Hymnes van Haden en
swing van Gillespie
"Jringen geblazen op
forth Sea Jazz Festival
jazz
TWEEMAAL POLITIEK EN JAZZ
es
-HA
L
ic/vtliz
NST/RTV
CeidócSouoant zaterdag 13 iuli 1991 pagina 11
FOTO'S: CORNÉ SPARIDAENS
De dag begin met de CD's
van gisteren: North Sea
Jazz-nieuweling Vince Jo
nes, gemist in de zaal, dan
maar thuis. De Australiër
die in eigen land voor sta
dions met 50.000 schijnt te
spelen en volgens de pu-
bliciteitsdocumenten ook
Europa zal gaan verove
ren - een 'Australische te
genhanger van Harry
Connick' - valt tegen.
Het klinkt aardig, 'middle of
the i*oad'-werk, maar enig
aanwezig jazz-temperament
wordt op de CD gesmoord in
wattige arrangementen. Van
daag dus maar liever naar een
•nieuweling 'live'; de zwarte
Amerikaanse zangeres Rachel-
Ie Ferrell en haar trio. De lan
ge Rachelle blijkt een vocale
wonderdoenster. Haar stem
springt over twee octaven
heen, de diepe noten blaast ze
als een trombone in de micro
foon, in de hoogte klinkt het
als een soul'-variant op jode
len Iets teveel vocale gymnas
tiek en te weinig voordracht,
maar het heeft een hoge zui
verheidsgraad en theatraal is
het zeker. De volle zaal be
groet elke vocale escapade als
de aria's van een prima donna.
Verenigde Naties
In de steeds weer sfeervolle
tent van het Tuinpaviljoen
tweemaal jazz en politiek. Diz-
zie Gillespie heeft weer een
nieuwe 'Verenigde Naties van
de jazz' om zich heen ver-
Ingrijpende
bezuinigingen
bij de BRT
Idoor
LIESBETH COOYMAN
BRUSSEL De Belgi
sche Radio en Televisie-
Nederlandstalige Uitzen
dingen (BRTN), die ook in
een groot deel van Neder
land via de kabel te ont
vangen is, moet bezuini
gen.
Dat is op zich niet nieuw, want
in het verleden werden meer
dan eens besparingen aange
kondigd. Els Witte, voorzitter
van de raad van bestuur van
de BRTN sprak echter onlangs
over „rationalisaties tot op het
bot".
Het nieuwe omroepdecreet
houdt voor de BRTN meer dan
ooit onzekerheid in over de in
komsten van de publieke om
roep, door de koppeling van de
overheidsbijdrage aan de in-
9komsten uit de kijk- en luis
tergelden. Die inkomsten blij
ven niet alleen beneden de
verwachtingen maar zijn ook
vrij laat bekend, zodat het
voor de BRTN-programmama
kers die op zeer lange ter
mijn moeten werken bijna
onmogelijk is om programma's
te plannen.
Op dit ogenblik bedraagt de
bijdrage voor dit jaar 6,935
miljard Belgische francs (onge
veer 350 miljoen gulden) ter
wijl er voor volgend jaar ten
minste 7,175 miljard nodig is
om de geplande programma's
te kunnen maken. Els Witte
heeft dan ook de Vlaamse
deelregering gevraagd naar
oplossingen te zoeken voor de
problemen die voortvloeien uit
de nieuwe financieringsme
thode voor de omroep. Ander
zijds mogen de programma's
op geen enkele manier de
dupe worden van het steeds
krappere budget waarmee
moet worden gewerkt. Daar
om wordt momenteel een vijf
jarenplan uitgewerkt, waarbij
zal worden getracht op alle
mogelijke manieren te bezui
nigen, zonder dat dit afbreuk
doet aan de programma's.
„Goedkoper produceren dan
we nu al doen, zonder de kwa
liteit aan te tasten, kan echt
niet", aldus Els Witte.
Geen krant ontvangen Bel tussen
18 00 en 20 00 uur, zaterdags tussen
14 00 en 18 00 uur. telefoonnr 070-
3950101 en uw krant wordt nabe-
tent en kan zo met een laat di
ner op de knieën de gedempte
trompetklanken van Dizzy la
ten overwaaien. Op zo'n mo
ment is het handig als je een
stoeltje bij je hebt. voor de rest
is het een blok aan je been, dat
met het uur zwaarder op de
schouders drukt. Dizzy zelf is
op dreef. Jammer dat die
groep niet zo goed bij hem
past Probleem met Miriam
Makeba is een beetje dat ze
een te grote knieval heeft ge
maakt voor alle aandacht die
ze in het Westen heeft gekre
gen. Nog altijd een uitstekende
zangeres, dat zal niemand ont
kennen. maar de muziek is in
middels te Westers om nog de
schoonheid van Afrika bloot te
leggen
Wilder
Bij The Blues Brothers in de
Statenhal gaat het er wat wil
der aan toe dan bij Makeba,
maar ja, het is dan ook een
feestbandje bij uitstek. Is de
muziek van Dizzy, die slechts
een paar passen verzet, vooral
een innerlijk beleving, bij Lar
ry Thurston van The Blues
Brothers wordt er gedanst. En
iedereen moet meedoen.
Vraagt hij om de handjes om
hoog, dan gaan de handjes om
hoog en wordt het tijd om mee
te zingen, dan klinkt een
prachtig North Sea Jazz im
provisatie-koor. En het aardi
ge is dat iedereen zichzelf met
applaus mag bedanken. Behal
ve wat boogie komt er ook wat
soppig werk langs. Tranen met
tuiten, maar dan wel van de
warmte.
The Drifters lijken vooral in
gehuurd om het verleden
nieuw leven in te blazen en
voldoen volledig aan dat ver-
zo ^k. In een sterke geur van
hasj laten ze de soul van jaren
her in nummers als 'Stand By
Me' herleven
Artiesten
Op het North Sea Jazz Festival
treden de artiesten niet alleen
op. maar zijn zij ook toeschou
wer. En dat maakt het alle
maal extra aardig, zeker als je
favoriete musicus zomaar te
gen je aanloopt, omdat hij ver
diept in zijn programma-over
zicht even niet oplet. Bij een
popfestival van dit formaat
zou dat ondenkbaar zijn. Zo
spoedt Candy Dulfer, die later
zelf in de Statenhal speelt, zich
zo onopvallend mogelijk naar
het Tuinpaviljoen om nog
even naar Charlie Haden's Li
beration Orchestra te gaan kij
ken, maar wordt halverwege
staande gehouden door twee
fans. Amerikanen zijn wat dat
betreft wat opzichtiger. Als ik
mij (onopvallend) naar John
Lee Hooker spoed, word ik
halverwege die tocht plotse
ling staande gehouden door
een vrij gezette negerin in de
meest afschuwelijk glitterjurk
die ik ooit zag, terwijl ze
vraagt: „denk je dat ik een ar
tiest ben?' Mijn ongeïnteres
seerde blik raakt binnen twee
seconden zijn doel en daarom
antwoordt ze in rap Ameri
kaans: „Ik ben hier met de
Garfield High School Band,
echt een fantastische groep.
We treden zaterdag en zondag
hier op". Nou ja, het zal wel.
Snarenplukker
Even daarvoor heeft Charles
Haden en zijn orkest meer in
druk gemaakt, dan die nege
rin. Hoewel hij het publiek
een half uur laat wachten,
maakt deze politieke snaren-
plukker aan zijn staande bas
dat verlies goed met een in
drukwekkend concert. Terwijl
Charles, die ooit bij Keith Jar-
ret speelde, zich tijdens het
spelen beweegt als de slinger
van een klok rijgt hij avant-
garde jazz en traditionele mu
ziek naadloos aan elkaar. Zijn
zangloze composities zijn voor
al heel visueel. Het is filmmu
ziek zonder beeld, waarbij je
de plaatjes heel makkelijk zelf
kunt invullen. John Lee Hoo
ker neemt in de Statenhal
weinig tijd om het publiek te
laten stomen. Zijn doorleefde
blues dampen binnen twee
nummers. Maar misschien
moet je eerst oud worden om
het zó te kunnen spelen. Het
wordt in elk geval heel snel
duidelijk waarom Robert Cray
zo'n fan van hem is.
Albert Collins zingt met volle overgave.
Cole achter de piano in de PWA-zaal
,e I Gillespie heeft weer een nieuwe 'Verenigde Naties van de jazz' om zich heen vergaard.
J70-I
lORTHSEd
JVC
Sea Jazz Festival met o.a. Kip
in Big Band, Blues Brothers,
Haden's Liberation Orches-
John Lee Hooker. Nederlands
igebouw, Den Haag. Gister-
een groeiend aantal
?kers tijdens de twee-
ag van het North Sea
Festival neemt niet
n de consumptie van
hande etenswaar en
verbruik van liters
l Cik toe. Al snel blijkt
het mededelingen-
in het Nederlands
i resgebouw veel te
en gaan de wanden
de zalen ietwat rond
Nou ja, bij wijze van
;en dan.
gaard Miriam Makeba, wier
kleindochter een fijnzinnig
zuiver Oosters klinkend lied
zingt, met gevolg. De gebrui
kelijke Latijnse invloeden bij
Dizzie uitgebreid met Afri
kaanse Percussionisten Gio
vanni Hidalgo en Papa Kouya-
te naast elkaar. Dizzie mag
dan zelf zijn macht over de
hoge noten wat kwijt zijn, zijn
orkest 'swingt' volop, de
atmosfeer is opperbest Zuid-
Afrikaanse Miriam Makeba
geeft een politiek tintje aan
haar optreden: „Er zijn een
hoop afschuwelijke dingen bij
ons gebeurd, maar we moeten
vergeven om zo aan een nieu
we toekomst te kunnen bou
wen" Applaus. Het concert
van haar en Dizzie - samen
staan ze alleen in de laatste
twee stukken en laten er het
begin van een dansje zien -
mag dan geen eeuwigheids
waarde hebben, het is ont
spannen, door en door muzi
kaal en de zachte Afrikaanse
ritmes zijn ideaal om alle mui
zenissen ie lichaam uit te wie
gen.
Na Dizzie en Miriam nogmaals
politiek en jazz: Bassist Charlie
Haden en zijn Liberation Mu
sic Orchestra. Haden heeft
zich met zijn muziek altijd po
litiek opgesteld. Hij sprak zich
in jaren geleden al uit tegen de
oorlog in Vietnam, hij schreef
een hymne voor het ANC (Af
rican National Congress), hij
houdt zich bezig met de onder
drukking in Midden-Amerika.
Carla Bley
Zijn orkest (waarin modernis
ten als trombonist Julian
Priester en drummer Paul Mo-
tian) richtte hij samen met de
laatste en pianiste-componiste
Carla Bley op Zij is weg maar
speelt nog altijd een rol in het
orkest door haar arrangemen
ten. Haden begint met de
ANC-hymne waarin over de
gearrangeerde structuren
'vrije' solo's worden geblazen.
Dan een stuk van zijn nieuwe
album 'The Dream Keeper':
brokstukken volksmuziek uit
Venezuela klinken door stati
ge patronen heen. Een derde
stuk is opgedragen aan de
zwarte Amerikaanse dichter
Langston Hughes, aan Mal
colm X en aan Martin Luther
King. Dat klinkt opwindender
dan het in feite is. Hadens Li
beration Orchestra heeft wat
zwaar zitvlees. Het speelt
sfeervol uitgearrangeerde, wat
intellectuele muziek om thuis
nog eens de bril voor op te zet
ten. maar in de concertzaal
mist het pit en 'drive'
Op weg naar deze regels bij de
deur van het Congresgebouw
nog even naar Jo Bohnsack
geluisterd, de aanstekelijke
Duitse pianist-zanger die dezer
dagen alle bestaande boogie-
woogie-records slaat. Afgelo
pen woensdag speelde hij in de
Haagse Bierkelder vier uur
achtereen in z'n eentje, alle
dagen van het North Sea is hij
in de weer. Boogiënd, zingend,
zwetend Ooit schreef hij als
eerste muziekstudent in Duits
land een scriptie over de ont-
staangeschiedenis van de
boogie-woogie. Na het North
Sea zal Jo geen hand meer op
papier kunnen krijgen.
al is het misschien wat
t om van de ene zaal
de andere te komen en
n die veelal vriendelijke
leidsmensen van de or-
tie helaas de deur geslo-
ouden omdat de zaal ge-
vol zit, zoals bij het ui-
nnemend spelende Shir-
orn Trio, voor de muzi-
is het een genot die
:ee te mogen aan
wen. vooral als je in de
ihal of het Tuinpaviljoen
oeg m de avond is het
rbeeld dringen geblazen
zzy Gillespie en Miriam
ia Een deel van het pu-
verkiest de lichte avond
hoven de hitte van de
I
