zematigde Kucan gezicht
ïieuwe Sloveense staat
teen'Dl&urli
i
^upergendarmes' pakten
ctieve terroristen
Mitterrand achter uitwijzing Diouri
E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
-JITENLAND
iGl
C^idócSouoant
DINSDAG 25 IUNI 1991 PAGINA 5
f-voedseldropping
*b( Sudan van start
lei
[ROBI De Verenigde Na-
zijn vandaag begonnen met
itdroppingen van voedsel
r de bijna een half miljoen
anese vluchtelingen die on-
s vanuit Etiopié naar hun
zijn teruggekeerd. De goede-
worden vanuit Lokichokio in
rd-Kenya naar de bij de Etio-
he grens gelegen plaats Nasir
■acht. Bij Nasir zijn de meeste
anese vluchtelingen samen-
roomd. De luchtdroppingen
on doorgaan totdat er andere
lieren zijn gevonden om het
Isel te vervoeren. Momenteel
de wegen in het gebied onbe-
door de regen.
Lachvogel
Daar koop je dan een dure verrekijker voor, denkt Lisa Sparks
lachend. De Australische volgt een vogelkijkcursus in Brisbane
maar merkte deze kookaburra (lachvogel) pas op toen deze niet
vóór maar óp haar verrekijker kwam.
FOTO: AP
Kohl steunt minister in affaire-Van der Valk
BONN - Bondskanselier Hel
mut Kohl heeft het laatste
woord gesproken. Wat hem
betreft hoeft de Duitse minis
ter van verkeer Günther
Krause zijn biezen niet te pak
ken, ondanks de aanhoudende
aantijgingen dat de minister
het Nederlandse horeca-con-
cern Van der Valk midden
1990 geweldig geholpen zou
hebben bij het verkrijgen van
vijf bouwconcessies in de
voormalige DDR.
Dit weekeinde werd Krause -
ooit staatssecretaris in de
laatste DDR-regering - op
nieuw beschuldigd van onzui
vere handelingen bij het.ver
lenen van die concessies. Hij
zou voor die 'vriendendienst'
een meer dan gebruikelijke
beloning hebben gekregen.
Krause heeft altijd gezegd dat
hij geen deel heeft gehad in
het toekennen van de conces
sies. Dat deed volgens hem de
toenmalige DDR-minster van
verkeer Gibtner die nu als af
gevaardigde in de Bondsdag
zit. Maar er blijven twijfelt,
vooral na publicatie van een
brief van het bankiershuis
Mees Hope NV in Hamburg
waarin Krause voor zijn be
moeienissen namens Van der
Valk wordt bedankt.
Krause heeft eind vorige week
een interdepartementale com
missie ingesteld die precies
moet nagaan wat er midde
n/eind 1990 allemaal is ge
beurd bij de uitgifte van
bouwconcessies voor in totaal
41 motels, restaurants (Rast-
statte) en benzinestations. Bo
vendien moet uitgezocht wor
den of de toen verleende con
cessies en al gesloten contrac
ten nog steeds rechtsgeldig
zijn. Vijf van de overeenkom
sten zijn inmiddels geannu
leerd.
KUWAYT ZET
IRAKEZEN
LAND UIT
KUWAYT Kuwayt heeft
de afgelopen twee weken
meer dan 400 Irakezen gede
porteerd en verhindert het
Rode Kruis om te onderzoeken
of de uitwijzingen in strijd zijn
met de Conventie van Genève,
zo hebben westerse functiona
rissen maandag meegedeeld.
De meeste uitgezette Irakezen
leefden al jaren in Kuwayt.
Kuwayt treedt keihard op te
gen buitenlanders, in het bij
zonder Palestijnen, van wie
wordt beweerd dat ze met
Baghdad hebben gesympathi
seerd.
ESIDENT ZIET ZICHZELF NIET ALS GEVANGENE VAN DE POLITIEK
:RT VAN WIJ LAND
JBLJANA Milan
:an (41), president van
Sloveense staat in wor-
is niet het type poli-
s dat zichzelf al te na-
kkelijk in de schijn-
pers plaatst. Inter-
vs onder de ronkende
ren van een helikop-
op weg naar een vol
de belangrijke ont-
ting zijn hem vreemd,
rkijkjes in zijn privéle-
ziin zeer zeldzaam.
■■ht de wereld vorig jaar bij-
^Bbeeld kennis maken met
iWnuzikale kwaliteiten van
ES dent Landsbergis van de
—•■"eveneens op de drempel
zelfstandigheid staande
itrepubliek Litouwen,
de hobby's van Kucan
het grote publiek in het
er. Hoewel beiden gedu-
e de 'onafhankelijkheids-
het gezicht van hun
we staat werden, gaat elke
ere vergelijking tussen de
ieke leiders mank.
heeft Kucan zich evenals
Isbergis met voor hem
nerkende snelheid aange-
lan de democratische tijd-
in Midden-Europa, en
[erealiseerd dat de pers te
woord staan gewoon bij zijn
vak van modern politicus
hoort. Zeker nu Slovenië zich
morgen onafhankelijk zal ver
klaren van Joegoslavië, is elke
publiciteit welkom.
Gekleed in zijn gebruikelijke
grijze pak met onopvallende
stropdas, zit hij al op de bank
voordat de aanwezigen hem
goed en wel opgemerkt heb
ben. De slopende onderhande
lingen over de toekomst van
Slovenië hebben hun tol ge
ëist, zijn haar is aanzienlijk
grijzer dan toen hij ruim een
jaar geleden als president aan
trad. Toch ziet hij er niet zo
vermoeid meer uit als eind
mei, toen Joegoslavië -en
daarmee Slovenië- wekenlang
op de rand van burgeroorlog
en staatsgreep balanceerde. De
beslissing tot zelfstandigheid is
genomen, dat geeft rust. „Kan
de eerste vraag gesteld wor
den? De president heeft een
uur de tijd", zo deelt de tolk
mee.
Waarschuwing
Waarnemers verdenken Ku
can ervan dat hij eigenlijk lie
ver nog even gewacht had met
de onafhankelijkheidsverkla
ring. Geschrokken van de Eu
ropees-Amerikaanse waar
schuwing dat Slovenië niet als
staat zal worden erkend, wist
de als gematigd bekend staan
de Kucan volgens diplomaten
op het laatste moment de
scherpe kantjes van het onaf
hankelijkheidsstreven af te
slijpen. Er komt voorlopig
geen eigen geld en geen Slo-
veens paspoort, en de grenzen
blijven open voor alle niet-Slo-
venen. Dit alles om vooral nie
mand tegen de nieuwe staat in
het harnas te jagen.
Over zijn eigen rol wil hij niet
veel kwijt, maar „de verkla
ring woensdag zal een compro
mis zijn tussen al te radicale
stappen en helemaal geen on
afhankelijkheid", zo laat hij
weten. En juist dit vermogen
tot het sluiten van compromis
sen is een eigenschap die Ku
can als politicus niet vreemd
is. Als meester in de rechten
maakte hij in de jaren tachtig
een smetteloze carrière binnen
de toenmalige communistische
partij van Joegoslavië, om juist
op tijd over te schakelen naar
een meer democratische ideo
logie.
Hoewel de oud-communisten
in Slovenië vorig jaar tijdens
de eerste verkiezingen in Joe
goslavië sinds veertig jaar
werden weggevaagd, werd
Kucan met ruime meerder
heid van stemmen tot presi
dent gekozen. Uit angst voor
de gevolgen van een al te radi
caal opkomend nationalisme
zagen de twee miljoen Slove-
nen in Kucan de man die de
onderhandelingen over grote
re autonomie van Slovenië in
goede banen zou kunnen lei
den.
Maar dat laatste is nu slechts
ten dele gelukt. Kucan heeft
geen kans gezien Slovenië bin
nen Joegoslavië te houden, ge
tuige de komende onafhanke
lijkheidsverklaring. Met name
het eind vorig jaar gehouden
referendum, waarin de bevol
king zich uitsprak voor zelf
standigheid binnen een half
jaar, ontnam hem de onder
handelingsruimte die hij als
politicus zo graag had gehad.
Toch ziet hij zichzelf niet als
een gevangene van de Slo
veense politiek. „We wisten
dat een half jaar te kort is om
een zelfstandige staat op te
richten, maar het was het best
mogelijke compromis dat we
konden bereiken".
Een geoefend soldaat is deze jonge Sloveen nog niet, maar hij doet zijn best voor zijn bijna onaf
hankelijke 'vaderland'.
FOTO: EPA
Slovenen maken zelf grappen over 'leger'
LJUBLJANA Lopen
drie jongens in camoufla
gepak op straat, zegt de
Sloveen: 'Asjemenou, daar
heb je ons hele leger'. Het
is een geliefde grap onder
studenten in Ljubljana.
Slovenië mag dan vanaf mor
gen een onafhankelijke natie
zijn, een echt nationaal leger
heeft de republiek nog niet.
Slechts 300 jonge rekruten vol
gen momenteel een experi
mentele opleiding tot Sloveens
soldaat. De legerleiding ver
wacht echter niet dat ze dat
laatste op korte termijn in de
praktijk zullen hoeven te
brengen. De regering in Ljubl
jana roept morgen dan wel alle
4000 Sloveense dienstplichti
gen terug die nu dienen in het
federale leger, een confronta
tie met de Joegoslavische mili
taire leiding is „niet nodig",
meent kolonel Slapar van de
'Territoriale Defensie' waar
het eerste Sloveense leger on
der valt. De pasgeboren strijd
krachten kunnen zelfs samen
met de ruim 17.000 reservisten
ook weinig beginnen tegen
over de 20.000 manschappen
die de Joegoslavische federatie
op Sloveense bodem heeft.
Overleven
De republiek kan als zelfstan
dige staat overleven, ook zon
der hulp van het Westen,
meent de kersverse Sloveense
minister van financiën, Dusan
Sesok. De 37-jarige econoom:
„Een republiek met acht pro
cent van de Joegoslavische be
volking, die 22 procent van
het bruto nationaal produkt
(bnp) en 35 procent van de ex
port levert, kan overleven.
Maar met een beetje hulp van
het Westen zou het wel ge
makkelijker gaan". In het
slechtste geval verwacht Sesok
een verdubbeling van de wer
keloosheid die nu al op acht
procent ligt, een vermindering
van de handel met 20 procent
in de komende twee jaar en
een daling van de produktie
van de bedrijven met tien a
twaalf procent in een jaar.
OCES TEGEN ELITEKORPS VAN ELYSEE
)B VAN HUET
hieih
tIJS De Parijse
itbank is gisteren be
ien aan de juridische
oog van een bizar
indaal uit de eerste
5 itstermijn van presi-
Mitterrand: de affai-
n de 'Ieren van Vin
nes'. Daarbij fabriceer-
en speciaal door het
;ée opgerichte anti-ter-
c( stenbrigade vals be-
materiaal voor de ar-
van drie onbedui-
dide Ierse militanten.
in jaar na de feiten is er
toch een proces gekomen
zaak die volgens de
nisitiekrant Le Figaro 'het
van een De Funès-film
kunnen zijn'. Aan missers,
iders en misplaatste ijver
gebrek. Drie voormalige
li ;rgendarmes' zitten in de
aagdenbank.
directe aanleiding van de
is allesbehalve komisch,
e aanslag op een joods res-
de Rue des Roziers
;n op 9 augustus 1981 zes
n en twaalf gewonden,
week later maakte presi
dent Mitterrand de oprichting
bekend van een nieuwe en
door het Elysée gecoördineer
de anti-terreurbrigade. Deze
bestond uit gendarmes van de
'speciale interventiegroep'
GIGN, die ook over de veilig
heid van de president waakt.
De Franse publieke opinie
werd gerustgesteld toen de
'Rambo's van de Republiek'
nog diezelfde maand drie 'zeer
gevaarlijke terroristen' arres
teerden in de Parijse voorstad
Vincennes. In hun apparte
ment werden wapens, explo
sieven en documenten gevon
den.
Niet gezocht
De officiële jubel over de blik
semactie bekoelde toen de
Britse autoriteiten lieten we
ten dat het drietal niet gezocht
werd door Scotland- Yard. De
Ieren stonden te boek als na
tionalisten, maar waren geen
IRA-commando's. De Franse
geheime dienst DST (waar
schijnlijk gefrustreerd over de
aandacht voor het GIGN-'suc-
ces') liet daarop uitlekken 'al
maanden' op de hoogte te zijn
geweest over de aanwezigheid
van de fictieve terroristen.
Tijdens het slepende onder
zoek vertelden de gendarmes
aanvankelijk unaniem leu
gens. 'Op bevel', zo klapte een
van hen uit de school. Volgens
een kroongetuige was de huis
zoeking bij de Ieren in scène
gezet. Op jacht naar een snel
succes zouden de superagenten
zelf het bewijsmateriaal heb
ben geleverd. Wapens en ex
plosieven werden bij de Ieren
Bekend
Het geknoei is bekend tot op
het hoogste niveau, aldus een
voormalige gendarme-officier
die weigert alleen de schuld te
dragen. Ondanks interne pro
moties, schadevergoeding aan
de Ieren en de nuttige stilte
van het 'staatsraison' lukte het
niet de zaak helemaal in de
doofpot stoppen. De aanklacht
is inmiddels wel flink uitge
kleed want de verantwoorde
lijke gendarmes wordt een
vaag 'beïnvloeding van getui
gen' verweten. Een van hen is
in de loop der jaren tot prefect
gepromoveerd. Hij is belast
met de veiligheid van de
Olympische Spelen in Albert-
ville. De sleutelfiguur in de
hele affaire ontbreekt vreemd
genoeg. Volgens de Franse
pers is deze 'kapitein Barril',
destijds chef van de GIGN, on
aantastbaar want op de hoogte
van staatsgeheimen. Momen
teel verdient hij de kost als
veiligheidsadviseur van enige
Afrikaanse staatshoofden. Op
het proces dat tot morgen
duurt zal hij slechts getuigen.
In Parijs betogen mensen van tientallen organisaties tegen de uitzetting van Diouri.
FOTO: AFP
PARIJS - De Franse president
Mitterrand heeft gisteravond
de uitwijzing gerechtvaardigd
van de Marokkaanse schrijver
Abdelmoumen Diouri. Deze
.verklaarde opposant van het
bewind van koning Hassan II
werd vorige week op het
vliegtuig naar Gabon gezet,
ondanks zijn officiële vluchte
lingenstatus. Volgens Mitter
rand zou Diouri zich niet heb
ben gehouden aan 'de plicht
tot terughoudendheid'. De
plotselinge uitwijzing van de
schrijver heeft tot een demon
stratie in Parijs geleid en
tweespalt binnen de socialisti
sche partij veroorzaakt. Diouri
stond op het punt een boek te
publiceren over de corruptie
aan het Marokkaanse hof,
waarbij ook Franse banken en
bedrijven een rol spelen. Hij
had een verblijfsvergunning
tot juli 1995.
Delors maakt
weg vrij
voor Lubbers
Idoor
JO WIJNEN
HET LEVENDE EILAND
t r- ■«•Jat d® zee is nog niet tot rust teruggekeerd: nieuwe
t 'golven rollen aan, weer wordt de „Vrijheid II" opgenomen
$talJeer neergezwiept in een kokende diepte. Wat kan Rob daar-
3en|n uitrichten? Hij kan zich alleen met de uiterste krachtin-
hn nin9 vastklemmen, Skip in zijn arm, om te voorkomen, dat
9D°uVer5oord wordt geslagen. Krak! Daar gaat de mast over
bid. Rob grijpt een bijl en hakt het tuig los om de rommel
kwijt te raken. Maar dan opeens ziet hij in de verte iets drijven.
Een drenkeling? Dat kan alleen iemand van de „Walrus" zijn. Die
kerels hebben Rob tijdens zijn gevangenschap tamelijk fatsoen
lijk behandeld en wie zou er trouwens aan denken zo'n man te
laten verdrinken? Kijk, hij heeft zich vastgeklemd aan de uitgelo
pen val. Rob palmt voorzichtig het touw in.
Nieuw bestand in Kampuchea
PATTAYA De strijdende partijen in Kampuchea zijn gisteren
op de eerste dag van een nieuwe ronde van vredesbesprekingen
overeengekomen voor onbepaalde tijd een wapenstilstand in
acht te nemen en de aanvoer van wapens uit het buitenland te
staken. Zij hebben evenwel tegelijkertijd laten weten dat er nog
belangrijke geschilpunten zijn in het overleg dat is begonnen om
een einde te maken aan de twaalf jaar oude burgeroorlog. De
zoon van verzetsleider prins Sihanouk, prins Norodom Rana
riddh, toonde zich sceptisch en verklaarde tegenover verslagge
vers: „De verklaring is een ding, de uitvoering is een andere
kwestie".
Ontslag ambassadeur levensgevaarlijk
BOGOTA De Colombiaanse
regering wil het ontslag niet
aanvaarden van haar ambassa
deur in Zwitserland, die wilde
opstappen uit onvrede met het
nationale drugsbeleid. Uit
angst dat ambassadeur Enri
que Parejo vermoord zal wor
den wanneer hij terugkeert
naar Colombia, heeft de rege
ring hem gevraagd op zijn post
te blijven. Parejo is een voor
malige minister van justitie die
al vaak is bedeigd. Vier jaar
geleden overleefde hij een
aanslag in Budapest.
BRUSSEL De huidige
voorzitter van de Europe
se Commissie, de Frans
man Jacques Delors, zal
begin '93 zijn termijn als
voorzitter van de Europe
se Commissie niet verlen
gen. De 66-jarige Delors
trad in januari 1985 als
voorzitter van de Commis
sie aan. Zijn besluit kan
grote gevolgen hebben
voor premier Lubbers, die
ambities heeft hem op te
volgen.
Tot dusver was Delors de eni
ge serieuze tegenkandidaat
van Lubbers. Zou de Frans
man de Europese regeringslei
ders om verlenging van zijn
ambtstermijn hebben ge
vraagd, dan zou hem dat -
vanwege zijn grote verdien
sten - zeker niet worden ge
weigerd.
Naar verluidt staat Delors zelf
zeer positief tegenover zijn op
volging door premier Lubbers.
Die laatste wordt in kringen
van de Europese Commissie
als een zeer goede kandidaat
gezien die voldoende politiek
gewicht en bestuurlijke erva
ring heeft om de zeer moeilij
ke taak aan het hoofd van de
Commissie op zich te nemen.
In Brussel wordt gezegd dat
Delors' zeer positieve oordeel
over Lubbers volledig door de
Franse regering wordt ge
deeld.
Jacques Delors ambieert het
presidentschap van Frankrijk,
ofschoon hij ook met het pre
mierschap genoegen wil ne
men. In Brussel wordt gezegd
dat hij, als opstap voor zijn
nieuwe taak, bereid is het bur
gemeesterschap van de stad
Bordeaux op zich te nemen.
Delors maakte eerder deel uit
van het Europees parlement
en was minister van financiën
en economische zaken in een
van de socialistische regerin
gen van president Mitterrand.
Hij werd in januari 1989 op
nieuw voor vier jaar als voor
zitter van de Europese Com
missie benoemd.
door Roger Simons
Engeland
in de ban van
Hendrik VIII
LONDEN Oostenrijk
steekt Engeland de ogen uit
met zijn Mozart-manie.
Omdat in de muziekstad
Wenen Mozart dit jaar de
toon aangeeft, wat tot gevolg
schijnt te hebben dat Britse
en andere toeristen in grote
drommen derwaarts trekken,
heeft de English Tourist
Board, de Engelse VVV, een
concurrerend middel
bedacht om buitenlanders te
lokken.
Ijverig speuren op de Britse
feestkalender bracht een
belangwekkende datum aan
het licht. Op 28 jyni
aanstaande is het precies
vijfhonderd jaar geleden dat
Engelands bekendste en
tegelijk beruchtste vorst,
koning Hendrik VIII, het
levenslicht aanschouwde.
'Enery the Eight', zoals hij in
populaire Engelse deuntjes
wordt genoemd, is wel geen
Wolfgang Amadeus Mozart,
maar toch een Engelsman
van formaat. Mensen die nog
nooit van Hendrik VIII
hebben gehoord, zijn witte
raven. Hij was de koning
met de zes vrouwen, van wie
hij twee genadeloos liet
onthoofden. Henry VIII
verwees overigens iedereen
die hem niet (meer) beviel
naar het hakblok. Dat was
een soort sport van hem.
Maar de flink uit de kluiten
gewassen koning speelde ook
tennis (al in die tijd!). Hij
sprak vloeiend Frans (een
hele toer voor zo'n
Engelsman) en bracht grote
belangstelling op voor kunst,
cultuur en techniek.
Engelands trouwlustige
vorst, uitvinder van wettige
echtscheidingen, schreef
zelfs muziek (waar sta je nu,
Mozart?). De Britten geloven
vast, dat het aardige
melodietje 'Greensleeveseen
van Enery's tophits was.
Hendrik VIII is vooral
historisch belangrijk als
stichter van de (Anglicaanse)
Kerk van Engeland. De
Engelse breuk met Rome
dateert uit zijn tijd.
Katholieken worden
tegenwoordig in Engeland
wel niet meer vervolgd,
maar soms toch nog met
scheve ogen aangekeken.
Roomse premiers zijn er niet
gebruikelijk. Allemaal de
schuld van Enery", klagen
Britse rooms-katholieken,
die nochtans met hun ruim
tien procent van de
bevolking al sinds jaren niet
meer in de religieuze
minderheid staan.
De Engelse vereren koning
Hendrik VIII ook omdat hij
hun marine heeft gesticht.
Zij zijn van mening, dat zij
het als natie nooit zo ver
zouden hebben geschopt als
Enery niet had geleefd. Hij
beklom de Engelse troon in
1509; hij was toen amper
zeventien. Hendrik VIII
regeerde 38 jaar. In die
periode drukte hij voor
eeuwig zijn stempel op zijn
koninkrijk. Hij vergaarde
grote rijkdom en brak
talrijke roomse kloosters tot
de grond toe af; de ruïnes
bestaan nog steeds. Hendrik
verdeelde de uitgestrekte
landerijen en de kostbare
kunstschatten van de
kloosterlingen onder
Engelands oude (en nieuwe)
adel, wat vandaag de dag tot
gevolg heeft dat vele Engelse
kasteelheren er nog steeds
warmpjes bij zitten.
De Engelse VVV probeert nu
van de rest van 1991, alvast
wat Engeland betreft, 'het
jaar van Hendrik VIII' te
maken. Over de plas wordt
zij daarin geholpen door
BTA, Groot-Brittanniës
landelijke bureau voor
toerisme, dat zich momenteel
hard inspant om al wie geen
Mozart-fan is en dus niet
naar Oostenrijk trekt, te
vangen met een vleugje
Hendrik VUI-historiek.
