L
x-kanker patiëntjes
iet door iedereen
nezen verklaard
'NV: „Uzer
lieden als
et heet is
1
'1 i L
K
Industriebond
CNV ongelukkig
met uitlatingen
van Hofstede
„Leger Suriname moet
terug naarde kazernes"
Beslag HTM op inkomen
echtpaar opgeheven
Dr. Lou de Jong is blij met kritiek
Ruim tweeduizend collega's
bij begrafenis conducteur
LGk.
-fNENLAND
CeicLeGomant
DINSDAG 14 MEI 1991 PAGINA 3
kman wil misbruik
netten tegengaan
[IAAG Visserijminister Bukman wil
gelen nemen tegen zogenaamde sportvis-
6 netten gebruiken om gequoteerde vis-
i te vangen. Volgens een onlangs aangeno-
jrjet is het pleziervaartuigen verboden net-
Ji boord te hebben, waarmee gevist kan
?5i. Om die wet te ontlopen hebben veel
Assers' hun bootjes officieel laten inschrij-
zvhet visserijregister. Op die manier mogen
ngpetten aan boord hebben, maar die alleen
mifen om niet-gequoteerde vissoorten te
p|. Door het achterwege blijven van contro-
öt de vissers niets in de weg gelegd als ze
nibeljauw vangen en hun vangst vervol-
e horverkopen. In antwoord op kamervra-
igigt Bukman naar manieren te zoeken om
deftvissers' de voet dwars te zetten.
DEN HAAG „Zo heb ik het ge
wild. De kritiek op mijn werk
moest in mijn werk zelf worden
opgenomen". Dr. Lou de Jong was
enigszins aangedaan, toen hij giste
ren tijdens een officiële receptie in
het gebouw van de Eerste Kamer
in Den Haag deel 14 uit de reeks
Het Koninkrijk der Nederlanden
in de Tweede Wereldoorlog in ont-
- vangst nam.
Daarmee was op de manier die hij
zelf had aangegeven een definitief
einde gekomen aan zijn levens
werk. De Jong heeft zelf geen let
ter van deel 14 geschreven. 'Reac
ties' heet het boek. Een redactie
commissie onder leiding van
prof.dr. E.H. Kossmann heeft een
representatieve keuze gemaakt uit
de talloze besprekingen en recen
sies van de 13 boeken (29 banden)
die De Jong in 32 jaar tijd heeft
geschreven. Ook geeft de commis
sie een samenvatting van de
vaak felle interne discussies
die de schrijver met zijn begelei
dingsgroep en met andere deskun
digen heeft gevoerd. Soms zwicht
te De Jong, maar meestal zette hij
zijn zin door. De kritiek zou gepu
bliceerd worden in het afsluitende
deel van zijn werk. Daarmee zou
elke lezer zelf kunnen beoordelen
wie er gelijk had.
In zijn dankwoord zei dr. De Jong
blij te zijn dat zijn boeken altijd
veel stof hebben doen opwaaien.
„Moge dit zo blijven. Dan kan ik
steeds tot de conclusie komen dat
ik mij niet tevergeefs zoveel moei
te heb gegeven".
De Jong, die enige jaren geleden
werd getroffen door een hersen
bloeding, zei verder: „Er zijn
vooral de laatste 25 jaar uit
stekende historische boeken ver
schenen die het aannemelijk ma
ken dat er aan mijn visie, hoe te
goeder trouw ook, het één en an
der ontbreekt. Verder onderzoek
is nodig, maar daartoe ben ik he
laas niet meer in staat".
Prins Claus: voorlichting
biotechnologie moet beter
UTRECHT Omdat de biotechnologie de sa
menleving in de toekomst ingrijpend zal beïn
vloeden, moet de bevolking zich kunnen uitspre
ken over welke toepassingen gewenst zijn en wel
ke niet. Dat kan pas als de mensen goed worden
voorgelicht over de ontwikkelingen op dit gebied.
Daaraan ontbreekt het momenteel. Dat zei prins
Claus vandaag bij de presentatie van het werk
plan van de Adviescommissie Voorlichting Bio
technologie van de stichting Publieksvoorlichting
over Wetenschap en Techniek (PWT) in Utrecht.
Hij betreurde het dat het publiek nog te weinig
over de nieuwe ontwikkelingen weet. „Burgers
moeten weten wat er al is en wat er nog komt.
Niet alleen om zich een mening te kunnen vor
men maar ook om waar mogelijk bepaalde ont
wikkelingen op de een of andere manier te kun
nen beïnvloeden", aldus de prins.
Deel van hartbewaking
AMC dicht door acties
AMSTERDAM Als gevolg van de stip-
heidsacties van specialistische verpleegkun
digen van het Academisch Medisch Cen
trum (AMC) in Amsterdam zijn sinds gister
ochtend zes van de veertien bedden op de
afdeling hartbewaking voor 24 uur gesloten.
Het gaat hierbij om zogeheten „medium-
care" bedden, die zijn bedoeld voor niet acu
te gevallen. De ongeveer 500 specialistisch
verpleegkundigen in het AMC voeren tot en
met 31 mei stiptheidsacties op elf afdelin
gen. Zij vinden dat ze ingedeeld moeten
worden in een hogere salarisschaal. Dit zou
meer in overeenstemming zijn met de ver
antwoordelijkheid die de verpleegkundigen
dragen. De verpleegkundigen verrichten uit
protest geen werkzaamheden meer waar
voor zij niet worden gewaardeerd.
t ij
acEDENS
debAAG Elk jaar
i bij zo'n 500 kinde-
inker geconstateerd,
anjl genezen kinderen
mpeze ziekte, dan nog
sujn ze hun verdere
hc lichamelijke, psy-
jkéiale én praktische
ïmen ondervinden
te ige het feit dat ze in
d i|ugd kanker hebben
?t Om deze en andere
jffen moet een kind bij
Ja^andeling anders be-
ndi worden dan een
haisene.
dl
aaf vond de actie 'Geven
,3en' plaats. Deze actie,
liseerd door het Konin-
°eïhelmina Fonds in sa-
rking met de NCRV,
i het onvoorstelbare be
ta 63 miljoen gulden op.
Met de opgebouwde rente
kwam in totaal 90 miljoen gul
den beschikbaar voor de ont
wikkeling van vier kanker
centra waar kinderen kunnen
worden behandeld. De Neder
landse Kankerbestrijding wil
dit jaar als een soort vervolg
op de actie van zeventien jaar
geleden, aandacht besteden
aan de problematiek rond
jeugdkanker. 'Jeugd en kan
ker', luidt dan ook het thema
voor 1991. Vandaag spraken
vier kankerspecialisten tijdens
een bijeenkomst in Wassenaar
over dit onderwerp. Ook
schetsten zij de ontwikkeling
die met het in 1974 opgehaalde
geld in de verschillende jeugd-
kankercentra is bereikt.
Succes
De behandeling van kanker
bij kinderen is de laatste vijf
tien jaar sterk verbeterd. Bij
leukemie bijvoorbeeld, de
meest voorkomende vorm van
kanker bij kinderen, is de vijf-
jaars ovérleving gestegen van
tien procent in 1962 tot zeven
tig procent nu. Dat kinderen
met kanker met steeds meer
succes behandeld kunnen wor
den roept echter weer nieuwe
problemen op, die onder de
noemer psychsociale zorg val
len.
„Een volwassene die kanker
krijgt, moet daar zelf mee
overweg kunnen, samen met
zijn familie en vrienden. Bij
kinderen met kanker is het
niet alleen de patiënt zelf,
maar komen er nog een aantal
andere patiënten bij: vader,
moeder, broers, zusters en ver
dere omgeving", zegt de kin
deroncoloog prof.dr. P.A. Vou
te. De psychosociale zorg die
de opvang van ouders en om
geving begeleidt, is daarom
een essentiëel onderdeel van
de kinderoncologie geworden.
Ook de lichamelijke schade
die kinderen oplopen als ge
volg van de behandelingen
kan problemen veroorzaken.
Voorbeelden zijn het verlies
van een deel van de functie
van de longen als gevolg van
bestraling en medicijnen, ver-
Veel van de voormalige kankerpatiëntjes blijven nadat zij genezen
problemen zitten.
minderde werking van de nie
ren, steriliteit door bestraling
van de buik en het 'anders
zijn' als gevolg van het verlies
van bijvoorbeeld een been.
Stempel
Naast deze lichamelijke en
psychische problemen is het
ook vaak zo dat jeugdige kan
kerpatiëntjes, ook al zijn ze al
lang genezen verklaard, een
stempel opgeplakt krijgen door
de maatschappij. Uit onder
zoek blijkt dat ex-patiënten er
later nog problemen mee kun
nen hebben dat ze in hun
jeugd kanker hebben gehad.
Daardoor kan het bijvoorbeeld
moeilijk zijn een duurzame re
latie aan te gaan of een be
paalde baan te krijgen. Voute:
„Het geeft bijvoorbeeld geen
pas een jongen voor militaire
dienst of voor de politie af te
keuren omdat hij op vijfjarige
leeftijd leukemie had". Tevens
komt het voor dat ex-kanker
patiënten problemen onder
vinden bij het afsluiten van
verzekeringen voor ziektekos-
zijn verklaard met psychosociale
foto: sp
ten, leven, hypotheken of be
grafenissen, zelfs al is de ziek
te al jaren geleden definitief
overwonnen.
Het Koningin Wilhelmina
Fonds gaat dit jaar op verschil
lende manieren aandacht be
steden aan deze problemen
rond jeugdkanker. Het uitein
delijke doel van het jaarthema
'Jeugd en kanker', zoals ver
woord door dr. K. Hahlen, tij
dens de bijeenkomst vandaag:
„Ons uiteindelijke doel moet
zijn; Jeugdkanker gehad, nou
vgolg van de voorpagina)
Be
igsCHT „Je moet
oitier smeden als het
Sfe", zei een woord-
Hjr van de Vervoers-
PNV pal voordat het
(verleg met de NS-
p begon over de
leid van de conduc-
Als dat overleg niks
weinig oplevert
de FNV-bond on-
llijk een ultimatum
(r uit en zijn er mor-
ichte' stakingsacties
(vachten.
ivoersbond CNV en de
ta voorlopig iets minder
jrend dan de FNV-
iaar ook zij denken dat
ihejilde acties zullen over-
ials het overleg onver-
anjastloopt. FSV-bestuur-
'in het Panhuis gaat er
ns van uit dat het over-
NS wel wat oplevert.
|s die verwachting niet
voorziet hij een lange
van onrust bij NS.
laan we acties niet uit
1srTi
loonden eisen dat NS
m. feks extra veiligheids-
[elen treft. De spoor-
rsejbond FSV wil dat de
a, ij dit jaar driehonderd
londucteurs in dienst
iOm tekorten te voor-
jwil hij dat NS de selec-
ien versoepeld. De as-
Jonducteurs zouden een
i Ni bedrijfsopleiding kun-
-hjijger1 en langer als
:hei man" op de trein
is; i meelopen dan nu het
lagï. Voorts eist de FSV,
(Aj overigens de collega-
ojvan FNV en CNV, dat
(Mjiducteurs tijdens hun
3el!e beschikking krijgen
prtofoons en dat de
kaartcontrole plaatsvindt op
het perron.
In Utrecht, waar de actievoer
ders zich verzamelden, lag de
dienstregeling volledig over
hoop. En dat zal wel zo blijven
tot het moment dat NS aan de
eisen van de bonden tegemoet
komt", zei J. Wammes, een
van de Utrechtse actieleiders.
Hij realiseert zich dat de
spoorwegen ook met de geëiste
portofoons en de trainingen te
gen agressiè flink op kosten
zal worden gejaagd. „Maar",
aldus Wammes, „NS kan de
maatschappij wel de schuld ge
ven, maar zij moeten eerst hun
eigen stoepje maar eens schoon
vegen".
Op de perrons in Leiden was
het een drukte van belang.
Voor de telefoons stonden lan
ge rijen mensen die naar hun
werk wilden bellen dat ze wat
later kwamen. Reizigers in de
richting Amsterdam werden
geconfronteerd met lange
wachttijden omdat in die rich
ting bijna geen enkele trein
reed. De wachtenden konden
begrip opbrengen voor de ac
tie, niet in de laatste plaats
omdat die al ruim vantevoren
was aangekondigd en er velen
voorzorgsmaatregelen konden
worden getroffen.
In de wachtkamer van het
personeel op het station Den
Haag Centraal was de stem
ming eerder gelaten dan strijd
baar. „Het Haagse personeel
reageert wat minder fel dan in
Amsterdam en Rotterdam. We
wachten de besprekingen van
vandaag af", aldus een con
ducteur. Manager Verdiesen
benadrukte wel, dat de gelaten
stemming onder de tweehon
derdvijftig machinisten en
tweehonderd conducteurs uit
de Haagse regio wel eens de
stilte voor de storm zou kun
nen zijn. „De moedeloosheid
kan omslaan in agressie, als de
directie geen concrete toezeg
gingen doet.
Collega's begeleiden de doodgestoken conducteur naar zijn laatste rustplaats. foto: ah
LEEUWARDEN Onder
enorme belangstelling
van meer dan tweedui
zend conducteurs uit het
hele land is gistermiddag
hoofdconducteur Jan
Wietze van der Meulen in
Leeuwarden begraven.
Van der Meulen werd vorige
week woensdag in de foren
sentrein tussen Harlingen en
Leeuwarden doodgestoken
door een zwartrijder. Het hele
openbaar vervoer in Neder
land heeft 's middags twee mi
nuten stil gestaan. Werkne
mers van de Nederlandse
Spoorwegen, het streekver
voer en de stadsvervoerbedrij
ven brachten hun voertuigen
om drie uur tot stilstand ter
nagedachtenis aan het slacht
offer.
Zes van zijn naaste collega's
begeleidden Van der Meulen
door een erehaag van honder
den conducteurs naar de be
graafplaats. Met speciale trei
nen werden rond conducteurs
uit de Randstad naar de Friese
hoofdstad vervoerd. Vanaf het
station werden met tien pen
delbussen de NS-mensen naar
de Fenix-kerk gebracht, waar
de rouwdienst werden gehou
den. Onder de conducteurs
heerste vooral verslagenheid
en machteloze woede. Eerder
op de dag had de Spoorweg
vakbond, de FSV, er op aange
drongen de rouwplechtigheid
niet aan te grijpen als protest
actie. De familie van Van der
Meulen had daar uitdrukkelijk
om gevraagd.
Depressies jongeren alarmerend
LEIDEN Depressieve stemmingen en stoornissen komen
veelvuldig voor bij jongeren van elf tot zestien jaar. In zijn
proefschrift, waarop hij donderdag aan de Rijksuniversiteit in
Leiden hoopt te promoveren, spreekt de onderzoeker W. Heuves
van een „alarmerende" situatie.
Met cijfers ondersteunt de promovendus zijn bewering. Op
grond van zijn bevindingen schat hij dat meer dan 400.000 jon
geren kampen met al dan niet ernstige depressieve stemmingen.
Zij lopen een duidelijk risico nu of later een depressieve stoornis
te ontwikkelen.
Tussen de 30.000 en 80.000 mensen in genoemde leeftijdsgroep
lijden nu al aan ernstige depressieve stoornissen. Deze hebben
dringend psychiatrische of psychotherapeutische hulp nodig,
meent Heuves.
PER EN HOBBES
door bill waterson
Ml In
terv\AoB>ipg'$'
misschienawetjehem EVEN
Bè.v.uei.ivem
V&j Stik Beetje
P. £en &oeve
IN £eFg-
IK &EC06I. ei&ew J(c /M6EK
HOE HIJ SE? UIT ZIET
Verdere steun
voor fusie
Hagemeyer en
Internatio
AMSTERDAM De be-
oogde fusie tussen het
handelsconcern Hagemey
er en het kwakkelende
haven- en transportcon
cern Internatio-Müller
heeft meer steun gekre-"
gen dan alleen die van
grootaandeelhouder in
beide bedrijven First Pa
cific.
Vandaag heeft het commissio
nairshuis Van Doorn Trust la
ten weten een belang van 15,1
procent van de gewone aande
len te vertegenwoordigen en
'bijzonder ingenomen te zijn'
met de aankondiging van de
voorgestelde fusie.
Van Doorn zegt al sinds 1989
in gesprek te zijn met Interna
tio over de problemen bij het
concern. In diverse contacten
is aangedrongen op een hero
riëntatie van de strategie van
het concern.
Kapitaalobligaties
ROTTERDAM Tot en met
21 mei staat de inschrijving
open op de uitgifte van nomi
naal 100 miljoen, 9 procent
kapitaalobligaties per 2001 van
Crédit Lyonnais Bank Neder
land. De uitgiftekoers is 100,25
procent, waarmee het effectief
rendement uitkomt op 8,96
procent, aldus de bank.
UTRECHT De Indus
triebond CNV is erg onge
lukkig met uitlatingen
van CNV-voorzitter Hofs
tede dat de loonstijgingen
volgend jaar niet hoger
zouden mogen uitpakken
dan de inflatie. Voorts op
perde de CNV-voorzitter
afgelopen weekeind voor
de Avro-radio dat daar op
centraal niveau afspraken
over gemaakt zouden
moeten worden tussen
werkgevers, vakbeweging
en overheid.
Hofstede betoogde dat de kwa
liteit van de arbeid bovenaan
moet staan en dat het loon van
secundair belang is. Werkne
mers zouden daarom volgend
jaar genoegen moeten nemen
met de prijscompensatie.
De Industriebond die net in de
metaalindustrie een tweejarige
cao afsloot waarin voor 1992
een loonsverhoging van vier
procent werd afgesproken -
vindt dat Hofstede zijn uitla
tingen maar beter voor zich
had kunnen houden. Een
woordvoerder wees erop dat
Hofstede dwars ingaat tegen
het uitgangspunt van CNV en
de aangesloten bonden dat
juist de voorkeur gegeven
moet worden aan een decen
trale aanpak van de cao-on
derhandelingen, zeker op het
gebied van de lonen.
Bovendien loopt Hofstede met
zijn opmerkingen de cao-on
derhandelaars in de bedrijfs
takken lelijk voor de voeten,
zeker in 1992. „Die worden
straks door de werkgevers om
de oren geslagen met de op
merking van hun eigen CNV-
voorzitter dat de prijscompen
satie volgend jaar wel vol
doende is en dat verdere
loonsverhogingen geen pas
hebben", aldus de woordvoer
der van de Industriebond
CNV. Hij stelde dat de opmer
kingen van Hofstede met
name ook voor de vakbonds
onderhandelaars in de metaal
industrie uitpakken als een
„koude douche".
CNV-voorzitter Hofstede ver
klaarde bij het EVV-congres
in Luxemburg nadrukkelijk
dat hij niet in de verantwoor
delijkheid van afzonderlijke
bonden wil treden. Het CNV
blijft een decentraal arbeids
voorwaardenbeleid voeren.
Wel vindt hij de loonsverho
gingen van 4 procent in 1992
in bankbedrijf en metaalindu
strie „aan de ruime kant" met
het oog op het behoud van de
koppeling tussen lonen en uit
keringen. Behoud en uitbrei
ding van kwalitatief hoog
waardige werkgelegenheid
moeten volgend jaar meer
aandacht krijgen. De sombere
geluiden over de ontwikkeling
van de Nederlandse economie
en werkgelegenheid worden
steeds duidelijker hoorbaar.
Daaraan kan het CNV niet
klakkeloos voorbij gaan, aldus
Hofstede.
DEN HAAG Het leger
van Suriname moet na de
verkiezingen van 25 mei
terug naar de kazernes.
Als het nieuwe democra
tisch gekozen bestuur van
het land dit wenst, dan is
Nederland bereid het land
op alle mogelijke manie
ren te helpen.
Deze belofte doet minister
Pronk van Ontwikkelingssa
menwerking vandaag in een
interview met het blad 'Geme
nebest', uitgave van een steun
groep die ijvert voor een ge-
menbest-relatie tussen Neder
land en Suriname.
De minister roept de democra
tische partijen in Suriname op
al vóór de verkiezingen duide
lijk te maken welk soort rela
tie zij met Nederland nastre
ven en welke taak zij voor het
eigen leger voorzien. Pronk
benadrukt met klem dat de
'basisfout' van het Surinaamse
bestel gelegen is in de bemoei
enis van het leger met het po
litieke leven. Als het leger te
rugkeert naar de kazernes, zo
filosofeert Pronk, kan ook de
ontwikkelingsrelatie met Suri
name gemakkelijker hervat
worden.
De vorming van een gemene
best met Suriname is de laatste
maanden enkele keren op
voorstel van premier Lubbers
in de ministerraad besproken,
maar het kwam niet tot be-1
sluitvorming. Afgesproken
werd eerst de verkiezingen in
Suriname af te wachten en het
initiatief aan de nieuwe Suri-
regering te laten.
DEN HAAG Het
van de Haagse vervoers
maatschappij HTM op het
invaliditeitspensioen van
het echtpaar uit Drachten
dat een miljoen gulden
verduisterde, moet wor
den opgeheven. Dat be
sliste vice-president mr.J.
Holtrop gisteren in het
kort geding dat het echt
paar tegen de HTM had
aangespannen.
Holtrop besliste echter tegelij
kertijd dat het echtpaar van
haar kant volledige informatie
aan de HTM over het ver
schuldigde miljoen zal moeten
geven, dat de HTM drie jaar
geleden per abuis op hun giro
rekening overboekte. Bij wei
gering mag de man in gijzeling
worden gehouden en de
vrouw in gijzeling worden ge
nomen, stelde Holtrop in zijn
De HTM heeft om het beslag
en de gijzeling van het echt
paar gevraagd, omdat het
tweetal niet wil zeggen wat er
met 400.000 gulden van het be
drag is gebeurd. De vrouw be
weerde tijdens de zitting dat
haar man het bedrag in het il
legale gokcircuit had ver
speeld.
Bewijs daarvoor kon zij echter
niet overleggen evenmin als
bewijsstukken van bestedin
gen zoals van een auto en an
dere duurzame consumptie
goederen. Ook kon zij geen
verklaring geven voor stortin
gen van 44.000 en 40.000 gul
den in 1989 en 1-990 op hun ge
zamenlijke Raborekening.
De man zit sinds 18 april in
gijzeling op last van de recht
bankpresident in Leeuwarden.
In de gijzeling van de vrouw
was ook toegestemd, maar
deze kon bij gebrek aan een
plaats niet worden verwezen
lijkt. De vrouw eiste via het
kort geding opheffing van
haar Gijzelingsbesluit. Het zou
in strijd zijn met het Europees
Verdrag voor de rechten van
de Mens en onrechtmatig zijn
omdat zij eenvoudig geen weet
zou hebben van de bestedin
gen. In zijn vonnis stelt Hol
trop echter dat de vrouw
waarschijnlijk informatie ach
terhoudt. Haar gijzeling acht
hij niet onrechtmatig aange
zien gijzeling het uiterste mid
del is voor de bescherming
van rechten van anderen (de
HTM).
Behalve om opheffing van het
gijzelingsbesluit van de vrouw
eiste het echtpaar via het kort
geding opheffing van het be
slag op hun pensioen. Zij zou
den van het overgebleven be
drag van 133,17 gulden per
maand niet kunnen leven. De
HTM betwiste dat, omdat het
echtpaar waarschijnlijk nog
over de vier ton beschikt. Bo
vendien wordt de man die in
gijzeling zit, met steun van de
HTM op rijkskosten in zijn le
vensonderhoud voorzien, stel
de de vervoersmaatschappij.
Volgens Holtrop gaat dat argu
ment echter niet op, omdat het
echtpaar van het aan de HTM
toebehorende bedrag geen ge
bruik mag maken.
Na longtransplantatie overleden
DEN HAAG De 17-jarige Desirée van der Meulen, die aan
systic fibroses (taaislijmziekte) leed, is zaterdagmorgen in het
Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein overleden en niet zoals
eerder vermeld vrijdag in het Haagse ziekenhuis Leyenburg.
Het meisje werd bekend nadat particulieren en bedrijven uit
heel Nederland geld voor haar hadden ingezameld om een dub
bele longtransplatatie te bekostigen. In een maand werd via ac
ties en benefietoptredens ruim 400.000 gulden bijeengebracht.
Het meisje onderging maandag 6 mei in het Antoniusziekenhuis
een transplantatie. Volgens de moeder van het meisje kon de
transplantatie als geslaagd beschouwd worden, maar is haar
dochter overleden aan een complicatie. Het bedrag dat na aftrek
van de transplantatiekosten overblijft, zal in beheer van de
Stichting Longtransplantatie cystic fibrosis patiënten blijven.