Komt Bush zaken doen met
Jeltsin of met Gorbatsjov?
Ie Klerk: geen
van donaties
„Blijvende bezetting
van Jeruzalem kan niet"
VS overwegen toelating
van seropositieven
Politieke oplossing
crisis in Kroatië
nog niet in zicht
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB".
JAN VAN RIEBEECK IN ZUID-AFRIKA Peru: onderwijs
i istidaeGommil
BINNENLAND BUITENLAND
WOENSDAG 31 JULI 1991
4aans koningspaar
irikt van bom
tem C
SEBASTIAN Dicht bij het
koning Juan Carlos en ko-
i Sofia verblijven is gister-
een bom ontploft. Er vielen
slachtoffers. Explosievendes-
ligen onderzoeken of de ont-
is veroorzaakt door een
„up
born was erg klein en veroor-
te nauwelijks schade. Hij gaf
een enorme knal en er ontstond
flinke rookwolk", aldus de ra-
Naar schatting 10.000 mensen
*lc onstreerden gisteravond vreed-
3 i in San Sebastian tegen het be-
van het koninklijk paar aan
;enland.
Freek de Jonge ijvert
voor Curacao's park
WILLEMSTAD Op initiatief van Freek de Jonge, die op tour
nee is in de Antillen, is een fonds opgericht ten behoeve van het
Christoffelpark op Curasao. De Nederlandse cabaretier heeft het
grootste deel van zijn verdiensten van zijn huidige tournee, ruim
tienduizend gulden, gestort in het fonds, waarmee in eerste instan
tie terreinen rond het Christoffelpark zullen worden aangekocht.
Dit gebied zal dienen als bufferzone ter bescherming van het na
tuurreservaat en moeten voorkomen dat bepaalde diersoorten uit
sterven. In Nederland zal Freek de Jonge ook gelden trachten in
te zamelen voor het Cura?aose natuurreservaat, dat is genoemd
naar Christoffel Columbus. Het is zijn bedoeling hiervoor „enkele
bakende Nederlanders" te benaderen. „Wij moeten in 1992, als de
500-jarige herdenking plaats heeft van de ontdekking van Ameri
ka door Columbus, voldoende gelden hebben ingezameld om door
de aankoop van terreinen het Christoffelpark te kunnen uitbrei
den, zei Freek de Jonge. „Curasao moet worden beschermd tegen
de totale afbraak zoals wij die in Europa kennen".
WASHINGTON De Amerikaanse
regering zal waarschijnlijk binnen
kort instemmen met een voorstel om
mensen met Aids of dragers van het
Aids-virus toe te laten tot de Vere
nigde Staten. Ze zullen echter niet in
aanmerking komen voor een perma
nente verblijfsvergunning. Acceptatie
heeft minister van gezondheid Luis
Sullivan geprobeerd om Aids, vijf an
dere seksueel overdraagbare aandoe
ningen en lepra afgevoerd te krijgen
van de lijst met ziektes die aanleiding
zijn om vreemdelingen de toegang tot
het land te weigeren. Alleen tubercu
lose zou dan nog op de lijst zijn over-
het voorstel zou een eind maken gebleven. Het voornemen van Sulli-
zeven maanden spelend con
flict tussen het ministerie van justitie
en het ministerie van gezondheid
over de toelating van AIDS-patienten
en met HIV besmette personen, bij
voorbeeld voor het bijwonen van een
conferentie over Aids. In januari
van bracht echter een golf van pro
test teweeg uit conservatieve hoek.
Een woordvoerster van de Aids-ac-
tiereaad heeft de versoepeling van
het toelatingsbeleid zoals die in voor
bereiding is reeds onacceptabel ge
noemd.
Honderden
Indiërs
verdronken
MOHAD Meer dan 500
mensen zijn gisteren mogelijk
omgekomen bij de overstro
ming van het Westindiase
dorp Mohad in de deelstaat
Maharashtra. Door aanhou
dende regenval bezweken dij
ken van de Wardha-rivier,
waardoor Mohad, een dorp
van 12.000 inwoners, voor
driekwart verzwolgen werd.
De politie zei dat meer dan 500
mensen vermist worden en dat
voor hun leven wordt ge
vreesd. Meer dan 2000 huizen
werden verwoest.
Regering van Niger
boycot hervormingen
NIAMEY De militaire regering van Ni
ger heeft geweigerd aanwezig te zijn bij de
eerste zitting van de conferentie over poli
tieke hervormingen in het arme Westafri-
kaanse land. De conferentie moet een inte
rim-regering vormen en vrije verkiezingen
uitschrijven. Leider Ali Saibou zei dat zijn
regering van de Conferentie van het Gehele
Volk wegbleef omdat arme boeren op het
platteland er onvoldoende vertegenwoor
digd zouden zijn. De oppositie denkt dat de
regering probeert door dwars te liggen haar
delegatie te versterken. Van de 1204 afge
vaardigden, vertegenwoordigen slechts 100
de regering. De conferentie kreeg de in
stemming van de regering nadat de opposi
tie tijdens protesten en stakingen om poli
tieke hervormingen had gevraagd.
i in Johannesburg eisen het aftreden van Je Zuidafri-
ise regering. I foto: afp
IYMOND HASSELERHARM
ANNESBURG Naar
leiding van de regerings-
aan Inkatha verloren
i de ministers Vlok van
i Orde en Malan van
isie hun portefeuilles. De
die stap niet omdat
ihuldig zouden zijn, maar
■het vertrouwen in zijn re-
j te herstellen.
Oerk maakte gisteravond
1 lijk, dat hij geen spijt
over de houding van de
•ing. „Het schandaal be-
een struikelblok te vor-
voor de onderhandelin-
,en daarom neem ik deze
igelen. Niet omdat we
'erkeerd hebben gedaan",
een strijdbare De Klerk.
dat de financiële steun
ikatha beperkt bleef tot
voor twee manifestaties
het oprichten van de
:ha-vakbond Uwasa. Ver-
tleek gisteren dat 150 Zu-
jvan vermoedelijk de In-
beweging, militaire trai-
i kregen van 1986 tot 1989.
training was gericht op
leschermen van hoogge-
ite personen", aldus een
ingsverklaring. De Zuid-
;aanse president recht-
ligde het regeringsoptre-
loor het in een historische
:xt te plaatsen. Hij consta-
e dat de huidige ontspan-
in Zuid-Afrika van re-
datum is. „We gingen
gebukt onder interna-
le sancties", noemt De
k als tweede argument
de hulp aan organisaties
Inkatha, die zich verzet-
egen internationale sanc-
ANC ziet in de geheime
ciering aan Inkatha ech-
St bewijs, dat politie en le
en partijdige kracht vor-
in de strijd tussen Inkat-
ANC, waardoor sinds
meer dan 10.000 doden
De Klerk ontkende be
enheid van de regering
Zuid-Afrika op E;po'92
SEVILLA De organisato
ren van de Expo'92 hebben
Zuid-Afrika uitgnodigd
aan de wereldtentoonstel
ling in het Spaanse Sevilla
deel te nemen. De oganisa-
toren zijn van meninj dat er
geen redenen meer ajn om
Zuid-Afrika buiten e slui
ten. De wereldtentoonstel
ling biedt Zuid-Afri:a 'de
mogelijkheid de wered zijn
nieuwe imago te tonei van
een democratisch lard dat
de fundamentele nchten
van de mens respecteert'.
MOSKOU Bijna plicht
matig liepen de presiden
ten Bush en Gorbatsjov
over het Rode Plein om
een traditie voort te zetten
die was begonnen door
Kremlin-veroveraar Ro
nald Reagan. Van een
spontane ontmoeting met
het publiek was hier geen
sprake, want het plein
was schoongeveegd door
politie en KGB.
Wel buitelden fotografen en
cameralieden vanonder de
Spasski-toren van het Kremlin
het plein op in een wanhopige
poging om in het kakkerlak
achtig journalistengekrioel nog
een plaatje te kunnen schieten
van de beide wereldleiders.
Enkele honderden meters ver
derop speelde zich, buiten het
gezichtsveld van het voorna
me gezelschap, een tafereel af
dat het democratische karak
ter van de door 'Gorby' in
gang gezette processen onder
streept. Pal naast de paarden
stal van de tsaren hadden zich
op de dag van Bush' aankomst
in Moskou enkele duizenden
Meschetiërs - een Turks volk
- verzameld die terug willen
keren naar hun thuisland Ge
orgië. Op het zonovergoten
plein hadden getaande, zwart
harige mannen, van jongelui
tot grijsaards, zich rond hun
bejaarde, in kousevoeten ge
stoken leider Joesoef Varsarov
geschaard. Hun demonstratie
gaat dag en nacht door.
De zaak van de Meschetiërs
maakt duidelijk met welke
Sovjetunie president Bush za
ken komt doen. Van de totali
taire staat, waar elke vórm
van verzet werd gesmoord en
in de doofpot gestopt, getuigt
enkel nog de moordende bu
reaucratie. Van georganiseerde
onderdrukking is geen sprake
meer. De situatie rond de Me
schetiërs roept nieuwe vragen
op over de positie van presi
dent Gorbatsjov, terwijl ook
aartsrivaal Jeltsin als presi
dent van de belangrijkste
Sovjetrepubliek, Rusland, en
thousiast doorgaat met het
doorzagen van de poten onder
Gorbatsjovs stoel. Gisteravond
werden Gorbatsjov en Jeltsin
het eens over het laatste strui
kelblok dat ondertekening van
het nieuwe Unieverdrag door
Rusland in de weg staat. Gor
batsjov zwichtte en stond Jelt-
sins republiek toe zelf belas
ting te heffen, waarvan het
Kremlin een bepaald deel
krijgt. De volgende ochtend
toonde Jeltsin zijn minachting
voor de Sovjetpresident door
weg te blijven van de bespre
kingen met Bush. Ook de
lunch sloeg hij af.
's Middags sprak de Russische
leider onder vier ogen met de
Amerikaanse president, om 's
avond bij het staatsdiner als
een koning als laatste te ver
schijnen en een ereplaats te
bezetten tussen Barbara en
George Bush. Met wie, is nu
de grote vraag, komt Bush nu
eigenlijk zaken doen7 Wie is
de baas in de Sovjetunie? Dat
Bush zich dit ook afvraagt,
moge blijken uit het feit dat
hij los van Gorbatsjov met
Jeltsin heeft gesproken en
morgen bovendien naar Kiev
vertrekt, de hoofdstad van de
Oekraïne, de tweede Sovjet
republiek die, los van de Sov
jetunie, het tweede land van
Europa zou zijn.
Meer dan de helft van de Rus
sen stemde bij de Russische
presidentsverkiezingen op
Jeltsin, dus eigenlijk tegen
Gorbatsjov. In luttele weken
tijd heeft Gorbatsjov zich van
Jeltsins steun weten te verze
keren, dus als het even meezit
gaan de Jeltsin-aanhangers bij
de aangekondigde presidents
verkiezingen volgend jaar
massaal op Gorbatsjov stem
men. Daarvoor moet nog wel
heel wat water door de Volga
stromen, maar Gorby heeft de
eerste zet gedaan.
Doden bij aanval op Litouwse grenspost
MOSKOU Zes Litouwse grenswachten zijn vannacht ge
dood en twee gewond geraakt toen hun post aan de grens met
Wit-Rusland werd aangevallen. Het Litouwse ministerie van
binnenlandse zaken zei geen informatie te hebben over wie
verantwoordelijk is voor de aanval. Het parlement van de af
gescheiden republiek meldde vandaag dat in een militair
kamp bij Vilnius een bomaanslag is gepleegd. Het is niet on
waarschijnlijk dat de twee incidenten plaats hadden tijdens
het bezoek van de Amerikaanse president George Bush aan
de Sovjetunie.
Tussen de besprekingen door maken Sovjetpresident Michail
Gorbatsjov en diens Amerikaanse ambtgenoot George Bush een
wandeling over het Rode Plein in Moskou.
foto: epa
VS sluit ook
legerbasis
in Nederland
WASHINGTON De Vere
nigde Staten gaan 79 legerba-
ses in Europa, waarvan één in
Nederland, geheel of gedeelte
lijk sluiten. Van de te sluiten
bases bevinden zich er 38 in
Duitsland, acht in Italië, één in
Nederland, vijf in Spanje, ze
ven in Turkije en dertien in
Groot-Brittannië. Een Ameri
kaans onderdeel in Hoek van
Holland. 'Signal Site', wordt
waarschijnlijk naar Soester-
berg overgeplaatst. Het gaat
om zeven militairen. De slui
ting van de bases zal 11.000
man legerpersoneel en 1500
man burgerpersoneel treffen
en komt voort uit het voorne
men van de regering de ko
mende vijf jaar jaar de aanwe
zigheid van het Amerikaanse
leger in Europa en het aantal
overzeese bases met een derde
terug te brengen.
Leerlingen dood
na opsluiting
in container
TOKYO Twee Japanse
leerlingen zijn overleden na
dat het schoolhoofd hen twee
dagen had opgesloten in een
container. De veertienjarige
jongen en het zestienjarige
meisje waren door het 67-jari-
ge schoolhoofd Yukio Sakai
betrapt op roken en voor straf
in de container van 4,4 bij 2,4
bij 2,4 meter opgesloten. Toen
Sakai een dag later poolshoog
te nam, smeekten zij hem om
vrijlating. De leerlingen over
leden op weg naar het zieken
huis, nadat Sakai hen weer
een dag later levenloos had
aangetroffen. Het schoolhoofd
is inmiddels gearresteerd. De
school voor kinderen met een
discipline-probleem had
slechts drie leerlingen.
bij het geweld. Hij kcndigde
een onderzoek aan naai partij
digheid van de strijdkrachten.
Controle
De maatregelen van DeKlerk
zijn bedoeld om het gechon-
den vertrouwen in zijn rege
ring te herstellen. Of d,t wat
betreft het ANC is gelikt, is
maar zeer de vraag. Co be
langrijke punten is nie vol
daan aan de eisen die deorga-
nisatie heeft gesteld. De ninis-
ters Vlok en Malan zijr niet
ontslagen, er komt meer con
trole op geheime projcten
door een door de regeriig te
benoemen commissie, dit be
staat uit Zuidafrikaanse bur
gers, maar er komt geen liep-
gaand onafhankelijk oider-
zoek. Het ANC meent da het
schandaal overduidelijk leeft
aangetoond, dat deze regring
niet gelijktijdig scheidsreciter
en deelnemer kan zijn tijlens
het delicate onderhandelhgs-
proces, -en eist daarom een
overgangsregering. De Kerk
verwierp gisteren dat ideeop-
nieuw. Hij wil een meerpatij-
en-congres, en daar kan lan
vervolgens best worden ge
sproken over een soort O'er-
gangsregering, maar De Ktrk
maakte duidelijk dat hij elf
de teugels in handen wil h>u-
den tijdens de komende oner-
handelingen.
In dierenkooien vluchten deze Kroaten voor de Serviërs.
BELGRADO Kroati
sche leiders Franjo Tudj-
man en Stipe Mesic heb
ben gisteren geweigerd
deel te nemen aan overleg
van de federale Joegosla
vische presidentiële raad
over de crisis in Kroatië.
Tudjman, president van Kroa
tië, had vooraf gezegd niet bij
het overleg aanwezig te willen
zijn. Mesic, de Kroatische
voorzitter van de presidentiële
raad, liep kort na het begin
van het overleg de zaal uit,
omdat volgens hem de presi
dentiële raad eenzijdig pro-
Servisch is. Servië is de be
langrijkste tegenstander van
de Kroatische en Sloveense
onafhankelijkheid.
De afwezigheid van Tudjman
en Mesic onderstreepte nog
eens dat de kans op een poli
tieke oplossing voor de crisis
in Kroatië zeer gering is. De
presidentiële raad praatte over
het tot stand brengen van een
staakt-het-vuren tussen de
Kroatische strijdkrachten en
gewapende etnische Serviërs.
De vergadering, nu onder lei
ding van Kostic, aanvaardde
een aanbod van de Europese
Gemeenschap om in Joegosla
vië te komen onderhandelen
over de crisis in Kroatië. De
EG-trojka van ministers van
buitenlandse zaken zal volgens
plan op 2 augustus naar Joego
slavië vertrekken. Voor van
daag stond een nieuwe bijeen
komst van de presidentiële
raad op het programma.
Persbureau Tanjug meldde dat
gisteren twee jonge burgers
werden gedood en twee ande
ren verwondingen opliepen
toen de auto waarin zij zaten
bij de Kroatische stad Zmajev-
ci werd beschoten door Kroa
tische militieleden.
Radio Belgrado berichtte dat
gisterentwee Servische mili
tieleden werden gedood bij Si-
benik. Bij een bombardement
van het federale leger op
Hrvatska Kostajnica, een stad
je 120 kilometer ten zuidoosten
van Zagreb, werd een Kroa-
tisch militielid gedood en
raakte een andere Kroaat ge
wond.
via radio en tv
In2? Een der jongens vertelt Rob, dat bij hem thuis eei
di ret aan de muur hangt van Robert Janszoon, een der voor
%vi iren van Rob en de schrik van de Algerijnse zeerovers. Da
Rob interessant! ,,Hoe heet jij?" vraagt hij de jongen. „Pie
vajRiebeek, kapitein", luidt het antwoord. „Dót is een bekend»
m", zegt Rob; „weet je wel, dat een zekere Jan van Riebeecl
e 17e eeuw de Kaapkolonie in Zuid-Afrika heeft gesticht?'
Nou, óf Piet dat weet, want hij is zelf een afstammeling van deze
grote zeeman. „Wilt u niet met ons meekomen, kapitein?" vraagt
Piet; „vader zal U stellig graag willen ontmoeten". Ja, Rob wil
ook wel eens kennis maken met de nakomelingen van zo'n be
roemde familie en even later voeren de kinderen hem in triomf
naar hun huis. De heer Van Riebeek ontvangt kapitein Rob har
telijk.
LIMA Het Peruaanse mi
nisterie van onderwijs is, om
een elf weken durende sta
king van zo'n 200.000 leraren
te ondermijnen, begonnen le
sprogramma's uit te zenden
op radio en televisie. Onge
veer 40 radio- en zeven tele
visiestations zenden natuur
kunde-, wiskunde- en litera
tuurlessen uit. Het ministerie
hoopt op deze manier de acht
miljoen scholieren te berei
ken die door de staking wor
den getroffen. De televisie
zal dagelijks twee uur reser
veren voor de lessen en de
radio een uur.
(Vervolg van de voorpagina)
CAIRO De Egyptische mi
nister van buitenlandse zaken
Amr Moussa maakte gisteren
wel duidelijk dat Israël niet
kan vasthouden aan het stand
punt dat vrede mogelijk is ter
wijl Jeruzalem Arabisch ge
bied bezet houdt.
Na afloop van het onderhoud
met de Israëlische minister
Levy zei Moussa verder dat de
twee het niet eens hadden
kunnen worden over de land-
voor-vrede formule die vol
gens de Arabieren het uit
gangspunt dient te zijn van de
vredesonderhandelingen. De
Arabische landen en de Pales-
tijnen menen dat VN-resolutie
242 niet anders betekent dan
dat Israël alle bezette gebie
den, waaronder de Westoever,
de Gazastrook, de Golan-
Hoogte en mogelijk Oost-Jeru-
zalem, moet ontruimen.
Een medewérker van Levy zei
dat Moussa een uitnodiging
voor een bezoek aan Israel had
geaccepteerd. Indien dat be
zoek doorgaat, wordt Moussa
de hoogste Egyptische functio
naris die Israel bezoekt sinds
19°7. De Sovjetminister van
buitenlandse zaken. Aleksandr
Bessmertnych, heeft gisteren
gezegd dat een snelle erken
ning van Israël door Moskou
afhankelijk is van het door
gaan van een vredesconferen
tie over het Midden-Oosten.
De Arabische Liga en de men
senrechtenorganisatie Amnes
ty International hebben de VN
en de wereldgemeenschap op
geroepen onafhankelijke on
derzoekers naar Israël te stu
ren. Amnesty publiceerde gis
teren rapport over slechte be
handeling van Palestijnse ge-
Jetineerden in Israël.
