ndia kiest voor verwarring Sikhs vermoorden 80 treinpassagiers )anië centraal op Europa-reis Baker IV0NTUREN VAN KAPITEIN ROB Oproep Nelson Mandela contra president De Klerk Islamitische Kurden Irak verenigen zich [TENLAND 'Al" MAANDAG 17 [UNI 1991 PAGINA 5 "ïwayt: weer sod vonnissen jAYT-STAD Kuwayts militaire 3rfaal heeft gisteren opnieuw drie Hn ter dood veroordeeld door op ging. Daardoor is het totaal aantal /onnissen wegens collaboratie met lakse bezetter gestegen tot twaalf, ribunaal legde daarnaast zware j S ,ni van zeven tot 25 jaar werk- op aan elf andere beklaagden. Het 'aal sprak zaterdag al doodvonnis- tegen zes personen die waren be- van medewerking aan de ver- J van de Iraakse krant Al-Nida de Iraakse bezetting van het emi- e ^Groepen voor de mensenrechten B ii de tribunalen veroordeeld omdat v< n getuigen toelaten. Golfen en ontkennen De Amerikaanse president George Bush en zijn voorgan ger Ronald Reagan hebben za terdag tijdens een partijtje golf ontkend in 1980 de vrijlating van Amerikaanse gijzelaars in Iran te hebben vertraagd om de Republikeinen de verkie zingswinst te bezorgen. Acht van de 52 Amerikanen die van 1979 tot 1981 werden gegijzeld hebben een onderzoek geëist naar de gijzelingskwestie. De gijzelingskwestie wordt als een van de belangrijkste redenen genoemd dat Jimmy Carter dat jaar niet werd herkozen als president. Na 140 jaar gif- onderzoek president VS LOUISVILLE Het lijk van Zachary Taylor, de Amerikaanse president die in 1850 overleed, is vandaag opgegraven voor een lijkschouwing. De president zou zijn vergiftigd wegens zijn opvattingen over sla vernij. Taylor, bijgenaamd 'Old rough and ready' ('de ouwe rouwdouwer'), stierf op 9 juli 1850 na slechts 16 maanden te hebben geregeerd. Officieel overleed hij aan een darmziekte, maar volgens historica Clara Rising was hem met arsenicum vergiftigd fruit te eten gegeven. Als haar theorie wordt bevestigt, dan moeten de Amerikaan se geschiedenisboekjes worden herschre ven. Die stellen namelijk dat Abraham Lin coln de eerste Amerikaanse president is die vermoord werd, meteen na de burgeroorlog - ook in verband met de slavernijkwestie. Voedselhulp mag weer in Sudan KHARTUM James Ing ram, directeur van het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties, heeft gisteren verklaard dat de regering van Sudan toestemming heeft gege ven voor hervatting van de voedselhulp aan tien duizenden vluchtelingen in het door oorlog geteis terde zuiden van Sudan. De vluchtelingen werden gedwongen uit het aan grenzende Etiopie naar Sudan terug te keren, na dat in Etiopie de regering van Mengistu Haile Mari- am ten val was gebracht. Extra act redt luchtacrobaat HILLSBORO Een verstrikt geraakte Amerikaanse luchtacrobaat is zaterdag op spectaculaire wijze gered met een be stelbusje dat met 110 km/u onder het sportvliegtuig reed. Lee Oman had tij dens een luchtshow in Hillsboro onder het oog van 40.000 toeschouwers over de vleugels gelopen, was uitgegleden en was aan zijn veiligheidstouw op 500 me ter boven de grond blijven hangen. Eén van de andere stuntvliegers kroop ach ter het stuur van een bestelbusje en stoof het vliegveld op. Het stuntvlieg tuigje daalde tot minder dan twee meter boven het busje. Een van de inzittenden bevrijdde de verstrikte luchtacrobaat uit zijn moeilijke positie waarna de toe schouwers in gejuich losbarstten. S KUITERT DELHI De kie- in India hebben de irang gehanteerd, ïebben volgens de betrouwbare voor- ïgen net zo verdeeld il en als de kibbelende i, die later deze toch liters water bij rijn zullen moeten om nog iets van een jare regering te vor- ii|Geen van de partijen een absolute meer- tr0(jid en zelfs met het schrapen van coaïi- ;ners lijkt het onmo- een stabiele rege- vormen. AMRITSAR Militante Sikhs hebben zater dagavond in de Indiase deelstaat Punjab twee treinen overvallen en minstens tachtig passa giers met automatische geweren doodgeschoten. Ongeveer vijftig mensen raakten gewond. Beide overvallen werden gepleegd in de omge ving van Ludhiana, een industriestad met een overwegend uit hindus bestaande bevolking. Twaalf gewapende militanten gingen op het station van Badowal, 12 kilometer ten zuidwes ten van Ludhiana, aan boord van een trein en begonnen in het wilde weg te schieten. Een tweede groep gewapende sikhs viel 15 kilome ter ten zuiden van Ludhiana een andere trein aan en doodde 48 mensen. De meeste slachtof fers waren arbeiders die terugkeerden van hun werk in fabrieken rondom Ludhiana. De politie voerde na de aanslagen haar patrouilles in de stad op om wraakacties van hindoes tegen sikhs te vermijden. De aanslagen vonden plaats op de slotdag van de Indiase parlementsverkiezingen, die in Punjab uit vrees voor geweld zijn uitge steld tot 22 juni. .P en deel ligt de schuld nieuwe electorale dra- b(tndia bij de politici. Tu- ®!4 en 1989 regeerde de n9^s-I partij, met een com- ie9 le meerderheid van 415 "bnder leiding van de op ^er vermoorde Rajiv Gan- bt regering regeerde der- gelrrogant en werd zozeer v( orruptieschandalen ge- JunJ, dat de politieke oppo- Pesloot de krachten te Tot 1989 was die op positie opgesloten binnen de grenzen van regionale bolwer ken en konden dergelijke par tijen wel de dienst uitmaken in deelstaten, maar speelden zijn geen rol op het nationale podium. Onder leiding van Vishnawath Pratap Singh, een uit de Con grespartij gestapte oud-minis ter, werden de anti-Congres krachten gebundeld en eind 1989 viel Gandhi's partij terug tot slechts 194 zetels. De rege ring was zodoende weggelegd voor Singh, die de communis tische partijen voor India en de rechtse Bharatiya Janata Partij tot steunpilaren koos, een duivels verbond dat veel kiezers heeft verbijsterd. Jacht Dit verbond hield weliswaar een jaartje stand, maar ver schafte partijen de mogelijk heid om vaste voet te krijgen op het nationale politieke front. Met name de BJP heeft die mogelijkheid te baat geno men en is langzaamaan opge klommen tot een rivaal van de Congres-partij, om nu als tweede partij van het land te eindigen. Om politiek over eind te blijven begon al vrij snel na het aantreden van Singh in december 1989 de jacht op de kiezer. Gepoogd werd in te breken in de zoge naamde vote-banks van ande re partijen. Dat zijn grote groe pen kiezers die geacht worden vanwege hun sociale, etnische of religieuze achtergrond, mas saal op een bepaalde partij te stemmen. Het is niet een kwestie elkaar een paar dui zend stemmen afsnoepen, maar een zaak van regeren of niet-regeren. Deze jacht con centreerde zich vooral op de 300 miljoen achtergestelden in de Indiase samenleving en op de miljoenen stedelingen die zich konden vinden in het idee dat India, voor 80 procent immers bewoond door hindus, weer een echt hindu-land moet worden. Al deze electorale activiteiten verzwakte de regering in het centrum in New Delhi zozeer dat er niet meer krachtdadig kon worden opgetreden tegen opkomende afscheidsbewegin- gen in diverse deelstaten, zoals de moslims in Kashmir en de Sikhs in de Punjab. Chandra Shekhar, die Singh opvolgde als een soort tussenpaus, ging zelfs zover Punjab, waar af- scheidingsgeweld regeren on mogelijk heeft gemaakt, en da gelijks gemiddeld 15 doden vallen, verkiezingen te belo ven. Punjab gaat komende za terdag naar de stembus in een sfeer van escalerend geweld. Shekhar had gehoopt met zijn belofte electoraal gewin te boeken, maar lijkt bedrogen uit te komen. De kiezers hebben de nieuwe ;ste gers van de Congrespartij van de vermoorde ex-premier Rajiv Gandhi vieren de overwinning, dansend voor het partijgebouw Pirfas. FOTO: AFP tijn kansen aangegrepen en ge stemd volgens patronen die nieuw zijn in de Indiase poli tiek. de 100 miljoen moslims, ooit een gegarandeerde stem voor de Congrespartij, hebben nu gekozen voor kandidaten die in staat worden geacht de kandidaat van de BJP te ver slaan. De moslims vrezen dat de BJP, omdat deze partij een moskee wil slopen en er een tempel voor wil bouwen in de deelstaat Uttar Pradesh, waar de meeste moslims wonen. Vervreemd Andere regionale kwesties hebben de kiezers nu aange grepen voor de ontkoppeling van de sociale achtergrond en politieke partij. Dat heeft de Congrespartij in deelstaten waar de BJP sinds 1989 re geert, in de kaart gespeeld. Onvrede met de partij, vaak geïdentificeerd met religieuze onverdraagzaamheid, is de BJP noodlottig geworden in deze deelstaten. De Congres partij incasseerde de stem te gen de gevestigde orde, zoals de BJP in 1989 deed toen de Congrespartij de dienst uit maakte in deze deelstaat. De verkiezingen van 1989 zijn de meest bizarre uit de ge schiedenis van India. De eer ste kiesronde voor 204 zetels vond plaats op 20 mei, de dag voor de moord op Gandhi. Een opiniepeiling op die dag leerde dat de Congrespartij zwaar zou verliezen aan zowel de BJP als het Nationale Front. Maar na de moord op Gandhi werden de verkiezingen drie weken uitgesteld en mochten afgelo pen woensdag kiezers 113 en zaterdag 186 afgevaardigden aanwijzen. Ruim 60 procent van de parlementariërs is dus gekozen na de moord, die het politieke klimaat drastisch heet veranderd, maar niet heeft geleid tot een sympathie- golf voor de Congrespartij. De peilingen van 20 mei, direct na het sluiten van de stembussen, wezen erop dat de BJP wel eens als de grootste partij uit de bus zou kunnen komen. Na Gandhi's dood heeft deze par tij een deel van het electoraat weer van zich vervreemd door ongekend hard de verdeelde en nagenoeg leiderloze Con- grestop aan te vallen. Veel kiezers, zo bleek bij nieuwe peilingen afgelopen woensdag en zaterdag, hebben dat als on heus ervaren. Nu niemand een absolute meerderheid kan behalen, wordt het vormen van een re gering bijzonder lastig. Hoewel niemand staat te trappelen om coalities aan te gaan, zijn alle partijen het over een ding roe rend eens: India kan zich op korte termijn niet weer ver kiezingen veroorloven. Het kost domweg teveel geld en veroorzaakt te veel geweld. De afgelopen verkiezingen waren de geweldadigste in de ge schiedenis van India. Er vielen 300 doden. NGTON De laarise minister van andse zaken James die gisteren aan ids door Europa is eedien, zal woensdag a!:, iderdag in Berlijn eenkomst van de voor Veilig- Samenwerking in (CVSE) bijwonen. blgens zal hij door reizen naar de Albanese hoofdstad Tirana en wel licht ook naar het Joego slavische Belgrado. Het bezoek van Baker aan Al banië, dat bevestigd is door het officiële Albanese persbureau, is het eerste van een Ameri kaanse minister in meer dan vijftig jaar. De diplomatieke betrekkingen tussen de Vere nigde Staten en Albanië, die dit jaar zijn hersteld, werden Het herstel van de relaties en het bezoek van Baker illus treert de verbeterde verstand houding tussen beide landen, hoewel de VS beklemtonen dat zij geen vertrouwen heb ben in een regime waarvan de leiders communistisch zijn, zelfs als zij in een nieuwe re gering de macht delen met an dere partijen. De situatie in Albanië zal ze ker aan de orde komen tijdens het overleg van de 34 minis ters van buitenlandse zaken van de CVSE (alle Europese landen, minus Albanië plus de Verenigde Staten en Canada) in Berlijn. Tirana heeft ge vraagd als waarnemer toegela ten te worden tot de conferen tie. De CVSE-landen bespre ken de toekomst van Europa op het gebied van de economie en de veiligheid na de val van de totalitaire regimes in Oost- Europa. HET LEVENDE EILAND j- Ondertussen Is de onderzeeboot van de „Walrus" bij ochende Eiland" aangekomen en vier leden van de beman- ;n ifmen uit de commandotoren, terwijl de onderzeeër be zit» waterspiegel blijft. Door een vernuftige vinding verra- nenP luchtbellen de plek waar de boot stil ligt. De mannen uitn naar het strand en gaan in hinderlaag liggen. Maar uit'Zien zij het afgesproken lichtsein en even later duikt een schaduw op uit de duisternis. Het is Butcher, die hun verder de weg zal wijzen. „We moeten ons haasten", zegt hij; „de bedoe ling is, dat jullie het stuurgebouw vernielen en daarna met de giro-raket verdwijnen". „Wordt het stuurgebouw bewaakt?" vra gen de mannen. „Ja, er staan dag en nacht twee posten, die de energiestralingen moeten controleren. Maar zij zijn niet gewa pend. Kom mee, dan zal ik jullie de weg wijzen". Nabestaanden en vrienden van Hector Pietersen, het eerste slachtoffer van de bloedig neergeslagen studenten opstand van 1976, houden een herdenkings dienst aan het graf van de scholier. FOTO: AFP JOHANNESBURG Nelson Mandela heeft gis teren aangekondigd dat de anti-apartheidsbewe ging ANC (Afrikaans Na tionaal Congres), waar hij vice-voorzitter van is, met massale betogingen wil afdwingen dat er in Zuid- Af ri ka een overgangsre gering komt die het land naar een niet-raciale de mocratie moet leiden. te miljoenenstad Soweto dat de regering De Klerk plaats moet maken voor een overgangsre gering met volledige bevoegd heden om toezicht te houden op de overgang naar een niet- raciale democratie op basis van het één-man-één-stem sy steem. Het ANC eist tevens dat er een grondwetgevende vergadering wordt ingesteld waarin de „massa's van het volk" vertegenwoordigd wor den om een democratische grondwet te formuleren. De regering heeft beide ideeën tot nu toe afgewezen omdat het de macht niet wil overdra gen voordat er verkiezingen zijn gehouden. Maar voor het ANC is de maat nu vol. „Als de regering niet naar ons luis tert zullen wij onze kracht ge bruiken: massale actie", aldus Mandela. Het ANC en andere zwarte groepen organiseerden dit weekeinde een aantal massa bijeenkomsten en marsen om de opstand in Soweto in 1976 te herdenken. De politie dood de destijds in tien maanden, tijd meer dan 600 betogers, maar slaagde er niet in dé volksopstand te bedwingen die! bleef groeien tot De Klerk in februari 1990 zwarte politieke activiteiten toestond. 'Wereldwijde aanpak aids noodzakelijk' FLORENCE Wetenschappers hebben gisteren bij de start van de zevende wereldconferentie over aids aangedrongen op een wereldwijde aanpak van deze dodelijke ziekte. Vooral de aids- epidemie in grote delen van Afrika baart de wetenschappers zorgen. Maar ook in India verspreidt de ziekte zich onder alle lagen van de bevolking. „We leven bovenop een vulkaan", aldus een Indiase arts. Tijdens de conferentie in Florence nam de Eu ropese Gemeenschap de VS onder vuur omdat men daar geen buitenlanders tot het land toelaat die besmet zijn met het virus. Kurdische vrouwen verdringen zich voor de bank in de Noordiraakse stad Dohuk. FOTO: AP DOHUK Iraakse Kurdische islamitische groeperingen die tegen elk vredesverdrag met president Saddam Husayn zijn, hebben besloten één front te vormen om hun strijd voort te zetten. De Kurdenleider Massoud Barzani van de Kurdische De mocratische Partij (KDP) ver trok gisteren uit Baghdad naar Iraaks Kurdistan om daar met Kurdenleiders de laatste de tails te bespreken van een vre desverdrag met Saddam. Naar verwachting zullen de grote Kurdische partijen instemmen met het akkoord dat dan ver volgens binnen een week on dertekend kan worden. Barza ni leidde de besprekingen met het regime in Baghdad die moeten leiden tot autonomie voor de Iraakse Kurden. In de Noordiraakse stad Dohuk heb ben gisteren duizenden Kur den gedemonstreerd tegen de aftocht van de laatste Ameri kaanse troepen. Volgens de betogers zijn de lichtbewapen de VN-bewakers niet in staat de Kurden te beschermen te gen eventuele infiltraties door de gevreesde Iraakse geheime politie. „De humanitaire opdracht in Irak is tot een goed einde ge bracht. Wij hebben laten zien, dat als het moet wij snel er gens kunnen zijn en als het kan wij ook weer snel weg kunnen zijn", zo zei generaal P. Huysman gisteren op Schip hol ter verwelkoming van de laatste grote groep van 165 Ne derlandse militairen uit Noord-Irak. Turkse premier neemt ontslag ANKARA De Turkse pre mier Yildirim Akbulut heeft gisteren zijn ontslag inge diend, nadat hij door de re gerende Moederlandpartij als partijvoorzitter aan de kant was gezet. President Ozal aanvaardde het ontslag en vroeg Akbulut aan te blijven totdat er een nieuwe premier is benoemd. Het congres van de Moederlandpartij koos za terdag de voormalige minis ter van buitenlandse zaken Mesut Yilmaz tot voorzitter. De keuze van de 44-jarige Yilmaz was een zware tegen valler voor de islamitisch- fundamentalistische vleugel van de partij, die Akbulut steunde. Ex-grenswachten DDR aangeklaagd BERLIJN Vier voormali ge Oostduitse grenswachten zijn aangeklaagd voor de laatste doodgeschoten vluch teling naar het Westen. De verdachten werden afge lopen weekeinde gearres teerd. Zij staan onder ver denking van doodslag en po ging tot doodslag. Op 6 fe bruari 1989 zouden zij de toen 20-jarige Chris Gueffroy tijdens een vluchtpoging bij de Berlijnse Muur hebben doodgeschoten en diens evenoude vriend Christian Gaudian hebben verwond. Gaudian werd kort na de vluchtpoging veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf. De DDR ontkende toenter tijd dat er met scherp was geschoten. De dood van Gueffroy werd pas bekend door een rouwadvertentie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 5