„,Een orkest is voor mij le beste synthesizer" Moody Blues nog bij de tijd Rijk de Gooijer als Hollandse Archie Bunker Disneyclub van NCRV zoekt 'clipmakers' Vier 'Tsjechoslowaakse' Picasso's teruggevonden ekleurde Nacht tegen ie verdrukking in m l Ükunst/rtv" CcidócSomatit ZATERDAG 29 JUNI 1991 PAGINA 21 Gitarist Mankaba (verlijdt aan AIDS liARARE De Zimbabwaanse gi tarist David Mankaba is op 32-jari- ,e leeftijd overleden aan AIDS Het s de eerste keer in Zimbabwe dat klDS als de officiële doodsoorzaak Ivan een prominente figuur wordt gegeven. [ankaba had daar zelf op aange- rongen, in de hoop dat het nieuws ju helpen de jongeren in zijn land Jneer bewust te maken van de ge varen van AIDS. Mankaba was lid van de Bhundu Roys, een popgroep die hielp de Afrikaanse muziek in Europa en de Verenigde Staten populair te ma- HILVERSUM Het NCRV-televisieprogramma Disney Club zoekt voor het nieuwe seizoen muzikale kinderen, die mee willen doen aan de Disney Club Clip-muziek- wedstrijd. De deelnemers moeten een leuk muzieknummer uitzoe ken en hierbij zelf een nieuwe Nederlandse tekst maken Die nieuwe tekst moeten zij op een bandje inzingen. Zij mogen dat alleen doen of met een groepje. De groepjes mogen niet groter zijn dan vijf kinderen. De Disney Club luistert de bandjes af. Van de leukste bandjes wordt een echte muziekband gemaakt. De winnaars mogen dan naar de studio komen om bij de opnamen van de Disney Club hun nummers uit te voe ren. Gegadigden kunnen zich aanmelden bij: NCRV-Dis- neyclubclip, Marianne Entius, Postbus 121, 1200 JE Hil versum. Ontwikkelingen Joegoslavië in Kenmerk HILVERSUM Ken- merk, de actualiteitenru briek van IKON, KRO en RKK, besteedt zondaga vond (20.10 tot 20.35 uur, Nederland 3) aandacht aan de ontwikkelingen in Joe goslavië. Ook de kruis tocht van aartsbisschop Si- monis tegen abortus en de cadentie in onze samenle ving komt aan de orde. Verder een eigen reporta ge uit de Sovjetunie over de demoralisering in het Sovjet-leger. Theaterschool Festival trekt veel publiek AMSTERDAM Het Internationaal Theaterschool Festival 1991, dat van 17 tot en met 29 juni in de Amster damse Nes werd gehouden, heeft met een gemiddelde zaalbezetting van 80 procent meer bezoekers getrokken dan vorig jaar. Met deze hoge zaalbe zetting scoort het festival zelfs hoger dan alle andere festivals van de afge lopen drie jaar in de Amsterdamse Nes, aldus een bekendmaking vrijdag van de organisatoren. Eén van de be langrijkste doelstellingen van het fes tival, de presentatie van produkties van theaterscholen uit binnen- en buitenland aan een breed publiek, is daarmee ruimschoots bereikt, aldus de organisatie. Wessel Ilckenprijs 1991 voor altsaxofonist Ben Herman LOOSDRECHT De 23-jarige altsaxofo nist Ben Herman uit Amsterdam heeft gis teravond in Loosdrecht het concours om de Wessel Ilckenprijs 1991 gewonnen. De Max van Praag Award voor de beste begeleider ging naar de gitarist Maarten van der Grin ten. Ben Herman studeerde vorige week af aan het Hilversumse conservatorium. In het juryrapport wordt hij geprezen om zijn aan gename feeling en een rijk improvisatiever mogen. Herman is volgens de jury een van de groot ste jazztalenten in Nederland. De jaarlijkse Wessel Ilckenprijs bestaat uit de Heineken- bokaal en een geldbedrag van drieduizend gulden De Max van Praag Award (duizend gulden) werd gisteren voor het eerst uitge reikt. Kunstenbond vreest verlies van banen bij muziekscholen AMSTERDAM De Kunstenbond FNV vreest dat er veel banen verloren gaan bij cre- ativiteitscentra, muziekscholen en instellingen die het onderwijs steunen bij de kunstzinnige vorming. Dit zou het gevolg zijn van het kabinetsplan om de sector kunstzinnige vorming uit de Wet Arbeidsvoorwaardenontwikkeling Gesubsi dieerde en Gepremieerde Sector (WAGGS) te halen. In de WAGGS staan de financiële verplichtin gen die provincies en gemeenten jegens ge noemde instellingen moeten nakomen. Sommige provincies en gemeenten kwamen hun verplichtingen in het kader van de WAGGS toch al niet na en het kabinet lijkt deze vorm van wanbetaling nu te willen legiti meren, aldus de Kunstenbond. PREMIERE EERSTE KLASSIEKE COMPOSITIE PAUL MCCARTNEY J.tiièi JVERPOOL Dichtbij haven, waar in de jaren ijftig de eerste rock and [1 uit Amerika arriveer- ging gisteravond Paul IcCartney's eerste klas- eke compositie in pre- De ex-Beatle :hreef dit 'Liverpool Iratorium' samen met de merikaanse componist dirigent Carl Davis ter ilegenheid van het 150- rige bestaan van de Roy- Liverpool Philharmonic Dciety. De eerste twee len zijn autobiografisch; laarna gaat het over het ven met al zijn voor- en genspoed). keurig in driedelig pak ge- >ken popartiest vertelde ncj en voor de première: „Carl ik zijn twee jaar met de .mpositie bezig geweest. Ik 186, nog midden in mijn we- Idtournee toen we eraan be nnen" McCartney ziet dit stapje naar de klassieke we id als een logisch vervolg op n popwerk. „Toen ik in de intig was, dacht ik wel eens: moet ik doen als ik straks ig ben. Ik zag mezelf se- uze muziek componeren en ?anor Rigby was een eerste f ng daartoe". !artney heeft plezierige nneringen aan zijn samen- rking met Carl Davis. „Het ordeel van klassieke muziek dat je niet gebonden bent ■b een formule zoals in de imuziek, waar je veelal het Paul McCartney: ,,De grootste i couplet-refrein-ritme vastzet. Bovendien hoef je het niet in drie minuten te verpakken, maar krijg je alle tijd. Het is eigenlijk een heerlijke ontdek kingsreis. Ik ben ook voor honderd procent betrokken geweest bij het muziekstuk. Na onze eerste sessie zei Carl te gen mij: Geef maar hier, dan arrangeer ik het wel. Ik zei: Maar ik wil iedere seconde meemaken. Hij zei: Dat is heel vervelend. Waarop ik ant woordde: Ik hou ervan. Met George Martin (Beatle-produ- cent) werkte ik ook zo. Ik heb Carl geen minuut alleen gela ten en het was behalve inter essant ook uiterst leerzaam. Niet dat ik een leerling van Carl Davis werd. Hij was trou wens verbaasd over mijn ken nis, maar misschien zie ik er uit alsof ik niet veel weet. De enige keer dat ik mij als leer ling gedroeg was tijdens het achtste deel in Rondo. Toen moest hij me vertellen wat het was". Risico's „De grootste uitdaging voor mij was de drie tot vier minu ten durende vioolsolo. Om voor de viool te schrijven zou je het instrument moeten kun nen bespelen en dat doe ik niet. De violist kreeg dan ook partijen aangereikt die nog nooit eerder op de viool waren gespeeld. Ik heb geen idee wat een violist wel en niet kan spelen en heb dus allerlei risi co's genomen. Het is trouwens heerlijk om voor een orkest te werken. Voor mij is het de beste synthesizer. Je kunt er mee doen wat je wilt en dat is niet alleen uiterst plezierig, maar klinkt bovendien ook nog veel mooier. „Het enige wat ik Carl op zijn hart heb gedrukt vóór we begonnen, was, dat hij mij zou waarschu wen als ik klassieke componis ten als Schubert of Mozart zou imiteren. Ik ken die mensen niet genoeg om te weten of ik dat doe". BBC-opname Het concert van het Royal Li verpool Philharmonic Orche- stre, koor en solisten, zoals Kiri te Kanawa, (sopraan), Sally Burgess (mezzo-sopraan) en Jerry Hadley (tenor) en Willard White (bas-bariton) werd gisteravond en wordt vanavond door de BBC opge nomen in the Anglian Cathe dral in Liverpool. Met nog een extra uitvoering op 7 juli in Londen. IMI brengt de opna me waarschijnlijk in septem ber op de plaat uit. „En mis schien volgen er dan nog con certen in Amerika, maar daar over kan ik je nog niet precies informeren", aldus McCart ney. politie mensen tonen drie Picasso's die in Tsjecho- slowakije zijn terug gevonden. FOTO: AP PRAAG Vier schilderijen van Pablo Picasso met een geschat te waarde van 30 miljoen dollar, die begin mei uit de Nationale Galerie in Praag waren ontvreemd, zijn in Tsjechoslowakije en Duitsland teruggevonden. Dit hebben de autoriteiten gisteren meegedeeld. Het gaat om de doeken 'Tafel met Bokaal', 'Mando line en Glas Pernod' en 'Haven van Cadaque' en 'Absinth en Kaart'. Het laatste schilderij is in de Duitse stad Bayreuth door de politie onderschept. De Praagse politie omschreef de dieven als Tsjechoslowaakse staatsburgers die al andere misdrijven had den gepleegd. Volgens politiecommissaris Pavel Hoffman zat er geen internationale misdaadorganisatie achter de diefstal. Wel waren de dieven benaderd door een Arabier en een Japanner, die voor de 'Absinth en Kaart' tussen de 5 en 7 miljoen dollar hadden geboden. Hoewel de doeken door de dieven uit hun lijsten waren gesneden, leken zij op het eerste gezicht niet al te zwaar te zijn beschadigd, aldus directeur Lubomir Slavicek van de Nationale Galerie. Hored Festival. Met onder anderen Biswane Jazzy Quartet, Joan- Werner en Amina Ayadin, Ibra- Selman. Presentatie: Hakim. in gisteravond in de Spiegel- van de Haagse Zomer. Van- ind Jazz Blues Night met o.a Walcott, Ronald Snijders en Lux in het Museon (20.30 uur). loor )ICK VAN TEYLINGEN jt en gisteravond de 'Gekleur- P Nacht van het Colored Fes- f al' had moeten beginnen, en de deuren nog dicht; yïgtst moest de brandweer het van de Spiegeltent pr' indwerend spuiten. Het op- H houd duurde gelukkig niet ig, maar de tegenslag was nbolisch voor het Colored itival van dit jaar. De ge- ente Den Haag besloot dat of festival moest 'blijven en een jaar geen geld (hoe die y itiele samenhang ligt, is mij c niet bekend), maar de or- I lisatie ging door omdat een p ongunstig is voor publiek sponsors. Dit jaar werden jeriinst' (vooral literatuur in de jijn kleurde Nacht, muziek op ;nó Jazz Blues Night vanavond, 10/1 een veelbelovend pro- mrna) en 'cultuur' (tropi- leld e kraampjes en gezellige ziek) gescheiden. it op de achtergrond de luid- htige Haagse Zomer opende dro Biswane Jazzy Quartet avond met Tutu van Miles vis en een meer traditioneel inaams klinkend stuk. de, ritmisch sterke, stevig ngende fusion met gitaar en fluit in de hoofdrollen. Meer last van de omgeving hadden Amina Ayadin en Joanna Werner met hun poë zie, maar het lukte het publiek goed de concentratie te bewa ren. Dat gebeurde zeker ook bij het optreden van Ibrahim Selman, en dat mag dus een compliment heten voor de dichters en hun werk. Amina Ayadin (Turkse) en de Joanna Werner (Surinaamse) schreven beide over de moei lijkheden van buitenlanders in ons land. Ayadin deed dat di rect, bijvoorbeeld met 'Kleur rijk' als de personificatie van de allochtoon in 'kleurrijk Den Haag', en met het Turkse dochtertje dat op haar moeder wacht. Werner schrijft ab stracter en barokker, met een neiging tot surrealische beel den. Ibrahim Selman zong Koerdi sche liederen en droeg gedich ten voor in het Nederlands over het volk dat gemangeld wordt tussen Turkije en Irak. Dat ging hem goed af, hoewel hij zegt dichter noch zanger te zijn. Spanning was er zeker en de tent was even een mis plaatst eilandje in een zee van vermaak. Daarna reden de motoren van Hopper's Nightmare en Djaz- zex' mooie Zomerproduktie weer het podium op. En moest ik weg, zonder Jit Narain, Ma- gumbo, Gong Gong en de rap pers gezien te hebben, anders had u dit nu niet kunnen le- Tour of the Kingdom. Met Justin Hayward (zang en gitaar), John Lod ge (basa en zang), Greame Edge (drums), Gordon Marshall (drums), Ray Thomas (fluit en percussie), Paul Bliss (toetsen) en Bias Boshell (toetsen). Nederlands Congresge bouw, gisteravond. Vanavond her haling. Zonder enige aankondiging begon Justin Hayward gister avond aan 'nights in white sa- tin'. Hij moet het al duizenden keren gezongen hebben, maar hij presteerde het toch maar weer om een volle Prins Wil- lem-Alexanderzaal de rillin gen te bezorgen. De Moody Blues trapten gisteravond in Den Haag af voor hun nieuwe Europese tournee, de 'Tour of the Kingdoms'. Het was pre cies tien jaar geleden dat ze voor het laatst voet hadden ge zet op Nederlandse bodem. De show maakte duidelijk dat de Moody Blues, opgericht in 1964, nog steeds aanslaan. Het was het te verwachten feest der herkenning. Mensen stoot ten elkaar aan bij 'Nights in white satin', 'The voice', 'Tues day afternoon' en Tm just a singer (in a rock and roll band). Dit laatste nummer kreeg zelfs iedereen van de stoel. Toch moet de Engelse band nagegeven worden dat ze niet volledig voor de makke lijkste weg hebben gekozen. Nieuwe songs als 'lean on me tonight' en de nieuwe single, de stampende rocker 'say it with love' werden op het pu bliek losgelaten en vielen op door het 'Amerikaanse synthe sizer-sausje'. dat toch niet met een in de lijn van 'the Mood- ies' ligt. De show kwam na de pauze pas goed op gang. Slechts begeleid door een akoestische gitaar zette Hay ward een sobere versie in van 'forever autumn'. Aanstekers werden voor de dag gehaald en versterkten de 'moody' sfeer. Het publiek snakte na een half uur naar een ballad. Die kwam in de vorm van 'bless the wings that bring you back'. Hayward toonde in dit num mer aan dat hij naast een be gaafd zanger ook een bevlogen solo-gitarist is. Toch moest de bevlogenheid voornamelijk komen van collega songwriter John Lodge. Greame Edge, drummer van 'the Moodies' werd ondersteund door een tweede drummer. Gordon Marshall. Dit bleek geen over bodige luxe te zijn want Edge bleek meer show dan ritme in zijn bloed te hebben. irecteur Dulfer weg bij Paradiso STERDAM De saxofonist Hans Dulfer kan niet aanblij- als directeur van het Amsterdamse theater 'Paradiso'. Dit t voorzitter R. van der Land van het theater-bestuur giste- meegedeeld. Volgens Van der land hebben de grote ver- Hen van inzicht tussen de staf en Dulfer geleid tot eèn „on- kbare situatie". Dulfer trad een jaar geleden aan als direc- van Paradiso. Hij was de opvolger van H. Schreurs die di- eur werd bij de stichting Beurs van Berlage. s 't ïindochter Paaltjens schenkt bundel grootpapa ■nop DEN Een 90-jarige kleindochter van de 19e eeuwse dich- onflpjet Paaltjens heeft de Maatschappij der Nederlandse Letter de een met de handgeschreven bundeltje van haar grootva- geschonken. De Maatschappij houdt het archief bij van Het bundeltje bevat ongeveer veertig gedichten over vroeger zo bekende Velpse hotel 'Beekhuizen' en over de wlf pn die de dichter maakte in Duitsland en België. Bij het bun- je zitten ook twee boekjes met tekeningen die Paaltjens kte van de omgeving van Velp. AMSTERDAM Een oudere man zit in het café. Zijn Suri naamse hulp komt hem opha len. „Kijk jongens", zegt de man tegen zijn drinkvrienden, „daar hebben we Winston, mijn neger". Het lijkt een ali nea uit 'De negerhut van Oom Tom', maar in werkelijkheid is het een scène uit de nieuwe 13-delige televisieserie 'In voor- en tegenspoed' die de VARA dit najaar op de televi sie zal brengen. Dat deze Nederlandse comedy serie een bewerking is van 'In sickness till death' van de En gelse schrijver John Speight zegt al genoeg. Evenals diens Amerikaanse successerie 'All in the family' met Archie Bunker is de Nederlandse pro- duktie een persiflage op het kleinburgerlijk milieu en van de stuitende denkbeelden die hier soms heersen. Ook de rauwe humor, doorspekt met scheldkannonades en schut tingwoorden, wordt de kijker op z'n Hollands voorgescho teld. Ondanks het succes van Ar chie Bunker is het dus niet zo wonderlijk dat geen enkele omroep het tot nu toe heeft aangedurfd om zo'n Neder landse serie op de buis te bren gen. Zelfs de in 1973 door Be rend Boudewijn bewerkte en op de band opgenomen serie 'In sickness till death' bleef bij de KRO op de plank liggen. Dit tot frustratie van Rijk de Gooijer, die in de serie de hoofdrol speelde. Reden voor hem om vorig jaar eens met het originele script van Speight naar het produktiebe- drijf Belbo in Amsterdam te stappen. Marc Nelissen en Ge rard van Lennep zorgden ver volgens voor de bewerking van de serie, die de titel 'In voor- en tegenspoed' meekreeg en waarin De Gooijer weder- j om de hoofdrol kreeg toebe deeld. De VARA achtte toen de tijd rijp om tot aankoop over te gaan. De 32-jarige Nelissen die eerder voor de VARA de serie 'Het bloed kruipt' en voor de schooltelevisie de serie 'Op goede gronden' maakte heeft de nieuwe produktie ge regisseerd. Hij is blij dat de VARA de stap durfde te zet- Risico's „De KRO was destijds bang om leden te verliezen. Maar we zijn nu een paar decennia verder. Er zijn tegenwoordig wel meer harde komische se ries op de buis. Zo'n produktie als 'Allo, Allo' die de Tros uit zendt, is ook pittig. Die SS'ers brengen het dan wel leuk, maar als je er bij nadenkt, gaat de humor best ver", zegt Nelis sen. „De VARA wil met onze serie laten zien dat ze geen burger lijke omroep is en risico's durft te nemen. Bovendien is 'In voor- en tegenspoed' niet be doeld om mensen te shocke ren. We willen mensen laten zien hoe het leven is, met alle domme praat die erbij hoort. Dat is vaak heel vermakelijk. Humor is trouwens per defini tie niet vrijblijvend. Het is net als het oude narrenwerk: het moet prikkelen". Het verhaal van 'In voor- en tegenspoed' is zoals gezegd vergelijkbaar met dat van 'All in the family'. Alles draait om een oudere man, Fred, ge speeld door Rijk de Gooijer, die zijn dagen vult met kanke ren. Zijn vrouw, hun uit huis wonende dochter met vriend, homo's, de regering, de buur vrouw, Brabanders, buitenlan ders en katholieken; niemand kan het in zijn ogen goed doen. Nelissen: „Fred is gewoon een onaangenaam mens. Zijn vrouw belandt bijvoorbeeld in een rolstoel. Na een slordig kwartiertje klaagt hij steen en been omdat hij haar voortaan moet duwen. Wanneer ze ver volgens gezinshulp van de kruisvereniging krijgen, trei tert hij alle dames binnen de kortste keren de deur uit. Tot de kruisvereniging hem ten einde raad een homoseksuele Surinamer op zijn dak stuurt. Daar zit Fred net op te wach ten. Zijn hele register trekt hij er voor open en binnen de kortste keren heeft hij de jon gen, die Winston heet. omge doopt tot Winnie Mandela. Maar het is. eigenlijk domme praat, absoluut niet iets om se rieus te nemen". Ethiek Speight staat er om bekend dat hij met zijn stukken vaak op het randje van de ethiek ba lanceert. Nelissen bekent dat hierover in het produktieteam menige discussie is gevoerd: „We hebben geprobeerd om een serie te maken met een ander soort humor dan 'Zeg 'ns Aaa'. Het moet scherper, satirischer. Hoe ver kun je dan gaan? Wat mij betreft kan al les, mits het respect voor men sen maar in tact blijft. Sommi ge woorden en scheldnamen gebruiken we dan ook niet. Het moet leuk blijven". Rijk de Gooijer zal er niet wakker van liggen als de serie stof doet opwaaien: „Ik heb het altijd onzin gevonden dat de KRO de eerste serie niet heeft durven uitzenden. Er zijn altijd wel mensen die zich ergens aan storen. Je moet niet te benauwd doen. Des te aardiger dat het bij de VARA nu wel kan. Of ik nu echt de Nederlandse Archie Bunker word, valt nog te bezien. Ik weet niet of er een vervolgse- rie zal komen". De Gooijer vindt het leuk om zo'n onsympathieke man als Fred te spelen. „Waarom moet een komiek altijd sympathiek zijn? Dit is nu eens een man die overal tegen aan schopt. Dat is wel eens juist zo aar dig". De Gooijer heeft in de nieuwe serie bekende en minder be kende tegenspelers' Ingeborg Elzevier (als zijn vrouw, Dora), Viviane de Muinck, Mike Ho Sam Sooi (Winston), Moniek Kramer, Gerard Tholen, Peter Faber, Michiel Romein en Olga Zuiderhoek. „Een leuke groep mensen", volgens De Gooijer. „Ook het werken met Nelissen gaat prima. Hij is nog vrij jong en hij is ook nog niet zo ervaren. Maar het is heel verfrissend om met hem te werken. Bovendien is het ide aal dat Nelissen zelf de serie heeft bewerkt, want hij is heel verwant met het soort humor van Speight". Geen moeite De Gooijer vindt dat 'In voor- en tegenspoed' enigszins is te vergelijken met de eerste ver sie van Berend Boudewijn. „Maar deze serie speelt in een andere tijd. In de KRO-serie was bijvoorbeeld sprake van de oliecrisis en daar geef ik mijn joodse schoonzoon de schuld van. Met dat soort ge dateerde scènes kun je nu niet meer aankomen. Nelissen en Van Lennep hebben zaken van nu in de serie verwerkt en daarbij spelen gastarbeiders en Surinamers natuurlijk ook een rol". De uit Suriname afkomstige Mike Ho Sam Sooi heeft er geen moeite mee: „Wat er in de serie zoal over Surinamers wordt gezegd, raakt me van geen kanten. Er zit niets nieuws bij. Het aardige van 'In voor- en tegenspoed' is juist dat het geen éénrichtingsver keer is. Winston kan als Suri naamse nicht weerwoord ge ven en Fred op zijn beurt in de zeik nemen. Als hij zegt: 'Bij jullie zwarten gebeurt dat zo', dan vraag ik hem wat hij bedoelt. Dan blijkt pas goed hoe stom zo'n opmerking is". Aanvankelijk zou Ho Sam Sooi in de rol van Winston een 'typische' Surinamer moeten spelen, een ongeletterde jon gen van de straat. „Daar kon ik dus niets mee. Ik weet niet wat een typische Surinamer is. Die bestaat namelijk niet, net zo min als de typische Neder lander bestaat. Daarom heb ben we van Winston nu een Surinaamse nicht gemaakt, een intelligente, behulpzame jongen. Een fantastische rol, waar ik alle kanten mee op kan en waarin ik Fred aardig van repliek kan dienen". Ergeren Ho Sam Sooi verwacht niet dat de nieuwe serie migranten in groten getale de gordijnen in zal jagen Ik vind wel dat je een woord als 'zwarten' niet lukraak moet gebruiken. Maar dat heeft er mee te maken dat ik'naar het individu wil kijken en niet naar de bevolkings groep waarin mensen blijk baar opgedeeld moeten wor den. Daar heb ik persoonlijk grote moeite mee. Niet met een Fred die 'In voor- en te- Ho Sam Sooi sluit niet uit dat er in de huiskamers her en der mensen zullen zijn die zich aan de ongekuiste taal en de rascistische uitspraken zullen ergeren „Of misschien ook niet Voor hetzelfde geld lacht iedereen er om want het is puur humor. We zijn met z'n allen echt razend nieuwsgierig naar de reacties"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 21