Carrièremakers en vrijetijdvullers op cursus
Leren onthouden
mm
De vere-
;n opge-
n te vra-
alles is
tmper te
vereni
cht. De
:ke doel-
'oor cul-
is er al
In no-
and mij
land de-
het En-
lacht dat
conden"
:oekt Al-
t je mei
ie groei
Albane-
;st op de
kers was
voor el-
deren en
veel los-
wat ver-
kan Al-
jn. Want
ligheden,
repte na-
was het
erbergen.
even dat
idse staat
j dit een
:scu heb-
kant ver-
t de Bul-
itroomaf-
lansstad
tast door
)emeense
u aan de
entiende-
Ruse zijn
februari
toenma
aatselijkc
erzekerde
iren. Nie
die toen
zijn nu
fsziekten
procent
er 65 pro-
5 van de
or adem-
Roeme-
Ceauses-
nden tus
ist en de
hun beur
alle ver
lië na te
program
commu
iter geen
errorismi
economi
iinistische
rijke na
eerd mei
j zijn af
ae Sovjet
GEHEUGENCURSUS VANTELEAC
door RIEN VAN DEN ANKER
Op een receptie wil het nog wel eens helpen je vrouw aan
die bekende onbekende, wiens naam je bent vergeten, voor
te stellen. „Dit is mijn vrouw en dit is..". Nog voordat je zelf
de naam hebt gezegd, stelt de ander zich al voor.
Oh ja, Timmers heette die man.
Het geheugen wil ons allen nog wel eens in de steek laten.
Niet dat je gek of oud bent, maar gewoon, plotseling, ben je
die pincode kwijt. En ineens die naam, die straat of dat tele
foonnummer. Het overkomt ons allen en klaarblijkelijk zijn
er voor Teleac voldoende mensen die aan dit probleem 'lij
den' om er een televisiecursus aan te wijden.
Veel mensen lossen in eerste instantie het probleem zelf op.
Met ezelsbruggetjes bijvoorbeeld. Zo hoorden we laatst ie
mand bij zo'n geldautomaat mompelen: „Drie, maal drie,
min drie, gedeeld door drie", waarmee hij zijn code 3962
wist te onthouden. Voldaan als een klein kind keek hij even
later naar de biljetten die uit de gleuf schoven. Alsof hij een
wonder had verricht.
Telefoonnummers
Lastiger wordt het als je jarenlang een serie telefoonnum
mers op ezelswijze in je kop hebt geramd. En dan plotseling
komt er in Rotterdam een 4, in Den Haag een 3 en in Am
sterdam een 6 voor. Let maar eens op hoeveel Hagenaars
nog eens steeds hun eigen nummer voorlezen: drie...hon-
derdnegentigvijfhonderdeenenzestig. En na de herhaling
'eenendertig, negentig, vijf, zes, een' is de verwarring vaak
compleet.
Een andere oplossing is het briefje met daarop de dingen die
nog moeten worden gedaan. Die briefjes zijn tegenwoordig
gewoon in de handel. 'Niet vergeten!' staat er soms gekleurd
op.
Zelf willen we dat briefje nog wel eens invullen met alleen
de eerste letters van de nog uit te voeren taken. Om daarvan
weer een nieuw woord te vormen. In de praktijk blijkt dat
ook niet de oplossing. Waar stond die tweede 'a' van plaats'
tl ook alweer voor
Het geheugen is een fascinerend onderwerp. Iemand met
en fotografisch geheugen is iets bijzonders en ook spelers
ij menige quiz krijgen lof vanuit de huiskamer. Dat zo'n
man dat allemaal kan onthouden! Want veel mensen heb
ben juist klachten over hun geheugen. Met een spelletje Me
mory verliezen ze het van hun elfjarige zoon en daarnaast
weten ze nog exact bepaalde herinneringen van dertig jaar
geleden te vertellen.
Grillig
Bovendien is het geheugen grillig. Tijden lang weet je exact
iets te onthouden en dan, veelal wanneer je het nodig hebt,
ben je het kwijt. Of die kleine dingen: „Weet jij waar mijn
autosleutels liggen En even later, als je de straat uitrijdt
„Het gas is toch wel uit, hè
Voor die mensen, bij Teleac zeggen ze zelf van jong tot oud,
is de nieuwe televisiecursus 'Geheugen', die vanaf maandag
23 september - van 23.15 tot 23.45 uur op Nederland 3 - is
te zien. Voor diegenen die die avond vergeten te kijken, is
er later overdag een herhaling, maar dat is normaal bij de
Teleac-uitzendingen. Er zijn ook radio-uitzendingen.
De cursist wordt onder meer getraind in het onthouden van
namen, plannen en afspraken. Hij wordt gewezen op bepaal
de methoden die het 'vergeten' helpen verminderen en
krijgt uitleg over het gebruik van deze middelen in het da
gelijks leven.
De cursus wordt gelardeerd met 'sterren' als Pierre Jansen,
Koos Postema en Astrid Joosten, die hun eigen ervaringen
en (soms) oplossingen melden. En ten slotte wordt ook de
werking van het geheugen uitgelegd en hoe het komt dat de
mens op zeker moment vergeetachtig wordt.
Elke cursist krijgt een studie- annex werkboek waarmee hij
thuis de leerstof kan doornemen en waarmee hij kan oefe
nen. De kosten van de studie zijn 39,90.
s commu
)rme ver
3uwen
ïg van
lan. Dezi
wie ooi
ïg van di
tot de
;wind
voorda
n wordei
[Cozloduy
:n moetei
teeds ver
misch be
"he Time
TEKENING: CORIEN DE KLER
door PATRICK MEERSHOEK
De twintiger die in het buurthuis
een cursus fotografie volgt, de
veertiger die op zolder op een
schriftelijke cursus informatica
ploetert en de zestiger die thuis
voor de televisie een cursus
Chinees doet. Alle cursisten
worden gedreven door het
verlangen naar kennis. Of die
kennis nou een carrière dient of
gewoon een hobby, de mens wil
zich ontplooien en de cursus is
daartoe sinds jaar en dag een
populair instrument.
Het is niet bekend hoeveel cursisten
ons land telt, maar het moeten er veel.
zeer veel zijn. Het Centraal Bureau
voor de Statistiek spreekt over ruim
220.000 deelnemers aan een schriftelij
ke opleiding. De stichting Teleac, die
via de televisie cursusssen verzorgt, zet
jaarlijks meer dan 100.000 cursusboe
ken af. En dan is er het grijze circuit:
de cursus macramé in het wijkcentrum,
de opleiding voor drummers op de mu
ziekschool en de cursus Indonesisch ko
ken in de penitentiaire inrichting. Het
is ontelbaar.
Wel is het mogelijk een profiel te ge
ven van de vele cursisten. De grote on
derwijsinstellingen houden geregeld
steekproeven om te controleren wie zij
in huis halen en wie niet. De uitkom
sten van die onderzoeken worden ge
bruikt om nieuwe cursussen op te zet
ten, maar ook om de juiste meaia uit te
zoeken voor het plaatsen van adverten
ties. Voor deze instellingen is een cur
sus handel en een cursist klant. Net als
andere bedrijven plegen zij markton
derzoek.
De Leidse Onderwijs Instellingen (LOI)
in Leiden schrijft elk jaar 100.000 cur
sisten in. 'Het LOI' heeft in totaal 400
verschillende opleidingen, variërend
van administratief werk tot dierverzor
ging. De meeste klanten kloppen bij het
bedrijf aan met het oog op nun baan,
legt J. Smittenaar van het bedrijf uit.
„Wij bieden daarom vooral cursussen
aan die zijn bedoeld om de vaardighe
den uit te breiden, juist ten behoeve
van mensen die een functie willen ver
beteren. Vakgerichte opleidingen, dus.
Zo'n zeventig procent van de cursisten
valt in die categorie".
Herintreden
Een andere groep is die van de herin
tredende vrouwen. Dit is het grote le
ger van moeders die ooit een opleiding
of carrière hebben afgebroken om kin
deren te baren en op te voeden. Tegen
de tijd dat deze kinderen groot zijn,
hebben de moeders spijt als haren op
hun hoofd en proberen zij de opgelopen
achterstand weer in te halen. „Deze
groep is wel duidelijk herkenbaar. De
vrouwen frissen hun vaardigheden en
kennis op met een cursus en gaan de
arbeidsmarkt weer op. Het zijn bijna al
tijd zeer gemotiveerde cursisten", aldus
Smittenaar.
En dan zijn er de senioren, een steeds
groter wordende groep van kwieke
vutters en gepensioneerden. Zij zien de
cursus als een nuttige en aangename
vrijetijdsbesteding. Zij willen overwin
teren aan de Costa Brava en volgen een
cursus Spaans om zich daar te redden.
Zij doen een cursus kunstgeschiedenis
en bezoeken musea om te kijken of de
.cursusboeken een beetje kloppen. Zij
ontdekken dat zij met een mens van
vlees en bloed getrouwd zijn en schrij
ven in op een opleiding psychologie.
Televisie
Voor de stichting Teleac in Utrecht is
deze laatste groep zeer belangrijk. Het
televisie-onderwijs van Teleac trekt,
vergeleken met de samenstelling van
de bevolking, te veel ouderen en te
weinig jongeren. K. Rodenburg, hoofd
van de afdeling onderzoek van Teleac:
„De cursussen op televisie zijn niet ge
richt op het behalen van een diploma.
Wij trekken mensen die willen werken
aan hun algemene ontwikkeling. Dat
zijn voornamelijk ouderen. Voor Teleac
hoeven ze de deur niet uit. Dat is een
voordeel op oudere leeftijd".
De programma's van Teleac trekken
meer mannen dan vrouwen. De verde
ling is ongeveer zestig /veertig. Het zijn
vrijwel allemaal mensen met een hoge
re opleiding. Het volgen van een cursus
vergt nu eenmaal discipline om te stu
deren en deze mensen hebben dat beter
geleerd, legt Rodenburg uit. „Daar tob
ben de meeste onderwijsinstellingen
trouwens mee. Hoe graag ze het ook
willen, het lukt nauwelijks om mensen
met een lagere opleiding te trekken. Of
het moet gaan om een cursus die speci
fiek gericht is op die mensen, zoals Ne
derlandse taalvaardigheid. Dat werkt
dan weer wel".
Slapen
Teleac brengt elk jaar nieuwe cursus
sen op de televisie. De staf verzint de
onderwerpen en legt die voor aan de
programmaraad. De staf baseert zich op
marktonderzoek en maatschappelijke
ontwikkelingen. Ook komen er veel
brieven binnen van mensen die een
goed idee hebben voor een nieuwe cur
sus en zeker weten dat duizenden men
sen op die bepaalde cursus zitten te
wachten. Rodenburg: „Een beroemde
in dit gebouw is de cursus bijen hou
den. Daar krijgen we nogal wat post
over. Maar dan spreek je over zo'n
kleine doelgroep, daar is geen beginnen
aan. Wii gaan uit van een minimum
van 3000 deelnemers".
Het succes van een cursus laat zich niet
voorspellen, ook niet voor het hoofd
van de afdeling onderzoek. Nou ja, de
cursus tekenen en schilderen (twee
keer geprolongeerd, in totaal 100.000
deelnemers) is een geheide kraker.
Hetzelfde geldt voor de computercur
sussen. Een echte verrassing was de op
leiding 'slapen kun je leren'. De lesstof
hield 23.000 cursisten klaarwakker.
„Dat was veel meer dan verwacht. Ge
zondheidsproblemen spreken tot de
verbeelding. We zijn nu bezig met
'hoofdpijn te lijf' en volgend jaar komt
er een cursus over omgaan met stress".
Een probleem bij de introductie van
een nieuwe cursus is de relatief lange
voorbereiding die nodig is. Minimaal
een jaar, vaaik langer. „We komen ook
met een cursus Russisch. Daar zijn we
mee begonnen toen de perestrojka nog
in de kinderschoenen stond. De cursus
is nu klaar, maar wie weet is de inte
resse inmiddels wel ingezakt. We heb
ben dat ook meegemaakt met een cur
sus kleding maken. In de tijd van de
voorbereidingen was dat enorm popu
lair, maar toen de cursus eenmaal op
televisie kwam, was de belangstelling
weg".
