Verhoging lesgeld is
lin striid met de wet"
Plan PvdA'er Wöltgens: Privatiseer wao en ziektewet
Nieuwe lasertechniek
tegen huidziekten
verstoei toerisme bij
Jrasmus Universiteit
Pere
half
le mi
Ie van^'<
ROTTERDAM Als eerste
inderwijsinstelling in Neder-
and wordt bij de Erasmus
Jniversiteit in Rotterdam een
eerstoel toerisme gevestigd,
lisfnmiddels is begonnen met het
'erven van een bijzonder
q loogleraar, die deel zal
gemi
de in
en, zo
het le jj
1 wei
;nt di
is
zaam
idjesp<
instab
ringen
de
hi
iet alt
de nii
grif
Ccidóe Gouoant
BINNENLAND
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1991
lï
de faculteit bedrijfs-
cunde. Verwacht wordt dat in
iet studiejaar 1991-1992 de
ie erste colleges toerisme gege-
kunnen worden. Het initi-
voor de leerstoel is geno-
door de speciaal voor dit
loei opgerichte Stichting ter
TÉevordering van het Weten-
lat ichappelijk Onderwijs en On-
lerzoek in het Toerisme.
EINDHOVEN Er moet na
gedacht worden over de moge
lijkheid de wao en de ziekte
wet af te schaffen en de verze
keringen tegen arbeidsonge
schiktheid en ziekte te leggen
in handen van geprivatiseerde
instanties. Dit idee heeft
PvdA-fractieleider Thijs Wölt
gens gisteren geopperd in een
redevoering voor studenten
van de Technische Universi
teit Eindhoven. Momenteel is
het zo dat de regering
krachtens de wao en de
ziektewet de premies oplegt
en de hoogte en de duur van
de uitkeringen vaststelt. Het
zijn echter de organisaties van
werknemers en werkgevers
die gezamenlijk de uitkeringen
verzorgen. De ondernemers en
vakbonden hebben daartoe in
de diverse regio's van het land
bedrijfsverenigingen en ge
meenschappelijke administra
tieverenigingen (GAK's) opge
richt. Werknemers zijn dus
aan handen en voeten gebon
den, meent Wöltgens. Aan
verzekeringspremie moeten zij
betalen wat de overheid voor
schrijft en bij ziekte en ar
beidsongeschiktheid moeten zij
maar afwachten wat de artsen
van de GAK's voor hen in pet
to hebben. Wöltgens zou er
geen bezwaar tegen hebben als
deze „gedwongen winkelne
ring", die volgens hem ook
leidt inefficiëntie en kosten
stijging, zou verdwijnen. In
plaats daarvan zou er dan een
„vorm van concurrentie tussen
de uitvoerende organisaties"
komen, zodat de werk-
zelf kunnen kiezen bij
wie en tegen welke premie
zich willen verzekeren.
Wöltgens lanceerde zijn idee
naar aanleiding van de actie-
leuze van de vakbeweging:
„Handen af van de wao!".
Welnu, als de bonden vinden
dat de overheid zich niet moet
bemoeien met dit soort zaken,
moeten zij consequent zijn,
vindt de PvdA-voorman. „Dan
moeten zij aanvaarden dat
elke wettelijke regeling voor
ziekte en arbeidsongeschikt
heid wordt afgeschaft". In elk
geval moeten de werknemers
(en werkgevers), meent Wölt
gens, zich aangespoord voelen
om meer eigen verantworde-
lijkheid te nemen bij de toe
komstige vormgeving van wao
en ziektewet.
De PvdA-fractieleider verzette
zich in Eindhoven tegen de
gedachte in de Nederlandse
vakbeweging, met name de
FNV, dat de belangen van de
PvdA samenvallen met die
van de vakbonden. Hij herin
nerde er aan dat de vakbon
den in 1981 en 1982 te hoop
liepen tegen de ziektewet
plannen van het kabinet-Van
Agt/Den Uyl. Wöltgens bracht
dit onderwerp ter sprake in
verband met de hevige en
emotionele kritiek die de
PvdA de afgelopen tijd vanuit
de vakbeweging te horen heeft
gekregen in verband met de
kabinetsbesluiten over wao,
ziektewet en inkomensbeleid
(koppeling). „Een politieke
partij heeft met meer rekening
te houden dan alleen het be
perkte belang van de vakbon
den".
>r de o OUDERORGANISATIES DREIGEN MET ACTIES OP SCHOLEN
«J
i gewo DEN HAAG Voorals-
het wi n°g ëaan de ouderorgani-
ities er van uit dat de
Kamer minister
rikaal^itzen (onderwijs) er van
270 m weerhouden de verho-
>mstei8inÉ! va" lesgeld met
driehonderd gulden daad-
van werkelijk door te voeren,
en liMaar gebeurt dat niet, dan
ling v sluiten de organisaties niet
e van uit dat woedende ouders
an Oc hun onvrede ook op scho-
szouglen naar voren zullen
van e brengen.
geindi yje hebben altijd gezegd: we
voeren geen acties op scholen,
^at sc'haack de belangen van
V. de kinderen. Dat middel mag
Sl je alleen hanteren als je echt
at er geen enkele andere weg meer
i die open staat. Maar nu sluit ik
g deze niets meer uit", aldus woord-
honge voerder mr. W. van Katwijk
1 Plaf[p
en di
fci
Minister Ritzen.
i foto: dijkstra
it ech
/lucht
speun
WIJS.
Samen met drie andere oude
rorganisaties keert de Opco
zich fel tegen de uitgelekte be
grotingsvoorstellen van het
ministerie van onderwijs. Van
Katwijk: „Het is gebruikelijk
dat het lesgeld wordt verhoogd
'met steeds zo'n twee tot drie
procent. Daarover voert de
minister van tevoren overleg
de ouderorganisaties. Zelfs
bij zo'n stijging van het lesgeld
horen we veel van ouders die
zeggen het niet meer te kun-
betalen. Dit jaar hadden
berekend dat de stijging
ongeveer 2,7 procent zou be
dragen, gebaseerd op de kos-
wek| tenstijgingen in het onderwijs.
Maar nu komt de minister met
het voorstel het lesgeld met
naar liefst dertig procent te
'erhogen. Zonder dat er enig
overleg is geweest. We vinden
dat echt onbehoorlijk".
Wil de minister zijn plannen
doorvoeren, dan zal hij vol
gens Van Katwijk eerst de wet
moeten veranderen. „De les-
cursusgeldwet verplicht de
minister de lesgelden vast te
stellen op twintig procent van
de begrote personele en mate
riële kosten per leerling. We
gaan er nu vanuit dat het plan
de minister die wet over
treedt. Kijk je naar de index
cijfers dan is een verhoging
het lesgeld met dertig pro
cent op geen enkele manier
met die wet in overeenstem
ming te brengen. De minister
lar eens aangeven hoe
hij dit denkt met elkaar te
kunnen rijmen".
Drop-outs
H.G. Dors, bestuurslid van de
Landelijke Ouderorganisatie
Bijzonder Onderwijs (LOBO),
vreest dat de financiële prik
kel die Ritzen in gedachten
heeft voor de zittenblijvers
(250 gulden extra lesgeld) er
toe leidt dat veel meer jonge-
de school zonder diploma
Nibud:
tegemoetkoming
studiekosten
te laag
DEN HAAG De tege-
moetkoming in de studie
kosten die ouders met kin
deren in het voortgezet
onderwijs kunnen krijgen
voor de aanschaf van boe
ken en andere leermidde
len, is in veel gevallen
lang niet toereikend. De
tegemoetkoming bedraagt
voor kinderen onder de
zestien maximaal 300 gul
den, terwijl de werkelijke
kosten voor de ouders va
riëren van 525 tot 950 gul
den per jaar. Dit stelt het
Nationaal Instituut
Budgetvoorlichting
bud) op grond van een vo
rig jaar gehouden onder
zoek. De tegemoetkoming
voor kinderen van zestien
jaar en ouder, maximaal
700 gulden per jaar, is een
stuk redelijker. Het Nibud
heeft kritiek op het onder
scheid naar leeftijd. „Er
zou verondersteld kunnen
worden dat oudere leerlin
gen hogere schoolkosten
hebben. Maar uit het on
derzoek blijkt dat dit ze
ker niet het geval is", al
dus het Nibud.
(Ni-
zullen verlaten. „De financiële
belasting voor de ouders wordt
enorm. Leerlingen die niet
goed mee kunnen komen krij
gen sneller van de ouders te
horen: ga jij maar van school
af, het kost zóveel geld. Het is
heel opmerkelijk dat de over
heid in het verleden onze hulp
vroeg om ouders te motiveren
hun kinderen wat meer achter
de broek te zitten. Het ver
zuim zou daardoor afnemen,
het aantal drop-outs minder.
Nu' presenteert de overheid
een plan dat die motivatie in
een klap tot nul reduceert. Ja
ren werk wordt overboord ge
gooid".
Ander punt van kritiek is dat
ook scholieren die een 'om-
weg' maken, dus na bijvoor
beeld de havo overstappen
naar het mbo, financieel wor
den gestraft met een hoger les
geld. Volkomen onterecht,
vinden de organisaties. „Het
hele onderwijssysteem zit zo in
elkaar dat je soms wel moet
overstappen. De havo sluit
slecht aan bij het hoger be
roepsonderwijs, dus is een
overstap naar het mbo vaak
veel verstandiger. Maar dat
wordt nu bestraft. Dat vinden
we heel merkwaardig".
Onzekerheid
Wat de twee woordvoerders,
die tevens spreken namens de
Nederlandse Katholieke Ou
dervereniging en de Vereni
ging Openbaar Onderwijs, ver
der dwars zit is de onzeker
heid die voortvloeit uit het
voorstel. „Er zit totaal geen sy
steem meer in de lesgeldbere
kening", zegt Van Katwijk.
„Als ouder moet je toch weten
wat in de toekomst financieel
haalbaar is. Maar dat weet je
niet. Want als het lesgeld nu
met driehonderd gulden om
hoog kan, wat staat je dan vol
gend jaar te wachten? Niets is
ondenkbaar. De lesgelden zijn
een soort sluitpost".
In de plannen van de minister
worden de ouders met de lage
re inkomens ontzien. Zij krij
gen het lesgeld geheel vergoed
via de studiefinanciering.
Maar volgens Van Katwijk en
Dors zijn het niet alleen de la
gere inkomens die krap zitten.
Dors: „Ook voor de modale in
komens is het vaak woekeren.
Als je twee of drie studerende
kinderen hebt betekent dat
echt een enorme aanslag op je
budget. Die mensen zitten
vaak enorm krap. Zo'n verho
ging is dan net de druppel".
Wat de organisaties precies te
gen de plannen van de minis
ter gaan doen is nog niet be
kend; tijd om een actieplan op
te stellen is er nog niet ge
weest. „Bovendien", aldus
Dors, „zijn wij geen vakbond
die meteen een draaiboek
klaar heeft liggen. We zijn een
dienende organisatie, die de
belangen behartigt van ouders
van een miljoen kinderen in
het voortgezet onderwijs. We
hebben geen traditie van actie
voeren. Maar dat we de maat
schappelijke druk zullen op
voeren mag duidelijk zijn".
Van Katwijk denkt dat een
hardere opstelling in het over
leg met de staatssecretaris van
onderwijs over tal van onder
wijszaken waarover nog geen
akkoord is bereikt, ook een
matigende invloed kan hebben
op de hoogte van het lesgeld.
En verder wijst hij op het be
langrijkste wapen van de orga
nisaties: de meer dan 12.000
„Misschien dat die spontaan
iets doen, ook op scholen. Nog
maals: ik sluit niets meer uit".
Lik-op-stukbeleid bij winkeldiefstal succes
ROTTERDAM De aan
pak van winkeldiefstal
via een lik-op-stukreactie
blijkt een succes.
Dat concludeert het Weten
schappelijk Onderzoek- en Do
cumentatiecentrum (WODC)
van het ministerie van justitie
naar aanleiding van een expe
riment in Rotterdam. Jeugdige
winkeldieven kunnen vervol
ging door justitie voorkomen
door in de winkel waar ze iets
gestolen hebben, te gaan wer
ken. Het gaat dan om vooral
opruim- en schoonmaakwerk-
zaamheden. Gebleken is dat
jongeren die op deze manier
zijn bestraft, minder winkel
diefstallen plegen dan ervoor.
Een boer in Groningen is bezig met aardappelen rooien. Een trieste bezigheid dit jaar omdat de
extreem droge nazomer tegenvallende oogsten opbrengt. In heel Noord- en Zuidoost-Nederland
zien de boeren dat hun mais niet wil rijpen, de vroege aardappeloogsten veel minder opleveren en
de suikerbieten ondermaats blijven. Dat de inkomsten meedalen laat zich raden. foto: anp
Ongekend hoge temperatuur voor september
DEN HAAG De tempera
tuur in ons land, zo'n 30 gra
den, behoort deze dagen tot de
hoogste van heel West-en Mid
den-Europa. Voor september
een ongekend hoge tempera
tuur. Deze eeuw was het al
leen in september 1949 ook zo
subtropisch warm. Het einde
van de lange warm-weer pe
riode komt zo langzamerhand
in zicht. Na morgen trekt de
hogedruk-uitloper boven de
Noordzee zich langzaam naar
het westen terug, waardoor er
koelere oceaan-lucht via de
Noordzee in onze richting be
gint te stromen.
De wereld
wil bedrogen
worden
door bert jansma
De zwarte jongeman die aan de deur met kaarten
van lieve zeehondjes stond, zag er betrouwbaar uit.
Hij zwaaide zelfs met iets dat op een legitimatie
leek en de prijs voor het mapje wenskaarten was
niet buitensporig hoog. Net geen vijf gulden. Ik
had weliswaar niet van een landelijke actie voor
gehandicapte en misdeelde kinderen in Suriname
gehoord, maar kom op, niet flauw zijn, aardige
knul, twijfel inslikken, doen dus. Het fotokopietje
dat ik bij de kaarten kreeg deed m 'n twijfels weer
opsteken. Stichting Welsura? Welsuria, ken ik wél.
Van de versie zonder i bleek na wat telefoontjes
later nooit iemand te hebben gehoord. En dan
die tekst op dat papiertje: appellerend aan goede
gevoelens, maar dan zó dat er in feite niets gezegd
én niets beloofd werd: „Nederlanders sta even stil
bij het belang: sport en recreatie voor
gehandicaptenIn stilstaan steekt niets kwaads,
dus verder „Door middel van aankoop van dit
mapje kaarten wordt onze stichting in staat gesteld
het belang bij sport en recreatie voor
gehandicapten te verspreiden Dat is niet alleen
merkwaardig Nederlands, het zegt precies nul
komma nul. Jansma was erin getuind.
De wereld wil bedrogen worden. Net als dat
colporteursverhaal van die inventieve jongeman
die er studenten en andere loslopenden op
uitstuurde met pakjes stroopwafels die huis aan
huis verkocht moesten worden voor x-maal de
winkelprijs. De colporteurs moesten dan wel eerst
tegen betaling bij hem een valse legitimatie van
een Fonds voor Werkstudenten, of iets dergelijks,
in ontvangst nemen. Hen werd opgedragen vooral
de voet tussen de deur te zetten en hongerig te
kijken alsof ze de stroopwafels het liefste zelf
zouden verorberen. Het verkocht goed. Pure nep
dus. En de baas van de wafels was niet veel anders
dan bedelaarskoning Peachum uit Bertolt Brechts
Driestuiversopera'. De wereld wil bedrogen
worden.
En wat te denken van die Stedelijk-affaire? U
weet wel, dat door een vandaal beschadigde
knalrode schilderij van Barnett Newman dat zo
mooi voor een half miljoen was opgeknapt.
Destijds liet professor Ernst van de Wetering al
zijn twijfels erover los in het NOS-journaal. Nu
beschuldigt hij paginagroot in Het Parool de
Amerikaanse restaurateur Goldreyer er definitief
van het hele doek met een verfrollertje in
acrylverf te hebben overgeschilderd. We zijn
schaamteloos te grazen genomen, zegt Van de
Wetering, en in het Stedelijk wéten ze het, want
iedereen moet op twee en een halve meter afstand
van 't doek blijven. Museumdirecteur Beeren
repliceert: Ho, ho, niet meteen 'bedrog' roepen, er
komt een rapport, we gaan discussiëren. Maar de
twijfels zijn ^gerezen. En met al dat subsidiegeld
lijkt het mij tijd voor vragen in de Kamer. Of
MAASTRICHT Als eerste en voorlopig enige zie
kenhuis in Nederland beschikt het Academisch Zie
kenhuis Maastricht voor de behandeling van huidziek
ten over een argon-laser gecombineerd met een zoge
naamde hexa-scan. Met de nieuwe methode zijn goede
resultaten te bereiken bij patiënten met wijnvlekken,
gesprongen adertjes in het gezicht, tatoeages en andere
pigmentafwijkingen.
Tijdens de behandeling tast de hexa-scan, een door een compu
ter gestuurd systeem, de huid gelijkmatig af zodat de laserlicht-
flitsen gelijkmatig worden verdeeld. Vooral de paarsrode wijn
vlekken bij volwassenen blijken zeer goed te reageren. In een
klein aantal gevallen komt wel littekenvorming voor. Tatoeages
worden met de argon-laser als het ware verdampt. Dit betekent
dat er ook in dit geval een litteken overblijft, maar de meeste
patiënten nemen dat voor lief.
De hexa-scan, aldus het Academisch Ziekenhuis, vormt een gro
te aanwinst voor de lasertherapie. Door de gelijkmatig de verde
ling van stralen treedt zo min mogelijk warmte-opeenstapeling
op en wordt de kans op bijwerkingen sterk verminderd. Boven
dien heeft de hexa-scan het voordeel dat in het algemeen de be
handeling zonder verdoving kan plaatsvinden. Andere voorde
len zijn nog: de snelheid van behandeling van bijvoorbeeld wijn
vlekken (vijf maal sneller dan de conservatieve methode) en de
mogelijkheid dat ook minder ervaren behandelaars het apparaat
kunnen gebruiken.
Opstootje
De voorzitter van de
Landelijke Studen
tenvakbond LSVB,
René Danen, is giste
ren bij een opstootje
in de Nijmeegse
Stadsschouwburg
door de politie opge
pakt. Het incident ge
beurde bij de ope
ning van het acade
misch jaar van de
Katholieke Universi
teit, waarbij minister
Ritzen van onderwijs
eveneens aanwezig
vanwege het afscheid
van ir. W.C.M. van
Lieshout als voorzit
ter van het college
van bestuur. Danen is
later op de dag,
evenals een 19-jarige
Amsterdammer die
eveneens werd aan
gehouden, op vrije
voeten gesteld. Bei
den zullen waar
schijnlijk een boete
opgelegd krijgen we
gens geweldpleging
en belediging.
foto: anp
De winkeliers staan bovendien
positief tegenover deze aan-
Aan het onderzoek deden 150
dieven mee. De resultaten van
het experiment geven volgens
de onderzoekers aanleiding te
overwegen of een alternatieve
afhandeling eventueel nog bij
andere delicten kan worden
toegepast.
Kroonprins niet
naast koningin
bij Troonrede
DEN HAAG Kroonprins
Willem-Alexander zal bij het
Uitspreken van de Troonrede
door koningin Beatrix op
Prinsjesdag zoals gebruikelijk
plaatsnemen op de voorste
stoelenrij in de Ridderzaal. De
stoel naast koningin Beatrix,
die vorig jaar nog bezet werd
door prins Claus, wordt in ver
band met diens ziekte wegge
haald. „Prins Willem Alexan
der is met zijn broers wel aan
wezig, maar niet als plaatsver
vanger van zijn vader", aldus
een woordvoerder van de
Rijksvoorlichtingsdienst. De
kroonprins zal naar alle waar
schijnlijkheid wel zijn moeder
vergezellen op haar staatsbe
zoek in oktober aan Japan.
(ADVERTENTIE)
CASPER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
Promovendus:
plaats
staatshoofd
buiten
de regering
GRONINGEN De i
president moet regeringsleider
worden en het staatshoofd
koning of koningin
moet buiten de regering ko
men te staan. Daarmee wordt
de vooruitgeschoven positie
die de minister-president in de
praktijk heeft gekregen, juri
disch bevestigd.
Dat concludeert drs. J.P. Reh-
winkel in zijn proefschrift „De
minister president. Eerste on
der gelijken, of gelijke onder
eersten0 waarop hij morgen
aan de Rijks Universiteit Gro
ningen hoopt te promoveren
tot doctor in de rechtsgeleerd
heid. Het proefschrift is van
daag aangeboden aan voorma
lig minister-president mr. A.
van Agt.
De toegenomen invloed van de
premier blijkt volgens Reh-
winkel ten eerste uit de bijna
vaderlijke rol die hij ten op
zichte van het staatshoofd
speelt. De positie van beiden is
volgens hem allang niet meer
gelijkwaardig, wat oorspron
kelijk wel de bedoeling was.
Bovendien vervult de premier
volgens hem een steeds be
langrijker rol in de publiciteit
en ook in het buitenland profi
leert de minister-president
zich steeds vaker. Het ontstaan
van de Europese Raad is daar
in belangrijke mate debet aan.
