Omroepen bereid meer
eigen geld te steken
in televisie-programma's
\l
Rienks en Zwolle
middelpunt roeif eest
„Iedereen heeft al een
Alfred J. Kwak-t-shirt
I
SPORT/KUNST/RTV
K'
Indonesische exposities naar Leiden en Amsterdam
nl
Brandstofbesparend systeem
auto's werkt niet bij TNO
EeidwOcnvuvnt
WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1991
13
Anjerfonds-Chabot Prijs
naar Charly van Rest
DEN HAAG De Anjer
fonds-Chabot Prijs is dit jaar
toegekend aan de kunstenaar
Charly van Rest. Het bestuur
van het Anjerfonds Rotterdam
heeft hiertoe unaniem beslo
ten op voordracht van de jury.
De prijs, een geldbedrag van
10.000 gulden, wordt op 15 no
vember uitgereikt in het Rot
terdamse stadhuis door burge
meester Peper. Van Rest ont
vangt de prijs voor zijn gehele
oeuvre. De Anjerfonds-Chabot
Prijs is in 1965 ingesteld en be
doeld voor beeldende kunste
naars die werken of wonen in
het Rijnmondgebied.
Onderzoek etherzendtijd
commerciële omroepen
DEN HAAG Een commissie gaat onderzoeken op welke wijze
etherfrequenties voor radio en televisie aan commerciële gega
digden kunnen worden toegewezen. Minister D'Ancona heeft de
commissie inmiddels geïnstalleerd. Dit heeft het ministerie van
WVC gisteren bekendgemaakt. Voor het einde van het jaar
moet een rapport worden uitgebracht.
De commissie zal in eerste instantie onderzoeken op welke wijze
etherzendtijd kan worden toegewezen voor landelijke commer
ciële omroep. De uitgangsgedachte hierbij is dat bestaande om
roepen, bijvoorbeeld TROS en Veronica, commercieel willen
worden. De commissie, met als leden mr. J.P. H. Donner (lid
WRR), prof mr. K.J.M. Mortelmans (Europa-instituut, Utrecht)
en prof. mr. J.M. de Meij (lid Mediaraad), moet een antwoord
geven op de vraag hoe zowel publieke als commerciële omroe
pen gebruik kunnen maken van de ether. Daarbij wordt tevens
gekeken naar het mogelijke verloop van een dergelijke over
gang. Ook moet de commissie criteria formuleren voor de ver
deling van dan nog resterende frequenties.
Bryan Adams komt
twee keer naar Ahoy
ROTTERDAM De Canadese zanger-gita
rist Bryan Adams komt voor twee concerten
naar Nederland. Hij treedt op 13 en 14 no
vember op in het Rotterdamse sportpaleis
Ahoy'. Na zijn' laatste Nederlandse concert
in 1987 is zijn ster snel gestegen. De huidige
single '(Everything I do) I do it for you' is
met zijn zeven miljoen verkochte exempla
ren in de wereld goed voor een plaats in de
top tien van best verkochte singles aller tij
den. De 45-toeren schijf is de voorloper van
zijn elpee 'Waking Up The Neighbours' die
binnenkort verschijnt. De twee concerten in
Ahoy' maken onderdeel uit van zijn Euro
pese tournee. Wie kaarten wil kan vanaf za
terdag 14 september bij alle bekende voor
verkoop-adressen terecht.
RVU tegen korting op programmabudget
HILVERSUM De educatieve omroep RVU is
sterk gekant tegen een mogelijke verlaging van
het budget voor de kleine zendgemachtigden. Het
Commissariaat voor de Media meent dat de uurbe
dragen voor radio en televisie kunnen worden ver
laagd. Dit voornemen is gebaseerd op een onder
zoek door een accountantsbureau. Daaruit blijkt
dat in vergelijking met de grote omroepen de ker
kelijke, levensbeschouwelijke en educatieve om
roepen teveel geld krijgen. Volgens de RVU bevat
het rapport onzorgvuldigheden, slordigheden en
zelfs onjuistheden. Men wil daarom om een contra-
expertise. De verlaging van de uurbedragen zou
voor de educatieve omroepen NOT, Teleac en
RVU neerkomen op een bezuiniging van anderhalf
miljoen gulden. Van dit bedrag zou de helft door
de RVU moeten worden opgebracht. Vorige week
protesteerden de IKON en het Humanistich Ver
bond al tegen de dreigende verlaging van de bud
getten. Ook zij menen dat het accountantsbureau
een onjuiste maatstaf heeft gebruikt.
Lustrum ,n
Holland
Festival
Oude Muziefo.?d";
in Utrecht
EXTRA BIJDRAGE VAN 50 MILJOEN GULDEN
HILVERSUM De lan
delijke omroepen zijn be
reid jaarlijks 50 miljoen
gulden extra beschikbaar
te stellen voor de verbete
ring van de tv- program
ma's. Dit heeft NOS-voor-
zitter Max de Jong giste
ren bekend gemaakt. Het
bedrag komt beschikbaar
als ook de minister van
WVC een structurele bij
drage levert aan de be
strijding van de financiële
problemen bij de omroe
pen.
De zendgemachtigden zijn in
grote meerderheid bereid een
deel van het eigen vermogen
te gebruiken voor de financie
ring van de programma's.
Daarnaast kunnen inkomsten
uit exploitatie van de omroep
bladen, nevenactiviteiten,
sponsoring en programmaver
koop worden ingezet.
Een dergelijke opstelling moet
volgens het NOS-bestuur wel
worden beloond. Van de mi
nister D'Ancona (WVC) wordt
verwacht dat zij voor elke gul
den die de omroepen extra bij
dragen ook een gulden op tafel
legt. D'Ancona zou daar in de
ogen v
wegen
kunnen bewande-
NOS-voorzitter De Jong: „Mi
nister moet opstelling omroe
pen belonen".
FOTO: ANP
len: verruiming van de moge
lijkheden voor STER-reclame
of een verhoging van de om
roepbijdrage.
Verhogen
De Jong denkt niet dat de po
litiek bereid zal zijn de om
roepbijdrage te verhogen. Hij
verwacht wel van 'Den Haag'
constructieve medewerking
om naar andere mogelijkhe
den te zoeken. Volgens De
Jong kan ook de politiek de
„natuur der dingen" niet lan
ger ontkennen en valt een
grotere commerciële invloed
op het Nederlandse omroepbe
stel niet meer weg te denken.
De minister zou alsnog kun
nen kiezen voor het zogeheten
gedifferentieerd model. Een
plan van de omroepen, waarin
op het tweede net met alleen
TROS en Veronica, de recla
memogelijkheden drastisch
worden uitgebreid en onder
meer programma-onderbre
kende reclame mogelijk
wordt. De minister heeft zich
daar in de afgelopen maanden
nadrukkelijk tegen verzet.
De door de omroepen aange
dragen oplossing komt volgens
De Jong dichtbij een structu
rele oplossing van de financië
le problemen van het publieke
bestel. De omroepen kampen
door de komst van RTL4 met
een daling van de inkomsten.
Er dreigt een financieel gat in
de orde van grootte van 125
miljoen gulden. Verder is, al
dus De Jong, iedereen het er
over eens dat de eerder door
de NOS aangekondigde pro
gramma-versterking in de ko
mende jaren moet worden
verwezenlijkt. De omroepen
zijn niet eensgezind over het
verstrekken van een eigen bij
drage. Naar schatting dragen
de omroepen nu al jaarlijks 20
tot 25 miljoen gulden bij uit de
verenigingsmiddelen. In de
omvang van die bijdrage zit
een stijgende tendens.
De VPRO is principieel tegen
de extra bijdrage. Deze om
roep vindt dat het publieke
bestel uit publieke middelen
moet worden gefinancierd. De
overheid draagt daar de volle
verantwoordelijkheid voor.
Ontbreekt de politieke wil om
de omroepbijdrage te verho
gen, dan zouden de omroepen
genoegen moeten nemen met
minder zendtijd.
Nood
De TROS vindt het geen goed
voorstel, omdat deze omroep
zakelijke mogelijkheden ziet
om de financiële nood te leni
gen. Dat zou bij voorbeeld
kunnen door een versoepeling
van het reclame-regime. Bo
vendien vindt de TROS dat
het geld van de vereniging
niet voor zulke zaken moet
worden gebruiken. De Jong
heeft echter goede hoop, dat
bij de verwezenlijking van de
plannen beide omroepen de
bereidheid zullen hebben een
dergelijke bijdrage te leveren.
Verder neemt de NOS een bij
zondere positie in. Deze om
roep beschikt niet over een ei
gen vermogen. Toch kan een
bijdrage worden geleverd door
verkoop van programma's en
sponsoring op het terrein van
sport-uitzendingen. Volgens
De Jong heeft minister D'An
cona gisteren positief op het
voorstel van de omroepen ge
reageerd. De volgende week
bespreekt de minister met de
Tweede Kamer haar plannen
voor de toekomst van het om
roepbestel.
>t uitma;
minut<
Straath
"het t s <2 30.9
dekoope
bestond
zich over veertien dagen ien de
strekt. Het festival telt 155 Urx"*"'
oude muziek die is onderfe sPeer
bracht in zeven thema's
hoofdprogramma telt 6<
sembles en 38 solisten, terv^-
aan het bijprogramma 23
sembles en 16 solisten hun r JL J_J
dewerking verlenen. De r
duizend
concerten uit op 34 plaats
Dat hebben de organisato^|
maandag bekendgemaakt.
Op het programma staan
ken van ruim 250 componis -
verdeeld over tien
Een belangrijk deel
festival speelt zich af op his
rische plekken in Utrecht,
als kerken, musea en hi
Dat was voor veel van de
muziek de oorspronkeli
speelplaats, waar zij ook
best tot haar recht komt. Vi
de overige concerten
het festival gebruik va
ziekcentrum Vredenburg. ES VAN I"
instrument staat de viola
gamba op het festival centr;
In de tijd van de RenaissaiDEN
en Barok nam de viola an de S
gamba als strijkinstrument sjsbeker
belangrijke plaats in. Het fe
val neemt met voordrach
workshops het instrum
vanuit diverse invalshoelgrootste
onder de loep.
De Grote Beer (midden) zoals hij te zien is in het Land van Ooit.
FOTO:
HERMAN VAN VEEN INTRODUCEERT NIEUWE KINDERVRIEND
g
jnania
sjireef
VVSI
J elir
AMSTERDAM De chotfageers
graaf Jiri Kylian, artistiek
i het Nederlands D;
theater, krijgt dit ja;
Jiri Kylian krijg
prijs theatercriti
ADRIENNE VAN DE NIEUWEGIESSEN
AMSTERDAM/LEIDEN
Begin volgend jaar ko
men twee grote exposities
van Indonesische kunst,
naar Nederland: 'The
Sculpture of Indonesia' en
'Beyond the Java Sea'. De
kunstobjecten worden
tentoongesteld in de Am
sterdamse Nieuwe Kerk
en in het Leidse Rijksmu
seum voor Volkenkunde.
De contracten tussen de be
trokken Indonesische ministe
ries en de Nederlandse instel
lingen zijn onlangs in Jakarta
getekend. Dit hebben de orga
nisatoren De Nieuwe Ker
k/Rijksmuseum Amsterdam
en het Rijksmuseum voor Vol
kenkunde bekendgemaakt.
The Sculpture of Indonesia
geeft aan de hand van meer
dan honderd objecten een
overzicht van bijna negen eeu
wen Indonesische beeldhouw
kunst. Van bronzen boeddha
beelden uit de 7de eeuw tot
gouden kunstvoorwerpen uit
de 14de eeuw. Deze tentoon
stelling wordt van 6 februari
tot en met 20 april in De Nieu
we Kerk gehouden.
Het Rijksmuseum voor Vol
kenkunde geeft van maart tot
en met oktober met Beyond
the Java Sea een beeld van de
grote diversiteit van de Indo
nesische culturen buiten Java
en Bali. Het Smithonian Insti
tution in Washington heeft
deze expositie samengesteld.
Het belangrijkste deel wordt
gevormd door topstukken uit
het Nationaal Museum in Ja
karta. Veel van deze tachtig
bruiklenen zijn door Neder
landers in de koloniale tijd
verzameld.
Een groot aantal voorwerpen
van beide collecties verlaat
voor het eerst tijdelijk het land
van oorsprong. Sinds de herfst
van 1990 vormen de tentoon
stellingen de kern van het
twee jaar durende culturele
Indonesië Festival in de Vere
nigde Staten.
WESTBROEK Het is
niet zeker of de interna
tionaal succesvolle teken
filmserie over het eendje
Alfred J. Kwak een ver
volg krijgt. Tijdgebrek
van bedenker Herman
van Veen en de hoge pro-
duktiekosten zouden wel
eens een einde kunnen
maken aan de avonturen
van de milieubewuste
Kwak. Daarom werkt
Van Veen aan een nieuwe
figuur die Alfred dan kan
opvolgen: De Grote Beer.
„Natuurlijk kan het bgst zo
zijn dat we 'Ja, leuk' roepen
wanneer producent Dennis
Livson zegt dat hij weer zesen
twintig of zelfs tweeenvijftig
afleveringen wil maken, maar
Herman is nu zo druk bezig
met andere zaken", aldus Ron
van Eeden namens Harlekijn
Nederland, de produktiemaat-
schappij van Herman Van
Veen.
Maar naast tijdgebrek vormen
ook de hoge produktiekosten
een serieus probleem. Zesen
dertig miljoen gulden voor 52
afleveringen is niet niks. Van
Eeden: „Dat geld verdien je
anders altijd terug door de se
rie aan buitenlandse televisie
stations te verkopen en door
merchandising, het verkopen
van artikelen met een afbeel
ding van Alfred Jodocus
Kwak erop. Maar dat laatste
kan bij een vervolgserie niet
zijn
Stopp«
ien
Mocht de serie definitief stop
pen dan betekent dat nog niet
dat deze kruising tussen Char
lie Chaplin (vanwege zijn wag-
gelloopje) en Don Quichotte
(vanwege zijn idealen) direkt
van het scherm verdwijnt.
Vijfentwintig landen hebben
de serie aangekocht voor tien
jaar. De afleveringen zullen in
deze periode gemiddeld drie
maal worden uitgezonden.
Voorlopig kunnen de jonge
fans in het Verre Oosten, Afri
ka en gans Amerika dus nog
vooruit. In Nederland heeft de
VARA onlangs de laatste afle
vering van de serie uitgezon
den. Er staan nog vier specials
op het programma en over een
paar jaar mag Alfred ook hier
op een herhaling rekenen.
Inmiddels is Herman van
Veen bezig een nieuwe figuur
te ontwikkelen: De Grote
Beer. „Daarbij moetje niet al
leen denken aan het dier,
maar bij voorbeeld ook aan
het sterrenbeeld", meent Ron
van Eeden. De beer, die in het
Land van Ooit te Drunen de
hoofdfiguur was in een ballet
fabel die daar twee maal per
dag werd opgevoerd door het
Harlekijn Danstheater, heeft
film- en televisieplannen.
Sesamstraat
Op dit moment wordt er met
de NCRV onderhandeld over
een 'Sesamstraat'-achtig pro
gramma, aldus Van Eeden, dat
een paar maal per week te
zien zou moeten zijn. De Grote
Beer (in welke hoedanigheid
dan ook) vormt hierin de bin
dende factor. Volgens een
voorzichtige schatting echter
laat de eerste uitzending nog
zeker drie vier jaar op zich
wachten. Als de onderhande
lingen tenminste slagen, want
voor hetzelfde geld komt er
een speelfilm of een animatie.
Van Eeden benadrukt dat het
niet de bedoeling is om van de
Grote Beer net zo'n beroemd
heid te maken als van de kwa
kende Alfred. „Herman werkt
hieraan omdat de figuur hem
aanspreekt. Hij is artistiek be
zig. Het doet hem vaak geen
plezier dat zijn produkten zo
commercieel uitgebuit wor
den".
een aó
op. VI
Voor!
bezo
it de
(8-0) i
de h
-FC D
de Kritiek 1991, de
lijks terugkerende ondersc
ding van de Kring van de
derlandse Theatercritici. K
an krijgt de prijs
posante overzicht
baletten uit zijn c
Nederlands Danstheater j Schoutt
afgelopen jaar heeft laten
Hij krijgt de prijs op 6 sept -
ber in de Koninklijke Scho
burg in Den Haag uitgere Haag is
tijdens het theaterfestival ige presl
i 28 augustus tot 8 sept'uiderpa
ber in de hofstad wordt gel
den.
Super Channel
gaat meer
nieuws brengei
LONDEN Satelliet-zen !rs
Super Channel gaat met
gang van september 1
nieuws- en actualiteiten]
gramma's flink uitbreiden,
mogelijkheden hiervoor \v
den geschapen door een n
we samenwerking met divefo,
internationale partners.
De spil van de nieuws]
gramma's is een uur dur e,
programma dat dagelijks
af zes uur wordt uitgezo
en waarin financieel ni
wordt afgewisseld met beel
afkomstig van het BBC Wd
News. Ontwikkelingen
Wallstreet zijn te volgen
'USA Market Wrap', terA_.
'Daybreak Europe' in de
tend uren de laatste acti
ontwikkelingen in Eur
toont.
oorspro
ie staar
park Di
3 - Rijs
h;te
AMSTERDAM - Het is
feest in de roeiwereld. En
iedereen is er. Ouders,
vrienden, de voorzitter.
Zelfs de televisie. Boven
dien veel blauwe blazers,
met kaki broeken en on
wennig zittende koker
rokken, en schoenen met
gaatjes. Studentenvereni
gingen dus. Met bestuurs
leden met fluwelen linten
om de hals. Ze drinken
bier en jus d'orange en
verorberen collectief een
taart van een halve vier
kante meter. Want het is
feest: Nico Rienks en
Henk-Jan Zwolle hebben
wereldgoud bij elkaar ge
roeid.
De locatie had niet toepasselij
ker kunnen zijn: het restau
rant van de Bosbaan, het
brandpunt van de roeisport in
Nederland. Daar werd uren en
uren getraind voor de succes
sen die de Nederlandse ploeg
bij elkaar roeide. De voorzitter
heeft vijf medailles voorspeld,
maar noemt de oogst van vier
ongelooflijk. Dat er een gou
den medaille bij is, vindt hij
onvoorstelbaar en de presenta
tie van de hele afvaardiging in
Wenen indrukwekkend. Voor
zitter Jan Steinhauser is ge
woon trots. En terecht. Vanaf
een terrasstoel, door zijn me
gafoon heel toepasselijk lij
kend op een stuurman, laat hij
dat horen ook. Met een kriti
sche kanttekening. Want één
van de roeiers heeft via de
pers laten weten dat de Neder
landse roeiwereld na alle suc
cessen wel eens in een vacuüm
zou kunnen vallen. Na Barce
lona bijvoorbeeld. Maar nie
mand is onvervangbaar, bena
drukt de voorzitter.
Okeanos
Onder de gasten is ook Jan
Upmeijer uit Zwolle. Hij is de
man die de beide wereldkam
pioenen ('campionissimo' zegt
de voorzitter) de eerste begin
selen van de roeisport bij
bracht. Op het Zwartewater.
Hij begeleidde de twee heel
lang namens de Zwolsche
Roei- en Zeilvereniging. Als
hoofdcoach van hun nieuwe
vereniging Okeanos is hij er
nog steeds bij betrokken. Dat
Nico Rienks en hij dezelfde
roei-opleiding kregen, heeft
geholpen, vindt Zwolle.
Rienks vindt het een leuk idee
dat twee Zwollenaren die el
kaar al zo lang kennen nu sa
men wereldgoud hebben ge-
Natuurlijk is het feest ook
voor het 'blik' georganiseerd.
Maar Rienks en Zwolle zijn de
echte feestvarkens. Het draait
om het goud van de dubbelt-
Voor al die
len zij best hun medailles uit
het borstzakje vissen en om
hangen. Ze zijn ook best be
reid de taart aan te snijden.
Maar ze blijven zichzelf.
Rienks loopt gewoon in zijn
korte broek; Zwolle heeft zijn
stropdas thuisgelaten. Ze pra
ten met iedereen.
Gewend
Nico Rienks is al aardig ge
wend aan dergelijke festivitei
ten. Toen hij met Ronald Flo
rijn olympisch goud had ge
wonnen in Seoul, duurde de
feestvreugde met de kerst nog
door. Toen moest hij opdraven
op personeelsfeestjes van vol
strekt onbekenden.Leuk?
„Natuurlijk. Anders doe je dat
toch niet'
Voor Henk-Jan Zwolle is het
allemaal nog een beetje nieuw.
Hij heeft het anders niet zo op
recepties. Nu ligt dat anders.
Hij vindt het wel grappig dat
hij nu in het middelpunt van
de belangstelling staat. En tot
de kerst zal het deze keer niet
duren, weet hij. Met een week
moet het allemaal bekeken
zijn. Want dan wordt Henk-
Jan soldaat. Maar defensie
werkt mee. Henk-Jan wordt
hofmeester in Amsterdam. Om
zich te kunnen richten op de
roeitraining. En op afstuderen.
Nico Rienks is dit voorjaar af
gestudeerd. Het laatste jaar
met financiële steun van Phi
lips. Hij werkt halve dagen
aan de VU. Niets staat de
voorbereiding op de Olympi
sche Spelen nog in de weg.
Henk-Jan ZwolleJIinks),
Nico Rienks en Laurien Vermulst
snijden in het Bosbaan
restaurant een feesttaart aan.
FOTO: ANP
UITVINDER ZIET
IDEE IN ROOK
OPGAAN
DELFT/ALMELO En
de dag was gisteren nog
wel zo mooi begonnen. In
Delft had de teller een af
stand van 192 kilometer
aangegeven. Toch kon er
bij een plaatselijk tanksta
tion maar zeven liter ben
zine bij! Over zuinig rijden
gesproken: 1 op 27! De
Nijverdalse garagehouder
Karei Nijendijk, die de
Opel Kadett voor dit goe
de doel ter beschikking
had gesteld, stond de ver
bijstering in z'n ogen te
lezen. De teleurstelling
volgde 's middags. Maar
bij TNO wisten ze eigen
lijk al wat er komen zou.
Het had een historische dag
moeten worden met de Alme-
loër Fred Reefman (45) als
triomferend middelpunt. Op
deze mooie dinsdag in de nazo
mer van 1991 zou een serie
testmetingen op de rollenbank
van TNO in Delft voor eens
en voor altijd het nut van
Reefmans uitvinding moeten
bewijzen: een stukje gaas in de
carburator en in de accelera
tiesproeier leidt tot brandstof-
beparingen van tenminste
)EN
en hebb
gebracl
veld vai
haar eii
uitnodig
veertig procent. Maar meer
dan vijftig procent diende niet
te worden uitgesloten. Wat bo
vendien gepaard zou gaan met
een toename van het motor
vermogen.
Octrooi-aanvraag
Op 4 juli diende Reefman een
octrooi-aanvraag in en vroeg
een test aan bij TNO. De resul
taten van de metingen waren
van cruciaal belang: het zou de
procedure ten zeerste bespoe
digen. De uitvinder repte gis
terochtend in enthousiaste be
woordingen over historie en
nut van de gaasjes. De onder
zoekers van het TNO-instituut
voor wegtransport, afdeling
verbrandingsmotoren, verna
men details over de eerste po
gingen van Reefman die z'n
wagen toch mooi tien procent
zuiniger lieten rijden op gaas
jes. In de loop der tijd kwam
er steeds meer gaas bij; hij
bracht het in bundeltjes aan in
de brandstofleidingen en zijn
auto - 'en de auto's van ande
ren - gedroegen zich steeds
zuiniger.
De TNO-techneuten hoorden
zijn verhaal beleefd aan. Ze
herinnerden zich dat er wel
eens eerder iemand langs was
geweest met metalen gaasjes,
maar die verhitte dat materi
aal. En toen was de auto in de
brand gevlogen en compleet
verwoest. „Wij proberen ons
zo neutraal mogelijk op te stel
len," zegt research-technicus
Karei van Steensel voorzich
tig. Ja, ze denken eigenlijk wel
een beetje: daar heb je weer
zo'n avonturier. Want de erva
ring had uitgewezen dat
brandstofbesparende ideeën
vrijwel nooit werken. Vooral
tijdens de Golfcrisis was er
veel aanloop bij deze TNO-af-
deling. De oorlogshandelingen
gingen gepaard met veel vin
dingrijkheid over brandstofbe
sparing. Inmiddels is het wat
rustiger geworden in Delft.
Test
Bij het TNO-instituut voor
wegtransport staat een half
miljoen gulden kostende rol
lenbank met allerlei digitale
apparatuur eromheen. Voor
brandstofbesparende proeven
worden er drie verschillende
situaties op gesimuleerd: stads-
ritten en trajecten met vrij
constante snelheden van 90 en
120 kilometer per uur. De eer
ste testen gaven inzicht in het
brandstofverbruik zonder Fa
kir-systeem. In de stad 1 liter
op 10,55 km; bij 90 km. per uur
1 op 18,66; met een snelheid
van 120 km. 1 op 14,97. Waar
na Reefman, onder nieuwsgie
rige blikken van de TNO-on-
derzoekers, de gaasjes in de
brandstofleidingen frommelde.
Het grote moment brak om
streeks een uur in de middag
aan, na de lunchpauze. „Geen
euforie nu, nuchter blijven,"
sprak Tjabering Stek, kame-
lijkheid
bledon
raad van Fred Reefman, de g.ca.
bezwerend. Bij de stadsnl^amme
maakte zich inderdaad Amdat
opwinding meester van he'
zeischap. Want de Kadett
1 op 10,66. Geen revolutior
brandstofbesparing, daar
iedereen het eigenlijk
Bij 90 kilometei|oen om
het verbruik 1 „,neerd
18,38, en dat was óók
ingrijpend beter. En met
snelheid van 120 kilon
was dat 1 op 14,43. Er hin^-
wat pijnzende stilte J
rollenbank.
De TNO'ers hadden
eerder op de dag gezegd,
zulke tests niet opleverei
de bedenker
hebben wij het altijd g<
Dan ligt het aan ons, of
apparatuur." Reefman,
loop: „Ik ga het systeei
uittesten. Daar heb ik
vertrouwen in dan ir
De uitvinder is ong<
hij blijkt onverwoestb;
mistisch. De Almeloër k<
aan dat hij zich t
brandstofbesparend
voor een Golf-diesel gaai
pen. En dan gewoon test
de weg, desnoods met eei
taris erbij. Terwille
jectiviteit. Garagehouderl
rel Nijendijk valt hem bi
gaat niets boven de praktj
ook zijn mening. Neem r
rugweg nou. Dat ging z
gaasjes. Nijendijk blijft J Rieteri
verbazen: „Nu moest er ïifoastersi
veertien liter bij!".
