'Kurd-Aid' muzikaal gezien groot succes
Het onderonsje van Ted de Braak
Ondankbare plicht voor gastdirigent
HENRY V
ARTIESTEN WILDEN DEEL OPBRENGST NAAR BANGLADESH EN ETIOPIË
New Kids denderen onvermoeibaar voort
KUNST/RTV
tieidó&Qowuvnt
MAANDAG 13 MEI 1991 PAC
Unieke onderwaterkunst in
Bergen aan Zee
BERGEN Tien Deense en 18 Nederlandse
kunstenaars exposeren vanaf zaterdag in circa 65
aquaria hun sculpturen te midden van de waterflora
en -fauna in het zeeaquarium te Bergen aan Zee.
Volgens de initiatiefnemers is het de eerste Europe
se expositie, waarin kunstwerken onder water te be
zichtigen zijn „in een uniek samenspel van menselij
ke kunst en de natuur". Het kunstproject is ver
noemd naar het mythische continent Atlantis. Acht
Deense musici voeren tijdens de opening een „wa
tersymfonie" uit. die speciaal voor de expositie is ge
componeerd De expositie is het resultaat van een
reeds jaren bestaand cultureel uitwisselingsprogram
ma tussen de kunstenaardorpen Bergen en Holste-
bro in Denemarken. Het vijftigduizend gulden kos
tende kunstproject is voor de helft gefinancierd door
het Nederlandse en Deense bedrijfsleven, voor het
andere deel door de Nederlandse en Deense over
heid. De expositie duurt tot eind oktober.
Tweede Drum Jazz
Festival in Amsterdam
AMSTERDAM In Amsterdam wordt
van 5 tot en met 10 juli het tweede Drum
Jazz Festival gehouden. Tot de bekendste
musici die komen optreden behoren Tito
Puente, Celia Cruz. Nina Simone, Michael
Brecker, Clark Terry, Stephane Grappelli,
Michael Franks and Yellowjackets, Al di
Meola. Kool and The Gang, Willy de Vil-
le. Mother's Finest. Johnny Guitar Wat
son. Tom Scott, Milton Nascimento en
Astrud Gilberto. Het evenement, dat
plaatsvindt een week voor het North Sea
Jazz Festival, zal zich op tien lokaties in
de hoofdstad afspelen. De concerten wor
den gegeven in het Muziektheater, het
Concertgebouw, een tent op het Museum
plein, het Nieuwe de la Mar, Bellevue, de
Melkweg en in vier grote hotels.
Residentie Orkest onder leiding van Ed Spanjaard
in werken van Janacek, Dvorak en Beethoven. So
liste de violiste Theodora Geraets. Anton Philips-
zaal, Den Haag, gistermiddag.
Dirigent Ed Spanjaard stond gistermiddag
voor de vrijwel onmogelijke taak om nu
juist die werken bij het Residentie Orkest
te moeten dirigeren waarmee het orkest
eind vorige maand onder leiding van de
Oostenrijker Franz Welser-Möst in Den
Haag en tijdens de tournee door Oosten
rijk en Zwitserland zoveel succes oogstte.
Een kwestie van slecht programmabeleid.
Welser-Möst heeft met name in de vierde
symfonie van Beethoven verbluffend en
overweldigend werk geleverd en Ed
Spanjaard kon in feite niet veel meer
doen dan die indringende interpretatie
niet in de weg staan. Spanjaard was daar
toe bereid en het pleit voor hem, dat de
weergave niets inboette aan de gloed en
de glans die Welser-Möst aan het werk
heeft gegeven. Een compliment waard.
Ook de suite uit de opera 'Uit het Doden
huis' van Janacek werd door Welser-Möst
bij het RO ingestudeerd en uitgevoerd.
Dat Spanjaard binnen veertien dagen na
die prestatie ook dat werk bij het orkest
moest dirigeren ontlokt toch de uitroep:
violiste Theodora Geraets. Zij bracht de
Nederlandse première van een concert
voor viool en orkest getiteld 'Reizen van
de ziel' dat door Janacek slechts in schet
sen is nagelaten. Twee musicologen heb
ben zich over die schetsen ontfermd en zij
hebben het werk in 1988, zestig jaar na het
overlijden van de componist, uitgegeven.
Bij dergelijke reconstructies is het nooit
na te gaan in hoeverre de componist zelf
aan het woord is, maar in dit geval is de
lijn naar de opera 'Uit het Dodenhuis' dui
delijk terug te voeren. De soliste en Ed
,Hoe bestaat 't?". Het Residentie Orkest Spanjaard brachten het werk met veel
maakt het met Ed Spanjaard in het vol
gend seizoen weer een beetje goed, dan di
rigeert hij drie concerten in de I-series.
Zijn inbreng van gistermiddag bestond be
halve uit de genoemde Beethoven- en Ja-
nacek-werken uit het begeleiden van de
overtuiging. De solopartij is zeker niet
eenvoudig, maar Theodora Geraets heeft
de moeilijkheden met glans overwonnen.
De soliste ontlokte aan haar instrument in
de Romance van Dvorak lieflijke en zeer
romantische tonen.
Tijdelijk mini
ontvangst vai
Radio 1
en Radio 5
HILVERSUM In dl
13 mei tot en met 1 ju
Radio 1 en Radio 5
goed te beluisteren ziji
band met onderhol
zaamheden aan de ant
stallatie van station F
uitzendingen van he
worden in die periode
nomen door de nooij
Lopik waardoor de on>
vooral tijdens scheme
duisternis, minder
Door slecht weer kan ij
de een week langer dij
Gouden Roos
van Montreux
voor Britten
MONTREUX Een Britse in
zending, 'A night on Mount
Edna' van London Weekend
Television, heeft zaterdag de
Gouden Roos van Montreux
gewonnen voor het beste tele
visieprogramma. De Zilveren
Roos ging naar een Tsjechoslo-
waakse bijdrage Original Pra
gue Syncopated Orchestra' en
de Duitse ARD-inzending 'To
taal normaal' met de jonge ko
miek Harpe Kerkeling ont
ving brons. Aan het 31e festi
val namen 37 omroepen uit 25
landen deel. Nederland viel
dit keer niet in de prijzen. De
Vara had een speciale afleve
ring van Paul de Leeuw's 'De
schreeuw van De Leeuw' in
gezonden en RTL-4 een afle
vering van het satirische
sportprogramma 'Match' van
Barend en Van Dorp. Bij de
onafhankelijke producenten,
die 32 programma's hadden in
gestuurd, ging het goud naar
Frankrijk, het zilver naar de
Verenigde Staten en het brons
naar Groot-Brittannië.
(ADVERTENTIE)
KONINKLIJKE
SCHOUWBURG
meto.a Pierre Bokma, Peter Bolhuis,
Elsje de Wijn
Laatste deel van Shakespeare's
Drie Koningsdrama's
Dl 14 mei 20.15 uur
Reserveren: 070 - 346 94 50
LONDEN De veertien
duizend toeschouwers in
de Wembley Arena, inclu
sief Lady Di, genoten er
gisteravond geen seconde
minder om. Maar achter
de schermen van Kurd-
Aid, het grote benefiet
concert voor de Kurdische
vluchtelingen, heeft het
flink gedonderd. Op het
laatste moment lieten drie
van de grootste sterren,
Sting, Peter Gabriel, en
Sinead O'Connor weten
dat een deel van de op
brengst wat hen betreft
ook zou moeten gaan naar
de slachtoffers van de na
tuurrampen in Bangla
desh en Etiopië.
„Stemmingmakerij", oordeelde
de initiatiefnemer tot het con
cert, bestseller-schrijver en
oud-politicus Jeffrey Archer.
„Het geld gaat naar het Rode
Kruis, de meeste betrouwbare
organisatie ter wereld, die het
zelf doorsluist naar de Kurden.
Bovendien kan het Rode Kruis
uitgaven die eerst voor de
Kurden waren bestemd, door
de opbrengst van dit concert
nu besparen en voor andere
doelen aanwenden. Het zou
ook niet netjes zijn om eerst
ieders hulp te vragen voor de
Kurden, en dan achteraf een
ander doel te kiezen. Wettelijk
mag dat niet eens, want alle
vergunningen en belastingvrij
stellingen zijn gebaseerd op de
Kurden en het Rode Kruis".
Los van het relletjes was het
concert gisteravond een groot
succes, zeker gezien de drie
weken waarin de zaak op po
ten is gezet. Grootste probleem
was dat de meeste superster
ren net deze maand hun we-
reldtoernee aftrapten. De op-
MC Hammer, die met zijn opzwepende muziek de veertienduizend mensen in Wembley tot groot E©n van de optredende artiesten in Londen was de Kurdische
enthousiasme bracht. foto: ap zanger Shivan Perwer. foto: ap
lossing: vanuit de hele wereld
zonden de sterren via een sa
telliet een deel van hun con
cert naar Wembley, vanwaar
het weer terug over de hele
wereld werd verspreid. Bijko
mend voordeel: een nieuw ele
ment in de onderhand bijna
saaie traditie van Aid-concer-
Maar hier logen de presentato
ren een beetje. Want twee van
de drie Nederlandse concerten
waren niet live: die van Gloria
Estefan en Sting waren al op
de band gezet. New Kids on
the Block was echter wel live
uit de Ahoy. En wegens het
tijdverschil waren ook de
Amerikaanse concerten waar
schijnlijk getaped. Het was een
heksentoer de zaken rond te
krijgen. Ruim 280 artiesten
zongen en sprongen voor vijf
ennegentig camera's, die via
twaalf satellieten in contact
stonden met Londen. Daar
had de BBC het hele parkeer-
complex van Wembley gecon-
fisceerd voor het antennepark,
de vijfentwintig trucks vol ap
paratuur en de vijftienhon
derd kilometer kabels. En
net toen alles rond leek, sloeg
een man met een horloge aan
het rekenen en bleek dat het
programma geen drie, maar
minimaal vijf uur zou duren.
De erg korte voorbereiding,
plus die plotse uitloop, maakte
dat niet meer dan veertig lan
den het programma gister
avond live konden uitzenden.
Daaronder, dat wel, vrijwel
heel Europa, de VS (MTV), de
Sovjetunie, Canada, Mexico,
Brazilië en Argentinië, zodat
het totaal aantal kijkers toch
nog op een totaal van 300 mil
joen kwam.
Overdonderend
De show, die de 300 miljoen
New Kids on the Block in Ahoy'.
i foto: sacha pieterse
Concert New Kids On The Block
met Danny Wood, Joseph Mclntyre,
Jordan Knight, Jonathan Knight,
Donnie Wahlberg en groep. Ahoy',
Rotterdam. Gisteravond.
Als een in volle vaart op-
stomende locomotief den
derde New Kids On The
Block gisteravond door
een afgeladen Ahoy'. Het
leek erop alsof het jeugdi
ge vijftal zijn tienerpu-
bliek wilde verpletteren
tijdens de muzikale rond
reis, zo hard stond het ge
luid afgesteld. Wat de
Amerikanen schijnbaar
niet beseften was, dat het
publiek slechts een feestje
wilde bouwen. En daar
voor hoeft de volumeknop
echt niet op maximum.
Het was grappig om te zien
hoe de pop-geschiedenis zich
weer eens herhaalde. Wie ooit
had gedacht dat met het uit de
schijnwerpers verdwijnen van
The Beatles, de massa-hysterie
een zachte dood was gestor
ven, heeft het dik mis. Bijna
dertig jaar na dato spelen zich
opnieuw dezelfde taferelen af.
Het grote verschil is alleen dat
de techniek wat flinke spron
gen vooruit heeft gemaakt.
Gesteund door die vernieu
wingen, ging New Kids giste
ren het gevecht aan met het
gegil uit duizenden kelen en
verloor. Het bleek niet alleen
onmogelijk over die warm
bloedige adoratie heen te ko
men, het zorgde er ook nog
eens voor dat het geluid zo le
lijk vervormde dat op het
laatst slechts een dreun in je
oren overbleef. En dat kan
nooit de bedoeling zijn ge
weest.
Het maakte het feest er echter
niet minder om. Het materiaal
van de ooit als ideale schoon
zonen omschreven New Kids
werd luidkeels meegezongen,
terwijl de temperatuur lang
zaam zijn kookpunt bereikte.
Bevangen door de hitte zoch
ten velen wat verkoeling in de
gangen om zich even later
weer vol overgave in het
feestgedruis te storten. Hoewel
de vijf zangers, bijgestaan door
een competente groep musici,
niet altijd even zuiver over
kwamen, was hun rock rap
uiterst opwindend. Al dan niet
vrijwillig meegesleept door het
enthousiasme van de op elkaar
gepropte fans veranderde
Ahoy' regelmatig in een op de
muziek meedeinende massa.
New Kids zorgde daarbij voor
de juiste explosieve lading
door de professionele manier
waarop ze de show opbouw
den. Het vijftal flirtte met de
liefde, maar schreeuwde ook
om vrede en iedereen deed
mee. Ondertussen begon het
podium aardig op een cadeau
winkel te lijken, dankzij de
gulle hand van de fans. Veel
interesse leek de groep er ech
ter niet voor te hebben.
Maar voor Danny, Donnie, Jo
nathan, Joseph en Jordan was
er dan ook de extra spanning
van het 'Simple Truth'-concert
dat wereldwijd werd uitgezon
den en waaraan ze vanuit Rot
terdam twee nummers doneer
den. Bovendien was er de los
se, soms wat nonchalant uit
ziende choreografie die vlek
keloos moest verlopen. Het
droeg met de lichtshow bij tot
het feestje, dat na een uur en
driekwartier echt was afgelo
pen. Niet dat de tieners meer
wilden. De aanslag op hun ge
hoor had zijn tol geeist. Nog
voor de liêhten aangingen,
verliet een deel de zaal. En
buiten... daar wachtten de ou
ders.
'TED A TÊTE' IS GEEN TACKLE-PROGRAMMA
Ted a tête met... Praatprogramma
met Ted de Braak. NCRV-televisie.
Nederland 1 om 20.22 uur. Maandag.
HILVERSUM „De filosofie
achter 'Ted a Tête' is het met
mijn gast ophalen van geza
menlijke herinneringen. Ik
doe ook geen interview met
ze, maar voer een gesprek. In
combinatie met het (soms
unieke) beeldmateriaal dat in
de uitzendingen zit verweven,
hoop ik wat los te maken bij
mijn gast, maar ook bij mijn
kijker. Eigenlijk wil ik vooral
verrassen", zegt Ted de Braak,
die met de vijfdelige serie 'Ted
a Tête' in het voetspoor van
een praatprogramma als 'Klas
genoten' treedt.
Wat de show, die vanavond
voor het eerst door de NCRV
wordt uitgezonden, vooral zijn
charme geeft, zijn de beelden
die het gesprek illustreren of
juist injecteren. Daarbij blijft
de microfoon van de gast tij
dens zo'n fragment openstaan,
wat een aantal aardige reacties
oplevert. Loek van der Paver
(producent): „We hebben voor
redelijk onbekende beelden
gekozen. Dat hebben we be
wust gedaan. Je zit in zo'n pro
gramma van veertig minuten
namelijk altijd met de vraag:
wat doe ik. Er is niet genoeg
ruimte om veel te laten zien
want dan hou je geen tijd over
om te praten. Aangezien de
beelden er niet alleen maar
zijn om het effect, dachten we
dat het heel verantwoord was
een aantal langere, onbekende
fragmenten te tonen. Ik heb
niet het idee dat het publiek
een grote hoeveelheid korte
flitsen uit bekende program
ma's leuk vindt om naar te kij
ken".
Weggegooid
Na de, soms drie uur durende,
voorgesprekken waaruit ook
gramma's. Uit de begintijd van
de kleuren-televisie bijvoor
beeld is bijna niets meer over.
We hebben dan ook af en toe
een beroep moeten doen op
andere archieven. Uit de pri-
vé-sfeer is er in het program
ma rond Willeke Alberti bij
voorbeeld een fragment waar
je haar 'Hitboulevard' ziet pre
senteren".
De gast weet absoluut niet
welk materiaal hij of zij krijgt
voorgeschoteld. Dat levert
soms verrassende reacties op,
zoals van Adèle Bloemendaal
die niets van het bestaan af
wist van een filmpje waarop
ze zonnebrillen showt. Gerard
Cox moet even slikken als hij
zichzelf terugziet tijdens de
opening van de NTS-studio en
Willem Nijholt, die in de eer
ste aflevering te gast is, heeft
i het zien van Wim Sonne-
een eerste inventarisatie van Vveld prachtige verhalen over
de beelden rolde, bleek het
niet mee te vallen het materi
aal op te sporen. Loek: „Wij
hebben dagen in de kelders
van het NOB gezeten. Daar
bleek dat er heel veel is weg-
ook vrij dure pro
de billenknijp-praktijken van
de man die zo graag chanso
nier had willen worden.
Pilots
'Ted a Tête' werd in een week
opgenomen. Ted de Braak: „Ik
zie deze reeks als vijf pilots,
die hopelijk in het najaar een
vervolg krijgen. Er zijn nog
zoveel mensen over met wie
ik een keer wil spreken. We
hebben een lijst met vijftig na
men. Ik vind het echt enig om
te doen en ik zie zelf dat het,
na de grote spelshows, tijd
wordt om te veranderen".
Erg veel montage hadden de
programma's niet nodig. Ted:
„Er was maar een programma
drie minuten te lang. De rest
stond er in een keer op. In alle
shows zit eigenlijk maar een
stopje, helemaal aan het einde.
Die pauze heeft de techniek
nodig om het mooiste moment
uit de show te kunnen opzoe
ken en te kunnen klaarzetten.
In eerste instantie hebben we
erover gedacht twee keer zo
veel op te nemen, maar dan
mist zo'n programma als snel
zijn kop en staart. Bovendien
ben ik zoek naar een zekere
intimiteit. Ik praat met mijn
gasten uit bewondering voor
ze, om wat ze in het artiesten-
vak hebben bereikt. Mocht ik
ze te veel roemen, dan bied ik
hierbij alvast mijn excuses aan.
Dat bewonderen zit nu een
maal in mijn sterrenbeeld.
Kritisch zijn is zo gemakkelijk.
'Ted a Tête' is geen tacklepro
gramma, niemand hoeft on
deruit. Het is eerder een on
deronsje".
Loek: „Ze beschouwen Ted als
de gastheer en weten dat hij
geen misbruik zal maken van
de situatie. Daarom kunnen ze
er ook zo relaxed bijzitten".
Om de show een optimale
kans te geven, werd voor deze
vijf afleveringen in de ton met
bekende namen gegrabbeld.
Ted: „Maar er zijn natuurlijk
heel veel boeiende gasten te
verzinnen. Het is echter zaak
eerst een plaats te veroveren
bij de kijker, zoals Ivo Niehe
dat heeft gedaan. Zijn reis-pro-
gramma neem ik altijd op om
dat ik van te voren weet dat
het interessant zal zijn. Maar
dat is gegroeid. Ik moet eerst
de kijker zien te interesseren.
Dat doe ik door de gasten die
ik uitnodig. Als mijn program
ma eenmaal staat, kan ik ook
minder bekende namen vra
gen met een even interessant
verhaal".
Ted de Braak praat in de eerste aflevering van Ted
Willem Nijholt (links). I