Luchtmacht deelt rake klappen uit bij NAVO-oefening Hamerslag il HN BINNENLAND Banen van vrouwen voor computer gemakkelijker Eerst dacht ik dat ik droomde, toen dat het oorlog was Tilburg betaalt smartegeld aan gediscrimineerde man Roden loopt warm d0ENE - ELSEV1E fieidaeSoivia/nt DONDERDAG 18 JULI 1991 Restauratie stoom gemaal De Cruquius RIJSWIJK Het stoomgemaal De Cruquius in de Haarlemmermeer is een van de zes monumenten die door minister D'Ancona van Welzijn zijn uitverkoren om gerestaureerd te worden met geld uit de zogenoemde Knelpuntenpot voor Monumenten zorg. Er waren 72 aanvragen voor, in totaal 170 miljoen gulden, maar er is maar 10 miljoen beschikbaar. De andere uitverkoren monumenten zijn: de woonwijk De Kiefhoek in Rotterdam, de Schutsluis in Berkel en Rodenrijs, het waterbouwkundige werk De Overhaal in Stedebroec, de stoommachine De Wachter in Zuid- Laren en de Eusebius-toren in Arn- DEN HAAG Banen van vrouwen ziin gemakkelijker over te nemen door computers en robots dan die van mannen. Vijftien procent (160.000) van de werkende vrouwen, heeft een baan in de industrie. Ze doen in tegenstelling tot hun mannelijke colle ga's voornamelijk eenvoudig routinewerk aan het eind van de produktielijn. In de administratieve sector werken 500 duizend vrouwen vooral als ponstypiste, kassier, boekhouder of secreta resse. Het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid komt nu met een 'stappenplan', ontwikkeld door de Technische Universiteit Delft, dat moet leiden tot functieverbetering. Die moet dan worden gecombineerd met extra opleidingsmogelijk heden, loopbaanbeleid én maatregelen om de combinatie van ouderschap en werk mogelijk te maken. In de toekomst kan daarmee worden voorkomen dat het overgrote deel van deze vrouwen de arbeidsmarkt verlaat na de geboorte van het eerste Groeiende onrust onder machinisten Rotterdam ROTTERDAM De Rotterdamse treinma chinisten willen minder ingrepen in hun roosters en treindiensten en meer medezeg genschap over wijzigingen die onvermijde lijk zijn. Zij stellen dat in een ultimatum dat zij gisteren na afloop van een ledenvergade ring van de vakbonden hebben verstuurd aan de regiodirecteur van NS in Rotterdam. De standplaats Rotterdam beschikt over te weinig machinisten, dat erkent ook NS. Daardoor gebeurt het regelmatig dat de treinbestuurders (rooster)vrije dagen niet kunnen opnemen of op een andere trein worden ingezet dan de weekindeling aan geeft. Een woordvoerder van NS heeft in middels meegedeeld dat de regiodirectie be reid is om met de bonden naar een te zoeken. Onderzoek marine naar botsing onderzeeërs DEN HAAG De marine stelt een onder zoek in naar een aanvaring tussen de Neder landse onderzeeboten 'Tijgerhaai' en 'Zwaardvis', eerder deze maand in Den Hel der. De schade van de op zichzelf onbeteke nende aanvaring zou circa drie ton belopen. Toen de 'Tijgerhaai', terugkerend van een vaartochtje met hoge marinemensen, achter uit sloeg raakte de draaiende schroef een duikroer van het afgemeerde zusterschip 'Zwaardvis'. Zowel de 'kreukelzone' van het duikroer als de schroef werden beschadigd. Op het moment van het incident werd de 'Tijgerhaai' door een sleepboot langszij de 'Zwaardvis' getrokken. De schroef van de 'Tijgerhaai' is onherstelbaar beschadigd, het duikroer van de 'Zwaardvis' heeft lichte plaatschade opgelopen. NEWCASTLE Deze week is het heuvelachtige Noord-Engeland het to neel van een grootscheep se NAVO-oefening waar aan niet alleen Britten ook Duitsers, Denen, Amerikanen én Nederlan ders meedoen. De Ko ninklijke Luchtmacht is uitermate trots op de rol die haar bij het nieuwe NAVO-concept is toebe dacht en mede daarom had zij een twintigtal jour nalisten uitgenodigd om zelf een kijkje te nemen. Bij aankomst op het militaire vliegveld Coltishall blijkt dat een groot gedeelte van de Brit se gevechtsvliegtuigen roze- bruin geverfd is. „Met die vliegtuigen hebben we in de Golfoorlog gevlogen", vertelt een Engelse piloot trots. „Deze kleuren bleken een prima camouflage te zijn tegen de achtergrond van het woestijn zand in Kuwayt en Irak". De vraag dringt zich op waar om deze 'pink jaguars' vier maanden na afloop van 'Ope ration Desert Storm' nog steeds niet hun gewone groene jasje hebben teruggekregen. Rekenen de Britten soms op een tweede Golfoorlog waarbij hun zandkleurige luchtmacht wederom van dienst kan zijn? „Nee hoor", zegt een woord voerder van de Britse lucht macht. „We hebben gewoon niet genoeg schilders, vandaar dat het allemaal wat langer duurt". Een voorlichter van de Nederlandse luchtmacht ge looft niets van dit verhaal. „De Britten zijn natuurlijk apetrots op de rol die ze hebben ge speeld bij de bevrijding van Kuwayt en willen best nog even aankijken tegen de vlieg tuigen die dit karweitje heb ben geklaard". Het woord Golfoorlog valt trouwens opvallend vaak tij dens dit reisje en niet bepaald in negatieve zin. De Golfoor log bracht namelijk buiten een aantal risico's ook positieve as pecten met zich mee voor de militaire top van zowel Neder land als Engeland. „Dankzij deze oorlog zijn we veel meer te weten gekomen over de sterke en zwakke punten van onze wapens", aldus een woordvoerder van de Britse luchtmacht. Zijn Nederlandse collega, overste Heijnen, is blij met de waardering die sinds de Golfoorlog is ontstaan voor geleide luchtafweerwapens. „Wie had er daarvoor van een Patriot gehoord? Niemand toch", zegt hij. Met de Patriot hebben de Amerikanen keer op keer Scud-raketten die Irak op Is raël en Saudi-Arabië afvuur de, uit de lucht gehaald. „Mili tair heeft de Scud geen enkele betekenis", zegt Heijnen. „Sad dam Hoessayn had met de Scuds dan ook geen militair maar een politiek doel. Hij wilde Israël de oorlog intrek ken en dat is hem dankzij de Patriot niet gelukt". Een ander 'voordeel' van de Golfoorlog is dat het militaire apparaat zich in een nieuwe rol gemanoeuvreerd heeft. Sinds het einde van de Koude Oorlog vroegen velen zich af wat nog het nut was van een groot leger, maar die vraag wordt nu veel minder gesteld. „De kans dat Nederland het doelwit wordt van een buiten landse invasie is vrijwel nihil", stelt Heijnen vast. „Maar sinds we in Israël en Noord-Irak ac tief zijn geweest hebben we ons nut wel degelijk bewezen. Dat soort acties is in de toe komst natuurlijk weer moge lijk". Ook de NAVO is meeveran- derd met de nieuwe omstan digheden. Vroeger werd als grootste dreiging beschouwd een oorlog met het Warschau Pact op Europees terrein. Ne derland was hierbij voorbe stemd om mee te helpen aan Nederlandse luchtmachtmilitairen aan het werk tijdens de NAVO-oefening 'Mallet Blow' in Enge land. Voor het neerschieten van vijandelijke vliegtuigen zijn radar en moderne beeldschermappara tuur onontbeerlijk. FOTO: H. KEERIS de verdediging van de toen malige Bondsrepubliek. Nu worden conflicten over de hele wereld gevreesd en wordt van de troepen verwacht dat zij zich snel over grote afstan den kunnen verplaatsen en bovendien inzetbaar zijn op alle soorten Hamerslag Ook de oefening 'Mallet Blow' (Hamerslag) in Engeland staat in het teken van de nieuwe ei sen van flexibiliteit en ver plaatsbaarheid. Geëist wordt dat Nederlandse militaire transporten zich over de rela tief onbekende Noord-Engelse heuvelruggen net zo snel ver plaatsen als tussen bijvoor beeld de bases Soesterberg en Gilze-Rijen. De Nederlandse bijdrage aan 'Mallet Blow' bestaat uit vrachtwagens met de geleide luchtafweerwapens Patriot, Hawk, Stinger en Flycatcher. Hiermee wordt een oorlog na gespeeld tegen Britse, Ameri kaanse, Duitse en Deense ge vechtsvliegtuigen. Elke keer als een 'vijandelijk' vliegtuig overvliegt wordt op de knop gedrukt en rekent de compu ter uit of er sprake is van een voltreffer. Dat lukt vrij aardig want bijna alle vliegtuigen worden op de eerste oefendag door de vader landse luchtverdediging uit de lucht gehaald. Althans volgens de computer, want echt met raketten geschoten wordt er niet. Soms zegt de computer dat een vliegtuig zelfs twee, drie of vier keer is neerge haald, want een toestel dat al door bijvoorbeeld een Patriot is geraakt mag gewoon door vliegen en heeft nog alle kans om nog eens door een Hawk, Stinger of Flycatcher te wor den getroffen. Zo leveren 76 villichten uiteindelijk 143 Ne derlandse voltreffers op. Nu is er ook weinig te begin nen tegen dit soort geleide wa pens, want zij zoeken zelf hun prooi op. Veel Britse piloten proberen de Patriots te ontwij ken door plotseling een bocht te maken, maar een Patriot kan vier keer scherper draai en dan een vliegtuig. „Een Pa triot kan desnoods de hoek om vliegen", zegt majoor Kuppen. Andere piloten proberen de luchtafweer te ontwijken door laag door de dalen te vliegen en zo buiten het bereik van de radar te blijven. Laagvliegen is hier namelijk toegestaan omdat het heuvelachtige ter rein bijna alleen door schapen wordt bewoond. „De aanwe zigheid van schapen vormt een probleem, maar dan toch vooral voor de schapen zelf", zegt een woordvoerder van de Britse Luchtmacht droogjes. Maar ook het laagvliegen baat de vliegtuigen niet altijd, want in de dalen staan de Stingers hen op te wachten. Deze rake- tjes hebben geen radarleiding nodig; ze worden door een sol daat vam de schouder afge vuurd. „Dit is voor ons natuurlijk een prima resultaat maar een ramp voor de piloten", zegt overste Heijnen bij zijn brief ing na de eerste oefendag. Op vallend is dat elk persgesprek doorspekt is met Engels/Ame rikaans militair jargon. Een doel heet een 'target', een ge vechtsvliegtuig wordt een 'fighterplane' genoemd en moet worden 'geëngaged' in plaats van onderschept. Vlak voor de terugreis wordt ons, meereizende journalisten, nog eens ingeprent dat Neder land heleméél klaar is voor de nieuwe NAVO-rol, gezien de uitstekende resultaten. Maar is dat wel zo? Bij het vliegveld staat ons een onaangename verrassing te wachten; de Luchtmacht heeft het comfor tabele F27-vliegtuig van de heenreis in allerijl moeten te rugvliegen naar Nederland. Kroonprins Willem-Alexander wilde plotseling op vakantie naar Italië. In plaats daarvan staat er nu een 'Troopshipper' te wachten, een oud beestje met zit-hangmatten, waarmee normaal gesproken parachutis ten worden gedropt. Wij mo gen echter wel tot het einde blijven zitten. T>T> (Vervolg van de voorpagina) HEEMSKERK Honder den bewoners van de wijk Breedweer in Heemskerk zijn afgelopen nacht in pa niek de straat op gegaan. „Gillend, huilend, verbijs terd". Machteloos zagen zij toe hoe een over zijn toe ren geraakte man met een schepmachine een enorme ravage aanrichtte. Vader Alkema kan het nog niet geloven. Drie auto's en een aanhangwagen in puin. Van zichzelf, zijn vrouw en zijn schoonzoon. Vanochtend is hij op de fiets naar het poli tiebureau gegaan om aangifte te doen van de schade. Ont hutst en vermoeid. De gehele nacht heeft hij thuis met de fa milie in de huiskamer gezeten. Proberen te beseffen wat er is gebeurd. „Ik was in mijn eer ste slaap toen ik buiten een enorm kabaal hoorde. Ik liep naar beneden en zag een enor me shovel door de straat rij den. Een gigantische gevaarte. Echt drie keer zo groot als een tank. Auto's werden als luci ferhoutjes vooruit geschoven. Sommigen zo plat als een dub' beitje, anderen bepakt en be zakt, vol geladen om de vol gende ochtend vroeg op va kantie te gaan. Achter de sho vel liepen honderden mensen. Gillend, roepend, volledig in paniek. Eerst dacht ik dat ik droomde, toen dat het oorlog was. Het was echt onvoorstel baar". SUSKEENWISKE HET WITTE WIEF Weer een aquaduct erbij Nederland heeft er weer een aquaduct bij. Vandaag is het 20.000 ton wegende betonnen gevaarte op zijn plaats afgezonken in het Prinses Margrietkanaal bij Grouw. Het gaat om de nieuwe over brugging van het kanaal in rijksweg 32 tussen Leeuwarden en Heerenveen. Afstekend tegen een fraaie wolkenhemel noteert een medewerker van het sleepbedrijf Smit Tak nauwkeurig de bewegin gen van het aquaduct. FOTO: ANP (c) Standaard Ultgeverli/Wavery Produc TILBURG Een docent zelfverdediging voor meisjes in Tilburg, die in 1989 zijn ontslag kreeg wegens het feit dat hij een man is, krijgt van de ge meente Tilburg 10.000 gulden smartegeld. Ook zullen de kosten voor rechtsbijstand aan de do cent worden vergoed. De minnelijke schikking tus sen het gemeentebestuur en de docent volgt op een uitspraak van de commissie die de wet gelijke behandeling van man nen en vrouwen controleert. Die commissie tikte de ge meente eind vorig jaar op de vingers. De betrokken docent, gediplo meerd trainer in zelfverdedi- gingssporten, was in februari 1988 ingehuurd voor een ge meentelijk project op basis scholen. Dat maakte onderdeel uit van een actie ter bestrij ding van seksuele geweldsmis drijven. -n UIT DE WEEKBLADEN Idoor ERIK HUISMAN bl£ De grauwe Groene verschaft dit keer zware, weinig zon nige kost. Sicco Mansholt op oorlogspad, boterhammen met tevredenheid van Elske ter Veld en meer depressies. HN heeft deze week een voor de wedijver capitule rende paus in de aanbieding en Toon Hermans, die zegt dat hij 'anders' is. Elsevier wijdt het omslagartikel aan kleurlingen in Zuid-Afrika. Shell ligt op kop in de twee de zoekronde naar olie en gas. In VN is het variatie troef; pakweg van Ku Klux Klan, via spijbelen tot Ro den, dat warmloopt voor een oefenpotje tegen een eredivi- siecluOb. HP /De Tijd heeft na het dubbelnummer van vorige week nu een keertje Bij een tussentijdse evaluatie van het project in 1989 bleek dat Tilburgse vrouwenorgani saties en de raadscommissie voor onderwijs de voorkeur gaven aan een vrouwelijke do cent. Een vrouw zou beter zijn voor de mentale begeleiding van de meisjes dan een man, was het argument. Kort daar op werd het dienstverband met de mannelijke docent be ëindigd. Deze trok zich een en ander emotioneel sterk aan en nam een advocaat in de arm. ide Toon is liever niet wie de mensen denken dat hij is. In het gesprek dat Cees Velt- man met hem had komt in elk geval een andere Toon naar voren dan de bekende in grappen en grollen gros sierende cabaretier. Hij vindt dat de kerken altijd achter de ontwikkelingen aanlopen, „Wellicht komt dat omdat er te weinig vro lijkheid in de kerken is. Ik moet eerlijk zeggen als ik bid sta ik ook niet meteen te lachen. De grootheid, de almacht, zoals God ons is verkondigd, is dan zo duide lijk aanwezig dat ik daar eerder ontzag bij voel dan vermaak". Meeleven doet Toon ook. Met mensen die de bijbel niet snappen. Zegt Veltman: „U heeft eens ge zegd: de bijbel is veel te moeilijk". Reageert Toon se rieus: „Dat zal iedereen met me eens zijn, behalve een paar bijbelkenners mis schien". Het vijfde artikel in een se rie gesprekken met ex-gede- tineerden lees je in een adem uit. Aan het woord komt een vrolijke verteller, een eerlijke crimineel, die heel spontaan schildert hoe het allemaal zo gekomen is en hoe het nu verder met hem moet. Hij heeft alles ge daan watje op de tv ziet. „In gevangenissen zitten is niet leuk, aan de andere kant is het ook een teken dat je din gen hebt gedaan waarvan ie dereen zegt: zo zou ik ook wel eens uit mijn bol willen vliegen". Uit zijn bol vliegen deed hij al vroeg; op zijn 12e was een winkel van Jamin het doelwit van een snoe- proof van hem en zijn vrien den. In de loop van de jaren is hij gaan nadenken, over zijn geboorte, zijn familie en hoe het allemaal zo uit de hand kon loperi. Ter (vqoral) leringh ende vermaeck. „Als mijn zoon een tientje van een omaatje pikt, zou ik er wat op tegen hebben". Drie ton stelen van iemand met twee miljoen kan echter weer wel. Wie denkt dat we met de wereld de 22e eeuw wel ha len, kan zijn hart ophalen bij Evert Hartman. Hij schreef een jeugdboek dat speelt in 2136. En in HN kijkt hij in zijn 'glazen bol' alvast an derhalve eeuw vooruit. Oh, denk niet dat je er in De Groene qua ellende bent met een Mansholt die op oorlogs pad is om het milieu te red den „De boer van de toe komst zal niet alleen de ver zorger van het voedsel, maar ook de verzorger van het landschap moeten wor den" boterhammen met tevredenheid van Elske ter Veld en een getorpedeerde vredesboot. Zo is daar een vertwijfelde Bernard Delf- gaauw. De professor wordt ervan beschuldigd dat hij fout was in de oorlog. Hij is lid geweest van het Natio naal Front en zou dat vol gens kranten in januari 1990 hebben bekend in een Ikon- interview. De berichten wa ren het ongenuanceerde ge volg van een tendentieus persbericht van de Ikon. Het interview was genuanceer der, maar het kwaad was reeds geschied: Delfgaauw 'is' nu voor velen gewoon fout. Niet voor De Groene, dat de 'ins' en 'outs' brengt en de Ikon even op de kor rel neemt. Ook triest: in december 1990 voer een boot met 200 vrou wen aan boord met een la ding voedsel en medicijnen voor Iraakse kinderzieken huizen naar de kust van Irak. Helaas, ondanks dat de vreedzame trip bij de VN was aangekondigd, werden mariniers van de VS op de boot neergelaten, waarna het op een schop- en schiet partij uitdraaide, compleet met traangas en gewonden. Het schoppen, schieten en het traangas was voor reke ning van de stoere mannen; vijftig van de vrouwen raak- ten gewond. Lees en huiv Andermaal triest, maar o beklemmend en ademloos^" lezen is het verhaal over Hulsen in Nijmegen, een vangcentrum voor zwerveUg, die tegenwoordig de fra naam stadsnomaden drag Dat laatste klinkt trouw; ïj een stuk minder havelo Deze nomaden zijn een] gen, ze wisselen in het c< trum geen ervaringen i Het is er vreemd stil. Vo< beeld is Berends. Hij banketbakker, zijn huwel liep op de klippen, waai hij ging zwerven. En dr i. ken tegen de „ontiegelij eenzaamheid". Hij wil wei waarom hij op de aarde Niemand vertelt het hem, Het is halleluja voor Sh Waarom? Het Nederlai Britse olieconcern heeft v l gens Elsevier een besliss^S de voorsprong in de, wordt genoemd, tweede r; de van de speurtocht ni olie en gas. De investering in velden met 'zware o] olie die extra moeilijk winnen en te raffineren bleken geen goede gok zijn. De blijvend hoge ol prijs bleef een illusie en was exploitatie te duur. tweede rónde wordt groti deels gespeeld in „ext scher, politiek instabiel^ en commercieel-techni! minder interessante den als Gabon, Angola, Vi nam, Pakistan en Papo Nieuw-Guinea. Meer c vinden dan produceren het motto. Wie nog niet weet wat e Magnum is, ligt een bee achter, maar kan de scha qua kennis en consump nog ruimschoots inhalen, sevier portretteert het gig tische ijsje van Ola dat goed doet bij alle weertypi Ook zomers, wellicht een voor de 'trendy' thuisblu vers, is het rondje dat Els vier maakte langs de achtl nen. U weet wel, die hui\ ringwekkende stellaglrv waarover karretjes met e ier bloedgang golven, draai minstens vijf keer ov de kop gaan. „Waar ligt grens van wat een mens k verdragen aan bloedstolle de, maar absoluut veilig h( ror", vraagt Elsevier zich Er is echter ook bij roll; coasters ruimte voor ecl emotie, voor verering, oudste staat op Coney Islai New York. Woorden sch ten tekort om haar te schrijven, zeggen de fans. is als een beeldschone vroi die zich beweegt met adembenemende gratie Ze is oud en rammelt, m; dat geeft niet. Ze is de mo der aller rollercoasters". Morris Dees heeft zijn 1 venstaak volbracht en een boek over geschreven. kent Dees niet? Begrijpelij Hij beschouwde het dert at jaar lang als zijn hoogs' doel de Ku Klux Klan ero der te krijgen. Die KI; kent u wel: een blanke cli ,n van rassenhaters, fasciste je lynchers met een smoezelij 'n lijst wapenfeiten jege zwarten, joden, homoseksu f len en linkse mensen. Dej>s is geslaagd. Zonder intimid j rend geweld. In 1979 verdn digde zijn 'Southern Pover jn Law Centre' in een proCj.r een zwarte betoger tegen i Ku Klux Klan. Het was h,n begin van het Klanwatc project van het centrum. I strijd tegen de Klan is voo bij. Dees: „De Klan is folkl re geworden, een theatra spektakel dat niets me voorstelt". Maar Dees mo nog wel op zijn hoede zij gj hij overleefde vier moor aanslagen; er is geen d; zonder anonieme bedreigin Roden, Winterswijk, Odooivs lopen vast warm voor har komende voetbalseizoe e Daar komen PSV, Ajax ij1' Barcelona een weekje e trainingskamp. Ze zijn r gast op het veld bij de plasei selijke vv, logeren in h n dorp in een hotel en wordt een keer of drie ke gespeeld tegen een amateui club. Het dorp staat op zi« kop voor de cracks, de org nisator heeft de tijd van zi leven. Jan Wardenburg geit in Odoorn het kan! van Barcelona. JohaL Cruyff is zijn vriend, meer dan tien jaar. Crujij^ trainer van Ajax, Ajax na Odoorn; Cruyff aan de si; bij Barcelona, de SpanjaaS den naar het Drentse plaal je. Wardenburg: „De mooisT tijd van het jaar. Omdat 1 weet dat ik weer dingi meemaak die ik norma niet meemaak". Hij kijkt T met de voetbalminnenC dorpsgenoten al weken tevj ren naar uit. Naast De Cocq die Vlieland het langzaams! paard van de wereld onlol moet en stuntelig personelnt in een ziekenhuisachtig Hiel tel Seeduyn een sfeervmt lang verhaal over de toè stand in Vietnam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 4