finöli
Nr. 15
Woordzoeker
0
L
s
T
P
L
E
K
C
IJ
W
s
K
E
E
L
N
A
1
E
D
E
s
E
P
A
S
A
K
N
0
0
S
E
E
A
T
G
IJ
G
R
0
K
T
N
P
L
1
W
E
D
E
0
K
K
D
E
R
T
L
R
N
H
L
U
A
R
E
A
A
E
E
B
T
S
M
P
E
K
N
C
S
K
R
U
L
U
E
C
D
H
E
E
S
R
P
E
E
L
H
T
E
G
E
L
E
N
E
P
L
T
S
L
E
N
S
E
N
M
E
E
m m m m o
BIIIB
PAG!
ZATERDAG 20 APRIL 1991 PAGINA 31
Mossing vorige puzzel
ileutelwoorden zijn PRIMADONNA
wORSTGEBAK
vinnaars van puzzel nr. 14 zijn:
an Cassel, De Genestetstraat 2b,
XM Leiden.
Dam, Beukenrode 81, 2215 JC
•hout.
.rijgen hun prijs binnen drie weken
iheque toegestuurd
lossingen onder vermelding van puzzel
jnte i5 moeten uiterlijk woensdagmiddag in
it zijn van:
IDSE COURANT,
.tbus 11, 2300 AA Leiden.
Zoek de aardrijkskundige namen
op: van links naar rechts en omge
keerd; van boven naar beneden en
omgekeerd; van linksboven naar
rechtsonder en omgekeerd; van
rechtsboven naar linksonder en
omgekeerd. De overgebleven letters
vormen nog een plaatsnaam.
Dokkum.
Dordrecht.
Ede.
Ee.
Eemnes.
Elsloo.
Eist.
Engeland.
Ens.
Epe.
Epen.
Erp.
Hees.
Katwijk.
Leek.
Nes.
Olst.
Ossendrecht.
Paal.
Peel.
Puth.
Tegelen.
Urk.
Westkapelle.
Wijckel.
Wilp.
De overgebleven letters vormen de naam
Naam
Adres
Postcode Woonplaats
De LTC en Cover Cards (5)
Er zijn talloze situaties bij het bieden
waar je een keus moet maken tussen on
der- en overbieden. De resultaten van
biedseries waar beide partners overbie
den, zullen menigeen nog vers in het ge
heugen liggen, maar ook andersom gaat
het vaak mis. Alleen wordt dan vaak ge
reageerd met: 'Deze manche is niet te
bieden, partner', een gedachte die vaak
nog ondersteund wordt door het feit dat
ook het scorekaartje zulks toont. Dat ene
paar dat die manche wel geboden heeft,
'zal er wel door de tegenpartij heen ge
dreven zijn'.
Vorige week sloten we af met zo'n hand.
A 10
H V 8 3 2
A 5
8 7 5 3
Wij openen 1¥ en partner verhoogt naar
2¥. Puntentellers passen nu, want met
13 tegenover 6-9 zien ze de manche niet
meer zitten. Wanneer je deze hand via
de LTC beziet, heb je slechts 6 verlie
zers. En dan moet je, wanneer de hand
ook over de nodige winners beschikt,
een poging doen. Bovendien, deze 13-
punter behoeft nog de nodige positieve
correctie ook!
1. Troefcontrole, althans wanneer 1¥
een vierkaart (of meer) belooft.
Wanneer 1¥ een 5-kaart of meer be
looft, gaat dit natuurlijk niet op. (6-1
5 verliezers)
ur hoeft niet
Izaam te zijn
t tweede en laatste deel van de be
ing van het 'Handboek voor de
atische filatelie' van W.E.J. van den
wordt afgerekend met fabels over
aamheid.
alles wat kostbaar is, is zeldzaam".
,Niet alles wat kostbaar is kan op
aamheid bogen". Deze twee stellin-
ran Van den Bold behoeven enige
Hij geeft ze zelf in zijn boek in
loofdstuk 'Zeldzaamheid'. Zo zijn
irste zegels van Albanië nauwelijks
waard. Tenminste, ze brengen op
igen en andere manieren van ver-
.relatief weinig op voor een zegel
kt kcfeen oplage van hooguit enkele hon-
:entegen zijn er Nederlandse zegels
een veel grotere oplage die veel
Her zijn.
den Bold: „Om een voorbeeld te
n dat we allemaal uit eigen land
:n: de 10 gulden Koning Wilhelmi-
1913 Een van de duurste norma
als van Nederland met een catalo-
ijs van tegen de tweeduizend gul-
Het aantal verzamelingen waar
tegel ontbreekt is dan ook een veel-
van het aantal waarin hij wel
:t. Deze zegel is dus zeker kostbaar,
tov/n 's zeldzaam? Nee, de oplage
y '2.800 exemplaren. Zeker als we in
nemen dat van een zegel
zo'n hoge nominale waarde niet
vernietigd zullen zijn".
daa
KILIJK
de blijft nog de vraag, of deze zegel
Daar.ijk te vinden is. ook dat is niet het
hij/zj-
pekti
geval. In één veilingcatalogus prijken
soms tientallen exemplaren. We hebben
hier dus te maken met een heel kostbaar
zegel die niet absoluut zeldzaam, niet re
latief zeldzaam en niet moeilijk te vin
den is. De moraal van dit verhaal is, dat
wie 2000 gulden te besteden heeft voor
een verzameling 'De geschiedenis Neder
land' waarschijnlijk voor zeldzaamheid
heel wat hoger kan scoren als hij/zij dit
geld op een andere manier besteedt".
Zeldzaamheid moet dus, wil het hoog
gewaardeerd worden tijdens de juryre-
ring van een thematische verzameling,
niet te koop zijn.
NIEUW
Dinsdagmiddag zijn de nieuwe zomerze-
gels uitgekomen. Het gaat om drie zegels
met daarop afbeeldingen van typische
Nederlandse boerderijen.
Minister P. Bukman, die de eerste zegels
kocht, stelde voor om meer dergelijke
boerderijzegels uit te geven. De aanwezi
ge PTT-directeur gaf overigens geen ant
woord.
De nieuwe boerderijzegels.
door L.Hofland
uw N
jlggftmunder schaakdagen
rlijkbaar met het Hoogovenstoer-
kent ook Dortmund een schaakfes-
Een kroongroep met topspelers,
meestergroepen en een open toer-
^^Hoofdsponsor was een schaakcom-
H^abrikant, waardoor in enkele groe-
dergelijke machine als tegen-
K er moest worden geaccepteerd,
vond dit uiteraard niet bezwaarlijk,
het alternatief was geen toernooi,
litnodigingenbeleid van 'de kroon-
was wat vreemd; er deden enkele
ce grootmeesters (ELO rond de
II mee, terwijl in de bijgroepen ster-
"■botmeesters als Romanisjin en Ba-
figureerden. Favorieten waren
sin, Nunn en Georgiev, wat alleen
.enoemde kon waarmaken. Samen
Ie verrassend goed spelende Tsjech
bracht hij het toernooi op zijn
®en Deze Stohl bezit met zijn hoge
l '(2550) nog slechts de meestertitel,
al9®'dat zal na dit toernooi snel veran-
ien bi
uur p
biede?HL~S- KINDERMANN
iswi g:
igs-Indisch.
Pf6 2.c4 g6 3.g3 Lg7 4.Lg2 0-0
d6 6.Pc3 Pc6 7.0-0 a6 8.d5 Pa5
c5 10.Dc2 Tb8 11.b3 b5 12.Lb2
i loofdvariant van het Panno-sy-
i. Zwart zet zijn paard buitenspel
©lijk Vuk op c4 uit te oefenen. De erva-
ïeeft geleerd dat, als wit nauwkeurig
zwart problemen krijgt met de
d; vleugel. De ervaring heeft echter
;AO-eleerd dat nauwkeurig spelen in dit
chapKellingen niet meevalt!
li bxc4 14.bxc4 e5 15.dxe6 Lxe6
15 Lxd5.
Qrr.gespeeld is hier het kwaliteitsoffer
na 17.Dxb2 Lg7 18.Da3?!
19.Pxd5 en zwart heeft voldoende
ensatie.
vóót laatste jaren heeft men ontdekt,
rit na 18.Dcl! Pg4 19.Tbl Lxd5
d5 Pe3 voordeel houdt.
17.cxd5 Pg4 18.Pb3!
18...Pe3 is geen dreiging vanwege
19.Dc3, bovendien kan zwart niet ruilen
op b3 vanwege de sterke open a-lijn.
18...f5 19.h3 Pf6 20.Pd2 Ph5 21.Kh2
Te8 22.e4.Txb2?!
Beter was direct 22...Lg7, hoewel wit
ook dan zeer goed blijft staan vanwege
het niet meespelende paard op a5.
23.Dxb2 Lg7 24.Dc2 Lxal 25.Txal Df6.
Hierop had Kindermann vertrouwd, na
26.Tel Dd4 heeft zwart voldoende te
genspel. Stohl maakt nu echter goed ge
bruik van de slecht samenwerkende
zwarte stukken.
26.Da4! Te7?!
27.Dxa5!
Een fraai kwaliteitsoffer, 27.e5 dxe5
28.Dxa5 exf4 zou niet goed zijn voor
wit.
27...Dxal 28.DÖ8+ Kf7 29.Pc4 Df6
30.Pxd6+ Kg7 31.e5 Df8 32.Db6.
Ook het eindspel na 32.Dxf8+ Kxf8
33.Pc4 gevolgd door d6, zou gewonnen
hebben, maar met de dames op het bord,
komt de winst sneller.
32...g5 33.Dxc5 Kg6 34.Pxf5!
Zwart gaf het op.
De volgende stelling illustreert de slechte
vorm van de Brit John Nunn in Dort
mund.
V. SMAGIN-J. NUNN
Stelling na de 29e zet van zwart.
In zijn lijfvariant, het Marshallgambiet,
wordt Nunn met eigen taktische wapens
bestreden. Het was overigens al een tijd
duidelijk dat zwart geen spel had voor
de pion.
30.Pg5!
Met het plan 30...fxg5 31.Te7 en mat
volgt. Er is echter geen redding meer
mogelijk, want na 30...Dg7 31.Dxg7+
KXg7 32.Pe6+ verliest zwart nog meer
materiaal. Nunn gaf het daarom op.
De volgende aardige combinatie kwam
op het bord in het open toernooi.
STREATER-KUMMEROV
Stelling na de 17e zet van zwart.
18.Pxf7! Txf7 19.Lxf7 Kxf7 20.Dc4+
Kf8 21.De6!
Zwart gaf het op, de dubbele dreiging
22.Le7+ en 22.Txd7 is niet te verhinde
ren.
Correspondentie-adres: Leo Hofland,
C.Fockstraat 113, 2613 DE Delft.
Clerc
De in Drachten gehouden strijd om het
landskampioenschap is, zoals u onge
twijfeld reeds weet, in een overwinning
geëindigd voor de Haagse grootmeester
Clerc. Uit de 13 partijen behaalde hij 17
punten - de voor de titel gebruikelijke
plus-4 score dus, één punt meer dan het
drietal Van der Zee, Meijer en G. Jan
sen. De volledige eindstand: 1. Clerc 17;
2., 3. en 4. Van der Zee, Meijer en G.
Jansen 16; 5., 6. en 7. H. Jansen, Van
Leeuwen en Van der Wal 14; 8. en 9.
Oudshoorn en Van der Tak 12; 10., 11.
en 12. Van Aalten, Hoopman en Schol-
ma 11; 13. Van der Pal 10 en 14. Dolle-
kamp 8.
Clerc dus opnieuw, evenals vorig jaar
kampioen. Zijn zeer degelijke speelstijl,
waarin tevens een grote kracht schuilt,
leverde hem 9 remises en 4 overwinnin
gen op. Van dat viertal zag u de vorige
week zijn winst op Van Aalten uit de
eerste ronde. Daarna won hij ook nog
van Dollekamp (derde ronde), Hoop
man (klokoverwinning in remisestand;
achtste ronde) en Scholma (tiende ron
de). Vooral die laatste partij is voor
Clercs titelprolognatie van grote beteke
nis geweest. Toen immers nam hij na
enkele ronden de koppositie met Van
der Zee te hebben gedeeld, alleen de lei
ding. Daarom nu eerst dat duel.
1.34-29 19-23; 2.40-34 14-19; 3.45-40
10-14; 4.32-28 23x32; 5.37x28 17-21.
Gebruikelijker is 18-23 enz., een ruil die
meestal naar klassiek spel voert. De ge
speelde zet vormt evenwel de inleiding
tot een flankspelstrijd.
6.29-24 19x30; 7.35x24 20x29; 8.33x24
5-10; 9.38-33 11-17; 10.42-38 6-11;
11 50-45 18-23; 12.28x19 14x23; 13.34-
29 23x34; 14.40x29 10-14; 15.44-40 17-
22; 16.31-26 11-17; 17.41-37 14-20;
18 46-41 13-18; 19.40-34 8-13; 20.45-40
9-14; 21.37-32 21-27; 22.32x21 16x27;
23.38-32 27x38; 24.43x32 4-9.
Een belangrijke beslissing. Het alterna
tief voor zwart was namelijk 24.3-8 om
(t.z.t.) door 13-19 en 8x19 zijn invloed
in het centrum te kunnen vergroten. Met
de gespeelde zet kiest Scholma definitief
voor de omsingeling.
25.36-31 7-11; 26.32-28 22-27; 27.31x22
18x27; 28.48-43 2-8; 29.28-23 13-18;
30.43-38 9-13; 31.41-37 11-16; 32.47-41
1-6; 33.40-35 17-21; 34.26x17 12x21;
35.23x12 8x17; 36.24-19!
Betekent de weerlegging van de zwarte
opzet. 13x24; 37.34-30 27-32. Ongetwij
feld reeds in tijdnood gespeeld: in het af
spel is zwart kansloos. Maar ook na het
laten slaan, of bij de vorige zet
36... 14x23 enz., zou zwart zeer slecht
spel hebben gehad. 38.30x10 32x23;
39.10-4 20-25; 40.33-29 23x34; 41.4-18
34-39; 42.18-45 21-26; 43.3-8; 44.37-31
26x37; 45 35-30 25x34; 46.45x48 39-44;
47.49x40 8-13; 48.40-34 15-20; 49.48-31
en in deze verloren positie viel de zwar
te vlag.
Verschenen er in deze partij complica
ties op het bord, de volgende partij wint
de titelhouder zuiver strategisch:
1.32-28 20-25; 2.37-32 15-20; 3.41-37
10-15; 4.31-27 5-10; 5 46-41 19-23;
6.28x19 14x23; 7 36-31 10-14.
Beter is vermoedelijk 7... 13-19 om 8.33-
28 met 17-22; 9.28-17 11x22 te kunnen
beantwoorden zoals bijvoorbeeld ge
beurde in de competitiepartij Wiersma-
F. Ivens 1989. Daarin leed de veelvou
dig oud-wereldkampioen een sensatione
le nederlaag.
8.33-28 13-19; 9.28-22! 17x28; 10.39-33
28x30; 11.35x22. Deze ruilwending is
voor het eerst toegepast in de vijftiende
matchpartij Wiersma-Wirni 1984.
12-17; 12.41-36 17x28; 13.27-21 16x27;
14.31x33. Wit heeft nu voordeel omdat
de randschijf op 25 zwak is. 9-13. In de
genoemde partij Wiersma-Wirni bouwde
zwart met 13...7-12 en 14...12-18 op. Dat
duel zou later in remise eindigen.
15.40-34 7-12; 16.33-28 14-19; 17.37-31
13-18; 18.44-39 20-24; 19.38-33 24-30;
20.42-38 11-17; 21.45-40 19-24;
22.28x19 24x13; 23.40-35 6-11;
24.35x24 13-19; 25.24x22 17x26.
Ondanks deze vereenvoudiging blijft wit
door zijn grotere centrumkracht beter
staan. In het verdere vervolg weet Clerc
zijn voordeel verder te vergroten: 26.48-
42 3-9; 27.42-37 15-20; 28.49-44 8-13;
29.36-31 20-24; 30.38-32 9-14; 31.33-29
24x33; 32.39x28 13-19; 33.44-40 4-10;
34.34-29 14-20; 35.40-34 20-24;
36.29x20 25x14; 37.34-29 2-7; 38.28-23
19x28; 39.32x23 12-18; 40.23x12 7x18;
41.31-27 14-19; 42 37-32.
Er staat niet veel materiaal meer op het
bord, maar zwart heeft het desondanks
heel moeilijk. 19-23 Geeft 42... 10-15 ge
volgd door de ruil 19-24 meer verdedi
ging?
43.29-24 1-7; 44 24-20 7-12; 45.43-39
23-28; 46.32x23 18x29; 47.50-45 12-18;
48.39-34 29x40; 49 45x34 18-23; 50.47-
42 26-31. De strijd is gestreden.
51.27x36 11-17; 52.36-31 23-28; 53.34-
29 28-32; 54.31-26 17-22; 55.26-21 en
zwart gaf op.
Van het drietal spelers dat op één punt
volgde, hebt u vorige week een partij ge
zien van Van der Zee. Hier nog een par
tij van de Amsterdammer Meijer, die
een bijzonder sterk toernooi speelde.
I.34-29 17-22; 2 40-34 11-17; 3.32-28
19-23; 4 28x19 14x23; 5.37-32 10-14;
6.41-37 14-19; 7 46-41 6-11; 8 45-40 1-6;
9.32-28 23x32; 10.37x28 19-23;
II.28x19 13x24; 12.38-32 9-13; 13.32-28
16-21; 14.31-26 20-25; 15.29x20 25x14;
16.35-30 13-19; 17 30-25 5-10; 18 40-35
21-27; 19 44-40 4-9; 20.34-30.
Op interessante wijze start de Groningse
grootmeester, die altijd op strijd uit is,
een omsingeling.
19-24; 21 30x19 14x32; 22.42-37 8-13;
23.37x28 2-8; 24.39-34 9-14; 25.34-29
13-19; 26.29-24 19x30; 27.35x24 18-23;
28.28x19 14x23; 29.41-37 10-14; 30.40-
34 12-18; 31.37-31 8-13; 32.49-44 13-19;
33.24x13 18x9; 34.43-39 7-12; 35.50-45
9-13; 36.45-40 12-18; 37.40-35 14-19;
38 35-30 3-9; 39 47-42 9-14; 40 48-43
23-28; 41.44-40. Beter lijkt 41.42-38: na
de gespeelde zet klopt de witte omsinge
ling niet meer. 18-23.
p
n m mm m
41.40-35. Niet beter is 42.42-38 want
dan zou, zoals de zwartspeler zelf aan
gaf, 15-20; 43.33-29 20-24!!; 44.29x29
28-33 enz. zijn gevolgd. Wel mogelijk
bleek bij analyse de zet 42.43-38: na 15-
20 en na 43.30-24! 19x30; 44.33-29 geeft
11-16 45.29x9 13x4; 46.25x14 28-32 enz.
gelijkspel. 27-32! Met deze fraaie zet
stelt zwart zijn tegenstander voor proble
men. 43.42-38 23-29! 44.38x20 29x49;
45.30-24 19x30; 45.35x24 28-33;
46.39x28 17-21; 47.26x17 11x33; 49.34-
30 49-32; 50.31-26. Hevige tijdnood: re
mise gaf nog 50.31-27 33-38 51.26-21
32x16; 52.20-14 16-27; 53.24-20 15x35;
54.14-10 27-4; 55 10-5 4-15; 56.5-23 38-
43; 57.36-31 43-49; 58 31-26 49-38;
59.23-18 15-33; 60.18-23 33-50; 61 23-45
38-47; 62 26-21 47-15; 63 21-16 15-24;
64.45-34 50-45; 65.34-39 45-7; 66 39-50
24-47; 67 50-44 47-29; 68 44-49 29-33 en
wit gaf zich gewonnen.
2. Twee azen tegenover één (meewer
kende) vrouw levert ook nog eens een
'korting' op van een halve verliezer.
Nu de fit geconstateerd is, blijkt dit dus
gewoon een sterke hand te zijn. Wan
neer partner hier de juiste plaatjes tegen
over heeft, is het zo maar 4¥. Een bijko
mend argument is, dat de tegenpartij
met 24 misschien goedkoop kan 'balan-
cen'. Met een manchepoging worden ze
doorgaans wel tot zwijgen gebracht.
Het probleem is natuurlijk: welke man
chepoging. Voor een short suit trial is de
hand niet geschikt en het nadeel van een
long suit trial is dat we in onze tweede
kleur (klaver) geen honneurkracht heb
ben. Hier zijn diverse conventies voor in
omloop. In 'Nieuw-Amstelveens' van
Paul Feiten staat een complex waarbij je
kunt kiezen uit short suit trials, long suit
trials en algemene trials. Bridgen bete
kent vaak een keuze maken en dat moet
hier ook.
Het bieden gaat dan zo verden
ZUID WEST NOORD OOST
34**«
relay (geen short suit ti
SA."3* of 34
vierkaart harten fdus r
met singleton).
long suit trial (klaver).
Dit spel lag zo:
NOORD
9 8 3
B 9 6 5
H 8 7 2
A 10
WEST
H B 7 2
10 7
B 6 3
H V 9 2
OOST
V 6 5 4
A 4
V 10 9 4
B 6 4
ZUID
A 10
H V 8 3 2
A 5
8 7 5 3
De manche was niet te verliezen. Noord
bleek over veel slagen te beschikken.
Vier om precies te zijn: 4A, ¥H en twee
klaverintroevers.
COVER CARDS
We zijn bij dit spel op een andere bena
deringswijze gestuit. Die 4 slagen waar
de noordhand goed voor is, worden wel
cover cards genoemd: kaarten die een
verliezer van de partner opvangen. Dit
idee is ontwikkeld door George Rosen-
kranz (tevens uitvinder van 'de pil') en
laat zich het beste demonstreren aan b.v.
Ghestem-handen en sterke en zwakke
twee-openingen. Stel dat we zuid zitten
met:
H 9 5
10 4
A V 4 3
B 8 6 5
en het bieden begint zo (W/allen):
ZUID WEST NOORD OOST
Ghestem, schoppen/ruiten.
Wat te bieden? Of: hoe sterk of zwak is
partner?
Ghestem is een mooie conventie, maar
er wordt zeer veel misbruik van ge
maakt, waardoor er zeer veel punten
overboord gaan. Je moet duidelijke af
spraken maken over de minimale kracht
en momenteel is aardig ingeburgerd om
een Ghestem te 'laten' met 5 verliezers
of minder (d.w.z. sterker). Ghestem is
altijd forcing (geen van de aanwezige
kleuren wordt geboden!), dus er hoeft
geen bovengrens te zijn.
Als onze partner bij bovenstaand spel 5
verliezers heeft, hebben wij als zuid al
drie keiharde cover cards (4H. ¥A en
♦V) en dat betekent dat 56 54 al in de
tas zit. Als partner nog een fractie ster
ker is, is het zo maar slem. Dat kunnen
we opvragen d.m.v. een cuebod. d.w.z.
een bod in de kleur van de tegenpartij.
In dit geval 3¥ en daarna geeft de Ghes-
tem-bieder in stapjes z'n kracht (verlie
zers) aan: 34 5 verliezers (of... meer),
3 SA 4 verliezers enz.
Deze NZ speelden niet zo'n Ghestem-
veiwolg en belandden in 44 +2. Had
zuid de beschikking gehad over deze
conventie, dan was er na 3¥ als ant
woord 3 SA gekomen: 4 verliezers en als
je daar zelf drie keiharde covercards
voor in handen hebt, zullen er dus wel
12 slagen worden gemaakt.
w/-
NOORD
4 A V 10 8 2
3
H B 9 6 2
4 A H
WEST
OOST
4 B 3
4 7 6 4
A H B 8
7 5 V 9 6 2
5
10 8 7
4 V B 7 4
4 10 3 2
ZUID
4 H 9 5
10 4
A V 4 3
4 9 8 6 5
Een onverliesbaar slem, dat dankzij de
theorie van de cover cards vrij eenvou
dig geboden kan worden.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
-Ëiidéc SouACMit-
