ereschulden in
debat aankaarten
Coalitie wil plan
van Ritzen aanpassen
t
BINNENLAND
)pman van NS wil
srplichte combikaart
>or automobilisten
Minister Alders kietelt Amerikanen voor leidende milieurol
Van Swieten al eerder aangehouden
idócQowiant
19^ -
DONDERDAG 25 JULI 1991
-^pag naar schoolverlaters
jroter dan het aanbod
Z^HAAG De vraag naar schoolverlaters op de ar-
v%!arkt is dit jaar met een kwart miljoen groter dan
[nbod van 220.000. Hierdoor daalt de werkloosheid
diei deze groep aanzienlijk sneller dan de totale werk-
ndtfid. Desondanks is veertig procent van alle als
te j°os geregistreerde schoolverlaters (ook die uit eer-
Jaren) langer dan een jaar aan de zijlijn te vinden,
:uijldt de jaarlijkse schoolverlatersbrief van de Ar-
n "Voorziening die vandaag is verschenen. Het meest
kw^j zijn jongeren met een Middelbare Beroepsoplei-
(MBO). De kleinste kansen hebben jongeren met
basisonderwijs. Blijvend weinig kans hebben
Ln met een lagere beroepsopleiding (LEAO,
m$), kunstonderwijs (ook universitair), sociaal-cultu-
gsttnderwijs, taalonderwijs op HBO-niveau en univer-
er (afgestudeerden in de sociologie, politicologie, psy-
1 h$'e- pedagogiek, letteren, geschiedenis en filosofie,
it: zl
Zomerfestijn
Op het Zomerfestijn
te Amsterdam kijken
de toeschouwers van
de voorstelling 'Me-
talomorfose' geboeid
naar het thermisch
vloeibaar maken van
staal. Voor de gele
genheid is men ge
huld in speciaal vóór
de voorstelling uitge
deelde jassen; een
dame echter trotseert
het gebeuren bijna
zonder kleding. Het
Zomerfestijn heeft dit
jaar als thema 'Me
tropolis beneden
N.A.P.'
FOTO: ANP
Meer jongeren betrokken
bij drugshandel Curacao
WILLEMSTAD Steeds meer jeugdige personen
raken op Curasao betrokken bij de handel en het
gebruik van verdovende middelen, zo blijkt uit het
dezer dagen verschenen verslag van de Anti-Nar
cotica Brigade over de eerste zes maanden van dit
jaar. Volgens het verslag is bijna een derde van de
aangehouden personen jonger dan 21 jaar, een ster
ke toename vergeleken met het eerste halfjaar van
1990, toen nog een kwart van de aangehoudenen
minderjarig was. In deze totalen zijn niet de jonge
ren begrepen, die op verzoek van ouders en leer
krachten door politie of Anti-Narcotica Brigade
werden aangehouden. Naar agenten van de Anti-
Narcotica Brigade meedeelden, wordt vooral gedu
rende de carnaval-periode meer marihuana in be
slag genomen, hetgeen volgens hen wijst op een
verhoogde invoer voor lokaal gebruik gedurende
die periode.
Compromis bereikt over
'stakingsgeld' machinisten
UTRECHT De spoorwegen en de Rotterdamse
machinisten hebben gisteren een compromis bereikt
over de financiële nasleep van de tweedaagse wilde
staking, zo heeft een woordvoerster van NS meege
deeld. Maandag, de eerste stakingsdag, komt voor re
kening van de stakers. Dinsdag, de tweede stakings
dag, betaalt NS gewoon door. ,,NS is bereid om de
actie van dinsdag te beschouwen als werkoverleg".
Er werd toen weliswaar ook gestaakt maar eveneens
acht uur lang driftig onderhandeld. Aanvankelijk
wilde de NS-directie wegens werkweigering de ge
staakte dagen in het geheel niet doorbetalen, later
kwam het voorstel de stakers twee dagen door te
betalen als de machinisten daarvoor twee vrije dagen
in zouden leveren. Dit bleek voor de stakers onver
teerbaar, ook al omdat de machinisten juist pleitten
voor meer beslissingsvrijheid inzake vrije dagen.
»rk":
?i
nel
isteiL
ongehoord VVD wil kwestie
van de voorpagina)
HAAG De apotheker-
lisatie KNMP toonde
[isteren „zeer teleurge-
over de prijsverhogin-
van antoconceptiepilen.
aft de Consumentenbond
;t Landelijk Patiënten-
umentenplatform aange-
ertegen in het geweer te
>pa|i
itter dr. J. Sanders van
janisatie van de farma-
he industrie Nefarma
Ie de beschuldiging van
i dat er sprake is van ge
lijke prijsopdrijving
erg fors". Hij onthield
■an verder commentaar,
louden ons verre van het
erciële beleid van onze
aldus Sanders. Wat de
na-voorzitter wel heeft
asd, is dat de KNMP, an-
het verleden, „aan
band van WVC loopt",
'ijkt een beetje op brave
iken-gedoe", zei hij.
insumentenbond wil dat
Economische Controle
in de zaak duikt. Een
invoerder van de bond
in een eerste reactie van
„ongehoorde ontwikke-
Hij vermoedt evenals de
P dat de fabrikanten de
i van de anticonceptiepil
n opgedreven omdat
iij „de pil" sprake is van
merkentrouw. Vooral
motionele redenen zijn
ksters van de anticon-
pil minder snel geneigd
p een ander, goedkoper
over te stappen dan bij
i geneesmiddelen. Hij
liet uit dat de fabrikan-
arom de anticonceptiepil
instgevende prijsopdrij-
lebben uitgekozen om
:en die ze met andere
Bmiddelen lijden ten ge-
van de invoering van
VS te compenseren.
DEN HAAG De VVD
zal premier Lubbers ter
verantwoording roepen
voor zijn gedrag tijdens
het recente bezoek van de
Japanse premier Kaifu
aan Nederland. De VVD
verwijt Lubbers dat hij
heeft nagelaten de kwes
tie van de Japanse ere
schulden bij Kaifu aan te
kaarten.
Na het zomerreces zal hier
over een Tweede-Kamerdebat
worden gehouden. Overigens
heeft premier Lubbers aan
Kaifu een brief gestuurd
waarin hij uitspreekt te be
treuren dat „enkele indivi
duen" de krans die Kaifu te
voren bij het Indisch Monu
ment had gelegd in het water
hebben gegooid. Kaifu legde
deze krans ter nagedachtenis
van degenen die tijdens de
Tweede Wereldoorlog overle
den in een jappenkamp in Ne-
derlands-Indië of elders in
Azië. „Lubbers heeft er begrip
voor dat de emoties hoog op
liepen", zegt zijn woordvoer
der. „Maar het ging te ver om
de krans in het water te gooi
en".
Het Tweede-Kamerlid Dijkstal
van de VVD vindt dat Lub
bers zijn excuses aan het ver
keerde adres heeft gericht.
„Niet Kaifu, maar de slachtof
fers van de jappenkampen zijn
gekrenkt door Lubbers. Hij
had bij Kaifu de kwestie van
de ereschulden moeten aan
kaarten maar dat heeft hij na
gelaten. Hij had dus beter zijn
excuses aan hen kunnen aan
bieden", aldus het VVD-ka-
merlid.
De krans belandde in het wa
ter tijdens een demonstratie
waarin Kaifu werd opgeroe
pen schadevergoeding te beta
len aan de Nederlanders die in
een jappenkamp hebben geze
ten en het overleefden. Een
deel van de aan hang van de
Stichting Japanse ereschulden
reageerde emotioneel, maar
weer anderen konden billijken
dat Kaifu de krans legde.
Maar allen waren uitermate
teleurgesteld omdat Kaifu hun
verzoek weigerde en Lubbers
naliet bij Kaifu op schadever
goeding aan te dringen.
Brand
Zowel de
Vlissingse
brandweer als
havenarbeiders
lossen balen
brandende en
smeulende
katoen uit het
Panamese
vrachtschip de
Pembroke, dat
ligt aangemeerd
in de Sloehaven
te Vlissingen.
Dinsdagavond
vatte de lading
onderin het ruim
door nog
onbekende
oorzaak vlam. Het
lossen van de
laatste lagen
leverde
gistermiddag en -
avond extra
problemen op
omdat deze
doornat waren
van het blussen.
De balen wogen
geen tachtig kilo
meer, maar een
kleine
tweehonderd kilo
per stuk.
FOTO: ANP
HAAG De over-
kan haar subsidies
de Nederlandse
Twegen drastisch te-
ringen door automo-
(en te dwingen een
Ibikaart" te kopen,
pen korting geeft in
(penbaar vervoer. Met
pbrengst van de kaart
In een keer het jaar-
i verlies van de NS
len weggewerkt. De
heid legt momenteel
jjks 1,5 miljard toe op
an' jcploitatie van de NS.
pp persoonlijke titel ge-
Ven pleidooi van deze
Hoisting houdt T. Tièleman,
K V1 ondernemingscontrol
NS, in het economen-
Ie overheid niet
voor de combikaart zal
Pr toevlucht moeten zoe-
m 'extreme oplossingen',
[daar zijn: het autorijden
openbaar vervoer fors
|er maken.
laatste oplossing noemt
tan een „economische".
,bjed|udt in dat het autorijden
Uniejit per kilometer duurder
^Jedej. Tegelijk zouden ook de
3veldrelde opbrengsten van
de NS met 12,5 cent per kilo
meter moeten stijgen tot 25
cent. De exploitatietekorten
worden dan tot nul geredu
ceerd, zodat de uitbreidingsin
vesteringen rendabel worden
en dus met particuliere midde
len kunnen worden gefinan
cierd.
Politieke oplossing
De tweede, „politieke" oplos
sing gaat er van uit dat het het
autorijden en het openbaar
vervoer niet te snel duurder
kunnen worden. Daarom zou
iedere auto aan een combi
kaart „gekoppeld" moeten
worden. Die moet uiteindelijk
250 tot 300 gulden per jaar
gaan kosten.
De kaart, die ook voor niet-au-
tomobilisten verkrijgbaar moet
worden, geeft een korting op
het openbaar vervoer. De prijs
van de kaart kan worden ver
hoogd als meer mensen met de
trein reizen. Dan kan ook de
korting toenemen.
Ook deze aanpak leidt tot het
vrijwel verdwijnen van de te
korten van de NS, waardoor
investeringen met private
middelen bekostigd kunnen
worden. Bij het huidige loon-
en prijspeil scheelt dat de
overheid ongeveer 2 miljard
per jaar, aldus Tieleman.
Prins Claus toch met vakantie
DEN HAAG Prins Claus is gistermiddag naar Italië vertrok
ken om een korte vakantie door te brengen bij zijn gezin, zo
heeft de Rijksvoorlichtingsdienst meegedeeld. De koningin en
de drie prinsen verblijven al langer voor vakantie in Italië.
Prins Claus was achtergebleven omdat hij voor nieuwe klachten
van depressieve aard moest worden behandeld in het Haagse
Bronovo-ziekenhuis. De vakantie van de prins moet aan zijn
herstel bijdragen. De prins wordt op zijn reis niet vergezeld door
medici. Hoelang prins Claus in Italië zal blijven, is nog onduide
lijk. Of hij daarna weer naar het Bronovo-ziekenhuis zal gaan,
was gisteren ook nog niet bekend.
DEN HAAG De rege
ringspartijen CDA en
PvdA zijn het er over eens
dat het studiefinancie
ringsplan van minister
Ritzen op bepaalde pun
ten moet worden aange
past. Zo vinden de coali
tiepartners dat scholieren
op het voortgezet onder
wijs die ouder zijn dan 18
jaar geen studiebeurs
maar kinderbijslag
moeten ontvangen.
„Een scholier van 18 heeft na
melijk nauwelijks hogere kos
ten dan zijn 17-jarige klasge
noot", zegt het Tweede-Ka
merlid Netelenbos van de
PvdA. „Dus waarom zouden
zij studiefinanciering moeten
krijgen? Bijna alle scholieren
wonen bij hun ouders en heb
ben nog niet de hoge kosten
van boeken en collegegeld zo
als een student aan de üniver-
stiteit of het middelbaar of ho
ger beroepsonderwijs wél
heeft".
Ook het CDA-kamerlid Lan-
sink stelt zich op dit stand
punt. „Dit was al in het re
geerakkoord afgesproken. De
minister moet dus met een
wetsvoorstel komen waarin de
kinderbijslag voor scholieren
wordt geregeld en niet met het
plan zoals het laatst in de
kranten stond", aldus Lansink.
Overigens zou het plan van
Netelenbos en Lansink een te
rugkeer naar het tijdperk van
vóór de studiefinanciering be
tekenen, toen alle studenten
en scholieren kinderbijslag
kregen.
Al eerder werd bekend dat
Netelenbos niet wil dat de
beurs van studenten die hun
propaedeuse niet in één jaar
halen wordt stopgezet. „Een
startende student heeft het al
moeilijk genoeg. Als een eer
stejaarsstudent van het platte
land naar de grote stad trekt
gaat dat namelijk gepaard met
veel emoties. Veel eerder zou
den de ouderejaarsstudenten
moeten worden aangepakt.
Bovendien moet een eerste
jaars de mogelijkheid hebben
van studie te veranderen". Al
weer is Lansink het roerend
met haar eens. „Na één jaar
stoppen met de beurs lijkt me
wat al te rigoureus".
Verdubbelde schade
NS door fans
van FC Den Haag
UTRECHT Hoewel het aan-
tal supporters dat NS in het
voetbalseizoen '90/'91 vervoer
de is gedaald, is de materiële
schade die de fans hebben
aangebracht aan treinen en
stations bijna verdubbeld. De
schade bedroeg ongeveer
243.000 gulden, 98 procent
meer dan in het seizoen
'89/'90. De toegenomen mate
riële schade komt vooral voor
rekening van supporters van
FC Den Haag die in november
een treinstel „flink onder han
den namen". Intussen is NS
door de inzet van extra perso
neel en materieel, en aan scha
de jaarlijks zes miljoen gulden
aan het vervoer van voetbal
supporters kwijt. Daar staat
maar een opbrengst van één
miljoen tegenover. De suppor
ters kostten de spoorwegpolitie
24.000 manuren werk, 19 pro
cent minder dan in het seizoen
'89/'90. Maar volgens NS is dat
nog steeds 20 procent meer
dan de voor dit werk beschik
bare capaciteit, zodat van de
spoorwegpolitie een maximale
inspanning werd gevergd.
(ADVERTENTIE)
EN HAAG zet PEREZ op zijn plaats
WASHINGTON Het is
knap heet in de Ameri
kaanse hoofdstad. Was
hington is in de greep van
een hittegolf. Juli is dit
jaar de tiende achtereen
volgende maand met tem
peraturen die hoger zijn
dan het gemiddelde. Het
is benauwd voor sommi
gen. Voor anderen is het
weer ideaal om te waar
schuwen voor de gevolgen
van klimaatsverandering
door het broeikaseffect.
De Washington Post, een
krant die binnen en buiten de
residentie van de Verenigde
Staten groot aanzien geniet,
bracht gisteren in een hoofd
redactioneel commentaar de
huidige hittegolf nog eens in
verband met het broeikasef
fect. Niemand betwijfelt dat de
temperatuur aanzienlijk zal
stijgen door broeikasgassen,
zoals kooldioxyde (C02), die
de mens in de atmosfeer ver
spreidt, aldus het dagblad. Het
zou dan ook tijd zijn om „se
rieuzer" na te denken over op
lossingen voor het broeikasef
fect.
Alders, de Nederlandse minis
ter van Milieubeheer, die deze
week als voorzitter van de Eu
ropese Gemeenschap een reis
maakt door de VS, weet waar
de Washington Post op doelt.
Gisteravond, tijdens een bij
eenkomst met onder meer
vooraanstaande leden van het
Amerikaanse Congres, bracht
de bewindsman het onderwerp
klimaatverandering dan ook
nadrukkelijk ter sprake.
Alders weet dat de VS zich
vooralsnog niet wensen vast te
leggen op concrete afspraken
tot vermindering van de uit
stoot van C02, het belangrijk-
ste broeikasgas, dat voorname
lijk vrijkomt in de industrie,
het verkeer, en bij energiecen
trales. Alders weet ook dat een
fikse scheldpartij tegen de
Amerikaanse houding eerder
negatieve dan positieve gevol
gen zal hebben.
De bewindsman koos dan ook
een zorgvuldige strategie. Hoe
wel hij tijdens zijn toespraak,
die nu al als een van de be
langrijkste uit zijn ministers
loopbaan te boek staat, de aan
val op de VS niet schuwde,
koos hij er toch met name
voor de Amerikanen aan te
spreken op dat onderwerp
waarvoor zij in het verleden
vaker gevoelig zijn gebleken:
hun leidende rol in de interna
tionale gemeenschap, al dan
niet binnen de „nieuwe we
reldorde" van president Bush.
De titel van de rede van Al
ders luidt: „waarom de VS lid
zouden moeten worden van de
club". Met deze 'club' doelt hij
op de industrielanden die zich
reeds bereid getoond hebben
tot concrete afspraken over de
vermindering van de C02-uit-
stoot. Washington weigert zich
tot op heden bij deze club aan
te sluiten.
UNCED
Een gezamenlijk standpunt
van de industrielanden over
klimaatverandering is voor
Alders, met in zijn kielzog de
EG, een noodzakelijke voor
waarde om volgend jaar juni
de grote VN-conferentie over
milieu en ontwikkeling (UN
CED) een succes te maken. De
grote vraag is echter of de
Amerikanen, die niet specifiek
het broeikasgas C02 wensen
aan te pakken, er toe te verlei
den zijn lid te worden van de
'club'.
Alders meent een ingang te
hebben gevonden. „De wereld
kijkt uit naar een doorslagge
vend leiderschap van de VS
op het gebied van klimaatver
andering", zo houdt hij zijn
toehoorders voor. Daarvoor
reeds heeft hij de Amerikanen
gekieteld met de gedachte dat
vermindering van de uitstoot
van kooldioxyde op de lange
termijn in het belang is „van
de concurrerende positie van
de Amerikaanse industrie".
De woorden blijken niet aan
dovemansoren gericht. Direct
na de toespraak van de Neder
landse bewindsman neemt een
Republikeinse senator het
woord. „Het is tijd voor de VS
om een leidende rol op zich te
nemen", zo zegt hij, „om de
wereld in de juiste richting te
leiden". President Bush zal
hierover nog horen.
Uitdaging
Een ander Congreslid neemt
het over. „U stelt ons voor een
belangrijke uitdaging", zo laat
hij Alders weten. Op andere
milieugebieden hebben de VS
reeds duidelijke doelen ge
steld. Nu is het volgens hem
zaak ook het lastige onder
werp klimaatverandering
waarover geen absolute
67 wetenschappelijke zeker
heid bestaat - hoog op de Ame
rikaanse politieke agenda te
plaatsen.
Andere toehoorders van de
toespraak van Alders uitten
kritiek. De VS doen al veel
meer dan in Europa wordt
aangenomen, zo is hun bood
schap. „Wij hebben een totaal
programma, dat beter is dan
dat van wie dan ook", zo
houdt een van de aanwezigen
de Nederlandse bewindsman
Alders is schijnbaar niet onder
de indruk. „Wacht niet tot kli
maatverandering volledig we
tenschappelijk bewezen is", zo
praat hij op zijn toehoorders
in „Dan is het mogelijk te
laat, verzeker je nu, tegen
schade die later niet te herstel
len zou zijn". Niemand van de
aanwezigen in de zaal blijkt op
zijn enthousiast uitgesproken
woorden enig weerwoord te
hebben.
Indruk
Het besliste optreden van de
Nederlandse bewindsman
maakt indruk in Washington.
Na afloop van de bijeenkomst
ontvangt. Alders een voorzich
tige uitnodiging om later dit
jaar nog eens naar de Verenig
de Staten terug te komen, zo
dat hij op een speciale 'hea
ring' van het Congres de Ame
rikaanse politici uitdrukkelijk
van het EG-standpunt over
klimaatverandering op de
hoogte kan stellen.
De uitnodiging wordt dank
baar aanvaard. Het Neder
lands voorzitterschap van de
EG is voor Alders de gelegen
heid om de Amerikanen te
wijzen op de gevaren die kle
ven aan een mislukking van
de VN-conferentie over milieu
en ontwikkeling.
Het is aan de geïndustriali
seerde landen, zo meent de
minister, om in Brazilië „een
helder signaal" te geven aan
de Derde Wereld. De toene
ming van het broeikasgas C02
wordt immers voornamelijk
door de industrielanden ver
oorzaakt. Komen deze landen
niet tot een gezamenlijke „ver
plichting" dan zal UNCED al
in de voorbereidingen sneuve
len.
En dat is, zo meent Alders, on
toelaatbaar. „Het spreekt van
zelf, zo zei hij, dat we de ont
wikkelingslanden nodig heb
ben om tot een verdrag over
de vermindering van de uit
stoot van C02 te komen. De
Verenigde Staten spelen vol
gens hem bij een dergelijk
verdrag een „essentiële rol".
Het land waar de Nederlandse
milieuministers op bezoek is,
neemt immers bijna een kwart
van de totale uitstoot van
kooldioxyde voor zijn reke
ning.
DOOR BILL WATERSON
NW, Wf ZIJN as-tfRfN AP
SfWffST. PAT WtCPT
IKoJNfNS, Vffc- Tf PUK
SlffPS UIT ÉTfN
EINDHOVEN Reclas-
seringsambtenaar en voet
balscheidsrechter Van
Swieten, die begin dit jaar
heeft vastgezeten omdat
hij ontucht zou hebben
gepleegd met een van zijn
cliënten, blijkt ook in 1989
ook al eens te zijn aange
houden.
Toen werd hij ervan verdacht
in een Eindhovense politiecel
een 16-jarige illegaal in Neder
land verblijvende jongen sek
sueel te hebben misbruikt. De
persofficier van justitie in Den
Bosch, mr. G. Regelink heeft
dit gisteren bevestigd. Het
slachtoffer heeft destijds aan
gifte gedaan. Dat leidde tot de
arrestatie van Van Swieten.
Het openbaar ministerie be
sloot over te gaan tot vervol
ging. „De verdachte heeft
daartegen een bezwaarschrift
ingediend. De raadkamer van
de rechtbank in Den Bosch
achtte dat bezwaarschrift ge
grond omdat er onvoldoende
bewijs zou zijn", aldus Rege
link. De officier is daartegen
nog in appèl gegaan, maar het
gerechtshof stelde de recht
bank in het gelijk. Daardoor
was het voor het openbaar mi
nisterie niet meer mogelijk om
de vervolging door te zetten.
Dit jaar werd Van Swieten op
nieuw aangehouden omdat hij
ontucht zou hebben gepleegd
met een 20-jarige Eindhove-
naar. Die kwam volgens zijn
eigen verklaring mede daar
door zo onder druk te staan
dat hij Van Swieten korte tijd
later met een hamer ernstig
verwondde De man is daar
voor inmiddels veroordeeld tot
tbs met dwangverpleging. Het
openbaar ministerie moet nog
een beslissing nemen of de re-
classeringsambtenaar straf
rechtelijk zal worden ver
volgd, aldus mr. Regelink.
