c OPINIE Wao moet onaantrekkelijk worden voor 'aanstellers' li bij £cidóc(Sotvumt ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1991 6 Het debat van afgelopen woensdag in de Tweede Ka mer heeft enig licht in de soci aal-economische duisternis ge bracht. Zo weten we nu zeker dat de sociale uitkeringen vol gend jaar ontkoppeld worden van de lonen in het particulie re bedrijfsleven. Na hevig en langdurig aandringen van VVD-leider Bolkestein gaf premier Lubbers toe dat de mensen met een uitkering op achterstand komen als de lo nen in 1992 met meer dan vier procent omhoog gaan. voelen de minima nog eens een belastingcadeautje te ge ven. Volgens minister Kok van financiën, die op dat punt warme bijval kreeg van Lub bers en CDA-fractieleider Brinkman, „kan Bruin dat echt niet trekken". PvdA-frac- tievoorzitter Wöltgens, die voor de ondankbare taak stond de ontkoppeling aan zijn achterban te verkopen, sput terde nog wat tegen. Hij be houdt zich het recht voor zo nodig van het kabinet voor- deesde toon van de gebaarde Limburger was af te leiden dat deze kwestie zijn fractie vol gend jaar evenmin een kabi netscrisis waard zal zijn. Verder weten we nu vrij aar dig waar de arbeidsongeschik ten straks financieel aan toe zijn. De volksopstand in de PvdA heeft alleen soelaas ge bracht voor de zogeheten oude gevallen. Was het in het kabi netsbesluit van 13 juli nog zo dat ook de huidige wao'ers, als zij jonger zijn dan 50 jaar, op termijn uit de wet gekegeld worden, nu houden zij hun uitkering tot aan de pensioen- gerechtige leeftijd. Althans in guldens van nu. want de be treffende uitkeringen worden 'bevroren', zodat ze reëel - als gevolg van de nog steeds toe nemende inflatie - waar schijnlijk binnen een jaar of tien zullen dalen tot ongeveer het niveau van de bijstandsuit keringen. Volgens Lubbers is die maat regel nodig om het verschil weg te werken tussen de inko mens van de mensen die nu onder de oude wet nog in de wao belanden en de inkomens van de mensen die straks, na de voorgenomen wijzigingen, een beroep op de wet zullen moeten doen. „Neem twee mensen van 42 jaar en met on geveer hetzelfde inkomen. Het enige verschil is dat de één in 1991 en de ander in 1993 in de wao belandt. Het zou toch niet fair zijn als de eerste over een aantal jaren een aanzienlijk hoger inkomen zou hebben dan de laatste", betoogde de minister-president. Hoe hoog (of beter: hoe laag) het inkomen van de toekom stige wao'ers zal zijn, werd duidelijk uit een rekenvoor beeld van Ina Brouwer van Groen Links. Een modale werknemer van 45 jaar ver dient nu zo ongeveer driedui zend gulden netto per maand. Mocht hem het ongeluk tref fen van honderd procent ar beidsongeschiktheid, dan grijnst de volgende toekomst hem aan: eerst zakt hij naar 2100 gulden per maand en na tweeëneenhalf jaar, wanneer hij uit de wao wordt gezet, zal hij zich moeten zien te redden met nog eens negenhonderd gulden minder ófwel 1200 gul den netto in de maand. Pre mier Lubbers sprak mevrouw Brouwer niet tegen, zodat we er vanuit mogen gaan dat het Groen-Linkse kamerlid geen rekenfout had gemaakt. D66-leider Hans van Mierlo wilde van het duo Lubbers Kok weten wat nu precies de reden is dat de arbeidsonge schikten zulke grote offers moeten brengen. Alleen op deze manier kan worden voor komen, antwoordden premier en vice-premier, dat het aantal wao'ers nog verder de pan uit rijst. O, het gaat er dus om het volume te beperken, reageerde Van Mierlo. Maar waarom be perkt het kabinet zich dan niet tot zogeheten volumemaatre gelen, die de instroom in de wao beperken? „Omdat dit niet voldoende zou zijn", zei den Lubbers en Kok. „Hoe kunt u dat nou weten?!" riposteerde de D66-v „Er werkt eigenlijk nog maar één zo'n maatregel, sinds 1 ja nuari van dit jaar, en ook daarvan is het effect nog niet bekend. Waarom zouden we dan toch in hemelsnaam niet eerst 'ns afwachten wat het re sultaat is van alle 35 door staatssecretaris Ter Veld aan gekondigde plannen ter beteu geling van het volume?" Gezonder Op dat moment kregen Lub bers en Kok steun van collega Bert de Vries. Volgens de mi nister van sociale zaken is uit talloze „initiatieven en experi menten" gebleken dat met al leen volumemaatregelen het gewenste effect nooit bereikt kan worden. „We zullen dus eenvoudigweg niet kunnen ontkomen aan ingrepen in de hoogte en de duur van de wao- uitkeringen". Maar ook De Vries bleef het antwoord schuldig op de vraag, hoe een inkomensdaling kan zorgen voor een geringere instroom in de wao. Worden mensen ineens gezon der als ze minder in hun por temonnee hebben?, vroeg Ina Brouwer sarcastisch. Zij wees erop dat de verlaging van de wao-uitkeringen door het eer ste kabinet-Lubbers (van tach tig naar zeventig procent van het laatstverdiende inkomen) geen enkel effect heeft gesor teerd. „Integendeel, het aantal wao'ers is daarna alleen nog maar sneller toegenomen". Op het eerste gezicht is daar geen speld tussen te krijgen. En toch gedroegen de vier be windslieden zich alsof de Groen-Linkse afgevaardigde stond te raaskallen. Wisten de drie mannen en die ene vrouw achter de regeringstafel soms iets wat de Tweede Kamer en het Nederlandse volk niet mocht weten? Ja inderdaad, maar dat wilde een medewer ker van een van de betrokken kabinetsleden desgevraagd slechts onder de voorwaarde van strikte anonimiteit vertel len. „De wao", sprak hij op fluistertoon, „zit vol met men sen die best nog zouden kun nen werken maar die daarvan hebben afgezien vanwege de Anders gezegd: het gehele ka binet, inclusief de PvdA-be- windslieden, is het nu met CDA-fractieleider Brinkman eens dat zich onder de totaal negenhonderdduizend wao'ers veel 'aanstellers' bevinden. „Het gaat ons erom de wao zó onaantrekkelijk te maken dat dat soort mensen zich straks nog wel drie keer zullen be denken eer ze zich arbeidson geschikt willen laten verkla ren", aldus onze informant in regeringskring. Op zich heeft hij waarschijn lijk gelijk. Al die verhalen over simulanten die liever lui in de wao zitten dan 's och tends met de pont van half ze ven naar de fabriek te gaan, komen niet uit de lucht vallen. Waar rook is, is vuur. Maar het is wel triest dat ook dit keer de goeien onder de kwaaien zullen moeten lijden. Vice-premier Kok heeft het zelf heel moeilijk verteerbaar genoemd als de wijziging van de wao ertoe zou leiden dat de echte 'krepeergevallen' de dupe zouden .worden van de wijziging van de wao. Maar wat koopt een werkne mer die straks vanwege multi ple sclerose, een zware hart aanval, kanker of een dwars laesie volledig arbeidsonge schikt raakt, voor die uit spraak? Niets. Volgens pre mier Lubbers is het ondanks vele weken studeren onmoge lijk gebleken een zodanige re geling te ontwerpen dat de 'echt schrijnende gevallen' kunnen worden ontzien. Wel toonde de minister-president zich bereid hierover opnieuw 'te treden, als ie mand toch i regeling zou menen te hebben. Het is te hopen dat in elk ge val Wim Kok, al dan niet ge dwongen door zijn woedende achterban of de nog steeds wi thete vakbeweging, blijft na denken. Dat is wel het minste wat hij kan doen voor al die mensen die in september 1989 vooral vanwege zijn toen nog zo zo onwrikbaar lijkende standpunten betreffende wao en koppeling op hem hebben gestemd. (Rik in 't Hout is chef van onze parlementaire redactie). Stilprotest Mijn vader woog na zijn dood nog maar 35 kilo. Hij was door de Japanners als proefkonijn gebruikt om een nieuw middel uit te testen, penicilinne. De penicilline won. Nooit heeft hii meer gepaat; tot zijn dood had hij zijn twee zelfgemaakte 'wandelstokken' met als hand vat een gebalde vuist. Mijn moeder werd door een Jappanner voor altijd doofge- trapt, omdat zij haar stervend kind niet wilde laten 'begra- Ikzelf lag als kind lag tussen de door beri-beri opgezwollen en openbarstende lichamen van vrouwen en kinderen. Hun gegil en gekrijs hoor ik nog steeds. Ik ben nu een 'levend lijk' in het 'gelukkige' bezit van een WUF-nr, maar helaas nog niet geholpen: ettelijke wachten den zijn me voor, na al 46 jaar. DAAROM. N.N., DEN HAAG. Boff Wat is uw columniste Joke Forceville toch gecharmeerd van pater Leonardo Boff. Ze hemelt hem zo op dat ze wel verliefd lijkt. Verliefde men sen kun je niet au serieus ne men. Zou het nog tot haar doordringen dat Christus heeft gezegd „wie niet vóór mij is, is tegen mij". Wat wil ze feitelijk „die brave". J.E. Frequin, VOORBURG. PvdA De PvdA zou eens een diep gaand gewetensonderzoek moeten houden over de vraag of ze nu bezig is te werken in het landsbelang of in het par tijbelang. Want als de mensen doorhebben dat het alleen maar eigen belang is, over komt de partij hetzelfde als de communistische partij. Als de kiezers dan om dezelfde reden overgaan naar D66, ligt het voor de hand dat met D66 daarna hetzelfde gebeurt. Want stemmen op hen, die al leen op eigen belang uit zijn met andere woorden: die al leen willen profiteren is uit den boze. C.D. Noorderwier, DEN HAAG. Josephine Baker Het interessante artikel over Josephine Baker (in de krant van 24 augustus jl.) vraagt om een kleine correctie. Ik lees: „Frankrijk geeft haar een staatsbegrafenis". Slechts wei nigen kennen de beschamende waarheid: er is helemaal geen begrafenis geweest. Er bleek destijds niemand te zijn die de kosten voor een normale be grafenis kon of wilde betalen. Ook de Franse regering en het gemeentebestuur van Parijs lieten het afweten. Het stoffe lijk overschot van de grote ar- Premier Lubbers, net na het moment dat hij werd bekogeld met of niem ruim een jaar lang in de koelruimte van een mortuari um bewaard. Pas nadat prinses Gracia van Monaco persoon lijk ingegrepen had, kwam aan die onwaardige situatie een einde. Josephine Baker kreeg dank zij de bemoeienissen van Gracia een definitieve rust plaats op het kleine oude kerkhof van Monte Carlo. Dick Harris, DEN HAAG. Organist (1) Er lag een smakeloze neerbui gendheid in de manier waarop organist Van Eek meende te moeten spreken over volk staalliturgie. Waarbij op een voor een christen beschamen de wijze de naam van een zan geres misbruikt werd. Het is voor deze man maar gelukkig dat hij nog in de waan ver keert, dat de Heer alleen latijn kan lezen. Gerard de Kok, DEN HAAG. Organist (2) Wanneer ik het interview met de heer Ton van Eek goed heb gelezen, en dat heb ik, is zijn 'hobby' organist uitgegroeid tot een stil blijven staan in de rooms-katholieke kerk. Wanneer hij spreekt van een hoogmis, is het misschien goed te weten dat Jezus van Naza reth deze term nooit heeft ge bruikt en dat tijdens Vat II ge zocht is naar de oergegevens van de eucharistie. Wanneer Jezus het middelpunt is van ons samenkomen moet dat mijns inziens niet ontaarden in een orgelconcert, waarin dat wat Jezus ons heeft nagelaten, een minutieus plekje krijgt. Wanneer wij God aanspreken in een taal die wij verstaan en waarin wij onze gevoelens voor God het best kunnen uit drukken, mag dat niet door de heer Van Eek afgedaan wor den met een Mieke-Telkamp- cultuur. Trouwens, wanneer mensen zich thuis voelen in dié cul tuur, als die cultuur voor men sen een weg kan zijn om God aan te spreken, dan hebben wij dat te respecteren. Het zingen van psalmen of van Nederlandse liederen met goede en weldoordachte woorden, kunnen een steun zijn in het leven van iedere dag. Een taal die alleen op zondag gezongen wordt brengt je terug naar een kerk die bui ten de wereld staat, naar een God die alleen Latijn zou ver- Ik denk en hoop dat de tand artsenpraktijk van de heer Van Eek niet stamt uit de tijd van Bach en Mendelssohn. Het amalgaam is vast en zeker uit zijn behandelkamer verdwe- Ik wens de heer Van Eek nog veel fijne jaren toe in zijn twee functies, maar dan wel met beide benen in deze wereld. Parochie var Baylon, DEN HAAG. St. Paschalis wellicht bijna alles vergeten. R. Sangster, SCHEVENINGEN. Alcohol In de kranten wordt uit het rapport van de Amerikaanse prof. Stampfer bericht over de nuttige invloed van alcohol, na een onderzoek onder 50.000 mensen. Ook al zou het ge bruik van twee glazen alcohol per dag als medicijn positief werken tegen hard- en vaat ziekten merk ik het volgende op. Vaak blijft het niet bij (ook bierglazen whisky?) twee por ties per dag en kan men van gewoontedrinker probleem drinker worden. Maar de ne gatieve werking is niet uiteen gezet. Per borrel etc. worden ongeveer 50 miljoen (geheu gen )hersencellen vernietigd, zelfs een gezonde lever kan de portie niet in 24 uur verwer ken, zodat een (sluimerende) leverkwaal kan ontstaan, ver hoogde bloeddruk kan optre den of verergerd worden enz. Bij de Mormonen (ruim zeven miljoen leden) wordt o.a. alco hol nooit gebruikt en hun ge zondheid is procentueel beter dan bij elke andere bevol kingsgroep, minder hart- en vaatziekten, zelden Alzheimer, nooit Korzakov enz. Het ad vies van Stampfer kan voor sommigen misschien goed zijn maar ik heb mijn bedenkin gen. Maak daarom nu uw keu ze, anders bent u over 10 jaar Kruisiging Op 20 augustus jl. stond er een vraaggesprek met de histori cus J. Schulte Nordholt in de krant, waarin ook de kruisi ging van Christus aan de orde kwam. Aanvulling zij toege staan. De oudste voorstelling van Christus aan het kruis is te vinden op de voordeur van de Romeinse basiliek van San ta Sabina. Het reliëf toont een geheel recht staande Christus figuur, ogen open, armen recht gestrekt en voeten steunend op een voetenstut (suppedani- - um). Deze voorsteling is juist. Evenals in onze streken op openbare strafplaatsen galgen gereed stonden om veroordeel den op te hangen, zo stonden in zuidelijke landen en dus ook te Jeruzalem buiten de steden openbare strafplaatsen, waar palen (stipes) met een voetensteun stonden opgesteld. Te Jeruzalem stonden deze op de heuvel, Golgotha - sche del-plaats. De tot de kruisdood veroordeelde droeg alleen de dwarsbalk (patibulum). Soms was deze de veroordeelde in de nek gelegd en waren zijn armen hieraan vastgebonden. Chrisus droeg de dwarsbalk zelf: een taak die onderweg door Niodemus moest worden overgenomen. Op de straf plaats werd de veroordeelde op de grond gelegd met in de Josephine Baker...geen s nek de dwarsbalk. Dan wer den de armen gestrekt en vastgenageld in de handpal men. Daarop werd de veroor deelde op de voeten gezet voor de stipes en omhoog gehesen tot de dwarsbalk op de staande balk lag en de veroordeelde met de voeten op het suppeda- nium stond. Als Deze voorstellingswij- wordt aangeduid als „Chris tus triumphans". Deze voor stelling is de gehele middel eeuwen door aan kerken aan gebracht in afbeeldingen van beeldhouw- of schilderkunst. In onze noordelijke landen ontstond in het Rijnland een ander: de lijdende Christus (Christus patiens). Ontsproten aan de gedachte van het op hangen aan de galg, 'hangt' Christus aan zijn kruis. Chris tus hangt aan zijn armen, hoofd gebogen met geknikte knieën. Het lichaam is over dekt met wonden. De voeten des Heren steunen niet meer op een suppedanium, maar zijn naast over elkaar vastgena geld. Van medische zijde komt het bezwaar, dat kruisnagels onmogelijk in de handpalmen kunnen zijn geslagen, dat de handen uitscheuren door de li chaamszwaarte. De nagels moeten in de polsen zijn gesla gen. De voorstelling op de deur van de S. Sabina is de tor Turijn "vertoont Sarr Irotti Idrijven Imuider Ipelijke 'Evc De kabinetsvoorstellen over de beperking van de wao- uitkeringen hebben in het legioen van arbeidsongeschikten een golf van woede en verbittering teweeg gebracht. Als je de media moet geloven is er niet één wao'er die geen moordlustige gevoelens jegens de regeringspartijen en hun vertegenwoordigers koestert. Des te opmerkelijker is het initiatief dat deze week ontsproot aan het brein van wao'er G. Huppelaar uit Werkendam. Afgelopen dinsdag heeft deze 45-jarige voormalige magazijnbediende de Bond van Tevreden Arbeidsongeschikten (BTA) opgericht. Een moedige daad en bovendien niet zonder gevaar. Het nieuws over de oprichting van de Bond heeft hem al menige dreigbrief opgeleverd. Vandaar dat Huppelaar momenteel alleen te spreken is ten huize van zijn eveneens arbeidsongeschikte zwager ei medebestuurslid A.A.W. te Loon op Zand, waar hij tijdelijk is ondergedoken. Na het afgesproken belsignai (drie keer kort, één keer lani opent de zwager de deur wijst me de trap op naar ae zolder. Aangezien hij zelf op krukken loopt, heeft W. drie minuten nodig om boven te komen zodat ik ruimschoots de tijd heb kennis te maken met de stichter van de BTA, een forse verschijning met et krachtige handdruk aan wie geen greintje arbeidsongeschiktheid is af te AMST een de sec trale 1 derlan (CVNÏ kant v geheel resultc derzoe ig en bleek die in ivordt, W, ïerhai terwijl iatie ?JI itaat >m d< ivijn ii leren.' tijth „Ik maakte me de afgelopen maand met de dag kwaaier oi al die overspannen reacties o; de kabinetsplannen legt Huppelaar zijn initiatief ui\ „Het werd toch de hoogste dat het wao-probleem eindelijk eens flink werd aangepakt? Zeg nou zelf, er zijn de laatste jaren veel te veel wao'ers bijgekomen. En wat was het gevolg daarvan Dat het maatschappelijk mededogen afnam. Vroeger genoot ik als arbeidsongeschikte nog een zeker aanzien. Zo van: „Ach gut, wat vind ik dat nou rot voor u dat u bent afgekeurd Als ik u ergens mee kan helpen, dan zegt u het m hoor". Maar tegenwoordig denkt bijna iedereen dat je aansteller bent; dat je ten onrechte van de sociale voorzieningen profiteert; dat jle] een klaploper bent op kosten van de maatschappij. Hels kaï ik daarom worden! Want ik ben toevallig wel een héle échte arbeidsongeschikte, al zou u dat op het eerste gezich niet zeggen. Nietwaar Anton?". De zwager zwijgt maar knikt heftig. „Ik heb een zeldzame neurologische aandoening", vaart Huppelaar voort. „Altiji j, maar moe, altijd maar hoofdpijn, altijd maar een dood gevoel in m 'n benen, alsof ze van was zijn. En 1 ziet u m'n handen trillen? Hoort er ook allemaal bij. Ik ben definitief uitgerangeerd. Natuurlijk is dat niet leuk, zo min als het leuk is dat inkomen straks wordt bevroren. Anton heeft mazzefc Jo'n ze iecretai ;oed ge /erstre) itelden "fl< handpalmen de sporen van de nagels. De voorstelling van de 'Christus patiens' berust op vrome overpeinzingen. Zeer veel devotieboekjes zijn in ons Noorden geschreven over het aantal wonden, het aantal doornen, het aantal bloeddrup pels, enzovoort. Een bijzonder voorbeeld van deze voorstel lingswijze is te vinden op het Isenheimer-altaar te Colmar. Het lijden van Christus staat centraal, evenals in de Navol ging van Christus. De middel eeuwse kerken waren gesierd met beeldhouwwerk van schil deringen waarop de geloofs leer stond afgebeeld. Francois Vilon (1431-1461) laat in een van zijn gedichten zijn moeder zeggen: 'Femme je suis, pau- vrette et anciènne; Rien na sais one lettre ne lu; Mais au moutier vois, done suis para- rassiènne, Evangile peint...' (vrouw ben ik, arm en oud, ik weet niets en kan geen letter lezen, maar in de klooster kerk, waar ik parochiaan ben, zie ik het geschilderde evange lie...). Dat de Reformatie met de voorstelling van de Chris tus aan het kruis heeft gebro ken en alleen het kruis zonder corpus Christi kent, vindt zijn oorzaak in het woord van Pau- lus: ...'als wij dan al Christus naar het vlees hebben gekend, dan kennen wij Hem niet meer zo' (2 Kor.5,16) en de daarmee samenhangende Avondmaal-theologie. Dr. W.J.A. Visser, DEN HAAG hem verandert er niks. Voor] mij wel. Maar begrijp me goei dat heb ik er gréég voor ov want die maatregelen zijn hartstikke hard nodig om d wao van alle smetten te zuiveren. Ik wil eindelijk u weer eens voor vol worden aangezien, als een vol waardii wao'er bedoel ik. Daarom bei ik ook zo blij dat mijn de PvdA, uiteindelijk met plannen akkoord is gegaan. Prima! Door al dat gemekkei heb ik nog wel even op het punt gestaan m'n lidmaatscha te i i te sluiten bij het CDA, gelukkig is dat niet nodig geweest". Terwijl de zwager naar eei krat bier stommelt om er flesjes uit te halen, vertelt Huppelaar enthousiast ovei positieve respons die de BTA" inmiddels heeft gekregen. „We zitten al op zo'n vijfhonderd leden. Niet gek voor een club die nog maar een paar dagen bestaat. De tegenstand is zwaar, daar hei u gelijk in, maar ik denk da die protesten i wel zijn overgewaak Ach, dat gezanik inkomensderving en koopkrachtverlies. Wat onzin! Krijgen die mensen da f nooit folders in de bus met koopjes van Albert Heijn of Blokker? Als je daar handig gebruik van maakt, heb je nauwelijks pijn in je portemonnee, echt niet. 't Is heus wel uit te zingen hoor. Mij krijgt niet klein. APELI Apeldo Kijken is gesta aangev krijgen nicatie. 'VA, Ko vai fTNDH Beatrix 1 Eind ibileur egenhe taan v er-pres iele mi ij. De t iek en Aa pi, undig jk we! tindho^ et 100 loeilan eest te :mber fami! estuur hilips i ofi et colli ■e ïoni 'iposit me folvi litsi ELMC ebben ER-fus ordeel <ld- an uurdei nie BI leegedf aat be u de emd r et Mi >k dat i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 6