Cellentekort oorzaak
van grotere agressie
in gevangenissen
Groningen: alles wat
je hoopte te vinden
CcidócSouoont
BINNENLAND
Rel om uniformen bij
intocht Vierdaagse
GA VERDER NAAR
ALS DIEVEN
INDE
NACHT...
Informatiseringsbank w
grotere zelfstandigheid
Verkoop van woningen
met 17 procent omhoog
VRIJDAG 19 JULI id
Deeltijdwerkers nu
ook minimumloon
DEN HAAG Werknemers die minder
dan één derde van de normale arbeidstijd
werken kunnen in de toekomst rekenen
op het wettelijk minimumuurloon. Minis
ter De Vries van sociale zaken heeft gis
teren een wetsvoorstel van deze strek
king naar de Tweede Kamer gestuurd.
Omdat het voor werkgevers nu duurder
zal worden een deeltijdwerker aan te ne
men zullen ongeveer 6500 banen verlo
ren gaan. Omdat veel vrouwen in deeltijd
werken bevordert dit wetsvoorstel vol
gens de minister de gelijkheid tussen
mannen en vrouwen. Momenteel bestaat
er voor deeltijdwerkers geen minimum
loon. Vooral mensen die huishoudelijk
werk doen in het kader van de gezins
zorg, de zogenaamde alphahulpen, wor
den daarom vaak onderbetaald.
Europa gaat onderwijs
hoogbegaafden regelen
NIJMEGEN Er komt mogelijk een Eu
ropese regeling, die het recht op gediffe
rentieerd (basis-)onderwijs voor hoogbe
gaafde kinderen gaat vastleggen en ook
het toezicht daarop regelt. Een groep Euro
parlementariërs uit verschillende landen
wil daartoe binnenkort een wetsvoorstel
indienen bij de Raad van Europa. In Nij
megen wordt volgende week door zestig
Europese deskundigen op het gebied van
hoogbegaafdheid een resolutie aangeno
men om dit wetsvoorstel te ondersteunen.
Dat gebeurt aan het eind van een drie
daagse workshop over onderwijs aan en
onderzoek naar hoogbegaafden aan de Ka
tholieke Universiteit in Nijmegen. De
workshop wordt gehouden op verzoek van
de Raad voor Europa.
Elf drugsdealers
in Venlo in arrest
VENLO Elf inwoners van
Venlo en omliggende plaat
sen zijn door de gemeentepo
litie aangehouden op verden
king van handel in verdo
vende middelen.
In amper anderhalf jaar tijd
zouden zij voor ten minste
een miljoen gulden aan drugs
hebben verkocht.
De politie beschouwt een 25-
jarige man uit de Venlose
wijk Blerick als hoofdver
dachte. Buiten de reeds aan
gehouden personen denkt de
politie nog meer verdachten
te kunnen arresteren.
Drugsschipper krijgt
15 jaar op Sint Helena
JAMESTOWN Een 55-jarige Neder
landse schipper is gisteren door een
rechtbank in Jamestown op het eiland
Sint Helena in het zuidelijk deel van de
Atlantische Oceaan tot vijftien jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Drie andere
Nederlandse bemanningsleden kregen
twee jaar gevangenisstraf. Zij werden
enkele maanden geleden op het gewe
zen verbanningsoord gearresteerd, na
dat aan boord van hun schip, de Fron
tier, een grote hoeveelheid drugs werd
aangetroffen. Zij hadden de partij opge
pikt voor de kust van Bombay en wil
den de drugs op de Atlantische Oceaan
overbrengen op een ander schip. Toen
dat niet kwam opdagen, besloot men
koers te zetten naar Sint Helena waar
het schip werd doorzocht.
DEN HAAG Door het
tekort aan cellen komen
vooral de zwaarste crimi
nelen in de gevangenis
sen. Verder zijn de afde
lingen groot, neemt het
aantal geesteszieke gedeti
neerden toe en zijn er veel
onervaren bewaarders.
Samen vormen ze de oor
zaken van de toename
van agressie in de geslo
ten penitentiaire inrich
tingen in Nederland.
Dat stelt directeur P. Koehorst
van de Penitentiaire Inrich
ting Nieuw Vossevelt in Vught
en voorzitter van de vereni
ging van directie-ambtenaren
van gevangenissen in reactie
op het onderzoek van het mi
nisterie van justitie naar agres
sie en geweld in gesloten in
richtingen.
Uit het onderzoek bleek dat
sinds 1985 het aantal gevallen
van fysiek geweld tegen perso
neel in gesloten inrichtingen
was verdubbeld van 73 naar
151 gevallen, terwijl de bevol
king in de gevangenissen
slechts groeide met 50 procent.
Het aantal ordeverstoringen
steeg in vijf jaar van drie naar
38 gevallen.
Als belangrijkste oorzaak ziet
hij het grote cellentekort
waarmee het gevangeniswezen
ondanks het aantal nieuwe
gevangenissen kampt. „Door
het cellentekort moeten crimi
nelen sterker worden geselec
teerd. De zwaarste gevallen en
degenen die zich schuldig heb
ben gemaakt aan geweldsmis
drijven zoals overvallers en
verkrachters, waartegen de
maatschappij moet worden be
schermd zijn in verhouding
toegenomen", aldus Koehorst.
Gestoord
Daarnaast constateert hij een
groei van het aantal gestoorde
gedetineerden. Zij veroorza
ken spanningen op de gevan
genisafdelingen. Koehorst ver
klaart die groei uit de anti-
psychiatrische golf van de ja
ren zeventig. „Vele geesteszie
ke mensen zijn destijds onvol
doende behandeld, hebben een
delict begaan en zijn met justi
tie in aanraking gekomen".
Behalve de Forensische Obser
vatie en Begeleidingsafdeling
in Amsterdam en de Rijks-
psychiatrische Inrichting in
Eindhoven is er volgens Koe
horst nauwelijks opvang voor
gedetineerden met psychische
problemen.
De gevangenbewaarders zijn
volgens Koehorst tijdens hun
opleiding ook te weinig voor
bereid op de psychische pro
blemen van gedetineerden, het
geweld en het drugsgebruik
waarmee zij te maken krijgen.
Vooral in de nieuwe inrichtin
gen is volgens Koehorst de
laatste jaren te vaak met min
der ervaren personeel ge
werkt.
Als oplossing voor het geweld-
sprobleem ziet de gevangenis
directeur het creëren van klei
nere afdelingen in bestaande
gevangenissen. „Een afdeling
van twaalf gedetineerden is
immers veel beter te overzien
dan een vleugel van 72. Bo
vendien kan de groep gedeti
neerden dan worden gediffe
rentieerd naar beheersbaar
heid. Op de kleinere groepen
kan dan met verschillende re
gimes worden gewerkt", aldus
Koehorst.
Directeur van de Stichting Re
classering Oost-Brabant F.
Stijnis meent dat de toegeno
men agressie in gevangenissen
ook is terug te voeren op het
weghalen van het maatschap
pelijk werk uit de gevangenis
sen. Daardoor kan niet langer
preventief maar slechts re
pressief worden gereageerd op
agressie tussen de gevangenen
en naar bewaarders toe. Hij
vindt het dan ook onverant
woord dat staatssecretaris Kos-
to de reclassering een bezuini
ging van 8 miljoen gulden (op
een begroting van 100 miljoen)
vóór 1 januari 1994 heeft opge
legd. Dat betekent volgens
Stijnis dat het maatschappelijk
werk in de gevangenissen bin
nen t\yee en een half jaar
tachtig mensen moet inleve
ren. „Een onaanvaardbare
aderlating, waardoor de reclas
sering haar grip op de groepen
gevangenen en hun problemen
langzaam zal gaan verliezen",
aldus Stijnis. Op dit moment
werken er 225 maatschappelijk
werkers van de reclassering in
de zestig Penitentiare Inrich
tingen in Nederland.
Weer thuis
Luitenant ter zee Van Eysden, commandant van de mijnenveger Harlingen, was gisteren een van
eersten die zijn vrouw en kinderen bij thuiskomst in Den Helder kon omhelzen. De Harlingen keer
de samen met de Haarlem terug in de haven na een verblijf van vijf maanden in de Perzisch Golf.
FOTO: ANP
SUSKE EN WISKE
HET WITTE WIEF
Q ERWUL DIT RLLEHRRL GE-
BEJRT KEREfl WE TERUG
T1RRR SUiRE ET1 WISKE
HPnD in HRMO DREVEH Z'J c
VERDER HET MOERRS M, o
HET OE RM6ST OP HET L 'JF
OU TE ST/HKEH HRRR
DRT GEBEURDE H/ET.
De deelnemers aan de Nijmeegse Vierdaagse liepen gisteren op
de Zevenheuvelenweg, het zwaarste deel van de Vierdaagse die
vandaag wordt afgesloten.
FOTO: ANP
NIJMEGEN Tachtig reü
nisten van het Tamboerkorps
van de Kapel van de'Konink
lijke Luchtmacht mochten
vandaag van de legerleiding
niet meelopen tijdens de in
tocht van de Vierdaagse. De
leider van de reünisten is gis
teren zelfs aangehouden door
de marechaussee wegens ver
meende diefstal van de unifor
men van het zogenaamde
'spookpeloton', waarin de reü
nisten al sinds de Vlaggenpa-
rade (traditioneel begin van de
Vierdaagse op maandag) op
traden. Dat zegt woordvoerder
J. Eversen van de groep reü
nisten.
Het Tamboerkorps, samenge
steld uit telkens wisselende
groepen dienstplichtige mili
tairen, bestaat dit jaar veertig
jaar. Reden voor de directie
van de Luchtmachtkapel de
reünisten te vragen op te tre
den tijdens de Vierdaagse.
Omdat de reünisten geen mili
taire uniformen meer hebben
werd gezocht naar passende
luchtmachtuniformen. Het
enige uniform dat in zo groten
getale beschikbaar was, bleek
dat van het spookpeloton te
zijn. Het peloton was iri vroe
ger jaren een showgroep lucht
machtmilitairen die zonder
commando's in volstrekte stil
te kon paraderen.
Eversen: „We hebben zwart-
Oplichting
met goedkope
tickets naar
op-wit toestemming van chef
Luchtmachtstaf W. Louwerse
en de Militaire Inspectie
Dienst om die uniformen tijde
lijk te gebruiken. Toen we
zondag in Nijmegen aankwa
men bleek de beheerder van
het magazijn er niet te zijn,
maat- de aanwezige gezagvoer
der gaf ons na het tonen van
de brieven de sleutel van het
magazijn, zodat we de unifor
men konden pakken".
De magazijnbeheerder zag
woensdag pas reünisten lopen
in de spook-uniformen eri
waarschuwde onverwijld de
marechaussee wegens diefstal.
Volgens een woordvoerder
van de marechaussee kan de
zaak pas volgende week, als de
drukte van de Vierdaagse ach
ter de rug is, uitgezocht wor
den. Uit verhoor van de leider
van de reünisten is volgens de
woordvoerder nog niets defi
nitief vast komen te staan.
„Maar daar hebben we niets
aan", aldus een woedende
Eversen gisteren. „Wij willen
aan de intocht meedoen. Een
aantal van onze groep komt
zelfs speciaal voor die intocht.
En nu mogen we niet eens in
burger meelopen, terwijl we
bovendien vrijdagmorgen het
terrein van de kazerne moeten
verlaten. Het is een schan-
Ook al ben je er nooit geweest.
Bijna iedereen kent de Kalver-
straat, de Coolsingel of de Bartel-
jorisstraat. Want bijna iedereen
heeft wel eens Monopoly ge
speeld, heeft thuis in de huiska
mer machtige imperiums opge
bouwd en zien instorten. Maar hoe ziet de Leidsestraat er nu
eigenlijk uit? En is de Ketelstraat echt zo knullig als de plaats op
het spelbord suggereert? En zijn A-Kerkhof, Groote Markt en de
Heerestraat in Groningen inderdaad het bezoeken waard? Een
rondje Monopoly.
GRONINGEN Gronin
gen overvalt je. Verblind
door het geld van 'Vrij Par
keren', verrassen om de
hoek A-Kerkhof, Groote
Markt en de Heerestraat.
Ook in werkelijkheid is
Groningen een onverwach
te ontmoeting.
Op weg naar Groningen
denk je eraan en op de Mar
tinitoren weet je het zeker.
Groningen is een oase in
een vlakke, eentonige woes
tijn. Een nederzetting die je
dorstig binnenrijdt op zoek
naar mensen, café's, restau
rants, kunst, cultuur, histo
rie. Geen fata morgana. Al
les wat je er hoopte te vin
den, is er.
De Martinitoren staat aan
de Grote Markt, met één -o
in plaats van de twee op het
Monopolybord. In de volks
mond wordt de bijna hon
derd meter hoge toren
'D'olle Grieze' genoemd.
Omdat ie oud is, vijfhon
derd jaar, en grijs. De weg
naar boven telt 370 treden.
Toen de toren in 1482 werd
voltooid keken de beklim-
mers uit op een stadje met
ruim tienduizend inwoners.
Nu zijn het er zo'n honderd
tachtigduizend. De kerk
achter de toren laat een
verzameling van stijlen zien
en wordt voor even zovelen
activiteiten gebruikt: dien
sten, maar ook concerten,
lezingen, tentoonstellingen
en colleges van de Gronin
gen universiteit.
Diepdroef
De Martinitoren- en kerk
staan er een beetje eenzaam.
De oude monumentale ge
vels die als een kraag om de
kerk lagen, zijn voor een
groot deel verloren gegaan
in de Tweede Wereldoorlog.
De Duitsers boden hevig
verzet in april '45 en diver
se panden moesten het ont
gelden. Als rotte kiezen in
een verder gaaf gebit, wer
den zij na de oorlog getrok
ken. Het verlies was diep
droef, de prothese nog treu
riger. Lelijke kantoorgebou
wen omzomen aan drie zij
den de Grote Markt. Alleen
de zuidzijde van het plein is
het aanzien waard. In café
restaurant 'De Drie Gezus
ters' getuigen foto's en
schilderijen van betere tij
den. Toen het Waaggebouw
er nog stond, het monumen
tale pand van Scholtens, ho
tel 'De Zeven Provincieën"
en al die andere herenhui
zen. 'De Drie Gezusters'
was vroeger een naai-atelier
en is nu het mooiste café
van Groningen. Met hoge
plafonds, gedrapeerde gor
dijnen, kroonluchters, een
vleugel, rood velouren
bankjes en in het midden
een echte leestafel met lees
lampjes. De gasten zijn geen
oudere dames met hoedjes,
maar studenten.
Toplokatie
De weerzinwekkende we
deropbouw van de Grote
Markt vindt zijn dieptepunt
op het plein, waar tussen
het oude majestueuze stad
huis (1800) en het monu
mentale Goudkantoor (1635)
een witte bunker staat. Een
glazen loopbrug verbindt de
bunker met het stadhuis. De
bunker blijkt het gemeente
huis. Foutje uit de jaren zes
tig. Wordt nu rechtgezet.
Het gemeentebestuur van
Groningen heeft besloten
de Grote Markt „meer allu
re te geven en herkenbaar
der te maken als plein". De
bunker zal daartoe worden
afgebroken, de bebouwing
aan de westzijde onder de
loep genomen en de
dingen van de stratei
uitkomen op het plein,
smald. Niemand in G:
gen die om de pla
rouwt. „De Grote
moet weer in ere wt
hersteld. Nog liever
daag als morgen",
Groningse passanten.
Eén van de straten di<
mondt op de Grote Ma
de Herestraat. Een top
tie voor ondernemers,
van de drie bezoekers
de binnenstad loper
doorheen. En voor
stroom van potentiële
ten moeten onderne
ook betalen. De huurpr
de Herestraat bedraag
geveer 1500 gulden
vierkante meter wi
ruimte per jaar. Zoa
alle andere grote wi
straten in Nederland
die prijzen niet of na
lijks meer op te bre
door middenstanders,
alle winkels in de
estraat zijn dan ook ov
daan aan grootwinkelb
ven. Wat overblijft ii
verzameling van filiale
je in elke stad tegenki
Inclusief de Peruaanse
ziekgroep die getrouw
straten van het Monopo
pel lijkt te volgen. Voo
meer aparte en verrasse
winkels verwijst de V
naar de Oosterstraat, Z
nestraat, Stoeldraaierssti
Folkingestraat en de O
Kijk in 't Jatstraat.
De Vismarkt grenst aan
Grote Markt. Wie het lana(
gerekte plein afloopt, kder
op A-Kerkhof. Geen
graafplaats, maar een
plein met in het midden
oude kerk, die vroeger
rivier Der Aa lag. Er v
den nog nauwelijks d
sten gehouden. De
doet vooral dienst als ej$iac
sitieruimte.
irt2
Antillen
Ultgeverl|/Wavery Produc
ARNHEM De Arnhemse
politie stelt een onderzoek in
naar een 61-jarige Arnhem
mer, die mogelijk 34 mensen
heeft opgelicht met aanbiedin
gen voor goedkope reisjes naar
de Nederlandse Antillen. De
Arnhemmer, die vooralsnog
spoorloos is, bood via adver
tenties reizen naar één van de
Antilliaanse eilanden aan voor
2750 gulden. Op de Antillen
kon dan een rijbewijs worden
gehaald. Wie niet slaagde
kreeg het geld terug. Deelne
mers aan de reizen moesten
vooraf tweeduizend gulden
storten op een bankrekening.
Bij aankomst op de Antillen
moest de resterende 750 gul
den worden betaald. De politie
werd enige tijd geleden inge
schakeld door mensen, die
geld betaald hadden maar
nooit een vliegticket ontvin
gen. Het reisbureau bleek ook
niet meer bereikbaar te zijn.
Op last van de rechter-com-
missaris is woensdag huiszoe
king gedaan in de woning van
de verdachte. De boekhouding
is in beslag genomen, terwijl
ook bankrekeningen werden
geblokkeerd.
(ADVERTENTIE)
SOCIAUSTIESE PARTIJ
Als dieven in de nacht, als half Nederland met vakantie is,
hebben Lubbers en Kok toegeslagen en de rechten van
WAO'ers en zieken om zeep geholpen.
- 350.000 WAO'ers zullen binnen korte tijd in de Bijstand
belanden.
- bij ziekte moeten snipperdagen worden ingeleverd en de
ziekte-uitkering gaat terug naar 70%.
Dit stelletje moet weg! Vanaf hun aantreden hebben zij
steeds geweigerd het geld te halen waar het zit. Ze hebben
alleen maar de ouderen, de huurders, de gehandicapten
en de arbeiders bestolen. Er moeten onmiddellijk nieuwe
verkiezingen komen.
De haan kraaitl Mensen wordt wakkerl
Wat met tientallen jaren strijd is opgebouwd dreigt met één
pennestreek teniet te worden gedaan. De tijd van woorden is
voorbij. Akties moeten er komenI
Doe mee. Neem kontakt op. Bel 010 4673222
GRONINGEN De Informatiseringsbank in Groningen
derdeel van het ministerie van onderwijs en wetenschappe
wil verder verzelfstandigen. De bank wil ook actief wo
voor het bedrijfsleven. Nu is het instituut belast met de uit'JU
ring van de studiefinanciering. *ij
De directie van de Informatiseringsbank voelt voor de pc
van „zelfstandig bestuursorgaan", waarbij met het minis
van onderwijs en wetenschappen wordt samengewerkt. He
gemeen Burgerlijk Pensioenfonds en de Sociale Verzekeri
bank hebben al zo'n een vergelijkbare constructie.
De Informatiseringsbank is de afgelopen jaren al steeds zelfs
diger gaan opereren binnen het ministerie van onderwijs en
tenschappen. Minister Ritzen van onderwijs en wetenscha]
heeft eerder al aangegeven dat de bank wat hem betreft
verder verzelfstandigd zou kunnen worden. Hoe een en a
vorm gegeven wordt, en wat de Informatiseringsbank vooi
bedrijfsleven zou kunnen betekenen, is nog niet bekend.
NIEUWEGEIN De verkoop van bestaande woningen is -
afgelopen half jaar met 17 procent gestegen vergeleken bi
eerste helft van 1990. De gemiddelde prijs van een koopwoi^
nam in die periode toe met 0,7 procent tot 177.400'guldenll!
Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) verwacht dan°
prijzen de rest van dit jaar licht zullen blijven stijgen. De g
van het aantal verkopen deed zich vooral het tweede kwar
voor. Volgens voorzitter B. van Groeningen van de NVM 11
den veel kopers zich het eerste kwartaal afwachtend op alsCei
volg van de Golfcrisis en de onzekerheid over de economie
deze teweeg bracht. In het tweede kwartaal was sprake a
•nhaaleffect.
