„Hoogbegaafden ontwikkelen
als een Olympisch team*"
Met 'n telefoontje
wordt
Uncle Pete weer
even Ome Piet.
BINNENLAND
lectaculaire regen van vallende sterren
Australië vanaf f 3,50*per minuut.
LI
Commit
DINSDAG 30 JULI 1991
uubbers
ag zich
et vertonen
doden-
rdenking"
:ht("
ting
v
de
n oi
isme1.
ken^l
estij
ha
at d
H„
[?ls
Vermist meisje
nog spoorloos
ln van haasteren
HAAG Als pre-
•é-ei Lubbers zijn plan
pripert een krans te leg-
roodpij het Indisch Monu-
zullen de emoties
oplopen. „We zullen
>ers in het water
net als de krans
de Japanse premier
legde", zegt J.C.
oprichter van de
»n d ting Japanse Ere-
dusjden.
.q, -anslegging zou een eer-
zijn aan de mensen die
de Tweede Wereldoor-
verleden in een jappen
en op 15 augustus her
worden.
lick van Logchem, voor
van de Vereniging Voor-
Verzet Oost-Azië, hoopt
ubbers zich niet zal ver
bij de dodenherdenking,
ij een krans legt. loop ik
zegt hij. ..Ik denk dat
mijn voorbeeld zullen
want Lubers heeft de
lige Nederlands-Indische
mschap op haar ziel j
Nederlands-Indiërs zijn
ip Lubbers vanwege zijn
tijdens het recente be-
■an de Japanse premier
aan ons land. Hij liet na
Kaifu aan te dringen op
van de schadeclaims
slachtoffers van een
ïkamp hebben. Nadat
zijn spijt had betuigd
de gruweldaden die de
ners hebben begaan en
rans bij het Indisch Mo
lt had gelegd, zei Lub-
it daarmee de kous af is.
arrogante uitspraak",
ran Logchem. „Hij kan
amens ons spreken want
pn 1 )ns is de kous zeker niet
HOORN Ondanks een groot aantal tips
en het horen van enkele tientallen getui
gen had de Hoornse politie gisteravond
nog geen enkele aanwijzing over de ver
blijfplaats van de 11-jarige Jessica Laven
uit Blokker. Zij verdween zaterdag spoor
loos na een bezoek aan zwembad de Wij
zend in Zwaag. Volgens een woordvoerder
van de Hoornse politie zijn er „eigenlijk
geen echte aanwijzingen" en wordt „met
alles' rekening gehouden. Waarschijnlijk
wordt op korte termijn een recherche-bij
standsteam opgeroepen. Het meisje heeft
het zwembad vrijwel zeker verlaten in het
gezelschap van een nog onbekende, ruim
50-jarige man. Van de man is inmiddels
een compositie-tekening samengesteld. De
Hoornse politie, zal vanavond via de televi
sie een opsporingsbericht uitgeven.
Jongetje verdrinkt in gesloten zwembad
FINSTERWOLDE De zes-jarige Mark Nuninga uit Fin-
sterwolde is gistermiddag in zwembad De Hardenberg in
zijn woonplaats verdronken. Het jongetje speelde aan de
rand van het al jaren niet meer in gebruik zijnde openlucht-
bad, toen hij te water raakte. Een speelkameraadje rende
onmiddellijk naar huis, waarna de politie werd gewaar
schuwd. Politie, brandweer en ambulancepersoneel moesten
het hele zwembad op de tast afzoeken. Door de jarenlange
leegstand van het bad was het water vertroebeld. Het kind
werd pas na een uur gevonden.
Benzine twee cent goedkoper
ROTTERDAM Benzine wordt morgen twee cent per liter
goedkoper. Dit heeft marktleider Shell maandag bekend ge
maakt. De meest voorkomende literprijzen aan de zelftank-
pomp zijn dan 193 cent voor superplus loodvrij, 189 cent
voor euro loodvrij en 205 cent voor gelode superbenzine. De
prijsverlaging is het gevolg van de ontwikkeling van de in
ternationale produktnoteringen.
DELFZIJL ONLANGS
AAN RAMP ONTSNAPT
DELFZIJL Delfzijl is twee maanden gele
den aan een regelrechte ramp ontsnapt, toen
er bij AKZO een gaswolk loskwam die vele
malen groter was dan afgelopen zondag. In to
taal dreef 31 ton zoutzuur en methylchloride
destijds richting zee. Als de wind aanlandig
was geweest had dat grote problemen kunnen
opleveren voor de bevolking, erkent voorlich
ter C.W. Horstink van AKZO. Afgelopen zon
dag ontsnapte slechts enkele honderden kilo's
gas. Daarvan ondervond de bevolking al veel
hinder in de vorm van geïrriteerde luchtwe
gen en tranende ogen. Het rampenplan, waar
in onder meer is opgenomen dat gebieden in
de gevarenzone van de gaswolk ontruimd
moeten worden, had in het eerste geval zeker
niet gefunctioneerd: de evacuatie zou minder
snel hebben kunnen plaatsvinden dan dat de
wolk zich zou verspreiden.
Bulldog mag weer open
AMSTERDAM Café de Bulldog
aan het Leidseplein in Amsterdam
mag vanaf maandag weer open. De
gemeente heeft het sluitingsbevel
ingetrokken, zo bevestigde een
woordvoerster. Met de eigenaar zijn
duidelijke afspraken gemaakt over
een overzichtelijker bedrijfsvoering.
Met deze afspraken hoopt de ge
meente een herhaling te voorkomen
van de gebeurtenissen in de eerste
week van juli. Een 21-jarige Duitse
toerist viel tijdens een vechtpartij
met personeel van de Bulldog uit
een raam op een binnenplaats. Hij
liep een dwarslaesie op en zal voor
de rest van zijn leven verlamd blij
ven. De aanleiding voor de vecht
partij was dat de man tot twee keer
toe zou hebben geweigerd om voor
een toiletbezoek te betalen.
Gewonde Roemeense in
Nederland geopereerd
DEN HAAG Het ministerie van
buitenlandse zaken heeft onverwacht
een visum afgegeven voor de komst
van de zwaar gewonde Roemeense
pilote M. Calceanu naar Apeldoorn.
Eerder werd een visum geweigerd
wegens het ontbreken van voldoende
financiële zekerheid rond de kosten
van het verblijf. De vrouw, die op 19
juni van dit jaar bij een vliegtuigon
geluk in Roemenië ernstige verwon
dingen opliep, zal morgen naar Ne
derland worden gevlogen. Calceanu
zal vervolgens gratis in het Apel-
doornse Ziekenhuis Centrum worden
geopereerd. De Roemeense, die in ei
gen land niet geholpen kan worden,
wordt begeleid door de stichting
Vluchtelingenwerk Apeldoorn.
NEGENDE WERELDCONGRES WCGT VECHT VOOR TALENT VAN TOEKOMST
beledigd
)ers heeft ons allen diep
en we zijn razend
gaat hij verder. „Daar-
b ik er geen behoefte
et Lubbers een plechtig-
Is deze bij te wonen. Ik
n rel gaan organiseren,
ik ben wel bang dat het
1 hand gaat lopen". Ook
ganisatiecomité is bang
emoties wat al te hoog
oplopen als Lubbers ge-
jeeft aan de uitnodiging,
is de Rijksvoorlichtings-
wordt er nog steeds een
e vrijgehouden voor de
ie dodenherdenking in
mda van de premier.
DEN HAAG We heb
ben ze keihard nodig, de
hoogbegaafden, om de
zich opstapelende 'we-
reld'-problemen in de
naaste toekomst het hoofd
te kunnen bieden. Juist
hoogbegaafden zijn de
globale denkers, zijn de
genen met overzicht. Maar
de 'getalenteerden' ver
dienen het ook dat er ge
richte aandacht komt,
waardoor ze zich in volle
glorie kunnen ontwikke
len.
Talent for the future, het ne
gende wereldcongres over
hoogbegaafde kinderen dat
deze week in het Haagse Con
gresgebouw wordt gehouden,
is bedoeld als controle op de
vooruitgang die is geboekt bij
het opkomen voor de positie
van hoogbegaafden door de
WCGT, de World Council for
Gifted and Talented Children
„Ze hangen er op de meeste
scholen maar zo'n beetje bij.
En vervelen zich te pletter",
schildert Roger Hanson de
problematiek. Hanson is in
Den Haag „just to have a good
time", maar is binnen de kort
ste keren gepassioneerd aan
het vertellen over hoe 'moor
dend' en oneerlijk de wereld
omgaat met hoogbegaafden.
„Deze kinderen slepen zich
dag na dag door de schooltijd.
Uitzitten. Dat frustreert de
creatieve en intellectuele ga
ven. En het zorgt voor nega
tief gedrag. Het kind blijft weg
van school, omdat er geen uit
daging wacht. Ze raken ook
ontmoedigd, raken hun zelf
vertrouwen kwijt. Het ergst
is", aldus Hanson, „dat talen
ten niet meer leren hoe te le
ren. Dat talent gaat verloren".
Individueel
Hanson zuigt dat niet zomaar
uit zijn duim. Hij is trouwens
ook niet louter voor de lol
aanwezig op het congres. Hij
heeft 25 jaar ervaring met
hoogbegaafde jeugd. Eerst in
Illinois in de Verenigde Sta
ten. Hij stond er voor de klas
en werkte later als adviseur,
waarbij hij aan scholen hielp
talenten individueel en flexi
bel te begeleiden. Daarna gaf
hij 15 jaar dergelijke adviezen
in de staat Iowa. Vorig jaar
stond hij daar weer voor de
klas om er onlangs uit te stap
pen en zich te vestigen als
zelfstandig adviseur.
Eén van de manieren om wat
te doen aan de opvang en be
geleiding van talenten is het
flexibel maken van de school.
„We hebben van leraren al
leen geëist, ze niet geholpen.
Ze zijn overbelast en onderbe
taald. Maar het moet anders
om. Benut de vaardigheden
van de docent, werk samen
met ze, ondersteun hun in
spanningen, leer ze flexibel te
zijn. Nu hebben leraren meest
al één manier van werken in
een groep. Leer ze er drie of
vier. En leer ze kijken naar de
leerling, naar leerstijl, indivi
duele behoeften. Leer ze vra
gen stellen en kom met uitda
gende produkten een serie
instrumenten, programma's en
procedures waarmee leer
lingen hun talent .kunnen be
wijzen. Niemand hier is tegen
een Olympisch team. Maar als
voor een Olympisch team
moeite wordt gedaan het vol
ledig te ontwikkelen, waarom
voor 'gewone' talenten dan
niet?"
Feest
Hansons verhaal vertoont een
opvallende gelijkenis met de
speech waarmee staatssecreta
ris J. Wallage van onderwijs
het congres opende. Geen
wonder, de speech van Walla
ge was beïnvloed door eerdere
contacten met Hanson en hij
fungeerde als eindredacteur.
Wallage na de spektaculaire
openingspresentatie van film
en lasershow: „De leraar is de
stimulerende factor. Een kind
heeft lol in leren, de situatie
thuis heeft ook invloed, maar
de school moet een soort feest
zijn, uitdagen. Elke leerling
verdient binnen het normale
onderwijs individuele aan
dacht, gericht op zijn mogelijk
heden". In dat licht verklaar
de hij ook de opheffing van
kleine scholen („Op grotere
scholen kan iedereen op maat
bediend worden") en de pogin
gen de grenzen tussen regu
lier- en speciaal onderwijs op
te heffen. Hij verwoordde de
sleutelrol van de docent met:
„De leraar moet echt leraar
worden, die een groep bestuurt
waarbij iedereen de juiste aan
dacht krijgt. Daarom moet ook
het beroep aantrekkelijker
worden gemaakt: door belo
ning, kinderopvang,loopbaan
planning en training". Verder
ziet hij een rol voor de school
als instituut, via organisatie,
bepaling van duidelijke doe
len, het hebben van een open
blik voor wat er in de wereld
verandert en realisering van
een goed klimaat voor de do
cent om in te werken.
Irene Ypenburg, betrokken bij
de organisatie van het congres,
heeft een minder 'zielig' beeld
van de hoogbegaafden dan
Hanson. „De meeste hoogbe
gaafde kinderen denken niet
over hun gave na, zitten niet
zo met de geringe aandacht".
Wel is ze het met Hanson eens
dat er ondanks dat veel aan
dacht nodig is voor deze kin
deren. „Talenten gaan zich
verstoppen. Ik ken kinderen
die thuis heel ingewikkelde te
keningen maken, maar op
school vrolijk met de klas mee
gaan zitten krassen. De hele
klas krast, het zal wel zo ho
ren, denken ze. Hetzelfde heb
je met tellen. Een driejarig
kind kan tellen tot duizend en
doet dat op de driewieler, voor
de lol. Maar het beaamt 's
avonds als het wordt voorgele
zen uit Jip en Janneke dat een
kind van vijf jaar 'natuurlijk'
niet tot twintig kan tellen".
Vooruit
Ypenburg behoort tot een
groep mensen die een concrete
stap heeft gezet om hoogbe
gaafden te helpen. Ze is mede
auteur van de serie Vooruit,
een vier keer per jaar verschij
nende map, met opdrachten
speciaal voor begaafde basis
school-leerlingen. Het zijn uit
dagingen. Bijvoorbeeld wordt
na uitleg van het begrip orgi-
naliteit gevraagd een wens
kaart of uitnodiging te maken.
De ruim zeshonderd deelnemers uit 34 landen aan het congres over hoogbegaafde kinderen
deskundigen en wetenschappers, maar ook leraren en ouders moeten zelf welhaast hoogbe
gaafd zijn om een verantwoorde keus te maken uit het enorme aanbod aan lezingen en presenta-
In een verjaardagsprojekt
wordt een krant doorgespit,
een recept geschreven voor
taart, een beroemd persoon
uitgenodigd en een lied of ge
dicht geschreven. „Het heeft
een vrijblijvende opzet. Leer
lingen hebben wat te leren,
docenten krijgen door waar de
behoeftes van het kind lig
gen". In de stands in het Con
gresgebouw blijkt dat er veel
meer initiatieven zijn om lera
ren te helpen hoogbegaafden
'uit te dagen'.
Het 'managen van talent' is
een van de drie hoofdthema's
van het congres. Verder is er
bijzondere aandacht voor
hoogbegaafden in de Derde
Wereld en voor muzikale be
gaafdheid. Dat laatste wordt
belicht in een symposium over
de psychologie van de muziek,
een concert en een workshop.
Nicholas Anim uit Namibia
vertelt donderdag over de
vooruitgang bij het zorgen
voor onderwijs aan talenten in
een ontwikkelingsland dat nog
niet kan voorzien in onderwijs
aan al zijn kinderen. Het is on
derdeel van een groep voor
drachten over hoogbegaafden
in de Derde Wereld.
Mondiale denkers
De ruim zeshonderd deelne
mers uit 34 landen aan het
congres deskundigen en
wetenschappers, maar ook le
raren en ouders moeten
zelf welhaast hoogbegaafd zijn
om een verantwoorde keus te
maken uit het enorme aanbod
aan lezingen en presentaties.
Elke ochtend en middag zijn
er 12 activiteiten tegelijk: le
zingen, symposia, demonstra
ties en panels over specifieke
onderwerpen als 'onderpreste
ren' en het voorkomen ervan.
I FOTO: STEPHEN EVENHUIS
ontwikkeling en begeleiding
van hoogbegaafden, Esperanto
voor 'talented', literatuur en
schrijven voor hoogbegaafden,
leiderschap en temperament
van hoogegaafden en drop
outs.
De massale opkomst van deel
nemers bewijst dat over de
hele wereld mensen het dood
zonde vinden dat er veel ta
lent verloren gaat. Talent dat
de wereld volgens Annemarie
Roeper in de laatste nieuws
brief World Gifted van de
WCGT nodig heeft om niet te
verzuipen in de mondiale pro
blemen. „De problemen waar
mee de wereld nu kampt zijn
enorm complex. De enige hoop
dat die kunnen worden opge
lost, ligt in onze getalenteerde
jeugd. Zij hebben de intellec
tuele mogelijkheden om deze
complexiteit te begrijpen.
Hoogbegaafden zijn de mondi
ale denkers".
ladigde
(osch.
pacht
indag
ndag
iet een
wagen
d het
[it op
lis van
Bijna 2000 klachten
over overlast Schiphol
AMSTERDAM Bijna 350
mensen hebben in de maand
juni bij de Commissie Geluid
hinder Schiphol geklaagd over
geluidsoverlast. In totaal dien
den ze 1.922 klachten in die
voor het grootste deel betrek
king hadden op het gebruik
van de Kaagbaan. Startende
vliegtuigen hadden 916 klach
ten tot gevolg, voornamelijk
uit Aalsmeer, Rijsenhout, Lei-
muiden en Burgerveen. Over
landingen werd 137 keer ge
klaagd, met name uit Leiden
en Oegstgeest. Vliegtuiglawaai
gedurende de nacht leidde in
414 gevallen tot telefoontjes.
Over lesvluchten werd 171
keer aan de bel getrokken.
Maisplanten kweekbedrijf vernield
RILLAND In de nacht van zondag op maandag hebben onbe
kenden een proefveld met genetisch gemanipuleerde maisplan
ten op het kweekbedrijf van Vanderhave in Rilland vernield.
Alle planten zijn met een mes boven de grond afgesneden en
moeten als verloren worden beschouwd, aldus een woordvoer
der. Bij de kwekerij werd de eerste veldproef met dergelijke
maisplanten gehouden.
Het ministerie van VROM had voor deze proef een vergunning
verleend. Volgens T. Saat, coördinator van de veldproef, bete
kent de vernieling dat het maiskweekprogramma met minimaal
een jaar wordt vertraagd. Waarom de planten werden vernield
is volgens hem volstrekt onduidelijk, omdat het hier juist een
veldproef betrof met mais die was ontwikkeld om behandeling
met milieuvriendelijke bestrijdingsmiddelen mogelijk te maken.
In de huidige praktijk is dat nog niet mogelijk. „Als de daders in
de milieuhoek zitten hebben ze het milieu duidelijk geen goede
dienst bewezen", zo vindt Saat.
Het ministerie van VROM is inmiddels door het bedrijf ingelicht
en stelt een onderzoek in. Het bedrijf sluit overigens uit dat als
gevolg van de vernielingen nadelige gevolgen in de vorm van
natuurrisico's voor de omgeving zijn onstaan.
(ADVERTENTIE)
CHT In de vroege ochtend van dinsdag 13 augustus is
1 spectaculaire regen van vallende sterren te zien. Tussen
Ti vier uur verschijnen zestig tot tachtig van deze sterren
r aan het firmament.
Jstandigheden voor het waarnemen van de meteorenre-
ïïfkomstig uit de richting van het sterrenbeeld de Perseï-
ijn volgens de Utrechtse sterrenwacht De Koepel dit jaar
|nstig. De maan zal geen storende factor vormen.
Meteoren onstaan wanneer stofdeeltjes uit de ons omringende
ruimte de aardse dampkring binnendringen. Eenmaal in de
dampkring terechtgekomen, worden de stofdeeltjes verhit door
de wrijving met de lucht. Daarbij worden ze dermate heet dat ze
licht gaan geven. De meteorenzwerm van de Perseïden bereikt
in de periode van zondag 11 tot en met dinsdag 13 augustus zijn
grootste activiteit. In de nacht van zondag 18 op maandag 19 au
gustus is nog een tweede meteorenzwermpje te zien.
1PER EN HOBBES
DOOR 8ILL WATERSON
K zA& ÉÉN ÉÉN
SCHIU>PAP BIJ
PÉ UIV1ÉR
SoÉP Z.ÉG WAT /MAAKT
HÉT UIT K HÉB HCNTÉRÉÉN
SOUtWAPPÉN SÉzlÉN K
HoÉf te ÉCHT NIÉT N3&
ÉÉN TÉ ZIÉN
Een telefoontje naar Australië kost vanaf f 3,50 per minuut. Dat is voordeliger
dan veel mensen denken. De prijs kan dus nauwelijks nog een bezwaar zijn om eens te
bellen met een verre vriend of een geëmigreerd familielid. Of om 'ns een keer zelf dat
hotel in het buitenland te boeken. Kijkt u maar eens naar de tarievenlijst in het telefoonboek.
Internationaal telefoneren kost minder dan je denkt.
Premie
ziektenkosten
studenten
700 gulden
DEN HAAG Studenten
die zijn aangewezen op
een particuliere ziektekos
tenverzekering, gaan van
af 1 januari 1992 een pre
mie van maximaal 700
gulden per jaar betalen.
Het kabinet heeft dit be
drag enkele weken gele
den vastgesteld, zo heb
ben de ministeries van on
derwijs en WVC gisteren
bekendgemaakt.
De studenten krijgen voor de
premie de zogeheten „stan
daardpakketpolis" aangebo
den. Het pakket bij deze polis
komt overeen met de inhoud
van het ziekenfondspakket.
Het kabinet besloot al in janu
ari dat de particuliere verze
keraars alle studenten (dat wil
zeggen: alle studerenden met
een studiebeurs) vanaf 1 janu
ari 1992 de standaardpakket
polis moeten aanbieden. Over
de hoogte van de premie zou
met de verzekeraars nog wor
den overlegd.
Op dit moment bieden de par
ticuliere verzekeraars gezonde
studenten vaak een speciale
studentenpolis voor een be
drag tussen de 700 en 800 gul
den. Niet-gezonde studenten
die op een particuliere ziek-
tenkostenverzekering zijn aan
gewezen, worden alleen voor
een veel hoger bedrag als ver
zekerde geaccepteerd.
Niet voldoende
De premie van maximaal 700
gulden is niet voldoende om
de werkelijke kosten van de
verzekeraars te dekken. Om
dit „gat" te vullen gaan de zo
geheten „wettelijke bijdra
gen". en daarmee de premies
van alle particulier verzeker
den met uitzondering van de
studenten, vanaf 1 januari
1993 met ongeveer 12 gulden
per jaar omhoog.
Studenten uit de lagere inko
mens krijgen de premie van
700 gulden vergoed via de stu
diefinanciering, besloot het
kabinet al in januari. Studen
ten met alleen een basisbeurs
betalen de premie zelf.
