Belastingvrije
winstdeling
van 1500 voor
werknemers
BINNENLAND
tiegroep
nielt
dappel-
!J den
Ambtenaren gaan opnieuw
strijd met kabinet aan
Dra. Schenk (84) in ziekenhuis opgenomen
Hof kritiseert 'oude' mediawet
li
ïdöcSouwnt
WOENSDAG 31 JULI 1991
~>w regeringsvliegtuig
Franse makelij
A AG Het nieuwe regeringsvliegtuig
vervanger van de huidige Fokker F28
hip zdi vrijwel zeker een driemoto-
lcon 900 worden van de Franse vlieg-
•ikant Dassault. De komende maanden
Nederlandse kabinet hierover een he
rnemen, aldus bronnen bij Dassault. Tot
ging de Nederlandse vliegtuigbouwer
x ervan ^at a^s opvolger voor de F28,
*e is februari 1972 in dienst is, gekozen
lnd rden voor een Fokker 100. Hoewel de
rege 100 op zich een uitstekend vliegtuig is,
itzalet, evenals de huidige F28, een relatief
1 brfliegbereik. De Fokker 100 kan maxi-
500 kilometer non stop vliegen, de Fal-
heeft daarentegen een bereik van
an 7.000 kilometer. Daarmee kan in een
t afstand tussen bijvoorbeeld Schiphol
:ago worden overbrugd.
Ledental ANWB Nieuw vliegtuig voor
bijna drie miljoen Nederlandse kustwacht
t ziji-
DEN HAAG Het ledental van
de ANWB is in 1990 opnieuw ge
stegen. Eind vorig jaar telde de
organisatie ruim 2,9 miljoen le
den, een stijging van 85.500 (circa
3.4 procent) ten opzichte van een
jaar eerder. Dat blijkt uit het
jaarverslag over 1990 van de
ANWB. Volgend jaar verwacht
de ANWB de inschrijving van
het driemiljoenste lid. De stijging
van het ledenaantal komt vol
gens de ANWB vooral door de
toename van het aantal huishou
dens, en de daaruit voortvloeien
de groei van het autopark. Ruim
2.5 miljoen van de 2,9 miljoen le
den is lid van de Wegenwacht
van de ANWB
Waltmans: „Omstreden publicaties jeugddwaling'
Idoor
PAUL KOOPMAN
DEN HAAG De Nederlandse kustwacht
krijgt begin volgend jaar de beschikking over
een nieuw vliegtuig. Dan namelijk zal de hui
dige tweemotorige Cessna Titan Ambassador,
die negen jaar dienst heeft gedaan, worden
vervangen door een Dornier 228 van Duitse
makelij. Het nieuwe toestel voor de kustwacht
wordt, evenals het huidige vliegtuig, eigen
dom van Martinair. Deze verhuurt het aan het
ministerie van verkeer en waterstaat. Met de
aanschaf is, inclusief de speciale apparatuur,
een bedrag gemoeid van 16 miljoen dollar. Het
zal worden ingezet voor onder meer tellingen
van schepen en opsporing van olievervuiling.
Behalve de Dornier 228 heeft Martinair dezer
dagen ook een Boeing 747 besteld. Het is de
derde jumbojet van deze maatschappij, maar
de eerste die alleen in vrachtuitvoering
zonder ramen zal vliegen.
LANDSMEER „Ach, wie veel schrijft
zal veel moeten verantwoorden. Wat
kan ik ertegen doen mijn publicaties in
de jaren vijftig voor de Vlaamse bewe
ging opnieuw worden opgerakeld? Het
was een jeugddwaling die me waar
schijnlijk wel tot het graf zal blijven ach
tervolgen". Burgemeester dr. H. Walt
mans van Landsmeer, oud-kamerlid
voor de PPR, reageert gelaten op 'ont
hullingen' vanmorgen in het Algemeen
Dagblad over zijn voorzitterschap in
1952 van de extreem-rechtse 'Heelneder-
landse Jongerenbeweging'. „Oud
nieuws", vindt Waltmans. „De kranten
hebben er in de jaren vijftig en zestig bol
van gestaan, maar ik kan me ook wel
voorstellen dat mijn opvattingen van
toen nog steeds stof doen opwaaien". In
artikelen die Waltmans op 21-jarige leef
tijd schreef, kritiseert hij de parlemen
taire democratie en gebruikt hij beladen
termen als „Dietsland" en „bloedverbon-
denheid". Hij werkte samen met Vlaam
se jongeren die de collaboratie tijdens de
Duitse bezetting goedpraatten. Later,
eind jaren zeventig, laat Waltmans op
nieuw een 'dissident' geluid horen als hij
als PPR-fractielid nauwe banden onder
houdt met de Inkatha-beweging van Zu-
luleider Buthelezi. De PPR steunde in
die tijd officieel het ANC.
Toenmalig fractievoorzitter Ria Beckers,
nu politiek leider van Groen Links, is
onaangenaam verrast over de publiciteit
rond haar oud-fractiegenoot. „Dat Walt
mans voorzitter is geweest van de Heel-
nederlandse Jongerenbeweging heb ik
nooit geweten. Wat hij toen heeft ge
schreven is echt over de rand".
Verleden achtervolgt
Charl Schwietert
DEN HAAG Charl Schwietert wordt achter
volgd door zijn debacle in de politiek. De Robe-
co Groep heeft er vanaf gezien hem te benoe
men tot hoofd voorlichting met als speciale op
dracht het oppoetsen van het imago van het
Rotterdamse beleggingsconcern. Er was teveel
kritiek gekomen op de voorgenomen benoeming
van de oud-journalist van het NOS-Journaal.
Men herinnerde zich nog heel goed hoe hij in
1982, slechts drie dagen na zijn beëdiging, moest
aftreden als staatssecretaris van defensie. Hij
bleek zich ten onrechte te hebben uitgegeven
voor doctorandus in de economie en luitenant in
het leger. VVD-leider Nijpels had hem voorge
dragen als lid van het kabinet-Lubbers I.
Schwietert, die nu een public-relationsbureautje
drijft in Amsterdam, heeft geen academische
studie gevolgd en kwam in de krijgsmacht niet
verder dan de rang van korporaal.
dat
•edf IAAG Een actie
een die zich de 'Razende
wee^' noemt zegt in het
n ninde velden met ge-
gemanipuleerde
de >pelen te hebben
ld in Wageningen
it (gemeente Noord-
cht<lder). Dezelfde ac-
mj, ip heeft eerder de
rij j ling van genetisch
joriipuleerde maïsplan-
,pti, een bedrijf in Ril-
Isri pgeëist.
verklaringen laten de
'jfye rooiers" weten dat
ies bedoeld zijn om een
imi e over de biotechnolo-
•mi te maken. Ook willen
tegenwicht bieden te-
pro-biotechnologische
'an „da".
'eei 1 in Wageningen is on
terf van een serie veld-
aana die het biotechnolo-
edrijf Mogem uit Lei-
...samenwerking met de
1 "Juwuniversiteit Wage-
e 4laat uitvoeren. In Bant
ïn éhet een proef van het
n u >edrijf Hettema.
q g bij de proef in Bant
dappelen die resistent
gemaakt tegen het
't^ielmotje (tubermoth).
G. Bovee, teelttechni-
eigenaar Hettema en
l(je 'an het veld, hebben de
e Rooiers' ook veelbe-
nieuwe rassen vernie-
op conventionele wijze
[en zijn. Daarnaast heb-
aardappelplanten ver
die besmet waren met
ital virusziekten. „Het
bedoeling dat die tus-
ischj nieuwe rassen zouden
>ala gezet, zodat we had-
nakMnnen zien in welke
orgk nieuwe rassen resis-
ptie-onderzoek is vol-
bvee belangrijk in ver-
piet het terugdringen
It bestrijdingsmiddelen-
i. „De actiegroep heeft
flerzoek zeker voor en-
|ren vertraagd", aldus
ADVIES STICHTING VAN DE ARBEID:
DEN HAAG Bedrijven
moeten hun werknemers
jaarlijks 1250 tot 1500 gul
den per persoon belasting
vrij uit kunnen keren. Dit
staat in een nog vertrou
welijk advies van de
Stichting van de Arbeid,
een samenwerkingsver
band van werkgevers en
werknemers, aan de rege
ring.
De vraag of personeelsleden
nu wel of niet belastingvrij
mogen meeprofiteren van de
winsten van hun bedrijven,
houdt politiek Den Haag nu al
zo'n anderhalf jaar bezig. Mi
nister Wim Kok van financiën
was tot dusver bang dat zo'n
regeling de schatkist teveel
geld zou kosten: zo'n 250 mil
joen gulden per jaar. Daarom
verzette hij zich hardnekkig
tegen een wetsvoorstel dat zijn
partijgenoot Willem Ver
meend, Tweede-Kamerlid
voor de PvdA, begin vorig jaar
indiende.
Het Centraal Planbureau heeft
nu echter, op verzoek van een
werkgroep van de Stichting
van de Arbeid, een nieuwe be
rekening gemaakt. Volgens
het CPB zal de schatkist zelfs
beter worden van belasting
vrije winstdelingen voor
werknemers. De reden daar
van is vermoedelijk dat winst
delingen niet doorgegeven be
hoeven te worden aan mensen
met een sociale uitkering. De
zogeheten koppeling spreekt
immers alleen over gewoon
loon.
Wat de staat dus aan de ene
kant derft (belastinginkom
sten) spaart zij dubbel en
dwars uit aan verminderde
uitgaven (sociale uitkeringen),
aldus het CPB. Ook zegt het
Planbureau dat een regeling
voor belastingvrije winstdeling
voor personeelsleden gunstig
is voor de werkgelegenheid en
voor de bereidheid van de
vakbonden om hun looneisen
te matigen.
De werkgroep van de Stich
ting van de Arbeid heeft meer
dan een jaar gewerkt aan het
advies over belastingvrije
winstdelingen. Volgens de
werkgroep moeten de bedrij
ven zelf maar bepalen of zij
een dergelijk belastingvrij ex
traatje willen uitkeren in con
tanten, aandelen, obligaties of
personeelsaandelen. Wel zou
een dergelijke regeling voor
alle personeelsleden moeten
gelden en dus niet alleen voor
mensen in hogere functies, zo
als nu vaak het geval is. In
stellingen die geen winst ma
ken, zouden meer gebruik
moeten maken van spaarloon
regelingen.
De Stichting van de Arbeid zal
het betreffende advies naar
verwacht begin september
naar het kabinet sturen, nadat
de organisaties van werkne
mers en werkgevers er ook
formeel mee hebben inge
stemd.
Silver Ghost
Op Schiphol is vanmorgen de beroemde Silver Ghost ingeladen
voor een vlucht naar het Verre Oosten. Het troetelkind van Rolls
Royce, dat miljoenen waard is, zal in Hongkong deelnemen aan
de grootste RR-parade die ooit is gehouden. foto: anp
Pomphouders lappen wet aan hun laars
DEN HAAG De Economische Controledienst (ECD) heeft
ruim duizend processen-verbaal uitgedeeld aan pomphouders
voor het overtreden van de winkelsluitingswet. Volgens de
nieuwe bepalingen in die wet mogen zogeheten niet weggebon-
den artikelen als alcohol, lectuur en bloemen niet na zes uur
's avonds worden verkocht. Deze goederen moeten in een spe
ciale kast met tijdslot worden opgeborgen. De ECD controleert
vervolgens de openings- en sluitingstijden van de kast. Met deze
bepalingen wordt massaal een loopje genomen. De ECD contro
leerde de afgelopen maanden 2103 pomphouders: bij de helft
werd niet eens de verplichte kast aangetroffen, 1316 pomphou
ders kregen een proces-verbaal. Bij 169 pomphouders werden
kleine overtredingen gesignaleerd, te gering om te verbaliseren,
aldus F. Koogjes van de dienst. Op de overtredingen staat een
maximale boete van 10.000 gulden. Begin deze week werden de
eerste pomphouders door de rechter veroordeeld tot een boete
van 10.000 gulden, waarvan 9000 gulden voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar. De ECD sluit nieuwe controles niet uit.
DEN HAAG Oud-vak
bondsvoorzitter Jaap van
der Scheur kan tevreden
zijn. Zijn oproep in verzet
te komen tegen de kabi
netsplannen met de wao
en ziektewet is nog geen
week oud, of de vier amb-
tenarencentrales hebben
al een 'actieplatform' op
gericht.
Het hete najaar van 1983, toen
Van der Scheur de grootste
ambtenarenopstand ooit regis
seerde, zou zich kunnen her
halen zo waarschuwen de bon
den. Op de hoofdkwartieren
van de ACOP, CCOP, AC en
CMHF wordt alvast het stof
van de oude draaiboeken afge
blazen.
Ankie Pastoors, werkzaam bij
de ACOP, gaf gisteren het
startschot voor de acties via
een persbericht aan de media.
Kernboodschap: het over
heidspersoneel zal niet ontzien
worden bij de 'desastreuze
plannen' van het kabinet.
Sterker nog: het kabinet zou
als grootste werkgever zélf het
'goede' voorbeeld willen geven
bij de aanpak van het ziekte
verzuim en de arbeidsonge
schiktheid door rigoreus in te
grijpen. Conclusie: de ambte
naren moeten wederom
in opstand komen.
Het kan er komende herfst
bijzonder hard aan toe gaan, zo
dreigt Pastoors, gevraagd naar
een toelichting. In dit verband
roept zij gaarne in herinnering
welk een woedestorm door
ambtenarenland trok toen het
kabinet Lubbers-I voorstelde
de ambtenarensalarissen met
3,5 procent te verlagen. „We
kenlang werd de vuilnis niet
opgehaald, de post niet be
zorgd. Overal legden ambtena
ren het werk neer. Je kunt
zeggen dat het land bijna fail
liet was gegaan als de rechter
niet had ingegrepen en verde
re stakingen had verboden.
Met name de postorderbedrij
ven hadden enorm te lijden
van de acties, enkele dreigden
het niet te overleven. Ik zeg
hier krijgen. Je kunt zeggen
dat we de wind flink in de rug
hebben, voor zover we zelf
geen deel van die wind uitma
ken. Daar komt bij dat ook het
kabinet nu kennelijk wat min
der zeker van zijn zaak is".
Speerpunt
niet dat het gebeurt, maar zo'n
opstand zou zich kunnen her
halen".
Overwinning
De grootscheepse protesten
brachten de opstandige ambte
naren indertijd overigens geen
klinkende overwinning. Het
kabinet deed een piepklein
scheutje water bij de wijn: de
salarisverlaging werd beperkt
tot 3 in plaats van 3,5 procent.
Daarbij speelde wellicht een
rol dat de muitende ambtena
ren langzamerhand de sympa
thie van het grote publiek aan
het verliezen waren. Ook was
het 't CDA/VVD-kabinet toen
bittere ernst: de regeringspar
tijen konden ondanks alle pro
testen niet uit elkaar gespeeld
worden.
De kaarten liggen nu wat an
ders, meent Ankie Pastoors.
„De kabinetsmaatregelen tref
fen deze keer niet alleen amb
tenaren, maar alle burgers in
dit land. We merken dan ook
dat het protest zéér breed ge
dragen wordt. Het is werkelijk
niet te geloven, de telefoontjes
en steunbetuigingen die we
Het officiële actiedraaiboek
wordt eerst 13 augustus vast
gesteld tijdens een gezamenlij
ke vergadering van de vier
bonden, die samen 710.000 le
den vertegenwoordigen. Een
dag eerder zal de vakcentrale
FNV zijn actieplannen het
licht laten zien.
Vanwege het prille stadium
waarin de voorbereidingen
zich bevinden kan Pastoors
nog niet teveel zeggen over
het hoe en wanneer van de ac
ties. „Dat alles is nog niet be
paald, maar het zal er wel op
neerkomen dat eerst de ach
terban goed geïnformeerd
wordt, vervolgens prikacties
beginnen, overgaand in speer
puntacties en tenslotte als het
moet: keihard de beuk er in".
Opvallend was in 1983 dat de
hogere ambtenaren zeg
maar de beleidsmakers niet
of nauwelijks aan de acties
deelnamen. Op de Haagse mi
nisteries werd gewoon doorge
werkt, bewindslieden konden
er op rekenen dat hun chauf
feurs 's ochtends keurig voor
de deur verschenen en de no
ta's op tijd gedrukt werden.
Anno 1991 verwacht Pastoors
dat de rijksambtenaren mis
schien wat gemakkelijker tot
actie op te porren zijn. „Het
gaat nu immers niet alleen om
de wao en ziektewet, maar te
gelijkertijd speelt de operatie
Grote Efficiency waardoor
duizenden banen zullen ver
dwijnen. De druk die op het
ambtenarenapparaat wordt
uitgeoefend is behoorlijk groot
en velen verkeren in marte
lende onzekerheid over hun
eigen functie en positie. Die
zaken stapelen zich allemaal
op tot het moment komt waar
op men zegt: en nu kan het
niet meer".
De herfst en winter van 1991
zullen moeten uitwijzen of
deze keer de ambtenaren de
winnaar worden van een
krachtmeting met het kabinet.
AMSTERDAM Dra.
M.G. Schenk, de historica
die onlangs in het nieuws
kwam door de weigering
van de Europese Biblio
theek haar (tweede) boek
over prins Claus uit te ge
ven, is gistermorgen opge
nomen in het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis te Am
sterdam. Over haar toe
stand wil het ziekenhuis
geen nadere mededelin
gen doen.
Mevrouw Schenk (84) werd
onmachtig in de gang van
haar woning aan de Nieuwe-
zijds Voorburgwal aangetrof
fen, nadat een persfotograaf,
die volgens afspraak op bezoek
kwam, geen gehoor had gekre
gen op aanbellen en onder
huurders te hulp had geroe
pen. Volgens een woordvoer
der van haar uitgever in Zalt-
bommel is mevrouw Schenk
dit jaar al eens eerder opgeno
men geweest in het zieken
huis.
Mevrouw Schenk studeerde
Nederlands en geschiedenis
aan de Rijksuniversiteit van
Utrecht en werd bekend als
journaliste en schrijfster. Ze is.
Mevrouw drs. M.G.Schenk over haar jongste boek over prins
Claus: „De uitgever dacht dat ik erdoor in moeilijkheden zou ko
men. Maar wat voor moeilijkheden, dat zei "hij niet".
foto: engel lameijer
sinds 1933, met hart en ziel
Amsterdamse, al werd ze
uit Utrechtse familie in
Rotterdam geboren. Ze is een
van de oprichters van het
weekblad Hervormd Neder
land.
Na de oorlog schreef mevrouw
Schenk boeken met titels als
'25 Jaar koningin'. 'Juliana,
vorstin naast de rode loper'. In
1971 verscheen haar eerste
boek over Claus.
Ze schreef overigens niet al
leen boeken over leden van
het koningshuis. Ze maakte
ook een jubileumboek voor het
Groene Kruis, een boekje met
de titel 'We gaan trouwen' en,
in opdracht van het Neder
lands Bijbel Genootschap,
'Avontuur met het Woord'.-
Dat boek en ze is er nog
verbaasd over maakte veel
opgang onder jonge mensen.
Ze was ook jarenlang hoofdre
dactrice van het tijdschift De
Vrouw en haar Huis.
Vorige week had een van onze
verslaggeefsters met haar een
gesprek naar aanleiding van
de commotie rond haar tweede
boek over prins Claus. Ze ver
telde toen onder meer: „Ik had
in het overleg met de uitgeve
rij de Europese Bibliotheek
in Zaltbommel steeds te
maken gehad met een vrouw,
van wie ik dacht dat ze de di
recteur was. De laatste keer
werd ik te woord gestaan door
een man. Zeker een hoofddi
recteur. Toen ik hem vroeg
naar de eigenlijke reden om
mijn boek dat al gezet
was toch niet uit te geven,
zei hij: 'U zou erdoor in moei
lijkheden kunnen komen'.
Wat voor moeilijkheden? Dat
zei hij niet. Misschien wel van
wege het feit dat ik geschre
ven heb dat Claus nog wel
eens driftig kan worden. Maar
is dat zo erg? Ik had het van
een zoon van Claus. En de le
den van het koningshuis wil
len geen goden meer zijn. Mis
schien was de uitgever wel
bang, zélf in moeilijkheden te
raken als mijn boek niet goed
verkocht zou worden. Maar
waarom kwam hij daar dan
pas op toen de drukproeven al
waren gecorrigeerd en de
tekst naar de actuele situatie
was aangevuld?"
„Goed: het is ook geen gewoon
boekje. Ik heb episoden be
schreven uit het leven van
prins Claus en die steeds laten
volgen door een tekst van of
over hem. Niet iets wat op de
'moederkrans' zou worden
voorgelezen. Maar er zijn toch
ook nog andere lezers met wat
diepergaande belangstelling?
Mijn advocaat moet nu het zet
werk plus de gecorrigeerde
drukproeven en de aanvullen
de tekst maar van de uitgever
terug zien te krijgen. Maar de
advocaat is op vakantie".
De woordvoerder van de Eu
ropese Bibliotheek doet over
de controverse met mevrouw
Schenk geen mededelingen
„Het is een kwestie louter tus
sen haar en ons. Dat gaat ver
der niemand aan".
DOOR BILL WATERSON
Er was eens een jongetje en
die heette Casper. Dit jongetje
wilde altijd zijn zin. Op een
dag had zijn vader er genoeg
van en sloot hem voor
altijd op in de kelder. En daar
na leefde iedereen nog lang en
gelukkig.
Einde
Prins Claus terug
van vakantie
DEN HAAG Prins Claus
is maandagmiddag terugge
keerd van een korte vakan
tie in Italië bij zijn gezin.
De prins is zes dagen op va
kantie geweest, zo heeft een
woordvoerder van de Rijks
voorlichtingsdienst gisteren
verklaard.
Na zijn terugkeer is Claus
weer naar het Haagse zieken
huis Bronovo gegaan voor
voortzetting van zijn behande
ling. Over het verloop daarvan
zijn geen nadere mededelingen
gedaan.
DEN HAAG Het Europe
se Hof van Justitie holt
enigszins achter de feiten
aan. De Nederlandse media
wet moet volgens het Hof ge
wijzigd worden, maar de be
treffende wijziging is al aan
gebracht en door de Tweede
Kamer goedgekeurd. Het
wachten is alleen nog op in
stemming van de Senaat, dit
najaar.
Het ministerie van WVC rea
geerde vanmorgen in deze
nuchtere bewoordingen op het
jongste arrest van het Europe
se Hof, dat een aanpassing van
de Nederlandse mediawet vor
dert. De wet, zo oordeelt het
Hof, is in strijd met de Europe
se regelgeving. De kritiek
richt zich met name op artikel
66, dat voorwaarden stelt aan
de reclame-uitingen in buiten
landse programma's die via de
kabel worden doorgegeven.
In het nieuwe artikel zijn de
voorwaarden aanmerkelijk
versoepeld, aldus WVC. Zo is
het reclameverbod op zondag
vervallen en mag maximaal
vijftien in plaast van vijf pro
cent van de zendtijd met recla
me gevuld worden. Volgens
een woordvoerster van het mi
nisterie worden de bezwaren
van het Hof in de nieuwe wet
volledig ondervangen. „Juridi
sche procedures vergen door
gaans vele jaren, vandaar dat
het arrest van het Hof een
beetie als mosterd na de maal
tijd komt".
