïllOl 'bare Hottentotten zijn teruggekomen en hebben het vee
^rlVan Riebeeck had gekocht, weer gestolen. En bij de scher
mutselingen die daarbij ontstonden, hebben zij een bewaker ge
dood. Van Riebeeck spoedt zich naar buiten en vindt daar het
lichaam van een van zijn beste medewerkers, doorboord met een
assegaai. En dat is niet de enige tegenslag. Het materiaal, uit
Holland meegenomen voor het bouwen van huizen, is verkeerd
gestuwd en ligt helemaal onder in de ruimen van de „Dromeda
ris". Dat betekent dagenlang extra zware arbeid. Bovendien blijft
de regen uit. En het volk begint weer te morren.
„Israël moet
leider van
Hezbollah
laten gaan"
BAYRUT In het com
muniqué van de gijzelne
mers wordt geëist dat ook
Israël alle gevangenen
laat gaan. De verklaring
maakt met name melding
van sjeik Abdul-Karim
Obeid, de door Israel ont
voerde Hezbollah-leider.
„De eerste fase is voltooid door
de vrijlating van de groep van
vandaag en wij hopen dat de
andere fasen spoedig zullen
volgen om deze kwestie af te
ronden. Wij zullen onze ver
plichtingen en toezeggingen
nakomen zolang de anderen
hetzelfde doen," aldus de
groep.
Sjeik Obeid, een pro-Iraanse
sji'itische geestelijke, werd in
augustus 1989 door Israëlische
commando's ontvoerd uit zijn
woning in het Zuidlibanese
dorp Jibsheet.
De verklaring over Mann was
de eerste publiekelijke erken
ning dat de groep de Brit vast
houdt. De groep zei eerder de
Amerikaan Joseph Cicippio
(60) en de Amerikaan Edward
Tracy in handen te hebben.
Het is vandaag precies zes jaar
geleden dat Cicippio werd ont
voerd. Tracy kwam afgelopen
11 augustus vrij.
Op de dag van Manns ontvoe
ring zei een tot dan onbekende
groep, Gewapende Strijdcel-
len, dat hij door haar was ont
voerd. De groep voegde hier
aan toe dat Mann zou worden
vrijgelaten indien de Britse re
gering een eerlijk proces zou
garanderen van „kameraden"
die waren gearresteerd na de
moord in 1987 op de Pale
stijnse cartoonist Naji al-Adha-
mi. Scotland Yard zei indertijd
geen arrestaties te hebben ver
richt naar aanleiding van Ad-
hami's dood.
Gevaar
Japanse leden van Greenpeace varen demonstratief rond het Amerikaanse vliegdekschip 'Indepen
dence'. De actievoerders kwamen in protest omdat het schip nucleaire wapens aan boord zou
hebben. De Independence arriveerde gisteren in de nieuwe thuishaven in Yokosuka, vijftig kilome
ter ten zuiden van Tokyo.
FOTO: AFP
