Keverplaag
tast heide aan
Verdachte bekent moord op Gerard Fagel
■aiaceowtwt BINNENLAND
kuiszorg vreest nog
pter personeelstekort
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1991
l «cmers betreuren
1 tingen Eigen Huis
?emqA
AG Het Algemeen Ver-
rnaar Juwbedrijf (AVBB) betreurt
"de Vereniging Eigen Huis
waa[jwnijverheid, met name de
gen de tjouwsector, onnodig in een
4de hantiaglicht heeft gesteld". Ei-
ebied 'or maakte woensdag bekend
ren TurWnëeveer een kwart van de
Turkcp ^koopwoningen bij de bouw
Igeweken van de omschrij-
Mer de kopers daarvan op
te te stellen. De AVBB stelt
nkele voorbeelden die Eigen
inteert deze schatiing niet
irdigen. „Het cijfer heeft
kele realiteitswarde en kan
indeling! serieus worden genomen",
er en st| AVBB.
iische slf
urkije
larom
Wachtlijst niertrans
plantatie weer langer
UTRECHT Het aantal wachtenden
op een niertransplantatie is dit jaar
weer opgelopen, zo blijkt uit gegevens
van de Stichting Eurotransplant. Eind
1990 stonden er 1.345 patiënten op de
wachtlijst, tegen 1.348 eind 1989. Maar
op 30 juni 1991 was het aantal weer ge
stegen tot 1.379. Het aantal niertrans
plantaties, vorig jaar 437, bedroeg over
de eerste helft van dit jaar 218. Tot en
met juni zijn 622 hoornvliezen getrans
planteerd, terwijl op 30 juni 371 men
sen op de wachtlijst stonden voor deze
ingreep. Verder zijn 6 longtransplanta
ties uitgevoerd (8 wachtenden), 2
transplantaties van de alvleesklier (10),
22 van de lever (22) en 22 harttrans
plantaties (19).
Minder ongelukken
door mini-rotondes
ZWOLLE De verkeerspleintjes die
op provinciale wegen in Overijssel zijn
aangelegd, verhogen de verkeersveilig
heid. Dankzij de aanleg van deze mini-
rotondes is het aantal ongevallen op
kruisingen met 40 procent gedaald. Het
percentage gewonden is met ruim 90
procent afgenomen. Dit blijkt een on
derzoek van de provincie Overijssel
waarvan de resultaten gisteren bekend
zijn gemaakt. De drastische verbetering
van de verkeersveiligheid wordt vooral
bereikt doordat verkeersdeelnemers
door de pleintjes hun snelheid moeten
minderen. Gezien deze gunstige erva
ringen met vier verkeerspleintjes heeft
Overijssel plannen voor meer mini-rot
ondes.
Ook CDA achteruit in opiniepeiling
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Het CDA gaat er bij de
verkiezingen eveneens op achteruit.
De christen-democraten vallen terug
van 54 naar 48 zetels. Het Nipo-onder-
zoek laat echter zien dat de discussie
rond de wao daarop nauwelijks in
vloed heeft gehad. Nagenoeg alle
Nipo-onderzoeken van de afgelopen
drie maanden laten namelijk een te
rugval van ongeveer zes zetels zien. In
het CDA speelt de discussie rond de
wao zich nog uitsluitend buiten de
fractie en het partijbestuur af. Zo
sprak gisteren oud-minister van socia
le zaken Albeda zich tegen de aange
kondigde maatregelen ten aanzien van
de wao uit. Het vooraanstaand CDA-
lid en hoogleraar sociaal-economisch
beleid vindt de maatregelen te hard
omdat ze in zijn ogen onrechtvaardig
zijn voor mensen die terecht aan
spraak maken op de wao-uitkering.
Eerder gaven oud-parlementariër Cor-
nelisse, SER-kroonlid Kolnaar en de
jurist De Haan kritiek op de plannen.
Alle drie CDA-prominenten menen
dat er in wezen sprake is van afschaf
fing van de huidige wao indien het ka
binet de duur van de uitkering koppelt
aan het arbeidsverleden. Albeda spitst
zijn kritiek toe op het feit dat het kabi
net wil ingrijpen in een werknemers
verzekering. De voormalige bewinds
man denkt dat de aanpak van de wao
vooral een zaak is van bedrijven en
bedrijfstakken. De maatregelen van
het kabinet komen volgens Albeda
„wat onbehouwen over". Hij vindt dat
de CDA-fractie niet akkoord kan gaan
met het voorstel.
Moeder en
zoon komen
om in verkeer
VALBURG Op de rijks
weg A15 ter hoogte van Val
burg is in de afgelopen nacht
een personenauto te water
geraakt. Het ongeval kostte
aan een vrouw en haar zoon
tje het leven, zo heeft de
rijkspolitie in Zetten meege
deeld. In de auto zaten een
echtpaar uit Driel met twee
kinderen. De vrouw en haar
8-jarig zoontje verloren het
leven. De bestuurder wist
zichzelf en zijn 4-jarig zoontje
te redden.
Man verdronken
bij Araeland
AMELAND Aan de
Noordzeekust van Ame
land, ter hoogte van Bal-
lum, is gisteren een 44-ja-
rige inwoner van het Frie
se Gytsjerk verdronken.
De man werd al een paar
uur vermist voordat hij
door twee reddingsboten
werd gevonden. Hij was er
zo slecht aan toe dat reani
matie niet meer mocht ba
ten. Volgens de politie
woordvoerder heeft de
man zich waarschijnlijk te
ver in zee gewaagd en is
hij vervolgens meegetrok
ken door de sterke onder
stroom.
Inval Irak
Een
medewerker
van de
ambassade
van Kuwayt
legt de laatste
hand aan het
inrichten van
een expositie
in het
Congres
gebouw in Den
Haag. De
expositie toont
door middel
van zo'n
driehonderd
foto's de
gevolgen van
de Iraakse
inval in
Kuwayt, ruim
een jaar
geleden. De
tentoonstelling
is vandaag en
morgen te
bezichtigen
van 12.00 tot
21.00 uur.
FOTO: ANP
Historica Schenk overleden
AMSTERDAM De Amsterdamse schrijfster en historica dra.
M. G. Schenk is gisternacht op 84-jarige leeftijd in een Amster
dams ziekenhuis overleden.
De historica, in 1936 één van de oprichters van het weekblad
Hervormd Nederland, hield zich al 'vanaf de jaren dertig met
het koningshuis bezig. In 1933 organiseerde ze in Delft een her
denking over Willem de Zwijger. Na de Tweede Wereldoorlog
volgden diverse andere publikaties over het koningshuis. Vorig
jaar verscheen bij de Boekerij in Amsterdam het boek „Een
Eeuw Vorstinnen", over de vier koninginnen Emma, Wilhelmi-
na, Juliana en Beatrix.
Onlangs kwam de historica nog in het nieuws omdat de Europe
se Bibliotheek te Zaltbommel een medio augustus voorziene pu-
blikatie over prins Claus afblies. Het boek zou worden uitgege
ven ter gelegenheid van de 65ste verjaardag van de prins op 6
september. De drukproeven van het boek waren volgens me
vrouw Schenk reeds gecorrigeerd en aan de uitgeverij terugge
stuurd. De schrijfster stelde vorige maand dat het boek niet uit
gegeven zou worden, omdat de uitgever het „niet geschikt acht
te voor het Oranje-publiek". De uitgever, directeur M. Uijtho-
ven, wilde niet op de kwestie ingaan en noemde het een zaak
tussen „uitgever en auteur".
Visuele aantrekkelijkheid
centraal op Plantarium '91
Idoor
ADRIENNE VAN DE NIEUWEGIESSEN
BOSKOOP Op Plantarium
'91, de internationale vakbeurs
voor de boomkwekerij, staat
dit jaar de visuele aantrekke
lijkheid van boomteeltproduk-
ten centraal. De inmiddels ne
gende editie wordt dit jaar van
22 tot en met 25 augustus ge
houden in Boskoop. Minister
P. Bukman van landbouw
opent de beurs.
Planten kunnen voor de con
sument extra aantrekkelijk
zijn door hun bloemen, bessen
of bladkleur. De verkoop van
dergelijke produkten via de
veiling is de laatste tien jaar
enorm toegenomen. Bloemen
veiling Aalsmeer constateerde
over de periode '80 '90 een
omzetstijging van 42 miljoen
gulden. Bij Westland-Berkel
Bloemenveilingen nam de om
zet toe van 220.000 gulden tot
achttien miljoen.
De beurs, die de eerste twee
dagen specifiek voor de vak
bezoeker is bedoeld, krijgt met
zijn twintig buitenlandse deel
nemers uit acht landen een
steeds internationaler karak
ter. Plantarium wil dan ook
het Europese ontmoetingspunt
voor de boomkwekerij wor
den. Honderdzestig Neder
landse kwekerijen presenteren
er zich. Naast lezingen over
onder andere effectief en mi
lieubewust bemesten, wordt op
vrijdag 23 augustus een work
shop gehouden over de Euro
pese milieuwetgeving en hoe
de telers daar op in kunnen
spelen met de eenwording in
zicht.
Particulieren
Op 24 en 25 augustus is de con
sument welkom. Speciaal voor
particulieren presenteren zich
dan vijf hoveniersbedrijven,
die tijdens de beurs een braak
liggend stuk grond zullen om
toveren in een smaakvolle
tuin. Twee bekende auteurs
van tuinboeken, Wim Ouds
hoorn en Minneke Kurpers-
hoek, zullen hun boeken sig
neren en de geëxposeerde
planten zullen buiten de tent
te koop zijn. Het tentoonstel-
lingsxomplex ligt aan de
Hoogeveenseweg in Boskoop,
achter de gebouwen van bus
onderneming West Nederland.
Onveranderde halfjaarwinst
van Koninklijke/Shell
DEN HAAG Koninklijke/Shell heeft in de eerste helft van
dit jaar met 4,55 miljard gulden een nagenoeg gelijk nettoresul
taat geboekt als in de eerste zes maanden van 1990. In de kwar
taalcijfers zijn evenals vorig jaar voorraadverliezen opgenomen;
als die buiten beschouwing worden gelaten daalde de netto-uit
komst op basis van de geschatte actuele aankoopkosten van de
verkopen met 12 procent van ruim 2,4 miljard gulden tot 2,1
miljard gulden. Op die basis steeg de winst in het halfjaar 6.2
miljard gulden.
Vooral onder druk van de chemische sector verminderde het
exploitatieresultaat van de Groep tot 4,4 miljard gulden in het
eerste halfjaar en tot 1,7 miljard gulden in het tweede kwartaal.
De daling kwam door de invloed van de slechte marktprijzen
voor petrochemische produkten. Het exploitatieresultaat kelder
de in het eerste semester van 1 miljard tot 330 miljoen gulden.
In het tweede kwartaal van 500 miljoen tot 40 miljoen gulden.
Het exploitatieresultaat in opsporing en winning van olie en gas
zakte in het halfjaar licht, maar steeg in het verslagkwartaal
met 172 miljoen gulden. Dat kwam voornamelijk door de stijging
van de ruwe-olieprijzen.
De afneming van de spanningen in het gebied van de Perzische
Golf heeft geleid tot vermindering van de schommelingen der
olieprijzen. Of deze relatieve prijsstabiliteit in de tweede helft
van het jaar blijft bestaan, hangt volgens Koninklijke/Shell gro
tendeels af van de omvang van de ruwe-olie-uitvoer uit de
OPEC-landen.
'rb°ePid™Mssel zoekt
1 van basing VOOT
elen. rr
land-ailaire
TurkijöE De provincie
ezetten jgj js naarstig op zoek
?r Yilm$n oplossing voor de
o deze npng van de 2800 ton
sn aang£in*ëd zeefzand dat
n Hnt jivindt op het terrein
Ijyer Recycling in Kam-
ich op iandag voert de provin-
rleg met het Samen-
gverband Twente over
idino pijkheid het zand af te
1Si naar de stortplaats
e stellejshoek in Hengelo,
ïnvallervincie Overijssel is in
Turksejkomen naar aanleiding
arkije n| kort geding dat Meyer
ijke dee^g heeft aangerspan-
>ehnnrdSen BFI- eigenaar van
enoorc^ Zwolle dat verant-
leverenjjjjjj wordt gesteld voor
erkieziiren van uit Zuid-Hol-
het ontjkomstig zeefzand naar
jycling-bedrijf in Kam-
Ui het zand is inmiddels
de bezei naar Zuid-Holland te-
strijd muufd. Omdat diverse
ken ni<? zee^zand die in Kam-
„prden verwerkt moge-
acntoiit het vervuilde zand uit
ie niets0nand zijn besmet wil
r zoud«Recycling dat nog eens
nier Yip op kosten van BFI
op iedeverw*jderd- rechter
op«?tPm^gende week uitspraak.
x [afspraken met de pro-
Zuid-Holland en de an-
jtrokkenen over de af te
se hoeveelheid zand niet
)reeld. rkruisen, wil de provin-
rurkse prijssel nagaan of de be-
igde St2800 ton op Boelders-
kt erorf1 Hengelo kan worden
et voot De Provj"cie no=mt
h aanvaardbare oplos-
it is oj
ook we
OMVANG SCHADE MET SATELLIET VASTGESTELD
Idoor
BEREND VAN DE SANDE
APELDOORN Grote
stukken heide zullen dit
jaar niet tot bloei komen.
Het heidehaantje, een
klein bruin kevertje, heeft
heidegebieden bij Loenen,
Kootwijk, Assel en 't Har
de ernstig aangetast. De
keverplaag betekent voor
imkers een enorme strop.
„Het is hopeloos", zegt
B. Bruins van de Vereni
ging tot bevordering der
Bijenteelt. „De hei is over
al bruin."
De aantasting aan de heidege
bieden is inmiddels op satel
lietfoto's waargenomen. Aan
de hand daarvan kan de om
vang van de schade worden
vastgesteld.
Heide waar regelmatig is ge
graasd of gemaaid ondervindt
minder last van de kevers. De
larve van het heidehaantje eet
juist het merg van de houteri
ge stengels van oudere heide.
De plant verdroogt daardoor,
krijgt een bruine kleur en gaat
dood.
Schadepost
De keverplaag betekent voor
de professionele imkers een
grote schadepost. Juist de ho
ning die afkomstig is van de
heide levert het meeste geld
op. Uit één kast haalt een im
ker zeker 30 pond honing die
ongeveer een tientje per pot
kost. Professionele imkers
hebben meer dan honderd
kasten, waardoor ze tiendui
zenden guldens schade lijden.
„Het wordt helemaal niks",
zegt Bruins, die het imkervak
zelf als hobby bedrijft. „Je
hoeft niets eens meer met je
kasten naar de heide toe te
gaan. Voor professionele im
kers is het catastrofaal".
Het is niet nodig om nu maat
regelen te treffen tegen het
heidehaantje. De heide her
stelt zich vanzelf weer. Op de
nu bruine gebieden zullen
weer jonge planten omhoog
schieten. „Het ziet er één of
twee jaar niet meer uit, maar
dan regenereert het zich van
zelf!', zegt bioloog G. Blanke-
na.
De kever manifesteert zich in
een bepaalde cyclus. Volgens
Blankena is het ongeveer acht
jaar geleden dat zich een der
gelijke plaag heeft voorge
daan. Vorig jaar waren al de
eerste tekenen te zien dat het
heidehaantje weer massaal de
kop op zou steken. Vooral bij
Elspeet was de heide toen al
aangetast. Nu is volgens Blan
kena echt sprake van een
plaag.
De reden waarom het heide
haantje nu weer massaal de
kop opsteekt is niet precies be
kend. Gesuggereerd wordt dat
het te maken zou hebben met
het vroege voorjaar en de dro
ge zomer. De larven kunnen
zich onder deze omstandighe
den goed ontwikkelen in de
humus onder de oude heide
planten.
Meisje ontsnapt aan blikseminslag
HENGELO Een meisje uit Hengelo is gisternacht aan de dood
ontsnapt omdat ze toevallig nog niet thuis was. Rond half een
sloeg de bliksem in in haar slaapkamer op de zolder van de ou
derlijke woning. De bliksem trof de stereo-installatie, een luid
sprekerbox spatte letterlijk uit elkaar. Het meisje bevond zich op
een examenfeest.
'urkije,
•van is
zetten
net hel
fsadïCHT - De ramm?
'rijd te®1
een ai®
teen tekort aan 6.000 a
gezinsverzorgsters in
2000 is aan de
1 EG elchtige kant. Het
'„„„„dp ligt jaarlijks rond
1000 en het opvangen
'an wordt al steeds
ijker. Bovendien
de vraag om hulp,
een forse uitbrei-
van het aantal werk-
irs nodig is. In de
stad, maar ook el-
groeien de wachtlij-
nu al door gebrek
iersoneel.
Landelijke Vereniging
Thuiszorg (gezinsverzor-
|n kruiswerk) zegt dit in
iactie op een studie van
ilburgse Instituut voor
1 Wetenschappelijk On-
ek IVA. Het IVA heeft
D 5dag rapport uitgebracht
M let ministerie van WVC
de arbeidsmarkt in de
[ctor.
v A vindt de vooruitzich-
bor het kruiswerk beter
dan die voor de gezinsverzor
ging. De LVT is het daar niet
mee eens. Volgens haar wordt
het ook in de wijkverpleging
en vooral in de kraamzorg
steeds moeilijker om voldoen
de personeel aan te trekken.
Wel gaat het hier om kleinere
aantallen.
Volgens de onderzoekers kan
het stimuleren van herintre
ding een oplossing bieden. De
LVT zegt dat ze daar al veel
aan doet, maar dat ze het opti
misme van de onderzoekers
niet deelt. Vrijwel elke be
drijfstak met tekorten aan
werknemers richt zich op deze
groep.
De concurrentie van andere
werkgevers is groot, aldus de
LVT. Ze herinnert eraan dat
ze de overheid er al verschil
lende keren op heeft gewezen
dat de salarisachterstanden in
de thuiszorg een nadelige in
vloed hebben op de werf
kracht van deze sector. Ze
vreest dat de kwaliteit van de
zorg, zowel in de gezinsverzor
ging als in het kruiswerk, on
der steeds zwaardere druk zal
komen te staan door de pro
blemen op de arbeidsmarkt.
Ballon-
fiësta
Lucht
ballonnen
maken zich op
om het
luchtruim te
kiezen. De
ballonnen
maken deel uit
van de 9e
Internationale
Ballonfiësta in
Barneveld die
tot en met
morgen duurt.
Bij de opening
van het festijn
gingen er
enkele
speciale
ballonnen de
lucht, zoals
een kerstman,
een Japans
bouwwerk en
een 32 meter
hoog bierglas.
FOTO: ANP
fstein, I I
Ve,aMie maanden cel
,khz<)r 'treinkaper'
NINGEN De recht-
in Groningen heeft giste-
le 31-jarige A. van V. uit
Henni'J1 weêens bedreiging en
irrechtelijke vrijheidsbe-
ig veroordeeld tot drie
Iden voorwaardelijke ge-
lenisstraf. De man moet
t. is 210 uur onbetaalde ar-
s, een ifverrichten.
srland j
j, d. hdv. heeft op 26 januari de
J van Delfzijl naar Gro
en gekaapt. Zowel de ma-
,ne) st als de conducteur wer-
Romeffloor Van V., die onder in-
0' d was, met een mes be-
ido) P- F)e act*e van de man
I na een kwartier door
jspeciaal geformeerd poli
sh lm beëindigd.
UTRECHT Een 21-jari-
ge man uit Nijmegen heeft
gisteren bekend dat hij
twee jaar geleden restau
rateur Gerard Fagel in
zijn slaapkamer heeft
doodgeschoten tijdens een
inbraak.
Met een 23-jarige plaatsgenoot
klom de man op 9 juni 1989 de
slaapkamer binnen via de ser
redak van het restaurant De
Hoefslag in Bosch en Duin.
Fagel zou zijn gewekt en werd
na een schrikreactie van de
inbrekers neergeschoten. Voor
justitie staat nog niet vast, dat
daadwerkelijk iets is meegeno
men. Een ontdekte diefstal
van juwelen uit een vitrine
kan ook later gepleegd zijn
door anderen, aldus justitie.
De verhoren van de verdach
ten zijn nog in volle gang. Jus
titie zegt sluit niet uit dat er
nog andere verdachten wor
den aangehouden, die bij de
fatale inbraak betrokken zijn.
Aan de verklaring van Fagels
vriendin wordt nu minder
waarde meer gehecht dan
voorheen. Zij meende uit de
mond van één van de inslui
pers gehoord te hebben: 'Ik
kom je vermoorden'. Het was
voor het veertig man tellende
rechercheteam reden om aan
vankelijk aan een afrekening
te denken. „Het valt inder
daad niet met elkaar te rij
men", aldus officier van justi
tie P. van der Molen desge
vraagd. Eén van de verdach
ten heeft verklaard, dat er ge
zegd is: „Dit is een overval", al
dan niet in paniek. De tenlas
telegging is 'doodslag' of 'po
ging diefstal met geweld met
dodelijk gevolg'.
De huiszoeking bij de twee
verdachten heeft niets opgele
verd. Van het wapen, waaruit
het dodelijk schot op de res-
taurauteur werd gelost, ont
breekt nog elk spoor.
Het recherchebijstandsteam in
de zaak-Fagel werd in septem
ber 1989 ontbonden. Twee re
chercheurs werkten vanuit
Zeist door. Volgens justitie is
het succes voor een groot deel
aan de twee te danken. De op
lossing van de zaak kwam
rond de jaarwisseling in zicht,
toen de Zeister politie werd
getipt door derden.
Volgens de leider van het toen
opnieuw opgerichte recherche
bijstandsteam, majoor W. Raa,
kan uit 'recherche-taktische
redenen' niet verteld worden,
welke informatie de politie
kreeg. „We zaten in elk geval
op dat moment op het goede
spoor. Het was een kwestie
van de informatie met elkaar
in verband brengen, van een
gouden tip was geen sprake".
De twee rechercheurs kregen
op 25 mei van dit jaar verster
king van vijftien man.
In Soest werd op 18 maart
1989 uit een auto gereedschap
gestolen, waarvan later een
deel zo'n 800 meter vanaf het
restaurant is teruggevonden.
Ook vond de politie een jack
en een handschoen, waarin de
afdruk van een handpalm zat.
Op het gereedschap zaten vin
gerafdrukken. Pas begin dit
jaar werden ze herkend door
het nieuwe Havank-computer-
systeem, waarin tienduizenden
vingerafdrukken zijn opgesla
gen. Via recherche kwam de
politie op het spoor van de
kompaan van de insluiper, die
voor een andere inbraak vast
zat in Vught. De afdruk in de
handschoen kwam overeen
met die van de verdachte.
Dinsdag werden beide man
nen aangehouden.
AIAAE HÊT IS VocRA- Vt
VoCHTÏSHflP VVAAR
IK SI-fCHT TEGÊN KAN
Wilhelm II blijft in Doorn begraven
DOORN De laatste Duitse keizer Wilhelm II blijft in Neder
land begraven. Zijn voorouders, Friedrich Wilhelm I en Frie-
drich II, keren terug naar hun oorspronkelijke vaderland Bran
denburg (bij Berlijn) om daar te worden herbegraven.
De Duitse hereniging maakt herbegraven mogelijk. Wilhelm II,
die na de Eerste Wereldoorlog naar Doorn vluchtte, heeft in zijn
testament laten vastleggen dat hij pas in Duitsland wilde worden
begraven wanneer daar weer een keizer aan de macht was. Wil-
helms kleinzoon prins Louis Ferdinand von Hohenzollern heeft
verklaard aan die laatste wilsbeschikking te willen vasthouden.
Wilhelm II vestigde zich 9 november 1918 vrijwillig in het neu
trale Nederland om de voorwaarden voor een wapenstilstand
voor zijn land zo gunstig mogelijk te laten uitvallen. Hij stierf op
4 juni 1941 op 82-jarige leeftijd in zijn woonplaats Doorn. Hij ligt
in een mausoleum, waarvan hij zelf zei dat het een tijdelijk, pro
visorisch graf was.
