De vut met de vut
£eidóe6ou*a*it
BINNENLAND BUITENLAND
Defensieminister Suriname blijft aan
DOOR EEN ANDERE BRIL
„De mooiste plek? Die zit in mezelf"
foto:;
Poolse zwartwerkers in
Maastricht aangehouden
MAASTRICHT Na een tip van de rijkspo
litie te water heeft de Dienst Inspectie Ar
beidsverhoudingen gistermorgen bij het
Maastrichtse scheepsbedrijf Maasdok dertig
Poolse zwartwerkers ontdekt. De Polen ziin
naar het politiebureau overgebracht en heb
ben na verhoor de aanzegging gekregen dat
ze binnen vier dagen uit Nederland vertrok
ken moeter) zijn. Tegen de directie van Maas
dok is proces-verbaal opgemaakt. Gebleken is
dat de Polen, nagenoeg allen afkomstig uit
Gdansk, voor werk in Nederland geworven
waren door een Pools uitzendbureau. Enige
illegale werknemers waren al twee maanden
bij het Maastrichtse bedrijf in dienst. De ove
rigen pas enkele dagen. Hun uurloon bedroeg
rond de negen gulden, plus kost en inwoning.
Zij sliepen in barakken op het terrein van het
bedrijf aan de Beatrixhavens.
Taxi Centrale van Rotterdam
stapt uit treintaxi-project
ROTTERDAM De Rotterdamse Taxi Centrale
(RTC) doet bij nader inzien niet mee aan het trein
taxi-project van de Nederlandse Spoorwegen. Nadat
eerder met de NS overeenstemming was bereikt,
besloot de Raad van Commissarissen van de RTC
gisteren toch het contract niet te tekenen. Volgens
president-commissaris N. Reith van de RTC is het
bedrijfsrisico van de treintaxi te groot. Bovendien
wil de RTC de rust in de Rotterdamse taxiwereld
niet verstoren. De treintaxi zou vanaf 1 oktober in
Rotterdam gaan rijden vanaf het Centraal Station
en NS-station Alexander. De NS wilden hiertoe een
contract afsluiten met de RTC, met vierhonderd
aandeelhouders de grootste taxicentrale in de Maas
stad. De invoering van de treintaxi stuit op hevig
protest van de tachtig a negentig zelfstandige taxi
chauffeurs, die vanaf het Centraal Station rijden.
Zij vrezen brodeloos te worden.
Pagina 11: Haagse chauffeurs in actie.
PARAMARIBO Rupert Christopher blijft
minister van defensie in Suriname, dit na uit
drukkelijk verzoek van president Johan Kraag
om zijn maandag ingediende ontslagaanvraag
naar aanleiding van een vermeend drugsschan
daal in te trekken. De kwestie werd eerder op
de dag besproken tijdens een speciale vergade
ring van de raad van ministers.
Eerder liet de regering weten dat beschuldigin
gen, als zouden Christopher en andere hoge au
toriteiten betrokken zijn bij handel in cocaïne,
naar het rijk der fabelen verwezen kunnen
worden.
Deze mededeling kwam nadat de Amerikaanse
ambasssadeur in Paramaribo, John Leonard,
ten stelligste had ontkend dat er een rapport
van de Amerikaanse drugsbestrijdingsdienst
DEA bestaat waarin dergelijke beschuldigingen
zijn opgenomen. Dit zou de ambassadeur giste
ren aan de Surinaamse minister van buiten
landse zaken Robby Ramlakhan hebben ver
klaard. Christopher had zijn ontslagaanvraag
ingediend naar aanleiding van door NRC Han
delsblad aangehaalde beschuldigingen van
drugshandel, die volgens het dagblad in een
DEA-rapport zouden staan. Christopher deed
een beroep op de president een „diepgaand on
derzoek" te laten instellen naar de beschuldi
gingen.
Christopher baseerde zijn stap overigens ook op
beschuldigingen van vermeende betrokkenheid
bij moord op twee lijfwachten van jungle-com
mandoleider Ronnie Brunswijk en de verdwij
ning van een aantal indianen in West-Surina-
me.
Frankrijk wacht drukste weekeindaa
DEN HAAG In Frankrijk staat het drukste weekeinp
dit zomerseizoen voor de deur. Circa 11 miljoen vertrj
en terugkerende vakantiegangers zullen zich op de Frl <v
gen begeven. De verkeersstroom kwam vandaag al op|
zal zaterdag zijn hoogtepunt bereiken. De ANWB advisf 1
derlanders dan ook op die dag niet door Frankrijk te rfns<
De grootste knelpunten zijn de Boulevard Peripheriqjji?
Parijs, de wegen richting Bretagne en Normandië, df
naar het zuiden, met name het Saone/Rhónegebied, de|..s
retunnel in Lyon en de wegen richting Atlantische enË1®'
landse zeekust. PinÉ
De ANWB. verwacht in België vooral verkeersproblemJT"1
wegen naar de kust. Grootste knelpunt is hier de E40[
Oostende. In Duitsland zal het goed te merken zijn dafte
kanties in het noorden ten einde lopen en die in Beierej^
beginnen. Vrijdagavond en zaterdagochtend moet dan oij A1'
ning worden gehouden met druk verkeer in beide riet
Knelpunten zijn de autobahnen in het zuiden, de wei0115
Berlijn, de Al Keulen-Muenster-Bremen en de A7 Wf ir
Hannover. Bij de grensovergangen met Oostenrijk enlv
Slowakije zullen wachttijden niet te vermijden zijn. Fsn
WOENSDAG 31 JULI 1$M
LEIDEN Sinds onder
zoek van dr. C. de Winter
van TNO heeft aange
toond dat het vroegtijdig
vertrek van werknemers
te voorspellen is aan de
hand van een vragenlijst
over arbeid, gezondheid
en verzuimgegevens, staat
zijn telefoon niet stil. Tal
van bedrijven willen die
vragenlijst gebruiken zo
dat ze op tijd maatregelen
kunnen nemen ter voor
koming dat werknemers
via langdurig ziektever
zuim in de wao terecht
komen of anderszins het
bedrijf moeten verlaten.
Hij heeft voor zijn onderzoek
4500 werknemers drie tot vijf
iaar gevolgd in hun werk en
oekeken hoe ze vertrokken en
op welke manier. De Winter
over zijn (promotie-) onder
zoek: „Voordat arbeidsonge
schikten weggaan lopen zij al
jaren van tevoren ziektever
zuim op. We kunnen aan de
hand van de vragenlijsten dan
wel niet zien of de klachten
oplopen - die vragen zijn na
melijk maar op één tijdstip op-
genomen - maar je kan er wel
vergif op innemen want het
verband tussen de klachten op
de vragenlijst en het verzuim
is hoog: als het verzuim op
loopt, lopen de klachten ook
op", zegt De Winter, die zelf
over de uitslag van zijn onder
zoek niet zo tevreden is.
Vrolijke groep
De vutters blijken een 'vrolij
ke groep' te zijn. Hij had liever
vastgesteld dat de vut precies
aan de doelstelling voldeed,
zodat hij zelf ook van die rege
ling zou kunnen gaan profite
ren. Maar er gaan steeds meer
stemmen op de vut de das om
te doen. „Werknemers die het
vooruitzicht hebben met vut te
kunnen zijn minder vaak ziek
en zijn er helemaal niet slecht
aan toe. En het was nu juist de
bedoeling uitgewerkte en uit
gebluste werknemers met de
vut te sturen zodat ze hun
werkplek aan jongeren zouden
kunnen overdragen".
De 4500 mensen in particulie
re- en overheidsbedrijven heb
ben 117 vragen voorgelegd ge
kregen, onderverdeeld in di
verse onderwerpen. Bedrijven
zouden werknemers iedere
drie jaar zo'n vragenlijst kun
nen voorleggen en de ant
woorden moeten combineren
met de gegevens over ziekte
verzuim. Op basis van die ge
gevens zijn behoorlijke voor
spellingen te doen.
De Winter: „Mij is gebleken
dat je uit die gegevens kan af
lezen of werknemers arbeids
ongeschikt worden. Je kan
ook bekijken of de oorzaken
misschien iets gemeenschappe
lijks hebben. Zitten de werk
nemers die veel spanningen
hebben in hetzelfde onderdeel
van het arbeidsproces, is hun
probleem wel individueel of
ligt het bijvoorbeeld aan een
afdelingshoofd. Daarover kun
ie met de kennis die je van dat
bedrijf hebt wel uitspraken
doen. Er zijn dus twee stappen
die je moet nemen: bekijk wie
in in de problemen dreigen te
komen en probeer bij die
werknemers maatregelen te
nemen".
Spiegelbeeld
„Je kan niet een bepaalde me
thode aangeven. Als een be
drijfsgezondheidsdienst door
de uitkomsten van het onder
zoek merkt dat er op een be
paalde afdelingen problemen
zijn, dan kunnen concrete
stappen ondernomen worden".
Vooral verzekeringsdeskundi
gen en bedrijfsgeneeskundigen
hebben tot nu toe veel belang
stelling getoond voor de vra
genlijsten van De Winter's on
derzoek.
De Winter: „Het merkwaardi
ge is, dat als je kijkt naar de
klachten van de toekomstige
wao-groep en de toekomstige
vut-groep er een leeftijdsver
schil blijkt te bestaan. Dat kan
ook niet anders, maar kijk je
naar de klachten en verzuim
dan zijn de wao-groep en vut
eikaars spiegelbeeld.
De mensen die met de vut
gaan hebben weinig klachten
en weinig verzuim in vergelij
king met leeftijdsgenoten die
niet met vut gaan, terwijl
mensen die in de wao zouden
terecht komen juist veel pro
blemen met werkdruk en ge
zondheid hebben".
De Winter kan de uitslag van
zijn onderzoek niét goed ver
klaren. Mensen die in de wao
terecht komen zijn tussen de
45 en 50 jaar. „De werknemers
van 60 jaar en ouder die niet
met vut gaan, lopen ook geen
risico meer in de wao terecht
te komen, maar zijn toch min
der gezond en vrolijk dan de
vutters. Er is dus een verschil
tussen oudere werknemers die
met vut gaan en hen die blij
ven werken tot hun pensioen.
Die laatste groep heeft relatief
veel klachten en verzuimt
meer dan de mensen van de
zelfde leeftijdsgroep die van de
vut gebruik gaan maken".
Welvaart
„Ik vind het te gemakkelijk
om te zeggen dat er doodeen
voudig verschillende stijlen
van ouder worden zijn. Het is
realistischer te denken dat de
verschillen te maken hebben
met het verwachte inkomen
na pensionering. Ouderen die
onvoldoende pensioenrechten
hebben opgebouwd, willen
met doorwerken tot hun pen
sioen meer inkomen krijgen.
Waarschijnlijk heeft het hoge
re ziekteverzuim en de span
ningen in die hogere leeftijds
groep gewoon te maken met
geld. Misschien ook zijn ze ja
loers op collega's die wel met
de vut konden en geen finan
ciële zorgen hebben. Maar dat
verklaart nog niet waarom
mensen die nu van de vut ge
bruik maken gezonder zijn".
Zijn onderzoek toonde aan dat
de vut-groep gezond en vrolijk
is. Daarmee kan De Winter
betwijfelen of de zwaarte van
het werk wel een argument
kan blijven voor de vut. De
vakbonden hebben er altijd
voor gepleit dat zwaar werk
moet worden gecompenseerd
SUSKEENWISKE HET WITTE WIEF
In Nederland wonen talrijke buitenlanders. Die zijn hier
om zeer verschillende redenen neergestreken: door hu
welijk met een Nederlander of Nederlandse, als vluchte
ling, als uitgezonden specialist, of gewoon als toerist die in
de Lage Landen is blijven hangen. Aan hen de vraag op
welke plek in Nederland zij het meest gesteld zijn. Van
daag is Fumikaze Kagawa aan het woord, de directeur
van de ritssluitingenfabriek Yoshida in Sneek.
FUMIKAZE KAGAWA UIT JAPAN:
Idoor
CHRIS SPÖNHOFF
SftEEK Het is een sfeer
van niks in de vergaderruim
te van Yoshida (ritssluitingen)
in Sneek, waar president-di
recteur F. Kagawa en ik, over
'de leukste plek' in Nederland
praten. Kagawa wil eigenlijk
geen interview. Hij begrijpt
het onderwerp van het ge
sprek ook niet goed.
Door de telefoon vraagt hij:
„Waarover? De nicest location
in Holland? Eh, sorry I don't
understand". Maar dat kan
natuurlijk bescheidenheid
zijn. Hij blijft taai afhouden
en zegt tenslotte abrupt: „Ik
verstrek geen informatie via
de telefoon".
Iets wat zó moeilijk te realise
ren is als dit gesprek met de
heer Kagawa, dat moet wel
grote waarde hebben. Dia
manten liggen ook niet aan
het aardoppervlak. Als ik
hem verzeker dat ik ook lie
ver niet via de telefoon con
verseer en dat ik hem dol
graag wil ontmoeten op zijn
werkplek in Sneek, zwijgt hij.
Het duurt even voor hij een
volgend wapen in stelling
brengt: gebrek aan tijd. Als de
verslaggever niettemin door
zeurt zegt Kagawa kort: „U
kunt nü komen, want de ko
mende weken ben ik op reis".
Dat wordt dus spoorslags ver
trekken, naar Sneek. Daar op
het industrieterrein, aan de
Einsteinstraat, is Yoshida ge
vestigd, een Japans bedrijf dat
de wereld verrijkt met ritss
luitingen en meneer Kagawa
moet van zijn baas, ver weg in
Tokyo, zorgen dat deze pro-
dukten ook in Europa aftrek
vinden. Vandaar zijn verblijf
in Sneek. Tokyo-Sneek, daar
moet toch een heel relaas ach
ter zitten..
Ik ben iets te laat in Sneek, ik
betreed daarom gehaast het
kantoor van Yoshida, waar
nijvere dingen gebeuren. Een
zeer on-Japanse werknemer
heet mij welkom en wijst op
een man aan de telefoon die
gespannen zit te telefoneren.
„Meneer Kagawa belt, zou u
even kunnen wachten?" Er
staat een zitje in de hal, ik
krijg een bekertje koffie en
net als ik enkele slokken heb
genomen, betreedt Kagawa
deze ruimte. Waar zullen we
praten? Ik hef mijn bekertje
op om aan te tonen dat ik het
naar 'any place' mee kan voe
ren, maar Kagawa gaat direct
op een stoel in de hal zitten
en gebaart dat ik het ter plek
ke op moet drinken. Goh, oos
terse hoffelijkheid.
Even later zitten we in een
efficiënt ingerichte vergader
ruimte. We wisselen onze
kaartjes uit, ik heb gelezen
dat dit in Japan tot de goede
zeden hoort. Die 'F' op zijn
kaartje staat voor 'Fumikaze'
zegt hij desgevraagd. Mijn
achternaam wordt door hem
aan studie onderworpen. „Is
dat niet Duits, een o met pun
tjes erop?"
De tijd lijkt rijp om tot zaken
te komen. Kan hij mij vertel
len welke plek in Nederland
Friesland vermoedelijk,
waar veel Nederlanders op
vaKantie gaan hem het
meest charmeert?
Kagawa denkt, zoals over
elke vraag geruime tijd na.
Dan zegt hij: „Ik begrijp die
vraag nog steeds niet. Ik kan
niets zeggen over één mooie
plek, het is eh onzin".
Hij doceert verder: „Er zijn
veel plekken mooi en tegelij
kertijd ook weer niet mooi.
Het ligt eraan hoe je een plek
ervaart. Ik geniet van zó veel
dingen, bijvoorbeeld als ik op
de snelweg rijd hier in Hol
land kan ik een grazende koe
mooi vinden. Je ziet dat beest
maar even in het voorbijgaan.
Ik verwijl dan in gedachten
bij het gras dat die koe eet en
hoe dat in het koeielijf wordt
verwerkt. Daar kan ik heel
gelukkig van worden. Be
grijpt u?"
Maar, meneer Kagawa, er
móet toch iets in het land
schap zijn dat u bijzonder aan
trekt, de lezers van deze
krant zouden het interessant
vinden om te horen hoe ie
mand uit Japan over 'our
landscape' denkt. Misschien
kunt u een vergelijking ma
ken met een mooie plek in
Tokyo, waar u bent geboren
en opgegroeid.
Een zeer uitgebreide pauze
volgt nu, waarin Kagawa zijn
handen vouwt en die voor
zijn gezicht houdt, als in een
meditatie.
Deze houding verbreekt hij
plotseling abrupt met een gie
rende lach. Ik bekijk hem
De discussie die nu over de wao wordt gevoerd zal er
ook over de toekomst van de vervroegde uittreding
(vut) komen. Deze regeling, die zojuist haar tweede lus
trum heeft gevierd, legt het loodje, zo denken de des
kundigen. C. de Winter, medewerker van het Neder
lands Instituut voor Preventieve Geneeskunde TNO in
Leiden, deed onderzoek naar werk, gezondheid en ver
zuim bij 4500 mensen in vier bedrijven. Zijn conclusie
luidt dat de werknemers die in de vut gaan, er nog niet
zo slecht aan toe zijn. En dat was niet de oorspronkelij
ke bedoeling van deze regeling. De vut was bedoeld
om arbeidsplaatsen te scheppen en te voorkomen dat
afgepeigerde mensen arbeidsongeschikt zouden wor
den.
etl wtshe
miuleti ooeh non
PFWtfOnST 1/1 HET MR
1500 won mms/os
HOE ZO GEVf/flOEtt
ge non en weodeh
En weer oms/irption
Voorzorgslanding
Een KLM-monteur gooit het jack van een piloot uit de zogenoemde Noordzeehelikopter die
vliegt op booreilanden in de Noordzee nadat het toestel gistermiddag een voorzorgslanding had
gemaakt in de Ringvaart bij de luchthaven Schiphol. Volgens een woordvoerster van de helikopter
eigenaar, KLM Helikopter, is het toestel met opzet en geheel volgens de veiligheidsprocedures in
het water geland. Tijdens de vlucht vanaf een booreiland constateerde de bemanning dat er pro
blemen waren met het rechter onderstel, waardoor een landing op de grond niet veilig werd ge
acht. Nadat de negen passagiers de vlak boven de grond hangende helikopter probleemloos had
den verlaten, is de bemanning naar de Ringvaart gevlogen om het toestel, dat met drijvers is uitge
rust, op het water te laten zakken. foto: anp
met gemengde gevoelens, zat
er in mijn vraag onbedoeld
zoveel humor? Kagawa trekt
zijn gezicht weer in de plooi
en zegt: „Sorry, maar er is ab
soluut geen vergelijking te
maken met Tokyo. De stad is
zo groot, er zijn zoveel ver
schillende Tokyo's".
Iets, meneer Kagawa, iets
moet toch bijzonder zijn in
Nederland? „Het is echt niet
zo" zegt de directeur van Yos
hida geduldig. „Ik maak mijn
mooiste plek zelf, als ik bij
voorbeeld thuis ben, in mijn
woning hier in Sneek, dan is
er niets mooier dan de woon
kamer, of welke kamer ook,
of de tuin. Waar het het aller
mooiste is hangt af van mijn
stemming, snapt u?"
Okee, laten we de vraag ruim
interpreteren: wat vindt Ka
gawa van de ménsen in dit
deel van de wereld? Die zul
len wel héél anders dan 'at
Vutters zijn vaak geen uitgebluste werknemers.
in de vut. „Als je het idee had
dat de vut bedoeld is voor
oude en versleten werknemers
dan heb je het dus mis. Mijn
gegevens spreken dat tegen.
Als je mij nu vraagt of daar
mee de vut wel kan worden
opgeheven, dan weet ik het
niet. Het gaat om de welvaart:
hoeveel gepensioneerden kan
een samenleving zich permit
teren".
Flexibel
Werknemers betalen de vut-
premie voor werknemers die
nu met vut zijn. Op dit ogen
blik genieten 119.000 mensen
van een vut-regeling. Om dat
te kunnen waarmaken betalen
3,7 miljoen mensen premie.
Kan die regeling blijven be
staan? De Winter: „Er zijn de
mografische ontwikkelingen
waardoor je in de problemen
kunt komen. Blijft de vut wel
betaalbaar in de toekomst? Je
kan op grond van mijn onder-
zoekgegevens zeggen dat je de
vut kan afschaffen, omdat de
betrokken mensen niet dood
moe en ziek zijn. Werknemers
en vakbonden zullen een op
stand ontketenen als de vut
zou worden opgeheven. Ik zou
ook wel eens meer aandacht
willen vestigen op de andere
kant: waarom gaan mensen
die zich niet goed voelen, te
veel spanningen hebben niet
met vut".
Een alternatief voor de vut is
flexibele pensionering. Ook
zo'n regeling zou banen ople
veren. De Winter: „Als de
pensionering flexibel is dan
zullen mensen bij de eerste de
beste gelegenheid dat ze met
pensioen kunnen gaan, dat
ook doen. Dat zou moeten
doorwerken op de pensioen
rechten die je later zou kun
nen verwachten. Als je bij
voorbeeld van je 55ste tot je
70ste met pensioen kan gaan
dan moet dat ook consequen
ties voor je pensioen hebben.
Ik denk dat zo'n regeling heel
moeilijk uit te voeren is".
Fumikaze Kagawa wilde zelf niet op de foto want die
één dimensie van hem te zien. Vandaar een van de ritsslu
die hij verkoopt in een Friese ambiance. foto: pei
De Winter vindt de e
lossing voor de h
men - te hoog ziekteJ
teveel wao'ers en i
niet aan de oorsprot
bedoelingen voldoet!
vaste pensioenleeftijd:!
dom komt met gebrer
zie je ook in mijn i
Als er geen vut zou fOf
blijven de mensen ditjAYft/
met vut gingen bij de f~~
de groep, dan zou die ju p
doorsnee dus gezondLj
den. Maar de mensent
aan de vut meebetaaldjrer
en er nu niet van zullej er
ten, zullen dat geen p|nsj
oplossing vinden". L r
chi
home' zijn toch zeke
moet weer vreselijk 1
„Maar ik ben al vijftit
in het buitenland. Vooi
Nederland kwam zat
Spanje en in Engeland,
u wat zeggen: de mens
overal hetzelfde, de w<
een dorp geworden,
doen mensen dezelfde
ze eten en drinken, ze
ze moeten werken vot
geld".
De anderhalf
voor dit gesprek bescl
heeft gesteld zijn om.
we een foto van hei
maken en op welke lc
„Een foto?" Er volgt wl
periode van bedachtzaa
„Nee" zegt hij glimh
„dat lijkt me niet zinn..
foto toont alleen één diffj
van een mens, terwi
mens vele kanten he<
hebben de lezers va
krant daar dus aan?"
