ECnetemann
doorstaat
vuurdoop
WU moet zich bezinnen op positie van coach Piet Kuys
|tidóc6omcwt
SPORT
Leontien van Moorsel
dankt Piet Hoekstra
^ieuwe generatie wielrenners neemt commando over
Heerschappij Mota loopt ten einde
en Kate verzacht
eleurstellingen
MAANDAG 26 AUGUSTUS 1991
1 dicht
(TTGART Afgaande op
WK-optreden van de ama-
is de Nederlandse wie-
iport doodziek en ziet de
komst er somber uit. Voor
derde opeenvolgende keer
ilden de zes uitverkorenen
Piet Kuys bij een wereld-
ipioenschap geen enkele
van betekenis. Vier haal
de eindstreep in Stuttgart
van hen werd Raymond
lijs met een 38e plaats de
ïte Nederlander.
Het wordt hoog tijd dat de
KNWU zich gaat bezinnen
over de positie van bondscoach
Piet Kuys. De aimabele Bra
bander is bezig aan zijn derde
seizoen en heeft internationaal
nog niet één prestatie van be
tekenis afgeleverd. Op vader
landse bodem oogst Kuys nog
wel eens succes, maar ook
daar levert hij zelden overtui
gend werk.
Kuys heeft ten dele gelijk als
hij wijst op gebrek aan grote
talenten in Nederland. Maar
daarachter kan hij zich niet
volledig verschuilen omdat de
Nederlandse wielerschool mi
nimaal goede renners voort
brengt. Drie jaar op rij op een
WK zelfs niet in het voorste
gelid kunnen rijden heeft niets
te maken met het ontbreken
van kwaliteit. Dan heeft een
bondscoach zijn werk niet
goed gedaan. Zeker niet als hij
een full-time functie vervuld
en het gehele jaar een nationa
le selectie tot zijn beschikking
heeft.
Onvermogen
Kuys mag dan zelf een goed
amateur zijn geweest, de wie
lersport van binnenuit kennen
en keurig een KNWU-oplei-
ding hebben gevolgd, hij
straalt niets uit. De coach gaat
uit van de eigen verantwoor
delijkheid van de wielrenner.
Die houding is voor een be
langrijk deel gestoeld op eigen
onvermogen.
Kuys mist de kwaliteiten en
persoonlijkheid om een ploeg
klaar te stomen voor een groot
internationaal evenement als
een WK. Hij kan evenmin een
renner motiveren. Met alleen
technische bagage redt een
bondscoach het niet. Om die
reden moet het ergste worden
gevreesd voor de Olympische
Spelen. Met Kuys lijkt een Ne
derlander volgend jaar bij
voorbaat kansloos voor een
medaille in Barcelona.
Kuys' falen werd in Stuttgart
pijnlijk onderstreept door zijn
collega-bondscoaches Piet
Hoekstra en Gerrit Knete-
mann, die wel goed werk le
verden. Bovendien strooiden
ontwikkelingslanden in de
wielersport als Mongolië,
Nieuw-Zeeland, Joegoslavië
en Brazilië extra zout in de
wonde. Een Mongoliër reed
bijna een ronde alleen voorop.
Een Nieuwzeelander en een
Joegoslaaf maakten deel uit
van een kopgroep die uitein
delijk de beslissing forceerde
en het had zelfs weinig ge
scheeld of de enige Braziliaan
onder de deelnemers was we
reldkampioen geworden. Ren
ners uit die landen kunnen, in
tegenstelling tot Nederlanders,
moeilijk produkten van ge-
structeerde wieleropleiding
worden genoemd.
Onverdedigbaar
Het wrange feit doet zich voor
dat Kuys ook voortdurend zijn
eigen beleid onderuit haalt.
Van de nationale selectie liet
hij in Stuttgart slechts twee
renners in actie komen. Maar
liefst acht haalde hij van el
ders. Een dergelijke werkwijze
is budgettair amper te verant
woorden en sportief zelfs on
verdedigbaar. Het is niet
slecht dat Kuys zijn selectie
open houdt voor „vreemdelin
gen", maar de deur moet op
een kier staan en niet wagen
wijd open. De bondscoach
maakt op die manier het insti
tuut nationale selectie zelf
overbodig.
Het ontbreken van Oranje
hemden aan het front had
geen invloed op het niveau
van de wedstrijd. De amateurs
zorgden voor een boeiend
koersverloop met de 23-jarige
Rus Viktor Rzjaksinski als
wereldkampioen.
SPORT OP TV
VANDAAG
Nederland 2, 19.10 uur AVROs
Sportpanorama.
Nederland 3, 18.00 uur: Atletiek (sa
menvatting WK Tokyo); 22.15 uur
Studio Sport Journaal.
België Nederlands 2. 22.15 uur Atle
tiek en WK rolschaatsen Oostende.
Duitsland 1, 20.15 uur Atletiek.
BBC 1, 23.35 uur Atletiek.
BBC 2, 01.30 uur Cricket.
Sportnet, 18.00 uur Sport.
Eurosport, 18.00 uur Sport.
MORGEN
Nederland 3, 09.00 uur WK atletiek
Tokyo.
BBC 1, 09.50 uur: Atletiek
BBC 2, 09.00 uur: Atletiek.
iijker
het
adion
voetb
ïten
n Doi
com]
FC
Idag
wspel,
ingesl
de H
=(en 2.
com{
elijks
voor
n met
/al.
ins jor
tel
'UTTGART De
ticht van Steven Rooks
kt ver. Vorig jaar was
de „kwade genius"
nftiter het desastreuze
de_opn om in een laat stadi-
naar Japan af te rei-
Met als gevolg dat de
s'JWU de structuur van
de 11 WK-ploeg verbeterde
een onafhankelijk
ndscoach aanstelde. Met
zilveren medaille in
ïttgart was Rooks er
Koo;teren in sterke mate
rantwoordelijk voor dat
'rrie Knetemann mag
jven. En als alles goed
at daar ook nog redelijk
wordt beloond.
w;
hon< er de vraag of Knetemann
0 Do< idscoach moet blijven, hoeft
var Pascal Kolkhuis-Tanke
|reft niet meer te worden
tcussieerd. De chef d'equi-
[en secretaris van de sectie
ffoepswielrennen van de
vWU vindt dat dat aspect bij
WK-evaluatie pro forma
nt te worden behandeld. In
nababbel zal wat hem be-
Haa ft alleen stevig moeten wor-
i gestoeid over de structuur
vooral het geld.
staat voor Kolkhuis Tanke
42.
Jen
t Toes
UTTGART Een
infeand geleden stond Mi-
el Indurain op de hoog-
trede in Parijs in de
le trui. Zondag in Stutt-
rt Gianni Bugno in het
[enboogtricot. In Duits-
id draaide de Italiaan,
1 als tweede achter de
anjaard eindigde in de
ur, de rollen om. Met
in verstande dat Indu
lt nog een trapje lager
ind.
vast dat Knetemann moet blij
ven. De bondscoach wil dat
graag en weet zich gesteund
door de geselecteerde renners
van dit jaar. Zonder uitzonde
ring lieten zij zich lovend uit
over de nieuwe lijn. De oppo
sitie - die kwam uit de boezem
van de KNWU en de Neder
landse ploegleiders Raas,
Priem en Post - is met het
overtuigende optreden van de
Nederlandse ploeg in Stuttgart
voorlopig de'mond gesnoerd.
Alleen het geld kan een her
benoeming van Knetemann
nog in de weg staan. Hij ont
ving dit jaar een vergoeding
van 5000 gulden die in de ren
nerspot werd gestopt. In wer
kelijkheid verrichtte Knete
mann zijn werk pro deo. Hij
voelt er weinig voor op die ba
sis door te gaan, een mening
waarin hij wordt gesteund
door Kolkhuis Tanke. De chef
d'equipe vertelt dat de KNWU
het marketingbureau Schra-
ders/Van Seggelen, waarmee
de wielerunie al een overeen
komst heeft, zal opdragen om
sponsors te zoeken om daar
mee financiële middelen voor
de bondscoach aan te boren.
Dat zal noodzakelijk zijn, om
dat Knetemann pertinent niet
kan worden betaald uit de hui
dige begroting. Zijn vergoe
ding zal extern moeten wor
den opgehoest.
Dagvergoeding
Over bedragen heeft het sec-
In de och
tenduren
peddelde het
volledige pe
loton, be
staande uit
190 profwiel
renners, op
het gemak
door Stutt
gart.
FOTO: EPA
tiebestuur, waarvan Knete
mann als verantwoordelijk lid
voor de doorstroming ook deel
uitmaakt, al nagedacht. Kolk
huis Tanke en Knetemann, die
formeel gezien over zijn eigen
benoeming moet beslissen, zijn
het informeel eens geworden
over een dagvergoeding van
500 gulden, gebaseerd op ze
ventig dagen per seizoen. Dat
komt neer op een som van
35.000 gulden op jaarbasis. En
dat voor drie jaar, de periode
waarvoor Knetemann zich wil
binden. Dat geld zal door een
sponsor moeten worden opge
hoest. Zo niet, dan heeft Kne
temann de keus tussen opstap
pen of bondscoach blijven
voor 5000 gulden.
Kolkhuis Tanke deed gisteren
in Stuttgart nogal luchtig over
het geldprobleem. Hij gaat er
vanuit dat de zilveren medail
le van Rooks in combinatie
met de bekendheid van Kne
temann een garantie is om een
sponsor te vinden. Hoger moet
het bedrag volgens de chef
d'équipe niet uitvallen, omdat
Knetemann anders het gevaar
loopt dat zijn functie binnen
de KNWU ter discussie komt
te staan. „Hij moet het bonds-
coachschap voor een deel ook
tot zijn taak als sectiebestuurs
lid rekenen. Anders dreigt het
gevaar dat er bij de KNWU
meer vrijwilligers willen wor
den beloond", ziet Kolkhuis
Tanke eventueel een nieuw
gevaar opdoemen.
Voor de interne bondsproble-
men had Steven Rooks giste
ren geen aandacht. De Noord-
hoilander wist kort na afloop
niet goed of hij nu teleurge
steld of blij moest zijn. Het
deed pijn om de wereldtitel te
missen, maar de zilveren me
daille beschouwde hij als een
grote meevaller in een verlo
ren seizoen. De Nederlander
vond uiteindelijk dat hij zijn
twee plek moest koesteren,
ook al omdat hij op zijn waar
de werd verslagen door Gian
ni Bugno. „Ik zal wel tevreden
moeten zijn, want Bugno was
de sterkste", realiseerde Rooks
zich maar al te best. „Ik wist
dat ik één of twee zou worden,
omdat ik Indurain en Mejia in
de sprint niet vreesde. Ik
hoopte nog dat Bugno zou stil
vallen. Dat gebeurde helaas
niet. Ik kon gewoon niet be-
De lichting uit 1964 bevestigde
in Duitsland dat de generatie
Fignon, Lemond en Delgado
op zijn retour is, hoewel de
Fransman en Spanjaard zon
dag nog hevig tegensputter
den. Greg Lemond kwam he
lemaal niet in het spel voor.
Hij voltooide de koers niet
Bugno bewees met de wereld
titel dat hij een groot kam
pioen is, hoewel hij dat woord
niet wil horen. „Ik ben pas
een super-vedette als ik de
Ronde van Frankrijk win, zo
als Indurain heeft gedaan".
Bugno is niet een man van ge
waagde uitspraken. Evenals
Indurain is hij tamelijk kleur
loos. Hij wordt zelden betrapt
op gewaagde opmerkingen,
trapt nauwelijks iemand voor
zijn schenen. Bescheidenheid
schijnt hij met hoofldetters in
zijn vocabulaire te hebben op
genomen.
Valse bescheidenheid, want de
27-jarige Italiaan kan een uit
stekende conduite-staat over
leggen. Hij won vorig jaar Mi-
laan-San Remo en de Wincan-
ton Classic, de Giro d'Italia en
twee etappes in de Ronde van
Frankrijk.
Dit jaar kwam hij moeilijk op
gang, maar van mei steeg zijn
vorm weer. Hij won ritten in
de Giro en Tour, de Italiaanse
titel, veertien dagen geleden
San Sebastian - San Sebastian
en zondag werd hij wereld
kampioen.
Met Argentin, Fondriest en
Chiappucci was hij één van de
vier beschermde renners in de
sterke Italiaanse ploeg, die dit
keer wel eendrachtig samen
werkte. In tegenstelling tot vo
rig jaar toen Bugno het brons
pakte achter Dhaenens en De
Wolf. „Van die fouten hebben
we geleerd", liet Bugno weten.
„Argentin heeft me onderweg
laten weten dat hij niet in goe
de vorm was. Chiappucci en
Fondriest hebben in de finale
voor mij gereden. Het zou een
afgang zijn geweest als nie
mand uit onze ploeg het goud
had gepakt".
Tot die vaststelling kwam ook
Knetemann, die Rooks vooraf
van tips had voorzien in het
geval het zou uitdraaien op
een sprint met Bugno. De
bondscoach had zijn kopman,
refererend aan zijn sprint met
Moser in 1978 toen hij wereld
kampioen werd, op het hart
gedrukt om niet van kop af te
sprinten, maar tot het laatste
moment te wachten. Aan die
afspraak had hij zich volgens
Knetemann goed gehouden.
Aandeel
Zijn aandeel in de zilveren
medaille relativeerde Knete
mann sterk. „Nog geen vijf
procent", schatte hij in. „Het
enige dat ik heb gedaan is er
voor zorgen dat Rooks het
naar zijn zin zou hebben. Ik
ken hem een beetje. Typisch
een Noordhollander die zoveel
mogelijk met rust wil worden
gelaten. Bovendien had ik
hem met Gert-Jan Theunisse'
op één kamer ingedeeld. Om
hem dat gevoel van vroeger
terug te geven".
Knetemann glom van trots
over zijn debuut als ploeglei
der. Zijn tactisch plan had ge
klopt en belangrijker, de ren
ners hebben zich aan opdrach
ten en afspraken gehouden.
Dat beschouwde Knetemann
als de grootste winst. Want on
danks zijn grote mond was het
ploegleiderschap hem behoor
lijk tegengevallen. „Ik ben zo
mogelijk vermoeider dan de
renners", typeerde hij zijn ge
voelens.
Idoor
HENK STOUWDAM
STUTTGART Ruim
drie jaar geleden woog
Leontien van Moorsel 66
kilogram en genoot zij
met volle teugen van het
leven. Tegenwoordig is de
21-jarige renster een veer
tje van 50 kilogram, een
stukje serieuzer geworden
en drie regenboogtruien
rijker.
Achter het succes van Van
Moorsel, die zich ontwikkelt
tot de leidster van het heden
daagse vrouwenwielrennen,
gaat vanzelfsprekend talent
schuil, maar vooral Piet Hoek
stra. Van Moorsel draagt de
bondscoach op handen. Zij
acht een wielerleven zonder
Hoekstra op dit moment zelfs
ondenkbaar. „Als hij zou weg
gaan, moet ik er sterk over na
denken of het nog zin zal heb
ben om door te gaan", spreekt
de spontaanste wereldkam
pioene sinds tijden duidelijke
taal.
Van Moorsel en Hoekstra heb
ben een speciale verhouding.
De band tussen die twee is
hecht, ook al heeft het een jaar
geduurd voordat beiden wis
ten wat zij aan elkaar hebben.
Van Moorsel: „Het eerste jaar
heb ik regelmatig gedacht:
„Wat is hij voor een stugge
Fries". Maar nu zou ik me
geen andere bondscoach kun
nen voorstellen".
Dat het eerst niet klikte,
schrijft Hoekstra toe aan de
verschillende karakters. „Le
ontien is spontaan, ik eigen
zinnig en ga recht op mijn doel
af. Ik pak mijn meiden aan als
wielrensters en niet als jonge
juffers. Dat was even wennen,
maar inmiddels weet zij waar
aan zij toe is".
Dat gold voor Leontien van
Moorsel ook ten aanzien van
de wereldkampioenschappen
wielrennen in Stuttgart. Nadat
Hoekstra het parkoers had ge
zien, oordeelde hij dat het traj-
cet geknipt was voor zijn ta
lentvolste pupil. De noorder
ling besloot dat Van Moorsel
zich helemaal op de individue
le wegwedstrijd moest richten
en zowel de baankampioen-
schappen als de ploegentijdrit
moest laten schieten. Dat was
even slikken voor „Tinus",
omdat zij vorig jaar in Japan
uitgerekend op die onderdelen
wereldkampioene werd. „Zij
zal nu niet meer rouwig zijn
om die beslissing", reageerde
Hoekstra droog. En Van Moor
sel: „Dit is wat ik altijd heb ge
wild".
Keerzijde
Het succes heeft ook een keer
zijde. Van Moorsel weet dat
inmiddels uit ondervinding en
Hoekstra ziet de nabije toe
komst van regenboogtrui-ver-
plichtingen met enige zorg te
gemoet. De bondscoach weet
dat de wereldkampioene een
gezelligheidsdier is, die moei
lijk „nee" kan zeggen. Daar
mee heeft Hoekstra geen pro
blemen, maar de gevolgen
acht de man, die de „dikke
konten" in de vrouwenselectie
afzwoor, nogal vervelend.
„Door al die aandacht van de
media komt zij in de winter
maanden weinig tot rust. En
juist dat is de periode waarin
een wielrenster op krachten
moet komen. Het valt niet mee
om dan de aandacht van Van
Moorsel af te leiden. Ik heb
haar al zo vaak gezegd om
„nee" tegen journalisten te
zeggen. Maar het blijft moei
lijk". Voor dit jaar hoeft Hoek
stra zich iets minder zorgen te
maken, want Van Moorsel
verblijft in de winter een aan
tal weken in Australië. „Om
uit te rusten en eens lekker
vakantie te houden", ziet de
wereldkampioene al uit naar
die trip.
Bedenkingen
Vooruit kijken doet Van
Moorsel ook naar de Olympi
sche Spelen. Met ingehouden
enthousiasme overigens, om
dat het parkoers in Barcelona
vlak is. Iets voor de sprintsters
en allerminst in het voordeel
van de wereldkampioene. „En
ik heb geen zin om in Barcelo
na de sprint voor Monique
Knol aan te trekken", schetst
Van Moorsel zowel haar be
denkingen als de slechte ver
houding met haar grote rivale.
„Voor Ingrid Haringa zou ik
dat bijvoorbeeld wel willen,
maar voor Knol zeker niet",
moet Van Moorsel moeite
doen om die woorden niet met
een afkeurende gezichtsuit
drukking uit te spreken. „Om
voor een ploeggenote werk te
verrichten, moet de verhou
ding heel goed zijn. En met
Knol klikt 't nu eenmaal niet.
Zij is een totaal ander persoon
dan ik. Zij is nooit mijn beste
vriendin geweest en ik denk
ook niet dat de problemen tus
sen ons ooit kunnen worden
uitgesproken".
Over de Olympische Spelen
wil Hoekstra nog niets horen.
„Dat is nu niet aan de orde",
probeert hij Leontien van
Moorsel bij de les te houden.
Voor hem geldt de eerstko
mende wedstrijd en dat is de
Ronde van de Europese Ge
meenschap. „Tussen heden en
Barcelona zitten nog veel
koersen. Ik werk van doel
naar doel. En dan komen we
de Spelen vanzelf tegen".
p). Sc!
Ge"?
Paus),
99( lrsi
Wier
43
Sch
;rhi UU
;J )KYO Marti ten Kate
i eft het in hem gestelde
•trouwen bevestigd. De
vent kreeg pas begin
gustus, na een test op de
meter in Kerkrade,
horen dat hij afgevaar-
gd zou worden naar de
'ijd om de wereldtitels
Tokyo. Zaterdagavond
Raakte Ten Kate in het
or 43 miljoen dollar
j lim 60 miljoen gulden)
rbouwde nationale sta
in van de Japanse
•ofdstad die selectie met
plaats in de finale van
tien kilometer waar.
verzachtte enigszins de te-
stellingen die Nederlandse
ni-ploeg kort tevoren had
•eten verwerken. Nadat ma-
honloopster Joke Kleyweg
1 ;ens een plotseling opgeko-
ïn vermoeidheidsplek in de
ihtervoet had moeten afha-
i, sneuvelde Ellen van Lan-
in de series van de 800
;ter vrouwen.
Kate stelde na afloop van
bekeken gelopen serie te-
vast het eerste gedeelte
zijn missie te hebben vol-
acht. „Op negen kilometer
het kat in het bakkie. In
slotfase kon ik mij zelfs een
iste rondje van 70 seconden
mitteren", aldus de man
pas begin juni, na een bles-
j(eden
H n
sure die hem ondermeer de
marathon van Rotterdam kost
te, weer in staat was te trai-
Ellen van Langen, die een jaar
geleden bij de Europese titel
strijd in Split imponeerde met
de vierde plaats op de 800 me
ter in de nieuwe nationale re
cordtijd van 1.57,57, baalde
„als een stekker".
Niet harder
„Ik heb geen excuses. Ik kon
gewoon niet harder," aldus de
Amsterdamse, die met een
zwaar ingepakt linkerbeen om
de pijnlijke achillespees te ont
lasten, was gestart. „Achteraf
kun je misschien stellen dat ik
beter niet naar Tokyo had
kunnen gaan maar het zag er
de laatste weken goed bijzon
der goed uit. Ik miste gewoon
tempo hardheid en wedstrijd
ritme".
Het feit dat in haar serie de
beste tussentijd op de eerste
ronde (57,86) werd gelopen,
vond Van Langen geen ex
cuus. „In normale doen kan ik
rond de 58 lopen en doorgaan.
Ik heb alles geprobeerd en het
is niet gelukt". Van Langen fi
nishte als vijfde in 2.02,02 en
miste op één plaats de halve
eindstrijd. „In de halve finales
had ik toch niets te zoeken ge
had", stelde zij nuchter vast.
De in Rotterdam wonende
maar voor Suriname startende
Laetitia Vriesde had meer suc
ces. De pupil van Haico
Scharn kwalificeerde zich ge
makkelijk voor de halve fina
les door in de vijfde en laatste
serie van de 800 meter achter
de Duitse Christine Wachtel
tweede te worden in 2.01,51.
Een dag later gaf de 26-jarige
TOKYO Bijna 25 kilo
meter heeft Rosa Mota
wellicht de illusie gehad
voor de tweede maal we
reldkampioene op de ma
rathon te worden. Na 1
uur 36 minuten en 30 se
conden staakte de Portu
gese gisteren de strijd.
Ondanks het niet starten van
Joke Kleyweg had de strijd
om de wereldtitel toch nog een
Nederlandse inbreng met de
voor Aruba uitkomende Lia
Melis. De 31-jarige Zeeuwse,
die ruim acht jaar op Aruba
als apothekersassistente werk
te, kwam als 21ste binnen in
2.58.18.
Lia Melis woont sedert februa
ri 1989 weer in Middelburg.
„Ik start voor Aruba omdat ik
daarvoor vier jaar geleden in
Rome al uitkwam en ook bij
de Olympische Spelen in
Seoul, waar ik met 2.53.24
mijn persoonlijk record liep.
In Nederland heb ik geen
kans om mij te kwalificeren
met een eis van 2 uur en 35
minuten".
Marti ten
Kate (met
zonnebril) tij
dens zijn race
op de tien ki
lometer. Voor
hem loopt de
Keniaan Che-
limo.
FOTO: AP
atlete haar optreden nog meer
glans door zich te plaatsen
voor de eindstrijd.
Nadat zij kort tevoren uit een
kopgroep van negen loopsters
was weggevallen en steeds
verder achterop raakte, stopte
zij plotseling, stapte tussen het
publiek door en verdween in
een zijstraat. Is de hegemonie
van de fragiele atlete, die drie
Europese kampioenschappen,
een wereld- en olympische ti
tel veroverde, ten einde of
dacht zij aan een ongetwijfeld
lucratieve aanbieding voor een
van de komende najaarsmara
thons in Berlijn, Chicago of
New York?
Mota heeft in haar roemrijke
carrière alle grote marathons
gewonnen. haar erelijst
ontbreekt alleen nog New
York. Gisterochtend, om 07.00
uur werd gestart, kon de Por
tugese het 38 loopsters tellende
veld in elk geval haar wil niet
opleggen. De atlete, die vier
jaar geleden in het warme
Rome met zes minuten voor
sprong wereldkampioene werd
en ook in Seoul het veld gesel
de, liep tot ruim twintig kilo
meter schijnbaar gemakkelijk
voor in het veld maar moest
toen afhaken. Wanda Panfil
uit Polen, met in haar kielzog
de Duitse Katrin Dörre kwa
men als eersten door de finish.
Terwijl de winnares van de marathon, Wanda Panfil, al zit uit te
hijgen, komt de Japanse Yamashita, blij als ze is met de derde
plaats, over de finish.
FOTO: AP
