l Aantal meldingen
j kindermishandeling
zal verder stijgen
Landbouwgrond in werel#
verslechtert in hoog temps,
145 Nederlandse mariniers
blijven Kurden beschermen
P
BINNENLAND c«id6csotncmvt dinsdag 25 juni 1991 pag;
■un
HET WITTE WIEF
Idoor
RIK IN 'T HOUT
DEN HAAG/NEW YORK
Zo'n 145 Nederlandse
mariniers komen niet
naar huis maar blijven
voorlopig nog in Irak om
de Kurden te beschermen.
Defensieminister Ter
Beek heeft dit gisteren
bekendgemaakt in New
York, waar hij een ge
sprek voerde met secreta
ris-generaal Perez de
Cuellar van de Verenigde
Naties.
Deze laatste kreeg te horen dat
Nederland de beoogde VN-po-
litiemacht in Noord-Irak wel
financieel maar niet met man
schappen wil steunen. Daar
mee is dus echter niet gezegd
dat Nederland zich geheel te
rugtrekt. De 145 mariniers zul
len deel uitmaken van een ge
allieerde brigade van zo'n vijf
duizend man. Het idee zoveel
troepen aanwezig te houden in
Noord-Irak is ontstaan onder
druk van de Kurden, die bang
zijn dat enkel een VN-macht
van enkele honderden politie
agenten niet in staat zal zijn
hen te beschermen tegen het
leger van Saddam Husayn.
Frankrijk en Groot-Brittannië
hebben de Verenigde Staten
overgehaald ook deel te ne
men aan de geallieerde troe
penmacht. Washington is ak
koord gegaan, hoewel daarmee
opnieuw een streep wordt ge
haald door het voornemen alle
Amerikaanse soldaten zo snel
mogelijk naar huis te halen.
Waar precies de geallieerde
troepenmacht in Irak gestatio
neerd wordt is nog onbekend.
Mogelijk wordt hun basis later
verplaatst naar Silopi dat juist
over de grens op Turks grond
gebied ligt. Hoe lang de solda
ten zullen bijven is nu ook nog
niet te zeggen.
De Franse minister voor hu
manitaire hulp, Bernard
Kouchner, zei gisteren voor de
Franse televisie dat de EG-
landen „een humanitaire ope
ratie, voor het eerst helemaal
onder Europese vlag" zullen
opzetten om een miljoen Kur
den vanuit Iran naar Irak te
rug te brengen, zodra er een
vredesakkoord tussen de Kur
den en Baghdad is getekend.
Parijs i
Arnhei
:i
Niet Parijs,^'
Arnhem is
plaats waak
replica van
Eiffeltoren V?
vinden is. I
staat aan <P]5$
Jansbinnei
singel, die
tijdelijk is
omgedoopf
Jans Elysw
Arnhem wcj;
momentee|jq0
manifestatie
gehouden ij,
elke winkel
is omgebott
een bekenl
Europese si
FOTO: Afr
Aantal klachten over
rechters blijft stabiel
DEN HAAG Het jaarlijks aantal klachten
tegen rechters blijft de laatste jaren met niet
meer dan negentig stabiel. Uit het jaarver
slag over 1989 en 1990 van de Hoge Raad,
het hoogste rechtscollege, blijkt dat de Hoge
Raad vorig jaar 87 boze brieven heeft ont
vangen. Daarvan was een groot deel niet
volgens de regels ingediend. De meeste
klachten (44) betroffen rechters of kamers
van een rechtbank. Daarna volgden de kan
tonrechters, het hof en andere instanties als
de kamer van toezicht over notarissen en
het ambtenarengerecht. In mei dit jaar wa
ren op één na alle klachten tegen rechters
die de Hoge Raad na selectie door de pro
cureur-generaal bereikten, afgehandeld.
Slechts drie van de klachten vond de Hoge
Raad gegrond.
Brabanders massaal
onder zuinige douche
DEN BOSCH Onverwacht veel Brabanders
gaan voortaan onder een milieu-vriendelijke
douche, die aanzienlijk minder water ver
bruikt dan de normale. De Provinciale Noord
brabantse Energie-Maatschappij PNEM zette
drie weken geleden een actie op touw om
over te schakelen op de 'spaardouche'. Inmid
dels zijn er meer dan 23.000 geleverd, bijna
drie keer zoveel als waarop men had gehoopt.
De zuinige 'spaardouche' vermindert het wa
terverbruik per huishouden met 10 tot 15 ku
bieke meter per jaar. Ook wordt energie be
spaard die nodig is om dat water te verwar
men. Afhankelijk van de soort boiler is de
aanschaf van de 'spaardouche' binnen enkele
maanden tot driekwart jaar terugverdiend. De
PNEM wil tot 1994 in totaal 50.000 zuinige
douchekoppen afzetten.
Tweede Kamer breekt
lans voor accountants
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft minister
Andriessen (economische zaken) gisteren opgeroe
pen te handelen in de geest van een compromis
tussen registeraccountants (RA's) en accountants-
administratieconsulenten (AA's) over hun be
voegdheden in het bedrijfsleven. De minister voelt
daar niets voor. De Europese Gemeenschap schrijft
voor dat er in elk land één wet komt voor één type
accountant en daar is hij het mee eens. De accoun
tants willen twee wetten voor twee typen accoun
tants. Het probleem is dat de AA's, die voor kleine
en middelgrote bedrijven werken, flink moeten
bijleren om op het niveau van de RA's te komen.
De richtlijn van EG stelt dat accountants alleen ac
countants zijn als zij op universitair niveau ge
schoold zijn. Voor de RA's is dat geen punt, maar
de AA's zitten duidelijk onder dat niveau.
Zomertoer NS: drie dagen
voordelig met de trein
UTRECHT Met ingang van deze week is bij alle NS-
stations een nieuw 'tussendoortje' van de NS te koop: de
Zomertoer. Het is een volwassenen-variant op de succes
volle Tienertoer, met als enige verschil dat de Zomer
toer niet vier, maar drie dagen geldig is. De nieuwe
kaart kost 79 gulden.
Daarvoor mag men onbeperkt met de trein door het
hele land reizen. Vergeleken met drie normale dagre
tours is dat een besparing van 74 gulden. Voor twee
tientjes extra mag een medepassagier mee. De drie reis
dagen moeten in een periode van tien dagen worden ge
bruikt. Een zomertoer le klas kost 99 gulden, voor twee
personen 125. Bij de NS is ook een Zomertoer-Pluskaart
ingevoerd, een driedagenkaart die onbeperkt geldig is
op alle bus-, tram- en metrolijnen. Prijs 93 gulden, voor
twee personen 119 gulden; voor de le klas respectieve
lijk 113 en 145 gulden.
ZWOLLE Het bestuur
van de Landelijke Stich
ting Buro's Vertrouwens
artsen inzake Kindermis
handeling (LSBVK) zal
niet meer meewerken aan
de voorbereidingen van
de actie 'Over sommige
geheimen moet je praten',
die in het najaar zal wor
den gehouden. Doel van
de actie is kinderen van
negen tot veertien jaar on
der meer te wijzen op het
bestaan van de buro's,
waar ze hun verhaal kwijt
kunnen.
Eén van de vertrouwensartsen
in ons land is dr. Jaap van der
Vlugt, voormalig kinderarts en
nu hoofd van de LSVBK-bu-
reaus voor Overijsel en Flevo
land. Hij wil minister D'Anco-
na van WVC duidelijk maken
dat ze extra geld beschikbaar
moet stellen voor de bureaus,
die verwachten dat zij als ge
volg van de actie zullen wor
den geconfronteerd met een
lawine aan telefoontjes. Bo
vendien vinden de vertrou
wensartsen het onverantwoord
om een actie te starten als er
geen financiële middelen be
schikbaar worden gesteld voor
de opvang van kinderen of ge-
zinnen-in-nood.
Het aantal meldingen van kin
dermishandeling is vorig jaar
fors gestegen, zo maakte het
LSBVK gisteren bekend. Met
12 procent. In Van der Vlugts
regio lag dat percentage hoger
dan het landelijk gemiddelde.
Op 20 tot 25 procent. Maar het
werkelijke aantal gevallen is
nog veel hoger, weet Van der
Vlugt. Hij kent de praktijk
van de kindermishandeling
door en door. In de 23 jaar dat
hij als kinderarts in Deventer
werkte kreeg hij er geregeld
mee te maken. De laatste twee
jaar van zijn specialistschap
had hij naast zijn 'gewone'
werk in het ziekenhuis ook
nog een deeltijdfunctie bij de
LSBVK. Sinds vorig jaar mei
is hij fulltime in dienst bij de
organisatie die zich niet alleen
het lot van mishandelde kin
deren aantrekt, maar ook pro
beert verbetering in hun situa
tie te brengen.
De ervaringen van Van der
Vlugt stroken met het beeld
dat uit de landelijke cijfers
naar voren komt: kindermis
handeling komt vaker voor
dan menigeen denkt, maar er
blijft ook nog veel onder tafel.
Echt bekend zijn de bureaus
vertrouwensartsen nog niet.
Vandaar dat er later dit jaar
onder het motto 'Over sommi
ge geheimen moet je praten'
een campagne komt die het
bestaan van het LSBVK meer
onder de aandacht moet bren
gen. Van der Vlugt heeft hoge
verwachtingen van de cam
pagne. „Ja, helaas wel. En wel
WAGENINGEN Een
kwart van het totale
areaal aan landbouw
grond in de wereld is al in
meer of mindere mate
aangetast. Een gebied zo
groot als India (300 mil
joen hectare) dreigt zijn
produktiviteit voorgoed te
verliezen.
Zorgwekkende cijfers, zo me
nen W. Sombroek en R. Olde-
man van het ISRIC, het inter
nationaal informatiecentrum
voor de bodem in Wagenin-
gen. Daar werd vandaag een
wereldkaart gepresenteerd
waarop is aangegeven waar en
hoe de toestand van de bodem
door menselijke activiteiten is
aangetast. Aan deze zogeheten
W ereldbodemdegradatiekaart
is drie jaar gewerkt.
Sombroek is de directeur van
het Centrum, Oldeman heeft
het onderzoek naar de achter
uitgang van de bodem geleid.
Beide wetenschappers houden
bij hun kaart ook de snel toe
nemende omvang van de we
reldbevolking voor ogen. Het
is zeer de vraag of de voedsel-
produktie op peil gehouden
kan worden.
„Tien jaar geleden", zegt Olde
man, „wisten we al dat met
name delen van Afrika de
noodzakelijke voedselproduk-
tie niet zouden kunnen bijbe
nen. We kunnen nu stellen dat
het erger is. Niet alleen is de
bevolking sneller gegroeid dan
voorspeld, ook is de bodem
ernstiger verslechterd dan
werd aangenomen".
Hoe erg het precies is, wil het
ISRIC tonen met een vervolg
onderzoek. Een dergelijk pro
ject zal hooguit 15 miljoen gul
den kosten. „Peanuts", zo stel
len beide heren, die niettemin
al enkele jaren met mogelijke
donateurs in de slag zijn. Wel
hebben zij het vertrouwen dat
hun kaart politici en beleids
makers over de wereld nog
eens flink wakker zal schud
den.
De kaart laat zien dat in Afri
ka landbouwgronden het
zwaarst zijn aangetast. Maar
liefst een kwart van het areaal
is onbruikbaar voor de pro-
duktie van voedsel. Dit komt
door de erosie door wind en
water, beide voornamelijk een
gevolg van overbeweiding. De
oprukkende woestijn bedreigt
een toenemend aantal landen.
In Azië en Zuid-Amerika
blijkt door erosie bijna de helft
van de beschikbare landbouw
gronden matig beschadigd. Het
areaal is nog steeds voor de
boeren bruikbaar, maar de
produktiecapaciteit is ernstig
verminderd. De ontbossing is
er de grootste boosdoener.
In Noord-Amerika is ruim 70
procent matig aangetast, voor
al door intensief gebruik van
landbouwgrond. Ruim twee
derde van de bodem is hier
door gevoelig voor erosie door
water.
In Europa is tweedejrde van de
grond matig aangetast. Dit
heeft verschillende oorzaken:
ontbossing, overbeweiding en
intensief gebruik van de land
bouwgrond. Bovendien levert
vervuiling door de (bio)indus-
trie een bijdrage aan de ach
teruitgang van de bodem. Op
vallend is dat in het zuiden
van Zweden sprake is van
chemische bodemvervuiling,
veroorzaakt door neerslag van
vervuilde lucht, afkomstig uit
Midden-Europa.
In Australië en omliggende ge
bieden is 80 procent van de
grond in lichte mate aangetast
door erosie door water. De be
langrijkste oorzaak hiervan is
overbeweiding.
Politiek
De kaart wordt in een oplage
van 5000 exemplaren ver
spreid. Overigens moeten de
politici er nog even op wach
ten, want bij de Falkland Ei
landen is verzuimd tussen
haakjes de Argentijnse naam
Malvinas toe te voegen. Het is
niet het enige voorbeeld van
de politieke gevoeligheid van
de wereldbodemkaart.
Directeur Sombroek vertelt
hoe aanvankelijk van de „lo
kale deskundigen" in de Vere
nigde Staten de melding
kwam dat in hun lan
achteruitgang van de bo
enkele jaren geen sprak
kon zijn. Het Congres h
mers inmiddels volt
geld uitgetrokken om
gradatie te stoppen. „D
duidelijk een politiek
aldus Sombroek, die
kaart aanwijst dat uitei
ook de VS de degradant
niet zijn ontsprongen,
geïndustrialiseerde Jap;,]
op de kaart zo goed als
schonden tevoorschijn
fronst hij nog altijd de
brauwen. „Daar komi
nog weieens op terug'"
daar liggen niet de g
problemen. „De achten
van de bodem is juist
dichtstbevolkte gebiedt
ernstigst. Dat is alarmt1
Dat beseft ook de UNj
Milieuprogramma van
enigde Naties, dat het
de opdracht voor de ka;
De beide onderzoekers
ten slotte op de gebiedjei
matig zijn aangetast. In
gaat het om ruim 900
hectare. Als niet snel
gelen worden getroff >t
deze grond over tien jat
de landbouw en dus v
produktie van voedsel
ren. Oldeman: „Nu kuijei
op regionaal niveau n
tegen doen. Over tien
het daarvoor te laat. Dai
alleen nog een grootse Ie
internationale aanpak".
dide
isitii
kur
ant
SUSKE EN WISKE
Vertrouwensarts Van der
Vlugt.
FOTO: PERS UNIE
VERTROUWENSARTS DR. VAN DER VLUGT:
<r i-v m
Met een publiciteitscampagne moeten de bureaus vertrouwensartsen meer bekend krijgen, zodat
mensen weten dat daar meldingen kunnen worden gedaan van kindermishandeling. Op scholen
zijn het vooral leerkrachten die de gevolgen van kindermishandeling kunnen signaleren.
FOTO: CORNÉ SPARIDAENS
Landelijk Comité wil verbfcUi
op discriminatie van oudei
DEN HAAG Het discrimineren van oudere
wettelijk worden verboden. Dat zegt Het Landel
mité tegen Leeftijdsdiscriminatie in een petitie
vanmiddag heeft aangeboden aan de Tweede
Het Comité wil dat het maken van dit soort
scheid wordt via de op stapel staande Wet Geli
handeling.
Het comité vindt discriminatie op grond van
een onrecht dat steeds 'brutalere vormen' aar
Volgens de comitéleden wordt het werkloze
vaak onmogelijk gemaakt een baan te vinden,
alleen vanwege hun leeftijd. Maar ook jonger
wat later afstuderen dan gebruikelijk is, zouden
licitaties nogal eens te horen krijgen dat ze te 01
Verder moeten 65-plussers aanzienlijk meer lse^
voor een autoverzekering, terwijl de statistieke
zien dat jongeren meer ongelukken veroorza!
ouderen, stelt het actiecomité.
iEJ
kan brengen", vermoedt Var
der Vlugt.
De vertrouwensarts staat vol
ledig achter het streven om te
komen tot een 'meldingscode'
voor kindermishandeling. Een
'meldingsplicht', zoals die in
Amerika geldt, ziet hij niet zit
ten. „Het probleem is de straf
baarheid. In Amerika zit het
zo: als iemand niet meldt wat
hij móét melden, is hij straf
baar. Die benadering spreekt
mij niet aan. Bij het hanteren
van een plicht zal aan de ene
kant het aantal meldingen
inclusief valse groeien,
maar anderzijds zal er sprake
zijn van afremming omdat
men geneigd zal zijn de ogen
toe te knijpen: men meldt pas
iets als men héél zeker van
zijn zaak is.
De meldingscode zou moeten
gaan gelden voor mensen die
op enigerlei wijze met kinde
ren te maken hebben, zoals
leerkrachten, buurtwerkers en
sportleiders. „Bij hun aanstel
ling zouden deze mensen een
eed of belofte moeten afleggen
dat zij, wanneer zij geconfron
teerd worden met kindermis
handeling, daarvan melding
zullen maken", oppert Van
der Vlugt, voor wie vast staat
dat slechts een betrekkelijk
klein deel van de gevallen van
kindermishandeling 'boven
water' komt. Hij baseert zich
daarbij voornamelijk op Ame
rikaanse cijfers. „Hier in Ne
derland heoben we een mel
dingsfrequentie van 1 op 600
kinderen. Voor Amerika is dat
cijfers 1 op 40. Nu is dat laatste
misschien overdreven zoals
dat wel meer voorkomt in
Amerika maar schattingen
gaan er toch wel van uit dat
onze 1 op 600 moet worden bij
gesteld tot 1 op 100 a 150",
luidt de becijfering van Van
der Vlugt.
In Nederland functioneren op
dit moment elf bureaus van de
LSBVK. Alleen de provincies
Drenthe en Zeeland hebben
nog geen 'eigen' basis. „We
zijn redelijk tevreden over de
spreiding. Toch is onze positie
niet overal even sterk", signa
leert Van der Vlugt bedroefd.
Ook in dit geval is de eindig
heid van het overheidsgeld het
probleem. „De LSBVK is een
particuliere stichting die wordt
gesubsidieerd door WVC."
Maar op dit moment wordt er
via het Interprovinciaal Over
leg hard aan gewerkt om de fi
nanciële verantwoordelijkheid
voor de stichting naar de pro
vincies over te hevelen. Wij
hebben daar echter zo onze be
denkingen over. Want in zo'n
situatie wordt je afhankelijk
van de vraag hoeveel aan
dacht en geld een bepaald pro
vinciebestuur aan het pro
bleem van de kindermishan
deling wil en kan besteden. En
dat kan wel eens onvoldoende
zijn".
Uit de cijfers van de LSBVK
blijkt dat in maar liefst 22 pro
cent van de gevallen een dos
sier moet worden gesloten om
dat niet duidelijk is geworden
of er inderdaad sprake is van
kindermishandeling. „Maar",
haast Van der Vlugt zich te
verklaren, „dat wil niet zeg-
gemdat er in die gevallen niets
aan de hand is. Men heeft al
leen niet hard kunnen maken
dat er wèl sprake was van kin
dermishandeling".
in tweeërlei opzicht", klinkt
het cryptisch. „Ik gebruik op
zettelijk twee keer het woordje
helaas. Ten eerste zal door de
actie duidelijk worden dat kin
dermishandeling nóg meer
voorkomt dan we nu zien en
ten tweede stelt de overheid
geen geld beschikbaar voor de
opvang van mishandelde kin
deren die zich tijdens de actie
zullen melden. Wij zien dan
ook op tegen de resultaten van
de actie, ook al is die op zich
zelf hard nodig. Wij voorzien
dat we worden geconfronteerd
met kinderen-in-nood die bel
len vanuit bijvoorbeeld tele
fooncellen of scholen. De eer
ste vraag is dan: kunnen wij al
die meldingen wel aan? En de
tweede vraag is: waar moeten
we met het kind of het gezin
naar toe als er geen geld be
schikbaar wordt gesteld voor
extra opvang? Alle hulpverle
nende kanalen zijn immers al
vol of dreigen dat te worden".
Van der Vlugt gelooft dat de
'oostelijke' terughoudendheid
er mede oorzaak van is dat er
in 'zijn' regio de afgelopen ja
ren een achterstand was in het
aantal meldingen. „Die terug
houdendheid zal zeker een rol
spelen. Maar tegelijk is de soci
ale controle in dit deel van het
land vrij groot, met name in
de landelijke gebieden. Ik kan
me voorstellen dat kindermis
handeling hier aan de ene
kant onder elkaar meer be
spreekbaar is, maar anderzijds
is het zo dat de bereidheid om
zaken naar buiten te brengen
wat minder groot zal zijn in
gevallen waarin men wel iets
weet van de buren, maar waar
men zelf geen verandering in
steeds voor de boeren bruikbaar, maar de
ernstig verminderd. De ontbossing is er de
FOTO:
In Zuid-Amerika blijkt door erosie bijna de helft van de beschik
bare landbouwgronden matig beschadigd. Het areaal is nog
