oetelief Trompvan vergeten
hilder tot beleggi9
f
cd van den Berg bloeit op
kweekvijver Oegstgeest
KUNST/SPORT
13
trailleervuur van grappen en grollen
Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u!
:.5G
l^Somant
VRIJDAG 19 JULI 1991
VNAKED GUN21/2'
JDIO LEIDEN en EUROCI-
.PHEN: 'The Naked Gun 2
smell of fear' met Leslie
Priscilla Presley en 0.J-
Scenario en regie: David
elij Zucker, voormalig lid
w_a >t Zucker-Abrahams-
team, grossiert in
Zijn tweede 'Naked
(aat er werkelijk bol
je moet opletten an-
i je er een paar. Zu-
P$lm loopt iets van 1 op
koaat elke twee minuten
ap door de projector:
gu-
langs de neus weg op de ach
tergrond van de scène, in de
dialoog van de acteurs, of
knallend in beeld. Fijnzinnig
wil Zucker absoluut niet zijn:
het is lach-of-ik-schiet, een
mitrailleurvuur van melig
heid, nonsens, onzin. Of je het
ook werkelijk leuk vindt, is
puur persoonlijk, maar de
kans dat je na een half uur
platgeslagen bent en het ver
moeiend gaat vinden is niet
denkbeeldig. Wat dat betreft is
er weinig verschil met de eer
ste 'Naked Gun'.
Zucker c.s. begonnen met een
parodie onder dezelfde titel
voor de tv, maar die sloeg niet
aan. Daarna kwam de eerste
bioscoopfilm rond sergeant
Frank Drebin (Leslie Nielsen)
die er in alle onschuld een pot
je van maakt en per ongeluk
toch misdaden oplost. Dit ver
volg begint met een feestje
voor Drebin op het Witte Huis
omdat hij z'n duizendste drug
dealer heeft neergeschoten.
krijgt het trouwens nog zwaar
der te verduren) en snuift er
de lucht op van een schandaal
wanneer George Bush z'n
energie-programma presen
teert. 'Naked Gun 2 1/2' mag
dan iets meer verhaal hebben
dan z'n voorganger, navertel
len blijft onmogelijk. Drebin
ontmoet zijn oude liefde Jane
(Priscilla Presley) met wie hij
tenslotte trouwt, zet met haar
een parodie op de pottenbak
kersscène uit 'Ghost' neer,
trouwt haar tenslotte, terwijl
hij het opneemt tegen milieu
vijand Hapsburg en de ont
voerde energie-expert Mein-
heimer redt. Een mini-bood
schapje dus, al wordt dat on
dergesneeuwd door de kolder.
Zelfs de persmap van de film
kan het niet laten. Producent
Robert K.Weiss daarin: „Dit
keer besloten we de rijke on
derlagen van de karakters,
hun emoties en motivaties
bloot te leggen. Maar toen
dachten we: Ach, waarom
ook". Om een. idee van de hu
mor te geven.
i Jan Zoetelief Tromp in het
Museum aan de Voorstraat
Te zien van dinsdag
-j zaterdag van 's morgens
Iwaalf uur en 's middags
tot vijf uur. Zondags en
- gesloten. De catalogus
ulden.
ree lw'ïk-
'AN RIJSWIJK
het
ls
ijfIJK Toen Jan
ief Tromp op 26
e™ ber 1947 in het
Breteuil-sur-Iton
Jd, was hij een ver
schilder. Vieren-
jaar later is de
|éring voor zijn olie-
t(rilderijen en aqua-
weer helemaal te-
halen zijn doeken
>rijzen op kunstvei-
In het Katwijks
m is tot en met 28
hber een overzichts-
J nstelling te zien van
erk van de man die
iesland werd gebo-
e ijna een kwart eeuw
leven in Katwijk
h acht en uiteindelijk
nkrijk stierf.
ositie rond Jan Zoete-
de vierde in een
die dit fraaie
Izijn opening in 1983
aan schilders die
d(eeuwwisseling in Kat-
ajtebben gewerkt. Eerder
Jan Toorop, Hans von
9cht:j en Gerard 'Morgens-
Munthe alle aandacht
ot museum omgebouw-
Irswoning aan de Voor
betreft kan het Kat-
^museum nog vooruit:
Cht 1700 hebben ongeveer
tnilders Katwijk tot (tij-
*nj) domicilie gekozen.
de eeuwwisseling be-
jdeze artistieke belang-
een hoogtepunt, toen
van een haven in
071tningen een 'trek' van
Bkl [rs naar Katwijk veroor-
waar de bomschuiten
5.30-1
'Bootje varen', een olieverfschilderij van Jan Zoetelief Tromp.
nog steeds op het strand wer
den getrokken.
Jan Zoetelief Tromp was één
van de schilders die in navol
ging van zijn collega's van de
Haagse School het schilderach
tige vissersleven wilde vastleg
gen. Nadat hij in de traditie
van de Larense school allerlei
'interieurtjes' had gemaakt,
legde hij zich meer toe op de
activiteiten op en rond het
strand. Zijn huwelijk met de
dochter van de schilder Bart
Blommers heeft er ongetwij
feld toe geleid dat hij het voor
beeld van zijn succesvolle
schoonvader ging volgen. In
diens traditie schilderde hij
steeds vaker kinderen op het
strand.
De grootste belangstelling voor
zijn werk lag in het eerste de
cennium van deze eeuw. Tij
dens de Eerste Wereldoorlog
stortte de kunsthandel echter
in en nam de vraag uit het
buitenland waar Zoetelief
Tromp zeer succesvol was
zienderogen af. Noodgedwon
gen verhuisde de schilder en
zijn gezin naar Katwijk, waar
hij al vele zomers had ver
toefd. Hij legde zich nu nog
voornamelijk toe op het ma
ken van kleine schilderijtjes.
In 1928 vertrok het gezin Zoe
telief Tromp voorgoed naar
Frankrijk, waar de schilder in
de trant van de Larense en
Haagse School bleef werken,
ook al werd zijn toets steeds
'impressionistischer'.
Zoetelief Tromp is altijd om
schreven als een conservatief
kunstenaar, die voor de markt
werkte. Tegenwoordig zouden
we hem commercieel noemen.
De critici zijn meestentijds niet
echt vriendelijk voor hem ge
weest. De vermaarde kunstcri
tica G.H. Marius, die een over
zichtswerk van de negentien-
de-eeuwse schilderkunst sa
menstelde, heeft zijn ontwik
keling in twee opeenvolgende'
edities misschien het best om
schreven: van 'een voornaam
aquarellist' tot iemand die 'in
gemakkelijk verkoopwerk is
vervallen'.
Populair
Hoe is dan zijn huidige popula
riteit te verklaren? Kunsthan
delaren als Simonis Buunk
uit Ede en Leslie Smith uit
Wassenaar schromen niet om
voor een goed werk van Zoe
telief Tromp op de veiling een
halve ton neer te tellen. In dit
verband is een speciaal hoofd
stuk over de financiële waar
dering van de kunst van Zoe
telief Tromp in de tentoonstel
lingscatalogus opmerkelijk te
noemen. Frank Buunk van de
gelijknamige kunstfirma geeft
hierin onbedoeld inzicht hoe
de markt momenteel wordt
gestuurd. Met het aankopen en
beschikbaar stellen van maar
liefst een derde van de in to
taal 68 tentoongestelde werken
heeft zijn galerie vraag en
aanbod op de kunstmarkt in
handen gekregen. In vier ta
len schrijft Buunk dat Zoete
lief Tromp de laatste jaren
goed in de markt ligt en dat
verkoopprijzen van boven de
100.000 gulden geen uitzonde
ring meer zijn. Hij schrijft dat
toe aan „een aanzienlijk ver
brede kunstmarkt" en „de
smaakverschuiving binnens
huis". Zo zou er zijns inziens
steeds minder belangstelling
zijn voor sombere, armoedige
of dramatische voorstellingen.
„Tromps motieven zijn vrijwel
altijd een afspiegeling van de
blijde, ongecompliceerde kant
van het leven, speelse en
vriendelijke voorstellingen
met een losse penseelvoering
geschilderd in een licht en
"vrolijk gekleurd palet". In dit
verband zouden deze schilde
rijen goed passen in interieurs
met pasteltinten. Ook blijken
met name vrouwen nogal ge
voelig voor het werk van deze
'zoet-en-lieve' kinderschilder,
aldus Buunk.
Hét is jammer dat daarmee het
accent wordt gelegd op de zoe
tige tafereeltjes, die op den
duur het effect van fondant
hebben: eerst smakelijk, maar
uiteindelijk te veel van het
goede. De kracht van Jan Zoe
telief Tromp lag vooral in zijn
vroege aquarellen en zijn later
geschilderde vissersonderwer-
pen. Zoals de schelpenvisser
die als een Romeinse wagen
menner op zijn kar over het
strand rijdt of de schelpenvis
sers tegen het decor van een
dreigende lucht en een onstui
mige zee.
'Stilleven met vruchten', één
schilderijen, die op 14 april uit
het Van Goghmuseum zijn ge
stolen, hangt sinds gisteren
weer gerestaureerd en wel op
zijn oude plek.
FOTO: ANP
AMSTERDAM De di
rectie van het Van Gogh
museum in Amsterdam
sluit niet uit dat de Vere
nigde Nacht Veiligheids
dienst (VNV) of de da
ders, aansprakelijk wor
den gesteld voor de scha
de, die is aangericht tij
dens de mislukte overval
op 14 april. De beslissing
daarover hangt nog af van
de uitkomst van een na
der onderzoek dat het
museum zelf instelt naar
de gang van zaken.
Dit heeft museumdirecteur R.
de Leeuw gistermiddag mee
gedeeld naar aanleiding van
de arrestatie van vier mannen,
die ervan verdacht worden be
trokken te zijn geweest bij de
overval. Twee van hen hebben
inmiddels bekend. Zij beweren
dat zij alle benodigde informa
tie hebben gekregen van een
bewaker en een ex-personeels
lid van de VNV.
De VNV heeft over overval
ruim drie maanden geleden
plaatsgevonden, op een aantal
vragen nog geen bevredigend
antwoord gegeven. Als voor
beeld noemde De Leeuw de
lange tijd (bijna twee uur) die
heeft gezeten tussen het mo
ment waarop de alarminstalla
tie in het museum werd uitge
schakeld en de melding door
VNV aan de politie dat er iets
mis was. Het aansprakelijk
stellen van partijen heeft voor
het museum echter geen prio
riteit.
De schade die is aangericht
door de mislukte roof is vol
gens De Leeuw moeilijk te be
cijferen. Er is sprake van in
komstenderving omdat het
museum twee dagen gesloten
is geweest. Bovendien vergt de
restauratie veel tijd. In geld
uitgedrukt spreek je bij het
herstel van de schilderijen al
gauw over een ton, zegt De
Leeuw.
Verbreken relatie
De directeur sluit niet uit dat
de uitkomst van het onderzoek
van het museum kan leiden
tot het verbreken van de rela
tie met VNV. De firma werkt
al 10 jaar voor het Van Gogh.
Veiligheidsdienst mogelijk
aansprakelijk gesteld
overval Van Goghmuseum
Niettemin stelde De Leeuw er
alle vertrouwen in te hebben
dat de bewakingsfirma nu
alert zal reageren in geval van
problemen. De beveiligings
maatregelen zijn sinds 14 april
aangepast. Over de aard daar
van wilde de museumdirec
teur geen mededelingen doen.
Het aantal bewakers (twee)
dat 's nachts een oog in het
zeil houdt is niet toegenomen.
Een van de bewakers, die het
moment van de overval dienst
had, werd op verzoek van De
Leeuw ontheven van zijn be
wakingstaak in het Van Gogh
museum. De man ging na de
overval en het verhoor van
hem en zijn collega-bewaker
door de politie, enige tijd met
ziekteverlof. Toen hij zijn
werk hervatte, verzocht de
museumdirectie VNV om de
man elders te werk te stellen,
„omdat, was gebleken dat hij
zich niet aan de instructies had
gehouden."
De camera bij de ingang heeft
bij de identificatie van de da
ders een belangrijke rol ge
speeld. De twee mannen die
de overval bleken te zijn ge
filmd kort voor de overval op
het museum. De videobanden
van binnenkomende bezoekers
worden, zegt directeur De
Leeuw, „vrij lang" bewaard.
Screening
De manier waarop werkne
mers door het bewakingsbe
drijf worden „gescreend" is, zo
zegt De Leeuw, een punt van
bespreking tussen VNV en het
museum.
Volgens directiewoordvoerster
A. Heuninga van VNV vindt
de screeningsprocedure plaats
op basis van de Wet op de
Weerkorpsen die dateert uit
1936. Een nieuwe wet, op de
particuliere beveiligingsorga
nisaties, is in de maak en zal
naar verwachting volgend jaar
van kracht worden.
Beveiligingspersoneel moet,
aldus Heuninga, een examen
afleggen dat „in de richting
gaat van het politie-examen",
aldus de woordvoerster. Daar
na worden ze „intensief bege
leid."
VNV heeft in totaal 1.000
cliënten, waarvan 200 tot de
grote, belangrijke cliënten
kunnen worden gerekend. Met
die laatste groep wordt vrijwel
dagelijks contact onderhouden.
Tot nu toe heeft VNV geen
negatieve reacties vanuit de
klantenkring gekregen. Ook
het Van Goghmuseum had tot
nu toe nimmer klachten over
de geboden diensten.
Schadeclaims
Het ministerie van WVC zegt
„verheugd" te zijn over de ar
restatie van een deel van de
betrokkenen bij de kunstroof.
Het ministerie zal een schade
claim indienen bij de verdach
ten indien zij na een strafrech
telijke vervolging worden ver
oordeeld, zo deelde een woord
voerster mee. Mocht blijken
dat VNV grove nalatigheid of
schuld te verwijten valt, dan
deponeert WVC ook daar een
schadeclaim.
WVC bemoeit zich niet met
alle details van de beveiliging
van musea. De keuze voor een
bepaald bedrijf wordt aan de
instellingen zelf overgelaten.
Jaarlijks geeft het ministerie
1,2 miljoen gulden uit aan be
veiliging van de rijksmusea.
Aan de twee „zwaarste" rijks
musea, het Van Goghmuseum
en het Rijksmuseum in Am
sterdam, wordt gemiddeld per
jaar een half miljoen gulden
uitgegeven aan beveiliging,
automatisering en onderhoud
van de beveiliging.
In 1990 heeft het Van Gogh
een eenmmalig bedrag van 6
ton gekregen in verband met
extra maatregelen ten behoeve
van de grote overzichtsten
toonstelling ter gelegenheid
van de herdenking van het
sterfjaar van de schilder. Vlak
na de roof in april, liet woord
voerder G. Hougee van de
Rijksgebouwendienst, verant
woordelijk voor de aanleg van
beveiligingssystemen die voor
ieder museum zo veel mogelijk
op maat worden gemaakt, we
ten het Van Goghmuseum
„een glazen huis" te vinden.
De 20 geroofde en teruggevon
den schilderijen waren niet
verzekerd. Dat is gebruikelijk
voor kunstwerken die tot het
rijksbezit behoren.
)RDWIJKERHOUTER NAAR EUROPEES KAMPIOENSCHAP
""Mrdwijkerhout
ekeirjet seizoen '90-'91 kan
?|"®2jilijk al niet meer stuk
LiTEifTed van den Berg.
Jeler van tafeltennis-
9937figing Pecos in
>-i2jtgeest maakte in de
larscompetitie de
lotie mee naar de lan-
tweede divisie bij
ö-~ioiiannen, pakte samen
Marco Bottram van
oven de nationale
in het dubbelspel en
te een maand gele-
le kwartfinale in op-
het dubbelspel bij
>pen Italiaanse kam-
ichap. Bovendien
'tljS Van den Berg geko-
•t sportman van het
0 van Noordwijker-
De sportminnende
inte koestert de
lige tafeltennisser die
|en in actie komt tij-
het Europees Jeugd-
Jpioenschap (EJK) in
laandppaanse Granada. Het
duurt tot
Eikeuli en betekent voor-
20.00I
Nieuwe sponsor
OEGSTGEEST Tafeltennis
vereniging Oegstgeest heeft
een nieuwe sponsor. Het Haag
se bedrijf Pecos, een bedrijf
gespecialiseerd in milieu-tech
niek, heeft zich bereid ver
klaard een verbintenis aan te
gaan voor drie jaar. Als gevolg
van de overeenkomst heeft de
club t.t.v. Pecos.
„Door deze sponsor is de be
groting meteen sluitend", zegt
Friso Reitsma van de vereni
ging. „De lasten liepen op een
gegeven moment te hoog op.
In het verleden werden vrij
optimistische schattingen ge
maakt voor wat betreft onder
meer het aantal leden en de
kantine-opbrengsten. Die
kwamen niet uit. De club telt
nu ongeveer 140 leden, een re
delijk aantal. Belangrijk is dat
we nu een groot deel van de
schulden kunnen wegwer
ken".
alsnog dé internationale
krachtmeting van het sei
zoen voor Van den Berg.
Of Van den Berg zich kan
scharen onder de Europese
toppers, is de vraag. Het Ne
derlandse juniorenteam, be
staande uit Gert Kobes, Ted
van den Berg, Ronald Vijver
berg en Marco Bottram, is bij
de landenwedstrijden inge
deeld bij Duitsland, Polen,
Portugal en Griekenland en
heeft derhalve een pittig pro
gramma voor de boeg. Vooral
Duitsland met onder anderen
Sacha Köstner en Torben Wo-
sik staat te boek als een ge
duchte tegenstander. Ted van
den Berg is ingezet als tweede
man en staat in het landen-
toernooi in elk geval achter de
tafel.
Die vaste basisplaats dankt
Van den Berg aan zijn opmer
kelijke prestaties tijdens het
afgelopen seizoen. Een natio
nale titel in Helmond zat er
enkele maanden echter niet
in. Vlak voor de halve finale
werd hij ongewild de dupe van
een hoogst opmerkelijk inci
dent. „Ik moest tegen Mare
Heemskerk (Hooge Huys; red.)
spelen. Ik had zojuist even in
gespeeld en zei tegen Heems
kerk en de scheidsrechter, dat
ik naar het toilet moest. In die
tussentijd is de teller en de va
der van Mare Heemskerk naar
de leiding gegaan en ben ik
gediskwalificeerd. Maar ik
was slechts een paar minuten
weggeweest. Mijn coach Friso
Reitsma en ik zijn meteen in
protest gegaan, maar het hielp
niets. Dat betekende een enor
me teleurstelling voor me",
zegt Van den Berg.
Friso Reitsma ontfermde zich
al vrij snel over Van den Berg,
nadat de speler uit Noordwij-
kerhout op twaalfjarige leef
tijd de overstap maakte naar
BT Lifters, de voormalige be
naming van Pecos. Van den
Berg was te ambitieus om nog
langer bij het plaatselijke
NSSS te blijven. „Ik was ze
ven jaar toen ik naar NSSS
ging. Ik heb er vijf jaar ge
speeld. Ik trainde één Keer per
week, speelde één avond par
tijtjes en in het weekeinde
stond de competitie op het pro
gramma. Ik wilde eigenlijk
weg. BT Lifters had uitstraling
en ik wist dat er goede trai
ningsmogelijkheden waren.
Dat sprak mij wel aan, want ik
was bloedfanatiek".
Van een vrijblijvende aanpak
was spoedig geen sprake meer.
Van den Berg was vier keer in
de zaal te vinden, twee keer
zwaaide oefenmeester Jolley
Sojinu de scepter en tweemaal
was de leiding in handen van
Friso Reitsma. „Ik boekte in
vrij korte tijd vooruitgang",
zegt Van den Berg. „Ik maak
te met mijn arm altijd een be
weging naar beneden terwijl
ik de bal sloeg, maar Jolly
heeft mijn techniek veran
derd. En Friso hield zich meer
bezig met het voetenwerk".
Van den Berg werkte zich op
Ted van den Berg komt morgen in actie bij de landenwedstrijden tijdens het Europees Jeugdkam
pioenschap in het Spaanse Granada.
van de tweede klasse afdeling
naar de hoogste landelijke
klasse waarin hij met Marco
van der Meijden en Frederik
Huthof kampioen van Neder
land werd. Allengs ontwikkel
de Van den Berg, die overi
gens één keer met Friso Reits
ma en één keer met een
groepje van zijn club op het
strand te vinden is voor een
duurloop, een eigen speelstijl
geënt op een sterke forehand.
Die hij vooral gebruikt om
topspin te spelen. „Tweezijdig
(backhand en forehand; red.)
spin, dat is zeg maar mijn spel
type", stelt hij. „Direct bij de
service-ontvangst, als de bal
niet al te scherp en kort op de
backhand gespeeld wordt, zet
ik mijn forehand in".
Zijn de tweezijdige spin, de
harde backhand 'tik' alsmede
de technisch moeilijk uitvoer
bare topspin boven de tafel de
specialiteiten van Van den
Berg, hij noemt het voeten
werk en de eigen service nog
als de zwakke punten. „Vorige
maand in Italië bleek dat mijn
eigen service niet goed genoeg
was. Ik gaf niet voldoende ef
fect aan de bal. En het voeten
werk, hè. De laatste weken
heb ik elke dag met Friso
Reitsma getraind en hebben
we de zwakke punten doorge-
De voorbereiding zag er al met
al vrij gedegen uit. Vorige
week was de nationale junio
renformatie in Geleen bij el
kaar voor een trainingsweek.
Daar was ook de Li aanwezig,
de Chinese trainer van lands
kampioen Tempo Team en
FOTO: WIM VAN NOORT
coach van het Nederlandse ju
niorenkwartet. Toch heeft ere
divisiespeler van Pecos Friso
Reitsma, steun en toeverlaat
van Van den Berg, een groot
aandeel in de prestaties van
zijn pupil.
„Ik heb veel vertrouwen in
Friso. Elke dag heeft hij tijd
voor mij vrijgemaakt. Dat mag
best wel eens gezegd worden
aldus Van den Berg die blij is
met de nieuwe sponsor Pecos.
„Het gaat niet alleen sportief
gezien goed met de club (eer
ste team promoveerde naar de
eredivisie, tweede en derde
team kampioen in de derde di
visie; red.), maar nu kan de
club financieel ook weer wat
doen. Ik ben er zo blij mee, dat
ik hard ga trainen om in het
eerste team te komen".
Van Wijk naar
tweede ronde
WATERINGEN Jac-
queline van Wijk uit Den
Haag heeft gisteren tijdens
het viersterren-tennistoer-
nooi op het Wateringse
park De Rhijenhof de
tweede ronde bereikt in de
A-klasse. Ze won in twee
sets (6-2 en 6-1) van de
Zoetermeerse Ming Yu
Tjiong. Paul Dogger, die
als tweede geplaatst was
bij de mannen, moest bij
een achterstand van 3-0 in
de eerste set tegen Mahris
Papilaja afhaken. Dogger
ondervond te veel last van
zijn schouder.
SPORTPROGRAMMA
ZATERDAG
CRICKET
Hoofdklasse: Hermes DVS-Kampong,
Kon. UD-HBS.
HONKBAL
Hoofdklasse: Sparta-Pirates, HCAW
Tijgers-Nicols, Spartaan-Neptunus,
Klnhelm-ADO, Pioniers-Qulck. Over
gangsklasse: RCH-Storks, Feye-
noord-Tllburg, Boekaniers-Twins. 1e
klasse A: NDC '86-Wassenaar. Alphl-
ans-Survlvors, SAT Tlgers-Euro
ZONDAG
CRICKET
Hoofdklasse: QuIck-VCC, Hermes
DVS-Kon. UD. Kampong-HBS, VRA-
VOC, Kon. HCC-Excelslor.
HONKBAL
Hoofdklasse: Nlcols-HCAW Tijgers.
Neptunus-Spartaan, Plrates-Sparta,
ADO-Kinhelm, Quick-Plonlers. Over
gangsklasse: Storks-RCH, Tilburg-
Feyenoord, Twlns-Boekanlers. 1e
klasse A: Wassenaar-NDC '86. Survl-
vors-Alphlans, Euro Stars-SAT Tl-
?ers. 2e klasse A: Celeritas-Braves,
hamen-Flyers.
eeg i—
>556.