Hulp aan vluchtelingen
Ikomt veel te laat op gang
President Bush ziet
rol voor VN in Irak
n
Napoleontische
soldaat in Israël
Astronauten repareren satelliet
„Ronald Reagan was
een pop in handen
van vrouw Nancy"
Kohl bekogeld
Serviërs en Kroaten
vormen nieuwe milities
Buitenland
Qeidó&Qowuvnt
MAANDAG 8 APRIL 1991 PAGINA 5
Spaanse start voor
Chileense president
1ADRID De Chileense president Patricio
lylwin is gisteren in Spanje aangekomen
oor een eerste stop op een 20-daagse rond-
eis langs zes Europese landen. Aylwin zei
erder dat hij de Chileense handel met Euro-
ia wilde vergroten en Europese investerin-
en in Chili wilde aanmoedigen. De Chileen-
president wordt vergezeld door zijn vrouw
n vijf ministers. Chili zal een overeenkomst
net Spanje sluiten over hulpverlening bij de
jestrijding van het terrorisme in Chili. Italië
ien Duitsland hebben ook aangeboden Chili
Xjdaarbij te helpen. Na Spanje zal Aylwin
'Groot-Brittannië, Nederland, Italië, Duits
land en het Europese Parlement in het Fran-
i'se Straatsburg bezoeken; ook een ontmoeting
[jnet paus Johannes Paulus II staat op het
i vol| programma.
JERUZALEM In de Israëlische stad
Akko zijn overblijfselen gevonden van
het lichaam van een Franse soldaat die
bijna 200 jaar geleden is omgekomen in
het onsuccesvolle beleg van de stad door
het leger van Napoleon. Het skelet van de
soldaat, dat bedekt was met een gedeelte
lijk bewaard gebleven militaire overjas,
lag in een loopgraaf die was gegraven tij
dens het beleg in 1799. Een embleem van
de eenheid van de soldaat en een speld
met het insigne van de Franse Republiek
werden in de buurt gevonden. Het beleg
van Akko vormde een keerpunt in Napo
leons expedities naar het Midden-Oosten,
die een fiasco bleken te zijn.
Abortusdebat laait
op na vrijlaten arts
MADRID In het overwegend ka
tholieke Spanje is het debat over de
abortuswetgeving weer in alle hevig
heid uitgebarsten nadat een arts die
wegens het uitvoeren van een abortus
was veroordeeld, zaterdag gratie van
de regering kreeg en de gevangenis als
vrij man kon verlaten na slechts enke
le dagen te hebben gezeten. De gynae
coloog German Saenz de Santamaria
was tot vier jaar gevangenisstraf ver
oordeeld omdat hij in 1984 abortus had
uitgevoerd bij een meisje van 14 dat
seksueel was misbruikt door een ver
want. In Spanje was abortus toen nog
in alle gevallen verboden. De regering
bekijkt nu of het mogelijk is de abor
tuswet verder te wijzigen.
Redding van London Zoo
kost een straaljager
LONDEN Als er niet gauw geld komt,
gaat de oudste dierentuin ter wereld,
London Zoo, in september dicht. De Brit
se regering is niet bereid een bedrag van
bijna 45 miljoen gulden uit te trekken om
de dierentuin, waar jaarlijks meer dan
een miljoen mensen een bezoek brengen,
te laten voortbestaan. Veel van de acht
duizend dieren zullen de sluiting van de
Zoo niet overleven, omdat er geen pas
send onderdak kan worden gevonden.
Volgens het onderzoeksrapport waaruit
de nood blijkt, is het de bedoeling de die
ren 'zo humaan mogelijk te vernietigen'.
Volgens de directeur van de dierentuin is
redding door de regering moegelijk: „We
praten over de prijs van een straaljager.
Dat is toch niks".
Oud-senator Tower
verongelukt in VS
DALLAS De Republikeinse oud-Senator
van Texas, John Tower (65), is zaterdagmorgen
om het leven gekomen bij een vliegtuigongeluk
in de buurt van Brunswick (Georgia). Alle 23
inzittenden, 20 passagiers en drie bemannings
leden, kwamen om het leven het leven. Ook de
dochter van de oud-Senator was een van de
slachtoffers. Volgens functionarissen van de
luchthaven van Brunswick vond het ongeluk
plaats kort voor het vliegtuig, dat afkomstig
was uit Atlanta, wilde landen. Tower was in de
jaren tachtig voorzitter van de invloedrijke se
naatscommissie voor de strijdkrachten, de zoge
heten Tower-commissie. Hij werd in 1988 door
president Bush gevraagd minister van defensie
te worden. Een commissie van de Senaat be
streed deze aanstelling.
Zuid-Korea vraagt
VN-lidmaatschap aan
NEW YORK Zuid-Korea heeft
de Veiligheidsraad meegedeeld dat
nog voor het begin van de zitting
van de Algemene Vergadering in
september het lidmaatschap van de
Verenigde Naties zal worden aange
vraagd. De Zuidkoreaanse waarne
mer bij de VN, Chang Hee Roe, zei
dat de aanvraag waarschijnlijk in
augustus zal worden ingediend. In
een memorandum aan de voorzitter
van de Raad verwerpt Seoul de eis
van het communistische Noord-Ko-
rea dat apart lidmaatschap van de
twee Koreaanse staten een hereni
ging in de weg zou staan. Zuid-Ko
rea wijst daarbij naar de voorbeel
den van West- en Oost-Duitsland en
Noord- en Zuid-Yemen.
plez
(Vervolg van de voorpagina)
Pogingen om de vluchte
lingen naar een verderop
gelegen kampement te
_n drijven, stuiten op fel ver-
■oj zet. Ze zijn bang te wor-
teruggestuurd naar
pnèlrak. Verhalen van de sol
daten dat daar betere faci
liteiten zijn, zoals medi
sche bijstand, geloven ze
niet. Hier zitten ze in de
vn luwte van een berg im-
D mers nog redelijk beschut,
dezf
Maar gisteren grepen de mili-
tairen met geweld toch in.
Iraakse vluchtelingen bij Isik-
veren werden door schoten in
cie lucht en op de grond tot op
breken gedwongen. In de cha-
vond volgens ooggetuigen
4-jarig Iraaks meisje de
dood. Tientallen mensen zou
den als gevolg van uitputting
honger zijn bezweken. Bo
vendien ontstonden er. vecht
partijen tussen Iraakse man-
ïen en het Turkse leger, maar
uiteindelijk werd de operatie
toch uitgevoerd. Het kleine
kampement bij Isikveren is
aten
abini
De afgelopen dagen breikten
konvooien vrachtwagens met
levensmiddelen, grotendeels
igezameld door de Kurdische
volking in Zuidoost-Turkije,
i kampementen van de
Iraakse vluchtelingen, maar er
is nauwelijks enige organisatie
voor de opslag en distributie
ervan. Voedsel gaat dan ook
verloren omdat het te lang on
beschermd in de stromende
regen blijft staart.
Alles wat zijn gezin nog bezit aan voedsel en andere voorraden
draagt deze Kurdische vluchteling op één schouder de Iraaks-
Turkse grens over.
De Turkse soldaten aan wie
het toezicht op de vluchtelin
gen is opgedragen, raken snel
geïrriteerd en treden bruut op.
Ze schreeuwen voortdurend
naar de vrouwen die rijen vor
men voor drinkwater. Zo af en
toe mogen groepjes naar het
foto: afp
nabij gelegen dorp om bij de
bron enkele jerrycans of een
pan te vullen. Soms geven de
soldaten urenlang geen toe
stemming en drijven ze de
vrouwen en meisjes terug naar
hun kampementen. Dat gaat
gekrijs, gevloek,
Vierhonderdduizend
De Turkse kranten van giste
ren spraken over vierhon
derdduizend Iraakse vluchte
lingen die zich inmiddels op
de Iraakse grens met Turkije
hebben gegroepeerd. Hoeveel
van hen precies op Turks
grondgebied huizen, is moei
lijk te schatten, maar het
moeten er zeker honderddui
zend zijn. Twee miljoen men
sen in Irak zouden bovendien
nog op weg zijn naar de Turk
se grens, aldus de krant Hür-
riyet (Vrijheid).
Bezoeken aan de Iraakse
vluchtelingen rond Uludere
maken vooral duidelijk dat de
hulp vanuit Turkije veel te
laat op gang is gekomen. An
kara had gehoopt dat de Vei
ligheidsraad van de VN zou
beslissen noodhulp naar het
Turks-Iraakse grensgebied te
sturen. Nu dat niet is gebeurd,
blijft er niets anders over dan
toch maar zelf voorzieningen
op te zetten, zoals bakkerijen,
noodhospitalen en distributie
centra. Maar het lijkt zich alle
maal zeer traag te ontwikke
len.
Zelfs drinkwater ontbreekt,
zodat vrouwen in smoezelige
plassen hun potten en pannen
proberen schoon te maken.
Ook wordt het water gekookt
om de spaarzame pot babyvoe
ding of melkpoeder aan te len
gen die nog voorradig is na de
dagenlange trektocht door de
bergen. De parlementariërs
van de oppositionele Sociaal-
Democratische Volkspartij
(SHP), Abdul Kadir Ates en
Cumhur Keskin, zeggen na
een inspectietocht in zes kamr
pementen rond Uludere dat er
inderdaad sprake is van een
erbarmelijke, mensonwaardige
situatie. In een verklaring ei
sen ze dat de Turkse grens on
middellijk voor de Iraakse
vluchtelingen wordt geopend
en dat er kampementen met
voorzieningen voor deze men
sen komen. In Hakkari, het
uiterste zuidoosten van Tur
kije, zou hier al een begin mee
zijn gemaakt. Er wordt daar
gestreefd naar grotere concen
traties van vluchtelingen, zo
dat er betere voorzieningen
kunnen worden geschapen.
Maar de aantallen van 731 ten
ten, 12.900 dekens, 2655 bed
den en voedsel die door het
Turkse Rode Kruis naar Hak
kari zijn gestuurd, hebben
vooralsnog veel weg van een
druppel op de gloeiende plaat.
Buitenlandse hulp, die de afge
lopen dagen op gang is geko
men, is dan ook onontbeerlijk.
Ook een Nederlandse delegatie
van Artsen zonder Grenzen is
gisteren per vliegtuig met
overlevingsgoederen in Zuid
oost-Turkije aangekomen. De
veertien ton goederen zijn in
middels in vrachtwagens over
geladen, waarmee het nu naar
de grensstreek wordt getrans
porteerd.
Toch zal het nog wel enige tijd
vergen voordat er verbetering
optreedt in de harde levens
omstandigheden van de Iraak
se vluchtelingen in Turkije.
De vraag is echter wat er ge
beurt met de honderdduizen
den die zich aan de Iraakse
kant van de grens ophouden.
CAPE CANAVERAL
Twee astronauten van het
Amerikaanse ruimteveer At
lantis hebben gisteren een
ruimtewandeling gemaakt
om een onwillige communi
catie-antenne van het Gam
ma Ray Observatory te repa
reren. De NASA gaf op
dracht tot het ruimte-uitstap
je nadat deskundigen op aar
de er na herhaalde pogingen
niet in waren geslaagd ver
binding te krijgen met de
reusachtige astronomie-satel-
liet. Een korte ruk aan de
antenne was genoeg om de
zaak te deblokkeren. De
wandeling in de ruimte was
de eerste door Amerikanen
sinds december 1985.
Veel doden bij
ongeluk in Cuba
HAVANA Door de ontspo
ring van een trein bij de Cu
baanse stad Santo Domingo
zijn zaterdag 56 mensen om
het leven gekomen en 241 ge
wond geraakt. Even na het
passeren van de stad liepen zes
wagons uit de rails.
De trein, waarvan niet bekend
is hoeveel mensen aan boord
waren, was onderweg van de
hoofdstad Havana naar het
zuidoostelijk gelegen Guanta-
Schwarzkopf
geen stafchef
NEW YORK Generaal Nor-
man Schwarzkopf, bevelheb
ber van de geallieerde strijd
krachten in de Golf, heeft de
baan van stafchef van het
Amerikaanse leger geweigerd.
Hij is van plan de komende zo
mer met pensioen te gaan en
wil dan zijn memoires schrij
ven en lezingen geven, zo
meldt het Amerikaanse tijd
schrift Newsweek. Ondanks
zijn populariteit bij het Ameri
kaanse volk slaakte het Penta
gon toch „een zucht van ver
lichting" na Schwarzkopfs
'nee', aldus Newsweek. Som
migen op het ministerie van
defensie herinneren zich hem
als „bruusk" tegenover onder
geschikten.
Meer macht voor
schoonzoon Saddam
MANAMA Met de benoe
ming van Saddam Husayns
schoonzoon Husayn Kamel
Hassan tot minister van defen
sie beheert de presidentiële fa
milie alle belangrijke posten in
de regering en geheime dien
sten. Kamel Hassan was al mi
nister van industrialisatie en
van militaire industrie. Ook
was hij al interim-minister
van olie. Nu heeft de als bril
jant bekendstaande Kamel er
nog een departement bij.
Na Saddam is de 33-jarige Ka
mel met zijn jongste benoe
ming nu de belangrijkste man
geworden van het land.
HOUSTON President
George Bush van de Vere
nigde Staten heeft giste
ren gesuggereerd dat de
Verenigde Naties een rol
zóuden kunnen spelen bij
het herstellen van de rust
in Irak, zonder overigens
de rol van politie-agent op
zich te nemen. „Wij zullen
in overleg met anderen in
de Verenigde Naties be
zien of de Verenigde Na
ties wederom hun vredes
taak kunnen vervullen",
zei de Amerikaanse presi
dent in Houston.
De Amerikaanse troepen die
nog in het zuiden van Irak ge
legerd zijn, zullen in „dagen,
niet weken of maanden" ver
trekken nu Baghdad de VN-
voorwaarden" voor een perma
nent staakt-het-vuren in de
Golfoorlog heeft aanvaard, al
dus Bush. De Amerikaanse
troepen zullen worden ver
vangen door een VN-vredes
macht in een bufferzone langs
de grens tussen Irak en Ku-
wayt. Zaterdag stemde het
Iraakse parlement in met reso
lutie 687 van de Veiligheids
raad, waarin de voorwaarden
voor een permanent staakt-
het-vuren zijn vastgelegd. Zo
moet Irak onder meer alle
chemische en biologische wa
pens en de raketten voor mid
dellange afstand vernietigen.
De resolutie werd aangeno-
31 tegen.
De Amerikaanse
buitenlandse zaken, James Ba
ker, waarschuwde Irak giste
ren de internationale hulp aan
de Iraakse vluchtelingen niet
te dwarsbomen. „Wij zullen
inmenging in deze humanitai
re hulpinspanning niet dul
den", aldus de minister. Brent
Scowcroft, de nationale veilig
heidsadviseur van president
Bush, zei gisteren dat de VS de
tienduizenden Irakezen die
zijn gevlucht naar de Ameri
kaanse bezettingszone in het
zuiden van Irak, niet aan hun
lot zullen overlaten. De Ame
rikaanse minister van defen
sie, Dick Cheney, opperde dat
de 40.000 Irakezen vanuit de
Amerikaanse bezettingszone
overgebracht zouden kunnen
worden naar de bufferzone die
de VN gaan creëren tussen
Kuwayt en Irak. In deze zone
zullen ongeveer 300 VN-mili-
tairen worden gelegerd.
De emir van Kuwayt, sheikh
Jaber al-Ahmed al-Sabah,
heeft gisteravond bekendge
maakt dat er in Kuwayt vol
gend jaar parlementsverkie
zingen zullen worden gehou
den. Een nadere datum gaf hij
niet. In een door radio en tele
visie uitgezonden toespraak
liet hij doorschemeren dat
vrouwen mogelijk ook passief
en actief kiesrecht krijgen.
Tijdens een religieus festival
heeft de Israëlische premier
Yitzhak Shamir gezegd dat de
Israëlische regering „nieuwe
en niet zo nieuwe ideeën"
heeft om tot een oplossing te
komen voor de conflicten van
Israël met de Palestijnen en de
Arabische buurlanden.
Over de ideeën moet vandaag
nog gepraat worden met de
Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, James Ba
ker, zei Shamir, alvorens er
tekst en uitleg over gegeven
kan worden. Maar een „regio
nale vredesconferentie" wordt
nu „overwogen" in de Israëli
sche top, aldus Shamir.
Een team van Boots Coots uit het Amerikaanse Houston slaagt
erin de eerste van de meer dan 500 brandende oliebronnen in
Kuwayt te doven. Het gebruik van vloeibaar stikstof en water lijkt
een snelle methode, die de rest van de operatie tot lopende-
band-werk kan maken, aldus het Amerikaanse bedrijf, foto: ap
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET MEXICAANSE AFGODSBEELD
QN867 Wanneer de volgende dag het afgodsbeeld op een
trailer wordt geladen, worden Rob en Diaz bestormd door jour
nalisten, die alles van hun merkwaardige expeditie willen weten.
„Ja", zegt Diaz, „het ligt in onze bedoeling het beeld weer naar
Mexico terug te brengen. Het heeft nu lang genoeg gezworven
en al te veel ongelukken veroorzaakt". De verslaggevers vragen
hem de oren van het hoofd en wanneer zij alle bijzonderheden
weten, hollen zij naar de telefoon... Onderweg naar Mexico koopt
Diaz een krant. Tjonge, wat een verhalen staan er In over de
Mexicaanse afgodI - Maar enkele dagen later leest ook het op
perhoofd van een kleine Indianenstam in het stroomgebied van
de Rio Grande del Norte, die nooit voor de macht der blanken
heeft willen bukken, de krant. „Vliegend Hert" is zeer verheugd.
Onder zijn stamgenoten leeft het verhaal van de verdwenen god
nog altijd en- hij meent dat deze terugkeer een betere toekomst
voor de Indianen inluidt.
Kabinet laat zijn hart spreken
DEN HAAG Minister Van
den Broek (buitenlandse za
ken) heeft de Kurden die ge
vlucht zijn voor het Iraakse
geweld nog eens enkele mil
joenen guldens aan humanitai
re steun toegezegd. „Het kabi
net zal z'n hart laten spreken",
r de
Hij reageerde ook op uitlatin
gen van VVD-leider Bolken-
stein, die vrijdag zei dat er
snel een militaire actie van de
Veiligheidsraad moeten ko
men tegen het bewind van
Saddam Husayn om de Kur
den te beschermen. Van den
Broek: „Het is een opmerking
naar m'n hart, maar m'n ver
stand zegt dat als een ieder op
eigen gezag zou besluiten om
militair in te grijpen de
chie snel nabij is". De i
wil vasthouden aan de beslui
ten van de Veiligheidsraad en
de internationale gemeen
schap. „Militaire ingrijpen
moet een besluit zijn van Vei
ligheidsraad".
Op de vraag of het coalitiele-
ger bij de herovering van Ku
wayt niet beter het gehele le
ger van Irak meteen had
moeten uitschakelen, zei Van
den Broek:,, Het is makkelijk
gezegd we hadden door
moeten gaan, maar kunnen
wij de afweging maken ten
koste van hoeveel slachtoffers
onder de burgerbevolking dat
was gebeurd? Ik kan die afwe
ging zo niet maken".
De minister zei verder dat de
leden van de veiligheidraad de
verantwoordelijkheid moeten
hebben om de situatie van uur
tot uur te volgen om te zien
om verdergaand ingrijpen no
dig is. Hij zal dit punt vandaag
tijdens een bijeenkomst van de
leiders van de Europese Ge
meenschap in Luxemburg aan
de orde stellen.
LOS ANGELES In een
nieuwe biografie wordt Nancy
Reagan, de vrouw van de voor
malige Amerikaanse president
Ronald Reagan, afgeschilderd
als een zelfingenomen en ma
nipulerende vrouw met buiten
echtelijke verhoudingen. Zo
zou zij jarenlang een affaire
hebben gehad met de zanger
Frank Sinatra. Volgens het
boek, van de hand van Kitty
Kelley, was zij het ook die de
scepter zwaaide in het Witte
Huis. Haar man zou niets an
ders zij geweest dan een pop in
haar handen. Het boek 'Nancy
Reagan, de ongeautoriseerde
biografie', ligt vanaf vandaag
in de boekwinkels in de Vere
nigde Staten. Gisteren kregen
de Amerikanen al een voor
proefje door publicaties in
kranten als The New York Ti
mes en The Daily News. „Het
beste dat ik over Nancy Reagan
kan zeggen is dat zij een goede
president is geweest", vertelde
Kelley gisteren. Voor haar
werk over Nancy Reagan in
terviewde zij meer dan duizend
personen. Ze heeft een reputa
tie als 'reuzendoder' hoog te
houden met eerdere gerucht
makende biografieën over
Frank Sinatra, Jacqueline
Kennedy Onassis en Elisabeth
Taylor. Kelley portretteert de
voormalige First Lady als een
ambitieuze vrouw die haar kin
deren mishandelde, haar man
manipuleerde en loog over
haar eigenlijke leeftijd. „Ze is
niet in 1923 geboren zoals ze al
tijd beweert, maar in 1921", al
dus het boek. Daarnaast zegt
Kelley dat de Reagans, beiden
felle drugsbestrijders tijdens de
jaren in Washington, toen Ro
nald nog gouverneur was tij
dens een feest marihuana heb
ben gerookt.
Ook zou Ronald
Reagan zijn adviseurs opdracht
hebben gegeven de agenda
voor zijn eerste ontmoeting met
de Sovjet-president Michail
Gorbatsjov eerst ter goedkeu
ring aan zijn vrouw te overleg
gen. Vlak voordat hij gisteren
een kerkdienst bezocht zei Ro
nald Reagan in een reactie op
de biografie:„Ik denk niet dat
een kerk de geschikte plek is
om het woord te gebruiken dat
ik over dit boek wil zeggen".
ERFURT Een groep jonge
betogers heeft de Duitse kan
selier Helmut Kohl gisteren
stad Erfurt. Daarmee gaven zij
blijk van hun ongenoegen
over de slechte economische
toestand in de voormalige
DDR sinds de Duitse eenwor
ding. Het was voor voor het
eerst sinds hij eind vorig jaar
tot kanselier van het verenig
de Duitsland werd gekozen op
bezoek in het oostelijk deel
van het land. Toen hij 's och
tends in Erfurt de kathedraal
binnenging
werd hij nog door
juicht, terwijl anderen de kan
selier uitjouwden. Later op de
dag werd hij op weg naar een
ontmoeting met plaatselijke
bestuurders met eieren beko
geld. Kohl werd niet geraakt.
Kohl zei dat Bonn 100 miljard
mark uittrekt voor de hervor
ming van de economie in de
voormalige DDR. „Wij zijn er
van overtuigd dat de nieuwe
(Oostduitse) deelstaten binnen
drie, vier of vijf jaar in een
goede conditie verkeren"
Parlementszetel Albanese premier
TIRANA De Albanese communisten hebben na twee verkie
zingsronden meer dan twee derde van de zetels in het parlement
veroverd. Volgens de verkiezingsuitslagen die vannacht in Tira
na door de oppositie, de Democratische Partij, bekend zijn ge
maakt heeft de communistische Partij van de Arbeid, aan de
macht sinds 1946, 168 zetels behaald, de Democratische Partij 75.
de beweging Omonia (van de Griekse minderheid) 5 en de Unie
van Veteranen (gelieerd aan de communisten) 1 zetel. Bij de
tweede verkiezingsronde stonden gisteren nog zeventien zetels
op het spel. Een daarvan gaat naar de Albanese (communisti
sche) premier Fatos Nano.
BELGRADO Nationalisten in de Joegoslavische deelrepublie
ken Servie en Kroatië hebben zaterdag in afzonderlijke verkla
ringen bekendgemaakt dat zij bezig zijn vrijwiUigersmilities te
vormen om zich voor te bereiden op mogelijke gevechten tussen
de twee republieken. De mededelingen komen twee dagen nadat
de presidenten van alle deelrepublieken hadden laten weten er
niet in te zijn geslaagd overeenstemming te bereiken over de
toekomst van Joegoslavië als federale staat. Wellicht zijn al een
heden van de Servische vrijwilligersmilitie actief geweest. On
bekenden doorzeefden zaterdag met geweervuur een tankstation
bij de stad Knin, het bestuurscentrum van de Servische enclave
in Kroatië.
