Beetje luxe, maar
ook conservatief
i
Einde van een goudmijn voor
scharrelaars en struiners
:Architecten in worggreep van techneuten
Het breedste gamma wand
en vloertegels vindt u bij ons.
BDIiEIDDlIIIIIIIIII
Wat ons betreft
kuntude ...op.
bbbcmcibbiiiiwii
Wordt Het Keukenhuis straks Stadhuis?
SieMatic Keukenhuis Den Haag 't Liefst een SieMatic.
ik Wonen vanaf de straat is moeilijk geworden"
Door ERIK HUISMAN
den haag/leiden
Wonen vanaf de straat. Voor
velen kon dat 14 a 15 jaar
geleden nog op uitbundige
wijze. De avonden waarop het
grofvuil werd buitengezet,
waren een zaligheid. In veel
wijken van de stad was het
bedrijvigheid troef. De halve
liep te struinen langs de
vaak grote bergen overbodig
geworden huisraad.
Particulieren stonden zij aan
:ij met opkopers en
scharrelaars te kiezen en te
keuren.
Uiteindelijk kon er veelal worden
gesjouwd met een nog best knappe
stoel, een geinig tafeltje dat er met
een flinke lik verf makkelijk nog
een paar jaartjes tegen kon en een
lamp die met een nieuw voetje
prachtig zou uitkomen op dat kast
je dat vorige week werd buit ge
maakt. Je kon wonen vanaf de
straat, of liever, met spullen die je
op straat bijeenscharrelde. Die tijd
is een beetje voorbij, maar met een
beetje speuren is er nog een boel
fraais te halen. Voor niets, iets dat
Hollanders wel aanspreekt.
Neem nou Leidschendam op een
woensdagavond in maart. Kleine
hoopjes grof vuil staan in de stra
ten van de wijk die aan de beurt
is. Soms ruimt iemand in een klap
zijn zolder op of zet het oude
bankstel op straat als het nieuwe
setje arriveert. Dan is de kans op
een nog mooie fauteuil of een aar
dig tafeltje groot. Maar de oogst
voor de modale scharrelaar wis-
»lt. Per dag, per wijk en per ge-
- meente. Expert Boogert, de Leide-
naar die „zijn kont thuis niet meer
kan keren" vanwege de overvloe
dige inrichting die vrijwel louter
uit bijeengescharrelde meubelen
bestaat: „Laatst had ik nog een
i*- ichthoekig tafeltje, maar de goud-
lijn van vroeger is het niet
er". Nou is dat in het geval van
igert geen probleem, want bij
i thuis kan er echt geen meu-
ituk meer bij.
verzamelt hij niet meer?
urlijk wel, ik kan er niet tegen
dat waardevolle spullen worden
iggegooid. Ik sla veel op en doe,
lenkingen. Een van de goede
;len is het Volksbuurtmuseum
vanaf volgende maand ge-
/d gaat worden in de Haagse
lilderswijk. In 1992 moet het
deuren openen.
[en op spullen is voor de 67-jari-
Leidenaar, die ooit exposeerde
het Leidse museum De Laken-
\\Alfgeen dagelijkse activiteit. „Ik
\{|gewoon altijd op, waar ik ook
ta in het land", verklaart hij.
jiet is een soort virus zeggen veel
bnnissen van me. Die hebben er-
uring, want zelf snuffelen ze ook
ils ze grof vuil bespeuren. In de
loop van de jaren heb ik ook een
neusje voor waardevol spul ont
wikkeld. Laatst nog in het Haagse
Benoordenhout, zomaar een schil
derijtje en een echt oude glazen
stolp". Het ongeloof over zoveel
spilzucht klinkt door in zijn stem.
„Maar het is allemaal toch minder
dan vroeger".
Dat het scharrelfestijn niet meer is
wat het geweest is, dat wonen van-
de straat tegenwoordig een stuk
•ilijker is, komt door de reini-
jsdiensten. In Den Haag kon 14
15 jaar geleden elke woensdag
ifvuil worden aangeboden. Nu
ijden er op afspraak wagens door
'e straten. Dan wordt gericht
iharrelen bepaald lastig want er
kijk meer op waar het
vuil wordt aangeboden. Ook
andere gemeenten doen het zo. In
bijvoorbeeld Leiden, Rijswijk en
Zoetermeer wordt slechts op af
spraak grof vuil opgehaald en
wordt er aan de hand van de ge
maakte afspraken een route be
paald. Ga er maar aan staan als
'parttime grofvuil-verzamelaar'.
Leidschendam biedt, met Leider
dorp, Oegstgeest en Voorburg nog
enige soelaas. Op beperkte schaal
kan in die gemeenten nog worden
gejaagd op een bruikbaar stuk
huisraad. Daar geldt een vaste dag
waarop een wijk, al dan niet op af
roep, groot afval aan de stoeprand
kan zetten. Met een beetje geluk is
daar nog wel eens wat te vinden.
Halve zolen
De reinigingsdiensten zijn in de
regel niet zo blij met de schatzoe
kers. Dat is de reden dat Leid
schendam in de loop van dit jaar
helemaal overschakelt op afhalen
op afspraak.
De heer De Meij van de reini-
gingsdiest aldaar: „Om te beginnen
is het wegnemen van goederen die
klaar staan voor het grofvuil wet
telijk verboden. Meestal maken de
mensen er een enorme bende van
en de halve zolen, van de reiniging
kunnen het dan weer opruimen.
Daar komt met het overschakelen
op een ander systeem een eind
aan". Ook handelaren krijgen het
dan niet te horen. Einde van de
„Op mijn fietsje trok ik een jaar of
tien geleden voor het eerst langs
de straat", meldt de 22-jarige stu
dent Johan. Hij was tot een jaar of
drie geleden zeer regelmatig 'jut
ter'. Nu gaat hij soms op pad en let
hij vooral op als hij onderweg is.
„Op woensdag was het altijd vroeg
dag", weet Johan. „Ik moest er bij
tijds bij zijn, want ik moest ook
nog naar school en de televisies en
oude radio's waar ik op uit was,
bleken erg gewild. Tegenwoordig
haalt hij nog wel eens wat van de
straat, maar hij is met wat hij
noemt „de gerichte jacht" gestopt.
„Er is geen echte grofvuil-ophaal-
dag meer en nou moet je er echt
tegenaan lopen. Ik neem alleen
nog de grote dingen, niet meer van
die losse troep en ik moet er ook
nog meteen een plaats voor weten
thuis, anders wordt je huis een op-
Tweede-handsjes
Zo was een 'kleurentelevisie'
het beeld vertoonde een over
maat aan niet weg te regelen groe
ne tinten de opvolger van een
piepend zwart-wit toestel. Nu
staart een knoert van een kleuren
televisie („Prima bakkie, afstands
bediening, teletekst én 39 voorkeu
zekanalen") met zijn 77 centimeter
grote oog zijn kamer in. „Gered,
vlak voor een kennis het ding op
straat zette. Hij was stuk, de zen
ders vielen steeds weg", verklaart
Johan. „Ik heb de antenne-omvor
mer eruit gehaald en er meteen
weer ingezet en hup hij deed het
weer Voor zolang als het duurt
natuurlijk. Ik heb in de kelder nog
twee reserve tweede-handsjes
staan".
Johans kelder bevat nog wat tijde
lijk gestalde meubelstukken. „Mijn
bureau maakte plaats voor een
strakke tafel en een fauteuil is
stijlvol vervangen door een lede
ren bank. Die bank lag al op een
wagen van een aannemer die hem
naar de vuilstort wilde brengen.
Doodzonde, doet het hier prima.
En het scheelde die man een rit.
Twee man blij dus. Aan zijn lamp
is niet te zien dat die ooit voor oud
vuil op straat heeft gestaan. „Maar
daar is ook nogal wat aan opge
knapt", bekent Johan. De roestige
standaard, waaraan de kap voor
half elf bungelde werd geschuurd
en zwart gespoten. De kap zit in
middels. ook zwartgespoten, weer
stevig aan de voet. Het geheel is
het grof vuil nog lang niet waard.
In dat laatste zit voor de student
de lol. „Vinden, krijgen en op
knappen of repareren. Dat is leuk.
En soms is opknappen zo simpel.
Die televisie, een fluitje van een
cent. Mensen gooien zo makkelijk
hun spullen weg".
Het lokkende grofvuil was jaren
„Die leren bank was al op weg naar de vuilstort, maar kon ik op tijd
redden. Afvoeren zou toch eeuwig zonde zijn geweest".
foto: theo böhmers
lang sterker dan het warme bed,
bekent Martijn, een 29-jarige keu
rig getrouwde man met een even
keurige baan. „En dat terwijl ik
een broertje dood heb aan vroeg
opstaan. Maar ja, ik zat op de mts
en ik moest er vroeg tegenaan
want de school begon om kwart
over acht. Om zeven uur zat ik op
de brommer en dan langzaam al
die straatjes door. Je was trouwens
nooit alleen. Regelmatig trof je an
dere, laat ik zeggen, particulieren
die wat rondsnuffelden, de moois-
ten waren van die kantoortypes,
die door een mooi tafeltje of kastje
even uit hun rol vielen en er sjou
wend mee verdwenen. En natuur
lijk kwam je van die typische
scharrelaars, met zo'n oude gemo
toriseerde bakfiets tegen. Die wa
ren gelukkig uit op ander spul dan
ik".
Het zoeken was voor Martijn naar
televisies en andere apparatuur.
„Niet zozeer voor de spelende ap
paraten, maar meer voor de on
derdelen: transistors, draad, fittin
gen, schakelaars, buislampen,
weerstandjes, ic-tjes. Het was
's morgens oppikken en dan
's middags alles los solderen. Op
die manier bleef het maken van
allerlei apparaatjes, elektronische
muizen, ingewikkelde deurbelsys
temen en dergelijken betaalbaar".
De koorts was veelal nog niet ge
weken op weg naar school. „Dan
maakte ik altijd een omweg, zodat
ik de wijken meepakte die aan de
beurt waren. Dan kwam je vaak in
de problemen. Ja, wat moest je als
je een fraai apparaat vond en de
tijd drong? Dan moest je een stoel
of een kastje of apparaat verstop
pen in een park in de struiken of
ergens op een binnenplaats. En
dan was in de helft van de geval
len de boel verdwenen tegen de
tijd dat je kwam om de zaak op te
halen. Of zo'n fraai stereo-appa
raat lag er nog wel, maar bleek er
thuis absoluut geen leven meer in
te krijgen, tot mijn grote teleur
stelling", vertelt hij lachend.
Blauw linnen
„Ik moest het dan ook vooral heb
ben van de vakanties. Alle tijd en
vaak hulp om te helpen sjouwen.
Zo heb ik toch vanaf mijn zestien
de altijd een tv gehad, al bleef het
natuurlijk kijken met hindernis
sen. Balken, fluittonen, wegval
lend beeld of geluid of beide. En
rook als het helemaal mis was".
Vier jaar geleden verlegde Martijn
zijn aandacht wat. „Net van school
ging ik op kamers. Maar ik had
nog geen werk, nauwelijks spaar
geld en bitter weinig meubilair".
Met het bankstel was het gauw en
goed geregeld. Eerst werd er een
met blauw linnen bekleed setje
'buit gemaakt'. „Geen topstukken,
de stof was verbleekt en er zaten
scheuren in. En het kleurde niet
bij mijn tapijt". Maar al na een
paar maanden werd het blauw 'in
geruild' voor wit. „Veel handiger,
geen losse kussens en wat groter.
Het was wel een toer om het de
trap op te krijgen". De pret duurde
ongeveer een jaar, toen was ver
vanging onontkoombaar. „Ik had
een kat genomen en werk gevon
den. Arie was nog niet opgevoed,
ik was weinig thuis, kortom Arie
misbruikte mijn bank als krabpaal.
Gelukkig ging ik tegen die tijd sa
menwonen en mijn vriendin had
een beter bankstel dan ik, dus
sneuvelde het vernielde meubel
stuk".
Voor Martijn is het struinen langs
's heren grofvuil-wegen nu verle
den tijd. „Niet dat er niks meer is
te halen, maar ik ben nou toch een
keurig burgermannetje", lacht hij.
„Maar serieus, we zijn toe aan
mooier spul dan er meestal op
straat ligt. Al denk ik dat ik wel
even stop als ik een mooi kastje
voor het glasservies zie".
Parket, meer dan een bos hout
DEN haag Slechts één
op de zestig huizen in
Nederland heeft parket,
ongeveer 70 a 80.000
woningen. Dat lijkt weinig,
zeker als je het vergelijkt met
de aandacht die dit produkt
in reclame en publiciteit
krijgt. Maar de markt is
groeiende, zo zegt de handel.
Want uit onderzoeken is
gebleken dat nu al een op de
vijftig personen die nieuwe
vloerbedekking koopt, zijn
keuze laat vallen op parket.
Mooi hout op de vloer blijft nogal
altijd een soort luxe- tapijt, dat al
leen is weggelegd voor de betere
standen. Althans, zo'n imago heeft
dit produkt. Net zoals het eigenlijk
een beetje conservatief zou zijn.
Daarbij komt nog dat veel mensen
ook nog andere bezwaren zien. De
kosten zijn hoger dan bij gewoon
tapijt en bovendien vreest men
nogal wat extra problemen (en
kosten) met de ondervloer. Niet te
recht, knort de handel, want het
produkt heeft zo'n lange levens
duur dat het eigenlijk een heel
goedkope vloerbedekking is.
Voorlichting
„En dat imago was een van de re
denen waarom we sinds enige tijd
begonnen zijn met eigen winkels,
waar we rechtstreeks aan het pu
bliek uit kunnen leggen wat de
voordelen zijn. Met zo'n eigen eta
lage kun je ook veel beter voor
lichten", aldus Joop van Diem,
marketing en sales manager van
Bruynzeel Vloeren in Roosendaal,
een van de marktleiders in deze
branche.
Tot dusver werd parket hoofdza
kelijk verkocht via gewone vloer-
bedrijven. Daarnaast kochten en
kopen veel mensen het produkt
via doe-het-zelf en cash and carry
zaken. „Gebleken is", aldus Van
Diem, „dat steeds meer mensen er
prijs op stellen tevoren persoonlijk
contact te hebben voordat tot koop
wordt overgegaan. Eerst praten of
het wel bij hen thuis kan en dan
gefundeerd kiezen voor de juiste
vloer. Zo'n bezoek is een onder
deel van het shoppen, ideeën op
doen en dergelijke. Pas daarna
gaan we ter plekke kijken hoe de
omstandigheden thuis zijn".
'Ramsj'
Volgens Van Diem is de aanschaf
van parket zeker niet eenvoudig.
„Het is geen bos hout, het eindre
sultaat telt. Je kunt het mooiste
parket kopen, maar als het niet
goed ligt of het krult binnen een,
jaar van de vloer, dan is het toch
niks", aldus Van Diem.
In de parketmarkt is er volgens
hem nog teveel sprake van 'ramsj',
een beetje vergelijkbaar met de
Perzische tapijten. Er is nog steeds
sprake van veel handelaren die
snel veel geld willen verdienen en
die regelmatig 'van die lekker
goedkope partijen' op de markt
brengen. „Er wordt nogal gegooc
held", concludeert Van Diem.
Zijn bedrijf heeft inmiddels 'par
ketshops' geopend in Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag en bin
nenkort opent ook Breda zijn
poorten. Als het aan Van Diem
ligt, zullen er in de toekomst zeker
zo'n 25 Bruynzeel-winkels komen.
Kwaliteit
„Gelukkig, en dat zie je op tal van
gebieden, zijn er steeds meer con
sumenten die de weg kiezen van
eerst goede voorlichting en dan
pas beslissen. De behoefte aan
kwaliteit, vooral op het gebied van
wonen en duurzame goederen,
merk je door de hele maatschappij.
Wij zien dat ook bij de keuze van
het parket, de grootste omzetten
zitten bij de duurdere houtsoor-
In de afgelopen jaren heeft de par
ket-industrie overigens al eens ge
probeerd mee te doen aan trends.
Kleuren, leuke effecten en decora
ties werden 'in het parket-pakket'
aangeboden.
„Maar bijvoorbeeld die kleuren
blijken toch niet echt aan te slaan.
In het begin was er wat vraag
naar een beetje wit, maar ook dat
is voorbij", aldus Van Diem. „Het
gaat dan om een heel kleine groep,
die bij voorbeeld ook in is voor
metalen strippen, die een apart ef
fect creëren".
Gebleken is dat de overgrote
meerderheid van het publiek juist
wil dat parket er als 'gewoon' hout
uitziet. En dat er dus ook houtlij-
nen en soms knoesten zichtbaar
zijn. „Dat hout mag je hoogsten
neerleggen in een visgraatmotief
of in blokken. En de grootste wens
van het publiek zijn gewoon lange
planken. Zo hoort dat bij parket,
vindt men".
Tropisch hardhout
Wel is er de laatste tijd weer meer
vraag naar donker tapijt, zeker nu
de wit- en lichtrage in de Neder
landse huiskamer meer en meer
voorbij is. Vroeger, toen donker
hout op de vloer ook populair was,
was dat geen probleem. Toenter
tijd werd er nog met groot gemak
tropisch hardhout uit de toen nog
redelijke grote regenwouden ge-
Inmiddels zijn de tijden veran
derd. Milieubewuste klanten vra
gen Van Diem wel drie keer waar
'zijn' hout vandaan komt. „De
vraag naar tropisch hardhout is
sterk gedaald en dat wat we nu
nog leveren komt uit speciaal ge
plante bossen", legt hij uit. „Bo
vendien kunnen we tegenwoordig
ook Europees hout gemakkelijk in
donkere mahonie- of merbau-ach-
tige kleuren leveren. Dan impreg
neren en kleuren we gewoon de
lichte houtsoort".
Door WIM KUNST
DEN haag Tot voor kort
was een huis een huis. Met
Df een dak, ramen en deuren.
Tuintje misschien. Maar de
laatste jaren is het huis qua
ïiterlijk aan het veranderen
•n het einde is nog niet in
licht.
Voeger kon je huizen indelen in
|louvvstijlen: gotiek, barok, classi-
1
cisme, neo-gotiek, eclectische stij
len, Jugendstil, Amsterdamse
School, noem maar op. Ook in de
functionele stijlen vanaf pakweg
de jaren twintig, dertig, die vooral
na de oorlog gemeengoed werden,
is nog wel iets van een 'stijl' te
herkennen. En zelfs in de postmo
derne stijlen is nog enige lijn te
ontdekken. Maar sinds een aantal
jaren is het hek van de dam. De
fantasie van de bouwmeesters slaat
op hol.
/v.
(ADVERTENTIE)
Niets is zo persoonlijk als de keuze van een
wand- of vloertegel. Daarom leveren wij net zo
veel soorten als er smaken zijn.
Kom kijken en [llhllTïl overtuig uzelf!
Daar kun je op bouwen.
Elfrings Bouwmaterialenhandel Den Haag. Amsiclstraat 26-44. Toonzaal: Lekstraat 85
(nabij Babyion). Den Haag, Telefoon 070 3836900, ("s maandags gesloten).
Elfrings Bouwmaterialenhandel Leiden. Hallenweg 7, Leiden. Telefoon 071-220400.
en computerfanaat Chriet Titulaer
in Rosmalen, maar er zijn er meer,
veel meer. Van Tokyo tot Los An
geles, Van Oslo tot Durban storten
bouwmeesters, maar vooral tech
neuten en eco-techneuten zich als
wilde beesten op deze hypermo
derne huizen.
Ze zijn nauwelijks meer als woon
huizen te herkennen en alles,
maar dan ook alles, draait om de
computer. Langzamerhand ont
staan er steeds meer soorten wo
ningen, waarbij het accent ligt op
milieuvriendelijkheid of techni
sche hoogstandjes of een combina
tie van beide. Neem nou dat huis
in Rosmalen. Van Dam: „De opzet
wordt gekenmerkt door een door
lopende ruimtelijke ontwikkeling,
ondersteund door diagonalen en
vides, waarbinnen de verschillen
de ruimtes en functies herkenbaar
blijven".
De woning is geavanceerd en mi
lieuvriendelijk: er is gebruik ge
maakt van milieuvriendelijke
bouwstoffen, al het afval wordt ge
scheiden, er wordt optimaal ge
bruik gemaakt van zonne-energie
en het huis zit boordevol op elkaar
afgestemde elektronica.
Maar wat is het resultaat: het huis
ziet er niet uit! Uit de handen van
de architect en de 'wondere-we-
reld-man' is een monster geko
men, dat meer doet denken aan
een kantorencomplex, dan aan een
huis waar de liefde wordt bedre
ven, ruzies worden uitgevochten,
kinderen worden geboren en waar
met een gerust hart kan worden
gestorven. Het huis mist elk ge
voel.
Ander voorbeeld: In Florida, in de
VS, staat een exponent van wat
we maar even het 'ecohuis' noe
men. Milieu en energiebesparing
staan bij deze woning centraal.
Geen staal en glas deze keer, maar
een organische vorm, alsof het
huis gegroeid is in plaats van ont
worpen. De witte kleur en de ron
de vormen zorgen voor een opti
male verdeling van de warmte in
zomer en winter. Uiteraard is ook
dit 'huis van de toekomst' volge
stopt met elektronica. In de folder
die 'Xanadu' zo heet het bouw
sel moet aanprijzen lopen wat
robotjes rond die ontbijt op bed
brengen en 's morgens vraagt me
vrouw aan de computer wat voor
kleren ze die dag moet aantrek
ken.
De bouwmeester is ondergeschikt
geworden aan de techniek. 'Mooi'
is niet meer het belangrijkste uit
gangspunt van de woning, maar
efficiëntie, gemak, comfort en mi
lieuvriendelijkheid zijn de tover
woorden van de laatste decennia
van de twintigste eeuw.
(ADVERTENTIE)
Maar dan wel na een gedegen installatie-advies. Want het
mooiste sanitair is bruikbaar sanitair! Daarom krijgt u van
ons bi] alle gere- nommeerde merken
een even gerenom- 1111PI IjH meerd advies.
Daar kun je op bouwen.
Ellrings Bouwmaterialenhandel Den Haag. Amsielsiraai 26 44, Toon/aal: Lekstraat 85
(nabij Bahvlon). Den Haag. Telefoon 070 3836900. ('s maandags gesloten).
Elfrings Bouwmaterialenhandel Leiden. Hallenweg 7. Leiden. Telefoon 071-220400
(ADVERTENTIE)
im 56 (onder Jak bij Hulshof}wonem. Den Haag Telefoon 070-3606230 Openingstijden maandag van 13 00 lol UI O
Het pand van Hulshof}, waarin wij zijn gehuisvest, zo! warden afgebroken om plaats te bieden
aan het nicuwv Haagse stadhuis
Dat betekent echter ruct dat wij zullen wrdwijncn. Integendeel In de nieuw
bouw van Hulshof},
m het nieuwe stadhuiscom
plex, zullen wij volgend jaar een schitterende keukenshowroom gaan openen.
Maar tot medio 1992 blijven we dus gewoon gevestigd op het vertrouwde adres
aan hel Spui. Met eigen parkeergelegenheid achter het pand SfeMfltiC
ij m vrijdag van 09 IS lol 1700 uur. zaterdag van 09 IS lot 17 00 uur Donderdag koopavondsan 19 OOM2100 uur