£eidoe <2owa/nt
Felle kritiek
op plannen
van Ritzen
„Ritzen is te
negatief over
universiteiten'
Voorproefje
ij ai
Geen uitstel voor bollenkwekers
11
15
15
ien Sovjet-republieken
rillen nieuwe, lossere unie
EG en Joegoslavië sluiten
akkoord over staakt-het-vuren
Studentenbond noteert
62 klachten per dag
14 Dagen Gratis
CekLeGouiant
INFORMATIE
ZONDER
SENSATIE
foicLe&Hi/ia/nt
MAANDAG
2 SEPTEMBER 1991
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
82ste jaargang no. 25124 Losse nummers 1,45.
„Gereformeerde
diakens moeten
WAO-ers bezoeken"
Massale vechtpartijen
na ruzie kinderen
DEN HAAG Een onbenullig ruzietje tussen
twee kinderen in de Jacob Jordaenstraat in
Den Haag is gisteravond uitgelopen op een
massale rel. De kinderen hadden aan het eind
van de middag moeilijkheden gekregen. Toen
daarbij een tik werd uitgedeeld, begonnen de
ouders van de kinderen zich ermee te bemoei
en. Er vielen over en weer klappen. In de loop
van de avond was de menigte op het plein uit
gegroeid tot zo'n 250 mensen. Er werd geschol
den en er sneuvelden ruiten. In verband daar
mee werd een zeventienjarige jongen aange
houden. Een aantal familieleden van één van
de kinderen is door de politie 'voor de eigen
veiligheid' tijdelijk elders ondergebracht. De
gehele nacht heeft er volgens de politie op het
plein een 'dreigende sfeer' gehangen, zonder
dat er verder arrestaties werden verricht.
DEN HAAG De bollenkwekers in
Noord-Holland worden niet vrijgesteld
van het uitrijverbod voor mest in de
maand september. Dat heeft minister Al
ders van milieu, mede namens zijn colle
ga Bukman van landbouw, vanmorgen
geschreven aan het Landbouwschap.
Vanaf 1 september gelden ér in Neder
land strengere regels voor het uitrijden
van mest. Zo mag op de zandgronden
van september tot en met december op
bouw- en maisland geen mest meer wor
den uitgereden.
Vooral een aantal bloembollentelers in
Noord-Holland wordt getroffen door het
uitrijverbod in september. Op bollenvel
den is het gebruikelijk na de oogst het
land af te dekken met een dun laagje
drijfmest om verstuiving tegen te gaan.
Door het uitijverbod wordt het onmoge
lijk een dergelijk mestdek aan te bren
gen. Om die reden had het Landbouw
schap in een brief aan Alders om een
maand uitstel gevraagd.
Ondanks de afwijzing van Alders, is het
niet waarschijnlijk dat de bollenkwekers
zich zullen neerleggen bij het verbod om
mest over hun land uit te rijden. Secre
taris A. Vollebregt van de Koninklijke
Algemene Vereniging voor de Bloembol
lencultuur (KAVB) in Hillegom liet vori
ge week al weten te verwachten dat het
uitrijverbod door de bollenkwekers ge
negeerd zal worden. Een boete van en
kele honderden guldens weegt niet op
tegen de schade die ontstaat door ver
stuiving, aldus Vollebregt.
'Vrijpartij'
kost man 25 mille
ROTTERDAM Een 32-jarige man
uit Driebergen is zaterdagmorgen
aangerand en beroofd in Rotterdam.
Hij werd op de Claes de Vrieselaan
door een onbekende vrouw tot stop
pen gemaand. De vrouw ging onmid
dellijk naast hem zitten toen de auto
tot stilstand kwam. Zij begon hem
brutaal te betasten, waarop de man
probeerde haar weg te duwen. Onder
het mom van een vrijpartij knoopte
de vrouw zijn broek open. Terwijl de
verbouwereerde man zijn broek pro
beerde dicht te houden, griste de
vrouw zijn portemonnee met 25.000
gulden uit zijn achterzak. De vrouw
verliet de auto, stapte in een vlucht
auto en verdween spoorloos.
Partij Paul Haarhuis
rechtstreeks op tv
HILVERSUM De NOS verzorgt vandaag via Neder
land 3 een direct televisieverslag van de tenniswed
strijd tussen Paul Haarhuis en de Duitser Carl-Uwe
Steeb. De uitzending begint om 17.00 uur. Haarhuis be
reikte het afgelopen weekeinde de vierde ronde van
de open Amerikaanse titelstrijd in New York via een
spectaculaire overwinning op Boris Becker. Vanmid
dag treft de Eindhovenaar met Steeb een wat minder
hoog aangeschreven landgenoot van Becker, die een
blessure aanvoerde als excuus voor zijn nederlaag in
drie sets. Ivan Lendl, die eerder in dit toernooi op het
nippertje van Hagenaar Krajicek won, en Stefan Ed-
berg drongen vandaag al door tot de kwartfinales van
de US Open. Lendl versloeg de Joegoslaaf Ivanisevic
en Edberg won van de Amerikaan Chang, die het af
gelopen weekeinde John McEnroe uitschakelde.
Pagina 15: Haarhuis hot item van kust tot kust.
tee van zakdoeken
voor vermoeide
Pavarotti
1 OEN OMGEVING
Turbokoeien en
erdikbillen maken
ede sier op VEBO
Rijkaard stapje
dichter bij Oranje
LESGELD 300 GULDEN OMHOOG
Wereldrecord
Estafette apotheose
op slotdag WK
atletiek
ÊESTELIJK LEVEN/OPINIE 2
NNENLAND 3/5
JITENLAND 6/7
NST/RTV 9/10
IDEN/REGIO 11/12
ENSTVERLENING 12
[V-PROGRAMMA'S 13
EER/PUZZEL/MENU 13
15 T/M 22
aldere nacht en vooral in
zuidelijke helft van het
nd mistbanken,
inimumtemperatuur
«geveer 15 graden,
orgen zonnig,
iddagtemperatuur van
graden op de Wadden,
t 27 graden in Limburg.
;rst weinig wind, minder
i windkracht 3, overdag
vakke tot matige
>ordoosten wind, rond
acht 3.
DEN HAAG De onder
wijsbonden en de organi
saties van scholieren, stu
denten en oudercommis
sies hebben fel afwijzend
gereageerd op de zaterdag
uitgelekte bezuinigings
plannen van minister Rit
zen en staatssecretaris
Wallage.
De bewindslieden van onder
wijs willen onder meer het les
geld voor middelbare scholie
ren vanaf 16 jaar met 300 per
jaar verhogen (van ƒ1163 tot
1450), een boete opleggen
van 250 aan leerlingen die
meer dan één maal blijven zit
ten. Leerlingen uit het voort
gezet onderwijs die een 'om
weg' maken (bijv. van vwo
het middelbaar beroeps
onderwijs) staat ook een extra
verhoging van het lesgeld te
wachten. Zij moeten 1700 per
jaar gaan betalen. De plannen
behelzen ook een verlaging
van de studiebeurs voor scho
lieren van 18 jaar en ouder en
de invoering van een 'tempo
beurs' voor studenten aan uni
versiteiten en hogescholen:
wie te traag studeert krijgt
minder studiefinanciering!
Verder zijn Ritzen en Wallage
van plan de wachtgelden voor
werkloze leerkrachten te ver
lagen, zodat deze 1 meer in
overeenstemming komen met
de voor werkloze werknemers
uit het bedrijfsleven gebruike
lijke WW-regeling.
Ritzen wil de lesgeldverhoging
voor leerlingen uit gezinnen
met lage inkomens compense
ren met een hogere studietoe
lage. Deze compensatie geldt
maar ten dele voor de zitten-
blijvers die een boete van 250
moeten betalen. Daarvan moet
100 voor eigen rekening wor
den genomen.
Andere maatregelen die Rit
zen in de officieel nog geheime
onderwijsbegroting aankondigt
Bezuinigingen op de institu
ten voor internationaal on
derwijs. Het Institute for So
cial Studies in Den Haag
moet 12 miljoen inleveren,
het Instituut voor Luehtkar-
tering en Aardkunde 31 mil
joen.
De academische ziekenhui
zen mogen geen onderwijs
meer verzorgen voor stu
denten medicijnen. Ook zou
den zij geen onderzoek meer
mogen doen.
Studenten aan de Open Uni
versiteit in Heerlen die al
een universitair diploma op
zak hebben, moeten de kost
prijs voor hun studie gaan
betalen. Een complete studie
zou deze studenten daardoor
ongeveer ƒ30.000 gaan kos-
Eerder was al bekend ge
worden dat de rente op stu
dieleningen wordt verhoogd
van 8,7 tot 11,3 procent.
Pagina 3: Kamer wil ver
zachting plannen Ritzen
De Russische
president Boris
Jeltsin spreekt
tegenover de
Britse premier
John Major,
die gisteren
bliksembezoek
bracht aan de
Sovjetunie, zijn
steun uit aan
Sovjet
president
Gorbatsjov.
foto: ap
)SKOU Leiders van
Sovjet-republieken
met Sovjet-president
rbatsjov overeengeko-
in de grondwet dusda-
te veranderen dat de
wordt vrijgemaakt
or een nieuwe, lossere
vjetunie.
Moskou is een programma
acht punten opgesteld,
rnaamste onderdeel vormt
onmiddellijke onderteke-
l van een nieuw Uniever-
dat de afzonderlijke repu-
lke i
zelf de keuze laat
i de
unie kwam vanmorgen vlak
na de opening van de buiten
gewone zitting van het Con
gres van Volksafgevaardigden,
het uitgebreide parlement. Tij
dens zijn openingsrede stelde
de Kazachstaanse president
Noersoeltan Nazerbajev ook de
oprichting voor van een staats
raad waarin de leiders van de
republieken en Sovjet-leider
Gorbatsjov zitting moeten heb
ben. Na het besluit van de
Verenigde Staten de drie Bal-
tische staten Estland, Let
land en Litouwen volledig
diplomatiek te erkennen, heeft
ook Gorbatsjov verklaard de
onafhankelijkheid van de Bal
ten te aanvaarden. „Ieder volk
moet het recht op zelfbeschik
king kunnen uitoefenen. Als
dit de definitieve wil en de be-
Een soldaat van de Kroatische Nationale Garde, duidelijk vermoeid maar op zijn post, in de omge
ving van het dorpje Laslovo. De afgelopen tien dagen werd het gebied door Servische troepen met
meer dan duizend mortieren bestookt. foto: ap
BELGRADO Anderhalf
uur na afloop van het EG-ulti-
matum - politieke isolatie en
een economische boycot wan-
komst zou kunnen komen -
vannacht half twee, hebben
minister Van den Broek yan
buitenlandse zaken, de federa
le regering van Joegoslavië en
de presidenten van de zes re
publieken in Belgrado een
overeenkomst getekend die
een staakt het vuren, interna
tionaal toezicht en onderhan
delingen over de toekomst van
het land mogelijk moet ma-
Het huidige aantal van circa
vijftig waarnemers uit EG-lan-
den zal zo spoedig mogelijk
worden uitgebreid tot twee
honderd a tweehondervijftig,
(mede uit Polen, Zweden,
Tsjechoslowakije en Canada)
teneinde ook in Kroatië de na
leving van de wapenstilstand
te kunnen controleren.
Een datum voor de vredescon
ferentie - als de andere EG-
ministers morgen daarmee ak
koord gaan in Den Haag -
staat nog niet vast. Minister
Van den Broek heeft laten we
ten die zo spoedig mogelijk bij
een te willen roepen, ook al
om de wapenstilstandsove
reenkomst te versterken.
Zijn grootste prioriteit op dit
moment is echter het in het le
ven roepen van structuren
voor overleg tussen de leiders
van de waarnemers - met aan
het hoofd de Nederlandse oud-
ambassadeur in Belgrado, Jo
van der Valk - en comman
danten van het federale leger,
de Kroatische Nationale Garde
en de Servische guerrillastrij
ders. De bedoeling is dat de
waarnemers geleidelijk, stap
voor stap, nagaan waar een
begin kan worden gemaakt
met terugtrekking van eenhe-
doeling is van de bevolking
van deze republieken, moeten
we het accepteren", verklaar
de hij gisteren tijdens een di
rect door de Sovjet-tv uitge
zonden interview. De presi
dent zei verder niet van plan
te zijn af te treden als leider
van de Sovjetunie.
Onder luid gejuich van de be
volking hebben de gehate eli
tetroepen van het Sovjet-mi
nisterie van binnenlandse za
ken - de zogenoemde Zwarte
Baretten - zich dit weekeinde
uit de Baltische landen terug
getrokken. De troepen werden
er door de Baltische autoritei
ten van beschuldigd dat zij
hebben geprobeerd door ter
reuracties de afscheiding van
Estland, Letland en Litouwen
tegen te gaan.
SPORT OP TV
Nederland 3, 17.00 uur: Ten
nis: Haarhuis - Steeb (recht
streeks).
Twee drugsdoden
VENLO De gemeentepolitie
van Venlo heeft zaterdaga
vond rond middernacht een
26-jarige man uit Düsseldorf
dood aangetroffen in zijn auto,
die in die plaats geparkeerd
stond. Hij bleek aan een over
dosis heroïne te zijn overleden.
De gemeentepolitie van Kerk-
rade liet zondag weten dat
daar zaterdagmorgen een 17-
jarige inwoner van die plaats
dood in een woning was ge
vonden. Ook in dit geval was
er sprake van een overdosis
verdovende middelen.
LEIDS COLLEGEVOORZITTER OOMEN:
DEN HAAG Minister
Ritzen van onderwijs
geeft „een volstrekt on
juiste voorstelling van za
ken" over het onderwijs
op de universiteiten. Rit
zen spreekt te pas en te
onpas over een „cultuur
omslag" die nodig zou zijn
in het denken op deze in
stellingen over studie
voortgang en onderwijs.
De bewindsman wekt
daarmee ten onrechte de
indruk dat er iets grondig
mis zou zijn.
Dit zei collegevoorzitter mr.
C.P.C.M. Oomen vanmiddag
bij de opening van het acade
misch jaar van Rijksuniversi
teit in Leiden. Oomen uitte bij
die gelegenheid felle kritiek
op de minister van onderwijs.
In de zogenoemde hoofdlijne
nakkoorden is vastgelegd dat
Ritzen het budget van de uni
versiteiten zal beschermen, zei
de collegevoorzitter. De uni
versiteiten van hun kant heb
ben beloofd te werken aan de
verbetering van hun rende
ment.
In een eerste tussenrapportage
hebben zij daarvan verslag ge
daan, aldus Oomen: „In die si
tuatie gaat het niet aan om via
een term met een negatief sug
gestieve lading en zonder mo
tivering een beeld op te roe
pen dat in genen dele de wer
kelijkheid dekt".
Ook de nieuwe invulling die
Ritzen in de nieuwe Wet op
het Hoger onderwrjs en We
tenschappelijk onderzoek
(WHW) wil geven aan een
grotere autonomie voor de
universiteiten, moest het bij de
Leidse universiteitsbestuurder
ontgelden. Het voorstel van
Ritzen om zelf in laatste in
stantie te bepalen of de komst
van een nieuwe studierichting
„doelmatig" is, noemde hij
„een aanzienlijke inperking
van de vrijheidsmarges" en
dus „een forse pas terug".
Oomen zei te hopen dat de be
windsman - en in zijn voet
spoor de Tweede Kamer - de
WHW-voorstellen op dit punt
opnieuw zal overwegen. „Er
was immers geen argumenta
tie voor de ommezwaai, behal
ve een door sommigen geuit
maar niet nader gemotiveerd
gevoel dat de overheid bezig
zou zijn te veel macht uit han
den te geven". Volgens Oomen
heeft hij voor het voorstel van
Ritzen nog geen rationeel ar-
gument gehoord,
lp twaalf van de dertien grote
universiteiten in ons land
werd maandag het academisch
jaar geopend. Alleen aan de
Katholieke Universiteit Nij
megen werd de plechtige zit
ting in verband met het ver
trek van collegevoorzitter ir.
W.C.M. van Lieshout een dag
uitgesteld.
Pagina 3: „Cultuuromslag
universiteiten al achter de
rug"
den duur moeten de federale
troepen naar hun kazernes te
rugkeren, en ongeregelde Ser
vische eenheden en Kroati
sche troepen in omvang en be
wapening worden terugge
bracht.
Van den Broek besloot gister
ochtend vrij onverwacht naar
Belgrado te vertrekken om
zich ervan te overtuigen dat
ook de Servische president
Slobodan Milosevic met het
plan akkoord zou gaan.
De overeenkomst komt in gro
te lijnen overeen met dat wat
door de derde trojka op 4 au
gustus werd voorgesteld maar
dat Servië weigerde te teke
nen. Het voorstel is de afgelo
pen dagen besproken door mi
nister Van den Broeks speciale
vertegenwoordiger H. Wij-
naendts.
Pagina 6: Servische presi
dent door de bocht
Twee motoren in beslag genomen
ZWOLLE De politie in Overijssel heeft tw
genomen. Een 24-jarige man uit Zwolle moest vanmorgen zijn mo
tor achterlaten omdat hij op de provinciale weg Zwolle-Kampen
met een snelheid van 146 kilometer per uur reed. Een 40-jarige
man uit Leusden overkwam 'gisteren hetzelfde nadat hij in Borne
met een snelheid van 205 km per uur over de A35 had gereden.
Adembenemend. Zo kun je het afgelopen sportweekeinde ge
rust noemen. Eerst al de grootse afsluiting van het wereld
kampioenschap atletiek in Tokyo. Dan het altijd weer span
nende tennistoernooi US Open in New York, compleet met
de prestaties van de Nederlanders. Vervolgens de start van
de Spaanse en Italiaanse voetbalcompetitie, de Grand Prix
rolskiën in de Rijswijkse Plaspolpolder en - als voorproefje
van de rugbycompetitie - het Bechet-toernooi. Alles vandaag
in de Leidse Courant. Altijd een gratis voorproefje op een
vast abonnement waard. Want een sportievere krant is er
niet.
UTRECHT De klachtenlijn voor studenten die problemen
hebben met bijvoorbeeld hun studiefinanciering, wordt gemid
deld 62 keer per dag gebeld. In totaal noteerde de Landelijke
Studenten Vakbond (LSVb) in de eerste twee weken dat de lijn
bestaat, 812 telefoontjes.
De LSVb schrijft dit in de de eerste rapportage over de lijn, die
voorzitter René Danen vanmiddag, bij de officiële opening van
de lijn op het kantoor van de bond in Utrecht, aanbood aan mi
nister Ritzen van onderwijs.
De meeste klachten (39 procent) betroffen specifieke klachten
over de studiefinanciering, zo blijkt uit de rapportage. 24 procent
belde verder om te vragen welke van de vele bezuinigingen op
de studiefinanciering op de eigen situatie van toepassing was.
Van de bellers had 21 procent problemen met de O V-jaarkaart.
Volgens de LSVb laat de manier waarop de OV-Studentenkaart
BV, de organisatie die de kaart verstrekt, de studenten te woord
staat veel te wensen over. „Men wordt bij voorbaat als fraudeur
aangemerkt en ook als zodanig behandeld", schrijft de bond.
10 procent tot slot had problemen met de instelling waar wordt
gestudeerd. De LSVb noemt dit een „opmerkelijk hoog percen
tage".
Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Ik wil een proefabonnement van 5 weken.
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 18,5
Noteer mij direct als abonnee.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 25,70 (met automatische betaling)
O kwartaal f. 78,60
Voorl:
I Postcode/Plaats:
controle op bezorging)
2501 VC Den Haag
Of bel 071 -313677
MiiiMMMiimimim
