Jeheim wapen
verkeerspolitie
reft tachtigers
n maniakken
Vrijgelaten
RA-verdachte
n Dublin
angehouden
„Voor aantasting wao geen draagvlak"
Aan wie
ligt het
eigenlijk?
apenland fowdóeCou/uwt zaterdag 13 iuli 1991 pagina 3
EMA: deze week al helft
arlijkse onweersactiviteit
JHEM Volgens de KEMA in Arnhem heeft in de afgelo-
week de helft van de gemiddelde jaarlijkse onweersactivi-
in ons land plaatsgevonden. De KEMA constateert dat aan
iand van haar onweer-meetstations, die op vijf plaatsen in
erland opgesteld staan.
oele nacht van zondag op maandag registreerde de KEMA
'°O0O inslagen en in de nacht van donderdag op vrijdag maar
ia t 30.000 inslagen. Volgens de KEMA zijn deze aantallen ins-
1 n in enkele uren tijd „zeer uitzonderlijk groot". De KEMA
itreert sinds enkele jaren alle onweersfronten in Nederland,
mee hoopt het bedrijf over enkele jaren betrouwbare voor-
ingen te kunnen doen over de kans op blikseminslag en de
ts waar dat zal gebeuren. Ook hoopt de KEMA via de regis-
e te kunnen vaststellen of er in Nederland een patroon is in
v iliksemontladingen. De KEMA is mede op verzoek van be
ren die apparatuur hebben die gevoelig is voor bliksem-
zoals ziekenhuizen en de spoorwegen, met de registratie
innen.
Meeste vrouwen wijzen
selectie op sekse af
UTRECHT Moderne technieken maken het
aanstaande ouders tegenwoordig mogelijk om
te kiezen voor een jongetje of een meisje.
Maar een onderzoek in het Academisch Zie
kenhuis Groningen heeft uitgewezen dat
meer dan 80 procent van de vrouwen 'sekse
selectie' afwijst. Het AZG heeft vrouwen, die
enkele maanden eerder in het ziekenhuis hun
eerste kind hadden gekregen, schriftelijk naar
hun mening gevraagd. Iets meer dan 70 pro
cent (127 vrouwen) stuurde het enquêteformu
lier terug. De resultaten staan deze week in
het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.
De Groningse gynaecoloog J.R. Beekhuis con
cludeert dat de veel gehoorde uitspraak „of
het een jongen of een meisje wordt maakt me
niet uit, als het kind maar gezond is", nog on
verminderd van kracht blijkt.
Kabinet bezuinigt op rechtshulp
voor minder draagkrachtigen
I
DEN HAAG De ministerraad
heeft gisteren besloten te bezui
nigen op de rechtshulp aan min
der draagkrachtigen. Het wets
ontwerp dat door minister Hirsch
Ballin en staatssecretaris Kosto
van justitie bij de Tweede Kamer
zal worden ingediend houdt in
dat de eigen bijdragen zullen
worden verhoogd.
De laagste inkomensgroepen zullen
voor het aanspannen van een proces
een tientje meer moeten gaan betalen;
zestig gulden. De eigen bijdrage voor
een juridisch advies wordt met 35 gul
den verhoogd tot zestig gulden. De
hoogste inkomensgroep die nog in aan
merking komt voor rechtsbijstand (tot
54.000 gulden bruto per jaar) moet 950
gulden in plaats van 575 gulden beta
len. Rechtshulp voor eenvoudig af te
wikkelen zaken blijft kosteloos.
Verder zal er een 'Inspectie voor de
rechtsbijstandverlening' worden inge
steld die het inkomen en de declaraties
moet gaan controleren van de mensen
die een beroep doen op de rechtshulp.
Ook deze maatregel moet de schatkist
geld opleveren. Hoeveel het totale
maatregelenpakket opbrengt, is nog
niet bekend.
Idoor
DICK HOFLAND
DEN HAAG FNV-
voorzitter Stekelenburg
wees er op dat voor aan
tasting van de wao geen
draagvlak bestaat in de
maatschappij. Met zijn col
lega Hofstede van de
christelijke vakcentrale
CNV voorspelde hij dat er
in dat, geval acties zullen
komen, vermoedelijk in
het najaar.
Bovendien menen de vakcen
trales dat een kabinet waarin
de PvdA zit niet akkoord kan
gaan met het meerderheidsad
vies van de SER. Temeer daar
het kabinet vermoedelijk ook
al de koppeling tussen lonen
en uitkeringen, altijd een stok
paardje van de PvdA, niet vol
ledig zal kunnen handhaven.
Kort het kabinet op beide re
gelingen dan zullen de vak
bonden volgend jaar bij de
cao-onderhandelingen dat ver
lies goed willen maken met
hoge looneisen (minimaal zes
procent gemiddeld).
Maatregelen
Het advies van werkgevers en
kroonleden in de SER omvat
de volgende maatregelen:
Werknemers leveren bij
ziekte een vakantiedag in, met
een maximum van vier dageji
per jaar. In de cao-onderhan
delingen kan daarvan worden
afgeweken. Bij bedrijven waar
geen cao's worden afgesloten,
wordt dit individueel bekeken.
Werkgevers betalen de eerste
zes weken ziekte; kleinere
werkgevers maximaal drie
weken.
De hoogte van de wao-uitke-
ring wordt afhankelijk van de
leeftijd van de arbeidsonge
schikte. Iedereen tot 55 jaar
gaat er daardoor op achteruit,
ook mensen die al een wao-
uitkering hebben.
Het begrip 'passende arbeid'
wordt verruimd. Wie gedeelte
lijk arbeidsongeschikt is of
wordt, moet ook een baan aan
vaarden die onder zijn of haar
opleiding ligt. Werkgevers zijn
wel verplicht te zorgen voor
een goede preventie, ontsla
gregeling en terugkeerrecht
voor wao'ers die weer (gedeel
telijk) willen gaan werken.
Compromis
Het compromis kawam op het
allerlaatste moment tot stand.
Daarmee kwam het overleg
dat weken heeft geduurd nog
tot een onverwachte ontkno
ping. Aanvankelijk waren
vakbeweging en kroonleden
het eens over een aantal maat
regelen. Dindsdag echter ver
wierpen de bij de FNV aange
sloten bonden dat compromis,
waarna ook het CNV afhaak
te. Het CNV sloot vervolgens
vanochtend een overeenkomst
met de MHP (Middelbaar en
Hoger Personeel), waardoor de
FNV alleen kwam te staan.
Werkgevers en kroonleden
stuurden toen ook nog aan op
een eigen standpunt, zodat het
kabinet geconfronteerd dreig
de te worden met vier stand
punten.
Wel kwamen de vakcentrales
donderdagnacht op initiatief
van het CNV nog overeen on
der geen voorwaarde te accep
teren dat hoogte en duur van
de uitkering wordt aangetast.
Ze waren wel bereid het be
grip 'passende arbeid' te ver
ruimen, zij het onder strenge
voorwaarden. Daardoor is op
dit punt in de SER in principe
een unaniem advies ontstaan.
De FNV, als het ware genekt
door de eigen bonden, voelde
zich de grote verliezer. „Maar
het kabinet zal er toch reke
ning mee moeten houden dat
de SER niet unaniem is in zijn
advies. Bovendien verwijt ik
werkgevers en kroonleden
geen inhoudelijk advies te
hebben gegeven, maar een po
litiek advies. Daar heb ik mijn
bedenkingen over", aldus Ste-
kelenbuig. Voorzitter Van Da
len van de MHP sprak zelfs
van „laakbaar en asociaal be
leid" van de werkgevers.
De waarde van het advies zal
pas vandaag blijken, als het
kabinet zijn standpunt bekend
maakt.
Diepe zucht: deze week eindelijk weer een
Amerikaanse film gezien die me een warm gevoel
van binnen geeft. 'Once around'. Over familie
relaties. ongewoon gewoon en herkenbaar. Deze
week ging er ook een hoop filmisch geweld over
me heen: 'Hudson Hawk', 'Marked for death
Beroepsmatig film kijken is allang geen onverdeeld
genoegen meer. De Amerikaanse film overheerst
de Nederlandse markt. De mannen in dat
financiële niemandsland dat Hollywood heet.
weten dat het bioscooppubliek qua leeftijd tussen
de vijftien en de vijfendertig ligt. En ze vinden dat
je daar vooral een hoop geweld, opgeblazen
effecten en platte humor op af moet sturen. Of zijn
de talenten m dienst van het filmmaken zo bot
geworden'.1 In het eerste geval: waar halen ze het
lef vandaanIn het tweede: is er sprake van een
algemene afstomping? Film is niet per se kunst,
het kan 't soms wel wórden, maar ook amusement
kan een hoge waarde hebben. En niet alleen die
van de dollars die voor kapotgeschoten decors
worden neergeteld.
De Nederlandse Bioscoopbond liet laatst weten dat
er vorig jaar één miljoen Nederlanders minder
naar de film gingen. En dat dat lag aan: het grote
aanbod dat jongeren in onze maatschappij hebben,
het weer. enzovoort. Zou het niet kunnen zijn dat
jongeren meer kwaliteit willen? Het succes van
'Dances with wolves' bewijst het. Zou het niet zo
zijn dat elke iets oudere Nederlander met een
normaal gezond gevoel een afkeer heeft gekregen
van al die flitsende leeghoofdigheid op het witte
doek? ..Dat lijkt me eindelijk weer een film waar
ik met je moeder heen kan" hoor ik m n vader
vandaag zeggen nadat hij de reacties op 'Once
Around' heeft gelezen. Is dat niet triest?
Ik heb een dikke tien jaar theaterrecensies
geschreven. Ik ben ermee gestopt, omdat er steeds
meer lood in m 'n schoenen ging zitten op weg naar
m'n vier avonden per week in het theater. Omdat
het meeste dat ik bekeek me niet meer zinde.
Omdat ik zag hoe gezelschappen omgebracht
werden door het bestel, hoe talent werd
vermorzeld. Ik houd nog steeds van theater, maar
minder van toneel. Wie speelt hier de stukken van
Arthur Miller? Waar is in Den Haag een prima
acteur als Wim van Rooij gebleven? Waarom gaf
toneelleider Hans Croiset begin van het afgelopen
seizoen het publiek de schuld dat het niet kwam?
Aan wie ligt het werkelijk? Ik weet het niet. Ik
weet wel dat het moment er aan komt, dat ik van
film blijf houden maar niet meer naar de bioscoop
wil.
3
d®DNIQUE VAN DE VEN
[EBERGEN Vracht-
[enchauffeurs en va-
tiegangers moeten
maand extra op hun
de zijn. De Algemene
keers Dienst (AVD)
Qft zijn geheime wapen
izet: de Police Pilot,
eenvoudig apparaatje
irmee chauffeurs onge-
•kt betrapt kunnen
;den.
is vijf uur in de ochtend,
ien ogenschijnlijk normale
's starten de motoren,
r achter het stuur zitten
nen met blauwe broeken
witte overhempjes met
iletten op de schouder,
naai liggen ze rond deze
nog op één oor. Deze
nd staan ze bij uitzonde-
tegelijkertijd op met de
|htchauffeur en vakantie-
er, die voor dag en dauw
neters willen maken en
bij vaak de maximaal toe-
ne snelheid van tachtig
neter per uur overschrij-
1 Amper een kwartier on-
weg, doemt het eerste
itoffer op: een volgestouw-
uto met vouwcaravan. Ge-
nde enkele minuten blij-
Jan van Andel en Gijs
achter de nietsvermoe-
,e chauffeur rijden. De
:te digitale teller geeft aan
le man 110 kilometer rijdt.
De wijzer op zijn dashboard
moet dan minstens 115 aange
ven, want die is lang niet zo
nauwkeurig, weet Krop. Van
Andel trapt het gaspedaal die
per in, passeert de vakantieka
ravaan en drukt een knopje in.
Op de hoedenplank verrijst
een bordje met in lichtgevende
letters POLITIE. Of de chauf
feur de politiewagen wil vol
gen. Het gezin in de auto voelt
zich zichtbaar belazerd. Nog
geen half uur geleden vertrok
ken uit Utrecht, nu al 140 gul
den boete en nog zo'n duizend
kilometer te gaan
Kat en muis
Vrachtwagenchauffeurs laten
zich niet zo gemakkelijk ver
rassen. Die zitten dagelijks op
de weg en zijn gespitst op poli
tiecontroles. „Een radarcontro
le langer dan een uur heeft
voor vrachtwagenchauffeurs
geen zin. Die hebben elkaar
dan al lang ingeseind via hun
'bakkies'", vertelt Van Andel.
En op de aanwezigheid van
politie in burgerwagens zijn ze
ook gespitst. Sommigen heb
ben een lijstje van kenteken
nummers van de veertien bur
gerwagens die de AVD in Ne
derland op de weg heeft zitten.
Het gros echter is gewoon, bij
zonder alert. Een combinatie
van eigenaardigheden doet
vrachtchauffeurs vermoeden
dat er 'een stille' achter hen
rijdt: twee mannen achter het
stuur van een snelle wagen
(altijd voorzien van een injec
tiemotor) die gedurende enige
Omgeven door politiemannen verlaat Gerard Harte als vrij man
het terrein van de rechtbank in Roermond.
FOTO: ANP
land uit de Europese 'Trevy'-
groep zou worden gezet. Op de
Trevy-bijeenkomsten wordt
geregeld geprobeerd de strijd
tegen het terrorisme te coördi
neren in EG-verband. Voorzit
ter Ivor Stanbrooke van de
conservatieve Lagerhuiscom
missie inzake Noord-Ierland
vyidt dat de Nederlandse hou
ding niet getuigt van realisme.
De Britse Labour-partij van
haar kant is van mening, dat
Nederland zijn „ondeugdelijke
wetgeving inzake terrorisme"
nodig dient te herzien.
tijd aan de bumper blijft kle
ven van de vrachtwagen om
de snelheid te.klokken. Via de
'bakkies' wordt de aanwezig
heid van de AVD rondgezon-
gen. Maar sinds enkele weken
is de politie de chauffeurs
slimmer af. Dank zij de Police
Pilot hoeft de AVD niet langer
aan een bumper te kleven.
Nog slechts één wagen is uit
gerust met dit apparaat, maar
de AVD is zó enthousiast dat
zij voornemens is alle wagens
te voorzien van de door de
Apeldoornse firma Honec ge
fabriceerde Police Pilot. In fei
te is het apparaat niet meer
dan een uitgebreide stopwatch.
De politie gaat naast een voer
tuig rijden, drukt een knop in,
waarna een meter gaat lopen
met links de afgelegde afstand
en rechts de tijd. Even verder
op laat de politie het bewuste
voertuig passeren, drukt de
knop opnieuw in en de Police
Pilot geeft de gemiddelde snel
heid aan. „Hiermee zijn we ze
altijd te slim af", zegt Han
Pret alsof het een kat-en-muis
spel is. „Dat lijkt het mis
schien, maar is het absoluut
niet", verzekeren Pret en col
lega Gerrit Boonen „Vergeet
niet dat vrachtwagens meer
dan alle andere voertuigen be
trokken zijn bij dodelijke on
gevallen. Dan komt door hun
enorme massa. Hoe hoger de
snelheid van een vrachtwa
gen, des te groter de kracht.
Chauffeurs moeten zich daar
van bewust zijn. Als vrachtwa
genchauffeur ben je ook ver
antwoordelijk voor andere
weggebruikers, net als een
touringcarchauffeur dat is
voor zijn passagiers".
Sport
Vrachtrijder Van der Wulp
haalt zijn schouders op. Met
België nog zichtbaar in de bui
tenspiegel heeft hij een boete
gehad van tachtig gulden om
dat hij 95 reed. „Luister eens,
wij hebben vijftienhonderd ki
lometer achter de rug en over
al 95 gereden. Nu moeten we
nog naar Rotterdam. Ik weet
dat het in tijd maar vijf minu
ten uitmaakt of ik nu 80 of 95
rijd, maar ik heb de gehele rit
95 gereden en dus blijf ik 95
rijden"
Van der Wulp is geen uitzon
dering. Alle chauffeurs die
deze morgen worden aange
houden reageren gelaten op de
bekeuring. Omdat ze de reke
ning aan de baas presenteren,
maar meestal omdat ze het ge
woonweg de moeite waard
vinden om hard te rijden. De
kans dat ze gepakt worden is
toch uiterst gering. „Ik rijd al
tijd rond de honderd kilometer
en dit is dit jaar de eerste keer
dat ik word bekeurd", zegt Fe
lix Schalks nonchalant. Hij
moet de tachtig gulden boete
uit eigen zak betalen, maar het
doet hem helemaal niets. „Ik
kom net van Venlo en heb
constant honderd a honderd
tien gereden. Niets aan het
handje. Of ik haast heb? Wel
nee. Tijdnood is in bijna alle
gevallen een smoesje van
chauffeurs. Iedereen doet 't
gewoon voor de sport. Als die
snelheidsbegrenzer wordt in
gevoerd, kap ik er dus ook
mee. Dan ga ik op een bus zit
ten of zo. Ik laat me m'n vrij
heid niet ontnemen!"
En toch, de AVD is niet flauw.
Pas boven de 90 kilometer
worden vrachtwagens en per
sonenauto's met aanhanger
aan de kant gezet. Pontificaal,
om andere weggebruikers er
nog eens op te wijzen dat het
menens is met de maximaal
toegestane snelheid. En dat die
ook geldt voor zakenlieden
met overvolle agenda's en
koeriers met 'spoedeisende'
zendingen. Zoals de noncha
lante bestuurder van de Daim
ler die in gedachten bij de ver
gadering 173 kilometer rijdt en
dus vijfhonderd gulden boete
krijgt. En de koerier die zich
gedraagt als een coureur om
dat 'spoed' is vereist. „U ver
voert organen van donoren.
Een nier misschien of een net
vlies?" „Nee, twintig dia
raampjes". Pret: „Het mag dan
aktiemaand zijn voor de tach
tigers. Andere weggebruikers
moeten niet denken dat ze met
een noodvaart over de snel
weg kunnen rijden".
ERMOND/DUBLIN
Hifchts enkele uren nadat
rechtbank van Roer-
nd hem in vrijheid had
jteld, is de Ier Gerard
•te (27) gisteren opge-
:t op het vliegveld van
Ierse hoofdstad Dublin,
tersei Ierse politie hield Har
stra. yast voor ondervraging
3r- verband met een ver-
jende overtreding van
i vuurwapenwet in de
Republiek twee jaar
aldus een woord-
swirder.
(ch«
dlijk in vrijheid is ge-
bleèk niet te zijn terug-
(Maan naar de penitentiaire
3el|chting tjDe Geerhorst" in
iard waar hij de laatste we-
ievi verbleef.
,nj
Harte werd als enige van de
vier verdachten door de Roen-
mondse rechtbank tot achttien
jaar gevangenisstraf veroor
deeld voor de aanslag op de
Australische advocaten. De
anderen werden daarvan vrij
gesproken. In hoger beroep
werd'ook Harte vrijgesproken.
'Schandelijk'
Britse rechtsgeleerden zijn van
mening dat het Nederlandse
juridische systeem niet deugt.
Zij vinden het schandelijk dat
de vier Ieren in Nederland
werden vrijgesproken als mo
gelijke leden van de IRA.
Conservatieve en socialistische
afgevaardigden reageerden
gisteravond vinnig op de uit
spraak in Roermond. Zij
noemden haar „afkeurens
waardig". Sommige Britse cri
tici van de Nederlandse recht
spraak kwamen ronduit voor
de dag met de eis, dat Neder-
Kurden
Snelheids
maniakken lopen
steeds meer de
kans om te
worden bekeurd.
FOTO: ANP
WAT PoÉN WÉ éi gén-
HJK AkS z3 Ko/VIÉN?
Kurdische demon
stranten hebben
gisteren in Deven
ter, Belgie, Groot-
Brittannië en Zwe
den geprotesteerd
tegen de Turkse
autoriteiten. Tur
kije heeft volgens
de demonstranten
in de afgelopen
twee weken acht
tot negen Kurden
gedood.
In Deventer moes
ten Kurden in het
ziekenhuis worden
opgenomen, nadat
ongeveer vijftig
demonstranten die
stenen en knup
pels meevoerden,
bij het bestormen
van het Turks con
sulaat op de wa
penstok van de
politie waren ge
stuit. Zes demon
stranten werden
gearresteerd.
FOTO: GERARD
VELDHUIS
