J]
Hannah Arendt op de bres voor vrijheid
1
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
COMMENTAAR
im
Financiële steun voor
principiële ondernemingen
Theologen slaags over oproepen van geesten
Christelijke nederzetting krabbelt op uit dal
ïfl
ïl
£eidéc(2ou4a/rit
GeidóeSouocmt
DONDERDAG 8 AUGUSTUS 19
idó
Anglicaanse Kerk niet blij
met gebed 'Onze Moeder'
LONDEN De Anglicaanse Kerk is niet blij
met een nieuw liturgisch gebedenboek, waarin
het 'Onze Vader' is omgevormd tot een gebed
waarin God niet alleen als Vader, maar ook als
Moeder wordt aangesproken. In een verklaring
spreekt de Kerk tegen als zou ze dit gebed offi
cieel willen invoeren. Het gebedenboek is niet
op verzoek van de Kerk gemaakt, aldus de ver
klaring. Evenmin zijn officiële kerkelijke orga
nen geconsulteerd. De verklaring benadrukt
dat dergelijke veranderingen alleen kunnen
worden doorgevoerd na een besluit hiertoe van
de Anglicaanse synode. Het omstreden gebe
denboek wordt uitgegeven door het Genoot
schap voor de Bevordering van de Christelijke
Kennis Dit genootschap wil christelijke gebe
den ontdoen van 'seksistische' gedachten. En
kele parochies gaan de uitgave binnenkort ge
bruiken.
Het slechtste werk
wordt altijd gedaan
met de beste
voornemens.
Duitse bisschop stuurt
hoofdredacteur de laan uit
AUGSBURG Bisschop Josef Stimpfle van
Augsburg heeft de hoofdredacteur van het bis
domblad, pater Gerhard Eberts (53), ontslagen
wegens „gebrek aan overeenstemming over
het redactionele beleid". Het ontslag gaat per
31 oktober in, maar de alom gerespecteerde pa-
ter-journalist is met onmiddellijke ingang op
vakantie gestuurd. Eberts, die vier jaar bij het
Ulrichblatt heeft gewerkt, wilde dat het blad
niet alleen een spreekbuis van de bisschop,
maar ook een forum voor het bisdom zou zijn.
In mei had hij in een gesprek met mgr. Stimp
fle geprotesteerd tegen diens pogingen om van
het bisdomblad een mededelingenblad te ma
ken. Kritiek had Eberts ook gekregen op het
artikel ter gelegenheid van de zeventigste ver
jaardag van de progressieve moraaltheoloog
Franz Böckle, die kortgeleden is overleden.
RK Kerk: annulering huwelijk
met drugsverslaafde mogelijk
VATICAANSTAD Een onder invloed van drugs gesloten
rooms-katholiek huwelijk kan worden geannuleerd. Dat heeft
de Romeinse Rota, de beroepsinstantie in rk rechtszaken, be
paald, zo blijkt uit het jaarverslag. Vorig jaar heeft de Rota een
huwelijk geannuleerd waarvan een partner ten tijde van de hu
welijkssluiting aantoonbaar verslaafd aan drugs was. In 1989
had de Rota al duurzame verslaving in het algemeen als een
grond voor ontbinding van een rk huwelijk genoemd.
Het besluit van de Rota is gebaseerd op canon 1095 van het ker
krecht van de RK Kerk, waarin gesproken wordt over degenen
die „onbekwaam tot het sluiten van een huwelijk zijn".
In het onderhavige geval ging het om een zwangere vrouw die
ten tijde van de huwelijkssluiting verslaafd was. Op advies van
een arts had ze besloten te trouwen.
De Rota maakt onderscheid tussen duurzame verslaafden en de
genen die af en toe drugs gebruiken. In 1988 werd een verzoek
afgewezen een huwelijk te ontbinden waarvan een van de part
ners af en toe drugs gebruikte.
il vi
APELDOORN Indien
de Nederlandse Bank
haar zegen erover uit
spreekt, gaat binnenkort
de reformatorische parti
cipatiemaatschappij ReVe-
nÜ van start. De maat
schappij wil ondernemin
gen steunen die in hun
bedrijfsvoering rekening
houden met protestantse
principes zoals de zon
dagsrust. Tegelijk krijgen
particulieren uit de 'gere
formeerde gezindte' de
kans hun geld 'verant
woord' te beleggen.
ReVenU gaat volgens vice-
voorzitter L.J. Ruijgrok kapi
taal steken in nieuwe bedrij
ven van reformatorische huize
of bedrijven die willen uitbrei
den. Wanneer een bedrijf vol
doende levensvatbaar is, of via
de normale kanalen aan kapi
taal kan komen, trekt de parti
cipatiemaatschappij zich weer
De noodzaak voor een refor
matorische maatschappij ligt
met name in de open Europese
grenzen na 1992. Ruijgrok ver
wacht dan een sterke stijging
van de concurrentie op de in
ternationale markt. Vooral be
drijven die zich uit overtuiging
bepaalde beperkingen opleg
gen - met name de zondagsrust
- kunnen in een ongunstige
positie worden gebracht.
Binnen de protestantse zaken
wereld komen steeds vaker
geluiden binnen dat banken
minder snel kapitaal lenen aan
dergelijke bedrijven, aldus
Ruijgrok. Hoe groot het refor
matorische aandeel in bedrij
vig Nederland is, kan Ruijrok
niet zeggen.
De nieuwe maatschappij heeft
als grondslag de bijbel en de
reformatorische belijdenisge
schriften en verlangt van te
steunen bedrijven hetzelfde.
Behalve op het principiële
vlak, worden kandidaat-on
dernemingen uitvoerig aan de
tand gevoeld op het gebied
van zakelijke betrouwbaar
heid. „We gaan geen avontu
ren aan".
ReVenU wil met een startka
pitaal van f 1 miljoen begin
nen. Dat geld is helemaal door
particulieren bijeen gebracht.
Men kan voor 1000 per inleg
aandelen kopen in ReVenU.
Ruijgrok verwacht een "rede
lijk" rendement voor de inves
teerders. "We steunen op deze
manier niet alleen christelijke
bedrijven, maar bieden tege
lijk de mogelijkheid om spaar
geld verantwoord te beleg
gen".
Ruijgrok heeft weinig vertrou
wen in de bankwereld, die
volgens hem overal in inves
teert, "als het maar geld ople
vert". Indien ReVenU een
succes wordt, sluit Ruijgrok de
vorming van een reformatori
sche bank of een dito beleg
gingsfonds niet uit.
GENEVE Raymond
Fung, secretaris voor
evangelisatie van de We
reldraad van Kerken,
heeft de Koreaanse theo
loge prof. Chung Hyun-
Kyung verregaande nala
tigheid verweten bij het
oproepen van geesten tij
dens haar presentatie op
de assemblee van de We
reldraad, eerder dit jaar in
Canberra.
Chung, die in Canberra veel
lof maar ook veel kritiek
kreeg, behandelde het vraag
stuk van de verhouding tussen
de Heilige Geest en de geesten
op zeer slordige wijze, aldus
Fung in de Informatiebrief
van de Wereldraad over evan
gelisatie. Dat wekte de indruk
dat zij of naïef of cynisch met
het vraagstuk omsprong.
„Meende zij het serieus toen ze
de vloer van de conferentiehal
heilige grond noemde en ver
volgens de geesten opriep van
mensen die op tragische wijze
zijn gestorven," vraagt Fung,
een baptist uit Hongkong, zich
af. Het waren niet alleen de
Orthodoxe Kerken die aan
stoot aan haar voordracht na-
Geesten roep je niet op tijdens
een bijeenkomst waar duizen
den onbekenden aanwezig
zijn. Dat doe je ook niet bin
nen het tijdsbestek van 45 mi
nuten. „Wat gebeurt er als ze
komen? Wij kunnen ons bij
lange na niet voorstellen wat
de gruwelijke aanwezigheid
inhoudt van 'de geest van jo
den die in gaskamers zijn ver
moord' of van 'mensen die in
Hirosjima zijn omgekomen'.
Het gebed had niet moeten lui
den: 'kom, gij geesten' maar
'blijf weg, geesten. Maar kom.
Heilige Geest'.
Misschien heeft Chung die
geesten niet echt willen oproe
pen. Misschien wilde ze alleen
maar op een andere wijze over
dingen uit het verleden spre
ken, zoals „de geest van de
lange mars" of „de geest van
Duinkerken".
De affaire is vooral afgeschil
derd als een controverse tus
sen een theologe uit de Derde
Wereld en de orthodoxie. Dat
is niet terecht. Andere Korea-
nen en mensen uit Zuidoost-
Azië hadden eveneens kritiek,
aldus Fung.
De discussie was verder niet
gebaat bij de beschuldiging
van syncretisme (vermenging
van religies) door de ortho
doxen, alsof die met hun ver
menging van kerk en staat
daartoe het recht hebben. Ook
de opmerking van secretaris
generaal dr. Emilio Castro dat
het ging om het recht van
Chung om het evangelie op
een Koreaanse manier te ver
kondigen, hielp geen steek, zo
schrijft Fung.
Het debat over de rede van
Chung onthulde wel veel over
de wijze waarop binnen de
Wereldraad de kerken met el
kaar omgaan. Ze hebben te
weinig onderling vertrouwen
om samen theologie te bedrij-
NES AMMIM De christelij
ke nederzetting Nes Ammim
in Israël moet op zoek naar
een nieuwe predikant. De ge
reformeerde predikant Sjoerd
Haagsma stopt per 27 oktober
nu zijn vijfjarig werkcontract
is afgelopen. De uit Urk af
komstige predikant verlaat Is
raël na een vijf jaar durend
verblijf. Deze periode is niet
de gemakkelijkste geweest.
Economische neergang en een
gebrek aan mensen hebben
Nes Ammim in een dal ge
bracht, waaruit het op dit mo
ment langzaam opkrabbelt.
Nes Ammim werd medio jaren
'80 geteisterd door theologi
sche conflicten. Centraal stond
daarin de volgens Haagsma
"evangelicale benadering van
het joodse volk", waarmee het
dorp zich niet wilde identifice
ren. De in de jaren '60 opge
richte nederzetting, die model
moest staan voor de solidari
teit van de christelijke kerk
met Israël, wist deze moeilijk
heden op te lossen, zij het dat
enkele kaderleden de neder
zetting verlieten.
De daarop volgende Pale
stijnse intifadah zorgde voor
een economische terugslag.
Het hotel, een van de activitei
ten van Nes Ammim, boekte
aanmerkelijk minder gasten
door het wegblijven van toe
risten.
De Golfoorlog zorgde vorig
jaar voor een nieuwe klap. Be
woners van de nederzetting
verlieten Israël, toeristen ble
ven weg en de andere econo
mische activiteiten - onder an
dere een rozenkwekerij en een
trappenfabriek - boekten be
scheiden resultaten. Begin dit
jaar startte Nes Ammim, dat
o. a. wordt gesteund door de
Gereformeerde Kerken, de
Nederlandse Hervormde Kerk
en de Christelijke Gerefor
meerde Kerken, een groot
scheepse publiciteitscampagne.
Naar het zich laat aanzien
boekt deze campagne succes.
Er vertrekken binnenkort on
geveer 25 nieuwe bewoners
naar Nes Ammim. Bewoners
van Nes Ammim kunnen een
of meer jaren tegen kost en in
woning op de nederzetting ac
tief zijn. Volgens J. In 't Veld
van de Stichting Nes Ammim
in Amersfoort wordt verder de
efficiëntie van de bedrijfsvoe
ring op de nederzetting ver
hoogd.
De filosofe en schrijfster
Hannah Arendt (1906-
1975) heeft als geen ander
geprobeerd de grote span
ningen van deze eeuw be
spreekbaar te maken. Zij
beschrijft hoe sinds het
einde van de vorige eeuw
politiek antisemitisme en
sociale discriminatie hand
in hand gaan. Haar werk
staat in het teken van
haar credo 'Vrijheid is het
bestaansrecht van poli
tiek'.
Totalitaire regimes streven
naar totale onderwerping van
de mens. Dit streven wordt ge
honoreerd als de terreur vrij
heid en pluraliteit uitschakelt
en het menselijk handelen
wordt teruggebracht tot vooraf
bepaalde reacties. Zij gaat er
van uit dat totalitaire regimes
altijd en overal kunnen ont
staan. Zij meent dat de Griek
se filosoof uit de klassieke
Oudheid, Plato, het politieke
denken al op het verkeerde
been heeft gezet.
Willem Barthold Prins heeft
het werk van de filosofe in
zijn proefschrift 'Op de bres
voor vrijheid en pluraliteit'
nader geanalyseerd. Hij be
schrijft systematisch de ont
wikkelingen in het denken
van de filosofe-schrijfster.
Vooral boeiend is het gedeelte
waarin Arendts standpunt
over de politieke structuur
van een thuisland voor joden
aan de orde komt, vooral om
dat ze daarin ontwikkelingen
in de verre toekomst al heeft
voorzien. Zij stelt de politieke
bewustwording van joden
waar ook ter wereld centraal.
Haar standpunten hebben in
haar tijd in zionistische krin
gen weinig invloed gehad. Zij
staat meer aan de kant van
Martin Buber. Zij stelt onder
meer dat het joodse volk een
Europees volk is, dat evenveel
aan het wel en wee van Euro
pa heeft bijgedragen als ieder
ander volk. Daarom moet bin
nen de eigen gelederen de me
ning bestreden worden dat de
joden sinds mensenheugenis
slechts offer en object van de
geschiedenis zijn geweest. Als
Europeanen dienen de joden
een bijdrage te leveren aan de
strijd tegen het nationaal soci
alisme. Hannah Arendts waar
dering voor waardigheid tot
iedere prijs van de joden gaat
vergezeld van een ernstige
waarschuwing. Zij vreest dat
deze waardigheid zal leiden tot
overschatting, waarin de joden
in Palestina desnoods bereid
zijn de hele wereld te weer
staan. „De toonzetting van
deze waarschuwing beweegt
Hannah Arendt foto: ap
zich tussen een bezorgde her- in vernietiging, ditmaal van de
innering aan het tragische joodse staat in Palestina, tot de
verleden van de joden en de mogelijkheden behoort,"
angst voor een toekomst waar- schrijft W.B. Prins. Zij wil Pa
lestina beschouwen als een ge
bied waar Europese joden zich
kunnen vestigen. Met andere
woorden: de politiek ten op
zichte van Palestina maakt
deel uit van een gezamenlijke
politiek van het Europese Jo
dendom. Dat betekent echter
niet dat de politiek ten opzich
te van Palestina de gezamen
lijke joodse politiek kan en
mag beheersen. Antisemistis-
me, zo stelt Arendt, is een in
ternationaal verschijnsel. Er
bestaat daarom volgens haar
geen oplossing voor het joodse
vraagstuk in een afzonderlijk
land, ook niet in Palestina.
Eichmann
In de periode van 1942 tot 1950
heeft de opbouw van een joods
tehuis die joden in Palestina
tot stand brachten haar voort
durend bezig gehouden. Uit
eindelijk draait het voor
Arendt om de politieke keuze
voor een federatieve structuur
in het Midden Oosten. Dat is
nooit serieus in overweging
genomen. „Haar vrees voor
het alternatief is niet onge
grond gebleken," concludeert
W. B. Prins aan het slot van
zijn hoofstuk over Hannah
Arendt en haar afstand van de
joodse traditie. Dat hoofstuk is
een voorbereiding op een be
schouwing over Hannah
Arendts artikelen over de
zaak Eichmann. In haar ver
slagen, later gebundeld in
199
De Vaticaanse staatssecretaris mgr. Jean-Louis Tauran (midden) brengt momenteel op verzoek
van de paus een bezoek aan Joegoslavië om te bezien of hij een bemiddelende rol kan vervullen in
het conflict tussen de deelrepublieken. Tauran had gisteren een ontmoeting met de orthodoxe Ser
vische patriarch Pavle (rechts).
Record aantal
aanmeldingen bij
Evangelische
Hogeschool
AMERSFOORT De Evan-
gelische Hogeschool in Amers
foort lijkt weinig hinder meer
te ondervinden van de conflic
ten die de school vorig jaar
hebben geteisterd. Voor het
vijftiende seizoen dat de Evan
gelische Hogeschool ingaat,
hebben zich 95 eerstejaars stu
denten aangemeld. Dat is een
record voor de school, die vo
rig jaar 85 nieuwe studenten
kreeg. Het afgelopen school
jaar werd de school door een
op het scherpst van de snede
uitgevochten conflict geteis
terd, waarbij het voortbestaan
van de door reformatorische
christenen opgerichte instel
ling aan een zijden draad hing.
Na het opstappen van het oude
bestuur van de Evangelische
Hogeschool, werd de school
voortgezet in een afgeslankte
vorm. D,e afdeling Cultuurwe
tenschappen werd opgeheven,
en de opleiding Geschiedenis
overgeheveld naar De Driestar
in Gouda. Directeur R.P. Plat-
tèl denkt dat de toegenomen
belangstelling voor de EH te
maken heeft met de conflicten
van het afgelopen jaar. "We
zijn toen veel in het nieuws
geweest. Misschien dat daar
door meer mensen op ons be
staan zijn gewezen".
terd
Nieuwe hoop
als p
gratis
BERICHTEN uit het Midden-Oosten als zouden de rest meldd
de westerse gijzelaars in Libanon nu spoedig worden vdat er
laten hebben al te vaak gecirculeerd om meteen te w< 'e. d'e
geloofd. De families hebben op de pijnlijkste manier ge y0jge
dat dit soort meldingen, meestal vergezeld van foto's, je hij i
uitmaakt van de tactiek van de ontvoerders, die op diej legit
nier hun macht over hun weerloze prooi duidelijk vituées
maken. emin
;n bin
t j ouwd<
V ER WANTEN of de Amerikaanse en Britse regerijfte ter
weigeren daarom al te hoge verwachtingen te koestera
andermaal is gemeld dat nog deze week twee gijzelaars
Amerikaan en een Brit, zullen worden vrijgelaten. Voi
dereen zijn er grenzen aan de desillusies die men kan
werken. Toch lijkt het nieuws dit keer geloofwaardige
Iraanse krant Teheran Times, die het nieuws bekendma
geldt als een betrouwbare bron die in het verleden m<
correct is geweest in berichtgeving over de gijzelaars. IL
echter vooral de aankondiging van de Islamitische
een van de deknamen waaronder de Hezbollah in 1
non opereert dat zij een 'speciale gezant' zal sturen i
VN-secretaris-generaal Perez de Cuellar, die de hoop ojl
gunstige ontknoping voor ten minste enkele betrokkf
wettigt. Ook nu er, na de door de Jihad genoemde terj
nog geen officieel contact is opgenomen met de VN.
De Amerikaanse regering heeft er altijd op gespecuï°r
dat de gijzelaars worden vrijgelaten, zodra zij hun politietHL—
psychologisch belang voor de ontvoerders hebben verl^'p^I
Washington was er zich echter van bewust dat daaij zjjn
eerst ontwikkelingen op gang moesten komen, die de in^ wj
se zouden doorbreken. De plannen voor een vredesconfq jaar
tie in het Midden-Oosten lijken daarin te voorzien. Wasljten
ton kan de Arabische wereld geen concrete beloften doeibp Zi
de conferentie iets zal opleveren, maar kennelijk zijn oo|een
hardste radicalen in Libanon, Iran en Syrië ervan overlLen^
dat Bush en Baker het menen als zij zeggen dat zij IsraëLzj^e
der druk zullen zetten om concessies te doen.
WASHINGTON wordt tezelfdertijd een flink stuk geholcieel
door het Israëlische aanbod een aantal Arabische gevafn) g:
nen vrij te laten in ruil voor vermiste Israëlische soldat^.
Libanon. Jeruzalem weigert een eventuele ruil in verbai^ens
brengen met de westerse gijzelaars, maar de Hezbollah hkabin
vrijlating van zijn in Israël gevangen leden als eerste vteerde
waarde gesteld voor een deal met de VS. Vooral de vrijH de bl
van de in 1989 door het Israëlische leger gekidnapte ten?J;
Obeid door Israël beschouwd als de belangrijkste He^r^g'f
lah-leider in Zuid-Libanon zou voor een doorbraak \ht va
nen zorgen. handl
van 2
Een oplossing van de al sinds 1985 slepende gijzelaarsqan y,
zou ook een nieuwe bevestiging zijn dat de Iraanse presi<
Rafsanjani zijn positie verder heeft versterkt tegenovel
hardliners rond de voormalige minister van binnenlands^g0j
ken Mohtashemi, de oprichter van de Hezbollah. Rafsar
maakt daarbij maximaal gebruik van de internationale Q0J
ning die zijn opstelling in de Golfoorlog heeft gecreëerd,
ook op binnenlands vlak zijn beleid door te drijven. Ant0ll]
zijds zou het einde van de gijzelingen ook een verheuge
aanwijzing zijn dat Libanon stapje voor stapje de diepe dor
ternis van vijftien jaar burgeroorlog achter zich laat. K(
VOOR AP-correspondent Terry Anderson al gegij^^
sinds 1 maart 1985 John McCarthy, Terry Waite, 1eng
Sutherland'en de andere gijzelaars en hun familie zÖntemb
politieke verschuivingen echter volkomen bijzaak. Voor
telt maar één ding: dat er zo snel mogelijk een einde k"trQie
aan hun onmenselijke gevangenschap. Hopelijk is er dit ^rner
geen sprake van valse verwachtingen.
D) v
~<mar
ters
pn te
de a
Ivisse
gens
ierij
r de
„Eichmann in t Jerusalem. A
Report on the Banality of
Evil", (Een verslag over de ba
naliteit van het kwaad) distan
tieert de schrijfster zich ook
nu weer van de traditionele
zienswijzen. „In de kritische
manier waarop zij verslag
doet, herkennen we de kritiek
die zij al in de jaren veertig op
de nationalistische versie van
het zionisme heeft geuit," al
dus Prins. Religieuze joden
haat dient volgens de schrijf
ster onderscheiden te worden
van het moderne anti-semitis-
me dat verweven is met de so
ciale en de politieke rol die de
joden in de niet-joodse samen
leving hebben gespeeld. Han
nah Arendt concludeert dat de
rechtbank in Jeruzalem niet in
staat is de vernietiging van de
joden te doorgronden. Die con
clusie is gebaseerd op haar in
terpretatie van totalitaire
overheersing, de visie die ten
grondslag ligt aan haar filoso
fie.
Prins' proefschrift wekt
nieuwsgierigheid naar het le
ven en werken van deze filo
sofe verder op. 'Op de bres
voor vrijheid en pluraliteit' is
een helder betoog over een fi
losofe die ten onrechte in de
vergetelheid is geraakt.
N.a.v. W.B. Prins: Op de bres
voor vrijheid en pluraliteit.
VU Uitgeverij, Amsterdam;
Prijs 45,-.
Kantoor:
Telefoon:
Telefax:
Postadres
Westerpers bv (maakt deel uit v
Apothekersdijk 34, Leiden,
071 - 122 244
071 - 134 941
Postbus 112300 AA Leiden
Hoofdkantoor Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon 070-3190 933
Telefax: 070-3906 717
Postadres: Postbus 9. 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J Leune
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Chef-redacteur: G - J. Onvlee.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808;
n Koot
de
Inen 1
I extr;
gen z
dwerl
ist w
4 046 Of 071 - 144 047): R Kleijn (chef), M
Ro|rdvu.
j plan
Sport Leiden e.o. (tel. 071 - 144 049): K
in Herpen (chef). F, Buurman,
n Kesteren.
Stadsredactie Leiden (tel. 071 -1
drs. J. van Zeijl.
jnte tt
de kc
ks, a
dnekl
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815) gen
A. van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A van Holstein, vis.
E. Huisman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K Veraartiy00rs
Sport algemeen (tel. 070 - 3190 826): F. Werkman (chef), P Alleblas, D. DijkhuizJweer
D. Kiers, R. Langeveld, drs. H.-F. Ruijl. |n d<
Kunst/rtv (tel 070 - 3190 834) G. Ansems (coordinator), B Jansma. H Piët. grijks
Geestelijk leven (tel 070 - 3190 835) L. Kooistra. drs. P van Velthoven. e vis
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse ove
hnen
Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch Bels (chef), A. de Bruijn, W. Diekstra. L. Henn>| mjn
Hermans, J. Hofmeester, C. de Kier, H. Nieuwmans, H. Schneider
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de d
- de parlementaire redactie
dactioneel samenwerkingsverband
België. De algemene
lië. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs K. Swiers en M. van c
i. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hoi/t (chef), H Bijleveld, D. H
P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees.
landse persbureaus;
S. Akkerman (Praag).
Tunis). A. Courant (Athene
pstad). drs. A. Heering (Rc
H. Kuitert (Nieuw Delhi),
drs. R. Vunderink (Moskc
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
de volgende correspondenten in het buitenland: S. Akkerman (Praag).
r, jrant (Athene).
(Rome
Wijland (Belgrado)
Bergh (Peking).
(Johannesburg),
n Huët (Parijs), M. de Koninck (Washington),
idenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen),
W. Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G.
F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid v
publicatierechten van The Times
M de Cocq.
t uit
e G(
rdt g
hef
nmis:
vissi
ren.
lichte
koms
ge ns
d dit
len v
et wc
ASf
n 08.30 tot 17.00 uur.
n 18.00 tot 19.00 uur. op z
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248 op ma.t/mv
15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 25,70
per kwartaal 76,60
per jaar 294,30
Bij betaling per acceptgirokaart:
per kwartaal 78,60
per jaar 299,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
Ontmoeting met patriarch