II
t
Nieuwe synodevoorzitter is
niet 'in hoekje te drukken'
Waar kardinaal Simonis stopte...
OPVOLGER DS. B. WALLET
li
Nieuwe hoogleraar in Leiden geen Bonder
COMMENTAAR
Tragisch kwartje
om
"wakker"
te blijven
JT £cidóe0outont
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidócSouocmt
VRIJDAG 14 JUNI 1991 PM
Mgr. Meisner bezorgd over
kosten verhuizing Bondsdag
KEULEN Kardinaal Meisner, de vroege
re bisschop van Berlijn, heeft gewaar
schuwd tegen de hoge kosten die een ver
huizing van de regering van Bonn naar Ber
lijn met zich mee brengt. Het besluit over de
verhuizing moet op 20 juni door de Bonds
dag genomen worden.
Mgr. Meisner, nu aardsbisschop van Keulen,
vraagt zich af de 50 100 miljard die een
verhuizing zal kosten, niet beter besteed
kan worden.
Karedinaal Meisner is niet gekant tegen een
sterkere politieke positie van Berlijn. Inte
gendeel, naar zijn mening moet Berlijn in
politiek opzicht worden versterkt. „Ik ver
heug me over elke verbertering in de positie
van Berlijn. Maar een keuze voor Bonn kan
financieel ook Berlijn ten goede komen," al
dus kardinaal Meisner.
Het zachtste in de
liefde zijn haar
geweldadigheden.
Stroeve hereniging Zuidafrikaanse kerken
DEN HAAG Het gaat niet goed met het herenigingsproces
van de twee zwarte Nederduitse Gereformeerde Kerken. De
blanke NG-Kerk ondermijnt het proces op allerlei manieren,
zo zei ds. Sam Buti, voorzitter van de NG-Kerk in Africa
(NGKA), die momenteel in ons land is.
De NGKA, de voormalige dochterkerk voor zwarten, en de
NG-Sendingkerk, voor kleurlingen, besloten vorig jaar tot
hereniging. In juli zal de eerste gezamenlijke vergadering van
deze 'Verenigende Kerk' worden gehouden.
Drie classes van de Sendingkerk en een regionale synode van
de NGKA hebben echter grote bezwaren tegen de nieuwe
kerk. Zij voelen meer voor aansluiting bij de blanke NG-
Kerk, die daarvoor vol enthousiasme ook de mogelijkheden
heeft geschapen. Volgens Buti dreigt de blanke kerk deze re
gionale vergaderingen met beëindiging van financiële steun.
Bij de tegenstanders van eenheid spelen ook politieke motie
ven mee, aldus Buti. „Wij worden ervan beschuldigd een poli
tieke organisatie te steunen, namelijk het ANC. Kiezen voor
kerkelijke eenheid zou volgens deze stemmen een keuze voor
deze politieke lijn betekenen". De blanke kerk houdt deze ge
dachte graag levend, aldus Buti.
Bisschop Glazemaker naar
Kroatische synode
UTRECHT De oud-katholieke aartsbisschop van
Utrecht, mgr. A.J. Glazemaker, zal komend weekeinde
aanwezig zijn bij de 'tussen-synode' die de Kroatisch-Ka-
tholieke Kerk houdt om een oplossing voor de nationalis
tische problemen te vinden. De Oud-Katholieke Kerk
van Kroatië is wel lid van de Unie van Utrecht, maar
heeft al jaren geen eigen bisschop meer.
De tegenstellingen in Joegosloavië hebben ook hun weer
slag op de oud-katholieken in dat land. Bepaalde groepen
binnen de kerk voelen zich niet meer gerepresenteerd
door de Synodale Raad.
De in 1924 gevormde Kroatisch Katholieke Kerk had al
aan het eind van de iaren '30 ongeveer 68.000 leden en 40
geestelijken. De kerk had veel te lijden van de onder
drukking tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het aantal le
den werd nagenoeg gedecimeerd. Met moeite kan de kerk
zich sindsdien staande houden, onder meer dankzij steun
van zusterkerken in de Unie van Utrecht.
DOORN De Rotter
damse predikant dr. G.H.
van de Graaf is donder
dag in Doorn met algeme
ne stemmen tot voorzitter
van de hervormde synode
gekozen. Hij volgt ds. B.
Wallet op, die per 1 juni
secretaris is van de Raad
voor deputaten Samen op
Weg.
Van de Graaf was tot nu toe
vice-voorzitter van het her
vormde synodebestuur (mode-
ramen). Die functie wordt nu
overgenomen door modera-
menlid drs. J.M. de Boer-De
Leeuw. Nieuw lid van het sy
nodebestuur is ouderling
kerkvoogd ir. E. Nagel Soe
penberg uit Castricum, werk
zaam bij de Hoogovens in IJ-
muiden.
Van de Graaf (45) heeft zich
uit principiële overwegingen
niet aangesloten bij een van de
richtingen binnen de Neder
landse Hervormde Kerk, zegt
hij desgevraagd. Hij is afkom
stig uit Kinderdijk, waar men
zelfs de Gereformeerde Bond
„te locht" vond. Hij heeft „eni
ge affiniteit" met de Confes
sionele Vereniging, die de be
lijdenisgeschriften van de
kerk hoog wil houden. „Maar
ik vind het erg moeilijk om
me in een hoekje te laten
drukken. Ik hoop steeds weer
alle hoeken van de kerk te
kunnen zien."
De nieuwe synodevoorzitter
hoopt dat de Hervormde Kerk
in de komende iaren aandacht
schenkt aan zaken als homo
seksualiteit en bio-medische
vraagstukken. Vanzelfspre
kend dient ook ook veel aan
dacht uit te gaan naar het Sa
men op Weg-proces en „moet
de kerk zich er niet voor scha
men met de spiritualiteit, de
omgang met God, bezig te
zijn." Dat gebeurt volgens Van
de Graaf nu te weinig.
Samen op Weg, het hereni
gingsproces met gereformeer
den en lutheranen, moet vol
gens Van de Graaf „geen
kwestie van procedures" wor
den. Het tempo en de dyna
miek moeten niet uit het al ja
ren slepende proces verdwij
nen. De hervormde synode be
spreekt vrijdag een nota over
de knelpunten in Samen op
Weg. Volgens Van de Graaf
werkt dat geenszins vertra
gend, maar is het juist zeer
vruchtbaar voor het proces.
Van de Graaf studeerde theo
logie in Leiden en Cluj (Roe
menië). In 1972 werd hij predi
kant in Zuidland; later volg
den de gemeenten in Vlaar-
dingen en Rotterdam-Zuid. In
1978 promoveerde hij in Cluj
'summa cum laude' op een
Hongaarstalige studie over de
Nederlandse academies en het
Zevenburgse protestantisme in
de 18e eeuw. Hij onderhoudt
ook nu nog veel contact met
kerken in Roemenië en Hon
garije.
Dr. G.H. van de Graaf
I FOTO: HANS BIJSTERVELD
'Kerkelijk
toerisme' nu
toegestaan bij
hervormden
DOORN De hervormde
synode vindt het goed dat
hervormden lid worden
van een kerkelijke ge
meente waar zij niet wo
nen. De vergadering ging
donderdagavond (met 39
stemmen voor, 18 tegen)
akkoord met een regeling
die het „kerkelijk toeris
me'' in vele gemeenten le
gitimeert.
Op dit moment zijn de grenzen
van de hervormde gemeente
geografisch bepaald. Dat prin
cipe blijft in de kerkorde ge
handhaafd, maar er kunnen
op grond van „overwegingen
van pastorale aard" nu uitzon
deringen worden gemaakt
voor mensen die zich niet
thuisvoelen in hun gemeente.
Zij kunnen met toestemming
van de provinciale kerkverga
dering elders binnen de classis
lid worden, met alle rechten
en plichten vandien.
Twee jaar geleden ging de sy
node in eerste lezing akkoord
met deze wijziging van de ker
korde. Vervolgens werd de
mening van de classes (regio
nale vergaderingen) gevraagd,
die ernstig verdeeld bleken
over de wijziging. Een derde
was pertinent tegen, een derde
vond de regeling iets te ver
gaan en een derde vond dat
die niet ver genoeg ging.
Volgens adviseur dr. A. van de
Beek zijn voor- en tegenstan
ders het alleen eens over „het
feit dat mensen nu toch al
overal heen fietsen". De voor
standers wijzen erop dat ge
meenteleden tegenwoordig
mondige mensen zijn die zelf
beslissen waar zij naar de kerk
gaan. De kerk zou juist blij
moeten zijn dat zij elders ker
kelijk onderdak vinden.
Domineeskerk
De tegenstanders vrezen ech
ter dat er opnieuw een „domi
neeskerk" ontstaat, omdat goe
de voorgangers veel kerkvolk
zullen trekken. Ook zijn zij be
ducht voor een te grote papier
winkel, voor toenemende cha
os in de kerkelijke administra
tie en voor de financiële con
sequenties. Een ouderling-
kerkvoogd was bang voor „het
kangoeroe-syndroom". Hij
verwacht in ziin gemeente
„een hausse van leden die wel
hoog springen, maar een lege
buidel hebben".
Van de Beek vond dat er voor
de kerkelijke toeristen, vol
gens hem zijn het er enkele
tienduizenden, helemaal geen
drempels moeten worden op
geworpen. Hij verwacht dat ae
provinciale kerkvergaderin
gen onnodig veel werk moeten
gaan verzetten. Ook vond hij
het vreemd dat de volstrekt
willekeurige classis-grenzen
nu maatgevend worden.
„Waar houdt de Geest op te
werken? Toch niet bij de grens
van de classis?"
DOORN De Gereformeerde
Bond in de Hervormde Kerk
is er niet in geslaagd om de
bonder dr. F.G. Immink op de
hoogleraarsstoel van de vorig
jaar overleden dr. F.O. van
Gennep te krijgen. De her
vormde synode benoemde gis
teren dr. M. den Duik tot ker
kelijk hoogleraar praktische
theologie in Leiden.
Volgens secretaris dr. A. C. de
Roon van de hervormde Com
missie voor het theologisch
Sk
wetenschappelijk onderwijs
was de kandidaat van de Ge
reformeerde Bond „te jong en
te onervaren". De Roon is van
mening dat deze kandidaat na
verloop van jaren zeker op een
hoogleraarsstoel terecht zal
komen.
Ir. J. van der Graaf, secretaris
van de Gereformeerde Bond,
vindt dat de 40-jarige Immink
wetenschappelijk gesproken
niet onder doet voor de tien
jaar oudere Den Duik.
Op dit moment is slechts één
van de twaalf hervormde ker
kelijke hoogleraren afkomstig
uit de Gereformeerde Bond.
Ook secretaris De Roon vindt
dit te weinig. Naar schatting is
de helft van de hervormde
kerkgangers een Bonder of
Bondster. Zo'n 450 van de 1600
hervormde wijkgemeenten
hebben een Gereformeerde
Bondssignatuur. Een Bonder
zou volgens Van der Graaf
zeer wel op zijn plaats zijn in
Leiden. Onder de tachtig stu
denten bevinden zich volgens
hem twintig „notoire Bon
ders". De universiteit zelf be
seft bovendien heel goed „dat
ze niet om de Bonders heen
kan".
Maarten den Duik is sinds
1980 verbonden aan het Theo
logisch Seminarium van de
Nederlandse Hervormde
Kerk, eerst als conrector, later
als rector.
Bidden
aan de
Muur
Van de
Ethiopische joden
die in het kader
van 'operatie
Salomo' naar
Israël zijn
gehaald, zijn de
meesten nog niet
eerder in
Jeruzalem
geweest; hun
eerste bezoek
aan de
Klaagmuur is
voor velen een
emotionele
aangelegenheid.
FOTO: AP
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Benoemd te Kollum T. van den Brink
te Ederveen. Beroepen te Bredevoort
J. Bakker te Jutrijp-Hommerts (her-
v.geref.); te Drumpt mevr. M.J. Kreeft
te Drogeham die dit beroep heeft
aangenomen; te Amerongen B.J.
Wiegeraad te De Bilt. Aangenomen
naar Oud-Beijerland (deelgemeente
Ontmoetingskerk) H. van den Heuvel
te Goes; naar Soesterberg (toez.)
(part-time) mevr. J. van Marion, kan
didaat te Nijmegen. Bedankt voor
Brielle G.J. Smit te Chaam; voor Rijs-
sen T.W. van Bennekom te Goes (bui
tengewone wijkgemeente); voor Kat
wijk aan Zee (toez.) R.W. van Mourik
te Meeuwen; voor Klazienaveen-
Zwartemeer (toez.) W.J. Rutgers te
Raalte (verbeterd bericht). Toegelaten
tot de evangeliebediening en beroep
baar: K. Bakker, Bilitonlaan 36, 7314
CR Apeldoorn; E.J. van Dalen, Sellin-
gerstraat 78, 9561 TC Ter Apel; E.W.
van der Poll, Operaweg 95, 3816 EC
Amersfoort; J. Rinzema, Smitsweg
483, 3765 CN Soest.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Breukelen A. Koornneef
te Amstelveen die dit beroep heeft
aangenomen.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Groningen-Zuid P.
Schelling te Leeuwarden; te Assen-
Zuid J de Gelder te Groningen-Oost.
Aangenomen naar De Bilt-Bilthoven
H.J. Begemann te Zuidhorn; naar
Eemdijk E.C. Luth, kandidaat te Gro
ningen die bedankte voor Bllja-Hol-
werd, voor Ferwerd-Hallum, voor
Garrelsweer i.c.m. Ten Post, voor
Hoek, voor Pernis en voor Zaamslag.
Nederlands Gereformeerde Kerken
Beroepen te Rotterdam-Overschie
(tweede pred. plaats) drs. L.G. Com
pagnie te Zaandam i.c.m. Oostzaan.
Baptisten gemeenten
Beroepen te Heerenveen (part-time)
Tj. de Graaf kandidaat te Huizen die
dit beroep heeft aangenomen. Be
roepbaarstelling Dhr. Tj. de Graaf,
kandidaat te Huizen.
Dit jaar bestaat de Neder
landse Katholieke School
raad, de NKSR, 25 jaar.
Ter gelegenheid daarvan
hield kardinaal Simonis
een toespraak die een
aantal uitspraken en sug
gesties bevatte welke voor
het rooms-katholiek- èn
voor het protestants-chris
telijk onderwijs van grote
betekenis kunnen zijn.
Trouwens niet alleen daar
voor. Ik noem een paar
punten en geef wat com
mentaar.
De kardinaal maakte gewag
van een duidelijke verande
ring in het katholiek onder
wijs in die zin, dat het niet
meer het onderwijs is van een
bepaalde groepering in de Ne
derlandse samenleving. 'Niet
meer de katholieke groepering
is daar de exclusieve draagster
van het onderwijs, maar een
onderwijsconcept dat de peda
gogische en didactische vorm
geving is van het mens- en
wereldbeeld van katholieken'.
Regelmatige lezers van deze
rubriek zal deze gedachte niet
onbekend voorkomen, want
herhaalde malen werd hier
reeds betoogd dat het confes
sioneel onderwijs, nu de typi
sche zuilenschool steeds min
der duidelijk wordt, er ver
standig aan zou doen aan te
koersen op wat ik aanduidde
als 'een programschool'. In het
protestants-christelijk onder
wijs vindt deze gedachte steeds
meer aanhang. De Unie
'School en Evangelie' richt er
een belangrijk deel van haar
beleid op. En nu klonk zij ook
door in de rede van kardinaal
Simonis. Het is te hopen, dat
zij eveneens in het katholiek
onderwijs weerklank vindt.
Trouwens, ik zou de idee van
een program-school zeker niet
voor het confessioneel onder
wijs alleen willen reserveren.
Ook het overige onderwijs (het
algemeen- bijzonder- zowel als
het openbaar) is steeds minder
hget onderwijs van een be
paalde groepering. Wat let het
om ook te komen tot een alge
meen-bijzondere c.q. openbare
programschool? Het zou voor
alle denominaties in ons on
derwijs een prima taak zijn
wanneer men zich eens wat
minder druk maakte over een
vermeend gebrek aan identi
teit bij de ander en zich meer
richtte op het eigen program.
Het behoud van de Pacificatie
(is: gelijkberechtiging van
openbaar en bijzonder onder
wijs) zou hier zeer mee ge
diend kunnen zijn.
Onderwijsconcept
Bij de beschrijving van het on-
derwijs-concept voor een ka
tholieke school gaat kardinaal
Simonis uit van de drie beken
de doelstellingen van het on
derwijs in het algemeen: per
soonlijke vorming, maatschap
pelijke voorbereiding en voor
bereiding op de wereld van ar
beid en beroep.
- Daarbij wordt een groot aantal
praktische punten genoemd,
stuk voor stuk belangrijke
waarden en normen ontleend
aan het Evangelie.
Te noemen zijn bijvoorbeeld:
symboolgevoeligheid, oog voor
de religieuze en godsdienstige
dimensie van het bestaan.
Ontwikkeling van eerbied
voor de waardigheid van elk
persoon en van openheid voor
tradities van anderen. Ont
wikkeling van het vermogen
om vanuit een gevormde le
vensbeschouwelijke identiteit
de verantwoordelijkheid voor
het eigen handelen te nemen,
etc. etc.
Sommigen zullen bij nadere
kennisname ervan zeggen: dat
zijn ook algemene zaken die in
andere dan confessionele scho
len eveneens een rol spelen.
Ten dele is dat zo. Maar men
realisere zich wel, dat ze van
origine behoren tot het ge-
dachtengoed van de christelii-
ke traditie. Bovendien, als
men ze goed leest, dan wordt
er met name stelling genomen
tegen een aantal kenmerken
van de huidige secularisatie:
het individualisme, het a-his
torische, het weinig oog heb
ben voor de traditie, het niet
meer uitgaan van een om
schreven levensbeschouwing
of een perspectief dat het le
ven werkelijk zin heeft.
Leerstof
Maar wel geloof ik dat de kar
dinaal in zijn verhaal ergens
stopt waar hij nog verder zou
moeten gaan. Namelijk erop
attenderen dat het christelijk
uitgangspunt niet alleen be
paalde normen en waarden
oplevert, maar op den duur te
vens bepaalde cultuurvormen
en dus ook bepaalde leerstof
specifiek van belang voor een
katholieke c.q. protestants-
christelijke school. Immers,
het kan niet anders dan dat op
den duur de cultuur van een
geseculariseerde samenleving
steeds sterker gaat verschillen
van die welke uitgaat van de
normen en waarden van het
Evangelie. Bij de leerstof op
een school nu gaat het om cul
tuuroverdracht, dus, als het zo
doorgaat, zal er steeds meer
leerstof moeten komen die
specifiek is voor het confessio
neel onderwijs.
Maar daar zal heel hard aan
gewerkt moeten worden. Bij
de aanstaande basisvorming
zijn er wat dat betreft eigenlijk
'gouden kansen'. Gelukkig
wordt daar ook op ingespeeld.
In het r.k. onderwijs door het
KL.P.C. en door het p.c. on
derwijs door de S.I.B.C.O.
Opleiding
Wil men een programschool
ook in de leerstof realiseren,
dan zijn goed geprofileerde
verzorings-instellingen en le
raren-opleidingen nodig. Ech
ter, wat zien we?
De verzorgingsinstellingen,
m.n. de pedagogische centra
K.P.C., C.P.S. en A.P.S. wor
den bedreigd door zeer ingrij
pende overheidsbezuinigingen.
En bii de lerarenopleidingen
gaat de trendy schaalvergro
ting maar door. Het gevolg
daarvan kon wel eens zijn dat
het aantal geprofileerde oplei
dingen weer kleiner gaat wor
den. Dit nu zal desastreus zijn
voor met name het confessio
neel onderwijs.
Ik denk dat de huidige be
windslieden van onderwijs op
zichzelf best gelukkig zou
kunnen zijn met het idee van
een programschool voor elke
richting. Immers, ook zij be
seffen dat onze samenleving
behoefte heeft aan mensen die
ergens voor staan, (voor een
program!) vanuit welke le
vensovertuiging dan ook.
Maar de overheid moet het
dan ook mogelijk maken dat
deze mensen in en door het
onderwijs worden gevormd!
Sterke schaalvergroting en
profilering verdragen elkaar
nu eenmaal slecht.
I ver
jelijl
HeT debat over het benzinekwartje dat geen kws
is kan als volgt worden getypeerd: gebrek aan gi
kracht en geestigheid. En de personifactie van die tyJpg^É
het CDA-Kamerlid Paulis. Het gebrek aan geest
het feit dat hij de beschikking Gods te hulp moest r<
het benzinekwartje te redden. „Zo de Here wil zal
de accijnzen ook per 1 juli verhogen", sprak Paulis
ter geruststelling van zijn eigen gemoed. De chrisl
craat kon zijn gebrek aan geest- en overtuigingskrac)
slecht verbergen toen hij het vrij nieuwe D66-Kamt
rit Ybema na een bijzonder plausibele en correcte
de afschepen met de opmerking: „U zit zeker noj
lang in de Kamer om dit allemaal precies te begrij
volkomen terecht merkte de VVD'er Koning op dj
met dergelijke prietpraat zwaar over de schreef gingl
slotte mocht Paulis nog de nerveuze Kamerleden
chen brengen met de opmerking: „En voor de
zeggen: Goedenavond". Knulliger en irriterender
niet.
WAAROM komen Kamerleden alleen nog in de bert
ridicule en onooglijke dingen als verpakking van brol
een standbeeld of het benzinekwartje. Het legt pi
vinger op zere plek in de parlementaire democratie,
rijke zaken zoals de basisvorming of de koppeling va J
ringen en lonen worden volkomen platgepraat. I
wordt het een voorwerp van discussie en gaat de pe
ke betrokkenheid van een Kamerlid verloren. Het
slotte niet langer over de basisvorming, maar over [ANJ
ringen. Bij ontkoppeling komen niet de minima te
die de dupe worden, maar staat een droge wetstekst
cussie. Volgende week komt het belangrijke onderw u-t
maals aan de orde, maar de krantelezers zullen wa
lijk moeten zoeken om er iets van terug te vinden. H ee
nekwartje is begrijpelijk en tastbaar. Ook al wordt C£
uren over dit onderwerp geduelleerd je blijft er pe pe
bij betrokken. Zelfs aan het einde van de dag, als allt jQ0<
ken vrijwel elk gevoel voor humor hebben verloreijaar
ze nog steeds waar het om gaat; namelijk de tellei
p°mp. lCti(
slot
xlET is een symptoom van iets wat dieper gaat. D< >t
in Nederland laten het afweten, omdat ze zelf wegj g
de stoel politici alleen nog kwaad zien worden ov iet
langrijke zaken. En bij belangrijke zaken waar ofen
over wordt gepraat vallen politici emotioneel in sla. ekl
er niets meer van het parlement afstraalt. Krijgt ei t oj
over het toch zeer belangrijke onderwerp van de l^an
ming nog één Nederlander overeind in de stoel? E^ne!
tisch debat over de brandstofaccijnzen bevestigt het 1
de Tweede Kamer zich druk maakt over futiliteite
belangrijke zaken mijlenver van de burger afstaat, t p
Stichting LEZEN, Keizersgracht 39
1016 EJ Amsterdam
Uitgave: Westerpers bv (behorende tot Sijthoff Pers bv).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Lelden.
Telefoon: 071 - 122 244.
Telefax 071 - 134 941
Postadres: Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
Telefoon: 070-3190 933.
Telefax: 070-3906 717.
Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Chef-redacteur: G.- J. Onvlee.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. van Koot.
n Herpen (chef), F. Buurmari
Sport Leiden e.o. (tel. 071 - 144 049): K. van Kesteren.
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815):
A. van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. var
E. Hulsman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs.
n Wees (chef), G. Ansems, B. Jansii
a er
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs. P van Velthoven.|erk
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvallnka (chef), S. Evenhuis, S. Pletersff
Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch. Bels (chef), A. de Bruljn, W. Dlekstra,!
B. Hermans, J. Hofmeester, C. de Kier, H. Nleuwmans, H. Schneider.
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leldse Courant maakt verder gebruik van de diensten van: K.C
- freelance-medewerkers en -correspondenten In zijn verspreldlngsgefp»/
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers T
redactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kr
en België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn c
M. van de Ven. De parlementaire redactie bestaat uit R. Ir
leveld, D. Hofland, P. Koopman en D. van Rietschoten.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten In het buitenland: S. Akkerman (Praa®
drs. D. J. van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (A»
R. Hasselerharm (Johannesburg), T. Heard (Kaapstad), drs. A. Heerlnt
B. van Huët (Parijs), M. de Koninck (Washington). H. Kultert (Nieuw tt
F. Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs. R. Vunderlnk (W
W. Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G. van Wljland (BaHil
F. Wljnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel). t
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusief*
en publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London.'
Ster: M de Cocq.
bticnting Kerst
ale kranten In lL
zijn drs. K. S\w
1. In 't Hout (ch4
r. van 08.30 tot 17.00 u
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 op ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 uu
tot 15.00 uur.
Abonnamantsprijzan (Inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 25,70
per kwartaal 76,60
per jaar 294,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070-I
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050