Poolse verpleegsters
eisen werkvergunning
Minister Pronk wil hulp aan Molukken opvoeren
BINNENLAND
Niet voor
supporters
J)litiehulp krijgt
jogeli jk vuurwapen
Vakantieseizoen bereikt hoogtepunt
fT-g?5
Vakbeweging blijft groeien
Somont
ZATERDAG 27 JULI 1991
"laalweigeraar al twintig
[en in hongerstaking
HAAG De dienstweigeraar Paul Nijbakker,
idaag de twintigste dag van zijn hongerstaking
»an, zo heeft de Vereniging Dienstweigeraars
jdeeld. Nijbakker, die sinds 8 juli in het Huis
twaring in Vught gevangen wordt gehouden, is
as totaalweigering tot twaalf maanden gevange-
T Af veroordeeld.
ardjj zijn hongerstaking volhouden tot hij onvoor-
1 hielijk is vrijgelaten. Met een verwijzing naar de
mihrsele Verklaring van de Rechten van de Mens,
okF ^at »niemand kan worden gedwongen deel
(maken van een organisatie", weigerde Nijbak-
Vivankelijk een beroep beroep te doen op de
1 gewetensbezwaren Militaire Dienst (GMD). Na
n fcroordeling deed hij dat alsnog. Hij werd echter
wiitvankelijk verklaard met het argument, aldus
tie#reniging Dienstweigeraars, dat hij inmiddels
I hieer dienstplichtig" was.
VVD wil heropening
van vossenjacht
DEN HAAG De jacht op vossen,
met name in Noord-Holland moet her
opend worden. Zonder uitdunning van
de populatie dreigen namelijk het
voortbestaan van andere diersoorten in
gevaar te komen. Dit stelt het VVD-
kamerlid Piet Blauw in schriftelijke
vragen aan minister Bukman van
landbouw en visserij. Volgens Blauw
heeft het aantal vossen in Noord-Hol
land de door de wereld-gezondheidsor
ganisatie WHO vastgestelde maxi
mumnorm van één vos per 500 hectare
overschreden. De gevolgen zouden met
name in de lepelaarskolonie bij het
Zwanenwater merkbaar zijn. Boven
dien is er, zo waarschuwt het kamer
lid, een niet geheel theoretisch risico
voor besmetting met hondsdolheid.
Sucessvolle actie
tegen huurverhoging
GRONINGEN De protesten van
twee Groningse woningbouwvereni
gingen tegen de huurverhoging van 5,5
procent die ze per 1 juli hadden moeten
doorvoeren hebben succes gehad.
Staatssecreatris Heerma van volkshuis
vesting is de corporaties Volkshuisves
ting en Gruno tegemoet gekomen en
geeft ze toestemming de huur van ruim
1100 woningen in wijk een jaar lang te
bevriezen. De corporaties vrezen dat
hun flats en enkele laagbouwwoningen
in de 'probleemwijk' Lewenborg on-
verhuurbaar zouden worden als de hu
ren met 5,5 procent zouden stijgen.
Volkshuisvesting en Gruno hebben
reeds te maken met een aanzienlijke
leegstand in Lewenborg.
Watersport wil studie
naar verstoring zeehonden
BUNNIK Het Koninklijk Nederlands Watersport verbond
wil een onderzoek naar de 'verstoringsgevoeligheid' van
zeehonden. Aanleiding daartoe is onder meer de actie van
Lenie 't Hart, van het Zeehondenopvangcentrum in Pieter-
buren, om watersporters uit de buurt van rustende zeehon
den te houden. Volgens 't Hart worden zeehonden al ver
stoord als ze op 1500 meter afstand iets verdachts waarne
men. Het KNWV is het daar niet mee eens. „Het lijkt me
zwaar overdreven", aldus F. Jibben van het Watersportver-
bond. Het KNWV gaat daarom aan staatssecretaris Gabor
vragen of hij wil laten onderzoeken op welke afstand men
selijke aanwezigheid schadelijk is voor een rustende zee
hond. Acties zoals die van Lenie 't Hart zouden de water
sport in een kwaad daglicht stellen. Lenie 't Hart vindt een
onderzoek niet zo nodig: „Dat is er allang geweest. De af
stand van 1500 meter, die wij hanteren, blijkt uit een onder
zoek van het Rijksinstituut voor Natuurbeheer".
DEN HAAG Het Aca
demisch Ziekenhuis van
de Vrije Universiteit in
Amsterdam heeft gisteren
voor de Raad van State
geëist dat de 24 Poolse
verpleegsters die in juni
naar Nederland zijn ge
haald in het ziekenhuis
aan het werk mogen. Het
Centraal Bestuur voor de
Arbeidsvoorzieningen
(CBA) in Rijswijk besloot
eerder de verpleegsters
geen werkvergunning te
geven.
De zaak wordt met belangstel
ling gevolgd door andere zie
kenhuizen en de bollensector,
die eveneens op personeel zit
ten te springen. Het AZ van de
VU besloot in maart dit jaar
via bemiddeling van het uit
zendbureau Vedior tot het
werven van verpleegsters in
Polen, nadat was gebleken dat
in Nederland noch binnen de
EG in de vacatures zou kun
nen worden voorzien.
Het ziekenhuis ging af op
mondelinge adviezen van het
gewestelijk arbeidsbureau en
heeft na een selectie in Polen
per 1 juni 24 verpleegsters
naar Nederland laten komen
voor een verkorte opleiding en
een talencursus. Het CBA
haalde echter een streep door
de rekening door op 11 juli te
beslissen dat de Polen geen ar
beidsvergunning krijgen, om
dat het „voorgeschreven tra
ject", vereist voor de aanvraag
van vergunningen voor bui
tenlandse werknemers, niet is
doorlopen. Volgens het CBA is
er wel degelijk aanbod van
verplegend personeel binnen
de EG. „De VU heeft ons voor
een voldongen feit willen
plaatsen, willens en wetens het
aanbod van verpleegkundigen
in Nederland en de EG gene
geerd en zelf haar zaakjes ge
regeld", aldus een verontwaar
digde raadsman van het CBA.
De advocaten van het zieken
huis noemde de bewering van
het CBA onbegrijpelijk. „De
Poolse verpleegkundigen zien
om zich heen in het AZVU, de
rest van Nederland en heel
West-Europa dat er een tekort
is aan verplegend personeel.
Hoe kunnen zij de arbeids
plaats van wie ook afnemen,
terwijl zij zien dat in heel Eu
ropa honderden arbeidsplaat
sen open staan".
Het ziekenhuis heeft inmid
dels bijna honderd vacatures
voor verpleegkundigen en een
wachtlijst van 2800 patiënten,
die snel zal oplopen met nog
eens 500 als de Poolse ver
pleegkundigen niet snel kun
nen worden ingezet. Daarnaast
moet het ziekenhuis op dit mo
ment al maandelijks 60 patiën
ten voor spoedopnames de
deur wijzen.
Staatsraad Van der Does gaf
aan wel voor een compromis
te voelen door de meningen te
peilen over een uitspraak
waarbij de aanvraag voor een
voorlopige voorziening van
het AZVU wordt afgewezen,
maar de verpleegkundigen in
andere ziekenhuizen te werk
worden gesteld. Hij kan daar
mee ondervangen dat hij een
uitspraak doet die precedent
werking zou hebben, maar
geeft de verpleegsters de mo
gelijkheid in Nederland te blij
ven. Het ziekenhuis lijkt wei
nig voor een dergelijke beslis
sing te voelen. Zij heeft inmid
dels ongeveer drie ton geïn
vesteerd in het aantrekken, de
huisvesting, de taalcursus en
andere voorzieningen voor de
verpleegkundigen. De Raad
van State doet uitspraak op 31
juli.
door BERT JANSMA
Is het nu een ramp of is het begrijpelijk? Het eerste
schrijft Het Parool, het tweede lees ik in het
Algemeen Dagblad. Ik heb het over de weigering
van de Nederlandse Spoorwegen supporterstreinen
te laten rijden voor dertig 'risicowedstrijden' in de
straks beginnende betaalde voetbalcompetitie. Die
beslissing van de Spoorwegen staat niet alleen.
Want nu loop je de kans dat een aantal
burgemeesters zegt: Sorry KNVB, ik wil dat
stelletje ongeregeld niet op eigen houtje en
ongecontroleerd in m'n mooie woonplaats. Ik
verbied die wedstrijd". Dan zou de competitie dus
spaak kunnen lopen.
Bij deze regel moeten de ouwe getrouwe
voetbalsupporters, de mannen met sokken, das en
hart in clubkleuren, de ogen maar even dichtdoen.
Want: ik vind het stiekem wel léuk dat 't dreigt
spaak te lopen. Ik vond het toch al belachelijk, de
vanzelfsprekendheid waarmee 'beestenwagens'
ingezet moesten worden voor vandalen, spoorweg
en politie-ambtenaren hun vriendelijkste gezicht
in de aanslag moesten houden opdat bij de 'heren
niet de vlam in de hersenpan sloeg. Stel je voor dat
er theatervandalen zouden zijn, of jazzvandalen.
Zouden we die ook allemaal in de watten ihoeten
leggen om ze op gemeenschapskosten te keer te
kunnen laten gaan in schouwburgen en op
concerten?
Af en toe ontkom je toch al niet aan het idee dat
het altijd de verkeerden zijn die beschermd
worden: de vandaal en niet de echte supporter
wiens wedstrijd verpest wordt, de misdadiger en
niet het slachtoffer. Ik heb ze wel eens gehoord
tegen een zeer naast familielid dat
sportbeschouwing tot zijn broodwinning maakt, die
gasten van de X- en de Z-zijde. Vreselijk. En dat is
dan nog alleen taalvandalisme. Dan moet een
volwassen, verantwoordelijke sportjournalist,
omdat het zijn publiek is. gaan praten om die
figuren op een andere golflengte te krijgen. Soms
lukt dat. maar het is wel de omgekeerde wereld.
Laten voetbalbond. Spoorwegen en burgemeesters
maar even hevig discussiëren. Kan geen kwaad.
Want hij staat voor de deur, de stammenoorlog van
Nederland. Ze kunnen weer ten strijde, de
Kroaten van de FC Den Haag, de Serven van
Ajax, en de Azerbaidjani van Utrecht.
Hallo, echte voetbalsupporter, bent u daar nog? De
ogen mogen weer open, want voor u was dit dus
niet bedoeld.
gratie
aJ
ïigeaar pop onder de arm loopt de kleine Alicia Quenta Pay uit
e i door de gang van de Sophia Kinderziekenhuis in Rotter-
ht flet 7-jarige meisje krijg in Nederland een nieuw gezicht. Zij
ihtoffer geworden van een zeldzame infectieziekte.
)ra* cnm- AWD
-i
IL KOOPMAN
HAAG Minister
s van binnenlandse
n onderzoekt of het
ïlijk is politie-assis-
in met een beperkte
ding uit te rusten met
j vuurwapen, wapen
en handboeien. Me-
volgende maand wil
pinister hierover een
ip doorhakken, zo
1 haar woordvoerder
ind gemaakt.
ijkspolitie en enkele ge-
ief) tekorpsen hebben de af-
fcn maanden in informeel
(n eg met Binnenlandse Za-
1 levraagd of het mogelijk
istenten volledige opspo-
pevoegdheid te geven. De
lelt zich op het standpunt
Hoisj efficiency van het poli-
tie-apparaat onvoldoende ver
betert als assistenten alleen
preventieve taken mogen ver
richten, vergelijkbaar met de
taken van stadswachten.
Het creëren van nieuwe, 'lich
tere', functies bij de politie is
in zwang gekomen vanwege
krapte op de arbeidsmarkt, de
behoefte aan bezuinigingen en
uitbreiding van het aantal pa
trouilles op straat. Gehoopt
wordt dat voor de 'lichtere'
functies ook gemakkelijker
werkzoekenden uit achter
standsgroepen (vrouwen, etni
sche minderheden) aangetrok
ken kunnen worden.
De huidige regelgeving verzet
zich nog tegen het verstrekken
van vuurwapens aan ambtena
ren die niet de volledige poli-
tie-opleiding hebben gevolgd.
Overigens verwacht de Rijks
politie dat veel assistenten op
den duur via aanvullende cur
sussen uiteindelijk zullen
doorstromen naar de hogere
rang van wachtmeester..
DEN HAAG Hoewel
minister Pronk bepaald
geen toeristisch reisje
langs negen van de onge
veer duizend Molukse ei
landen gaat maken, zal hij
veel taferelen op zijn net
vlies krijgen die in de na
bije toekomst in reisgidsen
zullen prijken. Het toeris
me in Indonesië heeft in
middels de rubber ver
drongen van de derde
plaats als bron van bui
tenlandse deviezen en de
bedoeling is dat de maag
delijke Molukse palm
stranden daar een groter
aandeel in krijgen.
De Nederlandse minister van
ontwikkelingssamenwerking
vertrekt vandaag voor een
veertiendaags oriënterend be
zoek aan de Molukken. Pronk
wil in zijn ontwikkelingsbeleid
meer aandacht besteden aan
de oostelijke regio's van de uit
gestrekte Indonesische archi
pel. Van de 182 miljoen gulden
aan Nederlands ontwikke
lingsgeld voor Indonesië gaat
nu slechts een fractie naar
projecten op de Molukken:
naar schatting hooguit tien
miljoen. Als het aan Pronk
ligt, zal dat bedrag de komen
de jaren stijgen.
Van de ongeveer anderhalf
miljoen inwoners van de Mo
lukken leeft viervijfde van de
kleinschalige landbouw.
Twaalf procent leeft van de
visvangst en de rest van de
bosbouw. Maar liefst negentig
procent van de Molukkers
leeft onder het bestaansmini
mum. Uiteraard is Pronks
drijfveer om de hulp aan de
Molukken op te voeren gele
gen in de wens de levensstan
daard van de bevolking te ver
hogen en een basis te leggen
voor verdere ontwikkeling.
Een streven dat strookt met
dat van de Indonesische rege
ring, zoals neergelegd in de
jongste vijfjarenprogramma's.
Tussen nu en de komende acht
jaar wil de Indonesische over
heid de Molukken met name
ontwikkelen op het gebied van
de maritieme bronnen en het
toerisme.
Of in de praktijk de Molukse
plannen van Pronk en de In
donesische autoriteiten ook zo
naadloos op elkaar aansluiten,
is nog maar de vraag. De Ne
derlandse minister heeft als
speerpunten in zijn beleid de
armoedebestrijding, participa
tie van de bevolking en be
houd van het milieu. Neder
land zal dan ook geneigd zijn
kleinschalige projecten te fi
nancieren die een zo groot mo
gelijke uitstraling hebben naar
de plaatselijke bevolking.
De Indonesische regering
heeft echter op andere plaat
sen in de archipel laten zien
wat zij verstaat onder het sti
muleren van toerisme: er ver
rijzen luxe hotels en bunga
lowcomplexen met privé-
stranden, dorpen, bossen en
rijstvelden moeten wijken
voor geasfalteerde wegen, flo
ra en fauna lijden onder tou
ringcars en speedboten.
Er zijn voorzichtige pogingen
ondernomen om de Molukkers
in Nederland in te schakelen
bij de ontwikkeling van hun
moederland. De uit de Moluk
ken afkomstige Joost Muskita,
lid van de Indonesische Raad
van State en naaste adviseur
van president Suharto, was in
april in Nederland om te zien
of er onder hooggeschoolde
Nederlandse Molukkers be
langstelling is te helpen de
Molukse provincie op te bou
wen. Zij zouden vooral ingezet
kunnen worden op het gebied
van infrastructuur, telecom
municatie en toerisme.
Dat mes snijdt aan twee kan
ten. De Molukken krijgen de
beschikking over de hoognodi
ge gekwalificeerde krachten
en tegelijkertijd groeit de be
trokkenheid van de Neder
landse Molukkers bij het land
van hun voorouders. De hoop
van zowel Nederland als Indo
nesië is dat het oude ideaal
van een vrije republiek der
Zuid-Molukken (RMS) dan ge
leidelijk aan verbleekt.
pê)lefoonmaniak geeft
-• gering 'goede raad'
HAAG De Staat heeft een kort geding aangespan-
tegen een telefoonmaniak, die er een gewoonte van
,t heel vaak, soms tientallen malen per dag, te bellen
biecthet ministerie van algemene zaken of naar het Cats-
Umeide ambtswoning van minister-president Lubbers. De
'n N?fialige rijksambtenaar geeft in zijn telefoongesprekken
iveidë raad' aan de regering. De Rijksvoorlichtingsdienst
oedt dat er „een elastiekje los is" aan de man, waar-
llijk als gevolg van het feit dat hij is ontslagen op een
Mhejlterie. Algemene Zaken hoopt de oud-ambtenaar, die er
n9 weer in slaagt zijn betogen redelijk te laten klinken,
krijgen door middel van een gerechtelijk belverbod.
;igra£atshuis is vaak onbereikbaar voor anderen door de te-
ades van de maniak. Het kort geding dient woensdag
e velde rechtbank in Den Haag.
II
SPER EN HOBBES
„Minister moet misbruik
stichtingen aanpakken"
DEN HAAG Met een simpe
le truc is het mogelijk om het
vermogen van een stichting in
handen te krijgen en daarmee
activiteiten te financieren die
strijdig zijn met de oorspronke
lijke statuten. Het Eerste- Ka
merlid Marian van der Meer
(PvdA) heeft minister Hirsch
Ballin van justitie gevraagd
maatregelen te nemen. Haar
kamervragen houden direct
verband met de gebeurtenissen
rond de stichting Nederlands
Instituut voor het Arabisch
Cultuurgebied (NIAC). Het
NIAC werd destijds opgericht
door wijlen mevrouw L. Wolt-
jer. Zij heeft bij testament het
grootste deel van haar vermo
gen, villa, bibliotheek en een
collectie vroege schilderijen
van Mondriaan aan het NIAC
nagelaten. Volgens de statuten
van deze stichting moest er in
de Haagse villa een centrum
voor informatie en weten
schappelijk onderzoek komen,
gericht op de geschiedenis van
de Palestijnen. Het nieuwe
NIAC-bestuur dat na de dood
van Woltjer aantrad, wilde het
kapitaal echter voor andere
doeleinden gebruiken. Om toch
ruimte te krijgen voor andere
activiteiten, richtte het bestuur
een nieuwe stichting op. Die
ging vervolgens een fusie aan
met het NIAC. In de statuten
van de nieuwe stichting was
niets meer terug te vinden van
de oorspronkelijke doelstellin
gen van de fusiepartner.
Grote drukte in de vertrekhal van Schiphol. Vele Nederlanders vliegen er dit weekeinde opuit voor een vakantie in het buitenland.
FOTO: ANP
LEIDSCHENDAM De BV
Nederland is gesloten. Alle
scholen zijn dicht en de bouw
vak is overal begonnen. Vol
gens het Nederlands Bureau
voor Toerisme (NBT) bereikt
het Nederlandse vakantiesei
zoen dit weekeinde zijn hoog
tepunt.
De bungalowparken en de
campings melden een „uitste
kende bezetting". Ook de ho
tels doen goede zaken, maar
het is niet overal even vol. De
toeristische bedrijven hebben
de indruk dat de bezetting na
genoeg hetzelfde is als in de
zelfde periode vorig jaar, met
hier en daar uitschieters naar
boven en naar beneden. De
provinciale VVV Noord-Hol
land meldt topdagen voor het
toeristische bedrijfsleven langs
de kust, terwijl de rest van de
provincie rustig is. In Amster
dam verloopt het vakantiesei
zoen tot nu toe „zeer matig".
In de weekeinden hebben
zelfs de goedkope hotels, nog
kamers over. Volgens een
woordvoerder van de Amster
damse VVV is dit vrij uitzon
derlijk voor de tijd van het
jaar.
In Zeeland is het vakantiesei
zoen goed begonnen. Zowel
aan de kust als in het achter
land is de bezetting „opti
maal". Volgens mevrouw M.
Muynck van de provinciale
VVV zijn er in Zeeland opval
lend veel Oostduiters, herken
baar aan de auto's met een af
wijkend Duits nummerbord.
DOOR BILL WATERSON
iStN IS Vi
UAlÉ SPcRT PIÉ
ÉR SÉSTAAT
WÉ ZJTTÉN HIÉR AL-
TWINTIG /VIINJTÉN ÉN ER
IS NoG STÉÉPS
NIÉTS
GÉBÉURP
UTRECHT De vakbewe
ging (FNV, CNV en MHP)
blijft in een stevig tempo
groeien. De grootste vakcen
trale, de FNV, boekte in de
eerste helft van dit jaar een le
denwinst van 24.000 en kwam
daarmee op 1.049.000 leden.
Vorig jaar groeide de FNV
met in totaal 60.000 leden
maar die groei is enigszins ge
flatteerd doordat de soldaten-
bond VVDM (12.000 leden) de
FNV kwam versterken. De
soldaten buiten beschouwing
gelaten houdt de vakcentrale
tot nu toe ongeveer hetzelfde
groeitempo aan als vorig jaar,
aldus een FNV-woordvoerder.
„En dat ondanks het feit dat
de groei van de economie af
neemt. Een bemoedigend te
ken", zo zei hij.
Het veel kleinere CNV meldt
in het eerste halfjaar een winst
van 5600 leden en komt daar
mee op 313.300 leden. Dat is
een forse winst gezien het feit
dat de christelijke vakcentrale
in heel 1990 op een winst van
6500 uitkwam. Een CNV-
woordvoerder tekende daar
wel bij aan de dat de groei in
de tweede helft van het jaar
vaak lager is door de slappe
zomermaanden. Het CNV sig
naleert overigens sinds het ka
binet zijn door dë vakbewe
ging afgekraakte plannen met
wao en Ziektewet lanceerde
(13 juli) een wassende stroom
aanmelders. „Dus misschien
zijn die verwerpelijke plannen
dan toch nog ergens goed
voor", verzuchtte de CNV-
zegsman.
De MHP, de vakcentrale van
middelbaar en hoger perso
neel, telde per 1 april circa
133.000 leden, ongeveer 1.700
meer dan begin dit jaar.
Texel tegen
plannen extra
natuurgebieden
TEXEL Het college van
burgemeester en wethouders
van Texel heeft aan gedepu
teerde staten van Noord-Hol
land bericht niet langer het
beleid te steunen om van het
huidige landbouwareaal van
rond 9000 hectare 870 hectare
te rangschikken onder de cate
gorie natuur- en relatiegebie-
den. B en W hebben zich blijk
baar solidair verklaard met de
belanghebbende agrariërs die
op 29 mei tijdens een hoorzit
ting op het eiland op niet mis
te verstane wijze hun afkeu
ring hebben geuit tegen de
plannen.
Geen opheldering
moord diplomaat
DEN HAAG De Tunesische
autoriteiten hebben Nederland
een nieuw rapport over de
zaak-Akkerman gezonden, dat
volgens een woordvoerder van
Buitenlandse Zaken in Den
Haag niet veel nieuwe feiten
bevat. Het is „wederom een
voortgangsrappport", waarin
onder andere melding wordt
gemaakt van het natrekken
van tips. Niettemin blijft Ne
derland hopen op spoedige op
heldering.
Het rapport kwam de dag na
dat de secretaris-generaal van
de Verenigde Naties, Perez de
Cuellar, onder de bij de volke
renorganisatie aangesloten
landen een brief van minister
Van den Broek had laten cir
culeren waarin om medewer
king bij het onderzoek wordt
gevraagd. De Nederlandse di
plomaat Robert Jan Akker
man, eerste secretaris van de
ambassade in Tunis, werd op
27 februari bij zijn woning in
Sidi bou Said door drie man
nen met automatische wapens
neergeschoten. Hij overleed op
weg naar het ziekenhuis. Bui
tenlandse Zaken heeft de Tu
nesische ambassadeur in Den
Haag meermalen ontboden om
steeds dringender verzoeken
om opheldering in ontvangst
te nemen.
