„Schiphol lijkt meer op
bouwput dan luchthaven
Vrees voor menselijk
falen door VNV
Kosto: openbreken akkoord van Schengen onmogelijk
RENLAND
EcidócSouocint
DINSDAG 16 APRIL 1991 PAGINA 3
ésen op vluchtstrook
in bij uitzondering"
AG Het laten rijden van lijnbussen
Ihtstroken kan alleen onder bepaalde
'fcrden en bij hoge uitzondering worden
jan. Tot die conclusie komen de Alge-
[erkeersdienst van de rijkspolitie, rijks-
iat, de ANWB en de busonderneming
J Nederland in een advies aan minister
i verkeer. Volgens het advies is uit-
j van deze experimenten alleen moge-
pegen die aan bepaalde „inrichtingsei-
jldoen en waar het openbaar vervoer
ijft van „structurele files". Verder zou-
fikte eisen" gesteld moeten worden aan
jjag van de chauffeur. Het advies is ge-
I, op drie experimenten waarbij bussen
Jitstroken mogen rijden en die werden
op de Al (Almere-Amsterdam), de
hsterdam Zuid-Oost) en de A2 (Oude
Gemeenteraad Utrecht achter
sluiting automarkt
UTRECHT De gemeenteraad van Utrecht staat
unaniem achter het besluit van burgemeester en
wethouders om de automarkt op het Veemarktter
rein tijdelijk te sluiten. De automarkt gaat vanwege
de grote overlast voor de omwonenden in elk geval
dicht van 17 april tot 1 augustus, zo heeft een ge
meentewoordvoerder gisteravond meegedeeld. B en
W hebben toegezegd uiterlijk op 1 juni een besluit te
nemen over het voortbestaan van de - overigens
voor de gemeente lucratieve - automarkt. Daarbij
staat de vraag centraal of het mogelijk is de overlast
door een aantal maatregelen te beperken. Mede
door de toeloop van grote aantallen kooplustigen uit
Polen is de toestand rond het Veemarktterrein vol
gens buurtbewoners onhoudbaar geworden. Toe
gangswegen en parkeerplaatsen raken verstopt met
alle gevaren van dien, terwijl veel rond het terrein
bivakkerende Polen bij gebrek aan sanitaire voor
zieningen hun behoefte in tuinen doen.
Simons: minder wachttijd
zeer dure operaties
DEN HAAG Ziekenhuizen behoeven in de toe
komst minder lang op toestemming te wachten
vooraleer zij een zeer dure of ethisch omstreden
behandeling mogen uitvoeren.
Deze toezegging heeft staatssecretaris Simons
(volksgezondheid) gisteren gedaan in overleg met
de Kamer. In een rapport hekelde de Algemene
Rekenkamer vorige week de wachttijd, die voor
bepaalde ingrepen kan oplopen tot 44 tot 110
maanden.
Simons noemde deze kritiek 'fair'. Om te voorko
men dat ziekenhuizen alvast met nieuwe medi
sche ingrepen aan de slag gaan, pleitte de kamer
gisteren voor een tijdelijk verbod op nieuwe zeer
dure ingrepen totdat duidelijk is of de ingreep ook
kan worden toegestaan. Simons beloofde de moge
lijkheden tot een tijdelijk 'moratorium' te onder
zoeken.
Registreren valse paspoorten werkt
AMSTERDAM De Recherchedienst Betalingsver
keer boekt dagelijks succes met het nieuwe registratie
systeem voor rijbewijzen en paspoorten. Nummers van
gestolen en verloren paspoorten en rijbewijzen worden
met dit systeem centraal geregistreerd. Politie en ban
ken kunnen deze gegevens via de computer opvragen.
Het openen van bankrekeningen, aanvragen voor per
soonlijke leningen en andere kredieten en het kopen
van aandelen met valse papieren wordt zo voorkomen.
Dat scheelt de financiële instellingen vele tientallen
miljoenen guldens per jaar. „Sinds oktober vorig jaar is
met dit systeem proefgedraaid. We hebben het laatste
half jaar vier miljoen aan schade zien passeren", vertelt
W. Teuben, hoofd van de recherdienst. Hij merkt het
succes ook aan de handelaren in identiteitspapieren. Bij
arrestaties bekenden ze dat de marktprijzen sterk wa
ren gedaald. Morgen wordt het systeem met de naam
Vermiste Identificatie Stukken officieel in gebruik ge
nomen. „Het is de bedoeling dat in de toekomst alle do
cumenten die op nummer uniek kunnen worden ge
maakt in dit systeem worden opgenomen".
'Longtransplantaties niet
zonder Nieuwegein'
DEN HAAG De meerderheid van de Tweede
Kamer vindt dat het St.-Antoniusziekenhuis in
Nieuwegein betrokken moet worden bij het proef
project op het gebied van longtransplantaties.
Daarmee verzet de Kamer zich tegen het besluit
van staatssecretaris Simons van volksgezondheid
om longtransplantaties alleen in het Academisch
Ziekenhuis Groningen toe te staan. Tijdens een
commissievergadering met Simons over de topkli
nische zorg lieten de woordvoerders van CDA,
VVD en D66 gisteren blijken dat het ziekenhuis in
Nieuwegein. dat al ervaring heeft opgedaan met
longtransplantaties, bij het project betrokken moet
worden. In de topklinische zorg gaat jaarlijks een
bedrag om van 800 tot 900 miljoen gulden. Simons
heeft voorgesteld dit bedrag de komende jaren met
ongeveer 40 miljoen gulden te verhogen. De Ka
mer kon met dat bedrag en de bestemmingen die
Simons daarvoor heeft gekozen instemmen.
dieiJJ oer steunt
ister Maij
erhoging
eergeld
op) (Van onze
orrj|ementaire redactie)
'ef%AAG De rege-
°je(jacties CDA en
Instaan in beginsel
j T tegenover het voe-
e jn een veel strenger
e"Jrbeleid. Dit blijkt
1 e eerste politieke re-
op het voornemen
jrkeersminister Maij
-k een forse verho-
'n -an de parkeertarie-
par| beperking van de
vertruimte het autoge-
als terug te dringen,
-id I
)ort| brief aan de Tweede
iet (schrijft Maij dat een
teJter parkeerbeleid „in
Ital gevallen" verdub-
-an het parkeertarief in
iden.
lt jfipe zou het parkeren
vod moeten worden ge
lat altijd nog vrije par-
I e%tsen over blijven, al-
[vla| notitie. Voorstellen
Datmoeten overigens van
i gdrvoerregio's komen,
[jikpet bedrijfsleven, loka-
J heden, en vervoerbe-
zitting hebben,
preksronden met alle
tenenen heeft de minister
an jls de conclusie getrok-
er een maatschappe-
in%gvlak is voor het te-
o kgen van de geparkeer-
niB. Allen hebben hierbij
aij constateert Maij: de
schteden realiseren zich
ruimte schaars is en de
»n zien in dat hun be-
scltheid in het gedrang
alté'j almaar toenemend
de fuik'
Irkeersspecialist Thijs
:ou]men toonde zich ver-
naadat de minister nu
Bedigende geluiden los-
jgelet betrekking tot het
ersbeleid. „Juist hiermee
.het niet-noodzakelijke
terugdringen", aldus
lijmen, die veel ver-
iete'an regulerende tarie-
n ^oeld om het geduren-
ele dag stallen van een
aiJ 'de stad te voorkomen.
■r ^e is dat je de parkeer-
II steeds hoger maakt
it hte je er langer staat".
enthousiast is hij over
I Maij bepleite beper-
in het aantal parkeer-
„Daarmee lok je nog
tparkeren uit",
merlid Frits Castri-
laleert een toenemen-
idheid van gemeenten
ijven om na te denken
it parkeerbeleid. Wel
iij dat nog enkele ob-
zullen worden opge-
als het op de uitvoe-
ïkomt. „Zal bijvoor-
idschendam de tarie-
logen als Den Haag
[doet, maar Rijswijk er-
igdeinst? Dit soort af
moeten binnen grote
•egio's gemaakt wor-
s ik, anders gaat het
ir: ik ben minder scep-
i een tijdje geleden, 't
roeit - ook bij de be-
dat er wat aan de
verkeersstromen
uren".
notitie kondigt Maij
aan binnenkort een
blan Fiets' te presente-
gJiarin wordt een heel
ran maatregelen opge-
M'in het gebruik van de
"I stimuleren, zoals de
van veiliger kruisingen
Spaden, betere stalling
l-luwe gebieden.
I het totaal aantal per
erreden kilometers tot
r 2010 met 5 miljard ki-
f te laten toenemen,
freten er in dat jaar vijf
cent minder fietsers in
fkeer omkomen dan in
i 40 procent minder ge-
aken.
AANTAL PASSAGIERS STIJGT WEER
SCHIPHOL Opgelucht
kon president-directeur R.
den Besten van de lucht
haven Schiphol gisteren
vertellen dat de financieel
benauwde maanden van
de Golfoorlog voorbij zijn.
Maar ook moest hij be
kennen dat Schiphol „af
en toe meer lijkt op een
bouwput dan op een
luchthaven".
De luchtvaart beleeft de ergste
crisis sinds veertig jaar en
Schiphol bouwt vrolijk verder.
Hebben al die prachtige uit
breidingsplannen nog wel zin?
De zuurste appel kreeg de
luchthaven in februari te slik
ken. Het aantal passagiers liep
terug met zestien procent, me
moreerde Den Besten. De da
ling over het hele eerste kwar
taal bedroeg zo'n negen pro
cent. Maar de afgelopen
maand gaf in vergelijking tot
dezelfde periode vorig jaar
weer een stijging te zien.
Daarmee is volgens Den Bes
ten duidelijk geworden dat de
uitbreidingsplannen „meer
dan urgent zijn". Er is geen
kruid tegen gewassen. De pas
sagiers blijven komen. Al
thans, als de schijn Schiphol
niet bedriegt.
En die bouwput is de luchtha
vendirectie misschien een
doorn in het oog, maar het is
een noodzakelijk kwaad. Aan
de horizon van 1993 gloort een
nieuwe luchthaven, die met de
concurrenten in de slag moet.
Plichtplegingen
Den Besten nam gisteren
plaats achter het spreekge
stoelte, omdat het hoogste punt
van de nieuwe E-pier in
aanbouw is bereikt. De vlag
werd niet gehesen, omdat on
langs op de bouwplaats een
werknemer door een ongeval
overleed. Het ging allemaal
een beetje anders dan het
feestcomité zich had voorge
steld. Maar plichtplegingen bij
een pier die nog niet eens ge
reed is, zijn ook voor Schiphol
wat vreemde verschijnselen.
Toch wilde Den Besten het
glas heffen om „met elkaar
een aantal dingen vast te stel
len".
Die nieuwe pier is in mei vol
gend jaar gereed, maar de
platforms voor de vliegtuigen
kunnen over een maand al
dienst doen. En zonder pier,
maar mét platforms is het nog
altijd mogelijk passagiers met
bussen naar de aankomsthal
len te vervoeren. En zo krijgt
Schiphol dan toch al wat extra
capaciteit. Bovendien wordt
vandaag het plan van aanpak
getekend. Daarmee geven de
ministeries, de provincie
Noord-Holland, de gemeenten
Amsterdam en Haarlemmer
meer, KLM en Schiphol de
richting aan, waarin de lucht
haven dient te gaan. Schiphol
moet een 'mainport' worden.
Het plan reikt tot 2015. Tegen
die tijd moet Schiphol jaarlijks
vijftig miljoen passagiers kun
nen verwerken (thans 16,5
miljoen). Schiphol-woordvoer-
der P. Verhoeven: „Veel men
sen denken dat alles bekook-
stoofd is als het plan van aan
pak eenmaal is getekend, maar
dat klopt niet. Het plan geeft
alleen de richting aan die we
opwillen. Tussentijds kan nog
van alles veranderen. De in
spraak begint pas". De milieu
beweging heeft echter zo zijn
bedenkingen tegen de gevol
gen van de uitbreiding.
Afglijden
De bouwwerkzaamheden die
thans aan de gang zijn, waren
ook nodig geweest als Schiphol
geen 'mainport-bestemming'
zou hebben gekregen. Het is
het gevolg van de natuurlijke
groei. Er komen meer en meer
reizigers naar schatting der
tig miljoen in 2003 en de
voorzieningen moeten dus
worden aangepast. De nieuwe
verkeerstoren is zo goed als
gereed, de uitgebreide B-pier
staat er, de E-pier laat nog een
jaartje op zich wachten, er ko
men nieuwe stationsgebouwen
voor de luchtvaartpassagiers,
complexen voor luchthavenge
bonden bedrijven, nieuwe we
gen, een hotel, een spoortun
nel van de NS en parkeergara
ges. Die eerste fase duurt tot
en met 1993 en kost 1,5 miljard
gulden, in de tweede en derde
fase gaat het om nog meer pie
ren, kantoren, opslagruimten,
stationsgebouwen en het NS-
station wordt in het complex
geïntegreerd. In 2015 moeten
de Spoorwegen klaar zijn om
jaarlijks zo'n tien miljoen
vliegtuigpassagiers in rap tem
po bijvoorbeeld met de
Franse TGV verder te ver
voeren. Die tweede en derde
fase zijn van belang om Schip
hol niet de laten afglijden tot
het niveau van regionale Eu
ropese luchthavens. „Londen,
Parijs en Frankfurt blijven de
grootste, dat staat wel zo'n
beetje vast", weet Verhoeven,
„In totaal is er plaats voor vier
vijf van van dergelijke grote
internationale luchthavens.
Schiphol heeft altijd enige
overcapaciteit gehad. Dat is
een van onze sterke punten.
Als je straks tot de echt groten
wilt behoren en vijftig miljoen
passagiers wilt binnenhalen,
moet je er wel iets voor doen.
Dan moet het waargemaakt
worden, zorgen dat de maat
schappijen Schiphol aantrek
kelijk vinden".
Lange rijen
Intussen maakt Schiphol,
luchthaven annex bouwput,
zich op voor de zomer. Met het
parkeren blijft het behelpen.
Vorig jaar werd bij wijze van
proef het 'voorrijwegenteam'
de straat op gestuurd: op de
toegangswegen stonden men
sen het verkeer in goede ba
nen dus naar de parkeer
plaatsen te leiden. Op het
„kiss-and-ride-systeem" werd
eens temeer de nadruk gelegd.
Zoenen en wegwezen. De één
de vertrekhal in, de ander
naar huis of naar de parkeer
plaatsen, die bepaald niet lan
ger pal voor de deur liggen.
Het voorrijwegenteam stuurt
de mensen de juiste kant op of
maant het tot spoed.
Ook is de besloten dat het per
soneel de auto's niet langer in
de nabij gelegen parkeergara
ge stalt. De werknemers
moeten het verderop zoeken.
Bezoekers en passagiers kun
nen in de zogenaamde P9-ga-
rage terecht. Die maatregelen
worden dit jaar verder voort
gezet", aldus Verhoeven.
Voor de passagiers is er door
gaans weinig aan de hand,
maar als tijdens piekuren
wordt gereisd 's ochtends
van zes tot acht en van elf tot
twaalf en 's middags van vier
tot zes kunnen de kaarten
iets anders liggen. „Er is soms
sprake van enorm lange rijen.
Het is dan een heel vol ge
bouw. De noodpier Zuid-Zuid
heeft de druk verlicht en nu
ook de platforms van pier E
nagenoeg gereed zijn, kunnen
de wachttijden verder afne
men". Waar de milieubewe
ging z'n hart vasthoudt, kijkt
de luchthavendirectie intussen
verlangend in de toekomst.
Als de bouwput is veranderd
in een 'mainport' zullen de
luchtvaartmaatschappijen en
de passagiers het ware Schip
hol leren kennen.
WIM BUNSCHOTEN
Uitbreiding van de luchthaven: als de bouwput is veranderd In een 'mainport' zullen de luchtvaartmaatschappijen en de passagiers
het ware Schiphol leren kennen. foto- dijkstra
PER EN HOBBES
PAT 15 TOCH GEEKI
Pe0B|,E6/Vl
KÖMOP!
TWtfc
/VI AAI,
Ik stvou
ÜNMA41.
Oma bezet school
De openbare basisschool Theo Thijssenschool in Nieuwe Pekela is gisteren de hele dag bezet ge
weest door familie van het zesjarige jongetje Hendrik Norder, tweede van links op de foto. De
bezetters, onder aanvoering van de grootmoeder van het jongetje (rechts), eisen dat het kind tot
deze school wordt toegelaten. De andere vijftig leerlingen van de school hebben maandag geen les
gekregen. Het jongetje is van de Thijssenschool overgeplaatst naar een aangepaste school voor
moeilijk lerende kinderen in Stadskanaal, aldus een gemeentewoordvoerder van Pekela. „Tests
hebben uitgewezen dat dat beter voor hem is. De ouders zijn het daar niet mee eens en nu voeren
ze een bezetting uit". foto: ANP
(Vervolg van voorpagina)
AMSTERDAM „Ik ben
bang voor menselijke fouten
bij de Verenigde Nacht Vei
ligheidsdienst. Het beveili
gingssysteem heeft technisch
goed gewerkt". Die vrees
spreekt G. Hougée, project
manager bij de Rijksgebou
wendienst in Den Haag gis
termiddag uit.
Volgens Hougée is via een
computeruitdraai vast komen
te staan dat er bij de meldka
mer van de VNV een signaal is
binnen gekomen op het mo
ment dat om 03.09 uur een be
waker gedwongen werd om de
alarminstallatie in het museum
uit te schakelen. Hougée: „De
VN v heeft vervolgens getracht
telefonisch contact op te nemen
met het museum, maar dat is
mislukt. De medewerker had
toen volgens mij gelijk de poli
tie moeten bellen". Met het
trekken van harde conclusies
wil Hougée echter wachten tot
de resultaten van het onder
zoek bekend zijn.
De eerste melding van de VNV
kwam echter pas om 04.48 bin
nen bij de politie. De politie
woordvoerder wil „in het be
lang van het onderzoek" echter
geen mededelingen doen over
de gebeurtenissen in de ruim
anderhalf uur tussen het uit
schakelen van de alarminstal
latie en het waarschuwen van
de politie. Op de vraag hoe de
gang van zaken bij de VNV is
geweest na het binnenkomen
van het signaal om 03.09 uur
zegt algemeen directeur Van
Dijk: „Het gaat er om welke
prioriteiten je stelt. Als mensen
worden bedreigd met bruut ge
weld, gelden andere normen.
De bescherming van het men
selijk leven gaat voor. Dat
heeft meegespeeld".
Aan de twee „zwaarste" rijks
musea, het Rijksmuseum en het
Van Goghmuseum in Amster
dam, wordt gemiddeld per jaar
een half miljoen gulden uitge
geven aan beveiliging, automa
tisering en onderhoud van de
beveiliging. WVC spendeert
jaarlijks 1,2 miljoen gulden aan
de beveiliging van de Rijksmu-
Twee Deense vrouwen bekijken teleurgesteld de mededeling op
de glazen deur dat het Van Gogh-museum gesloten is. foto: anp
sea. In 1990 heeft het Van
Gogh zes ton incidenteel gekre
gen in verband met de grote
overzichtstentoonstelling ter
gelegenheid van de herdenking
van zijn sterfjaar.
Kunstwerken die tot het rijks-
bezit worden gerekend worden
doorgaans niet verzekerd. Dat
gold dus ook voor de twintig
doeken die uit het Van Gogh
werden ontvreemd. Volgens
een woordvoerster van het mi
nisterie van WVC valt de
waarde van de schilderijen
nauwelijks te taxeren. „Dat heb
je kunnen zien aan de recente
veilingen van werken van Van
Gogh. Er is geen peil te trek
ken op de opbrengst". Naast de
enorme premies die het rijk
kwijt zou zijn aan de verzeke
ring, speelt ook de gedachte
aan de onvervangbaarheid van
veel kunstwerken een rol.
Om een kleine indruk te geven
van het totale rijks-kunstbezit:
volgens een woordvoerster van
de directie cultuurbeheer zijn
dat 12,6 miljoen voorwerpen.
Het grootste deel, 9,4 miljoen,
wordt uitgemaakt door de col
lectie van het Nationaal Histo
risch Museum. Gemakshalve
worden dan ook de kevers en
wurmen tot het bezit gerekend.
De Rijksdienst voor de Beel
dende Kunst in Den Haag had
eind 1990 377.097 kunstvoor
werpen, waaronder verzame
lingen, in beheer. Dat is exlu-
sief de kunst die zich in de
Rijksmusea bevindt. Het gaat
om stukken die in bruikleen
zijn ondergebracht bij musea,
in overheidsgebouwen hangen,
zich in depots bevinden of deel
uitmaken van tentoonstellin
gen.
Alleen al in het Rijksmuseum
bevinden zich 900.000 voorwer
pen.
De Amsterdamse politie is gis
teren begonnen met het na
trekken van „enkele tips" in
verband met de roof zondag
van de 20 schilderijen uit het
rijksmuseum. Hij kon niets zeg
gen over het aantal en de aard
van de tips. De politie is, zo zei
hij, een grootscheeps onderzoek
gestart. Daarbij zijn niet alleen
een groot aantal mensen ge
hoord, maar is ook begonnen
met een buurtonderzoek.
Bij de verhoren gaat het onder
meer om de vraag hoe het mo
gelijk is geweest dat er bijna
twee uur heeft gezeten tussen
het moment dat een alarmsig
naal binnenkwam bij de meld
kamer van de beveiligingsfir
ma VNV en het moment dat de
politie werd gewaarschuwd.
Volgens de woordvoerder zijn
maandag niet alleen personen
van VNV gehoord, maar „ook
anderen". Hij wilde daar echter
geen nadere uitleg over geven.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het is niet mogelijk het akkoord van Schengen,
dat onder meer de asielprocedures tussen vijf EG-landen regelt,
open te breken. Nederland heeft als een van de ondertekenaars
van dit verdrag niet de vriiheid op heropening van de onderhan
delingen aan te dringen, aldus staatssecretaris Kosto van justitie
in reactie op het vernietigende advies dat de Raad van State giste
ren gaf over het verdrag.
De Raad, het hoogste adviescollege van de staat, beveelt aan het
verdrag niet in de huidige vorm aan de Tweede Kamer voor te
leggen Het verdrag, dat vorig jaar juni in het Luxemburgse
plaatsje Schengen werd gesloten tussen de Belelux-landen,
Frankrijk en Duitsland, zou op meerdere punten onvoldoende
rechtszekerheid aan asielzoekers bieden en mogelijk ook strijdig
zijn met andere internationale verdragen.
Volgens het akkoord van Schengen moet vanaf 1 januari 1992 een
vrij personenverkeer mogelijk worden tussen de vijf deelnemen
de landen. Aan de buitengrenzen wordt de personencontrole ech
ter scherper, hetgeen betekent dat het asielzoekers en andere
vreemdelingen van buiten het verdragsgebied minder gemakke
lijk zal worden gemaakt de vijf landen binnen te komen. Op dit
laatste is de kritiek van de Raad van State grotendeels gericht.
Volgens Kosto kan het kabinet geen consequenties aan het advies
verbinden. Hij kondigde aan dat de bezwaren van de Raad van
State één voor één zullen worden weerlegd voordat het kabinet
het akkoord in mei aan de Kamer aanbiedt.
Het ministerie van buitenlandse zaken reageerde nogal laconiek
op het advies. „De rechtmatigheid van het akkoord is niet in het
geding", stelde een woordvoerder vast. Het ziet er niet naar uit
dat de Tweede Kamer alsnog een spaak in het wiel zal steken De
fracties van PvdA, CDA en VVD in de Tweede Kamer onder
schrijven dat het praktisch onmogelijk zal zijn het verdrag op
korte termijn te veranderen. Een kamermeerderheid van CDA en
VVD wil het licht op groen te zetten, mits er een onderbouwde
reactie van het kabinet op de kritiek van de Raad van State komt.