Een wolfin schaapskleren Regeling orthodoxie theologie- opleidingen speelt rol bij fusie Blanke NG Kerk geen waarnemer Zuid- afrikaanse Raad van Kerken Schoolwijzer COMMENTAAR i GEESTELIJK LEVEN/OPINIE £eidóe6oma*it VRIJDAG 28 JUNI 1991 PAG JJ! Paus: Vaticaan niet rijk VATICAANSTAD Het Vaticaan is niet rijk. Al zijn rijkdom bestaat uit kunstwerken, die in feite toebehoren aan de hele mensheid. Paus Johannes Paulus II heeft dit donderdag tijdens een onderhoud met een groep katho lieke journalisten uit Belgie opgemerkt. Vol gens de kerkleider zien de mensen die steeds over de rijkdom van het Vaticaan spreken niet dat „wij de plicht hebben om de erfenis uit het verleden te respecteren als het cultu rele erfgoed van de mensheid". Sinds zijn komst in het Vaticaan heeft Johannes Paulus opdracht gegeven om een deel van de boek houding openbaar te maken. Daaruit blijkt dat de laatste jaren het begrotingstekort steeds verder aangroeit; het afgelopen jaar bedroeg dat tekort bijna 180 miljoen gulden. De paus heeft steeds van de hand gewezen om een deel van de Vaticaanse kunstschatten te verkopen, juist met het argument dat het om een culturele erfenis gaat. Het is een geweldig voordeel niets gedaan te hebben, maar men moet er geen misbruik van maken. A. de Rlvarol Chinese Joden willen naar Israël PEKING Ook uit China willen Joden emigre ren naar Israël. Een inwoner van Peking, de heer Sing, heeft daarover een brief gestuurd aan het Israël Museum in Jeruzalem. Dit was het enige Israëlische adres dat hij in China kon vin den. Hij vraagt de directeur van het museum in zijn brief zijn verzoek door te geven aan de im migratie-autoriteiten. Verder schrijft hij: „Mijn voorouders kwamen hier negenhonderd jaar ge leden en vestigden zich in Kai-Ping. Ik meen dat ik een jood ben en hoop me in Israël te vestigen, want dat is mijn werkelijke vaderland. Ik hoop tussen andere Joden te kunnen wonen. Vertel me alstublieft wat ik moet doen om naar Israël te kunnen emigreren". Volgens de gezaghebben de Encyclopaedia Judaica is er geen joodse ge meenschap in China meer. Alleen in de stad Kaifeng zouden nog rond de 250 mensen wonen, die joodse wortels hebben. Kerk Slovenië veroordeelt optreden leger LJUBLJANA De Rooms-Katholieke Kerk in Slovenië heeft het optreden van het Joegoslavische leger in Kroatië en Slovenië donderdag scherp veroordeeld. Als de regering in Belgrado hiermee doorgaat „provoceert zij het ergste". Belgra do maakt de dialoog en de onderhandelingen over een nieuwe vorm van samenwerking op deze manier „definitief onmoge lijk", schrijft een commissie van de Sloveense bisschoppen in een verklaring. Zij roept buitenlandse regeringen op om niets te ondernemen dat als steun voor het gewelddadig optreden opgevat kan worden. Aartsbisschop Aloizij Sustar, voorzitter van de Sloveense bisschoppenconferentie, noemt het ingrijpen van het leger in Ljubljana „ongerechtvaardigd", omdat het Sloveense parlement dinsdagavond bij de onafhankelijkheids verklaring tegelijk de wil heeft uitgespoken om verder te on derhandelen. De Rooms-Katholieke Kerk in Slovenië is voor onafhankelijkheid, maar wijst geweld, chauvinisme en natio nalisme van de hand, aldus Sustar. De aartsbisschop van Ljubljana nam woensdagavond samen met vele duizenden Slovenen deel aan het onafhankelijkheidsfeest in de hoofdstad en zegende bij die gelegenheid het symbool van de nieuwe re publiek, een pas geplante lindeboom. Yicarus Van Bockxmeer treedt af ROTTERDAM Mgr. C.J.Th, van Bockxmeer, sinds 1979 vicaris van het bisdom Rotterdam, legt per 15 augustus zijn func tie neer. Dit heeft bis schop R.Ph. Bar bekend gemaakt. Van Bockxmeer (63) is, met een onderbreking van tien jaar, waarin hij pastoor in Sas- senheim was, vanaf de jaren '60 werkzaam op het bisdom geweest. Aanvankelijk was hij secretaris van bisschop M.A. Jansen, later vicaris. Sinds enige jaren verricht hij bij stand in het pastoraat te Voor hout. Hij wil zich geheel op de parochie concentreren. Mgr. Van Bockxmeer was on der meer verantwoordelijk voor het bedrijfspastoraat, de katechese en de oecumene. Hij is lid van het kapittel en van de kerkelijke rechtbank in het bisdom. Bisschop Bar sluit niet uit dat de vicaris als staflid eventueel door een leek (man of vrouw) wordt opgevolgd. De opvolging geeft overigens problemen, zo blijkt uit een communique van het bisdom Rotterdam. De RK Kerk heeft zowel op landelijk als op dio cesaan niveau niet altijd meer de specialisten in huis. „Een zekere armoede doet zich voor op belangrijke terreinen als oecumene, contacten met het Jodendom, met de Islam en het gesprek met de overheid. Specialisten die leek zijn, kun nen hoge salarissen vragen en priesters, voorzover zij de mo gelijkheid hebben om zich te specialiseren, zijn minder in tal." Brazilië krijgt volgeling van Lefebvre als bisschop ECONE De vier door mgr. Lefebvre gewijde bisschop pen zullen eind juli in Cam pos (Brazilië) een nieuwe tra ditionalistische bisschop wij den. Dit, maar niet de naam, is bekend gemaakt in Econe (Zwitserland), waar zich het hoofdkwartier bevindt van de beweging rond de geëx communiceerde aartsbis schop Marcel Lefebvre, die dit voorjaar overleed. De nieuw te benoemen bis schop moet de plaats innemen van de emeritus-bisschop van Campos, mgr. Antonio Castro Mayer, die in april op 86-jarige leeftijd is overleden. Mgr. De Castro Mayer was een per soonlijke vriend van Lefebvre. Ook hij werd in 1987 geëxcom municeerd toen hij, zonder toestemming van het Vaticaan, samen met Lefebvre vier bis schoppen wijdde. De wijding moet gezien wor den als een nieuwe stap in de 'aktie voor het behoud van het ware rooms-katholieke geloof', waartoe mgr. Lefebvre met de bisschopswijding in 1987 de stoot had gegeven. „De wijding zal de redding zijn voor tien duizenden gelovigen in het bisdom Campos, van wie het geloof in gevaar komt als de overleden bisschop zou wor den vervangen door een bis schop die door Rome wordt benoemd," aldus een verkla ring van de vier 'Lefebvre'- bisschoppen: Bernard Tissier de Mallerais, Richard William son, Alfonso de Galaretta en Bernard Fellay. Nieuwe ambassadeur in Vaticaanstad DEN HAAG Mr. R.H. graaf van Limburg Stirum wordt de nieuwe ambassadeur in Vati caanstad. Hij wordt er de opvolger van mr. S.J.J. baron van Voorst tot Voorst. Van Limburg Stirum is nu nog chef van de directie kabinet en protocol van het ministerie van buitenlandse zaken. BEROEPINGEN Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Noordwijkerhout J. Rin- zema, kandidaat te Soest. Gereformeerde Kerken Beroepen te Zwijndrecht drs. C. van der Niet te Genderen. Christelijke Gereformeerde Kerken Bedankt voor Rotterdam-Zuid dr. G.C. den Hertog te Leiden. AMSTERDAM/HEER LEN Is kardinaal Si- monis nu wel of niet voor stander van het open hou den van de universiteit voor Theologie en pasto raat in Heerlen? Deze week pleitte de kardi naal in een brief aan zijn colle ga Pio Laghi, de prefect van de Vaticaanse congregatie voor de katholieke opvoeding, voor het openhouden van een zogeheten instroomlokatie in Heerlen waarbij dit instituut een driejarige opleiding mag verzorgen. Daarna zouden de studenten hun opleiding kun nen voltooien in Nijmegen. Eerder deze maand echter gaf het bisschoppencollege una niem in een brief die onderte kend was door de kardinaal de bestuurscolleges van de Nij meegse universiteit en de Heerlense instelling het drin gende advies om de theologi sche opleiding in Nijmegen te concentreren. Dit overeen komstig de overwegingen van het rapport van de commisie Smits-Oberman uit 1989 die de wetenschappelijke kwaliteit van de opleiding in Heerlen onder de maat had genoemd. Het ging in de brief van de bisschoppen echter om niet meer dan een advies. Vooral de bezwaren van de bisschop pen Gijsen van Roermond en Ter Schure van Den Bosch hadden daarin zwaar meege wogen. Anders dan bij de in gang zijn de fusie tussen de theologische opleidingen in Amsterdam en Utrecht moet de kardinaal in Nijmegen in feite op afstand toekijken. De fusie tussen Am sterdam en Utrecht gaat daar entegen in goed overleg tussen de bisschoppen van Haarlem, Rotterdam en Utrecht. Het spreekt vanzelf dat zij ook een stem willen hebben in de vormgeving van deze theologi sche opleiding die sinds hun ontstaan nog steeds moet wachten op de goedkeuring van Rome. Door nu in Rome te pleiten voor instandhouding van Heerlen als instroomlokatie kan de kardinaal zich in feite het nodige krediet verschaffen om meer invloed te verwerven op de inrichting van dit onder wijs in Nijmegen en Heerlen. De nieuwe studierichting reli giestudies die de Nijmeegse universiteit vorig jaar startte heeft voor een opleving ge zorgd voor de zieltogende Nij meegse universiteit maar deze opleiding is een feite een doorn in het oog van Rome. Kardinaal Simonis heeft daar naast bezwaren tegen de „op vatting over theologie binnen de faculteit". De beide inhou delijke bezwaren zijn pas in een vrij laat stadium opgedo ken. Tegen religiestudies zou het bezwaar zijn dat het aan deel van de klassieke, lees tra ditioneel katholieke theologie daarin onder de maat is. Met dit laatste onderdeel zou in de studie begonnen moeten wor den en niet met andere gods diensten zoals nu het geval is. De „opvatting over theologie binnen de (Nijmeegse) facul teit" waarvan de kardinaal repte in zijn brief van 12 juni is in feite gebaseerd op het fu sierapport waarin gesproken wordt over een pluralistische benadering van de theologie voor Nijmegen en Heerlen. De Nijmeegse theologische fa culteit is de enige door Rome erkende opleiding. Terugtrek king van de erkenning van Nijmegen zou een moeizame aangelegenheid zijn. Door Nij megen en Heerlen ter wille te zijn in de vorm die zij willen geven aan de fusie hoopt de kardinaal de inhoudelijke kant van de theologie-opleidingen die door de samenwerking met het progressieve Heerlen ter discussie staat bevredigend te kunnen regelen. Na een aantal jaren zal Heerlen waarschijn lijk toch wel verdwijnenen ge zien het teruglopend aantal studenten. De concentratie van de theolo gische opleidingen waartoe de commissie Smits/Obermann adviseerde heeft dan het bij komende voordeel dat het al zo lang aanslepende probleem van de orthodoxie van de ka tholieke theologische opleidin gen eindelijk tot genoegen van Rome en niet vergeten de bis schoppen geregeld kan wor- Geld voor kerk De Russisch-orthodoxe patriarch Alexi II (r) en een functionaris van de Russische bank (I) belegden een persconferentie ter gelegen heid van de overhandiging van en cheque van meer dan een half miljoen roebel die de kerk krijgt voor de wederopbouw van de Russisch Orthodoxe Kerk. foto: ap Idoor DIRK VISSER JOHANNESBURG De blan ke Nederduits-Gereformeerde Kerk is er donderdag niet in geslaagd de waarnemerstatus bij de Zuidafrikaanse Raad van Kerken (SACC) te verkrijgen. Na een emotioneel en lang de bat besloot de jaarvergadering van de SACC in Johannesburg dat de NGK over een jaar op nieuw een aanvraag moet in dienen. Vooral de niet-blanke zuster kerken van de NGK verzetten zich heftig tegen het verzoek. De motie, die slechts één stem tegen kreeg, werd ingediend door ds. Nico Smith, een blan ke predikant die uit de NGK is getreden en sinds jaren predi kant is in de NG Kerk in Afri ka, de voormalige dochterkerk voor zwarten. Het moderamen van de SACC had in maart po sitief op het verzoek van de NGK gereageerd. De SACC-jaarvergadering wil dat de blanke kerk, voordat deze weer een verzoek indient, ondubbelzinnig afstand neemt van vroegere aanvallen op de SACC, duidelijk maakt waar om ze eigenlijk waarnemer wil worden, met de NG-zusterker- ken gesprekken over normali sering van de betrekkingen opent en tenslotte bereid is op basis van het evangelie kritiek op deze en volgende regeringen uit te oefenen. Het is nog niet zeker of de NGK volgend jaar opnieuw een aanvraag zal indienen. De SACC heeft dan haar statuten veranderd waarover ook waar nemers stemrecht hebben. Zelfs al zou ze tegenstemmen, zou de NGK medeverantwoor delijk voor de SACC-activitei- ten worden. Het is haar alleen om het waarnemerschap be gonnen: de zaken in de gaten kunnen houden zonder zich ge bonden te weten, zo liet Ros- souw tegenover Doorscheme- De NGK werd in 1936 lid van de toenmalige Christelijke Raad in Zuid-Afrika. Zes jaar later verliet zij de Raad, deels om taalproblemen maar vooral wegens verschil in opvatting over rassenzaken. De SACC heeft vanaf 1970 geprobeerd de NGK binnen te halen. In 1982 veroordeelde de SACC de apartheid als ketterij. De NGK kon pas lid worden als zij de apartheid onomwonden afwees. Het begint er steeds meer op te lijken dat de huidige minister van onderwijs voor leerlingen boven zes tien jaar eigenlijk geen scholen meer wil verdelen naar levenbeschouwelijke richting. Nu kan hij de meeste confes sionele scholen voor die leef tijdsgroepen natuurlijk moei lijk gaan opheffen. Wel is er de mogelijkheid die instituten op te jagen in de richting van steeds grotere eenheden. Dan verdwijnen die aparte kleuren immers vanzelf. In het HBO en het MBO heb ben we net twee grote concen tratie-operaties achter de rug. Over de voordelen voor het MBO heb ik nog geen oordeel omdat dit nog maar kort gele den is. In het HBO hebben we de fusies wat langer achter de rug. Ik verneem daar nog wei nig over de voospelde onder wijskundige verbeteringen. Mijn twijfels van destijds over het nut van die fusie-operatie zijn in elk geval zeker niet weggenomen. Maar er dient zich al weer een volgende aan. Minister Ritzen heeft onlangs ideeën gelanceerd over de vor ming op termijn van zoge naamde Regionale Opleidin gen Centra (ROC). De bedoe ling is dat die ontstaan door fusies van (middelbaar) be roepsonderwijs en allerlei vor men van volwassenen educa tie. Het heet dat deze colleges beter in staat zullen zijn een samenhangend onderwijsaan bod te verzorgen. Maar, en daar komt de aap uit de mouw, de minister schijnt per regio maar één ROC te willen subsidiëren. En daar gaan we weer: het moeten monsterin stituten worden met weer het adagium: hoe groter het insti tuut, hoe beter het onderwijs aanbod. Brief Onlangs heeft de minister over deze plannen een brief gehad, ondertekend door de voorzitters van het CNV, de NCW, de NCOV, de CBTB, de KNBT, de Besturenraad PCO en de Bond van Besturen voor Katholiek Beroepsonderwijs. Ze spreken zo hun twijfels er over uit of in zo'n grote (na tuurlijk 'algemene') ROC de zo gewenste levenbeschouwelijke pluriformiteit nog wel moge lijk is. En ze pleiten ervoor om binnen een (RBA) regio ruim te te geven voor meer dan één instelling. Voor een goed be grip van de situatie is enige aanvullende informatie van belang. Ondanks het opjagen in de richting van monsterin stituten (destijds door de pro- ces-coördinatoren) in de SVM- operatie heeft het confessio neel MBO zich nog heel be hoorlijk kunnen handhaven. Aparte confessionele instituten voor volwassenen educatie (avondscholen etc.) zijn er ech ter maar heel weinig. De meeste ervan zijn 'algemeen', zo men wil 'bijzonder neu traal'. Het merkwaardige is nu dat als een confessioneel instituut gaat fuseren met een algemeen het een wet van Meden en Perzen schijnt te zijn, dat dat dan ook weer een algemeen instituut oplevert. Het laat zich dus raden wat er gaat ge beuren als de minister zijn gang kan gaan. „Op een hel lend vlak loopt het water altijd naar het laagste punt", zei Abraham Kuyper destijds al. Veel confessioneel MBO zal zijn kleur gewoon moeten in leveren en ondergaan in een algemeen massa-instituut, waarin op zijn mooist nog plaats is voor levensbeschou wing doordat leerlingen die dat willen één uur per week les in levenbeschouwelijke vorming kunnen krijgen. De genoemde organisaties doen (in een verblijdende eensge zindheid!) de minister nog meer voorstellen om ruimte te krijgen voor confessionaliteit ook in deze sector. Het zou te technisch worden om die hier allemaal te noemen. Ik maak nog een aantal, meer algemene, kanttekeningen. 1. Waarom zijn er altijd insti- tuuts-fusies nodig om tot een meer geïntegreerd onderwijs aanbod te komen? En waarom moet één instituut altijd alles wat er maar te bedenken valt aan onderwijs in deze sector kunnen aanbieden? Waarom gaat men er verder van uit dat leerlingen ook de voorkeur ge ven aan die 'alles-aanbieders'? Waarom kan zo'n 'totaal-aan bod' ook niet worden gedaan in het kader van een federatie, een gemeenschap van scholen? Waarom is altijd één schoolbe stuur nodig, dat het onderwijs aanbiedt? 2. Als nu de minister blijft vol harden in zijn anti-confessio nele houding, en het bekende drietal (PvdA, VVD en D66) dat al nooit zoveel op heeft met confessioneel onderwijs, hem blijft steunen? Ik denk dat het confessioneel onderwijs dan nog eerder ge noegen zou moeten nemen met instituten die dan maar niet 'alles' aanbieden, dan weer een knieval te maken voor de wolf in schaapskleren die de schaalvergroting ook hier zal blijken te zijn. 31 Rest de hamvraag: waarom eigenlijk confessioneel be roepsonderwijs voor boven 16- jarigen? Beroepsonderwijs is in de eerste plaats 'mensvor ming', van mensen die een beroep willen gaan uitoefenen en daarmee, hoe dan ook, een doel nastreven. De secularisatie heeft in vele gevallen geleid tot wat men de 'een-dimensionale mens' noemt, met een ik-cultuur met als gevolg louter uit zijn op ge not en bezit en concretisme (vandaag behoeften bevredi- door drs. K. de Jong Ozn. gen, niet wachten op morgen, misschien is er wel geen mor gen.) (Citaat uit een identi- teits-notitie van een confessio nele school voor MBO). Het christelijk' geloof leidt tot een heel ander, bevrijdend mens beeld dat van essentieel belang is ook voor het beroep dat men uitoefent. Die mens en die samenleving, die men daarbij op het oog heeft is een 'gans andere' dan die welke wordt nagestreefd in de zogenaamde algemene instituten, waar neutraal er voor staat dat de trend regeert. En helaas is dat maar al te vaak de secularisatie zoals hiervoor aangegeven. Het pro gram voor een confessionele MBO-school zal er dus heel anders moeten uitzien dan dat van een algemene. Einde van Comecon her -l Ide In Budapest is het einde van de Sovjet-heerschappij Midden-Europa vandaag opnieuw onderstreept. Ven» be woordigers van de aangesloten landen hebben daar de a< lijdensakte getekend van de Comecon, de ooit door de unie in het leven geroepen Raad voor Wederzijdse Eco sche Bijstand. De Comecon is in het verleden vaak vi steld als tegenhanger van de Europese Economischi meenschap. Maar dat is ze nooit geweest. Indien de Coi ook maar een fractie van de samenhang en het succes v ist EG zou hebben gehad, had niemand in Oost-Europa gedacht de club op te doeken. De Comecon was evenw als het inmiddels ook overleden Warschau Pact, een ment van overheersing, onderdrukking en uitbuitin Midden-Europa door de Sovjetunie. WAT de werkelijke gevoelens van de voormalige sate zijn voor hun voormalige overheersers, kan men afleii de kordate weigering van Polen, Hongarije en Tsjecha kije om een vriendschapsverdrag met de Sovjetunie sluiten. Het wantrouwen tegen Moskou is te groot, vriendschapsverdrag zou immers bepaald worden dat Hongarije of Tsjechoslowakije zonder toestemming vai kou geen aansluiting mogen zoeken bij een militair 1 nootschap. Aleen Roemenië heeft een dergelijk verdraj sloten. Maar president Ion Iliescu heeft een schuld af sen tegenover Gorbatsjov WARSCHAU, Budapest en Praag willen in plaats d snelle aansluiting bij de EG en de NAVO. Zowel het het andere blijkt niet mogelijk te zijn. De NAVO wil h< opnemen, omdat men Moskou niet tegen de haren wil ken. De EG houdt de deur gesloten omdat de Oosteu landen nog jaren zullen nodig hebben om hun econoi achterstand in te halen. Bovendien hebben de huidige ten eerst nog wat onderlinge problemen op te lossen vandaag en morgen in Luxemburg opnieuw zal blijke TOCH hebben deze argumenten maar een beperkte w Landen als Griekenland en Portugal zijn, nadat zij z de democratie hadden bekeerd, ook lid van de EG gew ondanks hun economische achterstand op de overige ten. En als de EG-leiders het eind dit jaar mogelijk t( eens worden over vraagstukken als de Economische netaire Unie, dan worden de Oosteuropese landen misch op een nog grotere achterstand gezet. Er is in deze discussie nog een argument, dat ook nj ren komt in het advies over Westeuropese veiligheids! werking dat de Adviesraad Vrede en Veiligheid heeft bracht, en dat door de gebeurtenissen in Joegoslavi kracht heeft gewonnen. Zonder toenadering tot de EG de speurtocht van de voormalige Sovjet-satelieten mocratie en een vrije markteconomie grote kans te m ken. Een aantal landen van de vroegere Comecon daadwerkelijk zicht worden geboden op volledig E maatschap. De stabiliserende werking die hiervan uitg de onderlinge spanningen kunnen verminderen en bijt aan de integratie van West-, Midden- en Oost-Europa veilig en welvarend Europa. reisleider in m'n vrije tijd? CcidócSoutmit Telefoon: 071 - 122 244. Telefax: 071 - 134 941 Postadres: Postbus 11, 2300 AA Leiden. Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk. Telefoon: 070 - 3190 933. Telefax: 070 - 3906 717. Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag Directeur/hoofdredacteur: J. Leune. Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers. Chef-redacteur: G.- J. Onvlee. Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. n Herpen (chef), F. Buurman, 071 - 144 049): K. Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815): |an A. van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. van Holsir, E. Hulsman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K. V «01 n Wees (chef), G. Ansems, B. Jansma, Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Koolstra, drs. P. van Velthoven. Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvallnka (chef), S. Evenhuls, S. Pieterse. Redactie- I. 070 - 3190 819): T. Kors. De Leldse Courant maakt verder gebruik van de diensten v-.,. „V( - freelance-medewerkers en -correspondenten In zijn verspreidingsgebied - de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unl ni redactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Ned vi en België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs. K. Swler%an M. van de Ven. De parlementaire redactie bestaat uit R. In 't Hout (chef), n leveld, D. Hofland, P. Koopman en D. van Rietschoten. - het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus: - de volgende correspondenten In het buitenland: S. Akkerman (Praag), drs. D. J. van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Ath«em R. Hasselerharm (Johannesburg), T. Heard (Kaapstad), drs. A. Heerlng Huët (Parijs), M. de Koninck (Washington), H. Kuitert (Nieuw DellfC0' F. Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs. R. Vunderlnk (Mosie W. Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G. van Wijland (Belgre F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel). r. van 08.30 tot 17.00 uur. van 18.00 tot 19.00 uur. op za. v tot 15.00 uur. Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw) Bij automatische betaling: per maand 25,70 per kwartaal 76,60 per jaar 294,30 Bij betaling per acceptgirokaart: per kwartaal 78,60 per jaar 299,30 Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244. Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941. Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3 Bankiers AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK NV 663 050 Kv

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 2