Encycliek tegen
uitwassen kapitalisme
Yaticaan:
'totale
harmonie'
in Zwitserse
bisdommen
Rechtbank: Diakenkandidaat moet bij Ter Schure zijn
Ongelovigen bemoeilijken emancipatiestrijd moslims"
COMMENTAAR
"Wat
ik zo graag zou willen.
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
Qeid&iQowuvnt
DONDERDAG 2 MEI 1991 PAGINA 2
Mensen zijn met
niets zo gul als
met raadgevingen
La Rochefoucauld
VATICAANSTAD Het
Vaticaan verwacht, dat de
Zwitserse bisschoppen met
hun zeer behoudende col
lega Wolfgang Haas sa
menwerken, zodat „de to
tale harmonie in de bis
dommen onder hun legi
tieme herders" weer haar
intrede doet. Het Vaticaan.
belooft de bisschoppen
daarbij te helpen door de
„de effectiefste middelen"
te zoeken.
Dat staat in het slotcommuni
qué van de bijeenkomst die de
Zwitserse bisschoppen de afge
lopen dagen in het Vaticaan
hebben gehouden. De collega's
van bisschop Haas zochten de
hulp van paus Johannes Pau-
lus en diens naaste medewer
kers om de samenwerking met
mgr. Haas, bisschop van Chur,
te verbeteren.
De bisschoppen hebben vol
gens het communiqué „hun
gemeenschappelijke wil" geuit
om de moeilijkheden van dit
moment te overwinnen, „in
totale gemeenschap met de
paus, in een geest van weder
zijds begrip en in kerkelijke
broederlijkheid". Alle bis
schoppen betuigen hun trouw
aan hun „zending als leraar
des geloofs en als waakzame
herders met een brede opvat
ting".
Volgens de verklaring is ge
bleken dat de bisschoppen ver
schillende visies hebben op
een aantal zaken die in de
Zwitserse kerk spelen. Allen
waren het erover eens, dat
deze meningsverschillen uit de
weg moeten worden geruimd
„met gebed, dialoog op alle ni
veaus, wederzijdse liefde en
het herbevestigde vertrouwen
in de herders van de wereld
kerk".
De paus heeft de bisschoppen
driemaal ontvangen. Hij riep
hen op de eenheid met de we
reldkerk te verdiepen. De pa
rochies zouden zich niet tegen
hun bisschop teweer moeten
stellen, maar „in het geloof
eensgezind met hun bisschop"
moeten zijn. Uit een enquête
in het kanton Zürich, dat tot
het bisdom Chur behoort, is
gebleken, dat 70 procent van
de rooms-katholieken vindt
dat Haas moet aftreden.
Bezwaar tegen
prijs Christelijke
Ambassade
JERUZALEM De voorzitter
van de Knesseth, het Israëli
sche parlement, Dov Shilan-
sky, heeft geweigerd deel te
nemen aan de uitreiking van
'Quality of Life Award' aan
voorzitter J.W. van der Hoe
ven van de Christelijke Am
bassade in Jeruzalem. Ook een
joods-orthodoxe organisatie die
dezelfde onderscheiding was
toegekend, liet verstek gaan.
Orthodoxe joden verwijten de
ambassade dat zij joden tot het
christendom tracht te bekeren.
De 'Quality of Life Award' is
door de Knesseth ingesteld om
mensen of organisaties te eren
die zich inspannen voor de
verbetering van de sociale
verhoudingen in Israël.
De Christelijke Ambassade
werd in 1980 opgericht, nadat
dertien ambassades onder
druk van de Arabische landen
hadden besloten hun ambassa
de van Jeruzalem te verplaat
sen naar Tel Aviv. De ambas
sade houdt zich onder meer
bezig met de opvang van Rus
sische joden.
BEROEPINGEN
Nederlands Hervormd* Kerk
Beroepen te Baarn (buitengewone
wijkgemeente) J.A. de Koeljer te Wil
ms; te Hekelingen en Simonshaven
J.E.W. Nicolai te Scheveningen; te 's-
Gravenhage-Loosduinen R.J. de Vries
te Harlingen. Aangenomen het
beroep door de generale synode tot
predikant voor buitengewone werk
zaamheden (raad van deputaten Sa
men op Weg). B. Wallet te Utrecht;
naar Groede en Schoondijke en Wa
terlandkerkje (beiden part-time)
mevr. A.M. van Andel en F.S.J. van
der Sar te Streekgemeente Midden-
Limburg (beiden part-time).
Gereformeerd* Kerken vrijgemaakt
Aangenomen naar Lincoln (Can.)
(Can. Ref. Churches) G.A. Snip te
Langeslag.
Voormalige opperrabijn wil niet naar paus
ROME De vroegere Israëlische opperrabbijn Shlomo Go-
ren heeft geweigerd bij paus Johannes Paulus II op audiëntie
te gaan, omdat het Vaticaan de „enige staat in Europa is, die
geen diplomatieke betrekkingen met Israël onderhoudt."
Goren nam begin deze week in Rome deel aan een ontmoe
ting tussen vooraanstaande vertegenwoordigers uit de rooms-
katholieke, joodse en islamitische wereld. Ter afsluiting van
de ontmoeting stond een audiëntie bij de paus op het pro
gramma. Het was voor het eerst dat Goren aan zo'n inter-
godsdienstige bijeenkomst deelnam.
„Israël is niet alleen een geografisch punt", meende Goren.
Hij voerde zowel juridische als religieuze redenen voor zijn
houding aan. „Zelfs de Sovjetunie heeft in zekere zin diplo
matieke betrekkingen met Israël", verklaarde de uit Polen
afkomstige rabbijn.
Het Vaticaan heeft het bestaansrecht en het recht op veilige
grenzen van Israël erkend. In verband met de Palestijnse
kwestie en het geschil over de status van Jeruzalem weigert
het Vaticaan diplomatieke betrekkingen met Israël aan te
gaan.
Geen zendtijd
voor Maasbach
HILVERSUM Het Commis
sariaat voor de Media is niet
bereid Johan Maasbach We
reldzending zendtijd te verle
nen. Dat heeft een woordvoer
ster van het Commissariaat
woensdag gezegd. Volgens het
Commissariaat is de organisa
tie te klein om voor zendtijd in
aanmerking te komen. De
Evangelische Omroep is naar
de mening van het Commissa
riaat de aangewezen omroep
om het specifieke geluid van
Wereldzending, in haar opvat
tingen verwant aan de denk
beelden van de Pinksterbewe
ging, te verspreiden.
Politie verwijdert priester van graf Mindszenty
WENEN De Oostenrijkse politie heeft mgr. Tibor Meszaros
(74) losgemaakt van het hek van het graf van de Hongaarse kar
dinaal Joszef Mindszenty in de abdij Mariazell. Hiermee is de
weg geopend voor de overbrenging van de stoffelijke resten van
Mindszenty naar Hongarije later deze week, aldus een politie
woordvoerder.
De politie heeft Meszaros (74), de laatste secretaris van Minds
zenty, met zachte hand weggeleid op verzoek van de kerkelijke
leiders, nadat zij er niet in waren geslaagd om de priester te be
wegen het graf te verlaten. „Hij bood geen verzet", aldus de po
litie.
Meszaros verwijt de kerkelijke autoriteiten dat zij Mindzenty's
laatste wens hebben genegeerd. Mindszenty zou hem hebben ge
zegd dat hij pas in Hongarije wilde worden begraven, als de laat
ste Sovjetsoldaat het land zou hebben verlaten. Momenteel zijn
er volgens de Hongaarse regering nog zo'n 15.000 Sovjetmilitai
ren in het land.
De stoffelijke resten zijn inmiddels opgegraven, heeft abt Vere-
mund Hochreiter
lichaam is in een
vanmorgen in het Vaticaan i
Tijdens zijn algemene audiëntie ging de paus gisteren in op zijn nieuwe encycliek die
teerd.
PAUS IN NIEUWE SOCIALE ENCYCLIEK:
[door
Aart Heering
VATICAANSTAD. "De
crisis van het marxisme
maakt nog geen einde aan
de situatie van uitbuiting
en onderdrukking, waar
het marxisme zelf door
werd gevoed. De Kerk
erkent het positieve ka
rakter van markt en on
derneming, maar legt er
tegelijkertijd de nadruk
op, dat deze gericht
moeten zijn op het ge
meenschappelijk nut."
In deze zinnen wordt het uit
gangspunt geformunleerd van
Centesimus annus (het hon
derdste jaar), de nieuwe ency
cliek van paus Johannes Pau
lus II over het sociale vraag
stuk, die vanmorgen in Vati
caanstad is gepresenteerd door
kardinaal Roger Etchegary,
die als voorzitter van de pau
selijke raad Justitia et Pax de
pauselijke tekst heeft geredi
geerd.
De encycliek draagt de datum
1 mei, de dag van de arbeid,
en verschijnt zoals de titel
aanduidt een eeuw na Rerum
Novarum, de encycliek waar
mee Leo XIII op 15 mei 1891
de basis legde voor de moder
ne katholieke maatschappelij
ke theorie. De pauselijke brief
is opgedeeld in zes hoofdstuk
ken. In de eerste twee daarvan
wordt de inhoud samengevat
van Rerum novarum en de
daarop volgende sociale ency
clieken, in het bijzonder Qua-
dragesimo anno (1931) var
Pius XI en Octagesima adve-
niens (1971) van Paulus VI
Het derde hoofdstuk is geheel
gewijd aan "het jaar 1989" en
de val van het communistische
model. Het vierde behandelt
"het particulier bezit en de
universele bestemming der
goederen" Hierin is de ideolo
gische kern vervat van het do
cument, dat enerzijds het par
ticulier bezit verdedigt maar
aan de andere kant benadrukt,
dat winst moet worden aange
wend ten behoeve van de ge
meenschap. "De Kerk heeft
geen model te bieden", waar
schuwt de encycliek, maar
slechts een "ideële richtlijn"
bieden, waarin de onderlinge
solidariteit centraal staat Om
dat te kunnen realiseren blij
ven vakbonden noodzakelijk.
In het aan "Staat en cultuur"
gewiide vijfde hoofdstuk
wordt waardering uitgespro
ken voor de westerse demo
cratie, terwijl niet wordt uitge
sloten dat in andere delen van
de wereld, met name in de
Derde Wereld, voor andere
politieke stelsels wordt geko
zen. Maar de functie van de
Staat moet niet te zeer worden
uitgehold. Bij de regulering
van het economische leven
draagt hij een belangrijke poli
tieke verantwoordelijkheid,
terwijl de Kerk daarin een bij
uitstek morele taak vervult. In
het afsluitende hoofdstuk ("De
mens en de weg van de
Kerk") stelt de paus nogmaals
dat in het maatschappelijk
stelsel de economie de mens
ten dienste moet staan en niet
andersom.
Nieuw in deze encycliek,
waarvan de kracht meer in de
analyse ligt dan in concrete
aanbevelingen, is het overwe
gend antikapitalistische karak
ter. Sinds Leo XIII is het ka
tholieke solidariteitsbeginsel
altijd strijdig geweest met zo
wel de socialistische en com
munistische gedachte van de
klassentegenstelling als het li
berale ieder-voor-zich ideaal.
Maar terwijl bij vorige pausen
de nadruk toch lag op de strijd
tegen het goddeloze commu
nisme, is onder Johannes Pau
lus U het egoisme en de uit
buiting van mensen en arme
landen in naam van het kapi
talisme een steeds terugkerend
thema geworden. En sinds
1989 is het kapitalisme als vrij
wel enig maatschappijmodel in
de katholieke wereld overge
bleven. De nieuwe encycliek is
daarmee tevens een poging tot
"bekering" tot solidariteit, zo
als de paus gisteravond voor
de Italiaanse televisie zei. "De
marxistische oplossing heeft
gefaald, maar armoede en uit
buiting blijven bestaan, met
name in de Derde Wereld ter
wijl de meer ontwikkelde lan
den het toneel vormen van
menselijke vervreemding. Te
gen dit alles verheft de stem
van de Kerk zich krachtig."
EA-werkgroep
wijst
jodenzending af
SLIEDRECHT Kerken
en christenen moeten af
zien van gerichte acties
met betrekking tot het be
keren van joden. Dat
schrijft de werkgroep 'Is
raël en de gemeente' van
de Evangelische Alliantie
(EA) in een aanbeveling
aan de kerken.
Door aanwijzingen van Jezus-
volgende joden te volgen komt
de EA „reeds thans - of beter:
eindelijk nu" tot deze aanbe
veling. Dat is te lezen in het
pas verschenen boek 'Mensen
van de brug - Messiasbelijden-
de joden', dat onder auspiciën
van de Evangelische Alliantie
is uitgegeven. EA-directeur
A.J. van Heusden beveelt in
een Voorwoord de „boeiende
en veelkleurige" bundel in de
warme belangstelling van de
EA-achterban aan.
De EA pretendeert niet hierin
nieuwe perspectieven te ope
nen, maar wil wel enig mate
riaal aanbieden voor het „vaak
stokkeqde" gesprek over de
verhouding van Israël en de
gemeente.
De EA-werkgroep is van me
ning dat de joden die Jezus
volgen, niet in de naam van de
drieënige God behoeven ge
doopt te worden. Zij kunnen
ook gedoopt worden in de
naam van Jezus, want „de Va
der en de Geest kennen zij
reeds."
Joden behoeven ook geen af
stand te doen van hun joodse
identiteit, wanneer zij beslui
ten Jezus te volgen. Uit het
Nieuwe Testament en de
kerkgeschiedenis is immers
duidelijk hoezeer zij zich met
Israël en de synagoge verbon
den blijven voelen. Daarom
moet ook hun vrijheid tot het
onderhouden van de sabbat,
de besnijdenis en de joodse
feesten geërbiedigd worden.
Kerken zouden zich moeten
verootmoedigen tegenover het
joodse volk en in het bijzonder
tegenover de joden in hun
midden, meent de werkgroep.
Het boek heeft daartoe alvast
bij voorbaat drie gebeden ter
verootmoediging opgenomen.
DEN BOSCH De recht
bank in Den Bosch heeft
het verzoek van mevr.
Tiny van Lieshout-Van
Asseldonk uit Volkel om
toegelaten te worden tot
de diakenopleiding van
het bisdom Den Bosch
niet ontvankelijk ver
klaard.
Volgens de rechtbank had Van
Lieshout niet het bisdom en
het seminarie moeten dag
vaarden, maar bisschop J.G.
ter Schure zelf. Noch het bis
dom noch het seminarie bezit
ten volgens het kerkelijk wet
boek de bevoegdheid mensen
tot de diakenopleiding toe te
laten. Die komt blijkens canon
241 uitsluitend aan de bisschop
toe. „Niet blijkt dat de bis
schop deze beslissingsbevoegd
heid slechts bezit als bestuur
der van het bisdom en/of dat
het daarbij gaat om een beslis
singsbevoegdheid van het bis
dom". aldus de rechtbank.
Van Lieshout, die sinds mid
den vorig jaar deel uitmaakt
van de pastoraatsgroep die de
parochie in Volkel leidt, meld
de zich in maart 1990 aan bij
St. Janscentrum, de diakeno
pleiding van het bisdom Den
Bosch. De vicaris-generaal van
het bisdom, drs. J.B.F. Schro
der, maakte haar in een ge
sprek duidelijk, dat haar aan
vraag geen schijn van kans
had, omdat alleen mannen
binnen de Rooms-Katholieke
Kerk diaken kunnen worden
gewijd.
Van Lieshout is veroordeeld
tot betaling van de kosten van
het geding (1400 gulden). Zij
kon nog niet zeggen, of zij nu
een procedure tegen Ter Schu
re begint. Dat hangt af van het
geld dat de stichting Vrouw-
Mens, die is opgericht om haar
te steunen, bij elkaar heeft ge
bracht.
Het bisdom Den Bosch is niet
geheel tevreden over de uit
spraak. Volgens de woord
voerder had het bisdom liever
gezien, dat de rechtbank zich
niet bevoegd had verklaard of
de vordering na een afweging
van de grondrechten van het
verbod van discriminatie en
de vrijheid van godsdienst en
levensovertuiging had afgewe-
11
AMERSFOORT Dt
'emancipatiestrijd' van
moslims wordt niet door
christenen bemoeilijkt,
maar door mensen die
niet of nauwelijks meer
geloven.
Deze mensen hebben vaak
weinig begrip voor de gods
dienstige overtuiging en leef
wijze van anderen, vindt Ab-
dulwahid van Bommel van het
Moslim Informatie Centrum in
Den Haag.
ringen' voor de emancipatie
van moslims in de Nederland
se samenleving. Dat blijkt bij
voorbeeld als moslims een
moskee willen bouwen: zij
krijgen daar financieel geen
steun voor en worden vaak
geconfronteerd met protesten
van de buurt.
Imam Van Bommel
„Mensen die vinden dat gods
dienst uit de tijd is en boven
dien een rem vormt op de
vooruitgang, vinden vaak dat
mensen die wel geloven of
ze zou christen of moslim zijn
zichzelf en de samenleving
tekort doen", aldus Van Bom
mel op een conferentie van de
stichting Humanistisch Vor-
mings Onderwijs in Amers
foort. Terwijl .juist bepaalde
overtuigde christenen vooraan
staan om de rechten van de
moslims als religieuze minder
heid te erkennen."
Van Bommel schetste vele
voorbeelden waaruit blijkt dat
Nederlanders nog heel wat
stereotypen en vooroordelen
over de ruim 450.000 moslims
hebben.
Prof. dr. D.C. Mulder, voorzit
ter van de Raad van Kerken,
gaf aan dat de christenen wat
dat betreft geen uitzondering
vormen. Dat bleek volgens
hem tijdens de Golfoorlog.
Ondanks de soms moeizame
verhouding is het, aldus Mul
der, goed mogelijk tot een op
rechte dialoog tussen de ver
schillende wereldgodsdiensten
te komen. De basis daarvoor
moet niet worden gezocht in
„een soort grootste gemene de
ler" van de diverse religies
„daarvoor zijn er te grote ver
schillen" maar in „het sa
men mens-zijn" en in de aan
vaarding van gemeenschappe
lijke" normen (niet doden, niet
liegen, niet stelen).
Net als andere sprekers legde
Mulder de nadruk op de nood
zaak van objectief lesmateriaal
over de diverse godsdiensten.
Zoals een joods-christelijke
commissie les- en catechese
materiaal op anti-judaïsche en
antisemitische teksten heeft
nagekeken, zouden er ook
commissies aan het werk kun
nen gaan die speciaal letten op
foutieve denkbeelden en voor
oordelen over de islam, het
hindoeïsme en andere gods
diensten.
H. Rambaram van de Studie
groep Hindoeïsme zei het te
betreuren dat op de conferen
tie, die over godsdienst en le
vensovertuiging in het onder
wijs ging, geen plaats was in
geruimd voor een van de on
geveer 100.000 hindoes in Ne
derland. Een boeddhistische
monnik ergerde zich aan het
feit dat ook op deze bijeen
komst hindoes en boeddhisten
voor het gemak op één hoop
werden gegooid. „Wij komen
er helemaal nooit aan te pas",
zei hij desgevraagd namens
naar schatting 30.000 geloofs
genoten.
Slot op de Zuidpool
In de Spaanse hoofdstad Madrid heeft de internationale i
lieubeweging deze week een van haar grootste successen to
nu toe geboekt. Vertegenwoordigers van 39 landen hebbei
na lange onderhandelingen ingestemd met het ontwerp va
een verdrag, waarin oliewinning en mijnbouw op Antarctic
tot ver in de volgende eeuw wordt verboden. Bovendien zij
afspraken gemaakt om het reizen naar de Zuidpool voor on
derzoek en toerisme aan strengere voorwaarden te binder
Tot slot wordt een commissie opgericht die toezicht moe
houden op de gevolgen voor het milieu van alle wèl toegesta
ne activiteiten in het zuidpoolgebied.
De overeenkomst in Madrid is een verrassende ontwikkel
ling omdat verschillende landen steeds grote bezwaren hel
ben gehad tegen een langdurig verbod op de ontginning va
de natuurlijke rijkdommen in de bodem ver onder de mee
dan twee kilometer dikke ijslaag die de Zuidpool bedek
Daarmee is gelijk de betrekkelijkheid van het akkoord aan
gegeven. De winning van delfstoffen op de Zuidpool is tech
nisch nog niet mogelijk. En zelfs als het dat wèl was, zou he
economisch onhaalbaar zijn. Desondanks werd in 1988 d
deur naar exploitatie op een kier gezet. Onder strikte vooi
waarden zou de winning van delfstoffen mogelijk zijn. Di
deur is, als de regeringen het verdrag tekenen en de parle
menten het ratificeren, voor een periode van vijftig jaa
dichtgeslagen.
Meer nog dan in het feitelijke verbod voor de komend!
vijftig jaar, is het belang van het akkoord gelegen in de af
spraak die is gemaakt om na afloop van het verdrag eei
nieuw besluit te nemen. Het verdrag over Antarctica kent 2
'consultatieve partners': landen die wetenschappelijke belan
gen hebben in het zuidpoolgebied. Nederland is een van di
landen. In het ontwerp-verdrag van Madrid is opgenomei
dat het verbod op winning van delfstoffen alleen ongedaai
kan worden gemaakt op basis van unanimiteit. Het verze
van één land is in de volgende eeuw voldoende om Antarc
tica te behoeden voor een invasie van de 'vooruitgang' (boor
torens, pijpleidingen e.d.), die voor dit grootste natuurreser
vaat ter wereld echter het begin van het einde zou inluiden
'JOK Qmajuk
dat ritun. irfsn,
duJxtt tnlk oot
iét mm.!
un veu&ȣi v<mttn.!>xavL,
movrkfial,
(xé^-fpimfaur,
ten ciuwvij&it, tr
vooR
Hel doel van hei Diabetes Fonds
Nederland >s om Anouls wens
vervulling te laten gaan Daarvoor is
wetens. happeli|l onderzoek en dus
ook geld nodig1 Met uw steun wordt de
wens van Anout en al die andere
300.000 diabeten eens werleli|Fheid
Diabetes Isuikerziekiel is nog steeds
met te genezen, en tan tot ernstige
complicaties leiden.
GIROREKENING 5766
t.n.v. DEN, AMERSFOORT
mST CcidócSomant
Kantoor;
Telefoon;
Telefax;
Postadres:
071 - 122 244.
071 - 134 941.
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
Telefoon: 070-3190 933.
Telefax: 070 - 3906 717.
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Chef-redacteur G.- J. Onvlee.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L.
Sport
Binnen-
e.o. (tel. 071 - 144 049): K. v
n Herpen (chef), F. Buurman,
ri Kesteren.
(tel: 070-3190 815):
buitenland, financiën
Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. van Holsteln,
E. Hulsman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K. Veraart.
n Wees (chef). G. Ansems, B. Jansma,
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S. Evenhuls, S. Pieterse.
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreldlngsgel
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers
redactioneel samenwerkingsverband vs
België. De algemene verslaggevers
M. v
e Ven.
negen regionale kranten
algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs. K.
De parlementaire redactie bestaat uit R. In 't Hout (chef), H. Bij-
Unie,
Nederland
inie zijn drs. K. Swiers
leveld, D. Hofland. P. Koopman en D. van Rietschoten.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten In het buitenland: S. Akkerman (Praag),
drs. D. J. van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene),
R. Hasselerharm (Johannesburg), T. Heard (Kaapstad), drs. A. Heering (Rome),
B. van Huët (Parijs), M. de Koninck (Washington), H. Kultert (Nieuw Delhi),
F. Llndenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs. R. Vunderlnk (Moskou),
W. Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G. van Wljland (Belgrado),
F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
ster. M. de Cocq.
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 op ma. t/m vr. va
tot 15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand
per kwartaal
i 08.30 tot 17.00 i
18.00 tot 19.00 u
Het abonnementsgeld dient v
25.70
76,60
294,30
worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
