eath daagt
hatcher uit
oor tv-debat
4!
EcidócSommit
Conflictbeheersing op CVSE-overleg centraal
Dinosaurus
is meer dan
doorgeschoten
salamander
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
ife
Tsjechen
maken
Stealth
zichtbaar
li
pïITENLAND
DONDERDAG 20 JUNI 1991 PAGINA S
jtoverkeer in vuil
0hene aan banden
JENE In Athene is gisteren het
llverkeer grotendeels aan banden
fgd. De autoriteiten besloten tot
Tmaatregel nadat de stad werd ge-
jerd door zware luchtverontreini-
ft F De bevolking werd aangeraden
anfel mogelijk binnenshuis te blij-
et I Volgens het ministerie van mi-
Jetaken lagen de hoeveelheid ozon
nstjtikstofdioxide ver boven het toe-
ikjjare. Ten minste vijftig mensen
ig met pijn in hart en longen in zie-
iuizen opgenomen. De Griekse
ring sloot gisteren een contract af
leen waarde van omgerekend 2,4
£t èrd voor de uitbouw van de me-
arfinen onder Athene.
„Hek om Kuwayt moet
Irak buiten houden"
CAIRO Kuwayt is nog steeds zo bevreesd
voor Saddam Husayn dat het emiraat over
weegt een hek aan de grens op te trekken om
de Irakezen buiten te houden. Dat heeft het
Egyptische regeringsweekblad Al Mussawar
gisteren gemeld. Hoofdredacteur Makram Mo
hammed Ahmed zei het plan te hebben verno
men van de Kuwaytse minister van binnen
landse zaken. De Kuwaytse minister van bui
tenlandse zou niet willen dat westerse troepen
in Kuwayt blijven, maar sluit niet uit dat in
het emiraat voorraadbunkers komen waarin
bevriende strijdkrachten materieel voor nood
gevallen kunnen opslaan. Tijdens een recente
rondreis door het Midden-Oosten heeft de
Amerikaanse minister van defensie Dick Che
ney zich sterk gemaakt voor dat plan.
„Fundamentalisten
Tunesië gemarteld"
TUNIS De mensenrech
tenorganisatie Amnesty In
ternational heeft de Tunesi
sche regering er vandaag
van beschuldigd veel te
hard op te treden tegen isla
mitische fundamentalisten.
Honderden mensen zouden
opgepakt zijn en er zou op
grote schaal gemarteld wor
den.
Amnesty zegt dat de islami
tische activisten wekenlang
werden vastgehouden; dat
is in strijd met de maximale
termijn van 10 dagen die
volgens de Tunesische wet
geldt.
Vrijheid aan
zijden draadje
TEXAS Drie gedetineerden
hebben geprobeerd met be
hulp van een ladder die ge
maakt was van honderden
meters tandzijde (flosdraad) te
ontsnappen uit een Texaanse
gevangenis. Openbaar aankla
ger Gerald Carruth sprak van
een geniaal ontsnappingsplan.
„Met de tandzijde hadden ze
het touw gemaakt en de tus-
sentreden waren uit delen van
kartonnen peper- en zoutvaat
jes vervaardigd", aldus Car
ruth. De tandzijde was uit de
opslagruimte van de gevange
nis gestolen.
NDP gelooft samenzwering
tegen legerleider Bouterse
PARAMARIBO Het bestuur van de
met legerleider Desi Bouterse gelieerde
Nationaal Democratische Partij (NDP)
heeft gisteren een verklaring uitgegeven
waarin het steun betuigt aan beschuldi
gingen dat er sprake is van een door de
VS gesteunde samenzwering om Bouterse
van het leven te beroven.
De beschuldigingen werden twee weken
geleden voor de eerste keer geuit door een
naaste medewerker van Bouterse, Henk
Herrenberg, voormalig ambassadeur van
Suriname in Nederland.
De Verenigde Staten hebben de beschul
digingen ontkend, hetgeen ook is gebeurd
door Frank Playfair, de fractieleider van
de NDP in het parlement van Suriname.
VSERVATIEVEN VERDEELD OVER EUROPA
tiwGER SIMONS
zelende twijfels wat het Vere
nigd Europa betreft. De Con
servatieve premier John Major
daarentegen zegt (noodge
dwongen, omdat anti-Europees
gezinde partijgenoten achter
hem aanzitten) dat hij niet wil
weten van wat hij noemt „een
Europese - federale - super-
'Federalisme'
De regering Major neemt het
Luxemburg erg kwalijk dat
het de term 'federalisme' offi
cieel in omloop heeft gebracht.
Federalisme ligt de Britse
Conservatieven niet. Zij haten
dit woord. Volgens Major en
zijn minister van buitenlandse
zaken, Hurd, wil Groot-Brit-
tannië wel nauw samenwer
ken met de EG, maar het tot
stand brengen van een Vere
nigd Europa, waarbij alle be
langrijke beslissingen in Brus
sel zouden worden genomen,
is iets wat de Britse Conserva
tieven nooit zullen goedkeu
ren.
Met Margaret Thatcher zijn zij
van mening, dat Groot-Brit-
tannië altijd zijn eigen potje
moet kunnen keuken. De Brit
se liberalen daarentegen zijn
helemaal gewonnen voor het
idee van een verenigd Europa
in de zin van 'Verenigde Sta
ten'. Dat hebben zij gisteren
officieel afgekondigd. De pro
blemen van John Major, die
zwaar gebukt gaat onder de
ernstige Europese verdeeld
heid waarvan zijn eigen partij
genoten blijk geven, werden
daardoor nog ernstiger. Hij
zoekt troost in de wetenschap,
dat op de aanstaande Europese
top in Luxemburg geen door
slaggevende beslissingen zul
len worden genomen. Het
donkere vooruitzicht dat de
regering Major afschrikt is de
tweede Europese topbijeen
komst van dit jaar, die onder
Nederlands voorzitterschap in
december plaatsvindt in Maas
tricht. Zal premier Major daar
door zijn ambtgenoten worden
naaize ^ie dingen niet in het gedwongen zijn veto uit te
aal ?e parlement, waar wij spreken tegen hun federale
onmiddellijk van repliek voornemens, inclusief de door
Thatcher en Major veraf
schuwde eenheidsmunt?
Het zal er dus onder Neder-
landse leiding op aankomen
s hij aan het bewind was een aanvaardbaar compromis
diep gemeend had te vinden tussen enerzijds de
Duitse versie van een federaal
Europa met plooibare structu-
1(J rering en sterk plaatselijk ge-
f aan eensgezindheid inza- zagt zoals in Duitsland, en an-
Europa. Labour valt de derzijds het Britse concept van
iservatieven geregeld daar- een losse staatkundige federa-
f j aan, maar het staat zelf tie, waarvan de lidstaten be-
ij al te sterk in zijn Europe- paalde afspraken hebben ge-
I Khoenen. De Britse socialis- maakt maar die voor de rest
3 leertonen tekenen van aar- hun eigen zin doen.
[DEN De Britse
lier John Major slaagt
>m|niet in de Europese
Jeeldheid van zijn par
anoten af te remmen.
ee van zijn voorgan-
?r-è in Downing Street 10
e v) ambtswoning van
rege-
z?Jsleiders), Margaret
er itcher en Edward He
ll leven nu openlijk met
in oorlog.
lagjdergelijks is nog nooit ge-
Het pulpblad Daily
A for dat koketteert met de
/erpur-oppositie, blokletterde
,stefren vol leedvermaak: „Nu
J tel ze allemaal alsof zij het
n besturen!" Heath heeft
cju|cher nu zelfs uitgedaagd
ecji een debat op de televisie.
yat ex-premier Thatcher,
wejegenwoordig bij voorkeur
es Amerika een grote mond
judft, tijdens een toespraak
prominente zakenlui in
York weer fors had uit-
lald naar de toenemende
Jgl'jgratie van Groot-Brittan-
1 iet Europa, zei in Londen
aartsvijand Ted Heath:
jliegt dat ze scheel ziet".
koJhs vlijmscherpe reactie
wag de Britse Conservatieven
at stomheid. Volgens haar
e 0jiddellijke voorganger op
Jnber 10' had de IJzeren
z*ch in ^ew York schul-
aan een volko-
valse voorstelling van de
pppese kwestie.
gewoon Engels", aldus He-
dei°P tv> ..betekent dat:
niets anders dan leu-
Zij steh alles in bet werk
klade Europese Gemeenschap
jeepskrediet te brengen". He-
vertwas zo boos op Thatcher
nee hij er nog aan toevoegde:
rusel veel Britten hebben nu
kaifuik vol van haar. Waarom
jc. gisteren, dat een ex-pre-
,ni nog nooit iemand die net
U Uni V.A.1.Ï n «imr
^jjfeest
De oppositie ge-
|j uiteraard met volle teu-
„van het Conservatieve ge-
besPremier Ted Heath: „Mag-
sarrThatcher liegt dat ze scheel
impi'. foto: ap
Plannen voor een (té) verenigd
Europa zitten ex-premier That
cher 'tot hier'. foto: anp
Laatste Sovjettroepen
Als eerste Oosteuropese land heeft Hon- naar huis. Het einde van de Koude Oorlog reldoorlog was het Rode Leger in de van
garije zich gistermiddag volledig ontdaan en het opheffen van het Warschau Pact de nazi's bevrijde Oosteuropese landen
van Sovjettroepen. Ook uit Tsjechoslowa- maakten de aanwezigheid van Russische achtergebleven om de communistische re-
kije zijn de laatste Sovjettroepen op weg militairen er overbodig. Na de Tweede We- gimes te beschermen. foto: ap
Idoor
JO WIJNEN
BERLIJN De ministers
van buitenlandse zaken
van de 35 CVSE-landen
hebben gisteren in Berlijn
definitieve besluiten ge
nomen over hoe mogelijke
conflicten tussen de Euro
pese landen moeten wor
den aangepakt.
Als dertien of meer landen dat
willen, kan een spoedvergade
ring van de CVSE-ministers
bijeen worden geroepen om
het conflict te bespreken. Om
dat hun geen andere mogelijk
heden open staan, kunnen de
ministers niet veel meer dan
politieke druk uitoefenen op
de bij dat conflict betrokken
partijen. Bovendien vereisen
hun besluiten unanimiteit.
De CVSE-ministers kregen
gisteren ook een voorstel van
minister Van den Broek en
diens Belgische collega Eys-
kens voorgelegd om een mi
nisters-trojka, naar model van
de EG, te formeren. De trojka
kan in geval van spanningen
of conflicten bemiddelen, goe
de diensten aanbieden en ge
gevens verzamelen. De trojka
die bestaat uit de minister
van buitenlandse zaken van
het voorzittende CVSE-land,
bijgestaan door diens collega's
van het vorige en komende
voorzitterschap moet op
verzoek van alle CVSE-lan-
den, maar ook van afzonderlij
ke landen aan het werk kun
nen gaan. Bovendien zou de
Forum
Van den Broek en Eyskens
hebben hun collega's gisteren
ook voorgesteld het al bestaan
de conflict-preventie-centrum
(CPC) van de CVSE fors op te
waarderen. Zo willen de beide
bewindslieden dat het CPC
het permanente forum wordt
voor discussies over militaire
aangelegenheden in Europa.
Op grond daarvan zou in het
CPC ook gesproken moeten
worden over de defensieplan
nen van de afzonderlijke lid-
Na de CVSE-top in Helsinki
die voor de zomer van het
volgend jaar is voorzien
zou de CPC het forum moeten
worden voor alle ontwape
ningsbesprekingen die op Eu
ropa betrekking hebben. Bo
vendien willen Van den Broek
en Eyskens dat de verdragen
die door afzonderlijke Europe
se landen worden gesloten
zoals de Duits-Poolse over
eenkomst van enkele dagen
geleden worden ingebed in
het CVSE-kader. De ideeën
van beide ministers zijn overi
gens niet gedetailleerd uitge
werkt. Minister Van den
Broek zei gisteren in Berlijn
dat het niet om een concreet
plan, maar slechts om een idee
gaat, waarover hij graag de op
vattingen van zijn collega-mi
nisters verneemt. Vermoede
lijk zullen de 35 CVSE-minis
ters in Berlijn nog geen beslis
sing nemen over de Neder
lands-Belgische voorstellen.
door ROGER SIMONS
LONDEN Kort nadat mijn oudste zoon voor het
eerst broekjes versleet op de harde banken van een
Engelse basisschool, wist hij praktisch alles van
dinosaurussen. Reusachtige reptielen uit het verre
verleden spraken kennelijk meer tot zijn jeugdige
verbeelding dan de saaie beesten van nu.
Ik herinner mij nog een zondagmiddag die wij
doorbrachten in Londens fraaie natuurhistorische
museum. Zoon Stefaan, nauwelijks vijf, gaf
enthousiast tekst en uitleg bij de griezelige
monsters: dinosaurussen, brontosaurussen en ga zo
maar door, die de bezoekers confronteerden met
hun zorgvuldig aan elkaar gelijmde gigantische
botten. Stefaans commentaar klopte helemaal met
de informatie op bijbehorende bordjes. Een
Engelse heer van stand die net voorbijkwam en dit
controleerde, feliciteerde het ventje met zijn
kennis. Wij, gelukkige ouders, gloeiden van trots;
Stefaan kreeg een kleurtje.
Waarom zijn Engelse school hem zo goed op de
hoogte had gebracht van het voorwereldlijke
bestaan van doorgeschoten salamanders werd pas
goed duidelijk op de dag dat Stefaan in zijn klasje
enkele uurtjes gezellig had doorgebracht met het
kneden van wat de Britten 'plasticine' noemen.
Met dit soort moderne en feestelijk gekleurde
boetseerklei kun je heel leuke balletjes draaien.
Mannetjes en vrouwtjes maken is al wat
moeilijker; voor de produktie van paarden,
honden, katten, leeuwen en tijgers moet je een
Picasso-in-de-dop zijn, maar dinosaurussen kleien
is een koud kunstje. In Engeland (en Amerika,
maar dat leerde ik pas jaren later) boetseren kleine
kleuters angstaanjagende prehistorische hagedissen
alsof ze van hun leven niets anders hebben gezien.
Onze Stefaan produceerde dinosaurussen aan de
lopende band. Lange tijd verdacht ik zijn
leerkrachten ervan dat zij gewoon uit gemakzucht
hem zoveel natuurhistorische wetenschap hadden
bijgebracht. Want zij wisten van tevoren dat hij op
grond van die kennis met de moderne boetseerklei
(het volgende stadiuhn in zijn Britse ontwikkeling)
niet voor onoverkomelijke problemen zou komen
te staan.
Maar je bent nooit te oud om nieuwe kennis op te
doen. Ik vernam pas kortgeleden waarom
voorwereldlijke reptielen de Engelsen (en
Amerikanen) duidelijk meer aanspreken dan u en
mij. Het is precies 150 jaar geleden dat de
wetenschappelijke term 'dinosaurus' definitief
gangbaar werd gemaakt door professor Richard
Owen, de eerste directeur van Londens befaamde
Natural History Museum. De Britten waren
destijds toonaangevende wetenschappers. Voor
professor Owen de reuzenhagedissenknoop
doorhakte, droegen deze monsters van weleer
sterk uiteenlopende wetenschappelijke
benamingen, zoals iguanadon, magalosaurus en
hylaeosaurus. Omdat de meeste Britten te veel
moeite hadden met dergelijke 'tongue-twisters' zei
Richard Owen op een mooie dag: „Zullen wij die
combinatie van verbleekte botten dan maar
dinosaurus noemen?" Zijn medewerkers vonden
het best. Sedertdien heet zo'n beest in het Engels
'dinosaur', wat ze hier natuurlijk als 'dainosoare'
uitspreken. Dr. Angela Milner, een lieftallige dame
van wie je op het eerste gezicht niet zou zeggen dat
ze driftig gespecialiseerd is in 'dinosaur', zegt:
Sedert professor Owen in 1841 hen
'dinosaurussendoopte, werden op diverse plaatsen
ter wereld fossielen ontdekt van zo'n 500
verschillende soorten prehistorische reptielen.
Sommige exemplaren hadden nauwelijks de maat
van een kip; andere waren groter dan een gebouw
met vier etages".
Groot-Brittannië viert in augustus de 150e
verjaring van het woord dinosaurus. Dan worden
vijf speciale postzegels, waarop telkens een andere
soort reuzenhagedis staat afgebeeld, in omloop
gebracht. Het tijdperk van de dinosaurussen zou
140 miljoen jaar hebben geduurd; verondersteld
wordt dat ze 75 miljoen jaar geleden door een
meteoriet van de aardbol zijn geveegd. De 4 meter
hoge robotmodellen van dergelijke monsters die
tegenwoordig te zien zijn in het natuurhistorische
museum van Londen lokten tot op heden al een
miljoen bezoekers. Dr. Milner, het geniale hoofd
van de museum-afdeling prehistorie, noemt dat
een record.
Jeltsin wil een nauwere
band tussen Rusland en VS
WASHINGTON Presi
dent Boris Jeltsin van de
Russische Federatie
streeft naar betere betrek
kingen met de Verenigde
Staten los van de centrale
regering in Moskou.
Hij heeft deze wens gisteren
geuit tijdens een ontvangst
door het Amerikaanse Con
gres.
Bob Dole, de leider van de Re
publikeinse regeringsfractie in
de Senaat, gaf de kersverse
Russische president te ver
staan dat het Congres in de
naaste toekomst meer recht
streeks contact wil met zijn re
publiek, buiten de centrale re-
gering-Gorbatsjov om. „Dat is
juist een van de redenen waar
om wij hier zijn", reageerde
Jeltsin.
Maar het Witte Huis lijkt daar
toe niet bereid uit vrees dat de
relatie met president Michael
Gorbatsjov in de knel zou
kunnen komen. Tekenend
daarvoor is de omzichtigheid
waarmee het Witte Huis ver
mijdt Jeltsins bezoek met al te
veel openlijk ceremonieel te
omgeven.
Tijdens een interview met de
tv-zender ABC spuide Jeltsin
openlijk kritiek op Gorbatsjov.
Hij noemde hem „inconse
quent en gevoelig voor druk
van buitenaf".
HET LEVENDE EILAND
extj28 Binnen enkele minuten komen nu van alle kanten au-
D pphet terrein oprijden. De wagen van Prudon is zwaar bescha-
pS I, maar de beide inzittenden zijn er goed afgekomen. Prudon
kroor'nter vertellen snel, wat er gebeurd is. Direct zwermen groe-
tiekimannen uit over het eiland om de indringers op te sporen,
ir zij keren onverrichterzake terug. Dan dreunen opeens over-
jhtploffingen en de aarde begint te trillen, steeds heftiger.
„Dat loopt verkeerd af!" roept Prudon, „we moeten dat tegen
houden..." Maar hij weet niet, wat Butcher heeft bewerkstelligd
en welke krachten hij reeds heeft ontketend. Weer dreunen de
ontploffingen en de aarde schudt nog heviger. En dan opeens
klinken van alle kanten opgewonden kreten. Want daar steeds
opeens de giro-raket omhoog! Nu geeft Prudon groot alarm.
De zwaar bewaakte gevangenis in Envigado heeft vandaag de lang verwachte gedetineerde Pablo
Escobar binnen de poorten gekregen.
foto:ap
Medellin opgelucht na arrestatie Escobar
(Vervolg van de voorpagina)
MEDELLIN Pablo Escobar
was bijna in tranen toen hij
zich vandaag aan boord van
een helikopter overgaf en hij
naar een speciale gevangenis
in zijn geboorteplaats werd
overgebracht.
„Hij droeg een wit sweatshirt,
had een indrukwekkende
baard en zijn ogen glinsterden.
Hij sprak nobele woorden over
Colombia", aldus Rafaël Gar
cia Herreros, de 84-jarige
priester die bemiddelde in de
overgave. De 41-jarige Esco
bar, multimiljonair geworden
door de handel in drugs en
sinds 1984 gezocht door de jus
titie, wordt beschuldigd van
het leiding geven aan een
campagne van bom- en
moordaanslagen waarbij hon
derden mensen om het leven
zijn gekomen.
Escobar had in het geheim met
de autoriteiten afgesproken
dat een helikopter hem en zijn
advocaat zou oppikken op een
plek buiten Medellin. De rege
ring van Colombia hield de ar
restatie van Escobar geheim
tot een paar minuten voordat
deze daadwerkelijk plaatshad.
Het nieuws bracht opluchting
onder de bewoners van Mede
llin, waar de laatste jaren dui
zenden mensen in de drugs
oorlog zijn omgekomen.
In de hele stad zaten mensen
aan de radio gekluisterd om
maar geen minuut van de ge
beurtenissen te missen. Presi
dent Gaviria ontkende dat zijn
regering afspraken heeft ge
maakt met Escobar en hem
een korte gevangenisstraf
heeft toegezegd.
PRAAG Het Tsjechi
sche leger claimt een de
tectiesysteem te hebben
ontwikkeld dat de identi
ficatie van de Amerikaan
se Stealth-bommenwerper
mogelijk maakt. De Ste
alth werd tot nog toe ge
acht 'onzichtbaar' te zijn.
Volgens generaal Oldrich Ba
rak is het gelukt een systeem
te maken dat elk vliegend
voorwerp binnen een straal
van 400 kilometer kan her
kennen, inclusief de Stealth.
Dat werd tot nu toe onmoge
lijk geacht, omdat de Stealth
zo weinig signalen afgaf, dat
geen enkele radarsysteem ze
kon opvangen voordat het
vliegtuig tot plusminus 20 kilo
meter genaderd was. Volgens
Barak verraadt de Stealth zich
toch, doordat ook dit vliegtuig
niet buiten bepaalde appara
tuur (boordradio, hoogteme
ters) kan. De Tsjechen zijn in
staat de signalen die daarbij
vrijkomen al van grote afstand
te identificeren. Barak, die
verder geen details verstrekte,
zei dat van verschillende kan
ten belangstellling is getoond
door het detectiesysteem,
waarvan de ontwikkeling tien
miljoen dollar heeft gekost.
