De revanche
van de badkamer
Water besparen met zuinig sanitair
„Straks heeft iedereen
een ventilator in huis"
door CLARISSE BUMA
DEN HAAG De badkamer
heeft definitief zijn imago
van onbeduidend kamertje in
huis afgelegd. In menig pand
wordt op het ogenblik flink
getimmerd en verbouwd om
de badkamer op te waarderen
van een eenvoudige maar
doelmatige gebruiksruimte
tot een complete
ontspanningsruimte waar het
goed toeven is.
Het sleutelwoord is luxe. De laat
ste technische snufjes, mooie mate
rialen en zorgvuldig gekozen
kleurstellingen. De Nederlander
kijkt sinds een paar jaar niet meer
op een paar centen, als het gaat om
een aangenaam badkamerinterieur
met alle gemakken.
Vooral de sanitairbranche is zeer
gelukkig met deze ontwikkeling.
Fabrikanten, groothandelaren en
detaillisten doen goede zaken en
een gezamenlijke reclamecampag
ne moet nog meer aandacht vesti
gen op de badkamer nieuwe stijl.
Vorig jaar verschenen al adverten
ties in de dagbladen, medio dit jaar
zijn de weekbladen aan de beurt;
ook spotjes op radio en tv worden
overwogen.
Toch blijft het opvallend dat de
Nederlander ineens rigoureus zijn
badkamer onder handen neemt.
De Technische Groothandelsfede
ratie in Den Haag houdt het erop
dat de consument zijn* prioriteiten
heeft verlegd. „Mensen besteden
hun geld niet meer aan dure va
kanties, maar liever aan lange-ter-
mijnzaken zoals een badkamer",
zegt een woordvoerder. Daarbij
doelt hij ook op 'cocooning', de
trend waarbij de mensen hun vrije
tijd liever doorbrengen in hun ei
gen, knusse huis dan buiten de
Erik Koene, directeur van Het
Koenehuis in Den Haag, dat ge
specialiseerd is in de verkoop van
luxe badkamers en keukens, geeft
nog een andere verklaring voor de
revanche van de badkamer:
Whirlpool
1 „Kijk", zegt hij, „De badkamer is
j altijd een ondergeschoven kindje
geweest. Eerst werd de keuken
1 verbouwd; nou die kan nog tien of
vijftien jaar mee. Dus pakken we
nu de badkamer".
Dat iedereen bij de luxe badkamer
meteen denkt aan een bubbelbad
of whirlpool, is niet zo gek. Vol
gens Koene neemt de belangstel
ling hiervoor nog steeds toe. In
alle soorten, maten en kleuren zijn
ze verkrijgbaar. Van eenpersoons
tot gezinsbaden. Zelfs onderwater
verlichting is mogelijk. Toch kost
een bubbelbad al gauw een paar
duizend gulden. Wie dat te begro
telijk vindt, kan voor een paar
honderd gulden een speciaal matje
kopen dat zorgt voor opborrelend
water in bad. Een goedkope oplos
sing.
Maar de luxe badkamer heeft nog
meer te bieden. „Natuurlijk hoort
daar ook een fraaie douche bij.
Met zo'n glazen deur", zegt hij, ter
wijl hij een douchecabine aanwijst
die in de showroom staat. „Dit is
een heel mooi exemplaar, maar die
kost dan ook 4500 gulden. Nee",
verduidelijkt Koene meteen, „daar
zijn de douchebak, douchekop en
kranen niet bij inbegrepen. Het
gaat alleen om de deuren". Een
stukje verderop laat hij een nog
duurdere cabine zien van circa
8000 gulden. Een halfrond exem
plaar, eveneens helemaal van glas.
„Maar dan heb je ook een ontwerp
van Ferdinand Porsche, die van
de auto's".
Hët toppunt van douchen is een
combinatie van hoofd-, hand- en
zijdouches, die elk afzonderlijk zijn
in te stellen. Het water wordt aan
alle kanten over je uitgestort. Een
weldaad voor het vermoeide lijf.
Toch worden deze combinaties
weinig verkocht. In Nederland
zijn ze nu eenmaal moeilijk toe te
passen vanwege de lage water
druk, waardoor er te weinig water
kan worden aangevoerd.
Een losse wastafel die aan de
muur is bevestigd of met een sim
pele poot op de grond staat, is nau
welijks meer te vinden in de luxe
badkamer. De meeste exemplaren
zijn verzonken in een marmeren
of kunstof wastafelblad, zodat er
veel meer ruimte is om toiletspul
letjes neer te zetten. Handiger nog
zijn de onderbouwkasten, waar
door veel extra opbergruimte on-
staat op plekken die tot voor kort
nauwelijks benut werden. De kra
nen variëren van zeer modern tot
nostalgisch. Helemaal terug zijn de
ouderwets uitziende kranen met
een vierarmige draaiknop.
De sauna in Finland standaard
in elk huis is nog niet tot de
Nederlandse woning doorgedron
gen. „In de badkamer is daar ook
nauwelijks ruimte voor.En een
kamer of de zolder ervoor opoffe
ren doen de mensen ook niet",
verklaart Koene. Daarentegen
wint het Turkse bad (bad van
stoom) wel aan populariteit. „Je
hebt niet meer ruimte nodig dan
een douchecabine en het is uitste
kend voor de verkoudheid".
Tegelwerk
Wat een badkamer helemaal zijn
eigen sfeer geeft is het kleurge
bruik en de keuze van de tegels.
Met name Italiaanse tegelfabrie
ken geven op het ogenblik de toon
aan. „Het steriele wit is uit", zegt
Koene, terwijl hij wijst op allerlei
zachte kleurtjes in de showroom.
Een tendens die ook al in de rest
van de wooninrichtingsbranche is
ingezet. „Het ziet er in de badka
mer nu allemaal wat gezelliger uit.
De mensen kiezen voor Meuren
als jasmijn, beige etcetera. Ook
donkere tinten, zoals diepgroen,
doen het goed". Wat opvalt is dat
het formaat tegels ook aan het
veranderen is. Er komt steeds
meer belangstelling voor de grote,
rechthoekige tegels ten koste van
de 'gewone' vierkante tegels.
„Deze rechthoekige tegels geven
de badkamer een veel ruimere in
druk", aldus Koene.
Smaak
Waar de consument zich uiteinde
lijk door moet laten leiden bij de
keuze van kleur en stijl blijft na
tuurlijk een kwestie van persoon
lijke smaak. Koene raadt zijn
klanten echter aan een niet al te
trendgevoelige keuze te maken.
„Ik raad liever een tijdloos badka
merinterieur aan. Men besteedt er
immers veel geld aan, dus moet je
voorkomen dat het gaat vervelen".
Overigens moet de consument wel
rekening houden met lange lever
tijden. Door de grote vraag naar
sanitair, met name ook in de voor
malige DDR, hebben de fabrieken
in Duitsland, waar het meeste ke
ramiek vandaan komt, moeite om
alles snel af te leveren. Daarom
moet de klant volgens Het Koene
huis toch wel op zes tot acht we
ken levertijd rekenen. En bij echt
iets bijzonders kan het nog wel
langer duren.
Waterbesparing is noodzakelijk en de sanitaire industrie speelt daar op in.
door CLARISSE BUMA
UTRECHT Lekker
poedelen in bad. Voor
sommige mensen een
ontspannende bezigheid na
een dag hard werken. Deze
gewoonte kost echter ook
Iheel wat water.
Honderdvijftig liter per keer.
Drinkwater wel te verstaan,
dat met steeds meer kunst
en vliegwerk gewonnen moet
worden.
Maar het ligbad is niet de enige
waterverslinder in de badkamer.
Ook ouderwetse stortbakken en de
hier niet veel toegepaste gecombi
neerde hoofd-, hand- en zijdouches
vreten water. Een doorn in het oog
van milieugroeperingen en water
leidingbedrijven, die een drasti
sche vermindering van het water
verbruik voorstaan.
Gelukkig valt er met de nodige
creativiteit of wat Meine investe
ringen flink te besparen. Neem het
ligbad. Bij een goede isolatie van
het bad blijft het water langer
warm en hoef je er halverwege
[een extra warm water bij te doen.
)at drukt de water- èn de energie
rekening. De ligbaden van tegen
woordig zijn trouwens al veel mi
lieuvriendelijker in dat opzicht,
omdat het water vanwege de toe-
passing van kunststof materialen
minder snel afkoelt. In de oude
gietijzeren en plaatstalen baden is
het water na een kwartier koud.
Maar een meer drastische bezuini
ging bereik je natuurlijk door te
douchen in plaats van in bad te
gaan. Volgens berekeningen kost
vijf minuten onder de douche on
geveer vijftig liter water en met
een waterbesparende douchekop
zelfs maar 20 a 35 liter. Investeren
in een zuinige douchekop voor
zestig gulden heb je er al één is
dan zeker de moeite waard.
Voor wastafelkranen en niet-wa
terbesparende douchekoppen zijn
voor tien tot twintig gulden zoge
naamde doorstroombegrenzers te
koop. Deze zorgen ervoor dat er
een kwart tot de helft minder wa
ter uit de kraan komt, terwijl de
stroom hetzelfde aanvoelt.
Keurmerk
Er bestaat geen speciaal keurmerk,
zoals het KIWA-keurmerk (Keu
ringsinstituut voor Waterleidin
gartikelen), voor zuinige kranen
en douchekoppen. Wel kan de
consument er verzekerd van zijn
dat hij met een echt zuinige kraan
of douchekop te maken heeft,
wanneer de volgende vuistregel in
acht wordt genomen. „Normaal
komt er uit een kraan of douche
acht tot twaalf liter water per mi
nuut", legt een woordvoerster van
de Stichting Natuur en Milieu uit..
„Bij veel druk is het twaalf liter,
bij weinig druk wat minder. Heb
je nu een goede stroombegrenzer
of waterbesparende douchekop,
dan stroomt er drie tot acht liter
per minuut weg. De leverancier
moet kunnen vermelden om hoe
veel het precies gaat".
Achter in de folder 'Alle beetjes
helpen', die onlangs is uitgegeven
door Natuur en Milieu en de ge
meenschappelijke waterleidingbe
drijven (VEWIN), staat welke be
drijven waterspaarders leveren die
aan bovengenoemde vuistregel
voldoen (onder andere Frouws
Douchekoppen, Stichting de
Twaalf Ambachten en Impex Pro-
therm). In deze lijst zijn sommige
'zuinige' douchekoppen niet opge
nomen, omdat ze weliswaar onder
de 8 tot 12 liter zitten, maar ook op
16 liter kunnen worden ingesteld
en daardoor dus weer erg onzuinig
zijn, aldus de woordvoerster van
Natuur en Milieu.
Neutraal
Overigens verwacht het KI WA in
Rijswijk niet op korte termijn met
een speciaal keurmerk te komen
voor waterbesparend sanitair. „Wij
testen alleen op technische eisen
en niet op zaken als waterbespa
ring", zegt een woordvoerder. Ook
speelt in die houding van het
KIWA mee dat er nog geen in
stantie is die bepaalt wat waterbe
sparend is en wat niet. Het KIWA
is overigens wel van plan over een
maand of twee informatie te gaan
publiceren over het waterverbruik
van reeds geteste kranen en stort
bakken. „Wij spreken met opzet
van waterverbruik en niet van
waterbesparing om sommige pro
ducenten niet tegen de haren in te
strijken. Wij moeten als keurings
instituut neutrale informatie ge
ven", aldus de woordvoerder.
Wat betreft de aanschaf van een
stortbak raadt Natuur en Milieu de
consument voorlopig aan er eentje
te kopen met een regelbare spoe
ling. Daarmee kan de hoeveelheid
water die doospoelt zelf worden
bepaald. Ouderwetse stortbakken
spoelen per keer wel tien liter wa
ter weg, terwijl voor een grote
boodschap zeven liter genoeg is en
voor een kleine boodschap nog
minder. Regelbare stortbakken
met KIWA-keur zijn er onder
meer van de merken Abu-Plast,
Cibiemme en DAL Georg Rost-
Sohne.
Overigens wordt er al nagedacht
over oplossingen waarbij de wc
niet met drinkwater, maar met
minder zuiver water wordt door
gespoeld. Dit vergt echter een heel
andere wijze van bouwen, name
lijk de aanleg van twee gescheiden
waterleidingsystemen.
De folder 'Alle beetjes helpen' is
verkrijgbaar bij de Stichting
Natuur en Milieu in Utrecht en
bij elk waterleidingbedrijf.
Directeur Caribbean Ceiling Fan:
HILVERSUM Twee
warme zomers en Nederland
zoekt verkoeling. De
ouderwetse
plafondventilatoren, zoals die
al decennia lang hun werk
doen in bijvoorbeeld de
Verenigde Staten en
Indonesië, gaan nu ook in
Nederland grif van de hand.
Eigenlijk pas goed sinds de
warme zomerweken van
afgelopen jaar.
„Het is een echte rage geworden",
zegt L.P. Jansen van het bedrijf
Caribbean Ceiling Fan uit Hilver
sum. „Vorig jaar groeide de vraag
opeens met de week en wij ver
wachten dat dat dit jaar nog meer
zal worden".
Caribbean Ceiling Fan is impor
teur en groothandel. De plafond-
ventilatoren worden grotendeels
feïmporteerd uit de Verenigde
taten en Italië. Het Hilversumse
bedrijf, dat ook levert aan België
en Duitsland, bestaat inmiddels
acht jaar.
Jansen reist met zijn ventilatoren
van de ene beurs naar de andere.
„Ik verkoop nu nog voornamelijk
aan horeca, winkeliers en inte
rieurbouwers", vertelt hij. „Maar
de particuliere vraag wordt steeds
groter". Zijn eerste ventilator
kocht de voormalige caféhouder
indertijd tijdens een reis door de
Verenigde Staten.
„In Amerika, maar ook in Canada,
zie je ze overal. Vooral in Califor-
nië. De meeste mensen hebben er
in elke kamer één hangen. Je kunt
ze ook overal kopen daar. Ik vond
ze leuk, nam er één mee en dat
was het begin van dit bedrijf", al
dus Jansen.
Acht jaar geleden liet hij 24 stuks
tegelijk overkomen. Nu denkt hij
in containers van 800 of 1700 ven
tilatoren tegelijk. „In Nederland
heb je eigenlijk geen airconditio
ning nodig", vervolgt hij. „Maar
tijdens een warme zomer is een
ventilator wel heerlijk. Bovendien
schaffen veel mensen zo'n ding
aan, puur omdat ze 'm leuk vin
den. Decoratie dus voor de woon
kamer of de slaapkamer".
Ook in de winter hebben ze echter
hun nut. „Je kunt ze dan in tegen
overgestelde richting laten draaien
waardoor je warme-luchtcirculatie
krijgt. Handig om ook een vide of
trapgat warm te krijgen. Eigenlijk
Verlichting
De plafondventilatoren zijn er in
allerlei stijlen, maten en kleuren:
koper, chroom, metaal, met en
zonder ingebouwde verlichting,
met en zonder lampekapjes. Mes
sing en chroom worden nu nog het
meest verkocht. Nieuw zijn de
staande ventilatoren.
Inmiddels zijn de ventilatoren van
Caribbean Ceiling Fan ook al ge
wild in Hilversum. Programma
makers als Joop van den Ende en
John de Mol doen geregeld een
beroep op het Jansens bedrijf.
Evenals trouwens de reclamewe
reld. Het bedrijf levert geregeld
voor de opnamen van reclamespo
tjes.
„Het is nauwelijks meer voor te
stellen dat de verkoop in het begin
zo stroef liep. Zoals het nu even
wel gaat, heeft over een paar jaar
iedereen een ventilator in huis",
aldus Jansen.
Plafondventilatoren zijn een grote rage geworden.
FOTO; MAURICE NELWAN