„Druk van BVD
op asielzoekers
Steden vragen uitstel kortingen op onderwijs
Onderwijsbond laat salariseis vallen
Brede organisatie voor
medische hulp Tsjernobyl
Ministerie
werkt aan
combikaart
[na (INNENLAND
EeidwOowuvnt
ZATERDAG 13 APRIL 1991 PAGINA 3
A.anpak
erzuring
ergt
gionale
m ïaatregelen"
J1 ni LTHOVEN Het mi-
•uc*' ;terie van volkshuisves-
>anl lgi
ru mtelijke ordening
milieubeheer (VROM)
>ent dat vooral op regio-
y al niveau aanvullende
iatregelen nodig zijn om
verzuring in Nederland
;en te gaan.
Igens topambtenaar Wolters
uit het onlangs afgesloten
derzoek gebleken dat de
ei rzuring veel meer een regio-
"ide J probleem is dan tot nu toe
is >rd aangenomen. Gisteren
got f. he Rijksinstituut voor
jelksgezondheid en Milieuhy-
ne (RIVM) een toelichting
de eerder deze week be
nd geworden resultaten van
i grootschalig onderzoek
ar de verzuring. Daaruit
jkt dat de verzuring in de
elopen tien jaar is afgeno-
i Tevens werd duidelijk
de veehouderij een grotere
olgi drage levert aan de verzu
im ig, dan tot nu toe bekend
;(jn s. De ammoniak uit de mest
em 1 vaI"kens' kippen en run-
•en komt ook weer veel
der op de grond terecht dan
gin ivankelijk werd gedacht,
r d t betekent dat natuurgebie-
ing n in de omgeving van re
's met veel vee meer te lij
hebben onder de verzu-
dan verder weg gelegen
;n. Tot voor kort werd
dat de ammoniak
fir.
mi h meer verspreidde over
)an e' Nederland. „Nu kun je
licluderen dat vuile gebie-
nog wat vuiler zijn en
lone gebieden nog wat scho-
aldus Wolters, die tevens
K Drzitter van de Stuurgroep
lal rzuringsonderzoek is.
pa titers meent dan ook dat er
bepaalde regio's met een
ite veedichtheid aanvullen-
maatregelen nodig zijn om
ma verzuring terug te dringen.
aanvullende maatregelen
Dlnnen variëren van inkrim
pen ïg van de veestapel in be-
ilde gebieden tot het ver-
cht nemen van technische
itregelen om de uitstoot te
inderen. De agrarische
ipr pr heeft de kaarten gezet
"et laatste.
Horecabond: zonodig
staken voor cao
UTRECHT De Horecabond FNV zal zijn
leden in het horecabedrijf (130.000 werkne
mers) zonodig tot staking oproepen als de
werkgevers volharden in hun laatste cao
bod Dat bod is volgens de bond ontoerei
kend waar het gaat om de loonsverhoging,
verdere arbeidstijdverkorting en het verbe
teren van de arbeidsomstandigheden. De
bondsraad van de horecabond heeft gisteren
besloten om voor het eerst in het 93-jarig
bestaan van de bond de stakingskas open te
stellen. Als het tot stakingen komt, kan de
bond het financieel lang uitzingen. De pen
ningmeester heeft miljoenen guldens tot zijn
beschikking Voorlopig beperkt de bond
zich tot ludieke acties. Het stellen van ulti
matums is een zaak van actiecomité's in af
zonderlijke bedrijven.
Natuur en Milieu
laakt Defensienota
DEN HAAG De Stichting Natuur en Milieu
(SNM) meent dat het ruimtebeslag en de milieu
aantasting door het leger veel verder kunnen wor
den verminderd dan het ministerie van defensie
zegt.
In een reactie schrijft Natuur en Milieu dat de De
fensienota haaks staat op het natuurbeleid van de
regering. De inrichting van nieuwe oefenterreinen
in natuurgebieden noemt SNM onaanvaardbaar.
De omgeving van de vliegbases Leeuwarden en
Twente zal nog meer lawaai te verduren krijgen.
De nieuwe luchtmobiele brigade gaat op de Gin-
kelse Heide en bij Deelen oefenen met helikopters.
Aangewezen landingsgebieden en -routes zullen
intensiever worden geruikt. De milieu-organisatie
heeft uitgerekend dat maximaal drie compagnie
oefenterreinen in plaats van zeven voldoende zijn.
Maatregelen geëist tegen stijging overvallen
DEN HAAG De organisaties van
werkgevers en werknemers in het bank-
sprake was van een recordaantal. Als het
doorgaat komt het aantal bankover-
bedrijf hebben in een gezamenlijke brief vallen dit jaar uit op het ongekende aan-
aan minister Hirsch Ballin (justitie)
gedrongen op maatregelen tegen het toe
nemend aantal bankovervallen.
Volgens de organisaties veroorzaken de
overvallen blijvende psychische schade
bij de werknemers. Vorig jaar werden
110 kantoren overvallen die al eerder
doelwit van een beroving waren. In de
brief van de Nederlandse Vereniging
van Banken (NVB) en de vakorganisa
ties wordt erop gewezen dat in de eerste
twaalf weken van 1991 al 126 overvallen
hebben plaatsgevonden. Een onrustba
rende stijging ten opzichte van de eerste
maanden van vorig jaar, toen er ook al
tal van zeker 500 bankovervallen, aldus
de briefschrijvers, tegen bijna 400 vorig
jaar.
De organisaties dringen er bij de minis
ter op aan de succesvolle aanpak van
overvallen in Amsterdam uit te breiden
over de rest van Nederland. Volgens mr.
L.M. Overmars, directeur van de NVB,
bestaat het vermoeden dat het probleem
van de overvallen zal verschuiven van
Amsterdam naar de rest van Nederland.
„We zien een landelijke stijging met 33
procent, terwijl in Amsterdam een da
ling van 31 procent is bereikt".
Remigratie teruggelopen
DEN HAAG De remigratie van mensen
die niet de Nederlandse nationaliteit bezit
ten is in de periode van 1983 tot en met 1989
langzaam teruggelopen. In 1983 remigreer
den in totaal bijna 28.000 mensen en in 1989
waren het er ruim 21.000. Dit staat is een
concept-beleidsnota over het remigratiebe
leid voor minderheden. Sinds 1987 kunnen
potentiële remigranten in Nederland een
vakopleiding volgen voor beroepen waaraan
in het land van herkomst behoefte bestaat.
Voor zover bekend is geen enkele deelne
mer aan het Turkse opleidingsproject naar
Turkije teruggekeerd, terwijl ongeveer de
helft van de Arubaanse deelnemers inmid
dels een baan op Aruba heeft gevonden. Het
kabinet vindt dat eerst moet worden onder
zocht wat de oorzaken zijn van deze ver
schillen voordat een beslissing kan worden
genomen over nieuwe opleidingsprojecten.
ONDERZOEKSBUREAU:
DEN HAAG De Bin
nenlandse Veiligheids
dienst (BVD) biedt asiel
zoekers in sommige geval
len een verblijfstitel voor
Nederland aan als zij be
reid zijn als informant op
te treden. In andere ge
vallen worden hen juist
moeilijkheden bij het ver
krijgen van een verblijfs
vergunning in het voor
uitzicht gesteld als zij de
gevraagde medewerking
aan de veiligheidsdienst
weigeren.
Dat zegt het onderzoeksbureau
Jansen Janssen in de mor
gen te verschijnen brochure
„De vluchteling achtervolgd"
over het benaderen van asiel
zoekers door de BVD. Het on
derzoeksbureau baseert zijn
conclusies op de reconstructie
van ongeveer 70 BVD-benade-
ringen van asielzoekers in de
afgelopen jaren. Veertien
daarvan zijn expliciet in de
brochure beschreven. Vorig
jaar publiceerde Jansen
Janssen de brochure „Regen-
jassendemokratie" over de in
filtratie van de BVD in vooral
linkse groeperingen.
Volgens Jansen Janssen zijn
bij meer dan de helft van de
door het bureau onderzochte
gevallen asielzoekers door de
BVD onder druk gezet met be
loften dan wel dreigementen
ten aanzien van hun verblijfs
titel in Nederland. Meestal
blijft het bij vage toespelingen
dat de BVD invloed kan uitoe
fenen op het al of niet ver
strekken van een verblijfsver
gunning en/of op het toeken
nen van een verzoek van na
turalisatie, aldus het bureau.
In zes gevallen werd expliciet
een verblijfstitel beloofd.
De benaderingen vinden door
gaans plaats op het bureau van
de Vreemdelingendienst waar
asielzoekers zich tijdens hun
asielprocedure regelmatig
moeten melden voor een stem
pel. Op dat moment al wordt
asielzoekers gesuggereerd dat
het verkrijgen van dat stempel
samenhangt met de bereidheid
tot een gesprek met medewer
kers van de plaatselijke poli-
tie-inlichtingendiensten (PID)
De BVD-belangstelling voor
asielzoekers richt zich volgens
Jansen Janssen in principe
op een groot aantal nationali
teiten. Het zwaartepunt ligt
echter bij asielzoekers van
Turkse (Kurdische) en Pale
stijnse afkomst. Met name in
formatie over de Turkse ver
zetsorganisatie Dev-Sol, de
(Turks-)Kurdische onafhanke-
lijksbeweging PKK en groepe
ringen binnen de PLO is bij de
BVD zeer gewild. De BVD zou
niet alleen geïnteresseerd zijn
in informatie over de struc
tuur en werkwijze van deze en
andere organisaties in de lan
den van herkomst. Ook voor
de activiteiten van deze orga
nisaties in Nederland en West-
Europa legt de BVD een grote
belangstelling aan de dag Bo
vendien wint de BVD inlich
tingen in over Nederlandse or
ganisaties die zich met hulp
verlening aan asielzoekers in
Nederland bezighouden zoals
die van de Rotterdamse Pau-
luskerk onder leiding van do
minee Visser en het Aktieko-
mité Pro-Gastarbeiders.
i op leven en dood'
ard van den Doornen (rechts), samensteller van het boek
ids op leven en dood' overhandigt het eerste exemplaar aan de
■fternist dr. J. Lange. De medicus is hoofd van het Nationale
Aids Therapie- en Evaluatiecentrum van het Academisch Me
disch Centrum in Amsterdam. De presentatie van het nieuwe
boek had gisteren plaats in de Mozes en Aaronkerk in Amster
dam.
FOTO: ANP
Brand bij AH
Het gloednieuwe landelijke distributiecentrum van Albert Heijn in Geldermalsen, dat volgende
maand officieel geopend zou worden, is gisteravond voor het grootste gedeelte uitgebrand. De
schade wordt geschat op meer dan een half miljoen gulden. Omdat gisteren met gasflessen aan
het dak gewerkt is, vermoedt de brandweer dat zo'n gasfles ontploft is.
FOTO: ANP
UTRECHT De Algeme
ne Bond voor Onderwijs
personeel (ABOP), de
grootste onderwijsbond
(45.000) leden in het land,
eist niet langer dat de sa
larisachterstand van het
onderwijs ten opzichte
van de marktsector wordt
ingelopen. Het ongedaan
maken van de achterstand
van het onderwijsperso
neel op de overige ambte
naren is voor de bond
voortaan voldoende.
Op de slotdag van het driejaar
lijks congres van de ABOP,
gisteren in de Jaarbeurs in
Utrecht, ging een krappe
meerderheid van 195 van de
370 aanwezigen met dit voor
stel van het hoofdbestuur van
de bond akkoord.
Een woordvoerder van de
ABOP ontkende na afloop dat
de bond daarmee een eis, die
hij afgelopen jaren stelselmatig
inbracht in de salarisonder
handelingen met de ministers
van onderwijs, heeft laten val
len. „We zijn realistisch", al
dus de woordvoerder. „Inwilli
ging van al onze eisen zou
neerkomen op een verhoging
van de salarissen met 20 pro
cent". De ABOP geeft de ko
mende jaren prioriteit aan een
verhoging van de salarissen
van jonge leraren. Salarisver
betering van het onderwijson
dersteunend personeel en af
schaffing van de zogeheten
WlISO-korting, de belangrijk
ste oorzaak van de achterstand
op de andere ambtenaren,
komt op de tweede plaats.
BALKBRUG Voor de hulp
aan de inwoners van de regio
Tsjernobyl wordt een Neder
landse organisatie opgericht
die vooral op medisch gebied
actief zal zijn. Onder meer de
academische ziekenhuizen van
Amsterdam en Utrecht hebben
hun medewerking toegezegd.
Het is de bedoeling te helpen
met projecten in het rampge
bied zelf en de overkomst van
mensen naar Nederland. Drs.
L. Dorenbos van de Stichting
Rainbow heeft dit gisteren be
kendgemaakt bij het vertrek
van de eerste groep van 30
kinderen uit de regio Tsjerno
byl, die twee maanden in Ne
derland zijn geweest om op
krachten te komen. Ze maken
plaats voor een tweede groep
van dertig. Ook hun verblijf
wordt mede gefinancierd door
Rainbow Friendship Express,
Oost-Europa Zending en
Evangelisch Contact Neder
land.
Om de opvang van kinderen
financieel en organisatorisch
te kunnen voortzetten en pro
jecten in de Sovjetunie op te
zetten is volgens Dorenbos
„een bredere organisatie"
noodzakelijk. Hij denkt hierbij
ook aan ondersteuning vanuit
de politiek. In de eerste week
van mei gaat een Nederlandse
delegatie naar de Sovjetunie
om te bekijken hoe de regio
Tsjernobyl het beste valt hel
pen. Naast concrete medische
hulp zal naar verwachting van
drs. Dorenbos voorlichting
over de leefsituatie van grote
betekenis worden.
Geldboetes voor
Ouddorpse vissers
ROTTERDAM De economi
sche politierechter in Rotter
dam heeft gisteren elf vissers
uit Ouddorp boetes van in to
taal 39.323 gulden opgelegd.
De vissers stonden terecht
voor in 1989 gepleegde over
tredingen.
Zij hadden op hun logboekfor
mulieren minder opgegeven
dan in werkelijkheid was ge
vangen of meer kilogrammen
aangevoerd dan per visreis
was toegestaan.
-EN HAAG De wet-
ouders van onderwijs
an de vier grote steden
ebben staatssecretaris
tallage (onderwijs) in
en brief gevraagd om
•n omstreden bezuini-
ing op de materiële ver-
Dedingen voor basisscho-
;n met een half jaar uit
stellen.
De wethouders wijzen in de
brief op het ongelukkige tijd
stip waarop de staatssecretaris
de bezuiniging doorvoerde: op
1 januari 1991, voor de scholen
midden in het jaar. De wet
houders van Den Haag, Am
sterdam, Rotterdam, Utrecht
willen ook een vergoeding
voor de schade die zij door de
maatregel zeggen te gaan lij
den. De lokale bestuurders
verwachten door de bezuini
ging een tekort op hun begro
ting dat in de miljoenen loopt.
De maatregel van Wallage be
treft de halvering van de extra
materiële vergoeding voor ba
sisscholen met veel leerlingen
van laag opgeleide of buiten
landse ouders. De scholen ge
bruiken die vergoeding meest
al voor het kopen of huren
van extra klaslokalen om hun
klassen te kunnen verkleinen.
Volgens Wallage is het geld
daar echter niet voor bedoeld.
Door de maatregel moeten
volgens de vier wethouders in
de vier grote steden honder
den lokalen dicht.
De wethouders vinden het niet
verantwoord om zo'n operatie
midden in het schooljaar uit te
voeren en pleiten voor uitstel
tot 1 augustus. De schade die
zij verwachten vloeit voort uit
de nieuwe bestemming van de
lege lokalen. De wethouders
verwachten dat zij de lokalen
zullen moeten verkopen of af
breken. Beide gevallen resul
teren volgens hen in een fi
nancieel verlies.
ASPER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
Echtpaar Toxopeus
verlaat Rottumeroog
DELFZIJL Hendrik en
Janny Toxopeus, de bezetters
van Rottumeroog, hebben het
eiland gisteren verlaten. Toxo
peus, zoon van de laatste
voogd van Rottumeroog, be
zette het eiland precies veer
tien dagen geleden uit protest
tegen plannen van Rijkswater
staat om het eiland niet langer
te onderhouden. Toxopeus wil
niet dat Rottumeroog wordt
prijsgegeven aan de natuur,
maar denkt het eiland met
eenvoudige middelen en hulp
van vrijwilligers te kunnen
behouden.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Op het
ministerie van verkeer en
waterstaat wordt overi
gens nog steeds gewerkt
aan plannen om een 'com
bikaart' in te voeren. Een
dergelijke kaart geeft au
tobezitters een groter fi
nancieel voordeel als zij
met het openbaar vervoer
reizen.
De openbaar-vervoerbedrijven
zullen de komende jaren effi
ciënter moeten gaan werken,
waardoor het rijk nog verder
kan besparen op de subsidies
die aan de maatschappijen
worden verstrekt. Maij-Weg-
gen sluit niet uit dat daardoor
bepaalde onrendabele lijnen of
trajecten zullen worden opge
heven, maar daar staat volgens
haar ook iets tegenover: de
komst van de regio-taxi. „Dat
is een variant op de al bestaan
de treintaxi's die bij een groot
aantal NS-stations staan", leg
de de minister uit. „De regio
taxi's worden kleine busjes,
die een groot bereik binnen
een bepaalde streek hebben.
Tegen een betrekkelijk laag
tarief kan men zich daarmee
maar de plaats van bestem
ming laten rijden".
Ten slotte kondigde de be
windsvrouw aan dat zij vol
gend jaar een plan zal presen
teren om het fietsen te bevor
deren alsmede een plan om
parkeren duurder te maken en
de parkeermogelijkheden te
beperken.
Raad van State
kraakt plan
studiefinanciering
DEN HAAG De Raad
van State heeft minister
Ritzen (onderwijs) geadvi
seerd om zijn wetsvoorstel
voor de privatisering van
de studieleningen voor
studenten niet naar de
Tweede Kamer te sturen.
In het nog steeds vertrou
welijke advies, dat de be
windsman op 15 maart
ontving, levert de Raad op
het voorstel vernietigende
kritiek.
In zestien pagina's levert de
Raad op dertig onderdelen
vaak ongewoon scherpe kri
tiek. Aan het slot verwijst de
Raad het hele voorstel naar de
prullenmand. „De Raad van
State geeft u in overweging dit
voorstel van wet niet te zen
den aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal", luidt de
zeer ongebruikelijke slotzin
van het advies.
Minister Ritzen wil de studie
leningen voor studenten pri
vatiseren door de oprichting
van een Stichting Studielenin
gen. Deze stichting zou het
geld voor de leningen moeten
werven op de kapitaalmarkt.
De stichting zou de leningen
aan de studenten moeten ver
strekken en, na afloop van de
studie, de schulden moeten in
nen. Bij de uitvoering van dat
werk zou de stichting worden
bijgestaan door de Informati
seringsbank in Groningen. In
het voorstel van Ritzen blijft
de rol van de stichting echter
„zeer marginaal', constateert
de Raad van State. De minis
ter blijft bepalen of een stu
dent mag lenen, hoeveel hij
mag lenen en hoelang.
De Stichting Studieleningen
mag straks wel zelf de rente
over de leningen vaststellen,
maar de minister schrijft weer
voor hoe de stichting dat moet
doen. Ook de verplichte be
trokkenheid van de Informati
seringsbank, een overheids
dienst, doet de Raad twijfelen
aan het privaatrechterlijke ka
rakter van de op te richten or
ganisatie. „De Raad van State
kan niet anders dan constate
ren dat een schijnprivatisering
wordt voorgesteld, die slechts
als gevolg heeft dat de onder
wijsbegroting wordt ontlast
van de post rentedragende le
ningen".
De Raad heeft verder grote
twijfels over de uitvoerbaar
heid van de door Ritzen voor
gestelde constructie.
„Zeer onwenselijk" tot slot zijn
de gevolgen van de privatise
ring van de studieleningen
voor de belasting van het justi
tiële apparaat, aldus de Raad.
Beklemmend
Staatssecretartis Kosto (Justitie) In een beklemmende isoleercel
in gesprek met directeur C. van Dijk (rechts) van de jeugdinrich
ting 'Eikenstein' in Zeist. Kosto opende gisteren de nieuwbouw
van het complex. Ook maakten Kosto en en minister Alders
(rijksgebouwendienst) gisteren bekend dat alle gevangenissen
die de laatste vijf jaar zijn gebouwd op beveiliging worden onder
zocht. Aanleiding zijn de recente ontsnappingen uit met name de
gevangenissen De Geerhorst in Sittard en De Grittenborgh In
Hoogeveen.
FOTO:ANP
