Problemen
Sovjetunie
gigantisch
ukgoed
aakt
->or
ECONOMIE
BEURS VAN AMSTERDAM
illand International maakt veel meer winst
«i iócGomont
Irijven Rijnmond
rtreden ARBO-wet
'ERDAM Semi- en volcontinube-
i in de Rijnmond overtreden veel-
en vaak zeer ernstig de Arbeids-
palingen over werktijden. Die con-
trekt de arbeidsinspectie na een
k in 1989 en 1990 bij 40 indus-
jrijven in het Rijnmond-gebied.
4 maat gingen 35 bedrijven over
Ireef Het ging om 800 overtredin-
)e bedrijven maakten zich schuldig
itoelaatbare werktijden en rooster-
ngen. pauzes werden slecht gere-
'u overwerk niet of onvoldoende ge-
nseerd door vrije tijd en ook de
ruk was te hoog. Naast de aantas-
an hun psychische en fysieke con-
acht de inspectie ook de beperkin-
|us in hun gezinsleven en recreatiemo-
m< ieden ontoelaatbaar.
met
llee
WOENSDAG 17 JULI 1991
Sovjetunie koopt
extra graan in VS
WASHINGTON De Sovjetunie heeft
zijn aankopen van maïs en sojameel in
de Verenigde Staten aanzienlijk opge
voerd. Het Amerikaanse ministerie van
landbouw heeft dat gisteren gezegd.
Particuliere exporteurs hebben dit jaar
450.000 ton maïs en 350.000 ton sojameel
extra aan de Sovjetunie verkocht. De
exporten zijn onderdeel van een ak
koord tussen Washington en Moskou
over graanexporten, dat voor een perio
de van vijf jaar geldt. In totaal wordt in
het kalenderjaar 1991 volgens het ak
koord ongeveer 6,6 miljoen ton graan,
overwegend mais, geleverd. De export
van tarwe beloopt ongeveer 932.000 ton.
Verder heeft Moskou in 1991 in totaal
246.000 ton sojabonen en 1,15 miljoen
ton sojameel besteld in de VS.
Minder auto's verkocht
AMSTERDAM Er zijn in de eerste
helft van dit jaar vier procent minder
auto's in Nederland verkocht dan in de
zelfde periode van vorig jaar. Vorig jaar
bedroeg de verkoop nog 321.107 tegen
dit jaar 308.408. Dit heeft de RAI giste
ren bekend gemaakt bij de presentatie
van haar kwartaalcijfers. Vooral Volvo
en Nissan kwamen als grote verliezers
uit de bus. Beide concerns verkochten
in deze periode ongeveer twintig pro
cent minder auto's. Ford daarentegen
liet met de nieuwe Escort haar verkoop
stijgen met ruim zeven procent. De
grootste winnaar in de verkooplijst is
echter Alfa Romeo. Na het op de markt
brengen van een nieuw model vorig
jaar, steeg de verkoop met ruim veertig
procent. Opel is nog steeds het best ver
kopende merk, doch haar marktaandeel
daalde van 15 naar 13,2 procent.
Sovjet-republieken
mogen exporteren
MOSKOU Afzonderlijke
Sovjetrepublieken mogen
zelf goederen exporteren
zonder toestemming van het
Kremlin. Gisteren heeft pre
mier Pavlov daarvoor toe
stemming verleend. De
maatregel staat het de repu
blieken toe zelf im- en ex
portvergunningen af te ge
ven voor goederen die bin
nen hun eigen gebied gepro
duceerd of gewonnen zijn.
Een andere beslissing die sa
menvalt met Gorbatsjovs be
zoek aan Londen is de eerste
officiële publikatie van de
balans van de Sovjet-staats
bank.
Polen kan schuld
niet afbetalen
WARSCHAU Polen kan zijn belofte
van 20 juni niet nakomen om 100 mil
joen dollar te betalen aan 500 buiten
landse banken. Deze schuldeisers zijn
verenigd in de club van Londen. Wan
neer Polen de 100 miljoen dollar alsnog
zal overmaken, is nog onduidelijk. Al
eerder waren de besprekingen tussen
Polen en de 500 buitenlandse commer
ciële banken om de Poolse commerciëlq
schuld van ruim tien miljard dollar te
herstructureren op niets uitgelopen.
Vooral de afbetaling van 1,2 miljard
dollar aan achterstallige rente vormde
een struikelblok. Polen wilde daarom
op 1 juli als teken van goede wil een
aanbetaling doen van 100 miljoen dollar.
Daarmee wilde Polen de besprekingen
wéér uit het slop trekken.
Noteringen van woensdag 17 juli 1991 (tot 10:45 uur)
dividend over
90/2.90
90/710
90/1.05
90/6.50
86'87 5% St
90 /285
90/91 4.68
90/610
90 3 60
90 2 80
89/2.50
90/7.80
la dd
30 80 15/1
1011016/1
60 50 16/1
70.90 16/1
162.507/1
44 30 8/1
74 50 16/1
170 70 16/1
boil z
bonumij c
buhrm M e
11890 11890 118.90
87 40 87.50
'ERDAM Een
deel van de och-
3na loegen bij stukgoe-
slagbedrijven in de
"jj-damse haven
opnieuw niet aan
/an efk gegaan. Bestuur-
ie innie Mooren van de
ocljersbond FNV schat-
ruim 400 van de on-
1800 stukgoedwer-
staakten. Gisteren
en in totaal 700
ïité ledwerkers.
ders die zijn aangesloten
Vervoersbond FNV zet-
n staking eveneens on-
derd voort. Zij hielden
errassingsacties. De sta
diën voorkomen dat de
van de koppelbazen
lerieel bij hun bedrijven
De vervoersbonden
>n CNV hebben gister-
informeel gesproken
havenwerkgeversvere-
SVZ over de sjorsector.
Ige kgevers zeggen dat het
-19 t informeel gesprek was
kijken of er een oplos-
worden gevonden
et huidige conflict. Zij
dat er nog geen resul-
incii geboekt.
■or ders wilden gisteren dat
terdamse havenwethou-
/villeSmit zou bemiddelen om
van ikgelopen overleg voor
euwe cao weer op gang
ngen. De Vervoersbond
een s daarover terughouden-
ngeDt havenwerkgevers en
hebben geen behoefte
'Har i bemiddelaar.
iani z maakte gisteren be
at door de stakingen in
tterdamse stukgoed nog
iek vijf fruitschepen uit-
naar andere havens,
jrote fruitrederijen heb-
directie van Seaport la-
;en de komende weken
in larschema's aan te pas
lus de SVZ. Antwerpen
elijk Vlissingen zijn uit-
'eicji /ens. De Vervoersbond
leeft gisteren met het
1EU idoverslagbedrijf Ver-
de Meijer Terminals
hstemming bereikt over
kraa uwe twee-jarige cao. Ok
Rotterdamse containero-
bedrijf Bell Lijn werden
en gemaakt over een
ill rige cao.
aag
INFLATIE STIJGT, PRODUCTIE DAALT
(Vervolg van voorpagina)
LONDEN De lijst Sov
jet-president Michail Gor-
batsjov heeft de leiders
van de zeven meest geïn
dustrialiseerde landen in
de wereld vandaag een
lange lijst met economi
sche problemen in zijn
land voorgelegd.
De problemen blijken enorm
te zijn. De inflatie is hoog. Of
ficieel bedraagt die over 1990
5,3 procent. Volgens Westerse
diplomaten is de inflatie nu
opgelopen tot meer dan hon
derd procent; de regering ver
hoogde de winkelprijzen op 2
april met 250 tot 1000 procent
om ze in overeenstemming te
brengen met de produktiekos-
In de eerste vier maanden van
1991 daalde de industriële pro-
duktie met 5,4 procent en de
Sovjet-tegenhanger van het
westerse bruto nationaal pro-
dukt met 10 procent. Ruim 24
miljoen Sovjetburgers zijn
werkloos, waaronder 11,7 mil
joen studenten ouder dan 16
jaar.
Het begrotingstekort van de
Sovjetunie is in het eerste
kwartaal van 1991 met 230
procent gestegen in vergelij
king met het tekort over de
zelfde periode in 1990. Over de
eerste drie maanden van 1991
bedroeg het tekort ruim 97
miljard gulden méér dan de
regering voor het hele jaar
had begroot. De buitenlandse
schuld van de unie wordt ge
raamd op 122 miljard gulden.
Volgens het Internationaal
Monetair Fonds zal de import
de export dit jaar met 13,4 tot
20 miljard gulden overtreffen.
De olieproduktie is gedaald
van 589 miljoen ton in 1989 tot
552 miljoen ton vorig jaar en
verwacht wordt dat de pro-
duktie dit jaar nog verder zal
dalen. Als gevolg daarvan ver
mindert ook de olie-export, de
belangrijkste deviezenbron
van de Sovjetunie.
Verder schat de regering de
omvang van de graanoogst
van dit jaar tussen de 180 en
de 206 miljoen ton. De grootste
graanproducent ter wereld
verliest doorgaans 20 tot 30
procent van zijn oogst door ge
brek aan tractoren en vracht
wagens, brandstof, mankracht
en opslagruimte. Premier Pa
vlov heeft gezegd dat 77 mil
joen ton graan in het buiten
land moet worden gekocht. In
1990 was dit nog 30 miljoen
De waarde van de roebel is ge
kelderd door de ineenstorting
van de economie, waardoor de
koopkracht sterk achteruit
ging. Er ontstond een ingewik
keld systeem van door de staat
vastgestelde wisselkoersen,
waarin de koers kan variëren
van een halve roebel tot 27
roebel tegen een dollar.
De wegen en bruggen in de
Sovjetunie verkeren in zeer
slechte staat. Het telefoonver
keer is slecht geregeld en 15
miljoen mensen staan op een
wachtlijst voor een telefoon
aansluiting. Er is een chro
nisch tekort aan huisvesting.
Sovjet-president Michail Gor-
batsjov heeft gezegd dat zijn
ontmoeting met de leiders van
de zeven rijkste landen ter we
reld een „ommekeer" zou
kunnen markeren in zijn strijd
om de economie in zijn land te
hervormen.
Wereldleiders zetten druk
op GATT-onderhandelingen
LONDEN Als het gevaar dreigt dat het lopende wereldhan-
delsoverleg niet dit jaar kan worden afgerond, zullen de leiders
van de G-7 zich persoonlijk met de onderhandelingen bemoeien.
Dat heeft de Canadese minister van financien, Don Mazankows-
ki, gisteren verklaard. De zeven landen hebben in alle toonaar
den laten weten dat zij een succesvolle afsluiting van het han
delsoverleg in 1991 van groot belang achten voor de groei van
de wereldeconomie. Mazankowski noemde het nieuwe land-
bouwplan van de Europese Commissie bemoedigend, omdat de
EG bereid lijkt de steun aan de boeren los te koppelen van de
produktie. Vooral de landen van Midden- en Oost-Europa heb
ben veel te verliezen als het handelsoverleg mislukt, zo zei Ma
zankowski. Naarmate zij meer gaan deelnemen aan de werelde
conomie, worden zij sterker afhankelijk van handel. Met hun
traditionele handelspartner, de Sovjetunie, gaat het economisch
slecht en daar ondervinden zij duidelijk de gevolgen van. Zij
moeten meer gaan handelen met het Westen, maar dan zal het
Westen hun produkten ook toegang moeten verlenen, zo ver
klaarde hij.
EG vraagt G-7 om steun
bescherming regenwouden
LONDEN De EG heeft Japan en de Verenigde Staten giste
ren tijdens de bijeenkomst van de G-7 opgeroepen mee te wer
ken aan de bescherming van de regenwouden.
Dat moet via het zogenaamde Amazone-projekt. In ruil voor
verlichting van de buitenlandse schuld van Brazilië, moet het
land geld stekej in de bescherming van het tropisch regenwoud.
Tot nu tot deden de VSA en Japan nog geen concrete financiële
toezeggingen.
Duitsland wil
minder betalen
aan Oost-Europa
LONDEN Duitsland wil
niet langer de zwaarste lasten
dragen voor de invoering van
een markteconomie in de
Oost- en Middeneuropese lan-
Dat heeft een woordvoerder
van de Duitse regering giste
ren gezegd tijdens de bijeen
komst van de G-7 in Londen.
Bondskanselier Kohl heeft de
leiders van andere grote geïn
dustrialiseerde landen uitge
legd dat Duitsland nu al meer
dan veertig procent van de re
kening betaalt. Daarbij zijn de
lasten voor de herstructure
ring van de voormalige DDR
niet inbegrepen. EG-commis-
saris Andriessen erkende de
relatief grote last op de schou
ders van Duitsland.
De 24 grootste (G-24) indus
trielanden hebben twee jaar
geleden afgesproken hun fi
nanciële steun aan de landen
van Midden- en Oost-Europa
te laten coördineren door de
EG Van de totale hulp van 40
miljard dollar neemt de Groep
dertig miljard dollar voor haar
rekening. Daarvan betaalt de
EG driekwart. Binnen de EG
draagt Duitsland het meren
deel van de kosten.
^ji°i
JK Holland Inter-
de grootste reisorga-
n ons land, verwacht
•pende boekjaar een
tijging van de winst,
ar werd al een record-
bereikt van elf mil-
ilden, zeven miljoen
n het jaar ervoor. Bij
ten van de boeken op
>er zal de netto-winst
it enige tientallen pro-
tijn gestegen, zo heeft
'oorzitter A. Houtzaag-
er bekendgemaakt.
De sterke stijging van de winst
is des te opmerkelijker, aange
zien de totale reisbranche be
gin dit jaar veel schade heeft
ondervonden van de Golfoor
log. Op het moment dat de
strijd om Kuwayt in januari
losbarstte, daalde de omzet
van alle touroperators met
vele tientallen procenten
een achterstand die in geld
en aantallen passagiers nog
niet is ingehaald. Voor Hol
land International werkt de
Golfoorlog extra sterk door,
omdat het bedrijf een fors
marktaandeel heeft in het toe
risme naar islamitische lan
den. Terwijl de afgelopen
maanden het aantal boekingen
in Spanje, Portugal en Grie
kenland fors groeide, zit het
toerisme naar Turkije. Tune
sië. Egypte en Marokko nog
steeds in een diep dal. Ook
voor de komende jaren wor
den op deze markt nog proble
men verwacht. De desondanks
sterk gestegen winst is volgens
de directie van Holland Inter
national onder meer het resul
taat van zowel een strakke be
heersing van de kosten als een
ongekend toename (122 pro
cent) van de vliegvakanties
naar verre bestemmingen. De
verwachting is dat van no
vember tot en met maart in to
taal meer dan zeventigduizend
Nederlanders de winter onder
de tropische zon zullen door
brengen. Voor het komende
winterseizoen is de lijst met
'exotische' charter-bestemmin
gen uitgebreid met Cuba. In
de komende jaren zal daar
vrijwel zeker ook Zuid-Afrika
aan worden toegevoegd. Aan
gezien de lijnvluchten vanuit
Nederland naar Zuid-Afrika
momenteel bomvol zitten, is
het wachten op toestemming
voor bijvoorbeeld Martinair
om in Zuid-Afrika te mogen
landen. Daarover zijn inmid
dels besprekingen gaande.
Italiaans luchtverkeer lam gelegd
ROME Een zeven uur durende staking van Italiaanse lucht
verkeersleiders heeft gisteren tot gevolg gehad dat honderden
binnenlandse en internationale vluchten kwamen te vervallen
en dat overal in het land reizigers strandden.
De verkeersleiders protesteren tegen een uitbreiding van hun
werkuren van 28 tot 32 uur in de zomermaanden
De luchtverkeersleiders zijn op 20 en 27 juli soortgelijke werk
onderbrekingen van plan.
De Europese luchtvaartmaatschappijen hebben zich nog niet
hersteld van de klap door de Golfoorlog. Volgens de Vereniging
van Europese Luchtvaartmaatschappijen (AEA) gisteren lag het
internationale passagiersvervoer in mei 7,1 procent onder het
niveau van dezelfde periode van vorig jaar.
EG-ministers negatief over
plan landbouwhervormingen
BRUSSEL De landbouwministers van de Europese
Gemeenschap hebben gisteren ingestemd met een
grondige herziening van de steun aan boeren in de EG.
Een eerste voorstel daartoe hebben ze echter volgens
de Nederlandse minister van landbouw Bukman ver
worpen.
Volgens hem hebben alle ministers bezwaar gemaakt tegen elk
onderdeel van het hervormingsvoorstel dat de Europese Com
missie vorige week deed. EG-landbouwcommissaris Ray MacS-
harry zei gisteren zich „soepel" op te zullen stellen ten aanzien
van de „legitieme wensen" die de EG-ministers van landbouw
hebben voor de hervorming van het Europese landbouwbeleid.
Hij verdedigde zijn plannen overigens met verve. Hij noemde ze
„radicaal, stoutmoedig, noodzakelijk maar ook redelijk".
De Europese Commissie wil het 30 jaar oude gemeenschappelij
ke landbouwbeleid van de EG, dat wordt gekenmerkt door
overproduktie en een uit de hand gelopen subsidieverstrekking
aan boeren, grondig veranderen. Door een nieuw systeem van
directe betalingen zou het inkomen van de boeren, behalve dat
van de grotere, er niet op achteruit gaan. De ministers van de
noordelijke EG-landen beweren dat de grote, efficiënte boerde
rijen in hun landen zwaar getroffen zullen worden door het
plan. Verscheidene ministers zeiden dat de prijsverlagingen
graan 35 procent, vlees 15 procent en melk 10 procent te
groot zijn.
Het hervormingsplan zou de in december vastgelopen bespre
kingen in het kader van de GATT over een vrijere wereldhan
del weer nieuw leven kunnen inblazen. De EG-ministers van
landbouw waarschuwden dat een akkoord in het kader van de
GATT niet afhankelijk gesteld moest worden van landbouwher
vormingen van de EG, die nog vele maanden op zich kunnen
laten wachten.
Nieuw Vorige ZILVER
23640 - 24240 237320 - 24320 onbewerkt
25840 25920 bewerkt
allied signal
am brands
amertcan tel
bethlehem
chevron cor
Chrysler
Citicorp
cons edison
15/07 16/07
36'. 37
cons nat ga 40'* 40
Kim
38% 37%
26 25
17 16
exxon 59 59
ford 34 35
genl elec 75 73
mobil corp
royal dutch
45 45
17 17
70 71%
genl motors 42' 42
genl public 23'* 23
goodnch 42% 42
sears roeb
unilever nv
14% 14
24 24
goodyear 35 36
hewlett-pac 56'/* 55%
intl paper 71 70'/:
utd technol
westingh el
woolworth
HBG weer opvallende
topper op
gemoedelijke markt
AMSTERDAM Enige vraag
zorgde gisteren aan het Dam
rak aanvankelijk voor een vrij
vaste stemming, maar in de
loop van de dag vielen de acti
viteiten weg, daalde het peil
licht en bleef een gemoedelij
ke markt over met nog een
stijging van de stemmingsin
dex van 0,2 punt op 93,8. Dit
was nog maar een derde van
de stijging die in de ochtend
viel waar te nemen.
De handel bleef dun. Des te
meer vielen enkele fondsen
met uitschieters omhoog uit de
toon. Daaronder bevond zich
opnieuw aannemer HBG die
na de stijging van maandag
met 7,50 nu nog eens 10,50
duurder werd op 237,50. Een
week geleden was het aandeel
nog 22,50 goedkoper te krij
gen. Er doen verhalen de ron
de over grote komende orders
uit het Verre Oosten, terwijl
sommige handelaren het aan
deel rijp vinden voor een split
sing. De omzet bleef met 9
miljoen of 38.532 stuks hoog.
Een woordvoerder van HBG
zei desgevraagd dat aandeel
houders enige tijd geleden om
een splitsing hebben gevraagd.
Een beslissing hierover is nog
BEURS
niet genomen. „HBG is verder
uiteraard in de markt voor
grote orders waar vandaan
dan ook. Maar het is nog veel
te vroeg voor elke baggeraar,
niet alleen in Nederland, om
nu al consequenties daaraan
vast te knopen. De hoge om
zetten van de laatste tijd ver
bazen ons ook", aldus de HBG-
woordvoerder.
Ook Boskalis bleef in de race.
De gewone aandelen werden
1.10 duurder op 23,70 en
de prefs kregen er 0,60 bij op
25. Ook kleinere bouwers als
Wessels-Kondor en NBM-Am-
stelland namen de lift omhoog.
Lokaal was ook het informati-
cafonds Infotheek vast ge
stemd met twee kwartjes winst
op 9.50. Sphinx, die binnen
kort de aandelen gaat splitsen,
werd 5,50 omhooggekrikt
naar 199,50 Een andere po
tentiële „splitser", Pakhoed,
werd 1,80 duurder op
193,30.
Koninklijke Olie was nog
steeds goed gedisponeerd Met
een enorme omzet van 140
miljoen werd het hoofdfonds
1,50 omhoog gedreven naar
162,30. Handelaren wezen op
hogere olieprijzen als gevolg
van stijgende kansen op een
nieuw militair ingrijpen in
Irak.