„Ik kan
niemand
voor mij
velen..."
DOOD
EN VERDERF
OP DE
SNELWEG
J
Leasen
Hoeden
CcidóeGotrtcwifc"
zaterdag 22 juni 1991
HENK VAN ESS EN HELMA VAN DEN BERG
Tienduizenden gele bordjes met '100'
kngs de vangrail. Dreigende cijfers
120' aan de berm.
>oinelheidsbegrenzers in vrachtwagens
in inbeslagneming van
wegvliegtuigen'. Minister Maij-
Veggen van verkeer en waterstaat
Hij ft het proberen. Toch lapt
Nederland massaal de
haximumsnelheid aan zijn laars,
loezo milieuproblemen,
adarcontroles en
(olitiebekeuringen? Wie haast heeft,
tapt gewoon het gaspedaal wat
lieper in. Langzame linksrijders
(orden van de weg geblazen, op
kerkdagen maar juist ook op de
listige zondagmorgen. De
lachtelijke Speedy Gonzalez die voor
ie kick met zijn Porsche met 280 km/
l over de snelweg raast, is al lang geen
litzondering meer.
Vaarom worden de regels zo
emakkelijk overtreden? Niemand
teet dat beter dan de hardrijder zelf.
)p heterdaad betrapt: de zorgeloze
akenrijders, de mooipraters en de
tielheidsduivels.
LmERSFOORT - Duidelijke cij-
ers op roodomlijnde borden. De
naximumsnelheid op de Neder-
indse wegen is iedereen bekend.
Baar die beperking houdt geen re-
ening met een andere, ongeschre-
en regel. De grens aan het geduld.
bn te langzame automobilist op de
helweg kan steevast rekenen op scheld-
anonnades en flikkerlichten van zijn
chterbuurman. Verkeersveiligheid, zure
{gen, zuinig rijden? Op de weg zijn het
iet meer dan mooie woorden. Daar
rheurt Nederlands heilige koe met soms
leer dan tweehonderd km/u langs de
angrail. De bestuurder wordt niet ge-
jnderd door enig schuldgevoel. Hij
jeeft een rotsvast vertrouwen in eigen
[uurmanskunst. Zelfs in noodweer, op
jiegelgladde wegen, kunnen notoire
trdrijders zich niet beheersen,
p een grauwe woensdagmiddag in juni
fegent het dat het giet. Vooral de oudere
[egen van Midden-Nederland staan
Jank. Op de Al, de rijksweg Amster-
im-Amersfoort, racen ter hoogte van
afslag Amersfoort-Bunschoten een
/arte BMW en een rode Peugeot voor-
j. Onze snelheidsmeter geeft 120 km/u
tn. Binnen de kortste keren zijn de au-
i's, met aan het stuur mannelijke derti-
prs, uit het zicht verdwenen,
ïwillekeurig trappen ook wij het gas-
daal wat dieper in, om onmiddellijk te
>rden afgestraft door aquaplaning,
is de auto onbestuurbaar. Dan
ïr in een wat rustiger tempo. Het gaat
de snelheidsovertreding van ande-
:n, niet om zelf haast te maken. Via de
voor het wegverkeer in
feendam moet achteraf duidelijk wor-
wie de rappe auto's toebehoren
el eeP1 waarom zè'fs slecht weer de bestuur-
?rs niet tot kalmte maant.
adptuivend
[wee veertigers in een donkerblauwe
llfa Romeo stuiven de oprit bij Hoeve
oprit bij
voor de
'om dan ijlings, minstens twintig
aken op. Ze voegen pal voor de motof-
K' i
kilometer te hard, op het linker wegdek
voort te snellen naar een benzinestation
langs de rijksweg. Op de N 30, de pro
vinciale weg naar Ede, halen ze weer in.
Het '70 kilometer'- bord bij wegwerk
zaamheden wordt genegeerd. Ook hier
rijden de twee twintig kilometer te hard.
Op de A 28, de rijksweg Amersfoort-
Zwolle, is het niet. veel anders. Perso
nenwagens, vrachtwagens en motoren
rijden twintig tot veertig kilometer te
hard ondanks zware regenval. Eén van
hen blijkt achteraf een 22-jarige vracht
wagenchauffeur uit Barneveld te zijn.
Hij is verbaasd over zijn overtreding:
„Reed ik daar 120 kilometer? Dat be
staat niet. Die wagen kan niet harder
dan 110. Ja, dat is nog wel dertig kilo
meter te hard, maar ik moest op tijd bij
een klant zijn. Ach, en op zich is het
toch niet zo'n grote overtreding. Het was
niet druk op de weg, bij de wegwerk
zaamheden was geen werkman te zien
en de wagen was volgeladen, zodat je
goed stevig op de weg zit".
Bij Barneveld raast een witte servicewa
gen met ladders op het dak voorbij. Ach
ter het stuur zit een jonge man geani
meerd te praten met een leeftijdgenoot.
De ruitewissers kunnen het werk amper
aan. De meter moet minstens 130 km/u
aangeven. De chauffeur blijkt een 26-ja-
rige inwoner van Cuyk te zijn. „Ik maak
dagen van twaalf uur. Als ik op z'n elf
en dertigst over de weg moet kruipen,
kom ik helemaal niet meer thuis. Boven
dien, ik weet wel wat verantwoord is en
wat niet. Ik rijd 60.000 kilometer per
jaar en ik heb nog geen deukje opgelo
pen. Maij-Weggen kan nog zoveel wil
len, maar iedereen wil toch opschieten.
Laat haar eerst maar eens wat aan de fi
les en de wegopbrekingen doen. Ik heb
nu een klus in Rotterdam. Dat betekent
dat ik twee keer per dag een half uur stil
sta. Je raadt wel watje daarna gaat doen:
het gaspedaal nog eens extra intrappen
dus".
Bij Ede gaat het over de N 30 weer terug
naar de A 1Direct bij de oprit haalt een
oude Mitsubishu in. Daarin zit een heel
gezin opeengepakt in het blik. De twee-
baansweg wordt druk bereden, maar de
chauffeur heeft haast. Halsbrekende toe
ren haalt hij uit om drie, vier vrachtwa
gens te passeren. Tot een andere Mitsu-
bishu-rijder, baas boven baas, het gezin
bijna van de weg afblaast.
Is de bebouwde kom misschien veiliger?
Nee, ook daar blijken hardrijders zich
aan het stipte maximumbeleid te erge
ren. Het bumper-spelletje wordt ook hier
gespeeld. Compleet met lichtsignaal. Op
een rondweg wordt de rustige rijder voor
gek versleten: het welbekende gebaar te
gen het voorhoofd.
Een haastige motorrijder in Nijkerk
blijkt achteraf een 38-jarige man uit
Baarn: „Op een motor hoef je nergens
achteraan te sluiten. Ik begrijp wel dat
automobilisten er van schrikken als je ze
snel passeert, maar ik weet heus wel wat
ik doe. Ik hou er nu eenmaal van om
hard te rijden. Het geeft je een gevoel
dat je lekker snel opschiet. Ik rijd op een
zelfgebouwde motor, een Nico Bakker
Suzuki. Die kan wel tegen de 300 km/u
draaien. Zondagsmorgens gaan we vaak
met een ploeg op stap, richting Duits
land, lekker scheuren op de rijksweg. In
mijn auto rijd ik doorgaans ook wel zo'n
200 kilometer. Van de politie heb ik niet
zoveel last. Mijn laatste bekeuring da
teert van drie jaar terug. Natuurlijk rea
liseer ik me wel dat ons snelverkeer na
delig is voor het milieu. Ik werk name
lijk zelf bij een milieu-organisatie. Maar
gelijke monniken, gelijke kappen. Als
Pieter van Vollenhoven het over snel
heidsbegrenzers heeft en zich vervolgens
door de politie met loeiende sirene met
170 km/u laat begeleiden, dan lig ik
dubbel. Dan vinden ze het nog gek dat
niemand zich aan de maximumsnelheid
houdt!"
Opvallend is dat onder de hardrijders in
ons mini-onderzoek geen vrouwen en
ouderen zijn. Even opmerkelijk is dat
ruim de helft van de snelle wegridders
een lease-auto heeft. De leasemaatschap
pijen krijgen van justitie dan ook veel
bonnen in de bus. Tot nu toe worden
die naar de autobestuurder doorge
stuurd. Een enkele keer worden ze ook
wel op de rekening van de klant gezet
nadat het leasebedrijf de boete heeft be
taald.
„Verder bemoeien we ons niet met het
rijgedrag van de klant", zegt verkooplei
der M.G. van Roozendaal van Circlelea-
se in Amersfoort. Het bedrijf krijgt we
kelijks zo'n twintig bekeuringen voor te
hard rijden op 300 lease-auto's. Persoon
lijk ziet Van Roozendaal weinig heil in
de actie van officieren van justitie om
bij een snelheidsovertreding van vijftig
kilometer of meer de auto in beslag te
nemen. „Als dat normaal gaat worden,
rijd je op honderd-kilometerwegen ge
woon 145 per uur. Vijf kilometer onder
de grens". Wel is in het contract voor
zien, dat het leasebedrijf bij inbeslagne
ming van de auto geld van de klant
krijgt.
Unilease in Rijswijk krijgt zelfs honderd
bonnen per dag op een bestand van
15.000 wagens. Directeur A. Baltus kijkt
niet op van het grote aantal lease-auto's
onder de hardrijders: „Ik kan me voor
stellen dat mensen in lease-auto's meer
op de weg zijn dan de huisvrouw die een
paar kilometer per jaar rijdt. Jullie on
derzoekje, dat natuurlijk een momentop
name is, zegt meer over de hoeveelheid
kilometers die zakelijke rijders maken
dan over misbruik van lease-auto's".
Nieuw probleem is dat zakelijke rijders
zelfs niet meer door een bekeuring ge
stopt kunnen worden. In het arrondisse
ment Utrecht geldt sinds 1 januari ver
snelde inning van boetes (wet Mulder).
Dat gebeurt niet meer op grond van die
identiteit van de bestuurder, maar via de
eigenaar van het kentekenbewijs. Lease
bedrijven in de provincie Utrecht zijn al
enige duizenden guldens kwijt aan be
keuringen. Daarvan zien ze geen cent te
rug. Baltus, ook bestuurslid van de Vere
niging Nederlandse Autoleasemaat
schappijen (VNA): „Ik moet er niet aan
denken als de proef landelijk wordt inge
voerd. Want wat gebeurt er nu al in
Utrecht? Daar sturen we de bon door.
Maar als de klant niet betaalt, krijgen
wij de deurwaarder op de stoep. Wat
moet je dan doen? Betalen. Er zit niets
anders op. Het is veel te kostbaar om
via een lange juridische procedure het
geld terug te eisen. Bovendien verlies je
mogelijk de klant. We kennen de om
vang van het probleem nog niet: dat
gaan we nu inventariseren. En daarna
hopen we bij justitie gehoor voor dit
probleem te vinden".
Maar de officieren van justitie hebben
het al druk genoeg met de snelheidso
vertredingen. Alleen al in 1989 werden
ruim 120.000 boetes geïnd en deed de
rechter nog eens ruim 32.000 zaken af.
„We zijn juist blij met de wet-Mulder,
dat versnelt de afhandeling aanzienlijk",
aldus een woordvoerder van het parket.
Hardrijdend Nederland zit niet echt met
versnelde inning van de boetes of inbe
slagneming van auto's. Een 43-jarige
Porscherijder uit het oosten van het
land: „Dat je niet harder dan 100, 120
kilometer op de snelweg mag, is ronduit
belachelijk. Maij-Weggen verspilt haar
energie, want 98 procent van de Neder
landers lapt haar regels aan z'n laars".
:ter nog wel
aanwijzen. Toch heeft hij nooit een be
keuring. „Ik rijd zoals de Porschegroep
van de politie rijdt. Als je dan een beetje
oplet, heb je nergens last van".
Een 55-jange zakenman, directeur van
een Amersfoorts bedrijf, is eigenaar van
een iets minder snelle wagen, een Volks
wagen GTI. Ook hij trapt regelmatig het
gaspedaal diep in. „Bij nacht en ontij wil
ik nog wel eens 220 rijden. Mijn vrouw
heeft het daar niet zo op. Maar ze hoeft
niet bang te zijn. Qua wegligging en
techniek is het een perfecte auto voor
buitensporige prestaties en ik doe geen
gekke dingen. Snel rijden geeft je zoiets
als een kick. Ik voel me er ook niet
slecht door. In Duitsland mag je zo hard
Belachelijkdie verkeersregels. Een
maximumsnelheid van 100, 120 kilometer
is veel te laag. Maij-Weggen verspilt haar
energie, want 98 procent van de Neder
landers lapt haar regels aan z'n laars. Als
het stil is op de weg, kun je met een goede
wagen best de 280 halen...Een 43-jari-
ge man)
FOTO: STEPHEN EVENHUIS
als je wilt. En ik moet zeggen dat ze daar
een betere rijstijl hebben dan hier. Met
name het inhalen en het sneller invoe
gen gaat daar veel gedisciplineerder.
Toch ben ik me de laatste tijd meer aan
de regels gaan houden. Dat heeft alles te
maken met ons groeiend milieu-bewust-
zijn. Maar het vraagt wel oefening om
het wat rustiger aan te doen. Wat eerder
op pad te gaan".
De politieman herkent de verhalen. Een
agent van de algemene verkeersdienst
uit Driebergen die net zijn duizendste
bon heeft uitgeschreven voor te hard rij
den: „Met de mond predikt iedereen het
milieubesef en zuinig rijden. Maar het
hart ligt op het gaspedaal. Al die uit
vluchten en smoesjes, ze zijn zo door
zichtig en kinderachtig. Met hardrijden
denk je: zo'n vaart loopt het niet. Maar
dat doet het wél. Ik wens niemand de
aanblik toe van een dodelijk ongeluk".
De agent denkt dat de snelheidsmoraal
vooral ontbreekt door gebrek aan in
zicht. „De regels voor de maximumsnel
heid zijn veel minder prikkelend dan
straffen voor mishandeling of diefstal.
Daar weet ie van dat een ander iets
slechts wordt aangedaan. Bij hardrijden
denk je: ik let toch op, ik doe er alles
aan om niemand aan te rijden. Geklets
is dat. Als je met tweehonderd kilometer
een klapband krijgt, praat je wel anders.
Of als iemand vóór je plotseling stopt.
Zoiets overkomt je, in één seconde. De
snelheid is dan te groot voor een goede
reactie."
een heel bijzonder
quent te hard (140 tot 150 km/u) te rij
den: „Ik verdraag geen auto voor me.
Het is bijna een obsessie, maar die moet
ik voorbij. Dat wil zeggen tot. zo'n 140
kilometer per uur. Auto's die harder
gaan, hinderen me niet, die zyn weer
snel uit het zicht verdwenen. Maar zo
één die met 120-130 voor ie blijft han-
f;en, dat verwerk ik niet, daar moet ik
angs".
„Sukkelaars vormen mijns inziens ook
een veel grotere bedreiging voor de vei
ligheid dan de voortvarender verkeers
deelnemer. Heel gevaarlijk is de DAF-
rijder die met 70-80 kilometer per uur
van de invoegstrook de snelweg opgaat
en dat ook nog aarzelend doet. Die
dwingt ie tot heel riskante manoeuvres.
Zodra die op de grote weg zit, spuit ik er
rechts op de invoegstrook voorbij".
„Maar levensgevaarlijk is de chauffeur
met een hoed op achter het stuur. Hoed
je voor de hoedenrijder. Die is totaal
vervreemd van de praktijk waarin hij
door een gril van de schepping verzeild
is geraakt. De hoedenrijder wordt alleen
nog maar overtroffen door de DAF-rij-
der met een hoed op. Die zou bij wet
verboden moeten worden. Zeker, hard
rijden vergt slachtoffers. Maar over de
dood en het verderf die de zachtrijder
zaait, lees je nooit".
