Kurdische enclave heeft
maar weinig kans van slagen
PLO ziet niets in
bilateraal overleg
Betrekkingen VS en
Vietnam worden beter
sin BUITENLAND
Ecidóc Sowiant
WOENSDAG 10 APRIL 1991 PAGINA S
>er Kohl: Italië te zacht tegen maffia
ROME Helmut Kohl is bang dat de Siciliaanse maffia de
opening van de gemeenschappelijke markt zal gebruiken om
haar activiteiten over heel Europa uit te breiden en contacten
te knopen met leden van de voormalige Oosteuropese ge
heime diensten. Er zijn nu al aanwijzingen dat ex-leden van
de Oostduitse Stasi momenteel enorme hoeveelheden wapens
technologie aan mafiosi en terroristen verkopen. Boven
dien vindt de Duitse bondskanselier, dat Italië niet hard ge
noeg optreedt om deze ontwikkelingen tegen te gaan. Kohl
heeft een en ander gezegd in een gesprek met de Amerikaan
schrijfster en maffiadeskundige Claire Sterling, die daar-
n gisteren verslag deed in de Corriere della Sera. De kanse
lier vertelde haar dat Duitsland binnen de EG het afgelopen
geregeld op het maffiagevaar heeft gewezen, maar dat
Italiaanse bewindslieden dit tot nu toe hebben willen bagatel
liseren. Verder uitte de kanselier de vrees, dat in de toekomst
op grote schaal zwart geld van de maffia vanuit Italië via
Duitsland naar Oost-Europa zal worden getransporteerd.
Daar kan het vervolgens probleemloos worden geïnvesteerd
door het ontbreken van een modern banksysteem.
De Klerk wil einde
aan rassenindeling
KAAPSTAD De Zuidafrikaanse rege
ring heeft een wetsontwerp gepubliceerd
om een einde te maken aan de indeling
van de bevolking naar ras. Het voorstel
behelst intrekking van een tiental wetten
waarin wordt bepaald dat iedereen vanaf
de geboorte moet worden geregistreerd op
grond van ras. Zo wordt iedereen inge
deeld in een van de tien rassen-catego-
riën. Kinderen die na het aannemen van
het regeringsvoorstel worden geboren,
worden niet meer naar ras ingedeeld,
maar de regering kan wel op basis van be
staande raciale scheidingen blijven wer
ken. Dit betekent dat naar rassen geschei
den onderwijs en verkiezingen voor al
leen blanken kunnen blijven voortbestaan
grondwet is aangenomen.
Sikhs richten bloedbad aan
AMRITSAR Zes tot acht Sikhs
hebben gisteren in een dorp in de
Indiase deelstaat Punjab het vuur geo
pend op een menigte die protesteerde
tegen de voortdurende moordpartijen
die onder de bevolking worden aan
gericht in het kader van de strijd voor
een onafhankelijke Sikh staat. Negen
tien dorpelingen vonden de dood; 23
anderen raakten gewond, van wie
acht ernstig. Commissaris van politie
Dalbir Singh Mangat heeft dit bekend
gemaakt.
De bijeenkomst in het dorp Sevhewa-
la, 135 kilometer ten zuiden van Am-
ritsar, had ongeveer 170 belangstel
lenden getrokken. Zij was belegd door
de Communistische Partij van India,
die in de gehele deelstaat campagne
voert tegen het gewelddadige optre
den van de militante Sikhs. De terro
risten, gekleed in militaire uniformen,
kwamen in een jeep aangereden en
openden met automatische wapens
van drie kanten het vuur op de me
nigte.
Het incident staat niet op zich. Het
persbureau UNI meldde dat elders in
Punjab sinds maandag zeker 20 men
sen door Sikhs waren gedood. Onder
de slachtoffers bevond zich ook een
regeringsfunctionaris van de deel
staat. Het persbureau weidde niet uit.
In Punjab zijn dit jaar minstens 1.000
mensen om politieke redenen ver
moord. Militante Sikhs ijveren sinds
1982 met veelal extreem politiek ge
weld voor afscheiding van de staat
Avondklok in Togo
LOMÉ De regering van de
Afrikaanse staat Togo heeft
met onmiddellijke ingang een
avondklok ingesteld van zons
ondergang tot zonsopgang, gel
dig voor het hele land. Vol
gens ooggetuigen vonden gis
teren hevige gevechten plaats
in de Togolese hoofdstad Lomé
tussen oproerpolitie en jonge
ren. De jongeren gooiden met
stenen en eisten het vertrek
van president Gnassingbe Ey-
adema, die al sinds 1967 aan de
macht is. Het is al ruim een
half jaar onrustig in Togo. Ge
welddadige protesten tegen
zijn bewind dwongen Eyade-
ma een maand geleden tot de
toezegging een meerpartijen-
systeem te zullen opzetten.
Dr. Barnard weg
uit Zuid-Afrika
JOHANNESBURG De wereldver-
maarde Zuidafrikaanse hartchirurg pro
fessor Chris Barnard gaat het land van
wege de politieke situatie verlaten. Hij
wil emigreren naar Zwitserland omdat
hij zijn gezin niet langer bloot wil stel
len aan de explosief groeiende misdaad
en het geweld in Zuid-Afrika. Barnard
houdt zich tegenwoordig vooral bezig
met medisch onderzoek op het terrein
van veroudering. De arts is niet de eni
ge blanke Zuidafrikaan die er over
denkt te vertrekken. Verschillende
westerse ambassades signaleren een
verhoogde belangstelling van mensen
voor emigratie. Een belangrijke belem
mering hiervoor is echter het verbod
van de Zuidafrikaanse regering op de
kapitaal
Afscheid
Een Sovjetofficier schudt een Russisch kind de hand ten afscheid. Hij behoort tot een groep van
zestig militairen van het Rode Leger die als eerste Polen heeft verlaten. Daarmee is het overeenge
komen vertrek van het hele Rode Leger uit Polen op gang gekomen. Het verbleef daar sinds 1944.
FOTO: AP
Ti
(Vervolg van de voorpagina)
TUNIS De Palestijnse
Bevrijdingsbeweging PLO
zei gisteren bereid te zijn
te praten met Israël onder
de vlag van de Verenigde
Naties. De Veiligheidsraad
van de VN zou, aldus
PLO-leider Arafat, een
forum kunnen verschaf
fen voor dergelijke be
sprekingen. „De Veilig
heidsraad kan zijn rol van
een internationale confe
rentie spelen".
Arafat gelooft niet in afzon
derlijke akkoorden met Israël
als manier om vertrouwen te
scheppen tussen de Arabische
staten en Israël. „Dat werkt
niet", aldus de PLO-leider. Is
raël heeft directe besprekin
gen met de PLO altijd afgewe
zen. Het beschouwt de organi
satie als een terroristische
groepering die uit is op de ver
nietiging van de joodse staat.
De Palestijnen willen een in
ternationale vredesconferentie
onder VN-toezicht, maar dit
wijst Israël af uit vrees dat het
hierdoor zal worden gedwon-
Turkije voorstander van „vredes-waterleiding"
AMSTERDAM De Turkse president Turgut özal en de leider
van de Israëlische Arbeiderspartij,Shimon Peres, hebben in
Amsterdam besprekingen gevoerd over mogelijke deelname van
Israël aan een ambitieus Turks plan voor een. „vredes-waterlei
ding" in het Midden-Oosten. In 1987 al stelde Ozal voor water
uit Turkse reservoirs via leidingen naar de droge Golfstaten,
Jordanië en Syrië te pompen, om de economische omstandighe
den in het Midden-Oosten te verbeteren en daarmee de politie
ke stabiliteit te bevorderen. Turkije is het enige land in de regio
dat een overschot aan water heeft. Volgens Peres is droogte het
grootste probleem waarmee het Midden-Oosten te kampen
heeft. „Het is een droogtebom, in iedere zin van het woord", al
dus Peres.
gen bezet gebied af te staan.
„De enige wijze waarop Israël
vertrouwen kan wekken om
het vredesproces te bevorde
ren is aan te kondigen dat het
zich verplicht tot terugtrek
king uit de bezette gebieden",
aldus een andere leider van de
PLO in Tunis.
Minister van buitenlandse za
ken Levy zei dat Israël zich
deelneming door de Sovjetunie
aan een regionale conferentie
kan voorstellen, maar zei niet
of de joodse staat daarvoor zal
vasthouden aan de eis van
herstel van de diplomatieke
betrekkingen die Moskou ver
brak tijdens de zesdaagse oor
log van 1967.
De belangrijkste taak op dit
moment is om de partijen bij
een te brengen en om delega
ties te vormen, zo verklaarde
de leider van de oppositionele
Arbeiderspartij in Israël, Shi
mon Peres, gisteren op een
persconferentie in Amsterdam.
Deze delegaties ihoeten zo snel
mogelijk gaan praten om de
problemen op te lossen en
langs gemeenschappelijke weg
tot overeenstemming en com
promissen te komen.
(Vervolg van de voorpagina)
BRUSSEL/NEW YORK
De Europese Gemeen
schap is vandaag, ondanks
de veroordeling van Irak,
begonnen met overleg
over een in te richten en
clave voor de Kurden.
Eerst wordt overlegd met
VN-secretaris-generaal
Javier Perez de Cuellar
en morgen met de Ameri
kaanse president Bush. De
VN-Veiligheidsraad moet
beslissen over instelling
van de enclave. Het hoofd
van een speciale VN-com-
missie voor onderzoek van
het Kurdische vluchtelin
genvraagstuk, de Belgi
sche diplomaat Eric Suy,
heeft gisteren al gezegd
een Kurdische enclave
onder VN-toezicht weinig
kans van slagen heeft.
luchtbrug voor de
Kurdische vluchtelingen komt
te laat en kan niet voorkomen
dat duizenden gevluchte Kur
den zullen omkomen. Dat
heeft Marcel Roux van de
hulporganisatie Artsen zonder
Grenzen gisteren gezegd.
Roux en zijn collega Nicolas de
Metz volgden de Kurden op
hun gedwongen mars door het
onherbergzame gebied naar
Turkije. Hij sprak over ver
schrikkelijke toestanden. „Ik
heb het zo erg nog nooit mee
gemaakt", aldus Roux.
Volgens hem vinden de vluch
telingen ook aan de Turkse
kant van de grens niets. „Deze
mensen zullen alleen maar
sterven. Elk uur dat wij praten
gaan er misschien 1.000 dood
in de bergen".
Opvangkampen
De noodhulp bereikt volgens
Roux alleen enkele opvang
kampen en niet de honderd
duizenden in de bergen. Vol
gens hem is de brug bedoeld
om het westerse geweten te
sussen. „De vliegtuigen drop
pen hun paketten op een ni
veau van 1.000 meter. Maar
veel Kurden verschuilen zich
veel hoger in de 'bergen". Hij
maakte video-opnames in het
ziekenhuis van de Iraakse stad
Suleimaniyah van slachtoffers
van napalm- en fosforbom-
-
De Turkse president Özal, die aankondigde dat Kurden aan beide zijden van de Turks-lraakse
grens worden geholpen, werd gisteren ontvangen door premier Lubbers.
FOTO: MILAN KONVALINKA
het Kurdisch verzet in hun
land op dezelfde manier aan te
pakken. Vooral Turkije denkt
nu de vrije hand te hebben om
Saddams methoden op de ei
gen bevolking toe te passen,
aldus de betogers.
Een Iraanse verslaggever in
het Kurdische grensplaatsje
Marivan zei dat nog honderd
duizenden Kurden de komen
de dagen naar Iran zullen bin
nenstromen. Aan de grens
doen zich schokkende tafere
len voor. Met de kleine baby
beschermend in zijn armen,
stond een jongeman in de me
nigte vluchtelingen op Iraans
grondgebied. Hij had het kind
tijdens de miserabele tocht uit
Turkije treft voorbereidingen
om de vluchtelingen uit Irak
aan beide kanten van de grens
te helpen. Dit heeft de Turkse
president Turgut Özal gisteren
in Amsterdam gezegd. Hij
neemt deel aan de conferentie
„Global panel 1991". „Wij pro
beren hen te voeden, bouwen
wegen en brengen elektriciteit
en water naar hun tenten,
maar onze middelen zijn on
voldoende", zei Özal. Hij
vreest dat de wereldgemeen
schap na de eerste schrik Tur
kije met het probleem laat zit
ten. Turkije heeft 23 landen
verzocht om een deel van de
honderdduizenden Kurdische
vluchtelingen op te nemen die
in het grensgebied met Irak
zijn verzameld. Het zou gaan
om verzoek aan de VS, Cana
da. Japan en verscheidene Eu
ropese landen. Een regerings
functionaris zei dat de Turkse
regering ook de secretaris-ge
neraal van de VN, Javier Pe
rez de Cuellar, had uitgeno
digd voor een bezoek aan de
vluchtelingen.
Genocide
Buiten het Tuschinski-theater
waar Özal was, betoogden gis
teren Kurdische Turken tegen
het beleid van Turkije. Vol
gens demonstranten maken
Iran en Turkije gebruik van
de genocide door Saddam om
.Kurden redden uit klauwen Saddam
DEN HAAG De Verenigde
Naties zullen Saddam Husayn
zonodig met militair geweld
moeten dwingen in te stem
men met een enclave in
Noord-Irak voor Kurdische
vluchtelingen. Dat vindt een
meerderheid in de Tweede
Kamer, bestaande uit de frac
ties van CDA en VVD. zo
bleek gisteren in een spoedde
bat. „Iedereen zal nu toch
moeten erkennen dat in be
paalde gevallen het gebruik
van geweld door de Veilig
heidsraad nodig, ja zelfs wen
selijk is", aldus CDA-woord-
voerder Gualthérie van Wee-
zel. Ook de VVD'er Weisglas
is die mening toegedaan. „Pas
dan zal het karwei van de
anti-Saddam-coalitie werkelijk
geklaard zijn". Beide fracties
menen dat Nederland zijn drie
oorlogsschepen voorlopig nog
in de Perzische Golf moet
houden. Premier Lubbers wil
de geen concrete toezeggingen
doen, maar vond dat in deze
zaak „geen enkel middel, ook
geen militair middel" uitgeslo
ten moet worden. Ook minis
ter Van den Broek sluit het
hernieuwd gebruik van ge
weld tegen Saddam Husayn
niet uit Van den Broek vindt
het verheugend dat dat de
Verenigde Naties zich met de
Kurdische kwestie bemoeit. Of
ingrijpen volkenrechtelijk in
orde is, hangt af van de vol-
kenrechtsgeleerde die men
daarover spreekt, meent Van
den Broek. „Voor mij gaat het
hier in de eerste plaats om po
litieke beslissingen die worden
ingegeven door een sterke be
gaanheid. Je kunt als je de
Kuwayti's bevrijdt niet tegen
de Kurden zeggen: voor jullie
kunnen we niks doen".
Volgens de Nederlandse mi
nister is de stichting van een
nieuw Kurdistan niet aan de
orde. Volgens premier Lub
bers is het idee van een encla
ve in Noord-Irak ingegeven
door praktische overwegingen.
„Er moet een behoorlijke
strook grond komen, zodat die
mensen ook beneden kunnen
verblijven", aldus Lubbers.
Irak opgepakt toen de ouders
neervielen, doodgeschoten
door vuur van Iraakse heli
kopters. „Ik was alleen, dus ik
heb de baby meegenomen en
naar Iran gebracht. Nu weet
ik niet wat ermee te doen", al
dus de jongen. Hij en de baby
zijn twee van de duizenden die
zich de afgelopen 24 uur in
veiligheid in Iran wisten te
brengen na een martelende
tocht in stromende regen.
Teheran herhaalde gisteren
zijn oproep voor internationale
steun om de vluchtelingen te
voorzien van minimale ge
zondheidszorg, voedsel en on
derdak met tenten. Meer dan
800.000 vluchtelingen waren
gisteren Iran al binnengeko-
„Iran doet alles wat het kan
om de vluchtelingen te helpen,
maar helaas is deze tragedie zo
groot dat eén enkel land dit
niet aankan", verklaarde de
minister van buitenlandse za
ken Ali Akbar Velayati. Tien
tallen vrachtwagens met door
de Iraanse bevolking gegeven
voedsel, tenten en kleding
vertrokken gisteren naar de
Het UNHCR heeft inmiddels
een luchtbrug opgezet waar
mee hulp uit Cyprus en Syrië
naar de vluchtelingengebieden
gevlogen kan worden.
Hulporganisaties
Terre des Hommes. Mensen in
Nood. de stichting Oecumeni
sche Hulp en Memisa hebben
650.000 gulden beschikbaar ge
steld voor hulp aan de Kurden
in Irak. Een half miljoen is
voor voedsel en kleding en an
derhalve ton voor medicijnen.
Een groep Koerden heeft de
vaste Kamercommissie voor
buitenlandse zaken gevraagd
initiatieven te nemen om een
einde te maken aan de massa
moorden in het noorden van
Irak en er bij de Nederlandse
regering op aan te dringen het
recht op zelfbeschikking van
de Koerden te erkennen. Te
vens vroegen de vertegen
woordigers van de Federatie
van Kurdische verenigingen
in Nederland om directe hulp.
De Iraakse minister van bui
tenlandse zaken Ahmed Hu
sayn heeft gisteren in een
schrijven aan de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties
protest aangetekend tegen de
internationale hulpactie aan
de Kurdische vluchtelingen in
het grensgebied van Irak en
Turkije.
WASHINGTON Amerikaanse functionarissen hebben giste
ren na afloop van gesprekken met Vietnamese diplomaten ge
zegd dat de Verenigde Staten bereid zijn de betrekkingen met
Vietnam te verbeteren in ruil voor medewerking aan een oplos
sing voor het conflict in Cambodja. Ook zou Vietnam zich bereid
moeten verklaren verslag uit te brengen over de Amerikaanse
soldaten die sinds de Vietnamoorlog vermist worden.
De VS op zijn beurt zullen dan de reisbeperkingen naar Viet
nam verzachten en uiteindelijk het handelsembargo tegen het
land opheffen, zo meldde de Amerikaanse onderminister van
buitenlandse zaken, Richard Solomon. Deze voerde in New
York een gesprek met Trinh Xuan Lang, de Vietnamese ambas
sadeur bij de Verenigde Naties. In een verklaring door het mi
nisterie van buitenlandse zaken werd gezegd dat de VS hierbij
een „wegenkaart" aan de Vietnamezen hebben overhandigd
waarop de manier staat beschreven die moet leiden tot de verbe
tering in de relaties.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET MEXICAANSE AFGODSBEELD
QN869 Moeizaam kruipt de trailer, waarmee Rob en Diaz het
afgodsbeeld naar Mexico terugbrengen, tegen de berghellingen
op. De weg voert langs diepe ravijnen en is hier en daar angstig
smal. Maar zij komen niemand tegen. Zij zijn hier in één der een
zaamste streken van Amerika. Wanneer zij een kleine tunnel zijn
gepasseerd, moet Rob opeens stoppen: enkele stenen versper
ren de weg. Ja, met dergelijke verrassingen moet je in dit gebied
rekening houden. „Het zal niet meevallen die obstakels uit de
weg te ruimen", zegt Diaz, „maar we moeten het toch proberen.
Terug kunnen we niet". Zij stappen uit. Wat een prachtige omge
ving, denkt Rob. Hoog rijzen de bergen rondom hen op en bene
den in de diepte slingert een rivier door het dicht begroeide ra
vijn. Maar de stilte is haast beklemmend... Zelfs geen vogel laat
zich horen. Maar Rob en Diaz weten niet dat scherpe ogen hen
voortdurend in de gaten houden: de mannen van „Vliegend
Hert" liggen klaar in de rotsspleten.
Komplektov
in VS Sovjet
ambassadeur
MOSKOU Sovjet-president
Michaïl Gorbatsjov heeft giste
ren Viktor Komplektov be
noemd tot ambassadeur van de
Sovjetunie in de Verenigde
Staten. Komplektov is de op
volger van Alexander Bess-
mertnych die in januari tot
minister van buitenlandse za
ken van de Sovjetunie werd
benoemd. De 59-jarige Kom
plektov werkte eerder (in de
iaren zestig) op de Sovjet-am
bassade in Washington. Hij
heeft een conservatieve repu
tatie en wordt zeker niet be
schouwd als een enthousiaste
aanhanger van de door Gor
batsjov in gang gezette politiek
van internationale ontspan
ning.
Verkiezingen
„Laat gebrek
aan
communicatie
en streven
naar
afscheiding
India niet
vernietigen".
Met deze leus
heeft Rajiv
Ghandi zich In
India in de
verkiezings
strijd
geworpen. In
de zuidelijke
Indiase stad
Hyhderabad is
een naar onze
begrippen
nogal
opvallend
verkiezings
aanplakbiljet
geplaatst, dat
overeind wordt
gehouden
door een
enorm stalen
frame. In mei
weten we
hoeveel indruk
dat en de
leuze,
natuurlijk op
het de Indiase
stemmers
heeft gemaakt.
FOTO: EPA
