Walesa vraagt volmacht voor
conomische noodmaatregelen
x-DDR wacht een golf
an geweld door neo-nazi's
li
Tartaren willen los
van republiek Rusland
Dubbel leed voor de
leprapatiënt in Ethiopië.
ussen branden Kuwayt
n nog jaren duren
Mandeia's gaan niet scheiden
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Stort op giro 50500
Lepra zal ons zéker een zorg zijn!
llTENLAND
Oeidóe Gomant
WOENSDAG 12 JUNI 1991 PAGINA 7
IHINGTON De bestrijding van de oliebranden in Ku-
zal nog vier tot vijf jaar duren wanneer de problemen met
vering van materieel en water niet opgelost worden. Dit
Red Adair, de Amerikaanse expert op dit gebied, gezegd
een commissie van de Amerikaanse Senaat in Washington.
ad scherpe kritiek op de Kuwaytse autoriteiten.
°P laringen van Kuwaytse vertegenwoordigers dat de branden
;n een jaar geblust kunnen worden, noemde Adair absolute
In het huidige tempo is vier tot vijf jaar de beste schat-
Ik denk dat wij die tijd zouden kunnen halveren als wij
e 'We uitrusting, genoeg water en alles wat wij nodig hebben,
'Pe ;n hebben".
'SVf iet zo lang duurt voor het juiste materiaal er is weet Adair
9 e bureaucratie en aan het feit dat de bedrijven die door de
'nc* lytse regering zijn ingehuurd om de zaken te coördineren
^3'goedkoopste aanbieder uit zijn in plaats van er voor te
er2 n dat alles zo spoedig mogelijk geleverd wordt,
igs
Sovjetunie krijgt
voedselkrediet VS
WASHINGTON President
George Bush heeft gisteren inge
stemd met een lening aan de Sov
jetunie van 1,5 miljard dollar (bij
na drie miljard gulden) voor de
aanschaf van Amerikaanse land-
bouwprodukten. Eerder had Sov
jetleider Michail Gorbatsjov om dit
krediet gevraagd om daarmee een
einde te maken aan de nijpende
voedselsituatie in zijn land. Het
krediet zal de komende negen
maanden in drie fasen worden
overgemaakt. Het besluit was ge
nomen nadat de Verenigde Staten
garanties hadden gekregen dat het
voedsel „eerlijk verdeeld" zou
worden over de Sovjetrepublieken,
inclusief de Baltische staten.
ANC-LEIDER SISULU:
JOHANNESBURG Berichten over huwe
lijksproblemen tussen Nelson en Winnie
Mandela worden volgens ANC-leider Walter
Sisulu doelbewust verspreid om verdeeldheid
in de organisatie te veroorzaken. In een offi
ciële verklaring ontkent de anti-apartheid-
sorganisatie dat de Mandeia's op het punt van
echtscheiding staan.
Over drie weken tijdens het eerste ANC-con-
gres in Zuid-Afrika worden nieuwe leiders
gekozen. De messen worden alvast geslepen.
Het kamp van Winnie Mandela wil een radi
cale kandidaat voor het vice-presidentschap
van het AMC naar voren schuiven. Om die
radicale ANC-groep te dwarsbomen zijn be
richten naar buiten gekomen die Winnie in
diskrediet moeten brengen. Zo is het al lang
een publiek geheim dat Winnie Mandela een
hartstochtelijke liefdesaffaire had tijdens de
27 jaar die echtgenoot Nelson in de gevange
nis doorbracht. Ook zou Nelson zijn vrouw
kortgeleden hebben betrapt tijdens amoureu
ze activiteiten met haar advocaat. Tot nu toe
was er geen aanleiding die berichten naar
buiten te brengen.
Inkatha-leider Buthelezi heeft gisteren ont
kend dat zijn organisatie geld en wapens
heeft gekregen van het Zuidafrikaanse leger.
Een voormalige majoor van het leger, Nico
Basson, stelt dat er een complot is opgezet
met als doel Inkatha's aartsrivaal, het ANC,
te verzwakken. Ook het Zuidafrikaanse leger
ontkent de beschuldigingen en zegt dat Bas
son gerechtelijk zal worden vervolgd.
Albanië krijgt gemengde regering
TIRANA Voor het eerst in meer dan 40 jaar krijgt Albanië
een regering die niet uitsluitend uit communisten bestaat.
De Albanese politieke partijen bereikten overeenstemming over
de samenstelling van een interim-regering die het land zal lei
den naar nieuwe verkiezingen die volgend jaar mei of juni wor
den gehouden.
De nieuwe regering telt 25 leden afkomstig uit de vijf voor
naamste politieke partijen. Premier wordt Ylli Gufi van de com
munistische Arbeiderspartij. Hij was minister van voedselvoor
ziening in de vorige regering. In de nieuwe regering krijgen de
communisten 11 van de 25 zetels. De grootste oppositiepartij, de
Democratische Partij (DP), krijgt er 8, aldus de zegslieden. De
resterende zes zetels gaan naar de Republikeinse Partij, de Soci
aal-democratische Partij en de Boerenpartij. Zuiveringen binnen
de communistische partij van Albanië hebben gisteren verschei
dene prominente voorstanders van de harde lijn de kop gekost.
Het waren allen naaste medewerkers van wijlen Enver Hoxha,
de in 1985 overleden oprichter van de partij.
;SCHAU De Pool-
•esident Lech Walesa
er gisteren bij pre-
Bielecki op aange-
jen om gedurende
aar met speciale vol-
ïten te regeren ten-
de economische cri-
it hoofd te bieden.
en de economische situa-
het land acht ik het
;akelijk om met spoed af-
le maatregelen te treffen
it op een snelle verbete
ring van het functioneren van
de economie", aldus Walesa in
een brief aan Bielecki. „Ik ben
van mening dat de Raad van
Ministers voor de duur van
een jaar gemachtigd moet wor
den om de economische be
trekkingen te reguleren door
middel van bepalingen die de
kracht van wet hebben".
Tegelijkertijd deed Walesa een
beroep op parlementsvoorzit
ter Kozakiewicz om „de spoe
dige verwerkelijking van het
regeringsinitiatief te verge
makkelijken".
Het voorstel volgde op een im
passe in het politiek zeer ver
deelde Poolse parlement bij de
behandeling van een pakket
door de regering voorgestelde
economische hervormings
maatregelen. Onder de voor
stellen die nog moeten worden
aangenomen zijn onder andere
wetsvoorstellen inzake grote
buitenlandse investeringen en
voorstellen voor bank- en be
lastingwetten die een beoogde
volledige markteconomie
moeten onderbouwen.
Het was niet duidelijk of Bie
lecki in een besloten bijeen
komst van zijn kabinet heeft
ingestemd met Walesa's voor
stel. Minister Siwek, plaatsver
vangend hoofd van de presi
dentiele kanselarij, zei echter
dat Bielecki het initiatief
steunt.
Walesa heeft in het verleden
enkele keren de invoering van
economische decreten voorge
steld, maar nooit veel werk
van deze voorstellen gemaakt.
Zo zei hij op 30 april dat hij
voor het regeren per decreet
was. „De regering moet zoveel
problemen oplossen en het
parlement kan het gewoon
niet aan. Er is daar zo'n lang
besluitvormingsproces dat,
wanneer dit parlement werkt
als het tot nog toe heeft ge
daan, het de huidige proble
men niet binnen 10 jaar op
lost", aldus Walesa. Ook als
voorzitter van het vakverbond
Solidariteit drong Walesa in
1990 bij de toenmalige premier
Mazowiecki aan op noodmaat
regelen om het economische
hervormingsproces te versnel
len. Het parlement bestaat in
meerderheid uit voormalige
communisten en hun bondge
noten en een minderheid van
Solidariteit-aanhangers.
heid
anse politie-agente kan haar tranen niet bedwingen tijdens
'Jgrafenis van een collega. De 32-jarige Marie-Christine Bail-
'v-' toen zij in het plaatsje Mantes-La-Jolie werd overreden
NS WIJNANDS
l0fN~
3,95"
(rei )i
door jongeren in gestolen auto's. Een van de verdachten werd
door de politie doodgeschoten.
FOTO: AP
Als na de zo-
akantie vele tiendui-
n schoolverlaters- en
2 jongeren in de
?re DDR zonder
zitten, vrezen over-
en justitie voor een
/e golf rechts-extre-^
sch geweld. Volgens
lichtige schattingen
•p dit moment in de
5j lijke deelstaten van
bondsrepubliek bijna
personen lid van har-
ïeo-nazi-kernen, die
vorig jaar al bijna
erd bloedige aansla-
>leegden.
t na de Duitse hereni
gen deel van de asielzoe-
in Duitsland over de
e deelstaten werd ver-
steeg het aantal buiten
landers in de vroegere DDR
van de ene dag op de andere
van ruim 1 tot bijna 8 procent.
De bevolking was daar abso
luut niet op voorbereid. Vooral
jongeren zijn bang dat die bui
tenlanders voorrang zullen
krijgen bij het zoeken naar
werk en huisvesting.
Het vroegere DDR-regime
heeft het bestaan van neo
nazi-groepen altijd zoveel mo
gelijk willen doodzwijgen. Dat
het extreem-rechtse geweld de
laatste maanden sterk is toege
nomen moet volgens politie
deskundigen toegeschreven
worden aan het ontbreken van
voldoende perspectieven en al
ternatieven voor neo-nazi's en
andere jongeren.
Weinig jongeren hebben een
concreet idee over hun naaste
toekomst en voelen zich aan
getrokken door de duidelijk
gestructureerde extreem
rechtse groepen. Het ontbreekt
in de DDR aan sociale zeker
heid, gemeenschapszin en op
vangmogelijkheden voor los
geslagen jeugd.
Bernd Wagner, hoofd van het
Landeskriminalamt in Berlijn,
signaleert een verandering in
het rechtse geweld. Niet alleen
is het toegenomen en nemen
er meer jongeren aan deel,
maar ook de aard van het ge
weld is anders. Niet langer
brandstichtingen en dat soort
aanslagen, maar grof lichame
lijk geweld, heel bewust ge
richt tegen personen.
De lijst gewelddaden is angst
aanjagend: nazi-skinheads
sloegen in een tram in Dres
den een jonge Mogambiquaan
in elkaar en gooiden hem
meer dood dan levend uit de
rijdende tram. Het slachtoffer
overleed kort daarna.
Asielzoekers worden in hun
opvangtehuizen overvallen en
afgetuigd. Twee' asielzoekers
werden vier hoog van het bal
kon van hun huis gegooid en
raakten zwaar gewond. Hui
zen van buitenlanders worden
met stenen bekogeld en be
klad; er heerst in diverse ste
den een straatterreur. Sovjet
militairen worden opgewacht
en afgetuigd. Er zijn drie aan
slagen op joodse instellingen
gemeld. Poolse toeristen krij
gen van de deelstaatminister
het wanhopige advies vooral
zonder te stoppen van de Pool
se grens tót in de oude Bonds
republiek te rijden. Rechtse
groepen marcheren zingend
door de straten, brengen de
Hitlergroep en vieren openlijk
zijn verjaardag.
De bondsminister van justitie
heeft de politie intussen opge
roepen hardhandig en kordaat
op te treden. Maar deskundi
gen geloven niet dat meer wa
penstokken alleen de oplossing
van het groeiende probleem
kunnen zijn. Die oplossingen
zouden gevonden moeten wor
den in verbeteringen van het
samenlevingsklimaat in de
oude DDR.
HET LEVENDE EILAND
Geweld in Rio
eist meer
slachtoffers dan
Yietnam-oorlog
ngsRl De vlam van Rob's snijbrander speelt langs een fles
ixplosieve stoffen, het glas smelt en opeens davert de zware
'an een hevige ontploffing door het schip. Aan boord breekt
een kleine paniek uit, want niemand begrijpt wat er ge-
is. Het ergste is wel de matroos geschrokken, die voor
hut op wacht staat. De deur vliegt uit haar hengsels en
die man op het hoofd. Aan dek vliegt de ventilator los en
door de luchtverplaatsing worden Larry en een paar matrozen
teqen het dek geslingerd. Rob zelf is natuurlijk ook geweldig ge
schrokken; hij wordt met kracht achteruit geslingerd en zijn doel
heeft hij wel bereikt, want van de metalen deur is weinig overge
bleven. Maar dat hij zelf de oorzaak is geweest van deze ravage
weet hij nog niet. Even staat hij te duizelen van de klap, die hij
heeft gekregen maar dat is gelukkig gauw over.
SAO PAULO In Rio de
Janeiro zijn de afgelopen
jaren meer mensen ge
dood dan tijdens de hele
Vietnam-oorlog. Deze uit
spraak deed Leonel Brizo-
la, gouverneur van de
Braziliaanse deelstaat Rio
de Janeiro, in een wanho
pige poging het geweld-
probleem aan de kaak te
stellen.
Vorig jaar zijn meer dan 8000
inwoners in de deelstaat be
zweken aan de gevolgen van
het stedelijk geweld. Volgens
de politicus bestaat er geen en
kel uitzicht op het aanbreken
van vrediger tijden, want
schattingen wijzen erop dat
het maandelijkse gemiddelde
voor dit jaar op 700 gesteld
kan worden. „Ik heb er slape
loze nachten van. Ik weet niet
hoe ik dit probleem moet aan
pakken. We staan op een cru
ciaal punt, want de hele struc
tuur van de maatschappij
wordt aangetast door de ge-
weldspiraal", aldus de gouver
neur.
Doodstraf
Het verontrust Brizola in bij
zondere mate dat hoofdzake
lijk jonge zwarte inwoners
slachtoffer worden van het ge
weld. „De agressie tegen deze
jongeren gebeurt met goed
keuring van de samenleving.
Aan het geweld ligt een diep
gewortelde discriminatie naar
ras en sociale afkomst ten
grondslag. We moeten trach
ten te ontdekken wie deze
misdaden organiseert en wie
de wapens aan doodseskaders
verstrekt".
Brizola is van mening dat de
doodstraf in Brazilië, die offi
cieel niet bestaat, op informele
wijze wordt voltrokken en dat
een hele industrie van geweld
achter de uitroeiingscampagr
nes zit.
Volgens de politicus heeft het
geen zin om meer politie in te
zetten bij de bestrijding van de
doodseskaders, omdat geble
ken is dat zij het tij niet kan
keren. Brizola deed een beroep
op de Braziliaanse pers om
hem in deze moeilijke tijden
bij te staan in de strijd tegen
het geweld. De gouverneur wil
tevens de hulp inroepen van
internationale mensenrechten
organisaties.
Irak wil
vernietigen
wapens niet
betalen
NEW YORK Irak wil niet
opdraaien voor de kosten van
de vernietiging van zijn che
mische wapens, zo heeft Bagh
dad in een brief aan de secre
taris-generaal van de Verenig
de Naties, Perez de Cuellar,
meegedeeld. Volgens een ont-
werp-resolutie waarover in de
Veiligheidsraad wordt gespro
ken, zou Baghdad alle kosten
van het onschadelijk maken
van deze wapens moeten beta
len. Irak stelt in de brief voor
Boris Jeltsin
wordt welkom
geheten
tijdens een
bezoek aan
een
kledingfabriek
in Samara.
Niemand
twijfelt er meer
aan dat Jeltsin
vandaag wordt
gekozen tot
president van
de Russische
Federatie. De
Tartaren in
Rusland
hebben zo hun
bedenkingen.
FOTO: AFP
ANGST VOOR „MACHTSWELLUST" BORIS JELTSIN
KAZAN Besodik, een
oude gerimpelde concert
violist, pakt mijn hand.
„Kom mee naar de mul
lah in hongerstaking",
zegt hij. „Je moet met
hem praten". Een wande
ling van tien minuten in
straf tempo de heuvel op,
langs de eens drukke stra
ten, voert ons naar het
Vrijheidsplein. Na weken
van nationalistische de
monstraties ligt het plein
er verlaten bij.
De mullah ligt onder de bo
men, naast de concertzaal.
Haji-imam Fanil Akhmadejev,
een lange man van onbestem
de leeftijd in spijkerbroek en
sweater, ligt op zijn rug op een
veldbed, half bedekt onder
een deken. Hij protesteert te
gen de Russische presidents
verkiezingen in het gebied dat
nu 'Tartaarstan' wordt ge
noemd.
Andere hongerstakers hebben
het bijltje erbij neergegooid
toen het plaatselijk parlement
verkondigde dat de uitkomst
van de Russische verkiezingen
geen rechtsgeldigheid zou heb
ben in Tartaarstan. Mullah
Akhmadejev vindt dit echter
niet genoeg. Hij en zijn aan
hangers willen dat de Russi
sche verkiezingen geheel wor
den verboden in Tartaarstan.
Ook willen zij de onmiddellij
ke erkenning van Tartaarstan
als republiek van de Sovjetu
nie, en niet als deel van de
Russische Republiek.
„Ze zeggen dat de verkiezin
gen hier geen rechtsgeldigheid
zullen hebben", zegt de mul
lah. „Maar dat gebeurt wel;
niemand kan dat tegenhouden.
Als Jeltsin vandaag wint zul
len ze hier met tanks naar toe
komen, let op mijn woorden".
Kneuzingen
„Vertel hoe ze je hebben gesla
gen", dringt Bezodik aan.
Twee nachten eerder waren
tien mannen, Tartaren en Rus
sen, om twee uur 's nachts bij
hem gekomen en gaven hem
het bevel zijn tent af te bre
ken. De mullah was er in ge
slaagd om twee banden van de
wagen lek te steken voordat
hij het raadsgebouw in was ge
vlucht. Daar werd hij in el
kaar geslagen. Hij sjort de pijp
van zijn spijkerbroek omhoog
om een geïmproviseerd ver
band te laten zien. De kneu
zingen en het gestolde bloed
zien er afschuwelijk uit.
De mullah is een van de extre
men van de Tartaarse nationa
listische beweging. Voor som
migen is hij het grote voor
beeld, maar niet voor ieder
een. De voornaamste stroming
heeft haar hoofdkwartier in
het Tartaarse sociaal centrum,
dat na maanden geharrewar
met de stadsautoriteiten van
Kazan werd geopend. De eer
ste kamer links in het bouw
vallige gebouw herbergt een
kantoor met een paar tele
foons en een grote oude type
machine.
Marat Mulyukov, de voorzitter
van het centrum, is een kleine,
gebrilde, rustige man. In het
dagelijks leven is hij professor
aan de universiteit. Hij verte
genwoordigt de academische
stroming van het Tartaars na
tionalisme, dat het Tartaars
opnieuw wil invoeren en Tar
taarse scholen en universitei
ten wil.
Wat hij en zijn beweging ge
meen hebben met de honger
stakende mullah is de overtui
ging dat de Tartaren een on
derdrukt volk zijn, dat Tar
taarstan een republiek zou
moeten worden binnen de
Sovjetunie en de diepgewortel
de angst voor Boris Jeltsin die
zij zien als een „grote machts
wellusteling".
„Ze nemen ons negentig pro
cent van onze rijkdom af", al
dus Mulyukov over de Russen.
„We hebben net zoveel olie als
Kuwayt en moet je zien hoe
we leven. Onze landbouw pro
duceert meer per hectare dan
waar ook in het land; onze in
dustriële produktie is groter
dan die van de Baltische repu
blieken, maar ze geven het
weg zonder ons er maar een
stuiver voor te betalen. In so-
mige delen van onze republiek
is niet eens drinkwater Est
land heeft 32 afgevaardigden
in het nationale parlement; wij
maar elf en het merendeel van
hen is Russisch".
„Je moet begrijpen dat we
heel lang een gehaat ras zijn
geweest", besluit Mulyukov.
„Ze hadden het over de Tar
taarse hordes. We kregen de
schuld van de syfilis, maar ze
zwijgen over het alcoholisme
dat zij ons hebben gebracht, de
prostitutie. We zijn sinds 1552
lijfeigenen geweest, het jaar
dat Kazan en het Tartaarse
chanaat door Tsaar Ivan de
Verschrikkelijke werden inge
lijfd. Het jaar 1552 staat alle
Tartaren in het hart gegrift".
(cl The Times
(ADVERTENTIE)
Honger, blind en lepra
erger kun je het niet treffen in
Ethiopië. Als leprapatiënt
word je daar gedwongen om
overal achteraan in de rij te
staan. Uw hulp is daarom
dringend geboden. Voor maar
100 gulden kunt u een lepra
patiënt al redden. Stort uw
bijdrage op giro 50500 t.n.v.
de Leprabestrijding in
Amsterdam. Doe het nü.
Vóór het te laat isI
Nederlandse Stichting voor Leprabestrijding
Wibautstraat 135,1097 DN Amsterdam.
