,)e leegte na de Comecon
ndergronds spoorwegnet Zwitserland dichterbij
uid-Af rika in
recessie
Unie BLHP: Volvo niet
meer dan assemblagebedrijf
BEURS VAN AMSTERDAM
OSTEN OPGEHEVEN, WESTEN GESLOTEN
bleken-
Europees treinverkeer op de helling
GELD GOED
uhONOMIE
QeidwQowuvnt
ZATERDAG 29 JUNI 1991 PAGINA 19
ïtlAL koopt resterend belang
JïC in Fugro-McClelland
un
det rTEHDAM IHC Caland (energiewinning en toelevering
de olie-industrie) heeft haar resterende belang van ongeveer
,rocent in het ingenieursbureau Fugro-MacClelland verkocht
HAL Holding
der heeft het ingenieursbureau nieuwe aandelen geplaatst
4e Nederlandse Participatie Maatschappij NPM, die daarmee
belang heeft verworven van 6 procent. De opbrengst van
ic emissie zal worden gebruikt voor verdere expansie waarbij
ep; overnemingen worden overwogen, aldus een gezamenlijke
iom daring. Op 6 juni verkocht IHC een deel van het pakket in
j >ro aan Nationale-Nederlanden, wat een boekwinst opleverde
nei 10 miljoen. IHC wilde uit Fugro in verband met de con-
iti ratie op de kernactiviteiten. Na de nu aangekondigde trans-
n 51 is 40 procent van de aandelen Fugro in handen van het
rdii joneel, 10 procent zit bij de Maatschappij voor Industriële
ort jecten, 8 procent bij Nationale-Nederlanden, 25 procent bij
lemij, 11 procent bij de HAL en 6 procent bij NPM.
ell di
EINDHOVEN De onderhandelingen tussen Mitsu
bishi, Volvo Zweden en de overheid over een samen
werkingsovereenkomst zijn in een zeer kritiek stadium
terechtgekomen. Dit schrijft de Unie BLHP in een
brandbrief. De bond is bang dat Volvo Car in de toe
komst slechts een assemblagebedrijf zal zijn.
Volgens de Unie BLHP bundelt de Raad van bestuur
van Volvo Car momenteel samen met de Centrale On
dernemingsraad, de vakorganisaties en de Nederlandse
commissarissen al haar krachten om er voor te zorgen
dat Volvo Car Nederland de commerciële en ontwikke
ling-afdelingen behoudt.
De giganten Mitsubishi en Renault dreigen Volvo Car
te vermorzelen, zo staat in de brief. De Unie BLHP
vreest voor het voortbestaan van de vestiging in Hel
mond en een nog grotere vermindering van arbeids
plaatsen in de toekomst in de vestiging te Born, wan
neer de twee buitenlandse giganten hun zin krijgen.
SAMENWERKING IBM
EN APPLE UITGESTELD
SAN FRANCISCO IBM en Apple hebben
de samenwerking op technologisch gebied
voor onbepaalde tijd uitgesteld. Dezer dagen
zouden beide computerbedrijven bijzonder
heden bekendmaken over die overeenkomst
waarbij IBM gebruik zou maken van soft
ware van Apple en Apple van de micropro
cessor-technologie van IBM, met name wat
betreft de RISC-technology. De oorzaak van
het uitstel is niet bekend, maar de Financial
Times schrijft dat beide concerns bezig zijn
een overeenkomst op te stellen die de ont
wikkeling van de personal computer-tech
nologie wel eens radicaal zou kunnen ver
anderen. Want de combinatie van de soft
ware van Apple en de technologie van IBM
zou tot een nieuwe standaard kunnen leiden
voor de volgende generatie desktop-compu
ters.
Barometer economie
VS blijft stijgen
WASHINGTON De
aanwijzingen dat de vo
rig jaar juli begonnen
economische recessie in
de Verenigde Staten
voorbij is, zijn gisteren
sterker geworden. De
index of leading indica
tors', een soort barome
ter voor de economie, is
in mei met 0,8 procent
gestegen, zo zegt het
ministerie van handel.
Het is de vierde achter
eenvolgende maand
met een opgaande lijn.
De stijging in april is
herzien van 0,6 tot 0,4
procent en die in maart
van 0,7 tot 0,9 procent.
Noteringen van vrijdag 28 juni 1991 (tot 16:30 uur)
dividend over
90/2.90
90/7.10
90/1.05
90/6.50
86/87 5% SI.
90 2 85
89/90 4.24
90/6.10
90 3 60
90/2.80
89/2.50
90 7.80
90/8.-
90/2.10
por
JAPEST Met een
mh moniële bijeenkomst
e Hongaarse hoofdstad
apest hebben de voor-
1 ige landen van het so-
g J stische blok vandaag
ze I einde van de Comecon
stoe igeld. Het is afgelopen
de 'wederzijdse bij-
sa8 d', het socialistische
aal bestaat niet meer en
mee is de onderlinge
omische band ook
ene eden tijd. De vreugde
:°rd over wordt echter da-
de getemperd door de
lemen die het weg-
n van dp Oostelijke
toe kt heeft veroorzaakt,
atisteer omdat de Weste-
•de' tot nog toe potdicht
oefi
zet!
'en de Amerikaanse minister
iee; mitenlandse zaken Mars-
n 1947 aan het verwoeste
>a een hulpprogramma
od, dachten Polen en
we ïoslowakije er goed aan
?n ien daarop in te gaan.
k i Stalin dacht daar anders
n o en aangezien hij de Oost-
ie. ese landen als zijn oor-
iit kon beschouwen,
•m het hem weinig moeite
'er\ |olse en Tsjechoslowaakse
raden duidelijk te maken
zich ver dienden te hou
den van de Amerikanen en
van Marshall in het bijzonder.
Ter compensatie bood hij hen,
net als alle andere marxistisch
bestuurde landen, per januari
1949 een plaats in de Raad
voor Wederzijdse Economische
Bijstand, de Comecon. Zo goed
als het Marshall-plan, dat
West-Europa weer op de been
hielp, niet van politieke motie
ven gespeend was, zo gold dat
ook voor de Comecon. Maar er
was een belangrijk verschil:
wisten de Verenigde Staten
hun partners aan zich te bin
den uit dankbaarheid en op
basis van vrijwilligheid, de
Sovjetunie koos voor intimida
tie en dwang.
Raamwerk
Gebouwd op die pijlers ont
stond een economisch raam
werk, waarin de Sovjetunie
zich nestelde als een spin in
zijn web. De andere Comecon-
landen werden beschouwd als
toeleveranciers van de pro-
dukten die Moskou bestelde.
In ruil daarvoor ontvingen ze
vooral grondstoffen, met name
olie. Geld speelde geen rol,
ruilhandel was het parool en
voorzover dat geen soulaas
bood, waren er de 'handelsroe
bels'; een vorm van nepgeld,
dat noch inwisselbaar was te
gen Westerse noch tegen Oost-
europese valuta.
Geen wonder dat met het ein
de van het Oostblok ook het
einde van de Comecon gesla
gen is. Zelfs al zou het uit eco
nomisch oogpunt verstandiger
geweest zijn het samenwer
kingsverband in stand te hou
den (tenslotte hebben de voor
malige communistische landen
nog heel veel met elkaar ge
meen), politiek-psychologisch
was dat niet langer haalbaar.
Net als het formele einde van
het Warschau-pact is ook het
formele einde van de Come
con voor de landen van Oost
en Midden-Europa noodzake
lijk om los te komen van het
verleden. Natuurlijk zijn ze
nog op allerlei manieren met
elkaar verbonden, maar als ze
dat willen formaliseren, dan
niet via een orgaan van vroe
ger, maar via nieuwe onder
linge verdragen. Zo zijn Polen,
Tsjechoslowakije en Hongarije
(wellicht ten nadele van Roe
menië, Bulgarije en Joegosla
vië) voorzichtig bezig zich te
ontwikkelen tot iets wat lijkt
op de Benelux; deze week nog
besloten ze zich gezamenlijk
tot de industrielanden van de
G7-top te wenden.
Maar wat hen ook zal worden
voorgeschoteld: geen Marshall
plan. Het is tragisch dat op het
moment dat de landen van
Oost- en Midden-Europa zelf
hun partners mogen kiezen,
die niet voorhanden zijn. En
dan gaat het om handelspart
ners, niet om politici die vol
ontroering op bezoek gaan in
Warschau, Praag, Budapest,
Bukarest en Sofia, om alsnog
de revoluties Van anderhalf
jaar geleden te vieren. Mooie
woorden zijn er in deze steden
al te veel gesproken, het ge
duld van de bevolkingen raakt
op, de politici staan onder gro
te druk. Ze erfden een failliete
boedel en op het moment dat
ze bezig waren die te saneren,
liepen al hun klanten weg. De
eenwording van Duitsland be
roofde hen van de DDR-
markt, de economische ineen
storting van de Sovjetunie had
een soortgelijk effect en het
achterblijven van de olieleve
ranties deed de rest.
Westen
Maar zijn er dan geen nieuwe
markten opengegaan voor de
Comecon-landen9 Kunnen ze
hun relatief goedkope produk-
ten dan niet met succes op de
Westerse markt slijten? Nee,
want het Westen, de Europese
Gemeenschap voorop, houdt
zijn grenzen angstvallig geslo
ten Ter bescherming van de
eigen industrie en boeren,
heeft de EG een import-muur
gebouwd, die qua effectiviteit
niet voor de Berlijnse onder
doet De Wall Street Journal
publiceerde onlangs als hoofd
artikel een lijst van produkten
die bijvoorbeeld Polen niet
naar de EG mag exporteren:
gekookte worst; cantarellen;
geperst glas; chloormethaan;
beenloze ganzeborst; aardappe
len bereid met andere midde
len dan azijn; gedroogde sau
zen; paarden voor de slacht;
enz, enz.
Als het Westen werkelijk ge
ïnteresseerd is in een vrij, de
mocratisch en stabiel Europa,
dan moet het niet opnieuw een
economisch IJzeren Gordijn
oprichten, zo zegt de Poolse
president Lech Walesa bij her-
Het voormalig hoofdkwartier van de Comecon in Moskou is door
communistische functionarissen tamelijk geruisloos in de verhuur
gedaan. De bedoeling is dat westerse bedrijven er belangstelling
voor hebben, zodat men harde valuta binnen krijgt.
FOTO: AP
haling. Dan moeten de landen
die nu een einde maken aan
de Comecon, een open markt
gegund worden en zelfs een
tijdelijke bescherming van
hun eigen industrie (onder
voorwaarde dat ze die hervor
men). Dan pas hebben de kre
dieten van de Oost-Europa-
bank zin, dan is er ook per
spectief op aflossing. Dat is
niet alleen economisch van be
lang, maar ook politiek. Mik
lós Nemeth, oud-premier van
Hongarije, nu vice-president
van de Oost-Europabank: „De
veiligheid van heel Europa
hangt af van de vraag of het
vroegere Westen en het vroe
gere Oosten erin zullen slagen
werkelijk economisch samen
te werken".
cindu int 130.00 130.00
claimindo c 318.50 319.00
content beh 24.80 24.70
gans 4000.00 4200.00
a 1278.00 1278.00
moeara opr 166800. 167500.
ra c op 16700,0 16700.0
ra wb 17650.0 17850.0
N
- De gedurfde
oen voor de aanleg
een ondergronds
wegnet in Zwitser
zijn een stuk kansrij-
geworden door een
ieve beoordeling van
wetenschappelijk in-
it. Volgens de instel-
is het project ten on
rechte een utopie ge
noemd, en is het rendabel
en uitvoerbaar met be
staande technologie. Bo
vendien is het aantrekke
lijk uit milieu-oogpunt.
Het plan voorziet in een on
dergronds net voor treinen die
snelheden kunnen bereiken
tot 500 kilometer per uur. De
treinen zullen zich zwevend
voortbewegen door enkelspo-
rige tunnels in gedeeltelijk va
cuum. Daarbij wordt gebruik
gemaakt van een magnetisch
systeem dat wordt ontwikkeld
in Duitsland en Japan. De
aanleg zal 25 jaar vergen en
kost 25 miljard Zwitserse
frank U 32,5 miljard).
Het 'Swiss-Metro-project' zal
bestaan uit twee hoofdlijnen,
een noord-zuidtraject van Ba
zel naar Bellinzona en een
oost-westverbinding van St.
Gallen naar Genève. De reis
tijd van Genève naar Zürich
zou worden verminderd van
drie uur tot 57 minuten en die
voor het traject van Bazel naar
Bellinzona van drie uur en 22
minuten tot 27 minuten.
Het federale instituut voor
technologie in Lausanne is
met steun van de regering en
de industrie bezig met een
haalbaarheidsonderzoek en
kwam al met een tussentijdse
positieve beoordeling. Het slot-
rapport wordt volgend jaar
uitgebracht. De Zwitserse mi
nister van transport, Adolf
Ogi, staat positief tegenover
het project. Hij hoopt dat
Swiss-Metro onderdeel kan
worden van Europees spoor
wegsysteem, ondanks de con
currentie van bovengronds rij
dende hoge-snelheidstreinen
zoals die vooral worden ont
wikkeld in Frankrijk, Duits
land en Italië.
De initiatiefnemers willen
voor de uitvoering van het
plan een onafhankelijke on
derneming oprichten met fi
nanciering van zowel de over
heid als de particuliere sector.
«DELSDELEGATIE KEERT TERUG
WOND HASSELERHARM
en dit jaar terwijl, in fei-
i fikse toename noodza-
om de gigantische
oosheid te bestrijden,
/eer een derde van de
bevolking is zonder
herverdeling van de rijkdom
01 ^tnka vertoont ontwik- te herijken."
J en. zoals .we die kennen Buitenlandse investeerders
zijn bevreesd voor de ANC
-plannen om bedrijven te na
•1Enn een De-rde Wereld" tionaliseren. Maar volgens
scheiding tussen arm Mbeki is dat ten onrechte:
is hier tevens de grens Wij begrijpen heel goed dat
zwart en blank. De we njet kunnen vragen hier te
leeh in wel- investeren om vervolgens de
en beheert de agrarische zaak in beslag te gaan nemen,
industriële sector. De 28 Wij willen tot afspraken en
der Anglo en De Beers, con
troleren nu 80 tot 90 procent
van de op de beurs genoteerde
bedrijven in Zuid-Afrika. Deze
machtsconcentratie is een
doorn in het oog van het ANC.
De organisatie heeft aange
kondigd dat een toekomstige
ANC-regering sommige bedrij-
NESBURG De Ne-
handelsdelegatie die
ikeinde uit Zuid-Afrika
;rt, trof een land aan
een diepe recessie ver-
De economie zal in AiN^-regering sommige ueunj-
kfrika geen enkele groei ven verm0edelijk gaat natio-
pn i mar orwn.in pi- naiiseren Thabo Mbeki, hoofd
internationale betrekkingen
van het ANC: „Nationaliseren
is geen doel op zich. Het is
geen ideologie, maar het kan
een goed instrument zijn
zwarten leven
en ruim 30 procent van
werkloos.
uctuur van de economie
voor een groot deel be
door de aanwezigheid
atina, goud, diamant en
ilen. Zo beschikt het
'er 82 procent van 's
IEK
VU ..VU
s platinareserve, 56
pro
garanties komen zodat buiten
landse bedrijven weten waar
ze aan toe zijn."
De Nederlandse delegatie, één
van de vele handelsmissies die
Zuid-Afrika de afgelopen tijd
bezocht, werd overal op het
hoogste niveau ontvangen.
President De Klerk, ministers
en ANC-leiders stonden in de
rij.
Het ANC wil gaan werken aan
mreserves. Bijna alle herverdeling van rijkdom. Er
von en in Zuid" moeten omvangrijke woning-
bouwprojekten voor de zwarte
e kapitaalintensieve komen, scholen
ontstond een aantal moeten in een zeer hoog tem-
alige ondernemingen, p0 worden gebouwd en de
inglo American en De ^,erkloosheid moet worden
See„blT,™ T^de" aangepakt Mbek. hoop, da,
de goudvoorraad in
jeRreld en 58 procent
°t en machtig, dat
makkelijk konden uit-
tot andere sectoren,
ers heeft zo ongeveer
ereldmonopolie op de
'g en de verkoop van
RBW iten, maar heeft ook
en voedselbedrijven.
rote bedrijven, waaron-
het land zelf straks grondstof
fen kan bewerken, in plaats
van ze ruw uit te voeren. Ver
werking in eigen land zou veel
werk kunnen opleveren. „Ik
hoop dat bijvoorbeeld Neder
land met kennis en investerin
gen daarbij een rol kan spe
len", aldus Mbeki.
Ontelbare kilometers lang zijn
de Europese spoorwegen. Het
tragische is echter dat elk
land zijn eigen net heeft en
dat geen enkele Europese
spoorwegdirectie tot dusverre
serieus streeft naar één enkel
gestandaardiseerd Europees
spoorwegnet. Toch gebeurt er
ontzettend veel om het reizi
gers- en goederenverkeer per
spoor aantrekkelijker te ma
ken. In alle projecten die
thans onder handen zijn of
nog op de tekentafels staan
worden ontelbare miljarden
geïnvesteerd.
Het allergrootste probleem
voor de Europese spoorwegen
vormt het prestige dat al eeu
wenlang een grote plaag is ge
weest voor het Europa der na-
tionaliteiten.
Het jongste voorbeeld van de
allergebrekkigste samenwer
king vindt u bij de Franse
TGV- en de Duitse ICE-trei-
nen. Beide treintypes zijn
wonderen der elektronische
techniek. De Duitse treinen
zijn echter te zwaar voor de
Franse TG V-trajecten, terwijl
de gecomputeriseerde bestu
ringssystemen niet over en
weer te gebruiken zijn. Een
ander wonder van Europese
techniek is de Kanaaltunnel.
In dat gigantische project
worden ontelbare miljarden
gestoken - de kosten zijn zelfs
zo hoog dat de financiering al
enkele malen veel deining
heeft veroorzaakt, omdat ban-
kenconsortia slechts met
moeite overreed konden wor
den nieuwe miljarden be
schikbaar te stellen.
Achterlijk
Het is nu al mogelijk onder
het Kanaal door van Frank
rijk naar Engelend te lopen,
maar als het gehele project
medio 1993 voor het verkeer
wordt vrijgegeven, zal op
nieuw blijken hoe bedroevend
achterlijk het Europese spoor
wegnet in elkaar zit. In feite
vormt het Kanaal nog steeds
een niet te bedwingen schei
dingslijn in de Europese
transportsystemen. En dat
blijft na medio 1993 voorlopig
ook nog zo.
De Franse TGV-trèinen zul
len op topsnelheid door de
nieuwe tunnel razen om in
Folkestone als een soort Dok
kumer Lokaaltje verder te rij
den naar Londen. Tot dusver
re is geen overeenstemming
bereikt over de financiering
en het tracé van de nieuwe
lijn, die te zijner tijd van Fol
kestone tot aan het Londense
King's Cross Station zal
moeten lopen. De kosten van
deze nieuwe lijn zullen omge
rekend 10 miljard gulden be
dragen. Daarbij mag niet uit
het oog worden verloren, dat
British Rail niet van zins is
delen van het bestaande net
aan te passen aan de bredere
Continentaal Europese trein
stellen.
Als u nu exact wil weten hoe
verouderd het Engelse spoor
wegnet is: in 1906 werd de
laatste nieuwe lijn geopend.
Dat is dus 85 jaar geleden.
Veel erger is, dat zeker twin
tig jaar lang door een belache
lijk tarievenbeleid willens en
wetens veel te weinig geld is
geïnvesteerd in de Londense
Underground, waarin thans
als consequentie van dat wan
beleid tot aan de eeuwwisse
ling zeker 2,5 miljargd gulden
per jaar zal moeten worden
gestoken. En daarbij moet u
nog bedenken, dat enkele
nieuwe lijnen hard nodig zijn
en dat de aanleg van één zo'n
nieuwe lijn gemiddeld vijftien
jaar vereist.
Geduld
Wie met de trein van Amster
dam naar Osnabrück wil,
moet als gevolg van span
ningsverschillen in de stroom
voorziening op het station van
Bentheim twintig minuten ge
duld hebben omdat de treinen
daar van locomotief moeten
wisselen.
Er zijn geen twee Europese
signaalstelsels die op elkaar
lijken. Grote delen van het
net der Deutsche Reichsbahn
zijn nog uitgerust met Russi
sche rails die niet aan elkaar
gelast zijn en dus dat oude
vertrouwde tikketietak, tik-
ketietak geluid leveren, dat in
de dagen van Olim ook zo'n
genot was in de Nederlandse
treinen.
Een paar jaar geleden las ik
het verhaal van een Engels
man die het lumineuze idee
had met een nachttrein van
Berlijn over Praag naar We
nen te reizen. Het verhaal
was een lange jammerklacht
over stokoud en vervuild rol
lend materieel en onbeschoft
personeel. De reis riep be
paald geen herinneringen op
aan de vermaarde Oriënt Ex
press. In datzelfde verhaal
kwamen ook enkele weinig
prijzende opmerkingen voor
over de NS - de Engelsman
achtte onze treinen van een
Spartaanse eenvoud.
Overal in Europa gonst het
thans van de ambitieuze plan
nen voor de aanleg van hoge
snelheidslijnen. De Franse
TGV raast al voort over di
verse kruisingsvrije trajecten.
In Duitsland is het eerste stuk
van het ICE-traject van Han
nover naar Wilrzburg klaar.
De reizigers leggen de helft
van dit traject af in tunnels.
Overigens vormen die tunnels
op zichzelf weer een groot
probleem doordat twee elkaar
met een snelheid van 300
km/u passerende TGV- of
ICE-treinen geweldige lucht
wervelingen veroorzaken.
Problemen
Daarbij komt dat de ontwer
pers van deze trajecten tegen
woordig met meer instanties
dan ooit te maken krijgen -
milieu, ruimtelijke ordening,
waterwinning alsmede bosbe-
houd leveren allemaal proble
men op, waaraan velen soms
terecht, soms ten onrechte
zwaar tillen. Daartegenover
staat echter dat de nieuwe
hoge snelheidstreinen een op
lossing kunnen bieden voor
een normaler verkeer op de
thans vaak overvolle auto
snelwegen met op sommige
momenten files van tientallen
kilometers lengte.
Hoezeer de financiering van
alle projecten in de besluit
vorming meespeelt kan ook
worden afgelezen aan het be
sluit van de NS om op het
jongste railplan al weer één
miljard gulden te bezuinigen.
Tot de plannen waar Neder
land rechtstreeks mee te ma
ken heeft behoren de eisen
die worden gesteld voor het
doortrekken van de TGV- en
ICE-trajecten tot de Randstad
en de modernisering van gro
te delen van het DDR-net,
waarop thans met een gemid
delde snelheid van 60 km/u
wordt gereden, hoewel de
Deutsche Reichsbahn een ge
middelde snelheid van 120
km/u voor ogen stond. En bij
dit alles moet u tenslotte nog
bedenken, dat voor het
vrachtvervoer een plan be
staat om het lange afstands
vervoer per truck grotendeels
van de wegen te weren door
de creatie van een net van 30
grote internationale EG-
vrachtroutes. Geraamde kos
ten 4,5 miljard gulden.
De financiering van al deze
projecten is een hoofdstuk
apart. Daar tegenwoordig
overal voldoende kapitaal kan
worden aangetrokken voor
zelfs de krankzinnigste pro
jecten zal die financiering niet
echt een probleem zijn.
30,20 noorse kroon
114,00 oost.schill.
3,40 porl.escudo
48.45 spaanse pes
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
i onbewerkt 23430 - 24030 23520 - 24120 onbewerkt
I bewerkt 25630 25720 bewerkt
Opgave: Dri|fhout. A'dam
BEURS
Damrak getroffen
door oorlogsgeweld
in Joegoslavië
AMSTERDAM De Joego-
Slavische oorlog én de onrust
in Duitsland over de mogelijke
invoering van de bronbelas
ting hebben de Europese beur
zen in mineur gebracht. Ook
Amsterdam kon zich niet aan
die zwakke stemming onttrek
ken en de daling van de koer
sen op Wall Street gaven een
extra trap na.
In de ochtendhandel was de
stemming gedrukt door het
oorlogsgeweld in de noordelij
ke deelstaten van Joegoslavië.
De CBS-stemmingsindexzakte
tegen het middaguur terug
met 1,1 punten en bleef daarna
hangen. Tenslotte werd er een
verlies van 1,1 punten geno
teerd op 82,8. De koersindex
zakte door de stijging van Ko
ninklijke Olie wat minder
hard terug van 197,8 naar
197,5 punten.
Volmac lag slecht in de markt
De donderdag na beurs be
kendgemaakte lagere winst
verwachting liet de koers van
het softwarehuis zakken met
4.10 op 20,40 DAF bereikte
een tweede plaats op de lijst
van de sterkste dalers en gaf
1.20 af op 22.90 Vooral be
richten over de economische
recessie in het Verenigd Ko
ninkrijk deden de koers geen
goed. Winstnemingen troffen
papierproducent KNP. De pa
piergigant zag de winst van
donderdag wegsmelten op 52.
een verlies van 1.30. De fors
hogere dollar kon de interna
tionals. met uitzondering van
Koninklijke Olie en Unilever,
niet helpen. Philips liet ƒ0,50
liggen op ƒ30,50 en naderde
daarmee weer de ƒ30-grens
KLM verloor vier dubbeltjes
op 29.80.
Witte raven waren Koninklij
ke Olie met een winst van 1
op ƒ158,60 en Unilever met
een plus van 0,60 op 162,70.
Chartermaatschappij Air Hol
land profiteerde op de lokale
markt van het aanbreken van
de zomervakanties. De maat
schappij sprokkelde er ƒ0.80
bij op 12 en was daarmee de
sterkste stijger op de lokale
markt.
