Gemengde huwelijken mikpunt
Joegoslavische nationalisten
'ft Welcome
"li kuntrie.
Wereldbevolking groeit nog sneller dan verwacht
Nelson Mandela
blijft geloven
in zijn vrouw
Xj^L.-
„Je voelt je zó machteloos"
Genland/buitenland
if: wereld moet
ngladesh helpen
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
CcidaeSoma/nt
DINSDAG 14 MEI 1991 PAGINA 5
YORK De Algemene Vergadering van de
Igde Naties heeft gisteravond in een resolu-
landen, humanitaire organisaties en finan-
Iiistellingen opgeroepen het door een wervel-
jen overstromingen geteisterde Bangladesh
hulp te komen. In Bangladesh worden mor-
00 Amerikaanse militairen. Hun eerste taak
ji het inrichten van distributiepunten voor
irater. De Amerikanen nemen ontziltings- en
jngsmaterieel mee. De Christelijke Organisa-
I Internationale Vluchtelingenhulp (ZOA) in
iorn gaat nog deze week tweeduizend gezin-
het zuidoosten van Bangladesh voorzien
ben, pannen, eetgerei, emmers, drinkglazen
Dellantaarris- Op gironummer 797 voor hulp
n |ngladesh is al 3,5 miljoen gulden binnenge-
ieS
bal
;o4oaat
LTsic morgen
ncesident
Generaal-majoor Stackpole vertelt slachtoffers in Bangla
desh dat er vanaf morgen 8000 Amerikaanse militairen hen
komen helpen.
FOTO: AP
Politie vrijuit
in video-affaire
LONG BEACH Een recht-
bank in het Amerikaanse
Long Beach heeft gisteren
twee oud-politiemannen die
beschuldigd waren van het
mishandelen van een zwarte
activist van rechtsvervolging
ontslagen. Het optreden van
de agenten was destijds op vi
deo opgenomen met een came
ra die door een tv- ploeg was
gemonteerd op de auto van het
slachtoffer. Volgens de politie
was het incident in scène gezet
om aan te tonen dat de politie
van Long Beach rassenvoor
oordelen had. De stemverhou
ding binnen de jury was elf
voor vrijspraak en één tegen.
Treinverkeer
Frankrijk plat
UTRECHT/PARIJS
Rechtstreeks
treinverkeer vanuit
Nederland naar
Frankrijk is sinds
gisteravond onmoge
lijk door een staking
van het Franse
spoorwegpersoneel.
De staking zal duren
tot morgen 6 uur.
Treinen vanuit Ne
derland rijden tot die
tijd niet verder dan
Brussel-Zuid. Het
Franse treinverkeer
is geheel platgelegd,
aldus een NS-woord-
voerder.
VN wil geen vredesconferentie zonder Syrië
NEW YORK/CAIRO Syrië moet deelnemen aan een
eventuele vredesconferentie over het Midden-Oosten. Se
cretaris-generaal van de Verenigde Naties, Javier Perez
<le Cuellar, verklaarde dit gisteravond in New York na
dat de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Ja
mes Baker, en zijn Sovjet-ambtgenoot, Aleksandr Bess-
mertnych, in Cairo een gezamenlijke persconferentie
hadden gehouden. Baker zei toen dat er „nog aanzienlijke
meningsverschillen bestaan tussen Israël en Syrië over
een vredesconferentie voor het Midden-Oosten". Syrië
wil dat de VN en de Europese Gemeenschap een belang
rijke rol gaan spelen bij een eventuele vredesconferentie.
Israël weigert de VN en de Europese landen bij een der
gelijke conferentie te betrekken. Verscheidene Ameri
kaanse functionarissen suggereerden een kleinere confe
rentie waaraan Syrië dan niet zou deelnemen. Volgens
Baker is het „overduidelijk" dat deelname van Damascus
de voorkeur verdient. Perez de Cuellar acht een confe
rentie zonder Syrië onaanvaardbaar.
Bessmertnych liet zich in Cairo optimistisch uit over de
onderhandelingen
ONTSNAPTE
TERRORIST GEPAKT
'STOCKHOLM Een Pale
stijnse terrorist die verleden
week donderdag wist te ont
snappen uit een zwaar bevei
ligde gevangenis in het
Zweedse Kumla, is vanoch
tend in de kraag gevat. De
Palestijn, de 37-jarige Marten
Imandi, was er in geslaagd
om met een Roemeense me
degevangene tijdens het
luchten met behulp van een
laken over een zeven meter
hoge gevangenismuur te
klimmen. Imandi werd in
mei 1989 met drie andere Pa-
lestijnen in Zweden aange
houden en tot een levenslan
ge gevangenisstraf veroor
deeld wegens aanslagen.
"IGRADO De Ser-
e P| hebben er alles aan
e jan om de machtswis-
oöijg te voorkomen, maar
^|en zal dan toch de
a§eiat Stipe Mesic tot pre-
van Joegoslavië
m'igd worden. Onder
a"f jaarlijks wisselende
aafdentschap neemt de
iesige vice-president de
1 %r over van de natio-
eV£jtische Serf Borisav
totD. De 57-jarige Mesic
n ^e eerste niet-commu-
Sche president van
rïfbslavië zijn. Tenmin-
"ils hij de dag mag be-
Jte'h, want Mesic heeft
-er1 vijanden. Twee we-
langeleden werd zijn (ge-
Jerde) wagen op de
sc*Weg tussen Belgrado
Aagreb onder vuur ge-
J"4n. Teleurgesteld over
S lislukte aanslag - Me-
votyas met een vriend te-
- Opvlogen en zat niet in
'tleuto - riepen nationa-
rhe Serven afgelopen
ieeceinde op tot een
en|ve poging.
SC
VUKOVAR De tralies
voor de ramen van hun
huis vormen een bescher
ming tegen stenen, maar
niet tegen vooroordelen.
In het door etnische on
lusten verscheurde Joego
slavië zijn Zoran en Ivana
Manolic gevangenen van
hun gemengde huwelijk:
Ivana is een Kroaat, Zoran
een Serviër.
Ivana wanhoopt over het na
tionalistisch geweld in Joego
slavië, waardoor families uit
een worden gedreven, vriend
schappen worden verwoest en
Joegoslavië op de rand van
een burgeroorlog is beland.
„Kijk naar de tralies voor het
raam", wijst ze. „Zo is het ook
in ons hoofd".
Joegoslavië, een land met twee
alfabetten, drie godsdiensten,
vijf nationaliteiten en tiental
len etnische groeperingen,
wordt met uiteenvallen be
dreigd. De mensen die de oude
rivaliteiten genegeerd hebben
en getrouwd zijn met iemand
van een andere nationaliteit
zijn nu het mikpunt van de
fervente nationalisten.
„We zijn nog steeds een gezin,
maar we voelèn de krachten
om ons heen die proberen ons
uit elkaar te slaan", aldus de
38-jarige Ivana, die met haar
gezin in het Kroatische stadje
Vukovar woont, aan de oevers
van de Donau. „Iedereen praat
de hele tijd over politiek. Zelfs
onze families willen dat we
partij kiezen. We zien ze niet
meer zoveel".
Vukovar is het brandpunt ge
worden van de Servisch-Kroa-
tische vijandelijkheden en de
Manolics zijn zo bang voor re
presailles, dat ze hun echte na
men niet willen gebruiken. De
ramen van een kiosk waar
Servische kranten werden
verkocht zijn opgeblazen en
het wrak van een doorzeefde
Kroatische politiewagen staat
verlaten op straat, een herin
nering aan de twaalf Kroati
sche politiemannen die twee
weken geleden vlak bij de stad
zijn vermoord.
De dertienjarige zoon van de
Monolics, Dusan, loopt op
school het risico het slachtof
fer te worden van de rivalise
rende partijen; de kinderen
zijn geïndoctrineerd door de
nationalistische propaganda
die de gesprekken thuis vaak
overheerst. In de schoolregis-
ters staat de etnische achter
grond van de ouders vermeld.
„Sommige kinderen, zoals Du-
san, proberen er buiten te blij
ven. Maar het is een bende
oorlog op school en hij begrijpt
niet waar hij staat", aldus Iva
na. „Hij heeft zichzelf altijd als
een Joegoslaaf gezien. Hij
praat er niet veel over, maar
ik weet dat hij denkt dat hij
het volgende slachtoffer kan
worden, van allebei de kan
ten".
Veel Servische en Kroatische
politici zijn ervan overtuigd
dat het compromisakkoord
van vorige week, dat het fede
rale leger machtigt in te grij
pen en de illegale milities die
de afgelopen maanden zijn ge
vormd te ontwapenen, niet zal
standhouden in het spervuur
van beschuldigingen waarmee
de nationalistische leiders el
kaar bestoken. Het akkoord is
echter een adempauze na we
ken van spanning.
Tot er een einde is gekomen
aan het conflict zullen gezin
nen als dat van de Manolics
het gemanipuleerde vooroor
deel van hun buren moeten
verduren. Ivana heeft het het
moeilijkst met de smeekbeden
van haar zoon. „Dusan kwam
gisteren uit school en zei dat
we Amerikanen of Duitsers
moesten worden en ergens ver
weg moesten gaan wonen",
vertelt ze.
Maar de Manolics zijn tenmin
ste nog bij elkaar. De etnische
apartheid in Joegoslavië is
sommigen opgebroken. In de
zeventien Kroatische en drie
Servische cafés van het Kroa
tische dorpje Drnis verdrinken
de mistroostige mannen hun
verdriet in slivovica-brande-
wijn. De Kroatische eigenaar
van café Centar, de 36-jarige
Marinko Mujan, was vijf jaar
getrouwd met een Servische
vrouw. „Twee weken geleden
is ze weggegaan met onze twee
kinderen. De situatie was haar
gewoon te veel", zegt hij ver
twijfeld. Hun laatste ruzie, zo
bekent hij, ging erom of de
kinderen bij de Joegoslavische
volkstelling als Kroaten of
Serviërs geregistreerd zouden
moeten worden.
(c) THe Sunday Times
Rellen
Een Nepalees wordt weggesleept tijdens botsingen tussen politie
en burgers, die uitbraken toen honderden Nepalezen zich giste
ren in het stadhuis van hoofdstad Kathmandu verzamelden om
de uitslag van de zondag gehouden verkiezingen te vernemen.
Duidelijk werd, dat de Nepalese interim-premier Krishna Prasad
Bhattarai zijn ontslag heeft ingediend nadat was gebleken dat hij
bij de verkiezingen zijn zetel had verloren. Bhattarai werd in zijn
kiesdistrict in Kathmandu nipt verslagen door de communisti
sche activist Madan Bhandari.
FOTO: AP
'1
l !n in Japan
.westen van Japan heeft zich vandaag een treinongeluk
aaan dat aan minstens 31 mensen het leven heeft gekost.
oulraakten zeker 394 personen gewond. Het ongeluk deed
anor in de prefectuur Shiga, 365 kilometer ten westen van
zijfdstad Tokyo. Twee passagierstreinen, die op een enkel
m'eden, botsten op elkaar.
ajt] FOTO: EPA
(ADVERTENTIE)
oghouG in Hooghoudt
's Werelds
beste Graanjenever
uit Groningen.
DEN HAAG Hoewel
vrouwen in ontwikke
lingslanden nu, in verge
lijking met alle voorgaan
de generaties, minder kin
deren willen, groeit de
wereldbevolking toch nog
steeds sneller dan de Ver
enigde Naties eerst becij
ferd hadden.
Volgens de 'meest waarschijn
lijke' prognoses van de VN
zullen er reeds in 2050 tien
miljard mensen op de wereld
zijn. Dat is een verdubbeling
van het huidige aantal men
sen, terwijl de VN twee jaar
geleden nog verwachtten dat
dat aantal pas zo'n dertig jaar
later bereikt zou worden. Bo
vendien zal de totale wereld
bevolking zich niet rond 2085
stabiliseren op 10,2 miljard,
maar zal deze nog tientallen
jaren doorgroeien voor zij
waarschijnlijk op 11,6 miljard
mensen blijft steken.
Zo'n snelle bevolkingsgroei
maakt het voor regeringen
ontzettend moeilijk voldoende
onderwijs, gezondheidszorg,
voedsel en schone lucht te ga
randeren. Om te voorkomen
dat met name ontwikkelings
landen in de problemen ko
men door de enorme bevol
kingsgroei hebben de lidstaten
van de VN in 1989 op het In
ternationaal Forum over de
Bevolking in Amsterdam afge
sproken dat het aantal geboor
ten per vrouw voor het eind
van deze eeuw van 3,8 moet
dalen tot 3,3. Dat is nog steeds
haalbaar, volgens de UNFPA,
als meer echtparen in ontwik
kelingslanden aan anti-con
ceptie gaan doen. In Zuid-Azië
(onder meer India, Indonesië
en de Filipijnen) zal de bevol
kingsgroei de komende jaren
het grootst zijn, van 1,2 miljard
mensen nu tot 1,5 miljard te
gen het einde van deze eeuw.
In Afrika zal de bevolking re
latief het hardst groeien: met
drie procent per jaar, dat is de
snelste regionale groei die ooit
heeft plaatsgevonden.
(Vervolg
van de voorpagina)
JOHANNESBURG Het
ANC wilde gisteren geen
commentaar geven op de
uitspraak van de rechter.
En de zichtbaar aangesla
gen Nelson Mandela zei:
„Mijn vrouw heeft een
verklaring gegeven en dat
is voldoende".
„Mevrouw Mandela moet op
de hoogte zijn gebracht van de
mishandeling", aldus de Zuid-
afrikaanse rechter Stegmann.
„Ze moet de littekens hebben
gezien van de zweepslagen op
de lichamen van de slachtof
fers". Hij achtte haar mede
plichtig, ook al omdat ze na de
ontvoering twee weken lang
weigerde de twee jongens vrij
te laten.
De politieke belangen van het
proces tegen Winnie Mandela
zijn groot. Het ANC heeft
eerder gezegd dat de regering
met de datum manipuleerde:
„Het is geen toeval dat tot deze
rechtzaak werd besloten in
een periode dat een belangrijk
politiek proces gaande is". De
organisatie meent dat de hele
zaak is opgezet om het ANC
en leider Nelson Mandela te
beschadigen. De militaire chef
van het ANC, Chris Hani, liet
onlangs weten dat Winnie
Mandela, mocht ze worden
vastgezet, onmiddellijk wordt
vrijgelaten als het ANC aan de
macht komt. Hij gaf daarmee
aan dat hij de rechtspraak niet
serieus neemt:
John Dugart, befaamd hoogle
raar staatsrecht aan de univer
siteit van Johannesburg,
meent: „De kans dat door een
veroordeling van Winnie het
vredesprocs in Zuid-Afrika in
gevaar komt, is levensgroot.
Dat risico hadden we nooit
mogen nemen".
Het meest nijpende is de vraag
of de 73-jarige Nelson Mandela
een veroordeling tot gevange
nisstraf wel kan verwerken.
Sinds zijn vrijlating heeft hij
problemen over zich uitgestort
gekregen, waaronder menig
een zou zijn bezweken. Mas
saal geweld, hoogoplopende
politieke conflicten en natuur
lijk het langdurige proces te
gen zijn vrouw. Zijn loyaliteit
aan haar zal overeind blijven.
„Zij steunde mij altijd tijdens
mijn gevangenschap en ik zal
altijd naast haar blijven staan",
Nelson en Winnie Mandela bij het verlaten van het gerechtsgebouw.
zei de ANC-leider recent.
Elf jaar geleden bracht hij zijn
gevoelens voor Winnie onder
woorden in een liefdesbrief'
die hij schreef vanuit zijn ge
vangenis op Robbeneiland:
„Zoals we 's ochtends samen
naar ons werk reden, hoe ik je.
overdag opbelde, je hand aan
raakte, je knuffelde als ik je
tegenkwam in huis, het heer
lijke eten dat je kookte, de on
vergetelijke uren in de slaap
kamer - dat alles heeft de
FOTO: AP
smaak van honing. Dat zijn
dingen die ik niet kan verge
ten". Woorden van de man die
27 jaar lang werd beroofd van
zijn liefde en de vraag is of hij
zal dulden dat deze opnieuw
van hem wordt afgenomen.
Brussel: meer
politie in
migrantenwijken
Idoor
JO WIJNEN
BRUSSEL De Belgische mi
nister van binnenlandse zaken
Tobback heeft de bewoners
van immigrantenwijken in en
kele Brusselse voorsteden gis
teren opgeroepen kalm te blij
ven. In Sint-Gillis en Vorst
vonden de afgelopen drie da
gen hevige botsingen plaats
tussen groepen Noordafri-
kaanse jongeren en de Belgi
sche politie. Tobback heeft gis
teren gezegd dat er geen excu
ses zijn voor de rellen en dat
de politie zich, naar zijn over
tuiging, correct heeft gedra
gen. Tobback suggereerde dat
de rellen mogelijk veroorzaakt
zijn door „elementen" die een
integratie van de grote buiten
landse bevolkingsgroepen niet
willen. Intussen heeft de voor
zitter van het hoofdstedelijk
gewest voorgesteld een bedrag
van 2,5 miljoen gulden be
schikbaar te stellen voor het
benoemen van -ook etnische -
hulpagenten in de probleem
wijken. De migrantenbevol
king van Vorst en Sint Gillis
heeft vooral groot bezwaar te
gen het ontbreken van ont
spanningsmogelijkheden voor
de jeugd. Bovendien vindt
men dat de „hen discrimine
rende" politie te vaak naar le
gitimatiebewijzen vraagt.
HET LEVENDE EILAND
Geen wonder, dat Rob en Winter bijna verstijfd van
hun stoelen zitten! Want op 3000 kilometer afstand van
blijken levende wezens door de ruimte te schieten. Het
ij te monsters met enorme gloeiende ogen; zij zijn doorzich-
®Mun „lichamen" geven een paarlmoerachtlge tint af. Rob
in zo nauwkeurig mogelijke beschrijving van de afzichte-
zens aan Prudon door, die ze trouwens, dank zij de inco-
i5<| van de raket zelf, ook kan bestuderen. „Ik had het be
staan van dergelijke monsters al lang verondersteld", zegt zijn
kalme stem; „jullie hoeven er niet bang voor te zijn, want hun
lichamen bestaan slechts uit een opeenhoping van radio-actief
gas". Ja ja, Prudon heeft goed praten, maar erg gerust zijn de
raketpiloten toch niet. Daar doemt opeens zo'n monster, zeker
wel zestig meter lang, vlak voor zijn toestel op. Een botsing is
niet te vermijden....!
Verplichte
abortus Brits
meisje (12)
LONDEN Een Britse recht
bank heeft gisteren bepaald
dat een meisje van twaalf dat
(vijf maanden) in verwachting
is, tegen de wil van haar moe
der abortus moet laten plegen.
De moeder van het meisje wil
de dat haar dochter de zwan
gerschap zou voldragen en had
aangeboden voor haar dochter
en de baby te zullen zorgen.
De uitspraak van de rechter
stuitte onmiddellijk op kritiek
en protesten van de anti-abor
tusbeweging. „Het is verkeerd
dat een rechtbank beslist.
Haar moeder weet wat het
beste is voor haar kind", aldus
het liberale parlementslid Da
vid Alton.
HULPVERLENER TERUG UIT KURDISCH KAMP IN IRAN
APELDOORN Bert de
Jong van de Apeldoornse
hulporganisatie ZOA
Vluchtelingenzorg, zag
het Kurdische kindje on
der zijn handen 'weg-ster-
ven'. „Dé moeder
schreeuwde nog een paar
keer heel hard de naam
van haar kind. Alsof ze
het terug wilde roepen.
Zoiets gaat door merg en
been. Dat vergeet je nooit
meer. Je voelt je zó mach
teloos".
Bert de Jong keerde gisteren
terug uit het Kurdisch vluch
telingenkamp Salmas in het
noordwesten van Irak. ZOA
heeft het kamp - met 25.000
vluchtelingen - 'geadopteerd'.
ZOA Vluchtelingenzorg heeft
er inmiddels twee artsen en
drie verpleegkundigen gesta
tioneerd. De Jong had hun
komst voorbereid. Hij vertoef
de ruim twee weken in Iran,
toevluchtsoord voor 1,2 mil
joen Kurden van wie verre
weg de meesten pas naar hun
land terug willen keren als de
Iraakse machthebber Saddam
Husayn dood en begraven is.
De nood in Iran is groot. In
het Nederlandse kamp sterven
dagelijks zo'n zeventig men
sen, vooral kinderen.
Het ZOA-team is gelegerd in
het kamp bij Salmas, een van
de zeker zeventig vluchtelin
genkampen in Iran. Een Ne
derlands vliegtuig met medi
sche hulpgoederen kwam er
deze week niet zonder proble
men aan. Bert de Jong ritselde
de zaak met de autoriteiten.
Hij spreekt tegen dat de Ira-
niërs westerse hulp zonder
meer afwijzen. „We kregen
veel medewerking. Maar die
bureaucratie..."
„Het kamp draait nu. De Ira-
mërs hadden de boel daar
heus goed georganiseerd. Ze
deden wat ze konden, maar
met zo'n vluchtelingenstroom
heb je extra hulp nodig. Ik
sprak met een arts die veertig,
vijftig uur achtereen had ge
werkt en in die tijd 700 patiën
ten had gezien. Dan kan ik me
echt wel voorstellen dat hij er
even mee kapt".
