VOC-schip Amsterdam
niet naar New York
Geringe kans op decentraal
ambtenarenoverleg in 1992
d#i
Kleurig pa lei
HIT
Marine houdt open huis
UIT DE WEEKBLADEN
BINNENLAND
EcidócSommxt
DONDERDAG 20 JUNI 1991 Piï
Opschrift 'ZOZ' niet
meer op reclameborden
BUNNIK Alrecon, een dochteronderne
ming van de Nederlandse Spoorwegen, laat
de opschriften 'Z.O.Z.' op de achterzijde
van reclameborden verwijderen. In Neder
land staan in totaal 450 van dergelijke bor
den, voornamelijk bij spoorwegovergangen.
Met deze maatregel wordt gereageerd op
een brief van het Regionaal Orgaan Ver
keersveiligheid Groningen (ROG), waarin
wordt gesteld dat veel automobilisten de
suggestie van de borden opvolgen en onder
het rijden inderdaad omkijken. In enkele
gevallen heeft dat geleid tot gevaarlijke
verkeerssituaties en in Haarlem zelfs tot
een ongeval. De bedoeling van de aandui
ding 'ZOZ' was om te voorkomen dat de
'lege' achterzijde van de borden ten prooi
zou vallen aan graffitti.
Informatiecampagne Derde Wereld
DEN HAAG In oktober begint het mi
nisterie van ontwikkelingssamenwerking
de drie maanden durende publiciteitscam
pagne 'Als we er samen werk van maken'.
Met onder meer postbus 51-spotjes, adver
tenties en aanplakbiljetten langs de kant
van de weg wil het ministerie het publiek
breed informeren over Derde-Wereldlan
den. Kosten: twee miljoen gulden. Volgens
een woordvoerder van het ministerie be
staat er bij het publiek een beeld van de
Derde Wereld dat afwijkt van de werke
lijkheid. „Men denkt bij ontwikkelingslan
den aan honger, ellende, armoede, corrup
tie en oorlog. Het zijn aspecten die wel
voorkomen, maar er gebeurt meer in die
landen. Met de campagne willen we een be
ter inzicht geven in bijvoorbeeld de cultuur
en wat de bevolking daar op eigen kracht
heeft bereikt".
Greenpeace-blokkade
chloorproducent Akzo
Actievoerders van Greenpeace hebben
gisteren een steiger van chloorprodu
cent Akzo in het Rotterdamse Botlek-
gebied geblokkeerd met PVC-afval.
Aan deze steiger laadt Akzo schepen
met vinylchloride. Die kankerverwek
kende, explosieve en brandgevaarlijke
stof is de bouwsteen van PVC. Akzo
produceert volgens Greenpeace
500.000 ton vinylchloride per jaar,
waarvan de helft is bestemd voor de
export. Greenpeace heeft juist nu voor
actie gekozen, omdat in het Haagse
Vredespaleis de Parijse commissie
(Parcom) vergadert over het schoonma
ken en schoonhouden van de Noordeu-
ropese zeeën. Akzo is de grootste
chloorproducent in Nederland.
FOTO: ANP
De Koninklijke Marine kan dit weekeinde bij goed weer reke
nen op 150.000 200.000 bezoekers tijdens de Nationale
Vlootdagen.
FOTO: PR
DEN HELDER Als het weer een beetje meezit kan de
Koninklijke Marine de komende dagen (morgen, zaterdag
en zondag) tussen de 150.000 en 200.000 bezoekers verwach
ten tijdens de Nationale Vlootdagen. Maar voorlopig houdt
de organisatie het ietwat voorzichtig op 120.000. Hetzelfde
bezoekersaantal als vorig jaar.
Tijdens de 34e editie van de Vlootdagen trekt de marine
weer alle registers open om het publiek een kijkje in de keu
ken te gunnen. Zowel Nederlandse als buitenlandse schepen
waaronder fregatten, mijnenjagers en onderzeeboten
zijn toegankelijk voor het publiek. Wie kent niet de Witte
de With, die vaak in het nieuws was vanwege zijn verrich
tingen in de Golf? De komende dagen is dit luchtverdedi
gingsfregat van dichtbij te bewonderen.
Op het progamma staan verder demonstraties met reddings-
helicopters, vliegtuigen en snelle boten. Er kunnen rond
vaarten door de haven worden gemaakt, de Marinierskapel
geeft enkele concerten en het is mogelijk verschillende film
voorstellingen en tentoonstellingen (onder andere over de
Golfoorlog) te bezoeken.
De Vlootdagen worden gehouden op het Nieuwe Haventer
rein en beginnen dagelijks om 9 uur. Elke dag wordt het
zelfde programma afgedraaid. De toegang is gratis. Alleen
voor een bezoekje aan het VOC-schip Amsterdam moet
worden betaald. Vanaf NS-station Den Helder rijden pen
delbussen naar het terrein. Ook wordt tussen de parkeer
plaatsen en het Haventerrein een busdienst onderhouden.
Voor meer informatie: telefoon 02230-57051/57058 (marine
voorlichting) en 02220-25444 (VVV Den Helder).
AMSTERDAM Het is
vrijwel uitgesloten dat het
VOC-schip Amsterdam
volgend jaar juli de vie
ring van het Columbus-
jaar zal opluisteren in
New York. Directeur
Hans Bakker van het
Scheepvaartmuseum in
Amsterdam zegt voor een
dergelijke overtocht geen
geld te hebben. Boven
dien zou hij dan een tijd
zonder zijn attractie ko
men te zitten. Hetgeen
een flinke inkomstender
ving zou betekenen.
Aanvankelijk bestonden er
grootse plannen bij de Stich
ting Amsterdam Bouwt Oost-
indiëvaarder (SABO) om met
de VOC-replica volgens ve
len toch een stukje Neerlands
trots op 4 juli 1992 langs het
Vrijheidsbeeld te zeilen, om
vervolgens onder het oog van
de talloze toegestroomde Ame
rikanen aan de kade aan te
leggen.
Joop Voet, voormalig vice-
voorzitter van de SABO, zegt
met enige spijt in zijn stem:
„We wilden de 'Amsterdam' in
een dokschip naar de VS ver
voeren en dan voor de kust
het schip vrijlaten om dan het
laatste stukje zelf te kunnen
varen. Maar nieuwe bazen
hebben nieuwe ideeën en de
directeur van het Scheep
vaartmuseum zegt dat het
schip in Amsterdam moet blij
ven".
Het VOC-schip was vorig jaar
augustus net op tijd klaar om
de Parade of Sail aan te voe
ren tijdens de zeilmanifestatie
Sail'90 in Amsterdam. Daarna
werd de replica overgedragen
vlootdagen.
FOTO: THIJS
QUISPEL
aan het Scheepvaartmuseum,
dat de verdere afbouw en ex
ploitatie onder zijn hoede nam.
Directeur Bakker: „Ik heb de
plannen van het oude SABO-
bestuur om naar New York te
gaan voor kennisgeving aan
genomen. Het kost me een
vermogen om de exploitatie
van het schip rond te krijgen.
En als je dan ook nog naar
New York wilt. Kijk, als ie
mand de miljoenen op tafel
wil leggen, is-ie zo mijn ge
sprekspartner. Maar ik heb
nog niemand gezien".
Een groot probleem met de
Amsterdam is volgens Bakker
bovendien dat het niet een
schip is waarmee je zomaar
even een paar dagen kunt'
gaan varen, zoals De Een
dracht. Laat staan dat zomaar
de oceaan kan worden overge
stoken. Iets wat ook Joop Voet
erkent. Om met de 18e eeuwse
replica te varen is een beman
ning van minstens 80 man no
dig, rekent Bakker voor. Voet
houdt het zelfs op 250. En die
moeten wel allemaal te eten
en te drinken hebben en be
reid zijn een stuk vrije tijd op
te offeren. Bovendien zal de
scheepvaartinspectie de nodige
eisen aan het schip stellen,
zegt Bakker.
Overzee
Toch verliet de Amsterdam
gisternacht zijn vaste ligplaats
om achter een sleepboot koers
te zetten naar Den Helder,
waar het schip acte de présen-
ce zal geven tijdens de Vloot
dagen van de Koninklijke Ma
rine. Het was de tweede keer
dat een tochtje overzee werd
gemaakt. Vorig jaar deed de
Amsterdam immers ook al
Scheveningen aan. Als het aan
Bakker ligt, is dit wel de laat
ste keer. „We willen het schip
nog één keer goed in de markt
zetten en de link leggen tussen
het schip en het Scheepvaart
museum", zegt hij als een heu
se marketingmanager. „Dat
past in onze pr-campagne.
Maar daarna blijft het schip op
zijn vaste plek. Wij moeten
ook aan onze bezoekers den
ken. Je kunt het schip niet zo
maar van zijn plaats halen.
Dan komen de mensen voor
niks naar Amsterdam".
De opvallend commerciële in
stelling van het museum, voor
sommigen een doorn in het
oog, heeft wellicht ook te ma
ken met een bankschuld van
grofweg 3 miljoen gulden
waarmee het museum nog zit
opgescheept. „Wij hebben het
tekort van 1,8 miljoen van het
oude SABO-bestuur overgeno
men, hen daarmee dus voor
een faillissement behoed. Maar
we hebben ook nog 1,2 miljoen
moeten lenen voor de afbouw
van het casco, de inrichting
van het schip etcetera".
Bakker hoopt uit de kosten te
komen door de entree het
bezoek aan het museum is
sinds de komst van de Amster
dam verviervoudigd en
door het schip in de avond te
verhuren voor feesten en par
tijen. Ook de sponsors en aan
deelhouders hebben opnieuw
een duit in het zakje gedaan.
Zij zullen niet altijd meer aan
spraak kunnen maken op het
gratis gebruik van de ruimtes
van het schip.
Joop Voet blijft intussen zijn
droom houden toch over een
jaar langs de skyline van Man
hattan te kunnen zeilen. „U
hebt mij niet horen zeggen dat
het niet doorgaat", benadrukt
hij nog even voor alle duide
lijkheid. Maar in zijn hart
weet hij waarschijnlijk wel be
ter.
DEN HAAG De kans
dat al volgend jaar decen
trale onderhandelingen
over de arbeidsvoorwaar
den in een paar over
heidssectoren worden ge
voerd is klein. Minister
Dales van binnenlandse
zaken was dat van plan,
maar door de voorwaar
den die de bonden daar
aan verbinden, kan het
volgens topambtaar Pont
ook 1993 worden. Hij zei
dat gisteren na afloop van
het ambtenarenoverleg in
Den Haag.
Pont deed aanzienlijk luchti
ger over de problemen die er
nog liggen dan de vakbonds
woordvoerders. Die willen, an
ders dan Dales, het liefst met
alle acht onderscheiden secto
ren tegelijk beginnen en bo
vendien eerst een zelfstandig
en financieel gezond pensioen
fonds, alsmede voldoende geld
om 'marktconform' te kunnen
onderhandelen.
Decentraal ambtenarenoverleg
is in beginsel niet omstreden.
Dales stelde vorig week voor
om in 1992 van start te gaan
bij Rijk, defensie, politie en
onderwijs, maar daar voelen
de bonden niets voor. Als aan
alle voorwaarden is voldaan,
moet er in zoveel mogelijk sec
toren worden begonnen, zegt
voorzitter Vrins van de FNV-
ambtenaren. De bonden vin
den dat de minister juist de
sterke sectoren, die bovendien
binnen het machtsbereik van
het rijk liggen, afzondert.
De bonden hebben als harde
randvoorwaarde dat er vol
doende geld moet zijn om de
arbeidsvoorwaarden te kun
nen laten sporen met (verge
lijkbare) sectoren in de markt.
Het gekozen systeem van 'in
tegrale budgettering', waar
voor Dales kiest, is voor de
bonden niet aanvaardbaar. De
bonden voelen er niets voor
zelf de afweging te moeten
gaan maken tussen inkomens
en het niveau van de dienst
verlening. „In theorie zou dat
bijvoorbeeld betekenen dat wij
over de klassegrootte in het
onderwijs zouden mogen be
slissen, als we geld voor sala
rissen willen vrijmaken. Dat
kan toch niet", aldus secretaris
Albersen van de hogere amb
tenaren. Het gewenste peil van
de dienstverlening is een zaak
van de overheid, vinden de
bonden.
De bonden willen verder vol
strekte duidelijkheid over de
positie van het ABP. Welis
waar gaan de pensioenen (en
sociale zekerheid) pas in een
later stadium deel uitmaken
van het decentrale overleg,
maar verzelfstandiging van
het ABP nu, staat voor de bon
den voorop. „Maar niet nadat
de financiële positie van het
fonds gezond is," aldus Vrins.
Dat gaat 16 miljard gulden
kosten, het bedrag dat nodig is
om de pensioenen op termijn
veilig te stellen. Dat 'gat' is
ontstaan doordat de overheid
de premie kunstmatig laag
hield ten gunste van haar te
kort. „Het is ondenkbaar dat
de sectoren op termijn met die
erfenis worden belast en zelf
de gaten mogen gaan dichten",
aldus Vrins. Het kabinet be
raadt zich momenteel over de
positie van het ABP.
SUSKE EN WISKE
HET WITTE WIEF
(c) Standaard Ultgoverlj/Wavory Productions
Meer lawaai Schiphol
DEN HAAG De geluidsbe
lasting rond Schiphol is mo
menteel hoger dan is voorzien
in het Structuurschema Bur
gerluchtvaartterreinen, heeft
minister Maij van verkeer en
waterstaat toegegeven op vra
gen die de PvdA-fractie in de
Kamer stelde naar aanleiding
van berichten dat meer ge
bruik zou worden gemaakt
van de start- en landingsbanen
dan wetteljk is toegestaan.
Volgens Maij wordt de over
schrijding veroorzaakt doordat
er meer verkeer is
CD als nieuwe hulp bij studeren thuis
HEERLEN Als eerste onderwijsinstelling in Nederland heeft
de Open Universiteit in Heerlen samen met Philips een zogeheten
interactief compact-disc-programma ontwikkeld. Het nieuwe sy
steem is gistermiddag in Heerlen gepresenteerd. Tien studenten
natuurwetenschappen van de Open Universiteit gaan het nieuwe
systeem, CD-I geheten, de komende maanden toetsen. Prof.dr. H.
de Wolf van de Open Universiteit sprak tijdens de presentatie
van een belangrijk hulpmiddel voor mensen die thuis studeren.
Behalve schriftelijk studiemateriaal, kunnen zij voortaan ook ge
bruik maken van audiovisuele studieprogramma's. In principe
kunnen zij er thuis wetenschappelijke practica mee uitvoeren.
Volgend jaar komen de apparaten in heel Europa op de markt.
Kamervragen over discriminerende uitspraak politie
DEN HAAG De fracties
van PvdA en Groen Links in
de Tweede Kamer hebben
verontwaardigd gereageerd op
discriminerende uitlatingen
van een lid van de leiding van
het politiekorps van Veendam.
In schriftelijke vragen dringen
beide fracties bij minister Da-
les van binnenlandse zaken
erop aan ervoor te zorgen dat
dergelijke uitlatingen niet
meer voorkomen. De kwestie
betrof de aanhouding van een
Somalische asielzoeker, die op
een splinternieuwe fiets door
Veendam reed. De man werd
aangehouden op verdenking
van diefstal, maar bij nader in
zien bleek de fiets wel degelijk
zijn eigendom te zijn. Een lid
van de korpsleiding liet zich
naar aanleiding van dit inci
dent tegenover een journalist
ontvallen dat in Veendam in
principe iedere allochtoon op
een nieuwe fiets verdenking
van diefstal op zich laadt.
-at
Het is afwisseling troef in de
weekbladen. VN neemt de
lezers in allerlei opzichten
mee op reis. Met Elsevier is
het spionerenduiken, vlie
gen, schilderen en tennissen
geblazen. De immer grauwe
Groen is als een kleurig pa
let: VVD-blauw, CPN-rood
en muzikaal-erotisch roze.
HN presenteert hutspot. Het
aanbod varieert van 'Ban
kiers met schuldgevoel' tot
Bert Schierbeek in het Chi
nees. HP/De Tijd begint een
nieuwe serie getiteld De Bij
eenkomst, toont de weerbar
stigheid van de wao en por
tretteert 'iron lady' That
cher.
In 'Kinderen van de oorlog'
verhaalt Yoeke Nagel van
mensen die als kind de oor
log hebben meegemaakt en
voor wie die nog steeds niet
is afgelopen. Het blijkt niet
uit te maken of je kind was
van 'goede' danwel 'slechte'
ouders. De stichting Kombi
organiseert gesprekken
waarin wordt geprobeerd af
te rekenen met de oorlog.
Tijdens de bijeenkomsten zit
kind van 'fout' naast kind
van 'goed'. Dan komen ver
halen los zoals ze ook staan
in het boek 'Kinderen van
de oorlog'. Daarin voelt bij
voorbeeld een psychothera
peute, die als joods meisje
ondergedoken zat, zich di
rect verbonden met haar
cliënt die in een kamp heeft
gezeten. Pas na twee ge
sprekken komt ze erachter
dat hij in het kamp zat als
kind van een NSB'er.
In het tweede artikel in een
serie over ex-gedetineerden
komt een bankrover aan het
woord. „Bij mij ging het niet
om het geld, maar om de
pret, de sensatie", aldus de
nog niet eens 20-jarige bank
rover in zijn naargeestig on
derkomen. Nu gaat hij „lie
ver boodschappen doen bij
de dagmarkt".
Je reist je rot in VN. Aller
eerst als 'voor het echie' in
het artikel 'alle' reisgidsen
worden doorgelicht. Het is
een inhaalmanoeuvre waar
in „enige strekkende meters
reisgidsen" worden wegge
werkt.
Niet met vakantie maar toch
op reis: de paus. Een reisver
slag over zijn bezoek aan Po
len. De katholieke opperher
der kwam in Przemysl, zag
en overwon. Wat dat laatste
betreft: „Op een meesterlijke
wijze loste hij het conflict op
tussen de Poolse katholieken
en de katholieke Qekraïners
over een kerk". Dat was dus
1-0 voor de paus, die de
Oekrainers blij zag terug
gaan naar de Sovjetunie
waar ze „deze blijde bood
schap gaan verkondigen".
Een Pool die het voor ze op
neemt. Ongekend. Conclusie
van VN: het Vaticaan be
reidt overduidelijk een lan
ding in de Sovjetunie voor.
Het interview van Bibeb
met toneelregisseur Erik Vos
van De Appel betekent een
uitstapje naar het graf van
Shakespeare. Een blutte Vos
sliep erop. Beter dan ooit. En
passant reist Vos door de tijd
naar Spinoza, God en zijn
profeten. „Spinoza beweert:
de bijbel is door profeten en
tijdgenoten geschreven, is
niet alleen geen eeuwig gel
dende openbaring, maar ook
bedoeld om het volk tot ge
hoorzaamheid te dwingen.
Vos doet ook even Kurdis
tan aan. „Als je in een musi
cal .een dans zou zien van
stervende Kurdische kinde
ren, dat is toch van een gru-
weljke schoonheid". Het is
maar waar je het meest om
geeft: kinderen, gruwelen of
schoonheid.
Een fraaie reis in de tijd is
het laatste interview met
een Nederlandse Greta Gar-
bo: Rini Otte. Otte overleed
onlangs en was in de derti
ger jaren een ongekende
'prachtmeid', die schitterde
in films als 'Komedie om
geld' en 'Jonge Harten'.
Voor de zekerheid hield ze
in het begin van haar carriè
re haar bijbaantje, het schrij
ven van prijskaarten voor
winkeliers in de buurt, aan.
De Cocq sliep niet, in Maas
tricht. Ondanks de vijf ster
ren waarmee hotel Derion
zich afficheert.
HI>DETIJD
De nieuwe serie 'De Bijeen
komst' moet de vervanger
van de rubriek 'Hier en
Daar' worden, „een rubriek
la 'De Natie', die tegen
woordig in NRC prijkt. Maar
wel iets iets minder preten
tieus". Onderwerp is deze
keer een bijeenkomst over
idealen en vooral waar ze
zijn gebleven. Volgende keer
komen kwade wao'ers aan
het woord.
N!
;rc
Over wao'ers heeft I
een bijdrage van el
Janssen. Het heet V
keuringscircuit'. Je ;ak
met een beetje aansi tik
lemaal niet zo mak >ar
de wao als menig nu
man' wel denkt. I iui
een kijkje bij de (jrir
schappelijk Medisch ee
Daar wordt gewikt ird
gen en blijkt dat aijne
geschiktheid een rel
grip is. De praktijl
stuk weerbarstiger r
grond van te hanterj
tjes lijkt. En dus r^-
GMD met werkgej
een gedeeltelijk ar her
schikte weer aan dt
krijgen, maar ookf"
cliënten die ondank
gewrichten en geenL^
vreugde tóch weer
lopende band van
pastafabriek moeten
Leuk is een stuk ov
Apeldoorn Bellen'-l
Paul Meijer. Hij sta
over naar Super Ch
doet nu weer ,,di|T
druk" in de reclamt I
bij 's lands grootste
bureau PMSvW/Y
hij vindt het, met z or
laarsjes op tafel tijiJGI
telefoneren, allema
reuze „leukleukleuk
een bij PMS weet ifJb
dat hij binnen is. Erfni
leest weet waarom ni
ging bij Super, ondjje,
eenieder onder de.
was van Meijers <f
van 'infotainment'.
Voor de Thatcher-S ii
vertaalde bijdrage vj
reen Orth over 'Thejot
rise van keizerin zoL^
Margaret Thatcher'.»^
Ie
Volgens het omslagje
het allemaal anders"-
den voor de CIA. for
was de wereld over?"1
met het vrije westefrei
voor geen duppie te) z
wen rode oosten. I
koppen tellende clulc"
onlangs aangetrede' e<
baas Gates leek
door de nieuwe we{e8
Leek, want Gates p"1
wijzen dat de oud'*-
nog steeds het te r F
object is. Ondanks cf
quo is er wel vee?™
derd. Er moet veel
de oceaan van i016
(technical intelligentL«
lecteerd worden enl''e
ter worden geko^s
wie, wat danwel wal
bespionieerd gaat I
Een taak voor de oilb<
se spion met gl?1"'
meent een spionafe
raan. Maar dat blijk#>e
niet te gaan. 1 v;
Michel van der PpPe
wel vijftig jaar ver
schouder. Hij ziet dei°P
Barbarossa, de slag^1};
van de Duitsers die": z
jetunie in een klap
vernietigen. In deePsk
dat Stalin knap veri^'
Elsevier dook mee'blJ
peperdure Walrus r\
zeeër. Eindelijk karfu"
len sluipmoordenaal ze
onder. Een verhaal f
wonderen, blind
ken door de peris?'
vooral inschikken
blik vol electronic!
machines en zevenf
schappen. r
Verder een huwelj|ea£
tentie over Fokkerki
Europa heel wat ij UI
liep en onderhand nva
graag de fusiewareL3
len vinden.
per
Onder de kop 'Del
ziende blik van Wl
vraagt De' Groene B
„waar Nederland hef
delingenbeleid nog f
harden". Renè Zwl
uit dat illegalen well
len zijn mee te doenf
senrellen en dat
binnenkort onder d£
uitziende Kok en iu
de doodstraf en da
ning van de vuur\i
wel onder de loep]
men.
Er is meer politiek t!
gaan. De CPN beskei
meer, er wordt sarJT"
middels het „exempf.
verhaal van vuilni$_
communist Fokke^
Verder wordt
VVD-hart blootgelf
hart dat wat ea
voor de Friezen
smacht naar Hans
Over bloot en hart: f
verzamelnaam 'Heltó
tisch contrapunt'
een serie artiekelP
gaan op muziek erf
Het is een muzikil
tocht langs het Amsj
Concertgebouw,
Brown, Franz Lisztil
Turandot, Heintje H
maaaaa"), Serge Gaf
Prince, Freudiaan^
symboliek en eroi
compositietechniek.!
ziek is niks erotisf
klassieke muziek.
Prokovjev had het j
afwisseling van extap
weid en zijn 'trap ow16'
in zijn vingers. k.m
schijnt de ongekroor""
ning van de erotiekf^
ftp
