„Conducteur moet alles in
zijn uppie opknappen"
„Bijna a"es gegokt bij aardrijkskunde"
Goede antwoorder
AID stuit op handel
in vlees zieke dieren
EXAMENS '91
Kritiek Maij op onderzoek
van Consumentenbond
Bukman:
hogere str;
voor illega
visvangste
BINNENLAND
Maij wijst Lubbers
indirect terecht
DEN HAAG Zonder dat iemand expliciet
naar haar mening vroeg, heeft minister
Maij-Weggen van verkeer en waterstaat
haar collega Ter Beek en premier Lubbers
gisteren een veeg uit de pan gegeven, omdat
zij in hun dienstauto's veel te snel hadden
gereden. Bij de behandeling van haar begro
ting in de Eerste Kamer kwam zij via tol-
pleinen in de Randstad over het onderwerp
verkeersveiligheid te spreken, dat zij een
van de belangrijkste onderdelen van haar
beleid vindt. Ze zei: „Man of vrouw, groot of
klein, minister of bakker, iedereen moet
zich aan de maximumsnelheden houden".
Ter Beek en Lubbers werden onlangs voor
het oog van de TROS-camera betrapt op het
overtreden van de maximusnelheid.
WOENSDAG 15 MEI 1991 PA|
t
Accijns van 47 ce
per liter lpg bephj
DEN HAAG De stichting Natuur er
vindt dat er op lpg een accijns gehevö
worden van 47 cent per liter. De motf
genbelasting voor op deze brandstof ij
auto's zou dan verlaagd kunnen worded
niveau van benzine-auto's. De prijs perl
ter zal daardoor voor de gemiddelde lpg,:
ker met 7 cent stijgen. Dat leidt tot eets
van het zakelijk gebruik van lpg-autoli
procent, terwijl het privégebruik 12 pré
verminderen. Natuur en Milieu schrijf
een brief aan de Tweede Kamer. Staats
ris Van Amelsvoort van financiën hfl
dusver geweigerd accijns te heffen op
dat dan ook het gebruik van deze bq
voor andere doeleinden zou worden bel
DEN HAAG Hieronder volgen de goede antwoorden
meerkeuze-opgaven van de centrale schriftelijke eindes
gehouden op maandag 13 mei. De gegevens zijn verstrel
het centraal instituut voor toetsontwikkeling (cito).
Vwo Engels
1 c
2 B
3 C
4 A
5 C
6 A
7 B
8 C
9/
11 B
12 A
13 A
14 A
15 B
16 C
17 A
18 A
19 C
21 B
22 A
23 C
24 A
25 D
26 C
27 A
28 B
29 E
31 C
32 D
33 B
34 A
35 A
36 D
37 B
38 D
39
41 B
42 B
43 B
44 A
45 C
46 B
47 C
48 D
49/
Lbo(c)
mavo(c) Nederlands (tekst)
1 A
2 C
3 B
4 A
5 A
6 D
7 A
8 C
9/
11 B
12 D
13-
14 C
15-
16 B
17 B
18 C
19 C
21 B
22 D
23-
24-
25-
26 B
27-
28-
29 C
31 B
32 B
33 C
34 C
35 B
36 C
37 B
38 C
39 C
Lbo(d)
mavo(d) Nederlands (tekst)
1 B
2 B
3 C
4 C
5 B
6 B
7 C
8 C
9 C
11 D
12-
13 D
14 C
15 B
16 C
17 A
18-
19-
21 -
22 D
23 A
24 A
25 D
26 D
27 D
28 C
29 E
31 B
32 D
33 D
34-
35-
36 D
37 B
38 B
39
Leao(c) lhno(c) lto(c) mavo(c) biologie
1C 2 C 3 B 4 A 5 D 6B 7C 8C 9
11C 12 C 13- 14- 15- 16 B 17 C 18- 19/
21 A 22 - 23 A 24 A 25 - 26 - 27 D 28 D 29 E
31 C 32- 33- 34- 35 - 36 F 37 C 38 B 39
41 C 42 B 43 C 44 B 45 C
Leao(d) lhno(d) lto(d) mavo(d) biologie
1 D 2 C 3 C 4 C 5 B 6D 7B 8F 9C
11 A 12 B 13 E 14- 15- 16 D 17C 18 C 19/
21 A 22 D 23 - 24 A 25 A 26 A 27 B 28 - 29
31 B 32- 33- 34 A 35 - 36 B 37 - 38 B 39 E
41 C 42 - 43 C 44 B 45 C
veel gegaapt werd". Hij weet
dit aan het tijdstip. Wiskunde-
examens kunnen beter 's mor
gens gehouden worden, vindt
hij. Inhoudelijk gezien vond
hij het examen „behoorlijk
maakbaar, veel routineklusjes
en geen diepe problemen, op
één vraag na". Veel van zijn
leerlingen waren dit niet met
hem eens. „Erger kon niet",
merkte iemand op toen hij met
een rood hoofd de aula verliet.
Ook het wiskunde-onderdeel
voor de vwo'ers leverde niet
alleen vrolijke gezichl
Bepaalde onderwerpei
dik verwacht werden z
niet in, en onderwerpei
wel inzaten werden ni
wacht", zo vat J. Ren
vwo-docent wiskunde h
men samen. Remijn h
soort weddenschap m
klas afgesloten dat het e
een matrix-oefening z
vatten. Dit was dus n
geval. Spijtig genoeg v
klas had de weddensché
inzet.
EeidócScvwtatit
Idoor
HOMMEKROL
AMSTERDAM ,.We la
ten ons niet langer naaien
door het management, we
gaan plat". De boodschap
van hoofdconducteur en
wilde-actieleider Bert
Jansen schettert door de
megafoon.
Hij krijgt bijval van een paar
honderd conducteurs en ma
chinisten die zich verzameld
hebben in de hal van Amster
dam CS. Vroeg die dinsdag
ochtend maakt het personeel
zich op naar Utrecht af te rei
zen.
„Belachelijk", reageert Ali
Asahin bij een verlaten trein
op het tweede perron. Hij
heeft vrijaf genomen om de
geboorte van zijn eerste zoon
aan te geven op het Turkse
consulaat in Rotterdam. Een
Duitse toeriste zit wat te knie
zen. Zojuist via Schiphol uit
Bangkok gearriveerd dacht ze
de trein naar Keulen te kun
nen nemen. Haar vriend is op
zoek naar een huurauto.
„Als we geen trein krijgen van
de rayonmanager dan gaan we
met de bus naar Utrecht", zegt
de actieleider. Om kwart over
acht rijden de NZH-touring-
cars voor. De Alkmaarse con-
ducteur Leo Kroos nodigt me
uit in te stappen. „We gaan de
directie mores leren. Ze hou
den ons al twee jaar aan het
lijntje". Onderweg vertelt hij
zijn persoonlijke ervaringen
met „de hand over hand toe
nemende agressie". „Ik ben
twee keer het slachtoffer ge
weest. Reizigers die me aan
vielen. Telkens een week thuis
gebleven. Als je zoiets mee
maakt kun je niet meer func
tioneren. Vraag het aan iedere
conducteur in deze bus. Zeker
de helft heeft ook zo'n ver
haal. Ik had om assistentie ge
vraagd, maar die kwam te
laat. En wat krijg je na afloop
van je eigen rayonmanager te
horen? Had je het niet anders
kunnen oplossen en heb je ge
tuigen? Die vechtersbaas had
mij persoonlijk aangeklaagd.
Gelukkig had ik er twee. Als
puntje bij paaltje komt laat NS
ons vallen als een baksteen".
Nasleep
De statistieken van de directie
(78 agressieslachtoffers in het
laatste kwartaal) kloppen niet,
zegt Kroos. „Verbale agressie
wordt niet eens meer gemeld.
Vanwege de papieren nasleep
die je op je nek krijgt. En het
gebeurt niet alleen op de risi-
cotreinen. Ook op je normale
dienst ben je de hele dag on
derhevig aan schelden en spu
gen. Steeds minder mensen
een kaartje aan het loket en
weigeren de drie gulden vijftig
boete te betalen. Ga je schrij
ven dan heb je agressie. En
dan moet ik op m'n eentje in
een trein met vijfhonderd
mensen ook nog service verle
nen".
Conducteur, een móórdbaan,
merkt een cynische buurman
op. „Met twee man op de trein
was het geval in Harlingen
niet gebeurd", gelooft Kroos.
„Ik weet ook wel dat je niet
meteen een blik conducteurs
kunt opentrekken, maar een
portofoon is wel het minste
waar we direct mee gebaat
zijn".
Gejuich
In Utrecht loopt het NS-
hoofdgebouw snel vol met ac
tievoerders. Gejuich bij elke
aankomst van nieuwe ploegen,
uit Rotterdam, Enschede, Ro-
zendaal. Een verdieping hoger
vergadert de directie met de
bonden. Bert Jansen groeit in
zijn leidersrol, vurig bijgestaan
door conductrice Trudy van
Kleef („ik ga net zolang door
totdat ik weer gewoon gast
vrouw kan zijn op de trein").
Ze kiezen twaalf man uit om
hen naar boven te volgen.
„Collega's, we zullen onze
huid duur verkopen, geloof
me. We vertrekken niet
eerder dan dat we gekregen
hebben waar we om vragen.
Mensen, op ons kan je bou
wen".
Boven beschuldigt Jansen de
NS-directie onomwonden van
bedrog en roept de bonden toe:
„Haal er voor ons wat uit, wij
helpen jullie". Directeur ex
ploitatie Schouten betoont zijn
verbale afschuw over het Har-
lingse voorval, trekt de agres
sie in het weidse veld van gro
te maatschappelijke proble
men, vindt dat de veiligheid
van personeel en publiek met
goeie afspraken gewaarborgd
moet worden, maar dan wel
los van emoties.
Terug beneden, als Jansen de
wachtenden meedeelt dat de
directie het een emotionele ac-
Virus
verknipt
Met vereende
krachten knippen
dr. Joep de Lan
ge van het Natio
naal Aids Thera
pie en Evaluatie
Centrum en Jos
Brink het Aids-vi-
rus door. Met
deze symbolische
actie werd giste
ren de nieuwe
huisvesting van
de HIV Neder
land in de PC
Hooftstraat in
Amsterdam offi
cieel geopend.
foto: anp
KERKRADE De Algemene Inspectiedienst (AID) van het mi
nisterie van landbouw, natuurbeheer en visserij heeft in het afgelo
pen weekeinde 775 kg rund- en schapevlees in beslag genomen dat
afkomstig was van een slachterij in de Kempen waar runderen
werden geslacht zonder keuring door de Rijksdienst voor de Keu
ring van Vee en Vlees (RVV). Uit het onderzoek van de AID blijkt
dat de eigenaar van het slachtbedrijf het vlees van valse goedkeu
ringsstempels voorzag. De AID vermoedt dat de man op die manier
vlees van zieke dieren in de handel bracht. De zaak kwam aan het
licht doordat een keurmeester van de RVV argwaan kreeg over
een geslacht rund en geslachte schapen met goedkeuringsstempels
van de RVV, terwijl de dienst de laatste dagen geen keuringen ver
richt op het bedrijf. De dieren werden op rituele wijze geslacht. De
eigenaar van het slachtbedrijf is aangehouden; het is de tweede
keer dat hij wordt betrapt op illegale praktijken.
tie noemt, wordt het manne
lijk geslachtsdeel van het
meest populaire huisdier ho
nend gescandeerd. Ook voet
balsupporters laten sporen na.
Even later meldt hij dat Haar
lem tweeduizend handteke
ningen van reizigers heeft
overhandigd. „Ze leven met
ons mee, er zitten zelfs gedich
ten en bloemen bij".
Buiten dienst
Ik stuit op vijf conductrices die
afschuwelijke verhalen over
hun ervaringen vertellen. Jac
queline („liever geen achter
naam") uit Breda, 22 jaar, is
net twee dagen buiten dienst.
Vorige week is ze op de trein
naar Vlissingen door een
groep militairen „seksistisch"
uitgescholden („te smerig om
te vertellen"), dezelfde avond
gevolgd door „vreselijke be
dreigingen" van een zwartrij
der die ze een week eerder uit
de trein had gezet. In tranen
arriveerde ze op het eindsta
tion. „Ik droom er elke nacht
van. Blijf maar een paar dagen
thuis werd me gezegd. Voor de
rest mag ik het zelf uitzoeken.
Als er echt niks aan gedaan
wordt wil ik zo niet blijven
werken. Je moet alles in je up-
fo
naar uw standplaatsen!
plekke acties te organis
Grote groepen houdi
morrend voor geziei
'Amsterdam'. De busrei
is weinig triomfantelij
actievoerder krijgt wat]
mee met de opmerkinj
spoor maakt meer kaf
de drank kan goedmak
In de hal van Amsterd
overheerst het vreu
wachten. „Ik denk niei
vandaag nog treinen v
ken", zegt een meevi
lokettiste. „Gelukkig tc
meeste mensen begrip,
ten dat we ook voor hi
ligheid staken".
Idoor
ROB EDENS
DEN HAAG De exa
mensfeer is duidelijk
voelbaar bij het betreden
van de hal van het Aloysi-
uscollege in Den Haag.
Twee niet echt luidruchti
ge leerlingen worden on-
middelijk tot de orde ge
roepen door de receptio
niste. „Sttt,examens!",
bijt ze het tweetal toe. Op
de deuren in de hal han
gen bordjes: 'Stilte: exa
mens'.
Het Aloysiuscollege is van huis
uit een Jezuïetenschool. Vol
gend jaar viert de school zijn
75-jarig bestaan. Oorspronke
lijk kende het Aloysiuscollege
een gymnasium- en een hbs-
opleiding. Later werd er gefu
seerd met een mulo en heden
ten dage is het een brede scho
lengemeenschap voor mavo,
havo en vwo, met ruim dui
zend leerlingen. De school
werkt nog steeds vanuit een
katholieke levensvisie. Zo zijn
er aan het begin en eind van
ieder schooljaar eucharistievie
ringen. De echt katholieke
sfeer is er, mede door de brede
opzet en het grote aantal leer
lingen, niet meer. Het Aloysi
uscollege probeert zich van
andere scholen te onderschei
den „doordat we het onderste
uit de kan halen wat betreft
de leerlingenbegeleiding", zegt
M. Klaverkamp, conrector
voor de derde en vierde klas
sen mavo.
De examens worden gehouden
op twee plaatsen: in de aula op
de begane grond en in de
(voormalige) kapelzaal, één
verdieping hoger. „Gelukkig
hoeven wij nooit te vluchten
naar de gymzalen", aldus Kla
verkamp. Volgens hem heerst
er een, echt examensfeertje op
school. „Iedereen was vanmor
gen op tijd, dat gebeurt bij nor
male lessen nooit". In de beide
examenzalen hangt een serene
stilte. Iedereen is geconcen
treerd bezig met de opgaven.
Dat het niet voor iedereen
meevalt blijkt uit het plafond
staren.
's Morgens stond er voor zowel
de mavo (c- en d-niveau),
havo als het vwo aardrijks
kunde op het programma. De
mavo-leerlingen waren niet
echt te spreken over de opga
ven. „Best wel moeilijk" en
„flink pittig" waren de termen
die veelvuldig te beluisteren
vielen na afloop. Odilia Heet-
man, docente aardrijkskunde,
bevestigde dit oordeel: „Zo
makkelijk als het vorig jaar
was kon het ook niet meer
zijn, maar het was wel te doen
dacht ik".
Dat gold niet voor het havo
examen aardrijkskunde, naar
het oordeel van Jolanda
Scherts en Elly Domene, twee
leerlingen die eerst de mavo
op het Aloysiuscollege hebben
gedaan en vervolgens zijn
doorgestroomd naar de havo.
„Het was echt gigantisch moei
Zorgelijk kijkt een leerling van
aardrijkskunde.
lijk, veel moeilijker dan de
schoolonderzoeken", zegt Jo
landa. „Ik heb bijna alles ge
gokt", aldus Elly. „Ik was al
een uur voor tijd klaar, wat
wil je, als je niets weet", komt
Jolanda daar weer overheen.
Toch zijn beiden ervan over
tuigd wel te zullen slagen. Het
eindcijfer voor aardrijkskunde
moet echter wel gecompen
seerd gaan worden door ande
re cijfers, denken ze. Ze gaan
het Aloysiuscollege op van haar
snel weer verder, nog even
wat wiskunde doornemen, wat
die middag op het programma
staat.
Ook de vwo-kandidaten von
den het aardrijkskunde-exa-
men niet meevallen. Met name
werd er veel geklaagd over
„de onduidelijke foto's en
plaatjes", waaruit dingen af te
leiden zouden moeten zijn.'
Ook de hoeveelheid stond me-
werk tijdens het lastige examen
foto: milan konvalinka
nig leerling niet aan. P. Men
gelberg, docent aardrijkskunde
op de vwo-afdeling, had nog
geen afgerond oordeel over
het examen, omdat hij slechts
een vluchtige blik op de opga
ven had kunnen werpen. Bo
venstaande aanmerkingen wa
ren hem niet opgevallen. „Het
was zeker geen makkie, maar
mijn eerste indruk was dat het
zeker wel te maken was", al
dus Mengelberg.
Duits
Na de welverdiende lunch
stond voor de mavo-kandida
ten Duits op het programma.
Deze taal is op het Aloysiuscol
lege geen populair vak, in te
genstelling tot bijvoorbeeld
Frans. Slechts twintig mavo
leerlingen hebben Duits in
hun pakket opgenomen. De
heer Heyboer, docent Duits,
was best te spreken over het
examen. „Er zat veel afwisse
ling in de opgaven, en de
moeilijkheidsgraad varieerde
sterk. Wat ik alleen gemist
heb is dat de actualiteit niet
aan bod kwam. De hereniging
van de beide Duitslanden bij
voorbeeld, een onderwerp dat
ook Nederlanders aanspreekt,
zat er helemaal niet in. Dat
vind ik jammer". De mavo-
leerlingen waren unaniem in
hun oordeel over het examen:
„Makkelijk". Dit verbaasde de
heer Heyboer. Hij vraagt zich
af of ze de moeilijkheden wel
gezien hebben. „Maar dat
blijkt pas als we de resultaten
binnen hebben".
De havo- en vwo-kandidaten
hadden het 's middags minder
makkelijk. Voor hun stond
„het rampenvak" wiskunde op
het programma. Voor de havo
leerlingen werd nog een extra
dimensie aan het vak toege
voegd. Volgend jaar is de laat
ste mogelijkheid om het exa
men in de oude vorm te doen,
omdat daarna het vak defini
tief opgesplitst wordt in een
A- en B-richting, net als op
het vwo al het geval is. Daar
om worden de klassen die nu
wiskunde-examen doen 'be
zemklasjes' genoemd. De heer
Blommestijn, docent wiskunde
en surveillant tijdens het exa
men, merkte op „dat er nogal
pie opknappen".
Beroering ontstaat bij het be
richt dat een trein naar Arn
hem klaar staat voor vertrek.
Er zitten twee werkwilligen
op. Sommigen willen er met
geweld op los. Het duo Jansen-
Van Kleef weet dat te voorko
men. Een delegatie gaat erop
af om de 'dwalenden' te bewe
gen zich aan te sluiten. De hal
ve zaal volgt naar buiten. De
Arhemse conducteur en de
Nijmeegse wagen voerder („het
was onze laatste trein van
daag") bezwijken en worden
onder een snerpend concert
van conducteursfluitjes als
verloren zonen begroet. Jan
sen en Van Kleef vallen el
kaar in de armen.
Rond twaalf uur zijn de onder
handelaars boven gevorderd
tot punt één van de acht eisen.
„Dit pikken we niet, we gaan
het spoor bezetten". De actie
leiders bezweren dat voorne
men. Een vakbondsman komt
uitleggen dat het lang gaat du
ren. Opnieuw snerpen de fluit
jes. Vertwijfeling trekt sporen
op het gezicht van Bert Jan
sen. „Mensen, de bonden we
ten hoe we erover denken. Als
er vandaag geen resultaat
komt gaan we staken. Dat is
een ultimatum. Het lijkt me
verstandig dat u nu teruggaat
SUSKE EN WISKE
HET WITTE WIEF
(c) Standaard Ultgeverl)/Wavery Productions
DEN HAAG Het on
derzoek van de Consu
mentenbond over de prijs
ontwikkeling bij het
openbaar vervoer en over
de kostenstijging van de
auto klopt niet.
Volgens minister Maij-Weggen
van verkeer heeft de Consu
mentenbond facetten over het
hoofd gezien en verkeerde be
rekeningen gemaakt, zo rea
geerde ae minister gisteren op
vragen van CDA en PvdA in
de Eerste Kamer. De senaat
behandelde haar begroting
voor 1991.
De Consumentenbond had uit
gerekend dat het openbaar
vervoer over drie jaar 31 pro
cent duurder zal zijn terwijl
autorijden in 1994 volgens de
bond 11 procent in prijs om
hoog zal zijn gegaan. Deze kos
tenstijgingen zijn het gevolg
van de tariefstijgingen open
baar vervoer en de duurdere
benzineprijzen.
CDA en PvdA hebben bij de
formatie van het kabinet-Lub-
bers/Kok afgesproken dat het
openbaar vervoer niet sneller
in prijs mag stijgen dan de
auto. Onlangs heeft minister
Kok de PvdA in de Tweede
Kamer moeten toegeven dat
de prijsstijgingen van het
openbaar vervoer de komende
jaren weliswaar sneller gaan
dan van de auto, maar minder
snel dan van de benzineprij
zen. De regeringspartijen na
men daar genoegen mee.
Minister Maij-Weggen zei in
de Eerste Kamer dat het open
baar vervoer eigenlijk geen 6
maar 2,5 procent per jaar
duurder wordt, als de inflatie
ervan wordt afgetrokken. Vol
gens Maij is dat niet veel als je
bedenkt dat de rijksoverheid
het prijskaartje van het open
baar vervoer in de steden voor
tachtig procent betaalt. „De
rijksoverheid hoort het stads
vervoer niet te subsidiëren.
Dat was tot het midden van de
jaren zeventig ook niet het ge
val. Nu werkt het stadsver
voer slordig, want het denkt:
het geld komt toch wel bin
nen", aldus de minister.
Maij-Weggen zei verder nog
dat buitenlandse automobilis
ten in de toekomst ook moeten
betalen bij de elektronische
tolpleinen die bij de steden in
de Randstad komen.
DEN HAAG Minister Bukman (landbouw, n:
beheer en visserij) wil dat vissers die worden b
op illegale visvangsten veel hogere geldboetes
betalen.
In overleg met minister Hirsch Ballin van jusititie wil hij
welke mogelijkheden er zijn om de strafmaat te verhoj
schrijft de bewindsman aan de Tweede Kamer in zijn hi
lijkse rapport over het visserijbeleid. De geldboetes i
langzaam maar zeker steeds zwaarder, maar zijn nog nil
genoeg in de ogen van Bukman. De uiteindelijk opgelegi
tes staan in veel gevallen in geen verhouding tot het g
voordeel, zo oordeelt hij. In zijn rapport doet de minister
verslag van de manieren waarop vissers de vangstc
trachten te ontduiken. Een geliefde manier om de inspi
misleiden is het gebruik van verborgen ruimtes aan boorc
in illegale vis wordt opgeslagen.
