tassenbeoordeling zowel
►surd als diep tragisch
Noordiers vredesoverleg
met vertraging van start
Indiase oppositie wil Congrespartij steunen
Hulporganisatie:
militaire steun
in Etiopië welkom
Westerse troepen
nodig in Noord-Irak
Cynisch
het nog niet duidelijk
het duurt voordat de
resjx
net n
rstruc
arin i
iimd 1
:es. I
oezui
men
weedi
)ok n
op in
ire n
r
-jtenland ceidóesoivuvnt dinsdag is juni 1991 pagina 7
Vjetunie biedt
j|i-Scudsysteem
1 Israël aan
(ZALEM De Sovjetunie heeft
.jesteld aan Israël een defensie-sy-
fte verkopen dat bescherming biedt
JScud-raketten die door de Sovjetunie
Huceerd worden. Het systeem is nog
]end in het Westen, zo melden de Is-
•he kranten Jerusalem Post en Haar-
fen overeenkomst tussen de Israëli-
militaire producent Raphaël en het
>drijf Mikojan zou op korte termijn
kunnen worden, aldus militaire
in. Het anti-Scudsysteem van de
nie zou effectiever zijn dan de
;aanse Patriotraketten die tijdens de
fcrlog door Israël bij de Scud-aanval-
1 Irak ingezet werden.
Algerijnse premier
vormt regering
ALGIERS Premier Sid
Ahmed Ghozali van Alge
rije heeft een regering ge
vormd, zo is vanmorgen of
ficieel in Algiers meege
deeld. De nieuwe regering
telt 29 ministers, van wie er
zes al minister waren. Er is
één vrouw bij, terwijl er
een nieuw ministerie ge
vormd is voor de mensen
rechten. Minister van bui
tenlandse zaken is Lakhdar
Brahimi, die tot nu toe
plaatsvervangend secreta
ris-generaal van de Arabi
sche Liga was. Minister van
defensie blijft generaal-ma-
joor Khaled Mezzar.
Rechter van
Bhutto-proces
doodgeschoten
KARACHI Gemasker
de mannen hebben van
daag een vooraanstaande
Pakistaanse rechter dood
geschoten die betrokken
was bij het proces tegen de
echtgenoot van Benazir
Bhutto, de vorige premier
van Pakistan.
Rechter Nabi Sher Junejo,
zijn lijfwacht en zijn
chauffeur kwamen om
toen de aanvallers het
vuur openden in een ge
rechtsgebouw in Karachi.
Hurd laakt nieuw
EPU-ontwerpverdrag
LUXEMBURG De Luxemburgse minister
van buitenlanse zaken, Jacques Poos, heeft zijn
EG-collega's gisteren in Luxemburg een nieuw
ontwerpverdrag voor een Europese Politieke
Unie voorgelegd. Maar de Britse minister van
buitenlanse zaken, Douglas Hurd, vindt dat het
streven naar een Europese Unie zoals dat in het
huidige EG-verdrag wordt omschreven ver ge
noeg gaat. Hij: „Het is goed dat anderen voor
Europa een federale roeping in het verschiet
zien, maar het Verenigd Koninkrijk wil dat
niet". Hurd suggereerde dat zijn land een EPU-
verdrag niet zal ondertekenen wanneer niet
aan de Britse bezwaren wordt tegemoet geko
men. Ook minister Van den Broek heeft nog
bezwaren tegen het ontwerp zoals dat nu ter ta
fel ligt, al gaat het meer in de richting van de
Nederlandse opvattingen dan het vorige.
Greenpeace blokkeert
Gotthardtunnel
ZÜRICH/WENEN Leden van de mi-
lieu-organisatie Greenpeace hebben gis
teren de belangrijkste verkeersaders in
de Alpen, de Gotthard in Zwitserland en
de Brennerpas in Oostenrijk, geblok
keerd. Greenpeace protesteert daarmee
tegen de „transito-terreur" van de EG,
die volgens de milieu-organisatie in bei
de Alpenlanden uit is op een toename
van het verkeer door het gebergte. De
EG en de Europese Vrijhandels Associa
tie (EVA) waar Oostenrijk, Finland,
IJsland, Noorwegen, Zweden en Zwitser
land lid van zijn moeten bij hun on
derhandelingen over een Europese Eco
nomische Ruimte werken aan milieu
vriendelijke oplossingen voor het transi-
toverkeer, zo eiste Greenpeace in Ziirich.
Boudewijn in
Kouseband - Orde
LONDEN Koning Boudewijn
van België is gisteren opgeno
men in de Orde van de Kouse
band. De eer van de prestigieu
ze Britse versierselen viel de
Belgische vorst op het Londense
kasteel Windsor ten deel. De
Orde van de Kouseband werd
in 1348 ingesteld door Eduard
III van Engeland. Het zacht
blauwe ordelint wordt tegen
woordig hoofdzakelijk aan mo
narchen toegekend, hoewel het
oorspronkelijk een beloning
voor militaire verdiensten be
trof. Koningin Beatrix werd vo
rig jaar in de Orde van de Kou
seband opgenomen.
1 de voorpagina)
NNESBURG De
ibeoordeling, die het
was van de giste-
door het Zuidafri-
parlement afge
wet op de per
registratie, was zo-
bsurd als diep tra-
Door herclassificatie
het herhaaldelijk
lat blanken na gron-
noordeling werden
ijstreerd als kleurlin-
zwarten.
iken van de grimmige
tidsjaren worden moei-
gevuld met tragische
in. Gezinnen die uiteen
gereten omdat kinde-
andere rassenbeoorde-
igen dan hun ouders of
:n van de ouders werd
rd als blanke en de an-
kleurling.
Mensen raakten banen kwijt,
moesten hun huizen verkopen
of soms zelfs hun dorp verla
ten omdat ze ineens werden
ingedeeld bij een ander ras.
Bizarre rituelen moesten bij
twijfelgevallen de doorslag ge
ven. De potloodtest bijvoor
beeld, die werd bedacht tijdens
het hoogtepunt van het apart
heidstijdperk. Een ambtenaar
steekt daarbij een potlood in
het haar van iemand, meestal
een zwarte die beweerde
kleurling te zijn om zo een ho
gere status te krijgen. Het on
derwerp werd gevraagd om
het hoofd te schudden en als
het potlood niet uit het stugge
kroeshaar viel, dan was over
duidelijk dat het hier een ne
ger betrof. De laagste categorie
werd zo weer uitgebreid.
Bij baby's die door blanke ge
zinnen werden geadopteerd,
werden de billen geïnspec
teerd. Kleurvlekjes bepaalden
in twijfelgevallen dat het
kleurlingen betrof en dan ging
de adoptie natuurlijk niet
door. Bij volwassenen gaven
ook neusvorm, tanden en an
dere uiterlijke kenmerken de
doorslag. Enkele maanden ge
leden verscheen weer de ge
bruikelijke 'herclassificatielijst'
van de regering. Daaruit blijkt
al onder meer dat volgens de
alwijze overheid twee kleur
lingen Chinees zijn geworden,
een Chinees is nu Indiër, drie
blanken werden Indiër en ook
vijf zwarten gaan nu als In
diërs door het leven.
„Iedereen is nu bevrijd van de
beklemming van de apart-
heidswetten", zei president De
Klerk gisteren. Er is echter
nog één wezenlijke wet blijven
liggen en dat is de grondwet
die bepaalt dat zwarten niet
zijn vertegenwoordigd in de
regering en parlement. Er is
nu slechts een almachtige ka
mer voor blanke vertegen
woordigers en verder zijn er
tandeloos gemaakte kamers
voor Aziaten en kleurlingen.
President De Klerk heeft be
loofd daarin verandering te
brengen. En voor de eerste
keer in de Zuidafrikaanse his
torie een democratie te vor
men met stemrecht voor ieder
een. Hij vroeg gisteren om be
grip van de zwarte burgers
omdat het nog wel enkele ja
ren zal duren voordat het zo
ver is. „Democratie moet wor
den bereikt door onderhande
lingen. Een langdurig proces,
maar ik twijfel er niet aan dat
we zullen slagen", aldus De
Klerk.
Regering en ANC moeten for
meel nog beginnen met ge
sprekken over een nieuw
staatsbestel. De afgelopen
maanden toonde het ANC zich
in toenemende mate ongedul
dig over De Klerks benade
ring en eiste een overgangsre
gering waaraan organisaties,
zoals het ANC, kunnen deel
nemen.
Het ANC heeft steeds gezegd
dat de blanke regering niet ge-
Sandra Laing was een van de slachtoffers van de gisteren afgeschafte apartheidswet. Ze werd bij
haar geboorte geclassificeerd als blank, op haar 21e werd ze opeens ingedeeld als kleurling.
FOTO: AP
lijktijdig deelnemer en
scheidsrechter kan zijn tijdens
het toekomstige democratise
ringsproces. De overgangsre
gering, onafhankelijk van de
huidige, moet toezicht gaan
houden op leger en politie en
op de eerste vrije verkiezin
gen, aldus het ANC. Tot nu toe
heeft de Zuidafrikaanse rege
ring die eis naast zich neerge
legd en ook gisteren maakte
De Klerk duidelijk dat hij een
andere route voor ogen heeft.
De Klerk wil, liefst nog dit
jaar, een meerpartijenconfe-
rentie, waaraan politieke groe
peringen als gelijkwaardigen
deelnemen. De conferentie
moet dan vervolgens een nieu
we grondwet opstellen en ver
kiezingen uitschrijven onder
supervisie van de huidige re
gering. Het ANC heeft met
haar eis voor een overgangsre
gering een andere visie. Tij
dens haar congres begin juli
zal het ANC duidelijk maken
in hoeverre zij bereid is tot
een compromis.
alz-j| l: Moskou wil
™vvjlT afronden
ïzet 1
deD JUNCTION De
er iaanse president Geor-
rijdktt heeft gisteren gezegd
takejeen brief van zijn Sov-
f-Coga Michail Gorbatsjov
gege] ontvangen, waaruit
voorjat Moskou de onder-
er dingen over de reductie
;n d» strategische kernwa-
woiTART) wil afronden.
jemde de inhoud „zeer
ijk" en een „positieve
lelinfl- ^it de brief blijkt
p pjBush dat Moskou vast-
dat is een START-ver-
ooa| ondertekenen. Deson-
meningsverschillen
at dcF^RT uit de weg zijn
icy pj. De onenigheid staat
kan H> een zomertop in de
et viarop Bush en Gorba-
xliedr verdrag willen on-
1 diePen- Het START-ver-
pgjuceert het aantal stra-
stelli kernwapens van bei-
krijjlrmachten met dertig
js 2 Bush is nog steeds be-
t ve#* Juni naar Moskou te
oor iif er een sneUe door-
te be«omt- Als dat niet mo-
g pjijkt hoopt Bush eind
)unt]^e t0P van zeven
i ooJ)kste industrielanden
t hel Londen, het START-
igvlalmet Gorbatsjov te on-
zet. ren-
ept dl
roor
imer
tig
iVO-i
elt aantal joodse
ichtoffers vast
Tijdens de Twee-
Idoorlog zijn tussen de
miljoen joden omge-
loor de hand van de
—ierbij is „voor eens en
- 6 «ftenschappelijk en ob-
ujsteljastgesteld hoeveel jo-
de nazi's zijn ver-
aldus de Duitse we-
,per Wolfgang Benz in
'tynig^ren uitgekomen boek
van de Volkeren-
Ie Telling van Slacht-
het Nationaal-Soci-
•fd van het onder-
'um voor antisemi-
technische uni-
van Berlijn, heeft zijn
van toer meer geschreven
diehazi's te bestrijden die
holocaust nooit
itsgevonden.
Asmaskers
Vraag en aanbod, daar draait het in de handel om. En als je door de verkoop van asmaskers ook nog een groot aantal mensen
gezond houdt, geeft het doen van (goede) zaken nog meer voldoening. Op de Filipijnen is de armoede zo groot, dat een handelaar
zich niet snel zal afvragen of het wel eerlijk is, dat hij profiteert van een vulkaanramp.
FOTO: AFP
NEW DELHI De India
se oppositie heeft zich gis
teren bereid getoond te
gaan praten met de Con
grespartij die waarschijn
lijk dertig zetels tekort-
komt voor een absolute
meerderheid in het India
se parlement.
Leiders van het Linkse Front
een samenwerkingsver
band van communistische par
tijen en het Nationale
Front geleid door de Janata
Dal van ex-premier
V. P. Singh overwegen de
Congrespartij en haar bondge
noten „van buitenaf te steu
nen".
De prognose is dat de Congres-
partij zal eindigen op 220 zetels
en dat de bondgenoten daar
nog vijftien zetels aan zullen
toevoegen. Om te regeren
heeft de partij minstens 265 ze
tels nodig. Sommige Congres
leiders hebben erop gezin
speeld dat de Janata Dal, met
een terugval naar 85 zetels de
grote verliezer van deze ver
kiezingen, wellicht zal splitsen
over de vraag of er een coalitie
moet worden aangegaan met
de Congrespartij. Mocht dat de
komende dagen gebeuren, dan
kan de Congrespartij over een
absolute meerderheid beschik
ken.
Een ding overheerste gisteren
in de politieke reacties in In
dia: de nieuwe regering moet
zijn normale termijn van vijf
jaar kunnen uitzitten. India
kan zich geen tweede tussen
tijdse verkiezingen veroorlo
ven en stabiliteit is van groot
belang aangezien de deplora
bele toestand van 's lands eco
nomie.
De verkiezingen, die begon
nen op 20 mei en na de moord
op Gandhi op 21 mei werden
uitgesteld tot 12 en 15 juni, zijn
nog niet helemaal afgewerkt.
Er moet in een later stadium
nog worden gestemd in der
tien kieskringen waar de ver
kiezingen zijn stopgezet we
gens de moord op kandidaten.
HET LEVENDE EILAND
h Onverhoeds vallen de vier mannen de wachters aan,
et stuurgebouw staan. Toch ziet één van hen nog kans
ff nop in te drukken, waardoor in het laboratorium van
lien rode lamp gaat branden, ten teken dat er iets niet in
jMaar de lamp flikkert slechts even en gaat dan weer uit.
wnannen van Butcher doen hun werk goed... In het labo-
woverlegt de geleerde juist met Winter, wat er nu moet
gebeuren, nu Rob zoek blijft. „We kunnen de grote dag niet lan
ger uitstellen", zegt Prudon; „als Rob overmorgen nog niet terug
is... ja, dan zul je de raket alleen moeten besturen. Er zit helaas
niets anders op". Op dat moment waarschuwt Prudons assistent,
dat de attentielamp heel even heeft gebrand. „Er zal wel niets
aan de hand zijn", zegt Prudon, „maar laten we toch maar even
gaan kijken".
UTRECHT Logistieke ondersteuning door militairen bij de
bestrijding van voedseltekorten in Etiopië is zeer welkom, maar
dan nu meteen en niet pas over een paar weken. Dit zei J. Wil-
lemse van de Stichting Oecumenische Hulp in Utrecht gisteren
in een reactie op de plannen voor een internationale militaire
hulpactie in het door burgeroorlog en hongersnood geteisterde
gebied. In VN- en EG-verband wordt al geruime tijd gesproken
over de inzet van militairen bij een humanitaire actie om de uit
zichtloze situatie in de Hoorn van Afrika, waar tientallen miljoe
nen mensen van de honger dreigen om te komen, te doorbre
ken. Minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking heeft bij
defensieminister Ter Beek al een gewillig oor gevonden voor de
inzet van Nederlandse militairen en heeft het plan besproken
met zijn Duitse en Britse collega's.
Willemse ziet nog veel haken en ogen aan een militaire operatie
onder de vlag van de Verenigde Naties. „Het is geen Irak. Er is
geen sprake van een verslagen regering", zo luidt zijn reactie.
Voor Somalië en Sudan ziet hij grote problemen bij het inzetten
van militairen voor een humanitaire hulpactie. „In Somalië zijn
grote delen van het land niet te betreden door hulpverleners
omdat je eruit geschoten wordt. Militairen zouden zich er dus
moeten binnenvechten en dat is heel wat anders dan een huma
nitaire hulpactie".
van den broek en hurd eensgezind:
LUXEMBURG Nederland
en het Verenigd Koninkrijk
zijn het eens over de aanwe
zigheid van westerse troepen
in Noord-Irak ter bescherming
van de Kurden, zo heeft mi
nister Van den Broek gisteren
in Luxemburg meegedeeld na
overleg met zijn Britse collega
Douglas Hurd. Van den Broek
wilde niet zeggen of hij zijn
Amerikaanse collega James
Baker zal vragen de Ameri
kaanse troepen voorlopig in
Noord-Irak te houden. Maar
hij legde wel sterk de nadruk
op het belang van het op één
lijn blijven. Irak moet zelf de
ontmanteling van zijn massa
vernietigingswapens betalen.
Naar verwachting kost dit de
Iraakse schatkist vele honder
den miljoenen guldens. Daar
naast blijft een wapenembargo
naar Irak onverminderd van
kracht, zo heeft de Veilig
heidsraad gisteren in New
York besloten. Schattingen
over de exacte kosten lopen
uiteen van van 400 tot 1600
miljoen gulden.
De Britse ingenieur Douglas
Brand, die in Irak wegens
'spionage' tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld was,
is gisteren na bemoeienis van
ex-premier Edward Heath
vrijgelaten. Jordanië heeft gis
teren de internationale ge
meenschap gevraagd tussen
beide te komen om Jordaanse
burgers te redden die in Ku-
wayt ter dood zijn veroordeeld
wegens vermeende collabora
tie met Irak. Een Kuwayts mi
litair tribunaal veroordeelde
gisteren een Jordaanse vrouw
ter dood omdat zij tijdens de
Iraakse bezetting leiding gaf
aan een meisjesinternaat en
zou hebben meegewerkt aan
een pro-Iraakse publicatie.
Idoor
ROGER SIMONS
BELFAST Op het Stor-
mont-kasteel in Belfast
zijn de leiders van vier po
litieke partijen gisteren
zij het wederom met
vertraging rond de ta
fel gaan zitten om onder
handelingen te beginnen
over herstel van het zelf
bestuur over Noord-Ier-
land. Het was het eerste
overleg tussen meerdere
partijen in Noord-Ierland
in zestien jaar.
De vertraging werd veroor
zaakt door dominee Ian Pais
ley, leider van de democrati
sche unionisten. Hij zou over
te weinig informatie beschik
ken betreffende de Australi
sche diplomaat Sir Ninian
Stephen Groot-Brittannië en
de Ierse republiek hadden af
gelopen weekend deze 68-jari-
ge gewezen gouverneur van
Australië uitgekozen om de
tweede fase van het Noordier-
se overleg (het gesprek met
Dublin) voor te zitten. Twee
van de vier Noordierse consti
tutionele partijen die door
Groot-Brittannië werden uit
genodigd om deel te nemen
aan het nieuwe vredesinitia
tief, accepteerden onmiddellijk
het voorzitterschap van Sir Ni
nian. Alleen beide leiders van
de protestantse unionisten, do
minee Ian Paisley (aanvoerder
van de afgescheiden 'democra
tische' fractie) en James Moly-
neaux vroegen bedenktijd.
Ulster-minister Peter Brooke
van Groot-Brittannië is zeven
tien maanden bezig geweest
om deze conferentie op gang te
krijgen. Of ze ooit het defini
tieve einde zal betekenen van
de Ierse troebelen (de huidige
begonnen in de jaren zestig)
valt af te wachten.
door Jo Wijnen
BRUSSEL Het is weer
rustig in Brussel. Niks meer te
zien of te horen. Een paar
weken geleden werden er nog
de hevigste raciale rellen
uitgevochten die de Belgische
hoofdstad ooit heeft gekend.
De autoriteiten hebben meer
politie in het vooruitzicht
gesteld. Dat alleen levert het
bewijs dat ze wel bang zijn,
maar evengoed niet wensen na
te denken over wat er in de
hoofdstad van Europa gaande
is. Daarom ik vertrouw het
niks.
Wat ik eigenlijk wil beweren is
dat Brussel een zieke,
ontwrichte stad is. Want kijk
maar rond: nergens wordt
zoveel kleine nering opgedoekt
als in Brussel. Een complete
maatschappelijke categorie
dreigt gewoon te verdwijnen.
Het sociale gat dat als gevolg
daarvan ontstaat, wordt aan de
ene kant opgevuld met enorme
rijkdom, duurte en
protserigheid, en andere
andere kant met verval,
verkrotting en leegstand.
In Brussel zijn rijkdom en
welstand de naaste buur van
armoede en neergang. Er is
bijna niets meer dat die twee
uitersten scheidt. Vroeger
werden villawijk en
achterbuurt nog door een
grote, sociaal sterke
middenklasse op afstand
gehouden. Nu bevindt zich
tussen herenhuis en krot
slechts een handvol
kantoorpanden en wat
winkelstraten.
Tussen de expansie en de
uitzichtloosheid is intussen een
nieuwe activiteit tot bloei
gekomen: de speculatie. De
Belgische autoriteiten zouden
er goed aan doen hun blik
vooral op de onmiddellijke
nabijheid van de EG-
gebouwen te richten. Nergens
in Brussel is zoveel vraag naar
huizen, appartementen,
kantoren en betaalbare
winkelruimten. In de stad
bevinden zich honderden,
mischien wel duizenden
dichtgetimmerde, vervallen en
in ongerede geraakten huizen.
Je voelt er de aanwezigheid
van de in hun vuistje lachende
eigenaars die denken eerdaags
hun grote slag te kunnen slaan.
Het ontbreken van een actieve
kraakbeweging en de meest
elementaire ruimtelijke regels,
hebben ertoe geleid dat dit
soort speculanten niits te
vrezen heeft. Hun onroerend
goed rot langzaam weg. maar
wordt tegelijkertijd steeds
meer waard.
Soms zie je met eigen ogen hoe
mensen door speculanten en
projectontwikkelaars uit hun
huizen worden gepest. In
Brussel bewonen
tienduizenden huurders hun
panden tussen hoop en vrees:
iedere dag kan het bericht
komen dat ze moeten
opkrassen omdat iemand op de
plaats waar ze soms al een
mensenleven lang wonen een
mooi project heeft bedacht.
Terwijl de weg van deze aan
de kant geduwde Brusselaars
vrijwel rechttoe naar het getto
leidt, groeit de groep van
mensen politici, zakenlui,
euroeraten, journalisten,
lobbyisten, juristen die hun
peperdure panden gedurende
het weekeinde leeg laten staan
omdat ze een tweede huis in de
Ardennen of in Oostende
hebben, of omdat ze ieder
weekeinde "naar huis"gaan in
Londen, Rome. Parijs, Madrid.
Amsterdam, Frankfurt,
Kopenhagen noem maar
op.
Er wordt zelfs niet
geheimzinnig over gedaan.
Ettelijke goed geinformeerde
Brussselse actiegroepen
kunnen ieder belangstellende
van grote hoeveelheden
schokkende cijfers en
statistieken voorzien die het
sociale cynisme van de
Hoofdstad van Europa passend
in kaart brengen.
Ik blijf volhouden dat Brussel
een van de mooiste en
warmhartigste steden van
Europa zou kunnen zijn.
Overal treft men nog resten
van een zekere grandeur aan,
een ritmische en zwierige
schoonheid die zo treffend het
grensgebied van het Romaanse
en Germaanse Europa
aangeeft. Dat alles staat op het
punt weggevaagd te worden.
Terwijl de stad zich
onbekommerd te buiten gaat
aan de cultuur van de
poenmakerij, wordt de druk op
de sociale ketel almaar groter.
Prent de namen van de wijken
waar straks opnieuw de
klappen vallen maar alvast in
uw hoofd: St.-Jans-Molenbeek,
St.-Joost-Ten-Node,
Schaarbeek, St.-Gillis,
Koekelberg. En leer het
simpele sociale recept waarmee
de daar opgehoopte
ongenoegens tegemoet worden
getreden ook maar van buiten:
meer politie.