Nieuw Front wil alleen gaan regeren in Surinam! Wijziging van Mediawet zorgt tot het laatst voor spannning Voor het eerst perestrojl in eindexamen Russisch Nieuwe lenzen met een Ray-Ban kado, bij Rinck Minister Ter Beek wil Nederlandse troepen terugtrekken uit Noord-Irak EXAMENS '91 Goede antwoorder BINNENLAND CeidaeSowo/nt DINSDAG 28 MEI 1991 PAGI PARAMARIBO In Suriname zal het Nieuw Front (NF) alleen een re gering vormen. Een coalitie met het Democratisch Alternatief '91 of de aan het leger gelieerde Nationale De mocratische Partij (NDP) is uitgeslo ten, verklaarde NF-voorzitter Henck Arron gisteren in Paramaribo. Volgens Arron is het de wil van de kiezers die in „ruime meerderheid" op het NF heb ben gestemd dat deze partijcombinatie een eigen regering vormt. Het is niet aan DA '91 om eisen te stellen, meent Arron. De officiële uitslag van de zaterdag gehou den verkiezingen is nog niet bekend, maar de laatste cijfers geven aan dat het NF onge veer 30 van de 51 zetels in het nieuwe parle ment krijgt. Het NF beschikt dus niet over een tweederde meerderheid die nodig is voor het kiezen van een president en wijzi ging van de grondwet. Volgens Lachmon voorziet de grondwet in mogelijkheden voor verkiezing van een president. Grondwets wijziging zal volgens de NF-leiders niet op problemen stuiten, omdat zowel de NDP als DA '91 daar voorstander van zijn. De NF-leiders willen zo veel mogelijk op ei gen kracht de economie opkrikken. Een „materiële Gemenebest-verhouding sluit het NF uit". „Hou rekening met lege winkel- rekken als we geen buitenlandse steun krij gen", zei Arron Mr. drs. A. Haakmat, voormalig vice-pre mier en ex-minister in Suriname zei giste ren in Amsterdam tijdens een forumdiscus sie over de verhouding tussen Nederland en Suriname dat juist politici hebben nagelaten noodzakelijke veranderingen door te voe ren. Het leger vormt volgerns hem dan ook niet het grootste obstakel in Suriname. Volgens Haakmat is het onjuist te stellen dat de onafhankelijkheid van Suriname achter af gezien te vroeg is gekomen. „Suriname is in 1975 onafhankelijk geworden, terwijl het dekolonisatieproces in de wereld al in de ja ren zestig grotendeels voltooid was. Het is dus ook mogelijk te zeggen dat Suriname veel te laat onafhankelijk is geworden. Chi li, Argentinië en Brazilië zijn goede voor beelden van landen die decennia eerder on afhankelijk geworden zijn, maar waar nu ook conflicten zijn". Haakmat ziet het leger als slechts één van de obstakels in het totstandkomen van een Gemenebest-relatie. „Het leger heeft zich zelf niet de grondwettelijke macht toege kend, dat hebben de burger-politici gedaan. Het Nationaal Front, dat vanaf 1987 tot en met december 1990 heeft geregeerd, heeft verzuimd het leger een andere plaats toe te kennen dan het nu heeft. De regering had een tweederde meerderheid in het parle ment en had dus de mogelijkheid op een grondwetswijziging. Dat heeft zij nagelaten, dus ligt het probleem bij de politici". Het VVD-kamerlid Weisglas ziet het leger wel als grote struikelblok voor de Gemene bestrelatie. „Minister Van den Broek heeft gezegd dat de militaire optie niet uitj moet worden. Het CDA heeft verj gezegd deze uitspraak te betreuren, treur die uitspraak niet en als laats middel moet de militaire optie zekeu lijk zijn". Weisglas benadrukt dat mooie woord genoeg zijn: „Ik ben geen Rambo; graag naar Suriname wil, maar hier; crete steun nodig". Weisglas stelt dat de Nederlandse r de plicht heeft, bekend te maken h were samenwerking ingericht zou worden. „Men spreekt nu slechts ol ruchten, er is wat uitgelekt, maar da lijnen van het Gemenebest-plan mot duidelijk worden". Vandaag zal Wei^ punt in de tweede kamer bespreken DEN HAAG Het was tegen het middaguur nog onduidelijk of de Tweede Kamer vandaag akkoord zou gaan met de eerste fase van de wijziging van de Mediawet. Deze wijzi ging is nodig om commer ciële omroep in Neder land via de kabel (waar mee wordt bedoeld satel- liet-tv) officieel mogelijk te maken. De eindstemming over dit wetsontwerp zou in de loop van de middag plaatsheben. Het belangstrijkste knelpunt is een amendement dat de recla me op zondag toestaat. Dat voorstel kreeg vorige week woensdag de steun van PvdA, VVD en D66. Het CDA is ech ter fel tegen en verklaarde desnoods tegen het gehele wetsontwerp te zullen stem men. Het lot van dit wetsvoor stel hangt dus af van zowel de VVD als D66, omdat de PvdA noch met de VVD-stemmen alleen, noch met de D66-stem- men mee, een meerderheid heeft. Het werd vanmorgen niet uitgesloten dat de VVD op puur oppositionele gronden alsnog zou tegenstemmen. In dat geval komt ook de tweede fase van de mediawet-, geving op de helling te staan. Wat deze tweede fase precies inhoudt is overigens nog on duidelijk. Ze staat omschreven i in de reeds lang geleden door minister van wvc, D'Ancona, beloofde nota over „De Publie ke Omroep in Nederland", eerst de Paasnotitie geheten en later de Pinksternotitie ge noemd. In een poging te voor komen dat de discussies in de Tweede Kamer tot hopeloze spraakverwarring zouden lei den, besloot de minister de nota pas dan uit te brengen als de Kamer over het wetsvoor stel inzake de invoering van commerciële omroep zou heb ben beslist. Inmiddels is al het nodige uitgelekt over deze nota, die gelezen moet worden tegen de achtergrond van de totale omroepproblematiek. Daarin zijn echter enige spe ciale aandachtspunten aan te wijzen. McKinsey - rapport Op grond van de komst van RTL4, teruglopende kijkcijfers en daardoor teruglopende Ster-inkomsten heeft het bu reau McKinsey vorig jaar een rapport opgesteld voor de Ne derlandse Omroep Stichting (NOS). Dit rapport is maan denlang besproken in het be stuur van de NOS. Tenslotte is een daaruit voortvloeiend voorstel van het dagelijks be stuur van de NOS aangeno men, met de stemmen van 3 A-omroepen (AVRO, KRO en NCRV) tegen. Dit voorstel kreeg de vorm van een Meer jarenplan 1991-1995, afgekort het MJP. Dit MJP zou in wer king moeten treden per 1 ok tober 1991. Krachtens de Mediawet moet het NOS-bestuur een dergelijk MJP vaststellen, het zenden aan het Commissariaat voor de Media en het Commissariaat zendt dit MJP met zijn com mentaar aan de minister van wvc. Tevens bepaalt de wet dat het Commissariaat (dus niet ^de minister) jaarlijks de „dagen, uren en zendernetten" vaststelt waarop door de om roepen en de kleine zendge machtigden wordt uitgezon den. Het NOS-bestuur doet daartoe een voorstel aan het Commissariaat. Daarbij gaat het om 1 oktober 1991. Het NOS-bestuur zond dit maal alleen het MJP aan het Commissariaat met de bedoe ling dit MJP reeds vanaf 1 ok tober 1991 in te laten gaan. Het MJP werd daarmee tege lijk het voorstel voor de zen der- en zendtijdindeling per 1 oktober. Hoorzitting Krachtens een ander wetsarti kel (art. 21) zijn de besluiten van het NOS-bestuur verbin dend .voor alle zendgemachtig den. Ze kunnen echter aan het Commissariaat vragen een be sluit onverbindend te verkla ren. Dat nu is gebeurd door NOS-voorzitter Max de Jong tijdens het overleg met de voorzitter s van de omroepverenigingen. FOTO: DIJKSTRA AVRO, KRO en NCRV, als mede door enkele kleine omroeporganisaties. Het Commissariaat moest hier over vervolgens een hoorzit ting houden. Tijdens die zit ting bleek plotseling dat, op geheel andere gronden, ook de TROS en Veronica tegen het plan waren. Op verzoek van NOS-voorzitter Max de Jong heeft het Commissariaat zijn beslissing over de zenderinde ling aangehouden tot 1 juni, zodat het NOS-bestuur zich opnieuw zou kunnen beraden. Tevens heeft het Commissari aat bepaald dat nog geen uit spraak wordt gedaan over het verzoek van AVRO, KRO en NCRV tot onverbindend-ver- klaring. De achtergrond hier van is een juridische. Tegen beslissingen van het Commis sariaat voor de Media kan in beginsel beroep worden inge steld bij de Raad van State. Om de hele zaak juridisch nog gecompliceerder te maken be staat echter ook nog een regel dat men van een „besluit van algemene strekking" niet in beroep kan gaan. En algemeen wordt aangenomen dat de zen derindeling een besluit van al gemene strekking is. Zeker heid of een beroep ontvanke lijk is krijg je evenwel pas, als je een zaak voorlegt aan de Raad van State. Volgend jaar Ondertussen ligt de eerder ge noemde Pinksternotitie van minister D'Ancona bij de mi nisterraad. Afgelopen vrijdag is de raad niet aan de behan deling toegekomen, onder meer vanwege de Vooijaars- nota. De verwachting is dat aanstaande vrijdag de nota door de ministerraad zal wor den afgedaan en onmiddellijk naar de Kamer gezonden, zo dat er in elk geval vóór het zo- een plenaire behan deling mogelijk is. Pas daarna kan de wijziging van de mediawet verder wor den voorbereid, via de minis terraad, Raad van State en vervolgens de beide Kamers der Staten-Generaal. Men mag er daarom van uit gaan dat met deze gehele procedure een jaar gemoeid zal zijn. Dit alles nu betekent, dat een zender indeling conform het MJP pas op 1 oktober volgend jaar (1992) zal kunnen ingaan. In 1 april 1992 geloven politieke pottekijkers niet. Het Commissariaat zal dus nu een beslissing over de zende rindeling per 1 oktober 1991 moeten nemen, op basis van het tussenvoorstel waartoe het NOS-bestuur vrijdag jongstele- den heeft besloten. Dat voor stel komt eigenlijk geheel overeen met het alternatieve plan dat KRO, NCRV en AVRO in begin april hebben ingediend: verwissel AVRO van net 2 naar net 1, de VARA van net 1 naar net 2 en laat het derde net zijn functie be houden. Twee B-omroepen (EO en VPRO) hebben tegen gestemd. Dat betekent dus, dat deze twee tegen dit besluit weer bij het Commissariaat voor de Media in beroep kun nen gaan. Uitgelekt Tot zover de feitelijke situatie. Intussen is het nodige, uitge lekt over de eerder genoemde Pinksternotitie van minister D'Ancona. Lekken, waaraan ook de minister zelf wel heeft bijgedragen, hoewel zij naar verluidt zeer geheimzinnig met de- nota omgaat en er zelfs de fractievoorzitters van de beide regeringspartijen (CDA en PvdA) geen exemplaar van heeft verstrekt. Uit de lekken is duidelijk ge worden, dat de minister het oprichten van een „verdien- net" van TROS en Veronica van de hand wijst. Deze twee wilden op jaarbasis twee maal zes miljoen gulden meer krij gen dan de andere A-omroe pen om hun functie waar te kunnen maken; voorts zouden in hun programma's reclame uitzendingen tijdens de pro gramma's worden toegestaan. Ook dat wijst de minister af. Bovendien zou op het tweede net het maximum van vijftien procent reclame mogen wor den uitgezonden. Ook daar voelt de minister niets voor. Zij schijnt trouwens meerdere financiële eisen te hebben af gewezen, c.q. te willen afwij zen als haar nota ongeschon den door de ministerraad komt. Daartoe behoort als dus meer reclame niet door gaat, het maximum voor de gehele publieke omroep is nu wettelijk 8 procent ook het voorstel om via de verhoging van de ledenbijdrage van de omroepen van tien naar 25 gulden per jaar de omroep zelf jaarlijks zo'n 125 miljoen gul den te laten bijdragen aan de .programmakosten. De omroe pen hebben immers bijna vijf miljoen leden. Deze opstelling betekent dus niet alleen dat men de verhoging van 15 gul den, maar de volle contributie van 25 gulden per lid in de programma's moet stoppen. Hoewel steeds beleden is dat in elk geval de verenigings kosten uit die inkomsten moeten kunnen worden gefi nancierd. Kennelijk meent de minister, dat de omroepen maar moeten zien hoe ze aan kosten (125 miljoen gulden) komen. Een verhoging van de omroepbijdrage blijft de minis ter echter afwijzen, evenals het laten vervallen van het zo geheten volledig programma voorschrift, met name voor het tweede net. BRUSSEL Minister Ter Beek van defensie vindt dat de Nederlandse troepen uit Noord-Irak naar Nederland kunnen terugkeren als de Verenigde Naties de taak kun nen overnemen om de veilig heid van de Kurden te waar borgen. Ter Beek heeft daarover giste ren in Brussel gesproken met zijn Britse collega Tom King. Ter Beek en King, die beiden Noord-Irak hebben bezocht, zijn het erover eens dat de si tuatie van de Kurden in dat gebied drastisch is verbeterd, vooral nu de vluchtelingen stroom richting Dahuk op gang komt. De Britten hebben inmiddels al de helft van hun grote Chinook-helikopters, die daar werden ingezet voor voedseldroppings, teruggetrok ken. De twee bewindslieden zijn het erover eens dat terug trekking van de troepen nu kan worden overwogen, maar dat moet dan op een goed ge coördineerde manier gebeu ren. Ter Beek praat hierover nog met zijn Amerikaanse col lega Dick Cheney. In het gesprek met King heeft Ter Beek het beeld van de communicerende vaten ge bruikt. Elke fase van terug trekking moet gepaard gaan met het overnemen van taken door de VN en particuliere hulporganisaties. In het ge sprek is een tijdschema voor terugtrekking niet aan de orde gekomen. In Noord-Irak bevinden zich ongeveer duizend Nederlandse militairen, bijna zeshonderd van de landmacht en vierhon derd mariniers. Zij zijn daar op een humanitaire missie. Mammoetgraf in Drenthe ontdekt WESTERBORK Bij graaf werkzaamheden in Wester- bork (Drenthe) is een mam moetgraf ontdekt. Het grootste deel van de tot nu toe aange troffen skeletresten ribben, wervels en een stuk slag tand zijn door het Biolo gisch Archeologisch Instituut (BAI) van de Rijksuniversiteit Groningen voorlopig overge bracht naar het Drents Mu seum in Assen. Daar zal wor den getracht de juiste leeftijd, naar schatting zo'n 300.000 jaar, van de beenderen vast te stellen. DEN HAAG De pere strojka is dit jaar voor het eerst duidelijk aanwezig geweest in het eindexa men Russisch voor vwo en havo. Zo was er bijvoor beeld een aanval op hoe literatuur wordt behan deld in de Russische schoolboeken en over pro blemen die jongeren in groepsverband veroorza ken. Bij het vwo was, na een inge zonden brief over de devalua tie van medailles, het boek van Tsjoekovski 'Levend als het leven' aan de beurt. Deze zet zich af tegen het over een kam scheren en verheerlijken van alle schrijvers. Voorts waren er teksten over de zwerftochten van Afanasi Nikitin, een koopman uit de stad Tveij die verslag doet over zijn reis naar India in de 15e eeuw, en een over verkie zingen in Rusland, waarbij drie kandidaten hun kiezers warm moeten maken om op hen te stemmen. Vwo De leerlingen van het vwo die de eindexamenrace tot het laatste moment hebben uitge zeten hadden het er met Spaans niet gemakkelijk meè. Het examen werd moeilijk tot zeer moeilijk gevonden en eenzelfde mening was docente Willemien Timmermans van de Scholengemeenschap Cra ne veldt in Nijmegen toege daan. Er was een tekst 'Narco guer rilla' over de banden die de guerrillero's hebben met de drugshandelaren in Peru. De strijd wordt gefinancierd met het geld dat de handel op brengt. 'Las reflexiones de On- ofre Bouvilia' was een frag ment uit een boek van Onofre Bouvilia, in het Nederlands 'De stad der wonderen', over mensen die door de industriële revolutie worden gedwongen alles op vaste tijden te doen. Titia Mink van het Nassaucol- lege in Heerenveen deed giste ren als enige vwo-leerling Fries examen, waarbij het ging om twee stukken: 'It nasjonale fraachstik yn de USSR (Het nationale vraagstuk in de USSR) en 'Iepen brief oan Gorbatsjof' (Open brief aan Gorbatsjov). De hekkensluiters van het eindexamen waren de vwo- leerlingen die filosofie deden. Dat examen had als belang rijkste onderwerp 'Eros bij Plato'. Havo Bij Spaans voor havo waren er vijf teksten. De tekst 'Intrevis- ta con El Lute' betrof een in terview met iemand die in de zestiger jaren een aantal malen in de gevangenis heeft gezeten en tegenwoordig schrijver is. 'El caso Cabaneros' gaat over de plannen om van een mooi gebied een militair terrein te maken. Dank zij protesten gaat het niet door en nu is het een beschermd gebied gewor den. In 'Ouka Lele y la plaza de Cibeles' (Ouka Lele en het Cibelesplein) gaat over de kunstenares Lele die een foto reportage maakt op dit plein in het centrum van Madrid. 'Citacion previa' (eerste af spraak) is een ingezonden brief die gaat over de veront waardiging van een patiënt die klaagt over het maken van een afspraak. In Spanje kan dat tegenwoordig niet meer te lefonisch, maar daarvoor moet men naar de kliniek komen. Erik Lankman van het Nas- saucollege in Heerenveen was de enige havo-leerling die gis teren examen Fries deed. Hij maakte een opstel met als titel 'Negativelingen en oan gen' (Negatievelingen dere dingen). De opdrad om maar eens flink va, te schrijven en dat he dan ook gedaan: hij heel ren en directie behoorlij de mangel genomen, i Russisch voor havo bestj zes teksten met een le\ variatie in thematiek, zt cente Katja Vos van di lengemeenschap Alexanderpolder in Rot het noemde. Er was aardige tekst over een monteur die met een a schroevendraaier het ni kleurentelevisietoestel moet oftewel wat moei als er iets kapot gaat? I gelijks probleem in de van vandaag de dag. DEN HAAG Hieronder volgen de goede antwoorden meerkeuze-opgaven van de centrale schriftelijke eindej gehouden op vrijdag 24 mei. De gegevens zijn verstrekt d Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling (CITO). lbo (c) mavo (c) spaans IA 2 B 3D 4 D 5A 6C 7C 8C 91 11 B 12 C 13 A 14 B 15 B 16 B 17 A 18 D 19 i 21 C 22 A 23 D 24 D 25 B 26 B 27 C 28 A 29 1 31 A 32 B 33 D 34 C 35 B 36 A 37 A 38 B 39 41 C 42 A 43 B 44 B 45 C 46 C 47 D 48 B 49 I lbo (d) mavo (d) spaans IA 2 A 3 B 4 E 5A 6C 7A 8D 91 11 D 12 D 13 B 14 B 15 C 16 A 17 B 18 C 19 i 21 D 22 C 23 A 24 A 25 A 26 B 27 B 28 A 29 31 C 32 D 33 B 34 B 35 C 36 A 37 A 38 B 39 I 41 A 42 B 43 A 44 C 45 B 46 A 47 A 48 C 49 I mavo (c) muziek IA 2 B 3 B 4 B 5B 6C 7D 8C 9 11 D 12 C 13 A 14 D 15 E 16 C 17 C 18 C 19 I 21 D 22 B 23 C 24 D 25 C 26 E 27 C 28 A 29 I 31 A 32 B 33 E 34 A 35 D 36 D 37 C 38 E 39 I 41 C 42 C 43 D 44 B 45 B 46 D 47 C 48 C 49 I mavo (d) muziek IA 2 B 3 B 4 B 5B 6C 7D 8C 9/ 11 D 12 C 13 A 14 D 15 E 16 C 17 C 18 C 19 I 21 D 22 B 23 C 24 D 25 C 26 C 27 A 28 F 29 I 31 B 32 D 33 C 34 C 35 F 36 B 37 D 38 B 39 C 41 C 42 E 43 C 44 C 45 C 46 B 47 F 48 E 49 I 5 - 6 C 7 - 8 A 9 j 15 A 16 - 17 C 18 - 19 25 B 26 - 27 - 28 - 29 37 - 38 - 39 mavo (c) tekenen 1 - 2 - 3 - 4 - 11 D 12 B 13 - 14 - 21 E 22 - 23 A 24 - 31 F 32 - 33 A 34 C 35 - 36 41 A 42 B mavo (d) tekenen 1- 2 - 3 - 4 C 5 B 6 A 7A 8C 9 - 11 A 12 A 13 D 14 - 15 - 16 C 17 B 18 - 19 A 21 A 22 - 23 C 24 B 25 - 26 - 27 - 28 - 29 f 31 A 32 C 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38 - 39 - 41 - mavo (c) handenarbeid 1- 2 - 3 - 4 - 5 - 6 C 11 D 12 B 13 - 14 - 15 A 16 - 21 E 22 - 23 A 24 - 25 D 26 B 31 - 32 - 33 D 34 C 35 A 36 A 37 41 C 42 - 43 C 44 C 45 C 7 - 8 A 9 A 17 C 18 - 19 - 27 C 28 A 29 - 38 A 39 E mavo (d) handenarbeid 1- 2 - 3 - 4 C 5 B 6 A 7A 11 A 12 A 13 D 14 - 15 - 16 C 17 B 21 A 22 - 23 - 24 B 25 A 26 A 27 - 31 8 C 9 - 18 - 19 A 28 C 29 - i B 37 D 38 - 39 - mavo (c) textiele werkvormen 1- 2 - 3 - 4 - 5 - 6 C 7 - 8 A 9A 11 D 12 B 13 - 14 - 15 A 16 - 17 C 18 - 19 - 21 E 22 - 23 A 24 A 25 C 26 - 27 B 28 - 29 - 31 - 32 B 33 D 34 - 35 B 36 B 37 B 38 - 39 A 41 - 42 C 43 B mavo (d) textiele werkvormen 2 - 3 - 4 C 5 B 11 A 12 A 13 D 14 - 15 - 21 A 22 A 23 - 24 E 25 - 31 B 32 A 33 - 34 B 35 B 41 D 42 E 6 A 7 A 8 C 9 - 16 C 17 B 18 - 19 A 26 - 27 - 28 - 29 C 36 B 37 - 38 D 39 C SUSKE EN WISKE HET WITTE WIEF (c) Standaard Uitgeverij/Wavery Productions Bolkestein: SER niet voor werkgevers en werknemers DEN HAAG VVD-fractie- voorzitter Bolkestein vindt dat werkgevers en werkenemers niet thuishoren in de Sociaal Economische Raad (SER). Vol gens de liberale voorman in de Tweede Kamer spelen de werkgevers- en werknemers organisaties een merkwaardi ge dubbelrol als belangenbe hartiger en regeringsadviseur. Hij zegt dat in De Werkgever, het blad van de christelijke werkgevers. De SER noemt de opmerkingen van Bolkestein onjuist. „De SER is in het le ven geroepen als adviesorgaan van de regering. In een over- leg-economie maken de werk gevers, werknemers en verte genwoordigers van de Kroon deel uit van die sociaal-econo mische adviesraad", aldus een woordvoerder. ADVERTENTIE J E Nu bij aanschaf van een set zachte con tactlenzen (f365,-) 'n originele Ray-Bar? zonnebril kado. OPTICIENS EN BIJ RIN Den Haag, A. Diepenbrockhof 38, 070-3910152. F. Hendriklaan 113, 070-3553743. Lorentzplein 85, 070-3907007. De Stede 30, 070-3675927. Theresiastraat 87, 070-3837182. 1, Breestraat 121, 071-125036. Rijswijk, In de Boogaard J 17, 070-3945956. H. Ravesteynplein 52, 070-3907070. Zoetermeer, Dorpsstraat 110, 079-166100 Promenade 25, 079-51154E

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 4